ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
อย่าได้วาจาต้านสอนหมาให้หอนเห่า สอนเต่ามุดน้ำคำนั้นบ่ควร แปลว่า เรื่องเห่าหอน ไม่จำเป็นต้องสอนหมา เรื่องมุดน้ำ ไม่ต้องสอนเต่า หมายถึง รู้ไม่มาก รู้ไม่ถ่องแท้ อย่าได้โอ้อวดความรู้

ภาษาอีสาน วันละคำ  

ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาภาษาอีสานความหมายภาษาไทย /ภาษาอีสาน::
เรียนรู้ภาษาอีสาน คำต่อคำ ทั้งหมด คลิ๊กที่นี่ || 10 ข้อมูลที่เข้ามาใหม่ || ดัชนีคำศัพท์

จากการค้นหาอันสุดยอดของเรา คำว่า าด เราพบว่ามี 49 ข้อมูล ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับคำนี่
คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ก้อ

ภาษาอีสานคำว่า..ก้อ
ความหมายตรงๆ ====>
ม้วน ,พัน, การพันม้วนเข้าหากัน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 22-12-2006 20:46:34

ตัวอย่าง

-ก้อ หมายถึงการม้วนเข้าหากัน หรือ เป็นลักษณะนามของสิ่งที่เป็นม้วนๆ เช่น ก้อด้าย หมายถึง ม้วนของเชือกเส้นเล็กๆ
-ก้อสาด หมายถึง ม้วนเสื่อ การเก็บม้วนเสื่อ
-ก้อเซียกว่าว หมายถึง การม้วนเชือกที่ใช้ผูกว่าวเข้าใว้เพื่อเก็บไว้
-ก้อกอกยา หมายถึง การพันยาเส้น เพื่อให้เป็นยาสูบ
- ก้อแขนเสี่ย หมายถึง การพันแขนเสื้อขึ้น

สรุปแล้ว \"ก้อ\"หมายถึง การม้วน หรือ การพัน นั่นเอง พะน้า พะนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กับบาด

ภาษาอีสานคำว่า..กับบาด
ความหมายตรงๆ ====>
ทันทีทันได
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี
จากคุณ:: ป้าหน่อย
เมื่อวันที่:: 17-05-2010 20:59:00

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง : มื้อคืนฝนตกแฮง หลังคากะฮั่ว พอไปฮอดโกดัง
เห็นแล้ว เจ็บหัวกับบาด เครื่องของลูกค้าลอยน้ำ เปียกคับทีบ
จักสิแก้แนวได๋

แปลว่า : เมื่อคืนฝนตกหนัก หลังคาโกดังรั่ว
ไปถึงเห็นของเท่านั้นแหละ ปวดหัวจิ๊ด ขึ้นมาทันที่
ข้าวของลูกค้า เปียกน้ำเสียหายหมด ปัญหาใหญ่ล่ะทีนี้

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กิ่ว

ภาษาอีสานคำว่า..กิ่ว
ความหมายตรงๆ ====>
เป็นคำนาม แปลว่าคอด หรือเล็ก เป็นคำวิเศษณ์ หมายถึงกำลังจะขาด
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: ดอกเตอร์ แป้ป
เมื่อวันที่:: 13-06-2012 00:02:02

ตัวอย่าง

ป้าด อีนางนั่นแหม มาแอว กิ่วแท้ คำแปล โฮ้ ผู้หญิงคนนั้น เอวคอดจัง( หรือเอวเล็กจัง) อย่าเอาเซือกเส้นนั้นไปผูกอู่ ให้ลูกนอนเด้อ มัน กิ่วแล้ว คำแปล อย่าเอาเชือกเส้นนั้นไปแขวนเปล ให้ลูกนอนนะ มันกำลังจะขาด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกี้ยงตั๊บ

ภาษาอีสานคำว่า..เกี้ยงตั๊บ
ความหมายตรงๆ ====>
หมดเกลี้ยง
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง)
เมื่อวันที่:: 01-09-2010 17:27:01

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง มื้อนี้ขายของดีขนาด เกี้ยงตั๊บเลย

แปล วันนี้ขายสินค้าดีเหมือนเทน้ำเทท่าจนหมดเกลี้ยงเลย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขาวจากพาก

ภาษาอีสานคำว่า..ขาวจากพาก
ความหมายตรงๆ ====>
ขาวพราวละลานตา
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 03-11-2006 08:42:33

ตัวอย่าง

ขาวจากพาก คือลักษณะที่วัตถุสีขาวๆ มีมากมายเกลื่อนกลาด ดารดาษตา เช่น
ดอกอ้อขาวจากพาก หมายถึง ดอกอ้อขาวพราวละลานตา
ดอกบัวในบึงขาวจากพาก หมายถึง ดอกบัวในบึงขาวละลานตา

บ่าวหน่อ พาน้องกะแตไปเที่ยวสวนฝ้ายเมืองเลย เห็นปุยฝ้ายขาวจากพาก เต็มสวน พอเหลียวขึ้นฟ้า กะเห็นก้อนขี้ฝ่าขาวจากพาก คือกัน

แปลว่า
บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปเที่ยวสวนฝ้ายเมืองเลย เห็นปุยฝ้ายขาวพราวละลานตาเต็มสวน พอมองขึ้นท้องฟ้า ก็เห็นก้อนเมฆขาวพราวพร่างฟ้า เช่นกัน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คะลาด

ภาษาอีสานคำว่า..คะลาด
ความหมายตรงๆ ====>
เป็นอากับกริยา แปลว่า พรวดพราด
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี
จากคุณ:: ป้าหน่อย
เมื่อวันที่:: 28-03-2010 16:31:26

ตัวอย่าง

ตัวอย่างเช่น: ลูกเขยเห็นในบักกอกในน้ำต้มไก่ว่าแม่นไข่อ่อนตักไส่ปาก
พอเข้าปากท่อนั่นแหล่ว คะลาดลุกขึ้นคายถิ่ม อย่างไว

แปลว่า: ลูกเขยมองเม็ดมะกอกในถ้วยต้มไก่ นึกว่าเป็นไข่อ่อน
ตักใส่ปาก ทันไดนั้นก็ลุกพรวดพราด ออกไปคายทิ้งทันที

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คางกะไต

ภาษาอีสานคำว่า..คางกะไต
ความหมายตรงๆ ====>
คาง, ส่วนปลายของคาง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 08-07-2008 15:01:14

ตัวอย่าง

คำว่า คางกะไต คือ คาง, ส่วนปลายของคาง

มาดูตัวอย่างกันนะครับ

สาวนางคนเก่า

ปรกติแล้วเลาอาบน้ำอุ่นทุกมื้อ พอดีมื้อนี้เลาไปเที่ยวเชียงใหม่นั่นหนา หนาวกะหนาว น้ำอุ่นกะบ่มี เลยได้อาบตก พอตะอาบออกมาแล้ว เลาหนาวแฮงเห็นตะคางตะไกสั่น ง๊อกๆๆๆๆ เอาโลด



แปล

สาวนาง ปรกติแล้วแกเป็นคนรักสะอาด อาบน้ำอุ่นทุกวัน พอดีวันนี้แกไปเที่ยวเชียงใหม่ หนาวก็หนาว น้ำอุ่นก็ไม่มี เลยได้อาบน้ำตก พออาบเสร็จแล้วแกหนาวมากเห็นแต่ปลายคาง สั่น เสียงดัง ง๊อกๆๆๆๆ เลย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คาดลาด

ภาษาอีสานคำว่า..คาดลาด
ความหมายตรงๆ ====>
ยื่นออกมา , โผล่ออกมา , เกิดขึ้นโดนมันตั้งใจ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: คนฮักถิ่น
เมื่อวันที่:: 15-09-2006 09:40:27

ตัวอย่าง

เช่นว่า

1. เจ้าเบิ่งนี่ดุบ่าวเอก จั้งใด๋ ส่นไม่ฮางเจ้าคือจั๋งมาหยืน คาดลาด เข้ามาในเฮียนข่อยหลายแท้
แปลว่า
- นี่คุณเอก ดูนี่สิ ทำไมปลายไม้ซางของคุณถึงได้ยื้นเข้ามาในบ้านผมเยอะแยะขนาดนี้ล่ะ


2. บ๊ะ ! .... บักอั่นนี่แหม ขับรถนำก้นกันมาดี ๆ จั้งใด๋มา คาดลาด เบรกจ่อ ๆ จั้งซี่
แปลว่า
โอ้ะ ! .... เจ้าคนนี้ ขับตามกันมาดี ๆ ไงถึงได้อยู่ดี ๆ ก็เบรก ซะกระชั้นอย่างนี้


เป็นต้น

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ค้ำคูณ

ภาษาอีสานคำว่า..ค้ำคูณ
ความหมายตรงๆ ====>
ดี เป็นมงคล
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง)
เมื่อวันที่:: 08-08-2010 13:34:30

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง รถคันนี้ตั้งแต่ออกมาค้ำคูณขนาด บ่มีฮ๊ะบ่มีซน

แปล รถคันนี้ตั้งแต่ซื้อมาดีมากๆ ไม่เคยเฉี่ยวชนอะไรเลย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แค้น

ภาษาอีสานคำว่า..แค้น
ความหมายตรงๆ ====>
ติดคอ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 15-08-2007 14:34:18

ตัวอย่าง

มื้อวานกินบักขามแป ฝาดคักฝาดแหน่ แค้นบักขนาด โชคดีเด้นี้ได้น้ำมาล่องอคอทัน

แปลว่า
เมื่อวานนี้กินมะขามเทศฝาดมาก โชคดีที่มีน้ำหวานดื่มตามลงไปทัน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จิโป่ม หรือ จิ๊โป่ม

ภาษาอีสานคำว่า..จิโป่ม หรือ จิ๊โป่ม
ความหมายตรงๆ ====>
จิ้งโคร่ง หรือ กิ้งโคร่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 08-05-2006 21:18:20

ตัวอย่าง

จิโป่ม หรือจิ้งโคร่ง เป็นแมลงปีกอ่อน ลำตัวขนาด เท่านิ้วมือ กินพืชเป็นอาหาร มีขาคู่หลัง แข็งแรงเพื่อตะกุยดินทำรูอยู่อาศัย (รูจิโป่มที่มีขุยดินนี้ ภาษาอีสานเรียกว่า ขวยจิโป่ม) จิโป่มจะอยู่ในรูลึกประมาณ 1-3 ฟุต ในต้นฤดูฝนจะปรากฏ ขวยจิโป่มมาก โดยสังเกตที่ผิวดินจะมี รอยตะกุยดินขึ้นมากองไว้ปิดปากรู เข้าใจว่าเมื่อขุดรูวางไข่ในดินแล้ว ตัวแก่จะหมดวงจรอายุไป ไข่ในดินจะ แตกเป็นตัวอ่อนแล้วออกมาจากรูหากิน ตามป่าที่มีใบไม้ทับถมกันพอชุ่มชื้น

จิโป่ม หรือจิ้งโคร่ง ชาวอีสาน นิยมนำมาบริโภคเป็นอาหาร โดยนำมาแกงใส่หน่อไม้ดอง (ภาษาอีสานเรียกหน่อไม้ส้ม) หรือทำเป็นน้ำพริกจิ้งโคร่ง (ภาษาอีสานเรียก ป่นจิโป่ม)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จื้น

ภาษาอีสานคำว่า..จื้น
ความหมายตรงๆ ====>
แฉะ,ชื้นแฉะ
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 28-05-2006 10:17:21

ตัวอย่าง

1.มื่อวานฝนตกรินอยู่เหมิดมื่อ ย่างไปหม่องได๋ หนทางกะมีแต่ \"จื้นๆ\" ไปมาลำบากคัก
แปลว่า เมื่อวานนี้ฝนตกปรอยๆอยู่ทั้งวัน เดินไปที่ไหน ถนนก็ ชื้นแฉะ ไปหมด ไปไหนมาไหนก็ลำบาก

2.น้องเป้ยปานวาด ลาวอกหัก ย่อนว่าอ้ายประสาทถิ่มลาวไปมักกับน้องปูไปรยา ลาวเสียใจหลาย ฮ้องไห่อยู่เหมิดมื่อ จนตาเปียกตา \"จื้น\" เหมิด
แปลว่า น้องเป้ยปานวาดแกอกหัก เนื่องจากว่าพี่ประสาททิ้งแกไปชอบพอกับน้องปูไปรยา แกเสียใจมาก ร้องให้อยูทั้งวัน จนตาเปียกตาแฉะ ไปหมด...

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซวดลวด

ภาษาอีสานคำว่า..ซวดลวด
ความหมายตรงๆ ====>
แย่งของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตอย่างน่าเกลียด, การกระทำที่น่าเกลียด, แย่
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 14-11-2006 10:24:54

ตัวอย่าง

ซวดลวด คือ แย่งของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตอย่างน่าเกลียด, การกระทำที่น่าเกลียด, แย่
ซวดลวด ต่างจาด าด หรือ ย๊าด คือ ความน่าเกลียด ย๊าด จะน่าเกลียดน้อยกว่า ซวดลวด

มาดูตัวอย่างกัน
ลิงโตนั่นมันคือ ซวดลวดแท้เน๊าะ ย๊าดบักแตงโมหน่วยบักใหญ่ไปกินบ่แบ่งหมู่เลย
แปลว่า
ลิงตัวนั้นแย่จังเลย แย่งแตงโมลูกใหญ่ๆ ไปไม่แบ่งให้ใครเลย

เลาวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซิด

ภาษาอีสานคำว่า..ซิด
ความหมายตรงๆ ====>
สะบัด,แกว่ง,กระตุก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 07-07-2006 13:12:05

ตัวอย่าง

ซิด โดยความหมาย ก็คือ สะบัด,แกว่ง,กระตุก

มาดูตัวอย่างกันครับ

มื้อนี้อ้ายเห็นหมาอีด่างมันคาบกระดูกมาแต่ตลาดพู้น คันมาฮอดตะพาน มันเห็นเงามีกระดูกใหญ่กว่า มันเลยซิดกระดูกนั่นทิ้ม แล้วกระโดดลงน้ำต้าม บัดเดี๋ยวนึง
แปลว่า
วันนี้พี่เห็นหมาอีด่าง มันคาบกรพดูกมาจากตลาด เมื่อมาถึงสะพาน มันเห็นเงามีกระดูกใหญ่กว่า มันเลยสะบัดกระดูกนั้นทิ้ง แลเวกระโดดลงน้ำ ไปเลย

หรือ
อ้ายกระบี่โลหิต เลาไปขุดกะปูอยูไฮนา ขุดไปได้บ่พอคาว เลากะเอามือจกฮูกะปู กะปูเลยงับเอามือเลา เอาตกคะมะอย่างแฮง แล้วเลาซิดบักใหญ่นึง ก้ามกะปูจั่งหลุดออกจากมือเลา พอคราวนึงมือเลาใคขึ้นใคขึ้น โปลกปก
แปลว่า
พี่กระบี่โลหิต แกไปขุดปูอยู่ท้องนา ขุดไปได้ไม่นานเท่าไหร่ แกก็เอามือล้วงไปที่รูปู ปูมือหนีบเอามือแก แกตกใจอย่างมาก แล้วแกก็สะบัดอย่างแรง ก้ามปูจึงได้หลุดออกจากมือแก สักพัก นิ้วมือแกเริ่มบวมขึ้นบวมขึ้น บวมจนน่ากลัว

คำว่า ใค คือ บวม
โปลกปก คือ ใหญ่ขึ้นอย่างน่ากลัว
โป คือ ใหญ่ขึ้น พองขึ้น บวมขึ้น
ลกปก คือ คำขยายอาการใหญ่


บ่าวหน่อเลาวาให้ฟัง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เซาจุ๊ดปุ๊ด

ภาษาอีสานคำว่า..เซาจุ๊ดปุ๊ด
ความหมายตรงๆ ====>
หยุดทันที
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง)
เมื่อวันที่:: 02-09-2010 19:08:06

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง
ยานี้ดีขนาด กินลงไปบ่มีถ่าย เซาจุ๊ดปุ๊ดเลย

แปล
ยาขนานนี้ดีมากๆ กินลงไปแป๊บเดียวหยุดถ่ายในทันทีเลย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดับแนว

ภาษาอีสานคำว่า..ดับแนว
ความหมายตรงๆ ====>
สูญพันธุ์
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 21-04-2010 09:10:28

ตัวอย่าง

คำว่าดับแนว ใช้บ่อยมาก เมื่อเห็นสิ่งนั้นหายสาบสูญไปจากโลก จะเป็นความต้องการหรือไม่ก็ตาม

มาดูตัวอย่างกันนะครับ
สาวส่า : แม่ๆซุมื้อนี้ คือบ่ค่อยเห็นกบฮ้องโอ๊บๆคือจั่งแต่ก่อน
แม่ : ซุมื้อนี้กบมันตายดับแนวไปเหมิดแล้ว ย้อนว่า มีน้ำโห่งกะพากันไปส่อนฮวก ส่อนเขียดน้อย ยามมีนำ้แหน่กะพากันไปใส่เบ็ดกบ ยามฮ้อนยามแห้งกะไปหากบไปขุดกบ สิให้มันบ่ดับแนวได้จั่งใด๋ ซุมื้อนี้คนแฮงหลาย หามาขายพร้อม
สาวส่า : แม่นหละแม่ เห็นตะเขาขายกบเลี้ยงอยู่ตลาด ข่อยแหล่วคาวว่าสั่น

แปลครับแปล
สาวส่า : แม่ๆๆ ทำไมทุกวันนี้ไม่เห็นได้ยินเสียงกบร้อบ โอ๊บๆๆๆ เหมือนแต่ก่อน
แม่ : ทุกวันนี้กบได้ตายสูญพันธุ์ไปแล้ว เพราะว่า ตอนมีน้องนองก็ไปช้อนหาลูกอ๊อดทั้งกบและเขียด ตอนมีน้ำก็ไปใส่เบ็ด ตอนหน้าร้อนก็ไปขุดกบ ไม่ให้สูญพันธุ์ได้ยังไง ทุกวันนี้คนมากขึ้น มีการหามาขายด้วย
สาวส่า : ใช่แล้วแม่ เห็นเขาขายกบเลี้ยงที่ตลาด หนูรู้สึกว่ามีกลิ่นคาวๆค่ะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดาด

ภาษาอีสานคำว่า..ดาด
ความหมายตรงๆ ====>
เกือบถูก,เฉียดๆ,โดนแค่ผิวๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 1/9/2002 5:15:26 AM

ตัวอย่าง

คำว่า ดาด คือ เกือบถูก,เฉียดๆ หรือ โดนแค่ผิวๆ

ตัวอย่าง

มื้อวานข่อยไปยิงยก ยิงดาดซือๆ มันกะตาย
แปลว่า
เมื่อวาน ผมไปยิงยก ยิงเฉียดๆเกือบถูกเฉยๆ มันก็ตาย

อีกตัวอย่าง

มื้อเซ้าอ้ายถึกเตารีดดาดเอา เจ็บบักขนาด
แปลว่า
เมื่อเช้า พี่โดนเตารีดลวก เจ็บมาก

เพิ่นวา.....

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ต่อย

ภาษาอีสานคำว่า..ต่อย
ความหมายตรงๆ ====>
สอย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 18-09-2006 11:15:54

ตัวอย่าง

ต่อย คือการใช้ปลายไม้ที่มีแง่งหรือไม่มีก็ตาม สอยผลไม้ เป็นต้น ที่อยู่สูงๆ ให้หล่นลงมา จะด้วยการ ตี ฟาด เกี่ยวดึง หรือดัน ก็ตาม
เช่น

บ่าวหน่อ : น้องพอลล่าจ๊ะ... นั่งถ่าอ้ายหน่ออยู่นี่ล่ะหล่า เดี๋ยวอ้ายหน่อ สิไปต่อยบักค้อมาสู่กินแซบๆ

แปลว่า
บ่าวหน่อ : น้องพอลล่าจ๊ะ... นั่งรอพี่หน่ออยู่นี่นะจ๊ะ เดี๋ยวพี่หน่อ จะไปสอยลูกสะคร้อมาให้กินอร่อยๆ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตาด

ภาษาอีสานคำว่า..ตาด
ความหมายตรงๆ ====>
น้ำตก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด-สาเกตนคร
จากคุณ:: อ้ายโอ๊ต
เมื่อวันที่:: 03-08-2010 08:17:38

ตัวอย่าง

มื้อนี้เฮาไปหลิ่นตาด สิโตนน้ำให้มันม่วนไปโลด
(วันนี้เราจะไปเล่นน้ำตก จะกระโดดน้ำให้สนุกไปเลย)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ต่ำอิดต่ำก่อ

ภาษาอีสานคำว่า..ต่ำอิดต่ำก่อ
ความหมายตรงๆ ====>
แรกเริ่มเดิมที
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์
จากคุณ:: ทิดแหล่
เมื่อวันที่:: 11-12-2007 01:46:10

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง
ต่ำอิดต่ำก่อกะข้อยนี่ละเป็นคนพาเฮ็ดก่อนหมู่
แรกเริ่มเดิมทีก็ฉันนี่แหละเป็นคนนำพาทำก่อนใครเขา

*** \"ต่ำ\" คำเดียวจะเป็นคำกิริยาแปลว่า \"ทอ\" ใช้ประกอบคำอื่น เช่น ต่ำหูก ต่ำสาด
ตัวอย่าง ผู้สาวต่ำหูกอยู่ใต้ล่างเฮือน
ผู้สาวทอหูกอยู่ใต้ถุนเรือน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถาบ ( ภาษาอีสานเก่า)

ภาษาอีสานคำว่า..ถาบ ( ภาษาอีสานเก่า)
ความหมายตรงๆ ====>
เฉียด ๆ , ข่มขู่ , เดาสุ่ม
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร
จากคุณ:: ปิ่นลม
เมื่อวันที่:: 31-05-2010 11:09:51

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง
วัวควายลงกินกล้า ตาวาดไปไล่บ่ทัน เลย ยิงหนังสติ๊กถาบเอา
คำแปล
วัวควายลงกินต้นกล้า ตาวาด ไปไล่ไม่ทัน เลยได้แต่ยิงหนั่งสติ๊กใส่ เฉียด ๆ เพื่อข่มขู่

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แทก

ภาษาอีสานคำว่า..แทก
ความหมายตรงๆ ====>
วัด , การวัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 21-08-2006 13:05:08

ตัวอย่าง

แทก หมายถึง วัด แต่ไม่ใช่วัดที่มีพระเณรนะ ในที่นี้หมายถึง วัดขนาด อาจจะวัดความยาว หรือความกว้างก็ได้ เช่น

-บ่าวหน่อลาวมาคุยว่า บักสีดาอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่บักคัก แต่บ่าวสาทมาคุยทับว่าอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่กั่ว กะเลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา พ่อใหญ่บัตินั่งฟังอยู่ กะเลยหุนหวย ฮ้องขึ้นว่า สูสิเถียงกันหาสีแตกหยังเดียวหนิ สูกะไปปิดมาคนละหน่วย เอามา \"แทก\" กันเบิ่ง ว่าของผู้ได๋ใหญ่กั่ว ท่อนั่นกะสิ้นเรื่อง

แปลว่า

-บ่าวหน่อแกมาคุยว่า ผลฝรั่งที่อยู่บ้านแกลูกใหญ่มาก แต่บ่าวสาทกลับมาเถียงว่าอยู่บ้านแกลูกใหญ่กว่า ก็เลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา คุณตาบัตินั่งฟังอยู่ ก็รู้สึกรำคาญ ตะโกนขึ้นว่า พวกแกจะเถียงกันหาสวรรค์วิมานอะไร ก็ไปปลิดมาคนละลูก เอามา \"วัด\" กันดู ว่าของใครใหญ่กว่า แค่นั้นก็สิ้นเรื่อง

หรือ

-บ่าวหน่อลาวเฮ็ดงานอยู่บริษัทเฮ็ดเลนส์ ลาวต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนสิตัดเลนส์แต่ละอัน พวกเจ้าต้อง \"แทก\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ เด้อ ยามลูกค้ามาตัดแว่น กะให่ \"แทก\" สายตาให่เพิ่นดีๆ สิบ่ได้มาเสียเวลา \"แทก\" ใหม่อีกหลายครั้ง

แปลว่า

-บ่าวหน่อแกทำงานอยู่บริษัทผลิตเลนส์ แกต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนจะตัดเลนส์แต่ละอัน พวกคุณต้อง \"วัด\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ นะ เวลาลูกค้ามาตัดแว่น ก็ให้ \"วัด\" สายตาให้ลูกค้าดีๆจะไม่ได้มาเสียเวลา \"วัด\" ใหม่อีกหลายครั้ง

สั่นดอก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า น้ำแก่ง

ภาษาอีสานคำว่า..น้ำแก่ง
ความหมายตรงๆ ====>
น้ำท่วม น้ำขึ้น มองไปเห็นแต่น้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 25-09-2008 17:47:54

ตัวอย่าง

คำว่า น้ำแก่ง แปลความว่า น้ำท่วม น้ำขึ้น มองไปเห็นแต่น้ำ

ตัวอย่าง
ฝนตกมาบ้านเฮาปีนี้ น้ำหลายขนาด โห่งมาตะทางภูเขาพู้น ตอนนี้เห็นตะน้ำแก่ง แนมไปเห็นตะน้ำขาวพาบๆ
แปลว่า
ฝนตกมาปีนี้ มีน้ำเยอะมาก ไหลมาจากภูเขาโน้น ตอนนี้มองเห็นแต่น้ำขึ้นมา มองไปเห็นแต่น้ำขาวไปหมด

เพิ่นว่า
โห่ง แปลว่า ไหล, เจิ่งนอง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่ให้แล้ว

ภาษาอีสานคำว่า..บ่ให้แล้ว
ความหมายตรงๆ ====>
ไม่ยอม และก็ยอมไม่ได้ เป็นไงเป็นกัน จะเอาเรื่องให้ถึงที่สุด
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์
จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู
เมื่อวันที่:: 13-02-2009 17:06:02

ตัวอย่าง

บ่ให้แล้ว แปลว่า ยอมไม่ได้เด็ดขาด ไม่ยอมเป็นไงเป็นกัน จะเอาเรื่องให้ถึงที่สุด เช่น นายดำ ไปหอมแก้ม นางสาวขาว ฝ่ายพ่อแม่ของนางสาวขาวบอกว่า งานนี้ข่อยบ่ให้แล้ว ต้องมีการปรับไหมกัน ต้องเสียผีกัน หรือฟัองร้องเอาผิดทางอาญากัน คือความหมาย \"บ่ให้แล้ว\"

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เปิด

ภาษาอีสานคำว่า..เปิด
ความหมายตรงๆ ====>
เบื่อ,เบื่อหน่าย,หนี
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 17-05-2006 11:42:25

ตัวอย่าง

เปิด ในภาษาไทย จะมีความหมายตรงกับคำว่า เขย หรือ เผย ในภาษาอีสาน แต่ เปิด ในภาษาอีสาน กลับหมายถึง เบื่อหรือเบื่อหน่าย และอีกความหมายก็แปลว่า หนี ,วิ่งหนี เช่นประโยค

- สมัยที่มหาบัติบ่ทันได้เมีย บ่มีผู้เฮ็ดแนวกินให้กิน ลาวกะเลยได้กินแต่มาม่า กินซุมื่อจน \"เปิด\" แล้ว
ความหมายคือ แต่ก่อน ตอนที่คุณมหาบัติแกยังไม่ได้แต่งงาน ไม่มีคนทำอาหารให้แกกิน แกก็เลยได้กินแต่มาม่า กินทุกวันจน \"เบื่อ\" แล้ว

หรือ -เมียของมหาบัติจ่มว่า ตั้งแต่ข้อยได้ผัวคนนี่มา บ่เฮ็ดเวียกเฮ็ดงาน กินตั้งแต่เหล้าซุมื่อ บ่หัวซาลูกหัวซาเมีย ข้อยกะจั่งแม่น \"เปิด\" จั่งแม่นอิ่ม
ความหมาย: ภรรยาของมหาบัติบ่นว่า ตั้งแต่ดิฉันแต่งงานกับสามีคนนี้มา เขาไม่เคยทำการทำงานเลย ดื่มแต่สุราทุกวัน ไม่สนใจลูกไม่สนใจภรรยา ดิฉันชักจะ \"เบื่อหน่าย\" มากแล้ว

หรือประโยค - บ่าวหน่อเพิ่นไปเล่นสาวภูไท ทางเรณูนคร พอขึ้นไปเทิงเฮือนผู้สาว พ่อผู้สาวถือมีออีโต้ ยืนถ่าอยู่ผักตูเฮือน บ่าวหน่อเพิ่นย่านหลาย ฟ่าวโตนเฮือน \"เปิด\" อาดหลาด เลย ฮอดบ่ได้เว่ากับผู้สาวจ้อย
ความหมาย: หนุ่มหน่อ แกไปหาจีบสาวภูไท ที่เรณูนคร พอแกขึ้นไปบนบ้านของหญิงสาว พ่อของหญิงสาว ยืนถือมีดพร้ารออยู่ที่ประตูบ้าน หนุ่มหน่อเห็นดังนั้นก็กลัวมาก กระโดดลงจากบ้าน รีบ \"หนี\" ไป เลยไม่ได้คุยกับหญิงสาวเลย....

นี่แค่คำว่า \"เปิด\" คำเดียว ก็มีความหมายตั้งหลายอย่าง อ่านแล้วอย่าพึ่ง \"เปิด\" กันเลยนะ...

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เปิดอาดหลาด

ภาษาอีสานคำว่า..เปิดอาดหลาด
ความหมายตรงๆ ====>
โกยแน่บ
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี
จากคุณ:: บ่าวเดช
เมื่อวันที่:: 18-07-2007 14:50:32

ตัวอย่าง

เปิดอาดหลาด แปลง่ายๆคือ โกยแน่บ
มาดูตัวอย่างกันนะครับ

บ่าวเดชไปพ้อผีหลอกอยู่ที่ผีป่าซ้า เลาบ่ฮุ้สิเฮ้ดจั่งใด๋ กะเลยใส่เกียร์หมา เปิดอาดหลาดเข้าไปในป่าในดง

แปลว่า
บ่าวเดช แกไปเจอผีที่ป่าช้า แกไม่รู้จะทำอย่างไรก็เลยใส่เกียร์หมาโกยแน๊บ เข้าป่าไปเลย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โพด

ภาษาอีสานคำว่า..โพด
ความหมายตรงๆ ====>
มากเกินไป, เกินไป, เกินพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 16-05-2006 08:39:44

ตัวอย่าง

“พ่อใหญ่ดล.. เป็นจั่งได๋น้อ อยู่ทางนิวซีแลนด์ อากาศดีบ่?”

“โฮ้... ดีอยู่.. แต่ว่าหนาวโพด... น้ำกะเย็นโพด เลยบ่อาบฮอดน้ำ... สิกินกาแฟฮ้อนๆ มันกะฮ้อนโพด เลยลวดลิ้นจ้อย.. ชงกาแฟกิน กะบ่แซบ ใส่น้ำตาลหลาย มันเลยหวานโพด... สรุปแล้ว มีแต่แนวโพดๆ ขนาดความหล่อของผู้เว้า กะยังหล่อโพด เด้เดียวเนี่ย...”


คำแปล

“พ่อเฒ่าดล.. เป็นอย่างไรบ้าง อยู่ทางนิวซีแลนด์ อากาศดีไหม?”

“อือ... ก็ดีอยู่.. แต่ว่า หนาวเกินไป.. น้ำก็เย็นเกินไป เลยไม่อาบน้ำเลย... จะกินกาแฟร้อนๆ มันก็ร้อนเกินไป จึงลวกลิ้น.. ชงกาแฟกิน ก็ไม่อร่อย ใส่น้ำตาลมาก มันเลยหวานเกินไป... สรุปแล้ว มีแต่สิ่งเกินๆ แม้แต่ความหล่อของคนพูด ก็ยังหล่อเกินขนาด นะจะบอกให้...”

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มอ ,หม่อ

ภาษาอีสานคำว่า..มอ ,หม่อ
ความหมายตรงๆ ====>
ริม ,อยู่ไกล้ริม ,ชิดขอบ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 17-09-2006 22:25:32

ตัวอย่าง

มอ หรือ หม่อ บ่ฮู้ว่าสิเขียนจั่งได๋ ออกเสียงให้มันถืกกะแล่วกัน
แปลว่า อยู่ริม หรืออยู่ชิดขอบ เช่น

-พ่อใหญ่บัติ พาลูกซายไปเบิ่งน้ำมาก อยู่ฝั่งห่วย ลาวเลยบอกลูกว่า บักหล่า อย่าสะไปยืนอยู่ \"มอ\" หลายเด้อ เดี๋ยวมันสิหัวสักตกน้ำ ตายน้ำ พ่อซ่อยบ่ทันเด้

แปลว่า

-คุณตาบัติ พาลูกซายไปดูน้ำหลาก ที่ริมฝั่งห้วย แกเลยบอกกับลูกว่า หนู อย่าไปยืนอยู่ \"ริมฝั่ง\" มากนักนะ เดี๋ยวจะหัวคะมำตกน้ำ จมน้ำตาย พ่อซ่วยไม่ทันนะ

หรือ
-ไปไป ซิ่ง โตไปขึ้นบักค้อมากินกับแจ่วแหน่ อย่าสะไต่ไป \"มอ\" หลายเด้อ เดี๋ยวง่ามันสิพาลิเด้ ตกต้นค้อ ขาหักขาห่าน เด้
แปล
-ไปไป ซิ่ง ช่วยไปปีนต้นสะคร้อ เก็บลูกสะคร้อมากินกับน้ำพริกหน่อย อย่าไต่ไป \"ชิดขอบ\" เหยียบกิ่งเล็กๆ นะ เดี๋ยวมันจะฉีกขาด ตกต้นสะคร้อ ขาหัก นะ (จะบอกให้)

พะนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เมี่ยน

ภาษาอีสานคำว่า..เมี่ยน
ความหมายตรงๆ ====>
เก็บ ,จัดเก็บ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 14-07-2006 11:46:02

ตัวอย่าง

เมี่ยน ความหมายตรงๆก็คือ เก็บ หรือ จัดเก็บ และอาจหมายถึงการทำความสะอาดก็ได้ เช่น

-มื่อนี่บ่าวหน่อ โทรไปบอกน้องพอลล่า ว่าสิไปกินเข่าแลงนำ น้องพอลล่าดีใจหลายว่าผู้บ่าวสิมาเล่นเฮือน กะฟ่าว \"เมี่ยน\" เฮือน \"เมี่ยน\" ซาน ให้มันแปน
แปลว่า
-วันนี้บ่าวหน่อโทรไปบอกน้องพอลล่า ว่าจะไปทานข้าวเย็นด้วย น้องพอลล่าดีใจมากว่าแฟนหนุ่มจะมาที่บ้าน ก็รีบ \"เก็บ\" รีบ กวาด บ้านเรือนให้มันสะอาดตา

หรือ เมี่ยน ที่แปลว่า เก็บ ในความหมายหนึ่ง เช่น
-เจ้าพ่อหน่อ ได้ยินว่า สิมีผู้บ่าวมาจีบน้องเบเบ้ ลาวสูนหลาย กะเลยสั่งลูกน้องว่า \"บักได๋ ซ่างมาบังอาจสิมาเล่นกิ๊กกูว่ะ ไป้ ไป \"เมี่ยน\" มันเดียวนี่
แปลว่า
-จ้าวพ่อหน่อ ได้ยินข่าวมาว่า จะมีชายหนุ่มมาจีบน้องเบเบ้ แกโมโหมาก ก็เลยสั่งลูกน้องว่า ไอ้หน้าไหน มันช่างบังอาจมาจีบกิ๊กข้าวะ ไป แก ไป \"เก็บ\" มันเดียวนี้

พะนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ย้อง

ภาษาอีสานคำว่า..ย้อง
ความหมายตรงๆ ====>
ชม
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์
จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน
เมื่อวันที่:: 14-10-2010 22:05:24

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง

มือพิณ:ป๊าดๆ มื้อนี้บักดีมคือตีฉาบเก่งแท้ว่ะ
มือฉาบ:โอ้อ้ายอย่ามาย้องคั๊กหลายเดี๋ยวกะสายย้องขาด 555

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เยา

ภาษาอีสานคำว่า..เยา
ความหมายตรงๆ ====>
ร่อแร่,เหนื่อยล้าอ่อนแรง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 01-06-2006 10:30:17

ตัวอย่าง

1.\"กุ้งที่เฮาเอามาเฮ็ดก้อยกุ้ง มันบ่ทันตาย เต้นโด่งเด่งโด่งเด่ง สิออกถ้วยอยู่นั่น ให่เจ้าเอาจาน งุมถ้วยมันไว่สาก่อน ให่มัน \"เยา\" สาก่อน จั่งค่อยเปิดออกกิน\"
หมายความว่า \" กุ้งที่เราเอามาทำกุ้งเต้น มันยังไม่ตาย มันกำลังจะเต้นออกนอกถ้วย ให้คุณเอาจาน ครอบ ถ้วยไว้ก่อน ให้มัน \"ร่อแร่\" ก่อน ค่อยเปิดออกรับประทาน\"

2.คู่ซิงซนะเลิศ คุตบอลเอฟเอคัพ เล่นจนครบเก้าสิบนาทีแล้ว กะยังหาผู้ซนะบ่ได้ ต้องต่อเวลาออกไปอีก สามสิบนาที เฮ็ดให่นักคุตบอล ทั้งสองข้าง เหมิดแฮง \"เยา\" ไปตามๆกัน โดยเฉพาะ บักเจอหลาด \"เยา\" คักกั่วหมู่ จน บีแข้งปั้น นอนกลิ้งเกียกดิน พุ่นหละ
แปล่า คู่ชิงชนะเลิศฟุตบอลเอฟเอคัพ เล่นจนครบเก้าสิบนาที ก็ยังหาผู้ชนะไม่ได้ ต้องต่อเวลาออกไปอีกสามสิบนาที ทำให้นักฟุตบอลทั้งสองทีม \"เหนื่อยล้าหมดแรง\" ไปตามๆกัน โดยเฉพาะสตีเฟ่น เจอร์หลาด \"ร่อแร่\" มากกว่าเพื่อน จน ขาเป็นตะคริว นอนเกลือกกลิ้งในสนาม

บีแข้งปั้น = ขาเป็นตะคริว

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โย๋

ภาษาอีสานคำว่า..โย๋
ความหมายตรงๆ ====>
ไม่เต็มที่, ทำอะไรไม่เต็มกำลัง, การยึกยัก, ค้างๆคาๆ, ยั้งมือ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 02-03-2007 14:29:09

ตัวอย่าง

คำว่า โย๋ คือ ไม่เต็มที่, ทำอะไรไม่เต็มกำลัง, การยึกยัก, ค้างๆคาๆ, ยั้งมือ

มาดูตัวอย่างกันนะครับ

บ่าวสำน้อย เลาเป็นนักมวย แฮงเลาหลายบักขนาด มื้อวาน ตอนตีมวย เลาโย๋ไว้ซือๆเด๊ะ บ่จั่งซั่น คู่ซกเลาตายคามือแล้ว
แปลว่า
หนุ่มน้อยแกเป็นนักมวย แกมีแรงเยอะมาก เมื่อวานตอนแกชกมวย แกยั้งมือชก ไม่เต็มที่เฉยๆนะ ไม่อย่างนั้น คู่ชกของแก ตายคาที่แล้ว

สั่นดอกหว้า

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ล้มคุบหนู

ภาษาอีสานคำว่า..ล้มคุบหนู
ความหมายตรงๆ ====>
เป็นคำเปรียบเทียบเพื่อปลอบใจเวลาล้ม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 21-03-2007 16:37:47

ตัวอย่าง

ล้มคุบหนู
เป็นคำเปรียบเทียบเพื่อปลอบใจเวลาล้ม

คำว่า ล้มคุบหนู ใช้ปลอบใจเวลาล้ม เพื่อไม่ให้ คนล้มรู้สึกว่าเสียหน้า หรือ เจ็บ ที่ล้มเป็นเพราะต้องการจะตะครุบหนูต่างหาก

ภาคอีสานถือว่ามีหนูนาเยอะ และหนูนาก็จะกินข้าวเปลือกที่หล่นตามท้องนาเป็นอาหาร ดังนั้น หนูนาจึงสะอาด ไม่เหมือนหนูในกรุงเทพฯ และเด็กๆ หรือว่าคนภาคอีสาน ขช่วงหน้าร้อนจะไปหาหนูมาทำอาหารกัน
และจะมีการไล่หนูนาที่ออกมาจากรู ซึ่งก็ต้องตะครุบจึงจะอยู่ และล้มตะครุบด้วย ดังนั้น หากมีการพลาดท่าล้มลงจะโดยไม่ตั้งใจก็แล้วแต่ ก็จะให้กำลังใจว่า ที่ล้มลงไปเพราะ ล้มไปตะครุบหนูต่างหาก ไม่ได้ล้มเพราะว่าสะดุดอะไร

คำว่า คุบ ก็คือ ตะปบ ตะครุบนั่นเอง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลิ , ริ

ภาษาอีสานคำว่า..ลิ , ริ
ความหมายตรงๆ ====>
ฉีกหัก, ฉีกขาด
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 14-09-2006 16:52:09

ตัวอย่าง

ลิ คือลักษณะอาการที่ กิ่งไม้ หรือใบไม้ ปลิแตกหัก หรือฉีกขาด ตรงรอยต่อระหว่างกิ่งกับกิ่ง หรือระหว่างก้านใบกับกิ่ง (อกรรมกิริยา)

ลิ คือ ดึง ดัน เพื่อให้กิ่งไม้ ฉีกขาด ตรงรอยต่อระหว่างกิ่งกับกิ่ง หรือเพื่อให้ใบไม้ ฉีกขาด ตรงรอยต่อระหว่างก้านใบกับกิ่ง (สกรรมกิริยา)

ตัวอย่างเช่น
ไปไป ซิ่ง โตไปขึ้นบักค้อมากินกับแจ่วแหน่ อย่าสะไปเหยียบง่าน้อยเด้อ เดี๋ยวมันสิพาลิเด้ ตกเจ็บเด้

แปลว่า
ไปไป ซิ่ง ช่วยไปปีนต้นสะคร้อ เก็บลูกสะคร้อมากินกับน้ำพริกหน่อย อย่าไปเหยียบกิ่งเล็กๆ นะ เดี๋ยวมันจะฉีกขาด ตกเจ็บนะ (จะบอกให้)

มื้อวาน พ่อใหญ่ดล พาน้องพอลล่า ขึ้นโคก เข้าป่า หาเก็บผักหวาน น้องพอลล่า เด็ดยอดผักหวานกะบ่ขาด เก็บตั้งดน ได้บ่พอกำ... ส่วนพ่อใหญ่ดลลิเอา ลิเอา คราวเดียว ได้กำบักง่างนึง กะยังวะ (อย่าลืมเอามาแกงสู่พ่อใหญ่บัติกินเด้อล่ะ)

แปลว่า
เมื่อวาน พ่อใหญ่ดล พาน้องพอลล่า เข้าป่าโคก ไปหาเก็บผักหวานป่า น้องพอลล่า เด็ดกิ่งยอดผักหวานไม่ขาด เก็บอยู่ตั้งนาน ได้ไม่ถึงกำมือ... ส่วนพ่อใหญ่ดล ดึงหักเอา หักเอา แป๊บเดียว ได้กำมือใหญ่ๆ เลยทีเดียว (อย่าลืมเอามาแกงแบ่งพ่อใหญ่บัติกินด้วยนะ)

ปล. มันหาคำแปลตรงๆ ไม่มีเลยนะ คำว่า ลิ เนี่ย คิดไม่ออกจริงๆ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สะเด็ด

ภาษาอีสานคำว่า..สะเด็ด
ความหมายตรงๆ ====>
แห้งหมาด ๆ , ความชื้นออกหมดแล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร
จากคุณ:: ปิ่นลม
เมื่อวันที่:: 23-11-2010 20:10:07

ตัวอย่าง

การใช้คำว่า สะเด็ด ในภาคอีสาน หมายถึง น้ำออกหมดแล้ว
หรือแห้งพอหมาด ๆ เช่น
ตัวอย่าง
บักเซียงล้างผักกาดในน้ำแล้ว ญอผักขึ้นมาจากน้ำ รอให้มันสะเด็ดน้ำก่อน จึงเอามาใส่จาน

คำแปล
เซียง ล้างผักกาดในน้ำแล้ว ยกผักขึ้นมาจากน้ำ รอให้แห้งน้ำหมาด
แล้วจึงเอามาใส่จาน

ตัวอย่าง
นางน้อยปั้นผ้าที่ซักเสร็จแล้ว จนสะเด็ดน้ำแล้ว จึงเอาไปตาก

คำแปล
นางน้อยบิดผ้า ที่ซักเสร็จแล้ว จนพอหมาดๆ จึงเอาไปตาก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สัตว์ + แมงต่างๆ

ภาษาอีสานคำว่า..สัตว์ + แมงต่างๆ
ความหมายตรงๆ ====>
สัตว์ + แมลงต่างๆ
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป
จากคุณ:: มังกรดียวดาย
เมื่อวันที่:: 13-09-2006 10:55:17

ตัวอย่าง

กะปอม, ขี้กะท่าง = กิ้งก่า
ขี้เกี้ยม (ขอนแก่นออกเสียง ฉี่เจี้ยม) = จิ้งจก
ขี้โกะ, ขี้โก๋ = จิ้งเหลน
จิโป่ม (บางแห่งเรียก จิลอ) = จิ้งโคร่ง, จิ้งโกร่ง
จิหรีด = จิ้งหรีด (จีงหรีดทองคำ)
จิล่อ, จิลอ = จิงหรีดเล็ก
จิโหลน = ลูกจิ้งหรีดที่ปีกยังไม่ขึ้น
จินาย = จิ้งหรีดทองแดง
แมงจิซอน = แมงกระชอน
แมงคาม = แมงกว่าง, ด้วงกว่าง
แมงแคง = แมงแกง
แมงวัน = แมลงวัน
แมงสาบ = แมลงสาบ
แมงภู่, แมงพุ = แมลงภู่, ภมร
แมงเงา = แมงป่องช้าง
แมงงอด = แมงป่อง
แมงย่างซิ้น = แมงมุมชนิดหนึ่ง ตัวลายเหลือง ทำรังเป็นข่ายวงกลมสำหรับดักเหยื่อ
ยายอีมอม, แมงอีม่อม = แมลงไม้
แมงกะบี้, แมงกะเบื้อ = ผีเสื้อ
แมงบ้ง = ตัวบุ้ง
แมงง่องแง้ง = ลูกน้ำ(ลูกยุง)
ขี้ไก่กือ = กิ้งกือ
ขี้ไก่เดือน(ขอนแก่นออกเสียง ขี้ไก่เดียน), ขี้ดักเดือน = ไส้เดือน
ขี้เข็บ = ตะขาบ

แมงระงำ = ตัวอ่อนแมงปอ ก่อนที่จะลอกคราบเป็นแมลงปอ
แมงเหนี่ยว = ตัวอ่อนแมลงปอคอปเตอร์ ก่อนที่จะลอกคราบ
แมงโกก, แมงคันโซ่ = แมลงปอ
ฮวก = ลูกอ๊อด
เขียดคันคาก, ขี้คันคาก, คันคาก = คางคก
เขียดตาปาด = เขียดปาด
เผิ้ง, เผิ่ง = ผึ้งชนิดที่ทำรังตามโพรงไม้ มีหลายๆแพ ในรังเดียวกัน
มิ้ม, มิ่ม = ผึ้ง
ม้อน = ตัวไหม
กับแก้ = ตุ๊กแก
อีเจีย = ค้างคาว
แหลว = เหยี่ยว
เอี่ยน = ปลาไหล
ขูลู = หนอนผีเสื้อชนิดหนึ่ง ที่อยู่ตามใบตองกล้วย
แมงง่วง, แมงง้วง = หนอนผีเสื้อชนิดหนึ่ง ตัวใหญ่มาก พบได้ตามป่าโคก (เสียงร้องคล้ายเสียงงูจงอาง)
แมงเหลี่ยม = แมลงทับ
แมงคับ = แมลงทับ
แมงช้างงอบ = แมลงงวงช้าง (แมลงปีกแข็ง มีปากเหมือนงวงช้าง ชอบกินใบพุทรา)
แมงกอก = กว่างกอก
แมงหินห่อย, แมงหิ่งห้อย = หิ่งห้อย
ไฮ = ตัวไร (ไรเป็ด, ไรไก่)
เหลียก = เหลือบ
อิ้น, ฮิ่น = ริ้น
จักจั่น = จักจั่น
แมงอี = จักจั่น
แมงหมี่ = แมลงหวี่
แมงเม่า = แมลงเม่า
แมงน้อย, แมงขี้สูด = ตัวชันรง (ผึ้งตัวเล็กชนิดหนึ่ง ขี้ผึ้งชนิดนี้เรียกว่า ชันรง)
กะปู, อี่ปู, ปู = ปู
จินูน, กินูน, อีนูน = แมลงปีกแข็งชนิดหนึ่ง กินใบไม้อ่อน เช่นใบมะขามอ่อน ใบมะม่วงอ่อน
กุดจี่, จุดจี่ = แมลงปีกแข็งชนิดหนึ่ง กินขี้วัว ขี้ควาย เป็นอาหาร

แลน = ตะกวด
จอนฟอน = พังพอน
กะฮอก = กระรอก
งัว = วัว
แบ้ = แพะ
หมาจอก = สุนัขจิ้งจอก
เห็น, อีเห็น = ชะมด
มั่ง, มัง = ละมั่ง
ไก่โอก = ไก่โต้ง
ไก่ยวง = ไก่งวง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 37 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส่ำ

ภาษาอีสานคำว่า..ส่ำ
ความหมายตรงๆ ====>
เท่า/ประมาณ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย
จากคุณ:: อ่อนดี
เมื่อวันที่:: 04-10-2013 02:03:21

ตัวอย่าง

เช่นสมัยตะกี้พ่อเฮากะโตน้อยส่ำเฮาฮั่นแหละ
-เมื่อก่อนพ่อเราก็ตัวเล็กๆเท่าเราแหละ
*ส่ำพี้/ส่ำเพี้ย แปลว่า ประมาณเนี้ย เท่านี้ใช้เทียบขนาด ปลเพิ่ม วัด ใช้แทก
เช่น ขี้เข็บ โตบักใหญ่ ส่ำพี้ ส่ำฝ่าตีนข่อยเพี้ย
หรือแปลว่า แค่นี้ ก็ได้ เช่น ซำนี้เด้อ แปลว่า แค่นี้นะ

-ตะขายตัวโคตรใหญ่เท่าฝ่าเท้าเราเนี่ย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 38 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสก

ภาษาอีสานคำว่า..โสก
ความหมายตรงๆ ====>
แอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 22-10-2006 09:20:13

ตัวอย่าง

โสก เป็นแอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำที่ไหลบ่า กัดเซาะดินให้เป็นหลุมลงไป
โสก จะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ส่วนสระน้ำหรือบ่อน้ำที่คนขุด จะเรียกว่า \"ส่าง\"

ตัวอย่าง

-ปีนี่ฝนตกแฮงคัก น้ำมากผ่านนาพ่อใหญ่บัติ น้ำไหลแฮงคัก พัดคันแทขาด หมุนตาไก่ หล่วยๆ พัดไฮ่นาของพ่อใหญ่บัติเป็น \"โสก\" บักใหญ่ เลิ๊กท่วมหัว คันสิไปหาดินมาถม \"โสก\" กะสิยากหลายเติบ พ่อใหญ่บัติกะเลย หาหมู่มาก่นให่มันเป็น \"ส่าง\" ซะเลย

แปลว่า

-ปีนี้ฝนตกหนักมาก น้ำหลากผ่านทุ่งนาของคุณตาบัติ น้ำไหลเชี่ยวมาก พัดคันคันนาขาด น้ำหมุนวน พัดทุ่งนาของตาบัติเป็น \"แอ่งน้ำ\" ขนาดใหญ่ ลึกท่วมหัว ถ้าจะไปหาดินมาถม \"แอ่ง\" ก็คงจะยุ่งยากพอสมควร ตาบัติก็เลย เกณฑ์คนมากขุดต่อให้มันเป็น \"บ่อน้ำ\" ซะเลย

น้ำมาก=น้ำป่าไหลหลาก
หมุนตาไก่= ลักษณะของน้ำที่ไหลวนเป็นเกลียว
หาหมู่= การหาคนมาช่วย หรือ ลงแขก

วะสั้นดอก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 39 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสถิ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..โสถิ่ม
ความหมายตรงๆ ====>
กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น ไม่ตั้งใจ ตัดหางปล่อยวัด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 14-11-2006 10:16:29

ตัวอย่าง

โสถิ่ม คือ กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น ไม่ตั้งใจ ตัดหางปล่อยวัด
โส คือ การไม่เอาแล้ว, การตัดขาด, การตัดเยื่อใย
ถิ่ม คือ ทิ้ง

ดังนั้น โสถิ่ม คือ กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น

มาดูตัวอย่างกันครับ
แม่ใหญ่มี เลาสาวหลอก สาวได้คราวเดียวกะขาดสาวลงกะต่ายามใดกะมุนอุ้ยปุ้ยเลากะเลาฟ้าวเฮ็ด โสถิ่มไปจั่งสั้นหล่ะ
แปลว่า ยายมี แกสาวไหม พอสาวไหมได้แป๊บเดียวก็ขาด สาวลงตะกร้าทีได ก็ไม่เป็นท่า ไหนๆก็ไหนแล้ว แกเลยกะว่าจะทิ้งรีบๆทำไปยังงั้นแหละ

สาวหลอก คือ การสาวไหม
ฝักหลอก คือ ตัวไหมที่มีเยื่อหุ้ม บางที่เรียก ฝักหลอกหลีบ

อีกตัวอย่างนะครับ
บ่าวหน่อไปพ้อเด็กน้อยนั่งเล่นอยู่ใต้สะพานลอย กะเลยบอกว่า พวกสู เป็นลูกพ่อแม่โสถิ่มแล้วบ้อ มานั่งเล่นอยู่นี่ บ่ไปหาเฮียนหนังสือ บ้อ
แปลว่า
บ่าวหน่อ ไปพบเด็กนั่งเล่นอยู่ใต้สะพานลอย ก็เลยบอกว่า พวกเจ้า เป็นลูกที่พ่อไม่ทิ้งแล้วเหรอ มานั่งเล่นอยู่ที่นี่ ไม่ไปหาเรียนหนังสือหล่ะ

บ่าวหน่อวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 40 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หง่วย

ภาษาอีสานคำว่า..หง่วย
ความหมายตรงๆ ====>
โค่น ใกล้จะล้ม กำลังจะล้มลง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวส่าคำนาดี
เมื่อวันที่:: 08-08-2009 10:16:27

ตัวอย่าง

เช่นมื้อนี่ฝนตกแฮงคักลมกะลมแฮงต้นไม้ล้มกันละเนละนาด แต่ต้นยางใหญ่กะยังหง่วยสิล้มแล้วระวังเด้ออย่าไปใก้เด้อมันสิล้มทับเด้สู.......

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 41 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หญะ

ภาษาอีสานคำว่า..หญะ
ความหมายตรงๆ ====>
หยาบ ด้าน (รู้สึกไม่เรียบ)
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย
จากคุณ:: ซิ่ง
เมื่อวันที่:: 22-04-2007 18:48:15

ตัวอย่าง

เป็นคำคุณศัพท์ครับผม
ต้องออกเสียงให้ถูกด้วยนะครับ


เช่น มือหญะ = มือด้าน มือหยาบ

พื้นหม่งนี้คือหญะแท้ เอาไม้กวดมากวดแหน่ = พื้นตรงนี้ทำไม( หยาบ ไม่ค่อยสะดาด มีแต่ฝุ่น) เอาไม้กวาดมากวาดหน่อย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 42 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หนักขี้ไก่เดียม

ภาษาอีสานคำว่า..หนักขี้ไก่เดียม
ความหมายตรงๆ ====>
บ้าจี้, จั๊กกะจี๋
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 11-09-2006 08:56:38

ตัวอย่าง

พ่อใหญ่ดล เลาไปเล่นสาวสำน้อย คุยไปคุยมา ถืกสาวสำน้อยเอามือนิงส่วง เลาหนักขี้ไก่เดียม คะลาดโดดด่ง วะนึง

แปลว่า
พ่อใหญ่ดล แกไปคุยจีบสาวๆ วัยรุ่น คุยไปคุยมา โดนสาววัยรุ่นเอามือจี้เอว แกจั๊กกะจี๋ เลยกระโดดโผลงขึ้น

สาวสำน้อย = สาววัยรุ่น
นิงส่วง = จี้เอว
คะลาด = ทำโดยไม่ตั้งใจ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 43 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมื่น

ภาษาอีสานคำว่า..หมื่น
ความหมายตรงๆ ====>
สิบสอง กิโลกรัม, 12 กิโลกรัม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 22-01-2007 17:59:01

ตัวอย่าง

คำว่า หมื่น เป็นคำโบราณ ซึ่งปัจจุบัน ก็ยังใช้อยู่ หมายถึง สิบสอง ใช้ในมาตราตวงวัด และนับ
1 หมื่น = 12 กิโลกรัม

ตัวอย่างที่เราเห็นมีการใช้ในปัจจุบัน ก็ เช่น บั้งไฟหมื่น ก็คือ บั้งไฟที่มีน้ำหนัก ดินประสิวรวมกัน หนัก 12 กิโลกรัม

ส่วนบั้งไฟแสนก็คือ บั้งไฟที่มีขนาด 120 กิโลกรัม นั่นเอง

มาดูตัวอย่างกันนะครับ
พ่อใหญ่ดลเลาสาปลา มาซังกิโลได้ปลาค้อใหญ่ 5 หมื่น ได้ปลาเข็ง 3 หมื่น ได้เอี่ยน เคิงหมื่น นอกนั้นเป็นปลาหลด 2 หมื่น

แปลว่า
พ่อใหญ่ดลแกได้ทำการวิดบ่อปลา (สาปลา) ได้ปลาช่อน (ปลาค้อ) 60 กิโลกรัม ได้ปลาหมอ (ปลาเข็ง) 36 กิโลกรัม ได้ปลาไหล (เอี่ยน) 6 กิโลกรัม ที่เหลือเป็นปลาหลด 24 กิโลกรัม

ตอนนี้บ่าวหน่อ หนัก 5 หมื่น อ้ายดลหนัก 5 หมื่นเคิง อ้ายบัติหนัก 6 หมื่น ลองหาเบิ่งเด้อครับ ว่าผู้ใด๋หนักท่อใด๋


สั่นดอกหว้า...

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 44 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หล่อน

ภาษาอีสานคำว่า..หล่อน
ความหมายตรงๆ ====>
ทำให้เหลือแต่เม็ด, เกลี้ยง,ทำให้เกลี้ยง,สะอาด, ทำให้สะอาด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 21-10-2006 14:29:15

ตัวอย่าง

คำว่า หล่อน ให้อ่านออกเสียงยาวๆจะได้ถูกหลักภาษา
แปลโดยรวมก็คือ เกลี้ยง,ทำให้เกลี้ยง,สะอาด, ทำให้สะอาด นั่นแหละครับ

ตัวอย่าง

พ่อใหญ่ดลเลามีลูกแล้ว พอดีลูกเลาอยากกินคั่วในบักขาม แต่เพิ่นมีแตบักขามสุก เพิ่นเลยเว้ากับลูกเพิ่นมา
อีหล่า เอาบักขามหมานี่ พ่อสิหล่อนให่ พ่อหล่อนให่แล้ว เอาไปคั่วมาสู่พ่อกินเด้อ
แปลว่า
ลูก (คนสุดท้อง) เอามะขามมาเร็ว พ่อจะทำให้เหลือแต่เม็ด (ในที่นี้คือ กินเนื้อมะขาม) หากพ่อทำให้แล้วก็เอาไปคั่วมาให้พ่อกินด้วยนะ

หรือ ความหมายในเชิงสะอาด

พ่อใหญ่บัติ เลากะมีลูกแล้วคือกัน พอดีเมียเลาบ่อยู่เลากะเลยเลี้ยงลูกผู้เดียว มื้อนั่นลูกเลาขี้ใส่ส่ง เลากะเลยต้องเอาไปซักให่มนันหล่อน สั่นแหลว แล้วกะล้างมือนำให่มันหล่อน คันบ่ล้างมันสิเหม็น
แปลว่า
ตาบัติก็มีลูกเหมือนกัน วันนั้นภรรยาแกไม่อยู่บ้าน ก็เลยให้แกเลี้ยงลูกคนเดียว วันนั้นลูกแกก็อุจจาระใส่กางเกง แกเลยต้องเอาไปซักให้มันสะอาด แล้วแกก็ต้องล้างมือด้วย หากไม่ล้างมันจะเหม็น

บ่าวหน่อ เลาวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 45 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หวานเย็น

ภาษาอีสานคำว่า..หวานเย็น
ความหมายตรงๆ ====>
ช้า อืดอาด เอื่อยเฉื่อย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 25-10-2006 11:28:52

ตัวอย่าง

หวานเย็น เป็นคำเปรียบเทียบ ซึ่งมีที่มาจากรถจักรยานขายหวานเย็น ค่อยๆ ถีบไปเรื่อยๆ ขายไปเรื่อยๆ ไม่ทันใจคนกิน ไม่ทันใจ ก็คือ ช้า อืดอาด เช่น
รถหวานเย็น หมายถึงรถขายหวานเย็นจริงๆ และอีกความหมายหนึ่งหมายถึง รถที่วิ่งช้ามากๆ เช่นรถโดยสารบางสาย บางคัน
คนหวานเย็น หมายถึง คนที่ชักช้า อืดอาด เอื่อยเฉื่อย

บ่าวซิ่ง : นั่นๆ เสียงรถหวานเย็นมาแล้ว ไป ไป บักเจ้ย ไปซื้อหวานเย็นมาแจกผู้สาวไป
(หายไปดนเติบ ยังบ่กลับมา)
บ่าวบั้งไฟ : โฮย ใช้ไผบ่ใช้ ไปใช้บักเจ้ย หวานเย็น ซัวสิได้กิน สงสัย หวานเย็นละลายเหมิดก่อนล่ะมั้ง

แปลว่า
บ่าวซิ่ง : นั่น รถขายหวานเย็นมาแล้ว ไป ไป น้องเจ้ย ไปซื้อหวานเย็นมาแจกสาวๆ ไป
(หายไปนานพอสมควร ยังไม่กลับมา)
บ่าวบั้งไฟ : เฮ้ย ใช้ใครไม่ใช้ ไปใช้น้องเจ้ย อืดอาด กว่าจะได้กิน สงสัยหวานเย็นละลายหมดก่อนซะล่ะมั้ง

ปล. หวานเย็น ทำจากน้ำหวานใส่สีบ้าง ไม่ใส่บ้าง ใส่ลอดช่องด้วยก็มี แล้วบรรจุถุงมัดปากถุงให้แน่น แช่เย็นจนเป็นน้ำแข็ง เด็กๆ ชอบกิน โดยกัดก้นถุง ค่อยๆ ดูดกินน้ำหวาน หวานๆ เย็นๆ อร่อยดีสำหรับเด็กๆ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 46 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เหล่า

ภาษาอีสานคำว่า..เหล่า
ความหมายตรงๆ ====>
เชิญ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย
จากคุณ:: อ่อนดี
เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:19:27

ตัวอย่าง

งานบุญบ้านเจ้าปีกายมีหมอลำ ไปเต้นหน้าฮ้านม่วนขนาด ปีนี้อย่าลืมเหล่ากันเด้อล่ะ
ปีก่อนบุญบ้านแกหนุกมากว่ะ ดิ้นหน้าเวทีเลย ปีนี้อย่าลืมเชิญไปด้วยนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 47 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แห่งคิ่นๆ

ภาษาอีสานคำว่า..แห่งคิ่นๆ
ความหมายตรงๆ ====>
แห้งแล้งมาก
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง)
เมื่อวันที่:: 02-09-2010 18:49:45

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง
ปีนี้คือแย่ขนาด ฝนบ่ตกไฮ่นาแห่งคิ่นๆแท้น้อ

แปล
ปีนี้ทำไมแย่จังนะฝนไม่ตกเอาซ๊ะเลย มองทุ่งนาก็ดูแห้งแล้งซ๊ะเหลือเกิน เฮ้ออ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 48 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อ่องต่อง

ภาษาอีสานคำว่า..อ่องต่อง
ความหมายตรงๆ ====>
อมชมพู
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย
จากคุณ:: อ่อนดี
เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:08:19

ตัวอย่าง

น้องมาย เพิ่นตาฮักขนาด หน้าแดงอ่องต่อง เปนตาฮักตาซัง
แปลว่าน้องมาย แกหนาน่ารักน่าชังจริงๆ หน้าแดงฉาด อมชมพูไปหมด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 49 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮะ

ภาษาอีสานคำว่า..ฮะ
ความหมายตรงๆ ====>
ถู, ถูไถ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 01-06-2007 21:09:02

ตัวอย่าง

-บ่าวหน่อเพิ่นถืกยุงกัดหลัง เกากะบ่เถิง เพิ่นคันหลายกะเลยเอาหลังไป \"ฮะ\" กับเสาปูน จนว่าหลังเหลิ่นเหมิด

แปลว่า

-บ่าวหน่อแกโดนยุงกัดที่หลัง เกาก็ไม่ถึง แกคันมากก็เลยเอาหลังไป \"ถูไถ\" กับเสาปูน จนหลังถลอกปอกเปิกไปหมด
หรือ
-มังกรเดียวดายเพิ่นถือเซียกงัว \"ฮะ\" ขา เป็นบาด จากหวาก กะเลยไปหาหมอ หมอกะเลยถามว่า
หมอ:เอ้า เป็นอะไรมา
มังกรเดียวดาย:เชือกวัวฮะ (เพิ่นถือเชือกงัวมานำให้หมอเบิ่งว่ามันสกปรก)
หมอ:หมอไม่ได้ถามว่าถืออะไรมา หมอถามว่า ขาโดนอะไรมา
มังกรเดียวดาย:ก็ยังว่า เชือกวัวฮะ เชือกวัวฮะ ไม่เห็นรึไง
หมอ:เอ๊ะเด็กคนนี้ พูดไม่เข้าใจอะไรเลยนะ ถามว่าขาโดนอะไรมา
มังกรเดียวดาย:หมอนั่นหละพูดไม่รู้เรื่อง กะยังว่า เซียกงัวฮะขา จนบาดบักใหญ่นี่เด..

แก้ไขข้อมูล


กลับไปยังหน้าหลัก


ใช้เวลาในการประมวลผล 0.0072 วินาที  
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... ภาษาอีสาน วันละคำ