ภาษาอีสาน วันละคำ

คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กะเบียน

ภาษาอีสานคำว่า..กะเบียน
ความหมายตรงๆ ====>	ถาดสำหรับทำข้าวเหนียวที่นึ่งสุกแล้วให้เย็นก่อนที่จะเก็บเข้าภาชนะบรรจุ
อ้างอิงจังหวัด :: ปทุมธานี จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 13-07-2007 11:34:23	ตัวอย่าง กระเบียน เป็น ถาดสำหรับทำข้าวเหนียวที่นึ่งสุกแล้วให้เย็นก่อนที่จะเก็บเข้าภาชนะบรรจุ มีลักษณะคล้ายๆกระด้ง แต่ทำจากไม้อันใหญ่ๆ กระเบียน หรือ กะเบียน หากพูดเป็นภาษาอีสานก็เอาไว้ส่ายข้าว (ทำให้ไอความร้อนออกจากข้าว) ก่อนที่สิเอาใส่ก่องข้าว หรือ กระติบข้าว คำว่า ก่องข้าว กับกระติบข้าว ต่างกันดังนี้ ก่องข้าว จะมีลักษณะ ฝาปิดเฉพาะด้านบนของตัวก่อง ส่วนกระติบ หรือ กระติ๊บข้าว จะสานฝาปิดมาจะเกือบมิดตัวกระติบ ว่างๆเดี๋ยวจะหารูปมาให้ดูกัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กะโพก

ภาษาอีสานคำว่า..กะโพก
ความหมายตรงๆ ====>	ประทัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 12-09-2006 13:18:22	ตัวอย่าง ช่วงนี่ไกล้สิฮอดเดือนสิบเอ็ดแล้ว ไกล้สิออกพรรษา ยามมื่อแลงกะสิได้ยินเสียงเด็กน้อย จูด \"กะโพก\" ดังตู้มต้ามตู้มต้ามอยู่ หรือบางคนกะปล่อยโคมไฟขึ้นฟ้า ผู้ใหญ่กะให่บอกลูกบอกหลาน ว่าให่เล่น \"กะโพก\" อย่างระมัดระวัง อย่าสะดึกใส่กัน โดยเฉพาะ \"กะโพก\" สามเหลี่ยม มันแตกแฮงคัก หมายความว่า ช่วงนี้ก็ไกล้จะถึงเดือนสิบเอ็ดแล้ว ไกล้จะออกพรรษา ยามเวลาเย็นก็จะได้ยินเสียงเด็กๆ จุด \"ประทัด\" ดังตู้มต้ามตู้มต้ามอยู่ หรือบางคนก็ปล่อยโคมไฟขึ้นฟ้า ผู้ใหญ่ก็ให้บอกลูกบอกหลานหน่อนนะ ว่าให้เล่น \"ประทัด\" อย่างระมัดระวัง อย่าโยนใส่กัน โดยเฉพาะ \"ประทัด\" สามเหลี่ยม มันแตกรุนแรงมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กืก, ปากกืก

ภาษาอีสานคำว่า..กืก, ปากกืก
ความหมายตรงๆ ====>	ใบ้ เป็นใบ้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 31-05-2006 18:04:13	ตัวอย่าง พ่อใหญ่อำเภอเลาพ้อสาวผู้หนึ่ง ง๊าม งาม ดีเหมิด เสียอย่างเดียว ปากกืก เว้าบ่ได้ แปลว่า พ่อเฒ่าอำเภอ (ชื่ออำเภอ) แกไปเจอผู้หญิงคนหนึ่ง สวยมาก ดีทุกอย่าง เสียอย่างเดียว เป็นใบ้ พูดไม่ได้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกีย

ภาษาอีสานคำว่า..เกีย
ความหมายตรงๆ ====>	เลี้ยง ให้อาหาร ใช้กับสัตว์
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เจ้าเก่า เมื่อวันที่:: 08-02-2006 14:14:17	ตัวอย่าง คันเจ้าอยู่เฮือน ให้เกียหมูนำแหน่เด้อ ข่อยสิไปเอาบุญแอว แปลว่า หากคุณอยู่บ้าน ให้เอาอาหารให้หมูด้วยนะ ฉันจะไปงานแต่งงาน (แอว) คือ เอว (บุญแอว) คือ งานแต่งงาน คงจะเป็นเพราะหลังจากงานนี้ไปแล้ว จะมีการใช้เอวเยอะขึ้น ฉลองการใช้เอว ว่าอย่างนั้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกือ

ภาษาอีสานคำว่า..เกือ
ความหมายตรงๆ ====>	การให้อาหารสัตว์/การเลี้ยงดู(ใช้กับสัตว์)
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 20-12-2009 22:47:02	ตัวอย่าง ไปเอาข้าวไปเกือหมาให้หน่อย แปลว่า ไปเอาข้าวไปให้หมากินหน่อย คำว่า เกือ จะใช้กับสัตว์เลี้ยง ไม่ใช้กับคน ถ้าใช้กับคนจะพูดในเชิงดูถูก เช่น พ่อแม่มึงบ่เลี้ยงบ่เกือบ้อ แปลว่า พ่อแม่มึงไม่ดูแลเลี้ยงดูหรือ แต่ถ้าพูดว่า เลี้ยงเหลือ เกืออิ่ม หมายถึง การเลี้ยงดูเป็นอย่างดี
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แก่น(แซมอีกจักหน่อยเด้อ)

ภาษาอีสานคำว่า..แก่น(แซมอีกจักหน่อยเด้อ)
ความหมายตรงๆ ====>	แกน กลางของต้นไม้ หรือ แข็ง และหรือแปลกว่า เก่ง ดื้อ ฉลาดแกมโกง เวลาเว้าถึงคน ขึ้นอยู่กับประโยคที่ใช้
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ จากคุณ:: เวสน์ ราษี เมื่อวันที่:: 09-07-2012 17:22:16	ตัวอย่าง เช่น ถ้าพูดว่้าแก่นไม่บักขาม หมายถึง แกนกลางของต้นมะขาม หรือถ้าเราพูดว่้า ไม่บักขามคือแก่่นแท้ คือไม้มะขามเนื้อแข็ง แต่ถ้าเว้าถึงคน อย่าไปเล่นกับบักหำน้อยมันแก่นแท้ๆ คือ เล่นกับเด็กคนนั้นไม่ได้หรอกเขาดื้อ ฉลาดแกมโกง เราสู้เขา ไม่ได้ด้วย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขะเจ้า

ภาษาอีสานคำว่า..ขะเจ้า
ความหมายตรงๆ ====>	พวกเขา
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:16:03	ตัวอย่าง เป็นคำที่ใช้อย่างทางการมากในอีสาน แปลว่ากลุ่มที่เราพูดถึงสองคนขึ้นไป บักเท่โตสิไปแก่เข่าส่อยขะเจ้าบ่ แปลว่า เท่แกจะไปขนข้าวช่วยพวกเขามั้ย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขีน

ภาษาอีสานคำว่า..ขีน
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ชอบหน้า, ไม่พอใจ, ไม่ชอบ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 15-12-2006 08:48:08	ตัวอย่าง คำว่า ขีน มีความหมายว่า ไม่ชอบหน้า, ไม่พอใจ, ไม่ชอบ ตัวอย่าง ที่ข่อยขีนเจ้า เป็นย้อนวา เจ้ามักเฮ็ดโตเด่นกว่าหมู่โพด ยามเว้าอีหยังขึ้นมาแหน่ เจ้ากะบ่เคยฟัง แปลว่า ที่ผมไม่ชอบหน้าคุณ เป็นเพราะว่า คุณมักทำตัวเด่นเกินไป เวลาพูดอะไรขึ้นมาหน่อย คุณก็ไม่เคยฟัง สั่นดอกหว้า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เขา

ภาษาอีสานคำว่า..เขา
ความหมายตรงๆ ====>	เขา(พวกเขา) บุรุษที่3/เรา เค้า ฉัน บุรุษที่1
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 00:55:44	ตัวอย่าง เช่น 1. โตสิไปยากหยังนำเขา แปลว่า ตัวเองจะไปวุ่นวายไรกับเค้าล่ะ 2.ใช้แทนตัวเอง ให้ฟังดูใกล้ชิดซึ่งส่วนตัวผมว่าคนพูดพูดแล้วดูน่ารักดี แปลประมาณ เค้า(ตะเอง) เรา เช่น เจ้าของไปเที่ยวนำเขาบ่ แปลว่าตะัเองไปเที่ยวกับเค้ามั้ยง่ะั
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควย

ภาษาอีสานคำว่า..ควย
ความหมายตรงๆ ====>	ควาย
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: เท็ดดี้แบร์ เมื่อวันที่:: 12-02-2007 19:49:21	ตัวอย่าง ค่อยอยากเบิ่งควย = ฉันอยากดูควาย ต้องขอกราบอภัยพี่น้องทุกท่าน ไม่ได้เตนาพูดคำหยาบ ขยายความเพิ่มเติมนะครับ คำว่า ควย ในภาษาอีสาน หมายถึง ควาย ครับ ดังนั้น โปรดอย่าเข้าใจผิด มาดูตัวอย่างอีกสักตัวอย่างนะครับ ที่เกี่ยวกับควย ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย แปลว่า เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย ค่อยอยากเบิ่งควย = ฉันอยากดูควาย ต้องขอกราบอภัยพี่น้องทุกท่าน ไม่ได้เตนาพูดคำหยาบ ขยายความเพิ่มเติมนะครับ คำว่า ควย ในภาษาอีสาน หมายถึง ควาย ครับ ดังนั้น โปรดอย่าเข้าใจผิด มาดูตัวอย่างอีกสักตัวอย่างนะครับ ที่เกี่ยวกับควย ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย แปลว่า เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย สั่นดอก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควยตู้

ภาษาอีสานคำว่า..ควยตู้
ความหมายตรงๆ ====>	ควายทุยเขาสั้น
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ปิ่นหยก เมื่อวันที่:: 23-02-2007 18:27:11	ตัวอย่าง \"ควยตู้มักซน คนจนมักเว้า\" หมายความว่า ควายทุยมีเขาสั้นแต่ชอบขวิดนู่นขวิดนี่ชอบชนควายตัวอื่นแม้เขาจะยาวกว่าเป็นนิสัย แต่ควายที่เขายาวเป็นนักชนระดับชาติ จะไม่แสดงท่าทางคึกคะนอง เช่นเดียวกับคนพูดจ้อทั้งหลาย มักจะเป็นคนจนชอบคุยโม้โอ้อวด แต่คนรวยจริงเขาไม่แสดงออก คนเก่งจริงไม่ขี้คุย เขา\"คมในฝัก\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คอย, คอยๆ

ภาษาอีสานคำว่า..คอย, คอยๆ
ความหมายตรงๆ ====>	ทำเบามือ, ทำอย่างทะนุถนอม,เสียงเบา
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: สาวพระยืน เมื่อวันที่:: 02-09-2008 14:48:40	ตัวอย่าง อี๊หล่าเฮ็ดอีหยังคอยๆแน๊มันสิอฮ่าง แปลว่า อีหนูทำอะไรทำเบามือหน่อยมันจะพัง บักหล่าเว่าคอยๆก๊อนี่แน๊ มันอยากไล แปลว่าไอ้หนูพูดเบาๆกว่านี้หน่อยมันเสียงดังหนวกหูรำคาญ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คักอีหลี

ภาษาอีสานคำว่า..คักอีหลี
ความหมายตรงๆ ====>	สะใจจริง
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: นัด เมื่อวันที่:: 18-08-2006 15:37:53	ตัวอย่าง อย่างเช่น-เวลาเราทำอะไรแล้วมันสะใจ-แล้วคนอิสานพูดคำว่า(คักอีหลี)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คันมันเป็น

ภาษาอีสานคำว่า..คันมันเป็น
ความหมายตรงๆ ====>	ถ้ามันเป็น
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 08-11-2010 01:28:37	ตัวอย่าง คันมันเป็นจั่งซั่น แปลว่า ถ้ามันเป็นอย่างนั้น คันมันเป็นคือเว้า แปลว่า ถ้ามันเป็นอย่างที่พูด คันมันเป็นตะได้ แปลว่า ถ้ามันจะได้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คันแหม่น

ภาษาอีสานคำว่า..คันแหม่น
ความหมายตรงๆ ====>	ถ้ามันจริง/ถ้าจริงดังว่า/
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 01-07-2010 01:19:36	ตัวอย่าง คันแหม่นเจ้าเว้าจั่งซั้น กะให้แหม่นความสา แปลว่า ถ้ามันจริงตามที่คุณพูด ก็ให้ตกลงตามนั้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คืนเมือ

ภาษาอีสานคำว่า..คืนเมือ
ความหมายตรงๆ ====>	กลับคืน/กลับไปที่เดิม/กลับ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 03-10-2010 00:06:20	ตัวอย่าง เจ้าสิคืนเมือบ้านมื้อใด๋ แปลว่า คุณจะกลับบ้านวันไหน บางทีก็พูดว่า เมือ เฉยๆ เช่น เจ้าสิเมื่อบ้านมื้อใด๋ ความหมายเดียวกัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คือความ/คือความเว้า

ภาษาอีสานคำว่า..คือความ/คือความเว้า
ความหมายตรงๆ ====>	ใช่เเล้ว เหมือนคำ(ที่คุณ)พูด พูดถูก/
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 13-01-2012 08:03:41	ตัวอย่าง คือความเจ้าเเล้ว แปลว่า ใช่ตามที่คุณพูดเเล้ว (ประมาณว่าเห็นด้วย) เฮ็ดให้ได้คือความเว้าเเหน่ แปลว่า ทำให้ได้เหมือนคำพูดหน่อย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คือจั่ง/คือจั่งว่า

ภาษาอีสานคำว่า..คือจั่ง/คือจั่งว่า
ความหมายตรงๆ ====>	ทำไม/เหมือนดั่ง/เหมือนดังว่า/
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 05-10-2010 20:59:14	ตัวอย่าง บ่าวปิ่นคือจั่งบ่มา แปลว่า ทำไมบ่าวปิ่นไม่มา เฮ็ดคือจั่งคนบ่ได้กินข้าวแท้ แปลว่า ทำเหมือนคนไม่ได้กินข้าวจัง เรื่องทั้งหมด กะคือจั่งที่ข้อยเว้ามานี่ล่ะ แปลว่า เรื่องทั้งหมด ก็เหมือนดังที่ผมพูดมานี่ล่ะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เคิก

ภาษาอีสานคำว่า..เคิก
ความหมายตรงๆ ====>	พัก หรือ หยุดการกระทำนั้น ชั่วขณะ
อ้างอิงจังหวัด :: ไซ ยา พูม จากคุณ:: นพกร เด้อครับ เมื่อวันที่:: 9/27/2001 11:51:50 AM	ตัวอย่าง ตัวอย่าง เช่น บักหำน่อย นพกร กำลังนั่งเขียน " ภาษาอีสานมื้อละคำ " เพื่อจะได้ส่งไปรวมกลุ่มกับ พ่อแม่พี่น้องชาวชมรมศิลปวัฒนธรรมอีสาน ขณะนั้นเอง อ้ายบ่าวหน่อ เดินถือลาบวัว // แซบ ๆ // มาด้วยถุงบักใหญ่หนึ่ง (ถุงใหญ่มาก ๆ) อ้ายบ่าวหน่อก็เอ่ยปากพูดกับ บักหำน่อย นพกร ว่า มามะบักหำน่อย """" เคิก """ มากินลาบวัวนำกันก่อน (ด้วยกัน) ซั่นดอกหว่า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไคกว่าหมู่

ภาษาอีสานคำว่า..ไคกว่าหมู่
ความหมายตรงๆ ====>	ดูดีกว่าเพื่อน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 18:56:15	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ฮู้สึกว่าเหมิดหมู่ โตสิไคกว่าหมูเด๊ะ แปล รู้สึกว่าทั้งกลุ่ม คุณจะดูดีกว่าใครทั้งหมดเลยนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอย

ภาษาอีสานคำว่า..งอย
ความหมายตรงๆ ====>	การนั่ง หรือ ยืน หรือ ตั้งอยู่ บนระดับที่สูงกว่าระดับปกติ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 20-09-2006 21:11:24	ตัวอย่าง ความหมายที่แปลให้ อาจสิบ่ตรงความเป็นจริงพอปานได๋ แต่กะ ย๋วนๆ เอากะแล้วกัน เช่น ประโยค น้องกระแต : ขอบคุณหลายๆ เด้อพี่หน่อ ที่ไปดึกบักสีดามาให้น้องกระแต บักสีดาม่ง แซ้บแซบ เนาะพี่หน่อ... บ่ให้พี่ดลกินนำดอก (น้องกระแต เบิดหน้า หันหน้าหนี) พี่ดล : น้องกระแต อย่าเคียดให้อ้ายดลเด้อหล่าเด้อ อ่วยหน้ามาพี้ อ่วยหน้ามาเว้านำอ้ายแหน่.. คันบ่อ่วยมา อ้ายไห้เด้ อ้าย แฮ่งเป็นคนขี้โงยอยู่.. อ้าย คนใจขี้โงย ...ฮือๆๆ น้องกะแต: บ่อ่วยไปดอก สิไห่กะไห่ไปโลด เขาบ่หัวซา ดอก พี่ดล : โอ๊ย ถ่าจั่งซั่น อ้ายกะเคียดแล้วหละ (แล้วอ้ายดล กะขึ่นไปนั่ง \"งอย\" โพน เฮ็ดหน่าบูดมุ่ยู่อยู่เทิงโพน) น้องกระแต : แม่นสิไปนั่ง \"งอย\" โพน อยู่จั่งซั่น เขากะบ่หัวซาดอก พี่ดล : โอ้ยเนาะ ฮ่า อ้ายมื่นตกโพน ก้นขี่ทั่ง ย่างบ่ได้ สิเฮ็ดจั่งได๋ น้องกะแต : กะซ่าง แปลว่า น้องกระแต : ขอบคุณมากนะค่ะพี่หน่อ ที่เอาไม้ค้อนไปปาลูกฝรั่งมาให้น้องกระแต ฝรั่งสุก อร้อยอร่อย เนาะพี่หน่อ... ไม่ให้พี่ดล กินด้วยหรอก (น้องกระแต เชิดหน้า หันหน้าหนี) พี่ดล : น้องกระแต อย่าโกรธพี่ดลเลยนะจ๊ะ หันหน้ามาทางนี้ หันหน้ามาพูดกับพี่หน่อย.. ถ้าไม่หันมา พี่ร้องไห้นะ พี่ยิ่งเป็นคนขี้แยอยู่.. พี่ คนใจขี้แย... ฮือๆๆๆ น้องกะแต: ไม่หันไปหรอก จะร้องไห้ก็ร้องไปเลย เขาไม่สนใจหรอก พี่ดล : โอ๊ย ถ้าอย่างงั้น พี่ก็น้อยใจแล้วจริงๆ (แล้วพี่ดล ก็ขึ้นไปนั่ง \"อยู่ข้างบน\" โพนปลวก ทำหน้าบึ้งตึงอยู่บนจอมปลวก) น้องกระแต : แม้จะไปนั่ง \"อยู่บน\" โพน อยู่อย่างนั้น เขาก็ไม่สนใจหรอก พี่ดล : หึย ถ้า ถ้าพี่ลื่นตกจอมปลวก ก้นกระแทกพื้น เดินไม่ได้ จะทำอย่างไร น้องกะแต : ก็ช่างพี่ดลสิ พะน้า พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งึดตาย

ภาษาอีสานคำว่า..งึดตาย
ความหมายตรงๆ ====>	งึด หมายถึง อัศจรรย์ แปลกประหลาด แปลกใจ เรื่องนาแปลก งึดรวมกับว่าตาย หมายถึง แปลก อัศจรรย์มาก ใช้ในเรื่องที่เหลือเชื่อมาก ไม่น่าเป็นไปได้
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 23-11-2010 17:21:25	ตัวอย่าง หมาหางกุดแล้ว หางป่งใหม่ เว้าให้งึดตายหลาย แปลว่า หมาหางด้วน แล้วมีหางงอกขึ้นใหม่ พูดให้ตายก็ใม่มีใครเชื่อ (ประมาณว่าเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ ถ้างอกใหม่ได้ก็ต้อง เป็นเรื่องที่น่างึดมาก )
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้อ

ภาษาอีสานคำว่า..จ้อ
ความหมายตรงๆ ====>	ไกล้,กระชั้นชิด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 06-08-2006 13:37:08	ตัวอย่าง ในความหมายของ จ้อ อาจหมายถึง ระยะทาง หรือระยะเวลา ก็ได้ หรือ อาจจะใช้การเล่นคำ เพื่อให้ความหมายมากขึ้น เช่น จ้อๆ ,จั้นจ้อ ตัวอย่างประโยค เช่น -บ่าวหน่อขับรถนำก้นรถแท๊กซี่ เข่าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่กะเบรค เฮ็ดให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแฮง จนน้องกระแตที่นั่งมานำหัวดวนไปข้างหน้า บ่าวหน่อลาวสูนหลาย กะเลยลงรถไปฮ้ายให่คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอีหยังวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคเอา \"จ้อๆ\" ไคแหน่ตั๊ว ข่อยเบรคทัน คันจั่งสั้นรถได้ตำดากกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่กะลงมาเถียงว่า \"เจ้ากะคือกันนั่นหละ ขับรถมา \"จ้อ\" ดากรถข่อยปานนี่ มันกะกดดัน สั่นตั๊ว\" แปลว่า -บ่าวหน่อแกขับรถตามก้นรถแท๊กซี่ เข้าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่ก็เบรค ทำให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแรง จนน้องกระแตที่นั่งมาด้วยหัวคะมำไปข้างหน้า บ่าวหน่อแกโมโหมาก ก็เลยลงรถไปด่าให้คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอะไรวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคอย่าง \"กระชั้นชิด\" นี่ดีนะที่เราเบรคทัน ไม่งั้นรถได้ชนตูดกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่ก็ลงมาเถียงว่า \"คุณก็เหมือนกันนั่นหละ ขับรถมา \"ชิด\" ก้นรถฉันขนาดนี้ มันกดดัน รู้ไหม\" หรือ -บ่าวหน่อลาวมานั่งจ่มเรื่องผู้สาว ว่า ออกพรรษานี่ น้องกระแตกะสิให่ไปขอไปแต่งให้มันเรียบร้อย ลาวกะเลยคึดยากว่า มาบอกกัน \"จ้อๆ\" จั่งซี่ สิไปหาเงินค่าดองทันบ่น๊อ เวลากะ \"จั้นจ้อ\" เข่ามาซุมื่อ เทิงหมู่พวกกะสิว่าให่ ว่าบอกข่าวงานกินดอง \"จ้อ\" โพด ตัดชุดใหม่ใส่บ่ทัน แปลว่า -บ่าวหน่อแกมานั่งบ่นเรื่องแฟนสาวให้ฟังว่า ออกพรรษานี้ น้องกระแต ก็จะให้ไปสู่ขอ ไปแต่งงานให้มันเรียบร้อย แกก็เลยหนักใจว่า มาบอกกัน \"ไกล้ๆ\" อย่างนี้จะไปหาเงินค่าสินสอดทันไหม เวลาก็ \"กระชั้นชิด\" เข้ามาทุกที ทั้งเพื่อนฝูงก็จะว่าให้ ว่า มาบอกข่าวงานแต่งงาน \"กระชั้นชิด\" เกินไป ทำให้ตัดชุดใส่ไปงานไม่ทันเลย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จังแม่นเป็นก้าว

ภาษาอีสานคำว่า..จังแม่นเป็นก้าว
ความหมายตรงๆ ====>	ทำเป็นยิ่ง,ลืมพื้นเพของตัวเอง
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 18-01-2010 12:05:45	ตัวอย่าง ตัวอย่าง บักหำน้อยไปเรียนหนังสืออยู่กรุงเทพ เรียนจบนิติศาสตร์ กลับไปบ้านอีสาน กะยังพูดคุยกับคนอื่นบ้าง แต่พอบักหำน้อย เรียนจบเนติฯ แล้ว กลับไปบ้านเลยไม่พูดไม่คุยกับใคร มองเห็นคนอื่นด้อยกว่าตัวเอง (แต่ยังไม่ถึงกับชั่ว ยังพอคบได้) ภาษาบ้านผมเรียกว่า \"จังแม่นมันเป็นก้าว\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จังหันเฮือน

ภาษาอีสานคำว่า..จังหันเฮือน
ความหมายตรงๆ ====>	งานทำพิธีร้อยไหว้ของไทหนองคาย
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 01:25:48	ตัวอย่าง จังหันเฮือน คือพิธีทำบุญร้อยวันผู้ล่วงลับโดยนิมนต์เพราะมาฉันที่บ้าน โดยเฮือนมาจากบ้านของคนสมัยก่อนพูด *คนหนองคายไม่ออกเป็นสระเอีย เช่นเฮียน เซีย เป็นเซือ เฮือน เซื่อง แืทน บนบ้าน-ก็เทิงเฮือน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จับจูด

ภาษาอีสานคำว่า..จับจูด
ความหมายตรงๆ ====>	การทำอะไร ที่ทำแบบกระทันหัน ไม่ได้เตรียมตัวหรือนัดหมายไว้ล่วงหน้า/หรือโดนแบบไม่คาดฝัน
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 23-11-2010 17:09:41	ตัวอย่าง โดนเขาจับจูด ให้ขึ้นมาลำ แปลว่า โดนคนอื่นเชิญ หรือวานให้ขึ้นมาลำ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จื่อ

ภาษาอีสานคำว่า..จื่อ
ความหมายตรงๆ ====>	จำ/จดจำ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 26-12-2009 00:32:28	ตัวอย่าง จื่อไว้ ทีหลังอย่าเฮ็ดอีก แปลว่า จำไว้ ทีหลังอย่าทำอีก บางทีก็พูดรวมกันว่า จื่อจำ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จูด

ภาษาอีสานคำว่า..จูด
ความหมายตรงๆ ====>	จุด/เผา
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 21-12-2009 00:35:27	ตัวอย่าง เอาไฟมาจูดขยะแหน่ แปลว่า เอาไฟมาเผาขยะหน่อย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จู๋ไฟ

ภาษาอีสานคำว่า..จู๋ไฟ
ความหมายตรงๆ ====>	การขยับท่อนฟืนเข้าไปในเตาไฟเพื่อให้ไฟแรงขึ้น
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-06-2006 15:15:25	ตัวอย่าง จู๋ไฟ ไม่ใช่อันนั่นของไฟนะ อย่าคิดลึก จู๋ไฟ หมายถึง เมื่อเวลาไฟในเตาไฟไกล้ดับ เราก็ไปขยับท่อนฟืนเข้าไปในเตาให้ไฟมันแรงขึ้น ลักษณะการ\"จู๋ไฟ\" จะใช้สำหรับเตาที่ใช้ฟืน คำอื่นๆที่เกี่ยวกับกองไฟ เช่น -ดังไฟ----ก่อไฟ -มอดไฟ---ดับไฟ -ไฟมอด ---- ไฟดับ -จูดไฟ----จุดไฟ -อ่อยไฟ----การใช้วัตถุไวไฟมาช่วยให้ไฟติดง่านขึ้น -วีไฟ----การพัดลมเข้าไปในกองไฟเพื่อให้ไฟติดแรงขึ้น -จี่ไฟ----การเอาอะไรสักอย่างไปวางไว้บนถ่านไฟเพื่อให้สุก เช่น จี่ปลา จี่มันแจว -ไฟโฮง----ลักษณะถ่านไฟที่ติดไฟอย่างแรงกล้า ตัวอย่างเช่น พ่อใหญ่บัติบอกกับลูกสาวว่า \" ยามอี่หล่าเลิกโรงเรียนแล้วให่ฟ่าวไป \"ดังไฟ\" หนึ่งเข่าเด้อ คันไฟมันดังติดยากกะให่เอาฝาหม่อ \"วีไฟ\" ให่มันติด ถ่าไฟมันสิ \"มอด\" กะให่ \"จู๋\" ดู๋ๆ หนึ่งเข่าสุกแล้วกะให่เอาไฟใส่เตาถ่าน เอาถ่านใส่แล้วกะ \"วี\" ให้ไฟมัน \"โฮงๆ\" พ่อสิได้เอาปลาไป \"จี่\" แปลว่า คุณตาบัติบอกกับลูกสาวของแกว่า \" เมื่อลูกเลิกโรงเรียนแล้วให้รีบไป \"ก่อไฟ\" นึ่งข้าว ถ้าไฟมันติดยากก็ให้เอาฝาหม้อมา \"พัด\" ให้ไฟมันติด ถ้าไฟมันจะ \"ดับ\" ก็ให้เอาไฟยัดใส่บ่อยๆ พอนึ่งข้าวเสร็จแล้วก็ให้ก่อไฟที่เตาถ่าน แล้วพัดไฟให้ \"ไฟติดแรงๆ\" พ่อจะได้เอาปลาไปจี่กิน ซั่นตัว..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เชีย

ภาษาอีสานคำว่า..เชีย
ความหมายตรงๆ ====>	เถาวัลย์ เครือไม้ ไม้เลื้อย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 27-02-2006 11:20:07	ตัวอย่าง คันอยากให่ลูกเซานม ให่เอาเชียกอฮอมาทานม แล้วให่ลูกดูดเด้อ พอพันขม มันกะสิบ่อยากกินนมเองนั่นหล่ะ แปลว่า หากอยากให้ลูกเลิกกินนมแม่ ให้เอาเถาบรเพ็ดมาทานม แล้วให้ลูกดูดนะ พอเขาขม ก็จะไม่อยากกินนมเองนั่นแหละ คำว่า เชีย แปลว่า เถาวัลย์ เครือไม้ ไม้เลื้อย กอฮอ คือ บรเพ็ด เชียกอฮอ ก็คือ เถาบรเพ็ดนั่นเองหล่ะหนา ขมปิ๊ดขมปี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซง , ทรง

ภาษาอีสานคำว่า..ซง , ทรง
ความหมายตรงๆ ====>	ท่าทาง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 28-11-2006 11:39:41	ตัวอย่าง ซง อาจหมายถึง ชง ก็ได้ แต่ ซง หรือ ทรง ในที่นี้ ท่าทาง ที่แสดงออก เช่น -ทรงคือสิเมื่อยหลายเนาะ= ท่าทางจะเหนื่อยมากนะ -บ่าวหน่อนี่ทรงคือสิฮ้องเพลงม่วนเนาะ = บ่าวหน่อนี่ท่าทางจะร้องเพลงเพราะนะ -ได้ยินแต่เสียงหวานๆของน้องกระแต แล้ว ทรงคือสิผู้ดีคัก= ได้ยินแต่เสียงหวานๆของน้องกระแตแล้ว ท่าทางจะเป็นคนสวยมากเลย คำอื่นๆที่เกี่ยวข้องเช่น -ทรงคือ = เข้าท่า หมายถึง ดูดี ถูกใจ -กินทรง = เข้ารูปทรง หมายถึง เหมาะสมกับตัว เช่น น้องพอลล่ายามลาวนุ่งสิ่นเหี่ยนๆเบิ่งแล้ว \"กินทรง\" คัก บัดยามเพิ่นนุ่งสิ่นล่ามๆ เป็นทรงบ่อคือ หมายความว่า น้องพอลล่าเวลาแกใส่กระโปรงสั้นๆดูแล้ว \"เหมาะกับแก\" มากเลย แต่เวลาน้องแกใส่กระโปรงยาวๆ ดูแล้วไม่เข้าท่าเลย พะนะ เพิ่นอยากเห็นขาอ่อนน้องพอลล่า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซ่งหรั่ง,ซ่งหลั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ซ่งหรั่ง,ซ่งหลั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	กางเกงยีนส์
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 30-05-2006 12:53:16	ตัวอย่าง ทิดหน่อเลาไปหาซื้อซ่งอยู่ตลาดนัดจตุจักร ได้ซ่งหรั่งดากขาดมาโตหนึ่ง เลามักหลาย นุ่งซ่งหรั่งดากขาดโตนั้นกลับไปยามบ้าน เด็กน้อยเห็นเลานุ่งซ่งหรั่งเท่อย่างคัก พากันย่างนำก้นเลาเป็นล่ะหุย (หรือแม่นย่างนำถ่าบายดากเลาบุล่ะ?) แปลว่า... ทิดหน่อ แกไปหาซื้อกางเกงอยู่ตลาดนัดจตุจักร ได้กางเกงยีนส์ตูดขาดมาหนึ่งตัว แกชอบมาก นุ่งกางเกงยีนส์ตูดขาดตัวนั้นกลับไปเยี่ยมบ้าน พวกเด็กๆเห็นว่าทิดหน่อใส่กางเกงยีนส์เท่มาก จึงพากันเดินตามหลังแกไป เป็นขบวน (หรือว่าเดินตามรอจับก้นแกก็ไม่รู้?)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซะเกิ่น

ภาษาอีสานคำว่า..ซะเกิ่น
ความหมายตรงๆ ====>	ซะก่อน หรือ เสียก่อน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 27-09-2006 10:25:57	ตัวอย่าง คำว่า ซะเกิ่น บางที่กะพูดว่า สาเกิ่น = สาก่อน = เสียก่อน = ซะก่อน ความหมายเดียวกันเช่น -กินเข่านำกัน \"ซะเกิ่น\" จั่งค่อยเมือบ้าน = ทานข้าวด้วยกัน \"เสียก่อน\" ค่อยกลับบ้านนะคะ -อาบน้ำ \"ซะเกิ่น\" จั่งค่อยเข่านอน = อาบน้ำ \"ซะก่อน\" ค่อยเข้านอน หรือ ประโยค น้องพอลล่า : เฒ่าๆ เจ้าสิกินเข่าเลย ฮึสิ..\"ซะเกิ่น\" บ่าวหน่อ : \"ซะเกิ่น\" หละเว่ย..... (ประโยคนี่บ่แปล ผู้ได๋เคยฟังนิทาน เรื่อง ซะเกิ่นหละเว่ย กะสิเข่าใจ แต่ผู้ได๋บ่เคยฟังกะไปติดตามได้ ที่ช่วง นิทานก้อม)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซะซูดซะซาย

ภาษาอีสานคำว่า..ซะซูดซะซาย
ความหมายตรงๆ ====>	กระจัดกระจาย, ระเกะระกะ
อ้างอิงจังหวัด :: _มณฑลเทศาภิบาลอุดร_ จากคุณ:: ปังคุง เมื่อวันที่:: 20-08-2010 04:45:51	ตัวอย่าง ฮื้อกองหนังสือจนซะซูดซะซาย =รื้อกองหนังสือจนกระจัดกระจายไปหมด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซือลือ , ซื่อลื่อ, ซื่อๆ

ภาษาอีสานคำว่า..ซือลือ , ซื่อลื่อ, ซื่อๆ
ความหมายตรงๆ ====>	เฉยๆ,เฉื่อยชา,ไม่มีรสชาติ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-11-2006 12:43:57	ตัวอย่าง ซือลือ เป็นลักษณะที่เฉยๆ ไม่เคลื่อนไหว หรือ ไม่ได้สนใจอะไร หรืออาจจะแสดงความรู้สึก ไม่ยินดียินร้าย ไม่รักไม่ชัง ไม่มีรสชาติอะไรเลย เช่น -อ้ายหน่อนี่จั่งแม่นเป็นตาซังเนาะ น้องเป้ยซวนไปเบิ่งหมอลำเสียงอีสาน กะบ่ว่าจั่งได๋ มีแต่นั่ง \"ซื่อลื่อ\" อยู่บ่ปากบ่ตีง บ่ฮู่ว่านั่งคึดฮอดผู้ได๋ แปลว่า -อ้ายหน่อนี่ช่างน่าโกรธให้จริงๆ น้องเป้ยชวนไปดูหมอลำเสียงอีสาน ก็ไม่พูดไม่จามีแต่นั่ง \"เฉยๆ\" ไม่พูด ไม่รู้ว่านั่งคิดถึงใคร พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซูนคีง

ภาษาอีสานคำว่า..ซูนคีง
ความหมายตรงๆ ====>	ถูกเนื้อต้องตัว
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ จากคุณ:: ทิดแหล่ เมื่อวันที่:: 13-12-2007 16:19:25	ตัวอย่าง ผู้สาวเมื่อเห็นผู้บ่าวขยับเข้าไปใกล้จึงพูดว่า \"เฒ่าอันนี่เจ่าอย่ามาซูนคีงข่อยได๋ บักกอกใส่หัวเดะ\" คำแปล : นี่ตะเองอย่ามาถูกเนื้อต้องตัวเขานะ ไม่งั้นโดนมะเหงกแน่ๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 37 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดุด

ภาษาอีสานคำว่า..ดุด
ความหมายตรงๆ ====>	ดันยกขึ้นด้วยปากหรือหัว
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 30-10-2006 08:22:16	ตัวอย่าง ดุด คืออาการที่ใช้ปาก หรือหัว ดัน ชอนไช เช่น หมูดุดขี้ดิน หมายถึง หมูใช้ปากดันดิน เพื่อขุดคุ้ยดิน กุดจี่ดุดขี้ หมายถึง แมลงกุดจี่ ใช้ปากและหัว ดันขี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 38 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เดิ่น

ภาษาอีสานคำว่า..เดิ่น
ความหมายตรงๆ ====>	สนาม,พื้นที่โล่งกว้าง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/15/2002 10:39:46 PM	ตัวอย่าง เจ้าเห็นนาข่อยบ่ มีแต่เดิ่นเอียด (เอือด) เต็มอยู่ปลูกข้าวกะบ่งามเลย แปลว่า คุณเห็นไหม ที่นาผมมีแต่พื้นที่โล่งเค็ม(ดินเปรี้ยว) เต็มไปหมด ปลูกข้าวก็ไม่งอกงามเลย เอียด หรือ เดิ่นเอียดจะทำนาแล้วข้าวจะไม่ขึ้น เพราะ ดินเปรี้ยวหรือ ดินที่มีความเป็นกรดสูง จะเป็นลักณะดินทราย ชิมดูดินจะเปรี้ยวๆ บางที่ก็สามารถเอาดินนี้ไปต้มทำเป็นกลือสินเทาได้ วิธีแก้ ดินเปรี้ยว ต้องโรยด้วยความเป็นด่าง ซึ่งก็คือ ปูนขาวนั่นเอง (CaCO3) บ่าวหน่อ ลาววา...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 39 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตอน

ภาษาอีสานคำว่า..ตอน
ความหมายตรงๆ ====>	ถ้าเป็นคำกริยา หมายถึงการตัดให้ขาดหรือเฉือนให้เป็นแผล
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ จากคุณ:: หนหวย เมื่อวันที่:: 20-08-2009 10:14:56	ตัวอย่าง เช่น \"ไปให้พ่อใหญ่เผิ่นมาตอนงัวให้แน่มันติดเซิง\" \"ตอนหำมันก่อนนาบักน้อยๆนิ\" คนแก่จะชอบพูดแกล้งเด็ก หรือแม้กระทั้งข้าวมันไก่ตอน บางคั่งตอน ก็ใช้ระบุช่วของเวลา เช่น ตอนเช้า ตอนแลง ตอนเที่ยง ตอนเพลน หรือแม้กระทั้ง \"ตอนโตเมื่อบ้านเห็นหมู่เก่าๆบ่\" แปลก็คือ ช่วงที่กลับบ้านเจอเพื่อเก่าไหม
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 40 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตะลูด

ภาษาอีสานคำว่า..ตะลูด
ความหมายตรงๆ ====>	เลื่อน..เคลื่อนไปโดยเร็ว..
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: อีเกียแดง {แห่งรัตติกาล} เมื่อวันที่:: 31-12-2012 16:07:40	ตัวอย่าง เช่น.. ภารโรงต้องแล่งดวงดีคักตะลูดจากภารโรงซี5ไปเป็นซี11 แปล.. ภารโรงต้องแล่งแกเป็นคนโชคดีจริงๆ ถูกปรับตำแหน่งเลื่อนขั้นจากระดับซี5ขึ้นไปที่ระดับซี11เลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 41 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตั๋ว/ขี้ตั๋ว

ภาษาอีสานคำว่า..ตั๋ว/ขี้ตั๋ว
ความหมายตรงๆ ====>	โกหก/ขี้โกหก/พูดหลอก
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 26-12-2009 04:45:07	ตัวอย่าง เขาตั๋วกะเชื่อเนาะ แปลว่า เขาพูดหลอกก็เชื่อเนาะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 42 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตัวะ

ภาษาอีสานคำว่า..ตัวะ
ความหมายตรงๆ ====>	โกหก
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: ข้าวเหนียว เมื่อวันที่:: 15-09-2010 20:57:54	ตัวอย่าง เจ้าอย่าเว้าตัวะหน้าตัวะหลังหลาย คุณอย่าพูดโกหกไปโกหกมาเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 43 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตำ

ภาษาอีสานคำว่า..ตำ
ความหมายตรงๆ ====>	ชน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: ตันติศิริโรจน์ เมื่อวันที่:: 24-07-2016 02:54:56	ตัวอย่าง แม่ตู้:บักหล่า อย่าซิแล่นออกไปทางนอกหนทาง มันสิถือรถตำเอา เด็กน้อย:บ่นา หล่าสิไปนา แม่ตู้:เอ๊า บักอันนี้คือมึนแท้ล่ะ เว้ากะบ่ฟังควมผู้ใหญ่ แปล ยาย:หนู อย่าวิ่งออกไปนอกถนนซิลูก มันจะโดนรถชนเอาน่ะ เด็ก:ไม่เอา หนูจะไปอ่ะ(จะเล่นอ่ะ) ยาย:อ้าว ไอ้เด็กคนนี้ ดื้อจังวะ พูดก็ไม่รู้จักเชื่อฟังผู้ใหญ่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 44 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตำอิด,ตำก่อ

ภาษาอีสานคำว่า..ตำอิด,ตำก่อ
ความหมายตรงๆ ====>	แต่ไหนแต่ไร,นามมาแล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 12/18/2001 2:03:05 AM	ตัวอย่าง ตำอิดตำก่อ บ่าวหน่อเพิ่นผู้ฮ้ายคือจังหยังนี่ แต่เดี๋ยวนี้เพิ่นผู้จบคือจังหยังนี่ แปลว่า แต่ก่อนแต่ไร บ่าวหน่อคนี้ขี้เหล่มาก แต่ตอนนี้เขาดูดีมาเลยที่เดียว วาสั่นดอก....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 45 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตูด

ภาษาอีสานคำว่า..ตูด
ความหมายตรงๆ ====>	เคลื่อนที่ไปทีละน้อย แต่จะมากกว่าคำว่าตูด
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: บ่าวเล็ก เมืองอุดร เมื่อวันที่:: 19-04-2008 12:50:27	ตัวอย่าง ข่อยซิไปตูดกินงานแต่ง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 46 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตู้ดลูด

ภาษาอีสานคำว่า..ตู้ดลูด
ความหมายตรงๆ ====>	การเคลื่อนที่จากที่หนึ่งไปยังที่หนึ่งโดยใช้ตูดหรือดากพาไป(ลื่นไถลโดยมีก้นเป็นตัวลื่นไถล)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 07-06-2006 21:40:41	ตัวอย่าง ตู้ดลูดเป็นการเคลื่อนที่ชนิดหนึ่งโดยใช้ก้นหรือตูดเป็นตัวสัมผัสกับพื้น ลักษณะอาจคล้ายๆกับการต้อด แต่ก็มีลักษณะที่แตกต่างกัน การ \"ตู้ดลูด\" จะเป็นการเคลื่อนที่ที่มีความเร็วพอสมควร และบางครั้งอาจจะมีความเร่งด้วย วนใหญ่จะเป็นการเคลื่อนที่ในแนวเฉียง หรืออาจเคลื่อนที่ในแนวนอนบนพื้นที่ลื่นแต่ต้องมีแรงส่ง ถึงจะสามารถตู้ดลูดไ ส่วนการ \"ต้อด\" ส่วนใหญ่จะความเร็วคงที่ และต้องใช้แรงจากมือหรือแขนช่วยด้วย ตัวอย่างเช่น บ่าวเล็ก เพิ่นแอบมักสาวเชอรี่ กะเลยสิไปจีบสาวเชอรี่ ยาามเพิ่นไปแก่น้ำอยู่หนองสาประจำหมู่บ้าน ไปใหม่ๆเพิ่นกะนั่งอยู่ไกลๆ เว่าไปเว่ามา บ่าวเล็กกะค่อยๆ \"ต้อด\"เข่าไปหาสาวเชอรี่ไกล้ๆ บัดพอบ่าวเล็ก \"ต้อด\" เข่าไปไกล้ สาวเชอรี่กะ \"ต้อด\"หนี บ่าวเล็กกะต้อดนำไป บัดคูหนองขั่นซั้น ซัน ซัน ต่งหลิ่ง บ่าวเล็กกะเลย หมื่น \"ตู้ดลูด\" ลงคูหนอง ตกน้ำ ต้าม... แปลว่า หนุ่มเล็ก แกแอบไปชอบสาวเชอรี่ ก็เลยจะไปจีบสาวเชอรี่เวลาแกไปตักน้ำ ที่สระน้ำประจำหมู่บ้าน ตอนแรกๆแกก็นั่งอยู่ห่างๆ แต่พอพูดไปพูดมา หนุ่มเล็กก็ค่อยๆขยับเข้าไปหาน้องเชอรี่ไกล้ๆแต่พอหนุ่มเล็ก \"ขยับ\" เข้าไปไกล้ น้องเชอรี่ก็ขยับหนี หนุ่มเล็กก็ขยับตามไป แต่คันของสระน้ำกลับชัน ชันมาก หนุ่มเล็ก แกก็เลย ลื่น \"ไถล\" ลงสระน้ำ ตกน้ำ ต้าม.... สั่นดอกว้า สั่ดอกว่า....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 47 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตู๊ดลูด

ภาษาอีสานคำว่า..ตู๊ดลูด
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นกริยา ลักษณะถูไถไปกับพื้น (เลื่อนไปตามพื้น)
อ้างอิงจังหวัด :: อำนาจเจริญ จากคุณ:: คุณสั้น (สำราญ โคตรสีหา) เมื่อวันที่:: 06-11-2009 09:32:42	ตัวอย่าง เช่น อีหล่าอย่ามานังเบียดแม่ตู๊ดลูดไปอีกจักนอยแน แปลว่านังหนูอย่ามานั่งเบียดแม่มากกระเถิบ(เลื่อนก้น)ไปอีกนิดนึง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 48 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โต้น

ภาษาอีสานคำว่า..โต้น
ความหมายตรงๆ ====>	งอน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 15:19:19	ตัวอย่าง ดากโต้น-ตูดงอน,ก้นงอน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 49 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถ้อง

ภาษาอีสานคำว่า..ถ้อง
ความหมายตรงๆ ====>	คล่อง
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:41:23	ตัวอย่าง เช่น เลาเว้าบ่ถ่อง แปลว่า แกพูดไม่คล่อง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 50 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ถั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	กระแทก
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 19:25:54	ตัวอย่าง เช่น เว้าดู๋หลายบักห่านั่น เปนตาถั่งเอาจั๊กบาด แปลว่า พูดมากจริงไอ้นั่น น่าใส่(น่าทอย)สักทีซะหรอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 51 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถือเชิง(ใช้กับสัตว์)

ภาษาอีสานคำว่า..ถือเชิง(ใช้กับสัตว์)
ความหมายตรงๆ ====>	ฤดูผสมพันธุ์ของสัตว์/ช่วงเวลาที่สัตว์เป็นสัดหรือติดสัด
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 23-12-2009 04:13:55	ตัวอย่าง หมาถือเชิงยามเดือนเก้า แปลว่า หมามันติดสัดช่วงเดือนเก้า เชิงหรือเซิง การร่วมเพศ เป็นคำที่สุภาพกว่า คำว่า สี้ พูดเต็มๆว่า เชิงกัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 52 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถุงฟ่อแฟ่

ภาษาอีสานคำว่า..ถุงฟ่อแฟ่
ความหมายตรงๆ ====>	ถุงหูหิ้วพลาสติก
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: สะเลเต เมื่อวันที่:: 21-01-2009 09:16:21	ตัวอย่าง แม่พูดกับทิดหลอดว่า \" ทิดเอาขนมใส่ถุงฟ่อแฟ่ใฟ้แม่แน่\" บอดพูดว่า \"ทิดเอาขนมใส่ถุงให้แม่หน่อย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 53 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทื่อ

ภาษาอีสานคำว่า..เทื่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ครั้ง/ที,เท่าใด
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 00:36:56	ตัวอย่าง คำว่าเทื่อในสำเนียงหนองคาย ขีดเส้นใต้เร็วๆอีกคำมี 2 ความหมาย 1.เทื่อ ออกว่าเทื่อ คนหนองคายออกเป็น เอือ เทือ เช่นเจ้าหลายเทื่อแล้วเด้อกับข่อยฮั่น 2.เทื่อ เป็นคำสร้อย ที่ใช้สำหรับการยังไม่ได้เริ่มอะไรเท่าไหร่ หรือ การถ่อมตัว เช่น ยังบ่ได้เทื่อ ยังไม่ได้ืที/ยังไม่ได้เท่าไหร่ ยังบ่มัเทื่อ ยังไม่มีืที(ซะที) บางครั้ง-ลางเทื่อ ปล. คนหนองคายจะออก เสียงที่อีสานทั่วไปออกเป็น เอือ เช่น เฮือ-เรือ เมือ-กลับ เซื่อ-เชื่อ บักเขือ-มะเขือ(เขียว เฮือน-บ้าน(คนแกสมัยก่อนพูดกัน)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 54 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่คา

ภาษาอีสานคำว่า..บ่คา
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ติดขัด ไปได้ทุกเรื่อง /ไม่ขัดข้อง/ สะดวก
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 24-11-2010 16:20:44	ตัวอย่าง เว้าเรื่องใด๋มาเจ้าตอบได้บ่คาเลยเนาะ แปลว่า พูดเรื่องอะไรมา คุณตอบได้ไม่มีติดขัดเลยเนาะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 55 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่จ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..บ่จ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่เหลือ/ไม่ค้าง /ไม่ยั้ง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 18-07-2010 18:55:33	ตัวอย่าง จ่ง แปลว่า เหลือไว้ให้ เก็บไว้ให้ หรือยับยั้งไว้ บ่จ่ง ก็คือ ทำเต็มที่ไม่ยั้งไว้ เช่น เว้าบ่จ่ง แปลว่า พูดไม่ไว้หน้าใคร กินบ่จ่ง แปลว่า กินจนหมดไม่เหลือแบ่งให้ใครเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 56 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่จักความ

ภาษาอีสานคำว่า..บ่จักความ
ความหมายตรงๆ ====>	คนไม่รู้เรื่อง/ไม่รู้กาละเทศะ/คนไม่รู้รับผิดชอบ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 21-12-2009 00:01:04	ตัวอย่าง ไปเว้ากับมันเฮ็ดหยัง มันเป็นคนบ่จักความ แปลว่า ไปพูดกับมันทำไม มันเป็นคนไม่รู้เรื่อง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 57 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่จักทีป

ภาษาอีสานคำว่า..บ่จักทีป
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่รู้เรื่อง(พูดเชิงตำหนิ)
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 17-12-2009 23:03:58	ตัวอย่าง ไปเถียงแม่เฮ็ดหยัง บ่จักทีปอีหลีน้อ แปลว่า ไปพูดเถียงแม่ทำไม ไม่รู้เรื่องจริงๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 58 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่ปาก

ภาษาอีสานคำว่า..บ่ปาก
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่พูด ไม่จา หรือ ไม่ตอบ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 25-09-2010 11:35:15	ตัวอย่าง เป็นหยังคือถามบ่ปาก แปลว่า เป็นอะไรถามแล้วไม่ตอบ/ไม่พูด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 59 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่เป็นตาสิแตก

ภาษาอีสานคำว่า..บ่เป็นตาสิแตก
ความหมายตรงๆ ====>	ทำอะไรไม่เป็น,ไม่ดี,พึ่งพาอาศัยไม่ได้,ขาดความจริงใจ,หาความแน่นอนอะไรไม่ได้เลย.
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: เซียงโอก เขยชัยนาท เมื่อวันที่:: 22-09-2007 12:20:18	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ทิดกึ่ม คนบ้านหนองรังกา เป็นหนุ่มใหญ่เสียเปล่า ไม่รู้จักศึกษาหาความรู้ให้กับตัวเอง ..ไม่รู้จักทำมาหากิน ..เป็นคนไม่เอาไหน...ไม่เอาอะไรเลย..ทำอะไรไม่จริงไม่จัง....ทำอะไรก็ครึ่งๆกลาง...โลเล...ตัดสินใจอะไรไม่ได้...พึ่งหาอาศัยไม่ได้......ชาวบ้านทั้งหลายจึงเรียกทิดกึ่มว่า...เป็นคนเสียเปล่า....แต่.... \"บ่เป็นตาสิแตก\" แปลได้ว่า...เป็นคำพูดในเชิงลบ ดูถูกเหยียดหยามทำให้เสียหาย....แต่ไม่ถึงขั้นหมิ่นประมาท ตาม ป.อ.มาตรา 326 ครับท่าน..เพราะเป็นเพียงคำพูดที่ตัดพ้อต่อว่าแบบน้อยเนื้อต่ำใจธรรมดา...เป็นเพียงคำในเชิงลบ......เซียงโอก เขยชัยนาท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 60 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บู๋

ภาษาอีสานคำว่า..บู๋
ความหมายตรงๆ ====>	ฝ่า ลุยฝ่า
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 28-10-2006 08:09:42	ตัวอย่าง บู๋ หมายถึง อาการลุยฝ่าเข้าไป ซึ่ง จะได้รับการเสียดสี หรือขีดข่วน หรือสัมผัส โดยสิ่งที่ถูกฝ่าเข้าไป เช่น บู๋กอไผ่ หมายถึง ลุยหรือฝ่ากอไผ่ บู๋ป่าหญ้าคา หมายถึง ลุยฝ่าป่าหญ้าคา บู๋ป่าอ้อย หมายถึง ลุยฝ่าป่าอ้อย พ่อใหญ่ดล ไปใส่เบ็ดกบ ได้กบเอ้บใหญ่โตหนึ่ง ปลดออกจากเบ็ดแล้ว กำลังสิหักขา กบผัดหลูดมือ เต้นลงป่าข้าว พ่อใหญ่ดล โดดนำ ไล่คุบกบ บู๋ป่าข้าวขาเจ้าหมุ่นเหมิดเอาโหลด (เป็นหยังบ่หักขาก่อนปลดจากเบ็ดน้อ?) แปลว่า พ่อใหญ่ดล ไปวางเบ็ดดักกบ ได้กบตัวบะเล่งตัวหนึ่ง ก็ปลดออกจากเบ็ด ขณะกำลังจะหักขา กบดันหลุดมือ กระโดดเข้าไปในป่าข้าว พ่อใหญ่ดล รีบกระโดด วิ่งไล่ตะครุบกบ ลุยฝ่าป่าข้าว จนต้นข้าวคนอื่นล้มเสียหายหมด (ทำไมไม่หักขากบก่อนปลดจากเบ็ดเล่า?)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 61 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เบิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..เบิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ดู
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: 007 เมื่อวันที่:: 20-01-2007 08:26:27	ตัวอย่าง ค่อยอยากเบิ่งควย = ฉันอยากดูควาย ต้องขอกราบอภัยพี่น้องทุกท่าน ไม่ได้เตนาพูดคำหยาบ ขยายความเพิ่มเติมนะครับ คำว่า ควย ในภาษาอีสาน หมายถึง ควาย ครับ ดังนั้น โปรดอย่าเข้าใจผิด มาดูตัวอย่างอีกสักตัวอย่างนะครับ ที่เกี่ยวกับควย ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย แปลว่า เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย ค่อยอยากเบิ่งควย = ฉันอยากดูควาย ต้องขอกราบอภัยพี่น้องทุกท่าน ไม่ได้เตนาพูดคำหยาบ ขยายความเพิ่มเติมนะครับ คำว่า ควย ในภาษาอีสาน หมายถึง ควาย ครับ ดังนั้น โปรดอย่าเข้าใจผิด มาดูตัวอย่างอีกสักตัวอย่างนะครับ ที่เกี่ยวกับควย ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย แปลว่า เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย สั่นดอก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 62 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เบิดแท้แล่

ภาษาอีสานคำว่า..เบิดแท้แล่
ความหมายตรงๆ ====>	เงยหน้า แบบว่าไม่คิดจะก้มหน้าลงเลย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวส่าคำนาดี เมื่อวันที่:: 08-08-2009 10:29:19	ตัวอย่าง เป็นคำพูดเสริมประโยคนั้นให้สมบูรณ์ เช่นแม่ใหญ่จ่อยพอแต่ได้ลูกเขยฝั่งเพิ่นมะสิมาเหลียวเบิ่งเฮาเห็นยามได้มีแต่เพินเบิดแท้แล้ใส่นั้นละ.....จักแม่นเพิ่นเป็นอิหยัง......
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 63 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป่อง

ภาษาอีสานคำว่า..ป่อง
ความหมายตรงๆ ====>	ช่อง, รู, hole
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 07-12-2006 16:33:52	ตัวอย่าง คำว่า ป่อง นอกจากจะแปลว่า ฉลาดหลักแหมแล้ว ยังแปลว่า ช่อง หรือ รู ด้วย มีคำโบราณบางคำ หรือ บางที่ก็ยังใช้ อยู่เช่น ป่องเอี้ยม หรือ หน้าต่าง เป็นต้น มาดูตัวอย่างป่องกันนะครับ ยามฮ้อนมายามใด๋ อ้ายดลเพิ่นสิบ่ลืม เจาะป่องเฮือนเลาไว้ให้ลมเข้า ยามลมพัดมายามใด๋ สิได้ฮู้สึกว่า เย็นซวยซวย สั่นดอก แปลว่า หน้าร้อนตอนใด พี่ดล แกจะไม่ลืม เจาะช่องที่บ้านแกไว้ให้ลมเข้า ลมพัดมาตอนไหน จะได้รู้สุกว่า เย็นสบาย สบาย เลย * เย็นซวยๆ ไม่ใช่ เย็นแล้วโชคไม่ดีนะครับ ซวยๆ คือ ผ่านเข้ามาถึงอนูเล็กๆให้เย็นสบาย ต่างหาก มาอีกตัวอย่างนะครับ ท้าวประสาท เลาเป็นคนบ่รอบคอบ เข้าห้องน้ำยามใด๋ เลาสิลืมฮูดซิบส่ง ออกมาแล้ว ผู้สาวสิบอกเลาวา \"อ้ายๆ คือสิเย็นเน๊าะ เจาะป่องส่งจะของ เห็นแต่ส่งลิง\" สั่นดอกหว้า แปลว่า คุรประสาท แกเป้นคนไม่รอบคอบ เข้าห้องน้ำทีไร แกลืมรูดซิบกางเกงประจำ ออกมาแล้ว สาวๆ จะบอกแกว่า \"พี่ๆ ท่าทางจะเย็นนะ เห็นกางเกงมีรู เห็นแต่กางเกงใน\" ขอโทษเด้อ ท้าวประสาท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 64 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปันพูด

ภาษาอีสานคำว่า..ปันพูด
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะของการแบ่งสรรปันส่วนให้เท่ากัน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ อีเกียแดง เมื่อวันที่:: 25-03-2011 18:54:02	ตัวอย่าง โตอย่าง ปันพูดเนื้องัว แปลเป็นไทย แบ่งสรรปันส่วนเนื้อวัวให้เท่าๆกันทุกคนครับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 65 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นตาน่าย

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นตาน่าย
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ชอบ,ไม่อยากพูดถึง,น่าเบื่อหน่าย,น่ารำคราญ,ไม่เอาไหน,เห็นแล้วไม่สบายใจ(คำอีสานหนึ่งคำจะมีความหมายมาก)
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: เซียงโอก หนองรังกา เมื่อวันที่:: 22-06-2007 06:12:47	ตัวอย่าง ตัวอย่าง...ผัวเมียคุยกัน เมียพูด...พ่ออีนางลูกสาวเจ่าไปไส ผัวตอบ....เห็นมันไปตลาดกับหมู่เด้อ เมียพูด...มันไปอีหยังตลาด..มันอยากได้เจ๊กเป็นผัวละหว้า...(พูดทำนองแดกดัน) ผัวตอบ....จั๊กแล่ว....ข่อยเห็นมันยามใดมัน \"เป็นตาน่าย\" ยามนั้น คำผะหย่าแถมฟรีเพื่อเป็นวิทยาทาน......ฟังเด้อน้องสาวเอ่ย...เพิ้นว่าคำปากพ่อแม่นี่..หนักเกิ่งธรณี....ไผผู้ยำเกรงนพ..สิฮุ้งเฮืองไปหน้า...คันไดไหมอย่าลืมฝ่าย....เป็นเมียนายอย่าลืมบ่าว..ไดกินจาวบักพร้าวอย่าลืมพั้วบักเล็บแมว....ยังมีอีกหลายอยู่คันมักกะคุยกันทางเมล์เด้อพี่น้อง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 66 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นตาแพง

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นตาแพง
ความหมายตรงๆ ====>	น่ารัก น่าเอ็นดู
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จั้ก เมื่อวันที่:: 26-05-2006 22:12:02	ตัวอย่าง โตอย่าง บ่าวหน่อเป็นหยังซำมะกิดมาเป็นตาแพงจังซี้(เว้าเล่นเด้ออย่าคึดหลาย) คำแปล หนุ่มหน่อทำไมเกิดมาเป็นคนน่ารักอย่างนี้นะ(พูดเล่นนะอย่าคิดมาก)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 67 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แปน

ภาษาอีสานคำว่า..แปน
ความหมายตรงๆ ====>	หมดเกลี้ยง, สะอาด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 7/28/01 10:49:51 PM	ตัวอย่าง เว้าแบบแปนๆ ถึงอ้ายมีแฟนก็ยังคึดฮอด แปลว่า พูดจนหมดเปลือกเลยว่าถึงพี่จะมีแผนแล้วน้องก็ยังคิดถึงพี่อยู่ อีกอันนะครับ มาฮอดเฮือนเจ้า คือแปนดีแท้ สงสัยลูกสาวถึกสั่งสอนมาดี แปลว่า มาถึงบ้านคุณ ทำไมสะอาดจัง สงสัยเลี้ยงสั่งสอนลูกสาวมาดี
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 68 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผวยเป็นเผียง / ไผเป็นหยัง

ภาษาอีสานคำว่า..ผวยเป็นเผียง / ไผเป็นหยัง
ความหมายตรงๆ ====>	ใครเป็นอะไร
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 13-01-2012 08:19:11	ตัวอย่าง ผวย มาจากคำว่า ไผผู้ใด๋ หรือผู้ใด๋ เวลาพูดเร็วๆออกเสียงเป็น ผวย เผียง มาจากคำว่า พิสัง (อิหยัง ซึ่งมีความหมายเดียวกัน) พูดเร็วกลายเป็น เผียง ผวย หมายถึง ใคร เผียง หมายถึง อะไร อิหยัง อิสัง พิสัง หมายถึง อะไร เช่น มื้อคืน ผวยเป็นเผียง คือเสียงดังเเท้ แปลว่า เมื่อคืนใครเป็นอะไร ทำไมเสียงดังจัง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 69 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผิเหล๋อเกาะ

ภาษาอีสานคำว่า..ผิเหล๋อเกาะ
ความหมายตรงๆ ====>	อะไรนะ
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: คนภูไทสกล เมื่อวันที่:: 24-11-2009 14:09:56	ตัวอย่าง เจ้าเว้าผิเหล๋อเกาะ แปล คุณพูดอะไรนะ ฮีตแต่ปู่อย่าเห้ออย่าฮีตแต่ย่าอย่าเห้อไลฮีตภูไทอย่าเห้อหมองคองภูไทอย่าเห้อเศร้าเน้อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 70 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผู้ได๋/ไผ

ภาษาอีสานคำว่า..ผู้ได๋/ไผ
ความหมายตรงๆ ====>	ผู้ใด/ใคร
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 27-07-2010 23:40:19	ตัวอย่าง ผู้ได๋กำลังย่างมา แปลว่า ใครกำลังเดินมา (ผู้ได๋ พูดเร็วๆ กลายเป็น ผวย )
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 71 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เผี่ยน

ภาษาอีสานคำว่า..เผี่ยน
ความหมายตรงๆ ====>	หมด, หมดเกลี้ยง, ไม่เหลือ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 03-09-2007 16:14:32	ตัวอย่าง คำว่า เผี่ยน หมายถึง หมด, หมดเกลี้ยง, ไม่เหลือ เป็นคำวิเศษณ์ มาดูตัวอย่างกันนะครับ น้องพี่จั่งใด๋มากินเนื้อปลาเผี่ยนจั่งซี้ ก๋าวาสิบ่เหลือให้แมวจักหน่อยแหน่บ่ แปลว่า น้องพี่ทำไมมากินเนื้อปลาหมดเกลี้ยงอย่างนี้ กะว่าไม่ให้เหลือไว้ให้แมวกินบ้างหรือไร อีกตัวอย่างนะครับ อ้ายดล เลามักการบรรยาย โดยเฉพาะที่มหาลัยเอกชน เว้าบรรยายยามใด๋ เลาสิเก็บรายละเอียดจนเผี่ยนเหมิดเลย จนนักศึกษาสาวๆเหมิดควมสิถามพู้นหล่ะ สิเดิกดึ่นปานใด๋ เลากะสิเว้าเก็บเอาจนเผี่ยน แปลว่า พี่ดล แกชอบการบรรยาย โดยเฉพาะที่มหาวิทยาลัยเอกชน พูดบรรยาครั้งใด แกจะเก็ยรายละเอียดจนหมด จนนักศึกษาสาวๆ หมดคำถาม จะดึกดื่นเพียงใด แกก็จะเล่าเก็บรายละเอียดจนหมด เอาไว้ส่ำนี้ก่อน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 72 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฝนฮึม

ภาษาอีสานคำว่า..ฝนฮึม
ความหมายตรงๆ ====>	ฝนตกชุก,ฝนตกบ่อย,ตกทั้งวันทั้งคืน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-08-2006 23:26:40	ตัวอย่าง ช่วงนี้ เดือนสิงหาคม ช่วงพายุฝนเข้า มักจะได้ยินผู้เฒ่าผู้แก่ พูดคำว่า \"ฝนฮึม\" บ่อยๆ เช่น -ฮอดยามไกล้บุญข้าวสากมายามได๋ \"ฝนกะฮึม\" อยู่ตลอด พ่องตกแฮงพ่องตกริน อยู่เหมิดมื่อ ถนนหนทางกะเปียกกะจื้น แต่กะยังไคกว่าหว่างเดือนที่แล้วอยู่ตี๊ จั่งแม่นแล้งคัก พากันดำนาผง สักหลุ่งอยู่วะสั่น ไคแหน่ ดำนาผงไว้แล้ว มาฮอดเดือนนี้ มี \"ฝนฮึม\" มาใส่ พอต้นข้าวได้ซื่น ได้แตกกออยู่ แปลว่า -พอถึงไกล้ช่วงบุญข้าวสากมาเมื่อได \"ฝนก็ตกชุกทั้งวัน\" ทั้งตกหนักสลับกับตกปรอยๆอยู่ทั้งวัน ถนนหนทางก็เปียกแฉะ แต่ก็ยังดีกว่าเดือนที่ผ่านมาอยู่หรอก มันแห้งแล้งมาก ได้แต่ดำนาที่ไม่มีน้ำ ใช้ไม้จิ้มผืนนา แล้วก็ดำเอา ก็ยังดีนะที่ดำนาแบบแห้งๆไว้ พอมาถึงเดือนนี้มี \"ฝนตกชุก\" ลงมาใส่ พอต้นข้าวได้ชุ่มชื้น ได้แตกกอบ้าง วะสั้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 73 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฝอย

ภาษาอีสานคำว่า..ฝอย
ความหมายตรงๆ ====>	พูดมาก ขี้โม้ ไม่ได้ใจความ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: แดน เมื่อวันที่:: 8/21/2001 9:15:49 PM	ตัวอย่าง นายคนนี้เป็นคนมักฝอย เชื่อถือไม่ได้ แปลว่า นายคนนี้พูดมากจนเชื่อไม่ได้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 74 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พอกระเทิน

ภาษาอีสานคำว่า..พอกระเทิน
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ถึงกับว่าใช่เลยที่เดียว
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: วา เมื่อวันที่:: 14-06-2010 09:09:14	ตัวอย่าง เว้าไทยพอกระเทิน พูดไทยกึงอีสาน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 75 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พิสัง,เผียง

ภาษาอีสานคำว่า..พิสัง,เผียง
ความหมายตรงๆ ====>	อะไร,ทำไม
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 16-12-2009 03:53:41	ตัวอย่าง เฮ็ดเผียงอยู่ คือมาช้าแท้ หรือ เฮ็ดพิสังอยู่คอมาช้าแท้ หรือผวยเฮ็ดเผียงอยู่คือเสียงดังแท้ ทำอะไรอยู่ ทำไมมาช้าจัง หรือ ใครทำอะไรทำไมเสียงดังจัง (เผียง มาจากคำว่า พิสัง พูดเร็วๆกลายเป็น เผียง บางแห่งใช้คำว่า หยัง หรือ อิหยัง ก็มีความหมายเดียวกัน)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 76 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พืช-ผัก-หมากไม้

ภาษาอีสานคำว่า..พืช-ผัก-หมากไม้
ความหมายตรงๆ ====>	พืช-ผัก-ผลไม้
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 12-09-2006 11:48:38	ตัวอย่าง (บัก บางแห่งออกเสียงว่า หมาก) (หน่วย หมายถึงผลหรือลูก เช่น หน่วยบักมี่ หมายถึง ลูกขนุน) บักอึ = ฟักทอง บักแค่ง = มะเขือพวง บักเขือเคือ (ขอนแก่นออกเสียง บักเฉียเชีย) = มะเขือเทศ บักโป้งเล็น = มะเขือเทศ ผักหอมเป, ผักหอมแป = ผักชีฝรั่ง ผักซี = ผักชีลาว ผักซีจีน = ผักชี ผักอีหล่า = สะระแหน่ ผักตำนิน = ผักตำลึง ผักหม = ผักโขม บักลิ้นฟ้า = เพกา ผักกะเดา = สะเดา ผักไส่, ผักไซ = มะระขี้นก ผักขา = ชะอม หัวสิงไค = ตะไคร้ บักบก = จะบก บักอีเว่อ, บักหูด = มะกรูด ถั่วดิน = ถั่วลิสง บักน้ำ = บักน้ำเต้า บักโต่น = ฟักเขียว บักหุ่ง = มะละกอ แตงซ้าง = แตงร้าน แตงจิง = แตงไทย มันแกว = มัน (เช่นมันผิวสีแดง เป็นต้น) มันแกวตะเภา = มันแกว ผักตินโตก, ผักตบ = ผักตบชวา ผักอีฮุม = มะรุม ผักแป้น = คึ่นช่าย ผักบั่ว = ต้นหอม ผักอีตู่ = แมงลัก ผักหนอก = ใบบัวบก ยานาง = หญ้านาง เครือหมาน้อย (ขอนแก่นออกเสียง เชียหมาน้อย) = เครือพระพาย, กรุงเขมา เครือตดหมา (ขอนแก่นออกเสียง เชียตดหมา) = เครือตูดหมูตูดหมา ผักกะเสด, ผักกะถิน = กระถินบ้าน, กระถินไทย ผักปัง, ผักหมื่น = ผักปลัง ผักอีฮีน = ผักขาเขียด ผักก่าม = ผักกุ่มบก ผักกุ่ม = ผักกุ่มน้ำ ผักกูด = ผักกูดขาว ผักกาดนาด, ขะเม็กหมอ = ผักกาดนา ผักกาดดง = ผักกาดกบ ผักเสี้ยนขาว = ผักเสี้ยนผี ตำลึง, ตำลึงทอง = กะทกรก, เงาะป่า ผักกาดย่า = ช้าเสือด ขี้มิ่น, ข้าวมิ่น = ขมิ้น มันปา = กันเกรา อือทือ (ดอกแดง) = กระทือ อือทือ (ดอกเหลือง) = ไพล ผักลิ้นปี่ = หูปลาช่อน ผักปอด = แพงพวยน้ำ บักมี่,บักมี้ = ขนุน บักเขียบ (ขอนแก่น ออกเสียงว่า บักเฉียบ) = น้อยหน่า บักทัน = พุทรา บักเล็บแมว = ผลเล็บเหยี่ยว บักเฟียง = มะเฟือง บักข้าวเม่า = มะเม่า บักสีดา = ฝรั่ง ตังบี้ = ต่ายควาย, ก้อม บักต้องแล่ง = นมน้อย บักก้นคก = ตับเต่าน้อย, กล้วยเต่า บักสิลา, บักพิลา = ทับทิม บักขามแป = มะขามเทศ บักค้อ = สะคร้อ บักเหลื่อม (ขอนแก่นออกเสียง บักเหลี่ยม) = หนำเลี๊ยบ บักนัด = สัปปะรด บักโก = ตะโก บักหวดข่า, บักหวดคา = มะหวด บักผีพวน, ผีพ่วน = นมควาย บักสัง = กะสัง บักส้มมอ = สมอไทย หมากต้อง = กระท้อน บักเค็ง = เขลง บักหุ่งเทพ, บักหุ่งเทศ = ละหุ่ง สำสา, ฉำฉา = จามจุรี, ก้ามปู เสี้ยว = ชงโค ก้วยน้อย = นมแมว ส้มโมง = ชะมวง ไข่เน่า = คำมอกหลวง ท่ม = กระทุ่มโคก บักแตก = กระทงลาย ช้างน้าว = กระแจะ ค้อแลน = กรวยป่า หมากเขือบ้า = ลำโพง, ลำโพงกาสลัก ว่านขี้ = อุตพิต กากะเลา, อาเลา = อินทนิลบก สะเลเต = มหาหงส์ บักแต้ = มะค่าแต้ บักงิ้ว = ต้นนุ่น งิ้วผา = ต้นงิ้ว (มีหนาม และดอกสีแดง) ก้านของ = ปีบ, กาซะลอง ผือ = กก ผักอีตู่ไทย = กระเพรา ผักอีตู่แหล่, โหระพา = โหระพา ผักอีเลิด = ชะพลู เทา = สาหร่ายน้ำจืด (สไปโรไจร่า) ไข่ผำ, หมากไข่ผำ = ผำ, ไข่ขำ, ไข่น้ำ คันจอง = ก้านจอง แคท่ง = แคนา, แคป่า ผักกะเสดน้ำ = ผักกระเฉด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 77 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พูด

ภาษาอีสานคำว่า..พูด
ความหมายตรงๆ ====>	1.เป่าของที่อยู่ในปากให้กระจายออกมา 2. ส่วนที่แบ่งออกเป็นกองๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 29-05-2006 16:58:12	ตัวอย่าง 1. ขณะกำลังนั่งล้อมวงกินข้าวแลงอยู่นั่น... พ่อใหญ่ดลเลาเว้านิทานก้อม เป็นตาอยากหัวคัก ทิดหน่ออดหัวบ่ได้ หัวร่ออยากแฮง พูดข้าวออกมาเต็มหน้าพ่อใหญ่ดลเลย แปล... ขณะกำลังนั่งล้อมวงกินข้าวเย็นอยู่นั้น... พ่อเฒ่าดลแก่เล่านิทานขำขันได้ตลกมาก ทิดหน่ออดขำไม่ได้ หัวเราะออกมาดังๆ เป่าข้าวในปากออกมาเต็มหน้าพ่อเฒ่าดล 2. หลังจากปาดซิ้นงัวแล้ว เพิ่นกะแบ่งซิ้นออกเป็นพูดๆ ขายพูดละ50บาท แปล... หลังจากชำแหละเนื้อวัวแล้ว เขาก็แบ่งออกเป็นกองๆ ขายกองละ 50 บาท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 78 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เพอะ/เว้าเพอะ

ภาษาอีสานคำว่า..เพอะ/เว้าเพอะ
ความหมายตรงๆ ====>	หยาบ ลามก /พูดหยาบคาย ลามก
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 28-12-2009 19:54:51	ตัวอย่าง บักดำ มันมักเว้าเพอะ แปลว่า ไอ้ดำมันชอบพูดลามก หยาบคาย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 79 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โพด

ภาษาอีสานคำว่า..โพด
ความหมายตรงๆ ====>	เกินไป,มากจนเกินพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/15/2002 10:15:23 PM	ตัวอย่าง เจ้าคือมาเว้าโพดแท้ ที่จริงข้าวโคดข่อย มันงามอยู่แต่มันบ่ได้งามโพด แปลว่า คุณก็พูดเกินไป ที่จริงแล้ว ข้าวโพดของผมมันก็เจริญเติบโตดี แต่ไม่ได้เจริญเกินไป ชี้แจง ขาวโคด-----ข้าวโพด งาม------เจริญเติบโต,หรือ อีกแง่หนึ่งก็คือ แยก คล้ายตัว Y ลาววา...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 80 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โพด

ภาษาอีสานคำว่า..โพด
ความหมายตรงๆ ====>	มากเกินไป, เกินไป, เกินพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 16-05-2006 08:39:44	ตัวอย่าง “พ่อใหญ่ดล.. เป็นจั่งได๋น้อ อยู่ทางนิวซีแลนด์ อากาศดีบ่?” “โฮ้... ดีอยู่.. แต่ว่าหนาวโพด... น้ำกะเย็นโพด เลยบ่อาบฮอดน้ำ... สิกินกาแฟฮ้อนๆ มันกะฮ้อนโพด เลยลวดลิ้นจ้อย.. ชงกาแฟกิน กะบ่แซบ ใส่น้ำตาลหลาย มันเลยหวานโพด... สรุปแล้ว มีแต่แนวโพดๆ ขนาดความหล่อของผู้เว้า กะยังหล่อโพด เด้เดียวเนี่ย...” คำแปล “พ่อเฒ่าดล.. เป็นอย่างไรบ้าง อยู่ทางนิวซีแลนด์ อากาศดีไหม?” “อือ... ก็ดีอยู่.. แต่ว่า หนาวเกินไป.. น้ำก็เย็นเกินไป เลยไม่อาบน้ำเลย... จะกินกาแฟร้อนๆ มันก็ร้อนเกินไป จึงลวกลิ้น.. ชงกาแฟกิน ก็ไม่อร่อย ใส่น้ำตาลมาก มันเลยหวานเกินไป... สรุปแล้ว มีแต่สิ่งเกินๆ แม้แต่ความหล่อของคนพูด ก็ยังหล่อเกินขนาด นะจะบอกให้...”
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 81 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มันเป็นกัน

ภาษาอีสานคำว่า..มันเป็นกัน
ความหมายตรงๆ ====>	ได้เสียเป็นผัวเมียกัน หรือชายหญิงได้ร่วมประเวณีกันแล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 27-07-2008 12:44:26	ตัวอย่าง ภาษาอีสานส่วนมากจะไม่พูดตรงๆ จะพูดสุภาพให้รู้เป็นในๆ ว่าเป็นเรื่องใคร ทำอะไร อยู่ที่ไหน อย่างไร คือโอกาสที่จะถูกฟ้องหมิ่นประมาทมีน้อยมากในภาษาอีสาน มันเป็นงามงดงามในการใช้ภาษาและการสื่อความหมาย เช่น นายดำไปลักลอบได้เสียเป็นผัวลับๆกับนางสาวสุดสวย และไม่ต้องการให้คนในหมู่บ้านรู้ แต่บังเอิญมีคนรู้นำเรื่องไปพูดคุยกัน คนในหมู่บ้านจะเรียกว่า \"มันเป็นกัน\" ความหมายก็คือ ได้ร่วมประเวณีกันแล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 82 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มิด

ภาษาอีสานคำว่า..มิด
ความหมายตรงๆ ====>	เงียบ,เงียบสนิท,หรือนิทพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ จากคุณ:: หนหวย เมื่อวันที่:: 07-04-2010 16:56:38	ตัวอย่าง อย่าปากเขาสิได้ยิน มิดเสียงไว้ คำแปล เงียบๆหน่อยคนอื่นจะได้ยิน เงียบสนิท อย่าไปเว้าให้ผูได๋ฟักเด้อเยียบให้มิด คำแปล อย่าไปพูดให้ใครฟังปิดให้สนิท บ่อมีไผ๋อยู่เลย มิดจัด! คำแปล ไม่มีใครอยู่เลยเงียบสนิท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 83 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มู่

ภาษาอีสานคำว่า..มู่
ความหมายตรงๆ ====>	บูด,เน่า หรือ ขึ้นรา
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 02-09-2006 09:16:02	ตัวอย่าง มู่ เป็นคำโบราณแล้วหละ เดี๋ยวนี้บ่ค่อยมีคนไซ่แล้ว มู่ แสดงถึงสิ่งที่ ทิ้งไว้โดน จนขึ้นราบูดเน่า เช่น -เข่าเหม่าเฮ็ดไว้โดนหลายบ่มีคนกิน มันเลย \"มู่\" เหมิด แปลว่า -ข้าวเม่า ทำไว้นานมากแล้วไม่มีคนกิน มันเลย \"ขึ้นรา\" หมด หรือ ตัวอย่างประโยค บ่าวหน่อ: น้องพอลล่า เป็นหยังมื่อนี่สังมานั่ง \"หน้ามู่บูดหยูด\" อยู่จั่งซั่น น้องพอลล่า: กะสิบ่ให้น้องพอลล่า หน้ามู่บูดหยูด ได้จั่งได๋ละคะ กะอ้ายหน่อนั่นหละ มื่อๆบ่เฮ็ดหยัง เอาแต่ส่งอีเมลไปหาสาว หม้อหุงเข่า กะบ่ล้างจักเทือ จนเข่า \"มู่\" เหม็นหึ่ง เหมิดแล้ว เสื่อผ่าที่นุ่งแล้วกะบ่ซัก กองไว่จนมัน \"มู่\" เกิดเห็ด จนสิได้เก็บไปแกงแล้ว บ่าหน่อ:@@@@@@@ ความหมาย= บ่าวหน่อ: น้องพอลล่า ทำไมวันนี้ถึงมานั่ง \"หน้าบูดหน้าบึ้ง\" อยู่อย่างนั้น น้องพอลล่า: ก็จะไม่ให้น้องพอลล่า หน้าบูดหน้าบึ้ง ได้ยังไงละคะก็พี่หน่อนั่นแหละ วันๆไม่ทำอะไร เอาแต่ส่งอีเมลไปหาสาว หม้อหุงข้าว กะไม่ล้างสักที จนข้าว \"เน่า\" เหม็นหึ่ง หมดแล้ว เสื้อผ้าที่นุ่งแล้วกะไม่ซัก กองไว้จนมัน \"ขึ้นรา\" เกิดเห็ด จนจะได้เก็บไปแกงแล้ว อย่าเฮ็ดจั่งซี่อีกจักเทือเด้อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 84 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เมือยม้อย

ภาษาอีสานคำว่า..เมือยม้อย
ความหมายตรงๆ ====>	เหนื่อยมาก หมดแรง
อ้างอิงจังหวัด :: นครพนม จากคุณ:: น้องสวย เมื่อวันที่:: 03-09-2008 15:23:52	ตัวอย่าง ข่อยได้งินเจ้าเว้า มาแบบนี้ ข่อยล่ะเมือยม้อย แปลว่า ฉันได้ยินคุณพูดแบบนี้ ฉันหล่ะเหนื่อยใจเหลือเกิน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 85 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เมื่อลาง

ภาษาอีสานคำว่า..เมื่อลาง
ความหมายตรงๆ ====>	สมัยที่ยังมีชีวิตอยู่(ใช้กล่าวกับคนที่ตายไปแลเ้ว)
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 30-10-2013 16:51:19	ตัวอย่าง ใช้พูดถึงอดีตที่เคยทำของคนที่ล่วงลับไปแล้ว เมื่อลาง ตู้ไลเลาเคยเเฮ็ดแนวดีให่บ้านเฮา แปลว่า สมัยที่ลุงไลแกยังมีชีวิตอยู่ แกเคยทำแต่สิ่งดีให้หมู่บ้านเรา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 86 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แม่นหยัง

ภาษาอีสานคำว่า..แม่นหยัง
ความหมายตรงๆ ====>	อะไร
อ้างอิงจังหวัด :: นครพนม จากคุณ:: มหาชัย เมื่อวันที่:: 01-02-2010 08:31:00	ตัวอย่าง เช่น ความหมายที่ไม่เข้าใจ หรือ ต้องการฝห้พูดซ้ำคำเดิม
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 87 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไม้แส้

ภาษาอีสานคำว่า..ไม้แส้
ความหมายตรงๆ ====>	ไม้เรียว
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 19:12:18	ตัวอย่าง เป็นคำอีกคำที่ทางหนองคายใช้รว่มกัน สปป ลาวและทางเหนือ แปลว่า ไม้เรียว เช่น เจ้าไปเอาไม้แส้มาแน่ดุ๊ ข่อยสิตีลูกซายหล่า มันมึน เว้าบ่ฟังควม แปลว่าคุณไปเอาไม้เรียวมาให้ฉันหน่อยซิฉันตีลูกชายคนเล็กมันดื้อ พูดไม่เชื่อฟัง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 88 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ล่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ล่อน
ความหมายตรงๆ ====>	วุ้นเส้น
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 24-09-2006 12:40:03	ตัวอย่าง ล่อน หรือ เส้นล่อน หมายถึง วุ้นเส้น วุ้นเส้นที่เอามาทำอาหารนี่แหละ ล่อน คนอีสานบ้อนเฮา มักสิเอามาแกง ใส่ เนื้อสัตว์ เช่น แกงล่อนใส่ไก่ แกงปลาไส่ล่อน แกงปลากระป๋องใส่ล่อน ตัวอย่าง ตอนที่บ่าวหน่อพาน้องพอลล่า ไปยามบ้าน ทางร้อยเอ็ด ไปฮอดบ้านกะเห็นแม่ใหญ่นั่งกินเข่ากับแกงล่อนใส่ปลาอยู่พอดี น้องพอลล่า กะเลยถามเพื่อทักทาย น้องพอลล่า : (พูดไทย) คุณยายคะ ทานข้าวกับอะไรคะ คุณยาย : (คุณยายกลัวว่าถ้าพูดอีสานแล้วน้องพอลล่าจะไม่เข้าใจก็เลยพูดไทยตอบไป) ไม่ได้ทานข้าวหรอก กำลังกินข้าว กับ แกงล้อน น้องพอลล่า: ถ้าแกงมันร้อน ทำไมคุณยายไม่ทิ้งไว้ให้เย็นก่อนค่อยกินหละคะ คุณยาย : มันก็เย็นแล้วหละ แต่มันเป็นแกงล้อน แกงล้อน หนะ เคยกินไหม น้องพอลล่า: เอ๊ะ คุณยายนี่พูดไม่รู้เรื่องเลยนะ เดี๋ยวแกงก็เย็น เดี๋ยวแกงก็ร้อน งงไปหมดแล้ว บ่าวหน่อ : (พูดแบบสูนๆ) แหล่วโตสิไปงงเฮ็ดหยัง แม่ใหญ่กะยังบอกแล้วเด ว่า แกงล่อน แกงล่อน บ่แม่นแกงฮ้อน แกงล่อนใส่ไก่ นั่นหนะ จั่งแม่นปึก พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 89 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลึด

ภาษาอีสานคำว่า..ลึด
ความหมายตรงๆ ====>	กลืน แบบ ไม่ต้องเคี้ยว
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 14-03-2011 11:07:02	ตัวอย่าง ตัวอย่าง เวลากินส้มหมากค้อ ซูดน้ำปลาแดกแล้ว ก็ลึดไนมันลงโลด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 90 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า วังยา

ภาษาอีสานคำว่า..วังยา
ความหมายตรงๆ ====>	เมื่อกี้นี้
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: zing เมื่อวันที่:: 06-03-2007 20:50:53	ตัวอย่าง วังยา ( วังญา ) มีความหมายเดียวกันกับ วังหั่น แปลว่าเมื่อกี้นี้ โดยส่วนมากแล้วจะพูดแถวๆอีสานเหนือ เหตุการณ์ ซิ่ง : หนูหิ่น เห็นน้องเฮาบ่ หนูหิ่น : เห็นอยู่ ซิ่ง : ไสละ หนูหิ่น: มันขี่มอเตอร์ไซด์ไปนำหมู่วังยา หนิ แปล ซิ่ง : หนูหิ่น เห็นน้องเราหรือป่าว หนูหิ่น : เห็น ซิ่ง : ไหนละ หนูหิ่น: มันนั่งมอเตอร์ไซด์ไปกับเพื่อนเมื้อกี้นี้เอง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 91 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ว่าด้วยเรื่องอวัยวะ

ภาษาอีสานคำว่า..ว่าด้วยเรื่องอวัยวะ
ความหมายตรงๆ ====>	อวัยวะของร่างกาย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 16-02-2006 14:30:02	ตัวอย่าง ในบางคำของภาษาอีสาน ใช้คำเดียวกันกับภาษาไทยเลย แต่จะขอเล่าเฉพาะที่แตกต่างกันนะครับ ภาษากลาง ภาษาอีสาน จมูก ==> ดัง จมูกไม่มีดั้ง ==> ดังแหมบ น้ำมูก ==> ขี้มูก น้ำมูกที่แห้ง ==> ขี้ดัง จมูกรอใหญ่ ==> ฮูดังปึ่ง ฟัน ==> แข่ว ฟันหลอ ==> แข่ววอง ริมฝีปาก ==> ผีสบ คาง ==> คางกะไต ศอก ==> แขนศอก นิ้วหัวแม่มือ ==> นิ้วโป้ นิ้วเท้า ==> หัวโป้ตีน ก้น ==> ดาก เอว ==> แอว ไหล่ ==> เปี้ยง ผมหยิก ==> หัวหยอง หัวล้าน ==> หัวเถิก ส่นเท้า ==> สะนอง น่อง ==> บีแข้ง ขาอ่อน ==> ขาโต้น บ่า ==> บ่าไหล่ เดินตีนเปล่า ==> ยางอีเปิ่ม ลาววา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 92 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ว่าติ ติ๊ ตี้ / บ้อ เบาะ ซั่นบ้อ ซั่นเบาะ

ภาษาอีสานคำว่า..ว่าติ ติ๊ ตี้ / บ้อ เบาะ ซั่นบ้อ ซั่นเบาะ
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นคำสร้อยท้ายประโยค ประมาณว่าใช้ในเวลาถาม หรือไม่เข้าใจ ความหมายคือ ใช่หรือ จริงหรือ ยังงั้นหรือ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 11-01-2012 08:05:44	ตัวอย่าง เขาเว้าจั่งซี้ว่าติ แปลว่า เขาพูดยังงี้หรือ บ่ไปตี้ แปลว่า ไม่ไปหรือ ซั่นติ แปลว่า ยังงี้นี้เอง เป็นเช่นนั้นเอง เช่น เป็นคนจั่งซั่นติ แปลว่า เป็นคนยังงั้นหรือ บ้อ ใช้ในเวลาถาม เช่น บ่มาบ้อ บ่ไปบ้อ เเปลว่า ไม่ไปหรือ ไม่มาหรือ ซั่นเบาะ หมายถึง งั้นหรือ อย่างงั้นหรือ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 93 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าขี้พื้น/เว้าพื้น

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าขี้พื้น/เว้าพื้น
ความหมายตรงๆ ====>	พูดนินทาคนอื่นให้เสียใจ ให้เกิดความเสียหาย
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 00:58:58	ตัวอย่าง เช่น แม่ตู้นี้เลามักเว้าพื้นผู้อื่น ขะเจ้ากะเลยซังเลา แปลว่า ยายแก่นี้ชอบพูดนินทาว่าร้ายคนอื่น เขาก็เลยพาลไม่ชอบหน้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 94 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้านัวหัวม่วน

ภาษาอีสานคำว่า..เว้านัวหัวม่วน
ความหมายตรงๆ ====>	พูดคุยแบบสนุกสนาน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 11-01-2010 19:38:54	ตัวอย่าง (ตัวอย่าง) มื้อวานนี้บ่าวรุทธิ์ อีเกียแดง ย่างไปตลาดไปพ้อน้อง จีจ้าพะนะ กะเลยเข่าไปถามข่าวเพิน คนอีหยั๋งกะบ่ฮู้จั่งแม่นเว้านัวหัวม่วนหลาย (แปลเป็นไทยได้ความว่า) เมื่อวานนี้หนุ่มรุทธิ์ อีเกียแดงเดินไปที่ตลาด แล้วไปเจอกับน้องจีจ้า ก็เลยเข้าไปเยี่ยมยามถามข่าว คนอะไรก็ไม่รู้ช่างพูดช่างคุยสนุกเหลือเกิน ว่าสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 95 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าบาป

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าบาป
ความหมายตรงๆ ====>	ให้ร้าย, พูดจาให้ร้าย, พูดให้ร้าย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 17-02-2009 12:58:19	ตัวอย่าง คำว่า เว้าบาป แปลตามภาษา ก็คือ ให้ร้าย, พูดจาให้ร้าย มาดูตัวอย่างกันนะครับ เจ้าคือมาเว้าบาปข่อยแท้ อีหลีแล้ว ข่อยบ่ได้เป็นคนที่เจ้าชู้ขนาดนั้นดอก แค่เห็นสาวๆทุกคนจบๆงามๆไปเหมิดกะซ่ำนั้นเอง แปลว่า คุณอย่ามาพูดให้ร้ายผมหน่อยเลย จริงๆแล้วผมไม่ใช่คนเจ้าชู้ขนาดนั้นหรอก แค่เห็นสาวๆทุกคนสวยงามไปหมดก็เท่านั้น ซ่ำนี้หละ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 96 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าแปน

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าแปน
ความหมายตรงๆ ====>	พูดหมด พูดหมดเปลือก พูดออกมาหมด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 23-01-2024 17:07:42	ตัวอย่าง คำว่า คนที่เว้าแปน คือ คนที่พูดหมด พูดหมดเปลือก พูดออกมาหมด ตัวอย่าง อ้ายมาคือเว้าแปนแท้ เห็นหยังกะเว้นหมดเอาโลด เหลือป่องให้ข่อยหลอยออกแหน่ แปล พี่ทำไมมาพูดจนหมดแบบนี้ เห็นอะไรก็พูดจนหมด ไม่เหลือช่องให้ผมหลุดรอดออกมาเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 97 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าพื้น

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าพื้น
ความหมายตรงๆ ====>	การนินทาให้ผู้อื่นเสียหาย,พูดให้ร้ายใส่ความผู้อื่นให้ได้รับความเสียหาย..อย่างไม่เป็นธรรมด้วยการพูดนินทาเขา
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 25-09-2007 17:17:23	ตัวอย่าง เว้าพื้น...เป็นภาษาอีสาน...เป็นคำพูดที่ไม่ควรพูด..เช่น บักกึม..บ้านหนองรังกา พูดให้ร้าย..นางสาวเปิ้ล...บ้านแสงอินทร์ ต่อหน้าคนอื่น ว่า \"นางสาวเปิ้ลนั้นเด้อพี่น้อง...ไปได้เสียกับทิดโจก..เป็นคนบ่ดี...เป็นคนน่ารังเกียจหลายเด้อ.\" ซึ่งคำพูดนั้น อาจทำให้นางสาวเปิ้ลเสียหาย เป็นต้น...ขอเตือนเด้อพี่น้อง....อีสานเฮา...การเว้าพื้นคนอื่น ทำให้คนถูกเว้าพื้นเสียหาย ถูกเกลียดชัง...ระวังเด้อ ...ผิดกฎหมายอาญา มาตรา 326 เรียกว่า หมิ่นประมาท ระวังสิติดคุกเด้อพี่น้อง ซอมๆกันแน่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 98 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าโพด

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าโพด
ความหมายตรงๆ ====>	พูดเกินความเป็นจริง,เรื่องจริงแค่ศอกแต่เวลาไปพูดเป็นวา,เป็นคำในทางลบพูดแล้วคนไม่เชื่อถือไม่ศรัทธา
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 07-10-2007 09:47:07	ตัวอย่าง อาทิเช่น...ยายขาว...แห่งบ้านหนองรังกา...ได้ยินข่าวว่า....หลานสาวยายแดงซึ่งเรียนอยู่ที่กรุงเทพฯ...มีแฟนตามธรรมดาของคนหนุ่มสาวทั่วๆไป...แต่ยายขาวจะเป็นคน \"เว้าโพด\" คือ พูดมากเกินความเป็นจริง...จึงไปบอกคนทั้งหลายว่า...หลานยายแดงไปเรียนที่กรุงเทพนะ.มันเรียนไม่จบหรอก...มันมีผัวไปแล้ว....แถมยังมีลูกด้วย.............นี่แหละที่คนอีสานเอิ้นว่า....คนเว้าโพด.....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 99 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าแหม่น/เว้าแหม่นแล้ว

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าแหม่น/เว้าแหม่นแล้ว
ความหมายตรงๆ ====>	พูดถูก พูดถูกแล้ว/พูดมีเหตุผล
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 26-12-2009 04:08:35	ตัวอย่าง อ้ายดำเว้าแหม่นแล้ว แปลว่า พี่ดำ พูดถูกแล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 100 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าแหม่น

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าแหม่น
ความหมายตรงๆ ====>	พูดถูก/ใช่แล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 28-10-2010 15:30:19	ตัวอย่าง เจ้าเว้าแหม่นแล้ว แปลว่า คุณพูดถูกแล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 101 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้า

ภาษาอีสานคำว่า..เว้า
ความหมายตรงๆ ====>	พูด
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน เมื่อวันที่:: 21-10-2010 17:29:46	ตัวอย่าง เฮ้ย สูเว้าหยังกันน่ะ เฮาได้ยินเด๊ะ : นี่พวกคุณพูดอะไรกันได้ยินนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 102 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เวิ่งนึ้งฮั้น

ภาษาอีสานคำว่า..เวิ่งนึ้งฮั้น
ความหมายตรงๆ ====>	เมื่อตะกี้/ผ่านไปเเล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: หนองบัวลำภู จากคุณ:: น้องเฟรนด์ เมื่อวันที่:: 05-06-2011 21:12:26	ตัวอย่าง หาก่อเว้าไปเวิ่งนึ้งฮั้น...แปลว่า....พึ่งพูดไปเมื่อตะกี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 103 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย

ภาษาอีสานคำว่า..ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย
ความหมายตรงๆ ====>	ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 22-09-2006 15:50:05	ตัวอย่าง ความจริง บ่าวหน่อเคยเสนอไปแล้วครั้งหนึ่ง แต่ นั่นเป็นคำแบบร้อยเอ็ด ลองมาดูคำทางขอนแก่นบ้างนะ... อีสาน<=>กลาง โป้ตีน = นิ้วหัวแม่เท้า โป้มือ = นิ้วหัวแม่มือ นิ้วโป้ = นิ้วโป้ง ตุ้มม่อง, ตุ้มค้อง = ตาตุ่ม ส้นน่อง, กะน่อง, กะนอง = ส้นเท้า บีแข้ง = ปลีแข้ง ขาโอ้ง = โคนขา แอบแอ่ขา = ขาหนีบ สะโพก, กะโพก, ตะโพก = สะโพก ดาก = ก้น ก้น = ก้น ฮูดาก = รูตูด แอว = เอว บักแอว = บั้นเอว ส่วง = บั้นเอว, ชายโครง(ตรงที่จั๊กจี้) สีส่วง = บั้นเอว, ชายโครง(ตรงที่จั๊กจี้) ไสบือ = สะดือ ขี่โผ่, ขี้โพ่ = พุง เอิก = อก ขี้ตะแร้, ขี่ตะแร่, ขี้แฮ่ = รักแร้ กะง่อน, ง่อน = ท้ายทอย คางกะไต = ขากรรไกร สีสบ, ซิสบ = ริมฝีปาก แข่ว, แข้ว = ฟัน แข่วโคบ = ฟันกราม แข่วหล่อน = ฟันโยก แข่ววอง, แข้วว่อง = ฟันหรอ ดัง = จมูก ขี้ดัง = ขี้มูก ขี้มูก = น้ำมูก ขี้มูกตันดัง = คัดจมูก หน่วยตา = ลูกตา ขี้กะเทอะ = เสลด จอม, ญ่อม, หญ่อม = ขวัญ (ที่เวียนเป็นรูปก้นหอยอยู่บนหัว) เฮี่ย = เหงื่อ ขนบั่ว = ขนอ่อน, ไรขน (เช่น ขนลูกนกที่กำลังขึ้น)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 104 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส้วยล้วย, หร่วยส่วย, ส่วยหล่วย

ภาษาอีสานคำว่า..ส้วยล้วย, หร่วยส่วย, ส่วยหล่วย
ความหมายตรงๆ ====>	งาม อ่อนช้อย เป็นระเบียบ เป็นแถวเป็นแนว
อ้างอิงจังหวัด :: ปทุมธานี จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 13-07-2007 11:05:20	ตัวอย่าง คำว่า ส้วยล้วย, หร่วยส่วย, ส่วยหล่วย นั้น แปลว่า งาม อ่อนช้อย เป็นระเบียบ เป็นแถวเป็นแนว ปรกติภาษาอีสานจะไม่ค่อยพูด ร เรือกัน เลยใช้ ล ลิงแทน คำว่า ส่วยหล่วย หรือ ส้วยล่วย เป็นคำวิเศษณ์ เอาไว้บรรยายลักษณะอาการครับ มาดูตัวอย่างกัน น้องคำนางหล้าเอ๋ย นิ้วมือเจ้ามาคืองามส่วยหล่วยแท้หละหล่า เป็นตาเอามือเจ้าไปบีบเข้าปุ้น คือสิแล้วเร็วดีเน๊าะ แปลว่า น้องคำนางเอ๋ย นิ้วมือของเจ้าช่างงามเป็นระเบียบดีจังเลย น่าจะเอามือเจ้าไปบีบขนทจีนนะ ท่าจะเสร็จเร็ว คำที่แสดงความเป็นระเบียบก็จะมี อีกคำ เช่น ซ่ายล่าย คือ การเรียงกันอย่างเป็นระเบียบ เช่น เห็นนักเรียนเข้าแถวกันซ่ายล่าย เบิ่งแล้วสำบายตาดีแท้ แปลว่า เห็นนักเรียนเข้าแถวกันเป็นระเบียบ ดูแล้วสบายตาดี คำว่า ส่วยหล่วย หรือ ส้วยล่วย จะออกไปในแนวทาง สวยงาม ซ่ายล่าย จะออกไปทางเป็นระเบียบ ครับ บ่าวหน่อ บอกอย่างนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 105 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สอนควม

ภาษาอีสานคำว่า..สอนควม
ความหมายตรงๆ ====>	ว่าตามหลัง, พูดทีหลังแต่คำเดิม.
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 23-05-2007 09:36:49	ตัวอย่าง คำว่า สอนควม หรือ สอนความ แปลว่า พูดตามหลังคนอื่นในคำเดิม มาดูตัวอย่างพร้อมสถานการณ์กันดีกว่าครับ ส่วนใหญ่สถานการณ์การสอนความนั้นจะต้องการให้คนพูดก่อนน่าเบื่อ หรือเพื่อให้ตลก มาดูตัวอย่างครับ บ่าวหน่อไปเล่นสาวกระแตกับอ้ายดล ซึ่งอ้ายดลเลาหมายมั่นวาสิจีบสาวกระแตให้ได้ และบ่าวหน่อกะโอเค ย้อนว่าสาวกระแตบ่แมนสเป๊กของบ่าวหน่อ แต่วาอ้ายดลเพิ่นเว้าสาวบ่เป็นกะเลยให้บ่าวหน่อพาวาท่อนตั๊ว บ่าวหน่อบ่ฮุ้สิซอยจั่งใด๋ กะเลยบอกอ้ายดลวา บ่าวหน่อ : อ้ายดลเจ้าเว้าบ่เก่ง คารมบ่ดี เอาจั่งซี้ ข่อยสิส่ำเจ้าเด้อ เจ้าเว้านำก้นข่อยเด้อ ข่อยเว้าจั่งใด๋ เจ้าวาจั่งซั้น อ้ายดล : OK บ่าวหน่อ พอตะไปฮอดบ้านสาวกระแต อ้ายดลเลากะให้บ่าวหน่อ ขึ้นไปนำ แล้วทั่งคู่กะเริ่มแผนการ บ่าวหน่อ : (ส่ำ) หล่านางเอย... อ้ายดล : (เว้าแฮงๆ) หล่านางเอ้ย บ่าวหน่อ : (ส่ำ) สุขซำบายหมั้นเสมอมันเครือเก่าบ่นอ เทิงพ่อแม่พี่น้องซำบายถ้วนอยู่สู่คนบ่เด อ้ายดล : สุขซำบายหมั้นเสมอมันเครือเก่าบ่นอ เทิงพ่อแม่พี่น้องซำบายถ้วนอยู่สู่คนบ่เด อ้ายดลกะหันไปทางบ่าวหน่อ บอกว่า อย่าเว้ายาวหลาย สาวแต: อ้ายดล เจ้าบ่ต้องสอนควมบ่าวหน่อดอก เจ้าอยากเว้าแนวใด๋ จะเว้ามาโลด อ้ายดล : ย้อนวาอ้ายคารมบ่ดี ย้านมีผู้มาเว่าสาวเจ้าสิหันหนี สั่นดอกหว้า สาวแต : อ้ายเอ้ย น้องนี้บ่แมนคนที่หลงคารมเป็นคนเป็นมื้อๆ นางคือเอาความจริงใจตั๊วหล่ะอ้าย คันฮักนางอีหลี อย่ามาเว้าเล่น ตั๋วให้หลงไปซือๆ บอกอีพออีแมมาขอนางน้องกะบ่วาดอกอ้ายเอ๋ย อ้ายดล : ฮ่วย มันดีจั่งซี้ตั๊วนี่แหมะ คันซั่น อ้ายบ่สอนควมบ่าวหน่อแล้วเด้อ จบ อ้าวแปลที่นี่ มาคือยาวแท้ หล่ะน้อ เอาเป็นคำๆดีกว่า เล่นสาว : จีบสาว เว้าสาว : จีบสาวคือกัน ย้อนวา : เพราะว่า พาวา : พาพูด (วา คือ ว่า พาว่า คือ พาพูด) ส่ำ : กระซิบ ย้าน : กลัว บ่ดี : ไม่ดี จั่งซี้ : แบบนี้ สอนควม : ว่าตามหลัง, พูดทีหลังแต่คำเดิม. บ่าวหน่อวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 106 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สะตี้

ภาษาอีสานคำว่า..สะตี้
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นคำปฏิเสธ,ว่าไม่จริงอย่างที่คนอื่นพูด
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 28-09-2007 09:01:19	ตัวอย่าง เช่นอาทิ....บักจิหลัน...บ้านหนองประดู....มาหา... อ้ายทองทัศน์ฯ บ้านธวัชดินแดง....พออ้ายทองทัศน์ฯ เห็นหน้า..บักจิหลัน...กะเลยเว้าว่า...บักจิหลัน..มึงไปลักกินหัวน้ำหวานเหล้าโท...พ่อใหญ่มังกร..ซันบ่?...บักจิหลันรีบปฏิเสธ...ทันที...ว่า... \"สะตี้\"...คำว่า สะตี้ แปลว่า ไม่ได้ทำอย่างที่เขาพูด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 107 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สะออน / ออนซอน

ภาษาอีสานคำว่า..สะออน / ออนซอน
ความหมายตรงๆ ====>	สิ่งที่พบเห็นประทับใจมากที่สุด
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: ผู้เฒ่าเมืองอุดร เมื่อวันที่:: 31-12-2009 04:57:51	ตัวอย่าง คำว่า สะออน & ออนซอน เป็นความหมายอย่างเดียวกันเช่น เราพบสิ่งที่แปลกใหม่เป็นที่ประทับใจมากสุด ๆ ก็หลุดปากชมว่า สะออนหลายเด้ เป็นตาออนซอนเน๊าะ สิ่งแปลกใหม่นี่ที่ออกปากชมนี่ เป็นการละเล่นต่าง ๆ ที่มิใช่สิ่งหยิบยื่นได้ ถ้าเป็นสิ่งของหยิบยื่นได้จะ พูดว่า คืองามหลายแท้น้อ อยากได้เด้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 108 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สัตว์ + แมงต่างๆ

ภาษาอีสานคำว่า..สัตว์ + แมงต่างๆ
ความหมายตรงๆ ====>	สัตว์ + แมลงต่างๆ
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: มังกรดียวดาย เมื่อวันที่:: 13-09-2006 10:55:17	ตัวอย่าง กะปอม, ขี้กะท่าง = กิ้งก่า ขี้เกี้ยม (ขอนแก่นออกเสียง ฉี่เจี้ยม) = จิ้งจก ขี้โกะ, ขี้โก๋ = จิ้งเหลน จิโป่ม (บางแห่งเรียก จิลอ) = จิ้งโคร่ง, จิ้งโกร่ง จิหรีด = จิ้งหรีด (จีงหรีดทองคำ) จิล่อ, จิลอ = จิงหรีดเล็ก จิโหลน = ลูกจิ้งหรีดที่ปีกยังไม่ขึ้น จินาย = จิ้งหรีดทองแดง แมงจิซอน = แมงกระชอน แมงคาม = แมงกว่าง, ด้วงกว่าง แมงแคง = แมงแกง แมงวัน = แมลงวัน แมงสาบ = แมลงสาบ แมงภู่, แมงพุ = แมลงภู่, ภมร แมงเงา = แมงป่องช้าง แมงงอด = แมงป่อง แมงย่างซิ้น = แมงมุมชนิดหนึ่ง ตัวลายเหลือง ทำรังเป็นข่ายวงกลมสำหรับดักเหยื่อ ยายอีมอม, แมงอีม่อม = แมลงไม้ แมงกะบี้, แมงกะเบื้อ = ผีเสื้อ แมงบ้ง = ตัวบุ้ง แมงง่องแง้ง = ลูกน้ำ(ลูกยุง) ขี้ไก่กือ = กิ้งกือ ขี้ไก่เดือน(ขอนแก่นออกเสียง ขี้ไก่เดียน), ขี้ดักเดือน = ไส้เดือน ขี้เข็บ = ตะขาบ แมงระงำ = ตัวอ่อนแมงปอ ก่อนที่จะลอกคราบเป็นแมลงปอ แมงเหนี่ยว = ตัวอ่อนแมลงปอคอปเตอร์ ก่อนที่จะลอกคราบ แมงโกก, แมงคันโซ่ = แมลงปอ ฮวก = ลูกอ๊อด เขียดคันคาก, ขี้คันคาก, คันคาก = คางคก เขียดตาปาด = เขียดปาด เผิ้ง, เผิ่ง = ผึ้งชนิดที่ทำรังตามโพรงไม้ มีหลายๆแพ ในรังเดียวกัน มิ้ม, มิ่ม = ผึ้ง ม้อน = ตัวไหม กับแก้ = ตุ๊กแก อีเจีย = ค้างคาว แหลว = เหยี่ยว เอี่ยน = ปลาไหล ขูลู = หนอนผีเสื้อชนิดหนึ่ง ที่อยู่ตามใบตองกล้วย แมงง่วง, แมงง้วง = หนอนผีเสื้อชนิดหนึ่ง ตัวใหญ่มาก พบได้ตามป่าโคก (เสียงร้องคล้ายเสียงงูจงอาง) แมงเหลี่ยม = แมลงทับ แมงคับ = แมลงทับ แมงช้างงอบ = แมลงงวงช้าง (แมลงปีกแข็ง มีปากเหมือนงวงช้าง ชอบกินใบพุทรา) แมงกอก = กว่างกอก แมงหินห่อย, แมงหิ่งห้อย = หิ่งห้อย ไฮ = ตัวไร (ไรเป็ด, ไรไก่) เหลียก = เหลือบ อิ้น, ฮิ่น = ริ้น จักจั่น = จักจั่น แมงอี = จักจั่น แมงหมี่ = แมลงหวี่ แมงเม่า = แมลงเม่า แมงน้อย, แมงขี้สูด = ตัวชันรง (ผึ้งตัวเล็กชนิดหนึ่ง ขี้ผึ้งชนิดนี้เรียกว่า ชันรง) กะปู, อี่ปู, ปู = ปู จินูน, กินูน, อีนูน = แมลงปีกแข็งชนิดหนึ่ง กินใบไม้อ่อน เช่นใบมะขามอ่อน ใบมะม่วงอ่อน กุดจี่, จุดจี่ = แมลงปีกแข็งชนิดหนึ่ง กินขี้วัว ขี้ควาย เป็นอาหาร แลน = ตะกวด จอนฟอน = พังพอน กะฮอก = กระรอก งัว = วัว แบ้ = แพะ หมาจอก = สุนัขจิ้งจอก เห็น, อีเห็น = ชะมด มั่ง, มัง = ละมั่ง ไก่โอก = ไก่โต้ง ไก่ยวง = ไก่งวง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 109 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส่ำพอ, สำพอ

ภาษาอีสานคำว่า..ส่ำพอ, สำพอ
ความหมายตรงๆ ====>	ถึงว่า, มิน่าหล่ะ, เป็นอย่างนี้นี่เอง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 30-11-2006 10:31:07	ตัวอย่าง ส่ำพอ หรือ สำพอ แปลว่า ถึงว่า, หรือ มิน่าหล่ะ เป็นคนที่แสดงอาการอ๋ออออ เป็นอย่างนี้นี่เอง ตัวอย่าง ส่ำพอ บ่าวหน่อ เลาบ่เว้ากับผู้ใด๋ บ่แมนเลาอ่ง ฮึวา เลาเซียงน้องพอลล่าไว้หม่องใด๋ดอก เลาบ่เว้านำไผ ย้อนว่า เลาปวดแข่วสั่นดอก แปลว่า เป็นอย่างนี้นี่เอง ที่บ่าวหน่อ แกไม่พูดกับใคร ไม่ใช่ว่าแกทนงตัว หรือ ว่า แกซ่อนน้องพอลล่าไว้ที่ใด แกไม่พูดกับใคร ก็เพราะว่า แกปวดฟันนั่นเอง ฮึวา แปลว่า หรือว่า อ่ง คือ ทนงตัว ถือตัว เซียง คือ ซ่อน ย้อนวา คือ เพราะว่า ปวดแข่ว คือ ปวดฟัน การพูดส่ำพอ หากพูดลากเสียงพอยาวๆ จะได้อารมณ์ของการมิน่าหล่ะชัดเจนมากขึ้น เหมือนถึง บางอ้อ นั่นเอง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 110 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส่ำ

ภาษาอีสานคำว่า..ส่ำ
ความหมายตรงๆ ====>	เท่ากัน,กระซิบที่หู
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/9/2002 5:07:38 AM	ตัวอย่าง บ่าวหน่อ อย่าเว้า ส่ำเอาเดี๋ยวสาวชะบา เพิ่นสิได้ยินดอก วาข่อยฮักเพิ่นส่ำฟ้า แปลว่า บ่าวหน่อ อย่าพูดนะ ให้กระซิบเอา เดี๋ยวสาวชะบาก็รู้หรอกว่า ผมรักเธอเท่าฟ้า เพิ่นวา.....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 111 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สิได/ไส

ภาษาอีสานคำว่า..สิได/ไส
ความหมายตรงๆ ====>	ไหน
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 17-12-2009 06:26:39	ตัวอย่าง ไปสิได/ไปไส แปลว่า ไปไหน สิได พูดเร็วๆ กลายเป็น เสี่ยย เช่นไปเสี่ยย ไม่รู้เขียนถูกหรือเปล่า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 112 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สีแหล่

ภาษาอีสานคำว่า..สีแหล่
ความหมายตรงๆ ====>	สีน้ำเงินอมม่วง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 16-11-2006 12:26:29	ตัวอย่าง พูดถึงเรื่อง สี ภาคอีสาน ก็มีหลายสี วันนี้มาดูสีนึงนะครับ สีนั้นก็คือ สีแหล่ คือ สีน้ำเงินอมม่วง นั่นเอง หากเคยเห็นดอกอัญชัญ นั่นคือ สีแหล่ อยากรู้เป็นอย่างไรก็ดูสีตัวอักษร ข้างล่างนะครับ สีแหล่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 113 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เสริมเย็น

ภาษาอีสานคำว่า..เสริมเย็น
ความหมายตรงๆ ====>	พักคลายร้อน, ตาก ลม, ตากแอร์เย็นๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 16-05-2006 12:38:21	ตัวอย่าง 1. พ่อใหญ่หน่อ กินข้าวแลงแล้ว เลามักสิไปนั่งเสริมเย็นอยู่นอกชาน ดูดยาควันทุ่ยๆ 2. พ่อใหญ่หน่อ เลาไปหายิงกะปอม ตากแดดเหี่ยแตกเหี่ยแตน ฮ้อนหลาย กะเลยไปนั่งเซาเมื่อยเสริมเย็นอยู่ใต้ต้นบักขาม 3. ช่วงเดือนเมษา กรุงเทพฮ้อนอย่างคัก บ่าวสาทบ่ฮู้ว่าสิ ไปไสดี กะเลยไปย่างเสริมเย็นอยู่สยามพาราก้อน ซั่นแหล่ว คำแปล 1. พ่อเฒ่าหน่อ กินข้าวเย็นเสร็จแล้ว แกมักจะไปนั่งพักคลายร้อนอยู่นอกชาน สูบบุหรี่ควันโขมง 2. พ่อเฒ่าหน่อ แกไปหาล่ากิ้งก่า ตากแดดเหงื่อไหลไคลย้อย ร้อนมาก ก็เลยไปนั่งพักคลายร้อนอยู่ใต้ต้นมะขาม 3. ช่วงเดือนเมษา กรุงเทพร้อนมาก หนุ่มสาทไม่รู้ว่าจะไปไหนดี ก็เลยไปเดินเล่นตากแอร์เย็นๆอยู่สยามพาราก้อน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 114 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โส

ภาษาอีสานคำว่า..โส
ความหมายตรงๆ ====>	พูดจา(หลายคน)
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: บ่าวฝั่งโขง เมื่อวันที่:: 15-07-2008 14:18:36	ตัวอย่าง เขาโสกันว่าเดือนหน้าน้ำจะท่วม เขาพูดจา(หลายคน)เดือนหน้าน้ำจะท่วม *** อีกความหมายแปลว่า เสี่ยง *** ลองโสไปอีกจักเทื่อ. ลองเสี่ยงไปอีกสักครั้ง..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 115 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสเหล่

ภาษาอีสานคำว่า..โสเหล่
ความหมายตรงๆ ====>	พูดคุยกัน, วิพากษ์ วิจารณ์
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 16-11-2006 12:18:59	ตัวอย่าง โสเหล่ คือ พูดคุยกัน, วิพากษ์ วิจารณ์ มาดูตัวอย่างกันนะครับ ชมรมอีสานเพิ่นมีกระดานข่าวอยู่ใน เวบไซต์ อย่างดีเลย เอาสิได้มีหม่องมาโสเหล่กัน ดีคักๆ แปลว่า ชมรมอีสาน มีกระดานข่าวใน Website อย่างดีเลย เราจะได้มีที่สำหรับมาพบปะคุยกัน วิพากษ์วิจารณ์ ดีจริงๆนะ อีกตัวอย่างนึง ผู้ใหญ่บ้าน บ้านโนนหินแห่ ตีกอลอเอิ้นลูกบ้านมานั่งโสเหล่กัน เรื่องงานบุญแจกข้าว หาเจ้าของ สั่นแหล่ว แปลว่า ผู้ใหญ่บ้าน บ้านโนนหินแห่ (หากแปลไปไทยก็คือ หินลูกรัง) ตีเกราะเรียกลูกบ้านมานั่งประชุมคุยกัน เรื่องงานบุญอุทิศส่วนกุศลหาตัวเอง ซะงั้น บุญแจกข้าว คือ งานบุญอุทิศส่วนกุศล วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 116 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หงายหมา/หงายเงิบ

ภาษาอีสานคำว่า..หงายหมา/หงายเงิบ
ความหมายตรงๆ ====>	หงายหลัง/ลักษณะของการที่ถูกทำให้หงาย เช่น โดนถีบ เตะ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 01-07-2010 01:38:36	ตัวอย่าง บักนั่นเว้ากวนหมู่หลาย เขาเลยถีบหงายหลังตกแคร่ แปลว่า หมอนั่นชอบพูดยียวนกวนเพื่อน เขาเลยถีบหงายตกแคร่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 117 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หนหวย

ภาษาอีสานคำว่า..หนหวย
ความหมายตรงๆ ====>	หงุดหงิด,รำคาญนิดๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: โอเล่ เมื่อวันที่:: 06-05-2010 07:12:57	ตัวอย่าง เป็นคำกริยา ตัวอย่าง : อย่าเว่าดุ๋หลายบักอันนี่ หนหวยเว้ย แปล : อย่าพูดมากนักไอ้นี่ น่ารำคาญโว้ย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 118 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หน้ายาก

ภาษาอีสานคำว่า..หน้ายาก
ความหมายตรงๆ ====>	ทำหน้ายุ่ง, หน้าไม่รับแขก, หน้าบูด, หน้าอารมณ์ไม่ดี
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 26-12-2006 16:01:40	ตัวอย่าง หน้ายาก โดยรวมก็คือ ทำหน้ายุ่ง, หน้าไม่รับแขก, หน้าบูด, หน้าอารมณ์ไม่ดี ตัวอย่าง บ่าวต้อม แห่งอีสานจุฬาฯ ถืกน้องกระแตป๋าถิ่ม ยางเข้ามาเฮ้ดหน้ายากใส่อ้ายบ่าวหน่อ อ้ายบ่าวหน่อ กะเลยบอกว่า บ่เป็นหยัง น้องกระแตถิ่มไปแล้วยังเหลือน้องพอลล่าอยู่ แปลว่า หนุ่มต้อมแห่งอีสาน จุฬาฯ โดนน้องกระแตทิ้งเดินเข้ามาทำหน้ายุ่ง ใส่พี่บ่าวหน่อ พี่บ่าวหน่อ เลยบอกว่า ไม่เป็นไร ถึงแม้น้องกระแตทิ้งเราไป ก็ยังเหลือ น้องพอลล่า อยู่นะ สั่นดอกหว้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 119 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมากไม้

ภาษาอีสานคำว่า..หมากไม้
ความหมายตรงๆ ====>	ผลไม้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/3/2002 10:48:36 PM	ตัวอย่าง หลายท่านอาจจะสงสัยว่า ผลไม้ไทยนั้น ภาษาอีสานเขาเอิ้นว่าจั่งใด๋ บักเขียบ.........น้อยหน่า บักโม..............แตงโม แตงกิง............แตงไทย แตงค้าง..........แตงกวา บักมี้...............ขนุน บักสีดา............ฝรั่ง บักทัน.............พุทรา บักเหว่อ..........มะอะไรก็ไม่รู้ผลเหมือนส้มโอ ใหญ่กว่ามะนาว รสชาดมะนาว บักหูด..............มะกรูด มื้อนี้เอาส่ำนี้ก่อนกะแล้วกัน วสั่นแหล่ว..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 120 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมิ่น , มิ่น

ภาษาอีสานคำว่า..หมิ่น , มิ่น
ความหมายตรงๆ ====>	สอย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 18-09-2006 10:47:45	ตัวอย่าง หมิ่น คือการใช้ปลายไม้ที่มีสองง่าม หรือสองแง่ง เสียบเข้าขั้วผลไม้ ใบไม้ ดอกไม้ หรือกิ่งไม้ แล้วหมุนไม้ เพื่อให้สิ่งนั้นๆ ขาดหล่นลงมา เช่น พ่อใหญ่ดล : พอลล่าเอ้ย เจ้าเอาไม้ส่าว ไปหมิ่นดอกแค มานึ่งใส่ปลาขาวแหน่เด้อ แปล พ่อใหญ่ดล : พอลล่าจ๊ะ (คือเว้าม่วนแท้) เอาไม้ไปสอยดอกแค มานึ่งใส่ปลาตะเพียนหน่อยนะจ๊ะ (เว้าม่วนอีกแล้ว) เว้าม่วน = พูดเพราะ ไม้ส่าว = ไม้ยาวๆ เช่นลำไม้ไผ่ เป็นต้น สำหรับสอยสิ่งที่อยู่สูงๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 121 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลงส่าว

ภาษาอีสานคำว่า..หลงส่าว
ความหมายตรงๆ ====>	หลงทาง นอกประเด็น ใจไม่อยู่กับเนื้อกกับตัว
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: หำ กาฬสินธ์ เมื่อวันที่:: 26-01-2010 17:21:52	ตัวอย่าง เช่น กำลังพูดอยู่เรื่องหนึงแต่ข้ามไปอีกเรื่อง หรือเผลอเรอเดินไม่ไปทางที่หมาย เช่นโอ้ยพ่อใหญ่หลงส่าวแล้วหละวังหั่นเว้าฮอดใสแล้ว หรือ ยางไปหยังทางพู้นหลงส่าวแล้วเบาะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 122 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หละหกัว

ภาษาอีสานคำว่า..หละหกัว
ความหมายตรงๆ ====>	เอาสิ / เอาเลย / ทำเลย
อ้างอิงจังหวัด :: อำนาจเจริญ จากคุณ:: โดม แดนชานุฯ เมื่อวันที่:: 16-09-2011 00:32:02	ตัวอย่าง เป็นภาษาส่วยทางบ้าน แถวบ้านมีตำบลนี้ตำบลเดียวพูดภาษานี้ ของอำเภอชานุมาน จังหวัดอำนาจฯ วิธีใช้ จะใช้ต่อหลังประโยคคำสั่งหรือบอกกล่าว เช่น เอามาหละหกัว.. ไปหละหกัว... ตรงกับภาษอังกฤษว่า Yes/ Take it
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 123 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หล่ะหลี่หล่ำไล

ภาษาอีสานคำว่า..หล่ะหลี่หล่ำไล
ความหมายตรงๆ ====>	เซ้าซี้ เรื่องมาก
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 19:11:11	ตัวอย่าง ตัวอย่าง เอ หมอนี้มาเว้าหล่ำหลี่หล่ำไลแท้ฮึ๊ แปล เอ เจ้าคนนี้ทำไมพูดเซ้าซี้ เรื่องมากจัง น่ารำคาญนะเนี่ยะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 124 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลูด

ภาษาอีสานคำว่า..หลูด
ความหมายตรงๆ ====>	หลุด คลายออก
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 17-10-2006 17:00:49	ตัวอย่าง หลูด หมายถึง ลักษณะที่เชือกซึ่งมัดไว้ คลายออกจนหลุด หรือ สิ่งที่ถูกล่ามไว้ หลุดจากการลามไปได้ พ่อใหญ่ดล เอาควายไปล่ามไว้เทิงโนน จากนั้น กะมานั่งโอ่นโหล่นซาเล่นกับน้องพอลล่าอยู่ใต้ต้นบักขาม เลาผูกเชือกบ่ดี เชือกกะเลยหลูด น้องพอลล่า กะเลยตกโอ่นโหล่นซา ก้นขี้ทั่ง... ขณะที่พ่อใหญ่ดลกำลังออยน้องพอลล่าอยู่นั้น ควายที่เลาล่ามไว้ กะหลูดไปกินกล้าขาเจ้า แค้นเกือบตาย กะยังว่า แปลว่า พ่อใหญ่ดล เอาควายไปล่ามไว้ที่ดอน จากนั้น ก็มานั่งชิงช้าเล่นกับน้องพอลล่าอยู่ใต้ต้นมะขาม แกผูกเชือกไม่ดี เชือกก็เลยหลุด ทำให้น้องพอลล่าตกชิงช้า ก้นกระแทกพื้น... ขณะที่พ่อใหญ่ดลกำลังโอ๋น้องพอลล่าอยู่นั้น ควายที่แกล่ามไว้ ก็หลุดไปกินข้าวกล้าคนอื่น ข้าวกล้าติดคอ เกือบตาย น้อ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 125 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลูด หลุด

ภาษาอีสานคำว่า..หลูด หลุด
ความหมายตรงๆ ====>	หลูด หรือ หลุด
อ้างอิงจังหวัด :: อำนาจเจริญ จากคุณ:: มาร์ค เมื่อวันที่:: 31-12-2007 07:33:59	ตัวอย่าง หลูดหรือหลุด นอกจากสิแปลว่าคลายออก กะยังแปลว่าลด โตอย่างเช่นการลดราคา เวลาไปซื้อของ แม่ใหญ่มักเว้าว่าหลูดอีกจักหน่อยบ่ได้บ่? แต่ว่าเด็กน้อยสุ่มื้อนี้ใช้คำว่าลดกันเบิดแล้ว อีกอย่างนึงขอแนะว่า คำที่ออกเสียงสระเอียทั้งหลาย บ้านผู้ข้าออกเป็นสระเอือเบิ๊ดเลย แต่ว่าบ้านแถวใกล้เพิ่นกะออกเสียงสระเอียหลายคือกันเช่นคำว่า บักเขีย บักเขือ เฮีย เฮือ เป็นต้น หวังว่าสิเป็นประโยชน์เด้อคับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 126 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หวาง

ภาษาอีสานคำว่า..หวาง
ความหมายตรงๆ ====>	สบาย/สบายแบบไร้กังวล/โล่งสบาย/สบายใจ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 24-12-2009 20:24:36	ตัวอย่าง หวางหลายน้อ มื้อนี้ แปลว่า วันนี้ สบายจังเนาะ บางที ก็พูดเต็มๆว่า สะหวาสะหวาง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 127 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หวานเย็น

ภาษาอีสานคำว่า..หวานเย็น
ความหมายตรงๆ ====>	ช้า อืดอาด เอื่อยเฉื่อย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 25-10-2006 11:28:52	ตัวอย่าง หวานเย็น เป็นคำเปรียบเทียบ ซึ่งมีที่มาจากรถจักรยานขายหวานเย็น ค่อยๆ ถีบไปเรื่อยๆ ขายไปเรื่อยๆ ไม่ทันใจคนกิน ไม่ทันใจ ก็คือ ช้า อืดอาด เช่น รถหวานเย็น หมายถึงรถขายหวานเย็นจริงๆ และอีกความหมายหนึ่งหมายถึง รถที่วิ่งช้ามากๆ เช่นรถโดยสารบางสาย บางคัน คนหวานเย็น หมายถึง คนที่ชักช้า อืดอาด เอื่อยเฉื่อย บ่าวซิ่ง : นั่นๆ เสียงรถหวานเย็นมาแล้ว ไป ไป บักเจ้ย ไปซื้อหวานเย็นมาแจกผู้สาวไป (หายไปดนเติบ ยังบ่กลับมา) บ่าวบั้งไฟ : โฮย ใช้ไผบ่ใช้ ไปใช้บักเจ้ย หวานเย็น ซัวสิได้กิน สงสัย หวานเย็นละลายเหมิดก่อนล่ะมั้ง แปลว่า บ่าวซิ่ง : นั่น รถขายหวานเย็นมาแล้ว ไป ไป น้องเจ้ย ไปซื้อหวานเย็นมาแจกสาวๆ ไป (หายไปนานพอสมควร ยังไม่กลับมา) บ่าวบั้งไฟ : เฮ้ย ใช้ใครไม่ใช้ ไปใช้น้องเจ้ย อืดอาด กว่าจะได้กิน สงสัยหวานเย็นละลายหมดก่อนซะล่ะมั้ง ปล. หวานเย็น ทำจากน้ำหวานใส่สีบ้าง ไม่ใส่บ้าง ใส่ลอดช่องด้วยก็มี แล้วบรรจุถุงมัดปากถุงให้แน่น แช่เย็นจนเป็นน้ำแข็ง เด็กๆ ชอบกิน โดยกัดก้นถุง ค่อยๆ ดูดกินน้ำหวาน หวานๆ เย็นๆ อร่อยดีสำหรับเด็กๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 128 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หัวซา,ซา

ภาษาอีสานคำว่า..หัวซา,ซา
ความหมายตรงๆ ====>	สนใจ , ใส่ใจ , ถือสา
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 20-05-2006 10:14:34	ตัวอย่าง -หัว แปลว่า ศีรษะ หรือ หัวเราะ หรือ พึ่งจะ (ตามที่ท่านมังกรเดียวดายกล่าวมาแล้วก่อนหน้านี้) -ซา อาจหมายถึง กัญชา และ อาจจะแปลว่า คู่ หรือ เป็นคู่กัน เช่น \" นี่กะเพลาสาย พอกินงายแล้ว เมียของบ่าวหน่อ กะฟ่าว เอาลูกใส่ในกะต่า แล้วกะหาบ \"ซา\" กันกับกะต่าก่องเข่า ฟ่าวไปส่งเข่าผัวที่กำลังไถนาอยู่ท่งนา\" แปลว่า \" นี่ก็เป็นเวลาสายมากแล้ว ได้เวลาที่จะกินข้าวเช้าแล้ว ภรรยาของหนุ่มหน่อ ก็รีบจับลูกใส่ในตะกร้า แล้วก็เอาหาบ \"คู่กัน\" กับตะกร้าใส่กับข้าว รีบเอาข้าวไปให้สามีที่กำลังไถนาอยู่ที่ทุ่งนา\" มาถึงคำว่า \"หัวซา\" ซะที ความหมายคือ สนใจ,ใส่ใจ หรือ ถือซา เช่น -เมียของบ่าวหน่อจ่มให่ผัวว่า เถ่าอันนี่ เจ้ากะจั่งแม่นกินแต่เหล่าเมาได้ซุมื่อซุเว็น บ่มาหัวซาลูกซาเมีย เล้ย เจ้าเนี่ย แปลว่า \" ภรรยาของหนุ่มหน่อบ่นให้สามีว่า นี่คุณ คุณก็ช่างดื่มแต่สุรา เมาได้ทุกวันทุกคืน ไม่มาสนใจลูกสนใจภรรยาเลยนะ คุณเนี่ย\" -หรือที่แปลว่า \"ใส่ใจ\" เช่นประโยคที่ว่า \" น้องพอลล่านั่งฮ้องให่อยู่เทิงเถียงนาแล้วกะจ่มว่า ตั้งแต่อ้ายดล เพิ่นไปมักกันกับสาวตั๊กบงกช เพิ่นกะไปหัวซาแต่สาวตั๊ก บ่มาหัวซาน้องพอลล่า อีกเลย\" แปลว่า \"น้องพอลล่า นั่งร้องให้อยู่ที่กระท่อมปลายนา แล้วก็รำพึงรำพันว่า ตั่งแต่พี่ดลแกไปชอบพอกับสาวตั๊กบงกช แกก็ไป \"ใส่ใจ\" แต่สาวตั๊ก ไม่มา \"สนใจ\" น้องพอลล่า อีกเลย...\" วะสั้นเถาะ -หัวซา หรือ ซา ที่แปลว่า \"ถือสา\" เช่น \"บ่าวหน่อ เวลาเพิ่นกินเหล่าเมาแล้ว เพิ่นกะมักเว่าว่า น้องพอลล่า เป็นผู้สาวเพิ่น อยู่ตลอด แต่กะอย่าไป \"หัวซา\" เพิ่นเถาะ ลาวเป็นคนบ่พอ ตามที่ผู้เฒ่าเพิ่นว่าไว่นั่นหละว่า อย่าไปถือคนบ้า อย่าไปซาคนเมา\" แปลว่า \" หนุ่มหน่อ เวลาแกดื่มสุราเมาแล้ว แกชอบพูดว่า น้องพอลล่า เป็นแฟนกับแก อยู่ตลอด แต่ก็อย่าไป \"ถือสา\" แกนะ แกเป็นคนไม่เต็มบาท(บาตร) ตามคำคนแก่ท่านพูดไว้ว่า อย่าไปสนใจคนบ้า อย่าไป \"ถือสา\" คนเมา...\" พะน้า พะนะ เพิ่นว่า สั่นดอกว้า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 129 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เหลียก

ภาษาอีสานคำว่า..เหลียก
ความหมายตรงๆ ====>	เแมลงหลือบ หรือ ตาถลึง ตาถลน หรือมองอย่างตั้งใจ เหลือบตา
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 16-05-2013 16:05:07	ตัวอย่าง งัวน้อยถืกเหลียกกินจนจ่อย คำแปล ลูกวัวโดนตัวเหลือบกัดดูดกินเลือดจนผอม บ่าวหน่อ เหลียกตาแนมพุสาว คำแปล บ่าวหน่อ เหลือบตามองสาวๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 130 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เหลืองอ่อยห่อย

ภาษาอีสานคำว่า..เหลืองอ่อยห่อย
ความหมายตรงๆ ====>	เหลืองอ๋อย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 15-11-2006 15:12:48	ตัวอย่าง เหลืองอ่อยห่อย คือสีเหลืองอ่อน เหลืองอ๋อย ให้ความรู้สึกแบบยังไม่เต็มที่ เช่น นกขมิ้น สีเหลืองอ่อยห่อย หมายถึง นกขมิ้น สีเหลืองอ๋อย (หากคนพูดรู้สึกว่าเหลืองเต็มที่พอแล้ว ก็อาจบอกว่า นกขมิ้นเหลืองอุ่ยหุ่ย ) ปลาดุกย่าง สุกเหลืองอ่อยห่อย หมายถึง ปลาดุกย่างสุกเหลืองอ๋อย เสื้อเหลืองอ่อยห่อย หมายถึง เสื้อเหลืองอ๋อย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 131 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..อ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	หยิ่ง,ทะนงตัว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 17/1/45 23:49:19	ตัวอย่าง เจ้าคือมาอ่งแท้หละนาง หันมาเว้ากับอ้ายจั๊กควมแหน่ แปลว่า เจ้าอย่ามาหยิ่งนักนาง หันหน้ามาพูดกับพี่สักคำหน่อยได้ไหม วาสั่นดอก...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 132 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อย่าปาก

ภาษาอีสานคำว่า..อย่าปาก
ความหมายตรงๆ ====>	เงียบ,ให้เงียบ,หุบปาก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 19-05-2006 13:24:22	ตัวอย่าง สาวจ๋อมกับหมูลาว ไปจอบเบิ่งผู้บ่าวนั่งขี้อยู่คันแทนา พอดีหมู่ลาวตด สั่นแหล่ว ลาวกะหัวร่อ กิ๊ก กิ๊ก แล้วกะบอกว่าตดหมู่ลาวเหม๊น เหม็น หมู่ลาวกะเลยวา เซาแหน่สู อย่าปาก เดี๋ยวฮูดากสิได้ยิน ผู้บ่าวสิฮู้โต ฮิฮฺ แปลว่า คุณจ๋อมกับเพื่อนไปแอบดูหนุ่มถ่ายอจจาระที่คันนา พอดีเพื่อนแกผายลมออกมา แกเลยหัวเราะ และบอกว่า ตดเพื่อนแก เหม๊นเหม็น เพื่อนแกเลยบอกว่า ให้หยุด เงียบ ให้เงียบ เดี๋ยวตูดจะได้ยิน เพราะหนุ่คนนั้นจะรู้ตัว อยากปาก ก็คือ ให้เงียบ หุบปาก สั่นดอกว้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 133 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อย่าเว้าแฮงหลาย

ภาษาอีสานคำว่า..อย่าเว้าแฮงหลาย
ความหมายตรงๆ ====>	อย่าพูดดังไป/อย่าพูดมาก/อย่าพูดไป
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 31-10-2010 00:49:32	ตัวอย่าง อย่าเว้าแฮงหลาย คนอื่นสิได้ยิน แปลว่า อย่าพูดไปเดี๋ยวคนอื่นจะได้ยิน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 134 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อย่าอ่งหลาย

ภาษาอีสานคำว่า..อย่าอ่งหลาย
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นคำตำหนิผู้อื่นที่แกล้งทำตัวเป็นผู้ดี
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 25-09-2007 12:43:46	ตัวอย่าง อาทิเช่น...บักกึม....อยู่บ้านหนองรังกา...ไปเรียนหนังสือที่กรุงเทพช่วงปิดเทอม..ก็กลับบ้าน..แม่หาข้าวให้กิน...ในโต๊ะอาหาร...มีปลาร้าดิบ...พริกสด...ยอดกระถิน..ของโปรดบักกึมทั้งนั้น...บักกึมมันเปลี่ยนชื่อเป็น สันติชัย ก็เลยพูดว่า แม่ครับสันติชัยทานไม่ได้นะฮะ แม่บักกึมจึงพูดว่า \"อย่าอ่งหลาย..มักสันติชัย ใหญ่ แต่ก่อนมึงแดกอันนี่ละมึงจังคอยใหญ่มา\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 135 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อ่วย

ภาษาอีสานคำว่า..อ่วย
ความหมายตรงๆ ====>	หัน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 20-09-2006 16:30:36	ตัวอย่าง น้องกระแต : ขอบคุณหลายๆ เด้อพี่หน่อ ที่ไปดึกบักสีดามาให้น้องกระแต บักสีดาม่ง แซ้บแซบ เนาะพี่หน่อ... บ่ให้พี่ดลกินนำดอก (น้องกระแต เบิดหน้า หันหน้าหนี) พี่ดล : น้องกระแต อย่าเคียดให้อ้ายดลเด้อหล่าเด้อ อ่วยหน้ามาพี้ อ่วยหน้ามาเว้านำอ้ายแหน่.. คันบ่อ่วยมา อ้ายไห้เด้ อ้าย แฮ่งเป็นคนขี้โงยอยู่.. อ้าย คนใจขี้โงย ...ฮือๆๆ แปลว่า น้องกระแต : ขอบคุณมากนะค่ะพี่หน่อ ที่เอาไม้ค้อนไปปาลูกฝรั่งมาให้น้องกระแต ฝรั่งสุก อร้อยอร่อย เนาะพี่หน่อ... ไม่ให้พี่ดล กินด้วยหรอก (น้องกระแต เชิดหน้า หันหน้าหนี) พี่ดล : น้องกระแต อย่าโกรธพี่ดลเลยนะจ๊ะ หันหน้ามาทางนี้ หันหน้ามาพูดกับพี่หน่อย.. ถ้าไม่หันมา พี่ร้องไห้นะ พี่ยิ่งเป็นคนขี้แยอยู่.. พี่ คนใจขี้แย... ฮือๆๆๆ บักสีดาม่ง = ลูกฝรั่งสุก เบิดหน้า = เชิดหน้า ขี้โงย = ขี้แย, สำออย, ร้องไห้ง่าย (บางจังหวัดพูดว่า ขี้โยย)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 136 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ออกปาก

ภาษาอีสานคำว่า..ออกปาก
ความหมายตรงๆ ====>	สารภาพ, ยอมรับ, ยอมพูด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 22-02-2007 16:36:05	ตัวอย่าง คำว่า ออกปาก คือ สารภาพ, ยอมรับ, ยอมพูด ลักษณะ คือ การพูดความจริงออกจากปาก แต่พูดสั้นๆ เป็นออกปาก ตัวอย่าง บ่าวต้อม ออกปากมาวา ได้มักกับสาวกระแตมาตะโดนแล้ว แต่บ่กล้า กะเลยไปบอกบ่าวหน่อจีบให้ แปลว่า บ่าวต้อม สารภาพออกมาว่า ได้หลงรักกับสาวกระแตมาตั้งนานแล้ว แต่ไม่กล้า ก็เลยบอกให้บ่าวหน่อ ไปจีบให้หน่อย จบ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 137 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อัก

ภาษาอีสานคำว่า..อัก
ความหมายตรงๆ ====>	แอบ,หลบ,ลี้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 25-05-2006 11:51:48	ตัวอย่าง มื้อนี้ข่อยเว้ากับสาวจ๋อม พอตะเว้าจบแล้ว เลาไปอักหัวอยู่ผู้เดียว แปลว่า วันนี้ผมคุยกับสาวจ๋อม พอพูดจบ แกก็ไปแอบหัวเราะอยู่คนเดียว สั้นดอกว้าาา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 138 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อันเผอ

ภาษาอีสานคำว่า..อันเผอ
ความหมายตรงๆ ====>	อะไร
อ้างอิงจังหวัด :: อำนาจเจริญ จากคุณ:: นนทชัย เพชรภูไท เมื่อวันที่:: 11-11-2010 09:07:50	ตัวอย่าง เจ้าเว้าอันเผอ คือ คุณพูดอะไร
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 139 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อุกอัง

ภาษาอีสานคำว่า..อุกอัง
ความหมายตรงๆ ====>	คิดอย่างมกมุ่นแต่ก็คิดไม่ได้สักที,คิดไม่ได้แถมยังพูดไม่ได้อีก,เก็บความรู้สึกที่ไม่ดีไว้กับตัว
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 28-09-2007 12:43:56	ตัวอย่าง อุกอัง...เป็นภาษาอีสาน..ซึ่งพอพูดคำนี้ออกไปคนอีสานจะเข้าใจความรู้สึกลึกๆได้เลย....ตัวอย่างของคำนี้ว่า \"บักกึม..คนบ้านหนองรังกา..มีเมีย...เมียก็ไปมีกิ๊ก...มีลูก...ลูกก็ไม่เรียนหนังสือ...เป็นหนี้..ก็ไม่มีเงินจ่ายค่าดอก...ไก่เลี้ยงไว้ก็เป็นไข้หวัดนกตายหมด...สารพัดเรื่องเข้ามาให้คิด...คิดอย่างมกมุ่นแล้วก็ยังไม่มีทางออก\" เช่นนี้ คนอีสานเรียกว่า \"อุกอัง\" แต่ว่า.....คันในชมรมเฮา..คิดอีหยังบ่ออก..ให้ไปบอกมังกรเดียวดายเด้อ.....พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 140 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อูด

ภาษาอีสานคำว่า..อูด
ความหมายตรงๆ ====>	การใช้ควันไฟรม ,การใช้ควันไล่สัตว์หรือแมลง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 19-01-2007 23:20:02	ตัวอย่าง อูด คือ การใช้ควันจากการจุดไฟ เพื่อรม เพื่อไล่สัตว์หรือแมลง ตัวอย่างการอูด เช่น อูดยุง อูดแมงวัน ตัวอย่างประโยค - บ่าวหน่อลาวไปก่นหนู ก่นไปก่นมาหนูพุกใหญ่แล่นคาดลาดออกแปว ไปเข่าโกนไม้ บ่าวหน่อกะเลยหาเฟียงมาจูดเอาควน \"อูด\" ไล่มันออกจากโกน แล่วจั่งไล่คุบเอา แปล - บ่าวหน่อแกไปขุดหาหนู ขุดไปขุดมาหนูพุกตัวโตวิ่งพราดพราดออกทางรูหลบภัย ไปเข้าโพรงไม้ บ่าวหน่อก็เลยหาฟางข้าวมาจุดไฟ \"รมควัน\" ไล่หนูออกจากโพรงไม้ แล่วจึงไล่ตะครุบเอา หรือ -มื่อนี่มันอากาศเอ้าแฮง ยุงกะล้าย หลาย พอลล่าเอ้ย หาเฟียง หาขี้ฝอยไปสุมไฟ \"อูด\" ยุงให่ควยอี่ตู้เฮาแหน่เปี๋ยง (บ่าวหน่อว่าเด้หนิ) แปลว่า -วันนี้อากาศช่างร้อนอบอ้าวเสียจริงๆ ยุงก็เยอะมากเลย น้องพอลล่าจ๊ะ หาฟางข้าว หามูลฝอยไปสุมไฟ \"ไล่\" ยุงให้ควายอี่ตู้เขาเลของเราหน่อนะจ๊ะ (บ่าวหน่อว่าเด้หนิ) ปล.คาดลาด=พรวดพราด โกนไม้=โพรงไม้ เฟียง=ฟางข้าว ควน=ควัน เอ้า=ร้อนอบอ้าว แหน่เปี๋ยง=แหน่เป็นหยัง=สักหน่อยจะเป็นไร พะน้าพะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 141 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แอ่งแต่ง

ภาษาอีสานคำว่า..แอ่งแต่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะ ภาชนะ หรือ สิ่งของ ที่ใส่ของได้ ไม่ค่อยปลอดภัย หรือ เล็ก ๆ
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 02-12-2011 09:34:19	ตัวอย่าง แอ่งแต่ง เป็นคุณลักษณะนาม ไม่มีคำจำกัดความจำเพาะ ส่วนใหญ่ใช้ บรรยายลักษณะ วัตถุ ทรงกลม ,หลุม หรือ สิ่งของที่ทำขึ้นพอลวกๆ ไม่ค่อยมั่นคง แอ่งแต่ง เป็นคำอีสานโบราณ ซึ่งเป็นวาทกรรม ที่ลูกหลานหลงลืม ดังคำเปรียบเปรย ของ นกเขากับนกเอี้ยง พูดถากถางกัน นกเขา : อุ่มหลุ่ม อุ้มไข่เน่า ( คำแปล ) นกเขาพูดเหน็บให้นกเอี้ยง ว่าทำรังซะใหญ่โต แต่ไข่เน่า นกเอี้ยง : แอ่งแหล่ง ไข่ตกแตก ( นกเอี้ยง เยาะเย้ยนกเขา ว่าทำรัง แค่เอาไม้ 3 อันขัดกัน ไข่ตกแตก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 142 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แอ้มแป๋

ภาษาอีสานคำว่า..แอ้มแป๋
ความหมายตรงๆ ====>	พึ่งพาอาศัย, รับฟรี, กินฟรี
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 26-10-2006 12:54:59	ตัวอย่าง แอ้มแป๋ ไม่รู้จะแปลเป็นภาษาไทยที่มีความหมายตรงๆ ว่าอย่างไรดี แอ้มแป๋ คือลักษณะการเกาะติดกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หรือบุคคลใดบุคคลหนึ่ง เพื่อพึ่งอาศัย เหมือนกับ กาฝากเกาะติดกับต้นไม้เพื่อดูดกินอาหาร ฉันใดฉันนั้น ดังนั้น จึงนำมาใช้เปรียบเทียบกับลักษณะที่คนรับของ กินฟรี หรือขอแบ่งของจากผู้อื่น เช่นประโยคว่า มื้อนี้ อ้ายหน่อไปงานพาแลงบ่อคับ... ว่าสิขอแอ้มแป๋ จักหน่อย นั่นหนา แปลว่า วันนี้ พี่หน่อจะไปงานพาแลงไหมครับ... ว่าจะฝากท้องกับพี่หน่อ สักหน่อย ( หรือหมายถึง ว่าจะขอติดรถไปด้วย ก็ได้) หมอนี้แมะ เงินกะมีหลาย ถ่าแต่แอ้มแป๋ผู้อื่น ฮู้จักซื้อกินเองแหน่แหม แปลว่า ไอ้หมอนี่ เงินก็มีมาก คอยแต่ขอกินกับคนอื่น รู้จักซื้อกินเองบ้างสิ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 143 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โองโลง

ภาษาอีสานคำว่า..โองโลง
ความหมายตรงๆ ====>	ลอยไปมา
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 08-01-2009 13:42:40	ตัวอย่าง ตย. ลูกบอลหลูดตกน้ำ ลอยโองโลงไปแล้ว สิเฮ็ดจังได่ดีบาดที่เนี่ย แปล ลูกบอลหล่นลงน้ำ ลอยไปแล้ว จะทำยังไงดีละคราวนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 144 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โอ้นโต้น (เอ้นเต๊น)

ภาษาอีสานคำว่า..โอ้นโต้น (เอ้นเต๊น)
ความหมายตรงๆ ====>	ใช้ขยายของที่เป็นก้อนเป็นพวงซึ่งใหญ่กว่าหรือมีมากกว่าปกติทั่วไป
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: สาวเมืองช้าง เมื่อวันที่:: 19-08-2010 11:27:37	ตัวอย่าง บักม่วงพวงนี้คือมาใหญ่โอ้นโต้นแท้น้อ (มะม่วงพวงนี้ใหญ่จังเลย) ดากนางนี้คือมาใหญ่โอ้นโต้น(เอ้นเต๊น)แท้ (สะโพก(ตูด)ผู้หญิงคนนี้ใหญ่จัง)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 145 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮบ

ภาษาอีสานคำว่า..ฮบ
ความหมายตรงๆ ====>	การต่อสู้,สู้รบ(ใช้เรียกการต่อสู้ของสัตว์ปีก)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 30-09-2006 13:44:53	ตัวอย่าง ฮบ อาจจะเป็นคำเดียวกับคำว่า รบ หมายถึงการต่อสู้ แต่ส่วนใหญ่จะใช้เรียกกราต่อสู้ของสัตว์ปีก เช่น ไก่ หรือนก เช่น -ไก่น้อย \"ฮบ\"กัน หมายถึง ลูกไก่ \"ตี\" กัน -เอาไก่ตีไป \"ฮบ\" กัน หมายถึง เอาไก่ชนไป \"ชน\" กัน ตัวอย่างประโยค หลวงพ่อมหาฮ่ายให่จัวน้อยว่า น้อยๆเจ้าเป็นหยังจั่งค่อยอึดเวียกคักแท้ พาตะเด็กน้อย เอาไก่ไป \"ฮบ\" กันเล่นอยู่เหมิดมื่อ จนไก่มันตาตูมเหงาเหมิดแล้ว มันบาปเด้ ฮู่บ่ ความหมาย หลวงพ่อมหาดุให้สามเณรว่า นี่เณรไม่มีอะไรทำมากนักหรือไร พาแต่เด็กน้อย เอาไก่ไป \"ชน\" กันเล่นอยู่ทั้งวัน จนไก่มันตาปูด หงอยหมดแล้ว มันบาปนะ รู้ไหม หรือ บ่าวหน่อมาคุยว่า ถ้าผู้ได๋อยากกินลาบนกขุ่ม ให่ไปหาอยู่บ้านลาวโลด นกขุ่ม บ่อึดบ่อยาก \"ไล่ฮบกัน\" แตกซวดๆอยู่นำท่งนา ความหมาย บ่าวหน่อมาคุยโม้ว่า ถ้าใครอยากกินลาบนกคุ่ม ให้ไปหาที่บ้านแกได้เลย นกคุ่ม มีเยอะมาก \"ไล่ตีกัน\" เต็มไปหมดตามทุ่งนา สั่นตั๊ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 146 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..ฮ่ม
ความหมายตรงๆ ====>	ร่ม
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน เมื่อวันที่:: 17-10-2010 23:50:23	ตัวอย่าง ..มื้อนี้แดดฮ้อนอาจารย์เว้าหน้าเสาร์ธงดนคั๊กเพิ่ลเลยให้เข้าฮ่มก่อน วันนี้แดดร้อนมากอาจารย์ก็พูดหน้าเสาร์ธงนานมากอาจารย์ท่านเลยให้เข้าไปในร่มก่อน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 147 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮ้อง

ภาษาอีสานคำว่า..ฮ้อง
ความหมายตรงๆ ====>	ร้อง , ตะโกนดังๆ , พูดดังๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 27-07-2007 16:16:35	ตัวอย่าง โตอย่าง : อ้ายบัติฟ้าวย่างไปไวๆแท้ จนอ้ายดลย่างนำบ่ทัน เราเลยจ๊มปูดๆนำก้น อ้ายชาญเลยบอกว่า เอ้า โตกะฮ้องเอิ้นให้เราเซาถ่าก่อนติละ คำแปล : พี่บัติรีบเดินอย่างรวดเร็ว จนพี่ดลเดินตามไม่ทัน แกเลยบ่นพึมพำตามหลัง พี่ชาญเลยบอกพี่ดลว่า ก็ร้องเรียกให้พี่บัติหยุดเดินก่อนสิ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 148 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮะ

ภาษาอีสานคำว่า..ฮะ
ความหมายตรงๆ ====>	ถู, ถูไถ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 01-06-2007 21:09:02	ตัวอย่าง -บ่าวหน่อเพิ่นถืกยุงกัดหลัง เกากะบ่เถิง เพิ่นคันหลายกะเลยเอาหลังไป \"ฮะ\" กับเสาปูน จนว่าหลังเหลิ่นเหมิด แปลว่า -บ่าวหน่อแกโดนยุงกัดที่หลัง เกาก็ไม่ถึง แกคันมากก็เลยเอาหลังไป \"ถูไถ\" กับเสาปูน จนหลังถลอกปอกเปิกไปหมด หรือ -มังกรเดียวดายเพิ่นถือเซียกงัว \"ฮะ\" ขา เป็นบาด จากหวาก กะเลยไปหาหมอ หมอกะเลยถามว่า หมอ:เอ้า เป็นอะไรมา มังกรเดียวดาย:เชือกวัวฮะ (เพิ่นถือเชือกงัวมานำให้หมอเบิ่งว่ามันสกปรก) หมอ:หมอไม่ได้ถามว่าถืออะไรมา หมอถามว่า ขาโดนอะไรมา มังกรเดียวดาย:ก็ยังว่า เชือกวัวฮะ เชือกวัวฮะ ไม่เห็นรึไง หมอ:เอ๊ะเด็กคนนี้ พูดไม่เข้าใจอะไรเลยนะ ถามว่าขาโดนอะไรมา มังกรเดียวดาย:หมอนั่นหละพูดไม่รู้เรื่อง กะยังว่า เซียกงัวฮะขา จนบาดบักใหญ่นี่เด..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 149 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮีบ

ภาษาอีสานคำว่า..ฮีบ
ความหมายตรงๆ ====>	สูดควัน/เข้าไป
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:58:32	ตัวอย่าง มึง สูบยา ฮีบเป็นบ่ ฮีบยาเปนบ่ -สูบบุหรี่ มึงดูดควันเข้าไปเป็นมั้ย
แก้ไขข้อมูล