ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
ฟังความส้มสิเสียเกลือมื้อห้าห่อ ฟังความสับส่อเว้าสิเสียเจ้าผู้ฮักแพง แปลว่า เชื่อว่ามีของเปรี้ยวๆ จะเสียเกลือวันละห้าห่อ เชื่อคำพูดส่อเสียด จะเสียคนที่เรารัก หมายถึง ไม่ควรเป็นคนหูเบา พึงไตร่ตรองและหาความจริงด้วยตัวเอง

ผญา กาพย์ กลอนอีสาน  

ผญาคติธรรมคำสอน --- อีสานจุฬาฯ
ผญาคติธรรมคำสอน


  หน้าก่อน หน้าถัดไป
หมาขี้เฮี้ยน

โครงเรื่อง ดัดแปลงจากนิทานคำสอนพื้นบ้าน
กลอนผญาโดย มังกรเดียวดาย


ยังมีหมาขี้เฮี้ยน ขนเตียนเหี่ยนแหว่ง
ผิวหนังแหงเขิบแห้ง ปานดินแล้งแตกระแหง
แสงแดดฮ้อน ลมอ่อนพานเพ
ย่างซวนเซเป๋ไป๋ น้ำลายไหลหยดย้อย
ลิ้นโหยห้อย หนหวยฮ้อนฮ่ำ
ฝนบ่ฮำน้ำบ่ต้อง ครางฮ้องพ่องหอน
แล่นหนีฮ้อน หาหม่องนอนพักเซ่า
เข้าไปเซาฮ่มไม้ สบายแท้เป็นตานอน

หมาขี้เฮี้ยนหนีฮ้อน ลงนอนใต้ฮ่ม
ปากก็จ่มโฮ่งโฮ่ง ติโทษเตียนเขา
“ดินหม่องนี้ คือคันแท้หว่า
ลองไปนอนหม่องหน้า บ่อนพุ้นเบิ่งก่อนนา”


หมาขี้เฮี้ยน แวะเวียนไปหม่องใหม่
นอนหม่องได๋มีแต่ได้ ติโทษเตียนเขา
“ดินหม่องนี้ คือคันแท้หว่า
ลองไปนอนหม่องหน้า บ่อนพุ้นเบิ่งดู้”


หมาขี้เฮี้ยนบ่ฮู้ ต้นเหตุแห่งคัน
บ่ได้คันเพราะดิน ถิ่นสถานที่นอนนี้
แต่หากคันเพราะที่ หนังโตขี้เฮี้ยนไต่

หนีไปไสกะบ่ม้ม หลบพ้นจากคัน

ฝูงแมงวันยุงฮิ้น บินตอมตามไต่
หมาแฮ่งโมโหฮ้าย เห่าฮ้องหนหวย
“ฮ่วย ฮ่วย ฮ่วย เซาแหน่อย่าตอมกู
เซาแหน่สู กูสินอนหลบฮ้อน
เซาแหน่ถ่อน อึดเวียกหลายบ่น้อหมู่
กูสินอนแซบๆ ไปตอมขี้ พุ้นจั่งเหม็น”


ถึงสิหลบหลีกเว้น มวลหมู่แมงวัน
ถึงสิหนีหม่องคัน หนีไปบ่มีม้ม
มัวแต่จ่มติโทษ โพนทนาผิดผู้อื่น
เจ้าของขี้เฮี้ยนขึ้น เหม็นกุ้มบ่ว่าหยัง

ฟังเอาเด้อพี่น้อง คองเก่าโบราณ     ความนิทานเพิ่นสอน กลอนผญาว่าไว้
“ติแต่แมงวันฮ้ายตอมโตอยู่โผ้โผ่      โตหากเหม็นอู้อู้สิติได้ฮ่อมใด”
“อย่าได้เมามัวต้านเตียนขวัญผู้อื่น     โทษเขามีท่อก้อยอย่าเตียนเว้าท่อโป้มือ”
 

มังกรเดียวดาย
  หน้าก่อน หน้าถัดไป
 
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... ผญา กาพย์ กลอนอีสาน