ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 29 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
ตาบอดแจ้งบ่ฮู้ฮ่อมทางเดิน คันบ่แยงเงาหีน สิบอดตายเท่าเฒ่า แปลว่า คนตาปัญญาบอด ไม่รู้แนวทางเดิน หากไม่หันมองดูตนเอง ก็จะบอดไปจนแก่ หมายถึง คนโง่ หากไม่รู้ว่าตนโง่ ก็จะโง่ไปตลอดชีวิต

ภาษาอีสาน วันละคำ  

แสดงทั้งหมดครับ
ค้นหาภาษาอีสานความหมายภาษาไทย /ภาษาอีสาน::
เรียนรู้ภาษาอีสาน คำต่อคำ ทั้งหมด คลิ๊กที่นี่ || 10 ข้อมูลที่เข้ามาใหม่ || ดัชนีคำศัพท์

ภาษาอีสาน 10 คำจากข้อมูลทั้งหมด 2151 คำ ดังรายการต่อไปนี้
previous next
คำที่ 1751 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมื่น

ภาษาอีสานคำว่า..หมื่น
ความหมายตรงๆ ====>
สิบสอง กิโลกรัม, 12 กิโลกรัม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ::บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 22-01-2007 17:59:01

ตัวอย่าง

คำว่า หมื่น เป็นคำโบราณ ซึ่งปัจจุบัน ก็ยังใช้อยู่ หมายถึง สิบสอง ใช้ในมาตราตวงวัด และนับ
1 หมื่น = 12 กิโลกรัม

ตัวอย่างที่เราเห็นมีการใช้ในปัจจุบัน ก็ เช่น บั้งไฟหมื่น ก็คือ บั้งไฟที่มีน้ำหนัก ดินประสิวรวมกัน หนัก 12 กิโลกรัม

ส่วนบั้งไฟแสนก็คือ บั้งไฟที่มีขนาด 120 กิโลกรัม นั่นเอง

มาดูตัวอย่างกันนะครับ
พ่อใหญ่ดลเลาสาปลา มาซังกิโลได้ปลาค้อใหญ่ 5 หมื่น ได้ปลาเข็ง 3 หมื่น ได้เอี่ยน เคิงหมื่น นอกนั้นเป็นปลาหลด 2 หมื่น

แปลว่า
พ่อใหญ่ดลแกได้ทำการวิดบ่อปลา (สาปลา) ได้ปลาช่อน (ปลาค้อ) 60 กิโลกรัม ได้ปลาหมอ (ปลาเข็ง) 36 กิโลกรัม ได้ปลาไหล (เอี่ยน) 6 กิโลกรัม ที่เหลือเป็นปลาหลด 24 กิโลกรัม

ตอนนี้บ่าวหน่อ หนัก 5 หมื่น อ้ายดลหนัก 5 หมื่นเคิง อ้ายบัติหนัก 6 หมื่น ลองหาเบิ่งเด้อครับ ว่าผู้ใด๋หนักท่อใด๋


สั่นดอกหว้า...

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1752 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมื่น

ภาษาอีสานคำว่า..หมื่น
ความหมายตรงๆ ====>
ลื่น/ลื่นล้ม
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ::จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 26-12-2009 04:01:49

ตัวอย่าง

ระวังหมื่นน้ำมันเด้อ
แปลว่า ระวังลื่นน้ำมันนะ
อีกความหมายหนึ่ง หมายถึงจำนวนน้ำหนัก 12 กิโลกรัม เรียกว่า หนักหมื่นหนึ่ง

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1753 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมื้อ

ภาษาอีสานคำว่า..หมื้อ
ความหมายตรงๆ ====>
ดินปืน(ใช้สำหรับปีนหรือบรรจุทำบั้งไฟ)
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ::จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 20-12-2009 04:56:57

ตัวอย่าง

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1754 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมุดหมัด

ภาษาอีสานคำว่า..หมุดหมัด
ความหมายตรงๆ ====>
รำคาญ(มีความหมายเหมือนคำว่าหุนหวย
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี
จากคุณ::คำหล้า
เมื่อวันที่:: 22-06-2008 22:38:56

ตัวอย่าง

อย่ามาใกล้ข่อยหลายข่อยหมุดหมัดเจ้า

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1755 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมุ่นหม่าน

ภาษาอีสานคำว่า..หมุ่นหม่าน
ความหมายตรงๆ ====>
ลมพิษ , ผื่นลมพิษ,Urticaria
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ::กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 10-10-2006 12:28:19

ตัวอย่าง

หมุ่นหม่าน เป็นอาการผื่นแพ้ทางผิวหนังชนิดหนึ่ง ผื่นมีลักษณะบวมเป็นปื้น คัน อาจเกิดจากการแพ้อาหาร แพ้สารเคมี แพ้พืช แพ้แมลง หรือแพ้อากาศ

หมุ่นหม่าน เกิดได้ทุกเพศ ทุกวัย เมื่อเกิดแล้วคัน ยิ่งคัน ก็ยิ่งเกา ยิ่งเกาก็ยิ่งมัน การรักษา หม่นหม่าน ต้องใช้ยาแก้แพ้ ชนิดรับประทาน หรือ ถ้าเป็นมาก อาจใช้ยาแก้แพ้ฉีดหรืออาจให้ยาสเตียรอยด์ร่วมด้วย ถ้ามีอาการคันมากก็ให้ทายาแก้คันด้วย

ตัวอย่างประโยค

-บ่าวสาท ดีใจหลายที่ได้ไปกินเข่าแลงเฮือนพ่อใหญ่บัติ(กินเบียร์พร้อม) พ่อใหญ่บัติเฮ็ดกุ้งเผาสู่กิน บ่าวสาทกะกินเอาบักหลาย แซบคัก เพิ่นขั่นลืมคาว ว่าเพิ่นผิดกุ้ง กินแล้วบ่พอคาว \"หมุ่นหม่าน\" ขึ้นเต็มโต เทิงคัน เทิงหันใจบ่ออก เหยียบตายกะยังว่ะ

ความหมาย

-หนุ่มประสาท ดีใจมากที่ได้ไปกินข้าวเย็นบ้านตาบัติ(กินเบียร์พร้อม) ตาบัตทำกุ้งเผาให้กิน หนุ่มสาทกินเอาเยอะมาก อย่างเอร็ดอร่อย แต่แกลืมนึกไปว่า แกแพ้กุ้ง กินแล้วไม่นานเท่าไหร่ \"ลมพิษ\" ขึ้นเต็มตัว ทั้งคัน ทั้งหายใจไม่ออก เกือบตายเลยแหละ

ปล. หันใจ= หายใจ
เหยียบ= เกือบ
ผิด = แพ้
ลืมคาว = หลงลืม

พะนะ

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1756 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมูบ

ภาษาอีสานคำว่า..หมูบ
ความหมายตรงๆ ====>
หมอบ ( ต่ำมาก ๆ ชนิดว่าทุกส่วนของร่างกายสนิทกับพื้น )
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร
จากคุณ::ปิ่นลม
เมื่อวันที่:: 02-06-2010 14:28:11

ตัวอย่าง

คำที่แปลความหมายว่า หมอบ ในภาษาอีสานแล้ว มีหลายคำ
แต่ละคำล้วนบอกลักษณะการหมอบที่แตกต่างกัน
ตัวอย่าง
คำว่า หมูบ แปลว่า หมอบต่ำมาก ๆ ชนิดว่าติดพื้นดิน ( เพราะกลัว หรือมีความกดดัน )
คำว่า เหมบ ก็แปลว่า หมอบ แต่อาการจะแค่นอนคว่ำหน้า ( ไม่มีอะไรกดดัน)

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1757 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมู่

ภาษาอีสานคำว่า..หมู่
ความหมายตรงๆ ====>
เพื่อน,กลุ่ม
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ::กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 05-06-2006 15:10:51

ตัวอย่าง

มื่อนี่เอาคำง่ายๆ คือ คำว่า หมู่ ซึ่งกะแปลว่า เพื่อน หรือ แปลว่า กลุ่ม ก็ได้ เช่น
เป็นหมู่กัน----เป็นเพื่อนกัน
อ้ายหล่อกว่าหมู่----พี่หล่อกว่าเพื่อน----พี่หล่อกว่าใครในกลุ่ม
เดินเป็นหมู่----เดินเป็นเพื่อน หรือ เดินเป็นกลุ่ม (อันนี้ความหมายต่างกัน)

ตัวอย่างประโยค
-เจนนี่,เบเบ้,ซาร่า เทิงสามคนเป็น \"หมู่\" กันมาตะน้อยๆ บัดใหญ่ขึ้นมา เจนนี่ ขั่นผู้ดีกั่ว \"หมู่\" แต่ว่าเทิงสามคนกะยังเป็น \"หมู่\" กันอยู่คือเก่า ไปใสมาใสกะสิไปกันเป็น \"หมู่\" ยามเบเบ้ปวดเยี่ยวกะให่ซาร่า ย่างไปเป็น \"หมู่\" บัดพอมาพ่อกับอ้ายบ่าวหน่อ เจนนี่ขั่นแล่นหิจาก \"หมู่\" ฟ่าวไปขอลายเซนต์

แปลว่า
-เจนนี่,เบเบ้,ซาร่า ทั้งสามคนเป็น \"เพื่อน\" กันมาตั้งแต่เป็นเด็ก แต่พอโตขึ้นมา เจนนี่ สวยกว่า \"เพื่อน\" แต่ว่าทั้งสามคนก็ยังเป็น \"เพื่อน\" กันเหมือนเดิม ไปไหนมาไหนก็ไปกันเป็น \"กลุ่ม\" เวลาเบเบ้ปวดฉี่ ก็ให้ซาร่าเดินไปเป็น
\"เพื่อน\"แต่พอมาพบกับพี่หน่อ เจนนี่กลับวิ่งทิ้ง \"เพื่อน\" รีบไปขอลายเซนต์...

พะน้า..พะนะ..

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1758 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมู่

ภาษาอีสานคำว่า..หมู่
ความหมายตรงๆ ====>
เพื่อน/หมู่พวก
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ::จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 31-07-2010 01:12:18

ตัวอย่าง

มันเป็นคนมีหมู่หลาย

แปลว่า มันเป็นคนที่มีเพื่อนมาก

หมู่ฮัก หมายถึง เพื่อนรัก

เสี่ยว หมายถึง เพื่อนรักเพื่อนตาย

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1759 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หย่อง/ยอง

ภาษาอีสานคำว่า..หย่อง/ยอง
ความหมายตรงๆ ====>
บี้เข้าไป
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย
จากคุณ::อ่อนดี
เมื่อวันที่:: 04-10-2013 08:28:20

ตัวอย่าง

มื้อวานข่อยไปตีนำขะเจ้า ถึกเขาหย่องเอา

แปลว่า เมื่อวานไปตีกับเขามา ถูกเขารุมขยี้เอา

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1760 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หย่อง

ภาษาอีสานคำว่า..หย่อง
ความหมายตรงๆ ====>
ขยี้
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ::จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 17-12-2009 05:51:56

ตัวอย่าง

แก้ไขข้อความ
แสดงผลหน้า [1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29][30][31][32][33][34][35][36][37][38][39][40][41][42][43][44][45][46][47][48][49][50][51][52][53][54][55][56][57][58][59][60][61][62][63][64][65][66][67][68][69][70][71][72][73][74][75][76][77][78][79][80][81][82][83][84][85][86][87][88][89][90][91][92][93][94][95][96][97][98][99][100][101][102][103][104][105][106][107][108][109][110][111][112][113][114][115][116][117][118][119][120][121][122][123][124][125][126][127][128][129][130][131][132][133][134][135][136][137][138][139][140][141][142][143][144][145][146][147][148][149][150][151][152][153][154][155][156][157][158][159][160][161][162][163][164][165][166][167][168][169][170][171][172][173][174][175][176][177][178][179][180][181][182][183][184][185][186][187][188][189][190][191][192][193][194][195][196][197][198][199][200][201][202][203][204][205][206][207][208][209][210][211][212][213][214][215][216] เหมิดแล้วเด้อ


ใช้เวลาในการประมวลผล 0.0241 วินาที
เขียนภาษาอีสานมื้อละคำเพิ่มหม่องนี่เด้อ
 
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... ภาษาอีสาน วันละคำ