ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
คึดต่อคนตายนี้บ่มีทางสิเห็นไหง่ คือดั่งไฟมอดแล้วไผสิฮู้ปล่องไป แปลว่า คิดหวังอะไรกับคนตายแล้ว ไม่มีทางเห็นแม้แต่ร่องรอย เหมือนไฟดับมอดแล้ว ไม่เห็นควัน หมายถึง ไม่พึงอาลัยอาวรณ์ถึงคนที่ตายไปแล้ว

ภาษาอีสาน วันละคำ  

ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาภาษาอีสานความหมายภาษาไทย /ภาษาอีสาน::
เรียนรู้ภาษาอีสาน คำต่อคำ ทั้งหมด คลิ๊กที่นี่ || 10 ข้อมูลที่เข้ามาใหม่ || ดัชนีคำศัพท์

จากการค้นหาอันสุดยอดของเรา คำว่า ุน เราพบว่ามี 59 ข้อมูล ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับคำนี่
คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กะโพก

ภาษาอีสานคำว่า..กะโพก
ความหมายตรงๆ ====>
ประทัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 12-09-2006 13:18:22

ตัวอย่าง

ช่วงนี่ไกล้สิฮอดเดือนสิบเอ็ดแล้ว ไกล้สิออกพรรษา ยามมื่อแลงกะสิได้ยินเสียงเด็กน้อย จูด \"กะโพก\" ดังตู้มต้ามตู้มต้ามอยู่ หรือบางคนกะปล่อยโคมไฟขึ้นฟ้า ผู้ใหญ่กะให่บอกลูกบอกหลาน ว่าให่เล่น \"กะโพก\" อย่างระมัดระวัง อย่าสะดึกใส่กัน โดยเฉพาะ \"กะโพก\" สามเหลี่ยม มันแตกแฮงคัก

หมายความว่า
ช่วงนี้ก็ไกล้จะถึงเดือนสิบเอ็ดแล้ว ไกล้จะออกพรรษา ยามเวลาเย็นก็จะได้ยินเสียงเด็กๆ จุด \"ประทัด\" ดังตู้มต้ามตู้มต้ามอยู่ หรือบางคนก็ปล่อยโคมไฟขึ้นฟ้า ผู้ใหญ่ก็ให้บอกลูกบอกหลานหน่อนนะ ว่าให้เล่น \"ประทัด\" อย่างระมัดระวัง อย่าโยนใส่กัน โดยเฉพาะ \"ประทัด\" สามเหลี่ยม มันแตกรุนแรงมาก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กะหล่าง/ใต้หล่าง

ภาษาอีสานคำว่า..กะหล่าง/ใต้หล่าง
ความหมายตรงๆ ====>
ใต้ถุน/ข้างล่าง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 29-12-2009 14:39:46

ตัวอย่าง

กะหล่างเฮือน คือฮกแท้
แปลว่า ใต้ถุนบ้าน ทำไมรกจัง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกิบ

ภาษาอีสานคำว่า..เกิบ
ความหมายตรงๆ ====>
รองเท้า
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์
จากคุณ:: อี่แข่ว
เมื่อวันที่:: 16-11-2006 11:24:57

ตัวอย่าง

เชิบ เชิบ หมาคาบเกิบเข่าป่าบักนัด ผู้หญิงแลนไล ผู้ซายแลนลัด หมาแลนเข้าวัดเลยบ่ได้ไส่เกิบ

แปลว่า
เชิบๆ สุนัขคาบรองเท้าเข้าป่าสัปปะรด ผู้หญิงวิ่งไล่ ผู้ชายวิ่งไปลัด สุนัขวิ่งเข้าวัดเลยไม่ได้ใส่รองเท้า

วาสันดอก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขอแซมคำของคุณ อีเกียแดง

ภาษาอีสานคำว่า..ขอแซมคำของคุณ อีเกียแดง
ความหมายตรงๆ ====>
หันกุ่นหลุ่น หันกิ่นหลิ่น หลงส่น
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: ดอกเตอร์ แป้ป
เมื่อวันที่:: 22-07-2012 22:56:33

ตัวอย่าง

พ่อใหญ่อีเกียแดงเราเมาเหล้า ย่างเมือบ้าน ย้อนความเมาโลดล้มลง กลิ้งกุ่นหลุ่นๆๆไป (อันนี้แปลในโตเด้อ) พอฮอดเฮือน ย้านแม่เด็กน้อยด่า พยายามย่างให้ตรง ย้อนความเมา เฮ็ดให้เราเซ หมุนกิ่นหลิ่นๆๆไป ล้มพับอยู่หน้าเฮือน เมียเราเห็น ฮ้องด่าเราว่า ไสว่าสิไปประซุม บ่มีเหล้ากิน ปาดโท..มาเซียงส่น คักแท้ ปาดๆๆ เจ้าว่าค่อยสิ หลงส่นเจ้าตี้ วั่นดอก ว้า.

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขีว/เหม็นขีว

ภาษาอีสานคำว่า..ขีว/เหม็นขีว
ความหมายตรงๆ ====>
กลิ่นเหม็นไหม้ที่มีกลิ่นฉุนหรือเหม็นสาบ/เหม็นเขียว
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 28-12-2009 19:51:25

ตัวอย่าง

ไผเผาหยัง คือขีวแท้
แปลว่า ใครเผา ทำไมเหม็นฉุนจัง
คำว่า ขีว บางทีก็ใช้ในกรณีที่มีความรู้สึกไม่พอใจหรือรังเกียจ เช่น
เฮาขีวหมอนี้หลาย แปลว่า ฉันไม่ค่อยชอบหมอนี่เลยว่ะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขี้เหงี่ย ขี้เงียงเหงี่ย

ภาษาอีสานคำว่า..ขี้เหงี่ย ขี้เงียงเหงี่ย
ความหมายตรงๆ ====>
เป็นคำนาม หมายถึงผงหรือฝุ่น(ละอองเล็กๆ)
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: ดอกเตอร์ แป้ป
เมื่อวันที่:: 29-08-2012 21:43:19

ตัวอย่าง

อ้ายคำเราตาแดง ย้อนเราไปจอบเบิ่งผู้สาว อยู่ใต้ล่างเฮือนเขา ขี้เหงื่ย กะเลยเข้าตา พี่คำแกตาแดง เพราะแกไปแอบดูผู้หญิง อยู่ใต้ถุนบ้านเขา ผงหรือฝุ่นก็เลยเข้าตา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จอบ

ภาษาอีสานคำว่า..จอบ
ความหมายตรงๆ ====>
แอบดู แอบมอง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เจ้าเก่า
เมื่อวันที่:: 12/27/2001 11:59:14 PM

ตัวอย่าง

บ่าวแดง เจ้ามาจอบเบิ่งอีหยังอยู่ฮุนี่ เขาสิเอาไม้แหย่ตาเด้
แปลว่า
บ่าวแดง ทำไมท่านมาแอบดูอะไรอยู่ตรงนี้ เขาจะเอาไม้แทงตาท่านนะ

แม่นบ่

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ่างจ๊ะ

ภาษาอีสานคำว่า..จ่างจ๊ะ
ความหมายตรงๆ ====>
กางออกเต็มเหยียด , เห็นเต็มตา ,คาอยู่กับที่
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร
จากคุณ:: ปิ่นลม
เมื่อวันที่:: 24-11-2010 08:33:50

ตัวอย่าง

เป็นคำเฉพาะ คล้ายคัพท์ทางเทคนิค พะนะ

ตัวอย่าง
บักลุน ขี่รถจักรยานตำเสาฮั้ว ค้ำอยู่ จ่างจ๊ะ

คำแปล
นายลุน ขี่รถจักรยาน ชนเสารั้ว รถค้ำเสาคาอยู่กับที่

ตัวอย่าง
อ้ายต้องแล่ง ยืนค้ำแอว จ่างจ๊ะ อยู่ทางเข้าวัด

คำแปล
พี่ต้องแล่ง ยืนท้าวสะเอว ให้เห็นเต็มตา อยู่ที่ทางเข้าวัด

ตัวอย่าง
จารย์ใหญ่ เฮ็ดผีหลอก ลัดทางสาวส่า ฯ ยืนจ่างจ๊ะอยู่ทางไปนา

คำแปล
จารย์ใหญ่ ทำเป็นผี เพื่อดักหลอกสาวส่า อยู่ทางไปนา ยืนกางแขนขาเต็มเหยียด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ใจออก

ภาษาอีสานคำว่า..ใจออก
ความหมายตรงๆ ====>
ถอดใจ, ใจไม่เอาแล้ว, ใจไม่สู้แล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 11-12-2006 13:53:38

ตัวอย่าง

ใจออก หมายถึง ถอดใจ, ใจไม่เอาแล้ว, ใจไม่สู้แล้ว

พอดีเห็นกีฬาเอเชี่ยนเกมส์ที่ประเทศการ์ต้า มีการแข่งขันกีฬา เลยเอาคำศัพท์เกี่ยวกับการต่อสู้มาฝากกัน

ตัวอย่าง
อ้ายเห็นนักกีฬาซกมวยของประเทศ เจ้าภาพ ถึกเขาตีเซซัดเซซ้าย หมุนติ้วลิ่ว อยู่กลางเวที เห็นคะแนนนำก้นเขาอยู่ตั้ง 10 หมัด บืนไล่ตีเขาปานใด๋กะบ่ถืกจักเทีย เลากะเลยใจออก บ่เอาอีกแล้ว ตีไปกะบ่ซะนะดอก เลากะเลย ขอยอมแพ้ สั่นดอกหว้า
แปลว่า
พี่เห็นนักกีฬาชกมวยของประเมศเจ้าภาพ ถูกเขาต่อยเซซ้ายเซขวา หมุนอยู่กลางเวที เห็นคะแนนตามหลังเขาอีกตั้ง 10 หมัด พยายามไล่ตีเขาแทบตาย ก็ไม่ถูกสักที ก็เลยถอดใจ ไม่เอาแล้ว ยอใชกไปก้ไม่ชนะ ก็เลยขอยอมแพ้ เลย

บ่าวหน่อ เลาวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซัน

ภาษาอีสานคำว่า..ซัน
ความหมายตรงๆ ====>
สูงตรง หรือความลาดชันชัน ตั้งตรง
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ
จากคุณ:: หนหวย
เมื่อวันที่:: 21-08-2009 08:31:17

ตัวอย่าง

\"หมาโตนี้หูซันกี่ดี่คักแท้\" ความหมาย \"สุนัขตัวนี้หูตั้งดีแท้ๆ\"
\"ต้นไม้ต้นนี้ซั่นกิ่งดิ่งดีแฮ้ง\" ความหมาย \"ต้นไม่ต้นนี้สูงตรงดีจริงๆ\"
\"ลงคลอย ค่อยๆลงมันซัน\"
ความหมาย \"ลงที่ลาดต่ำ ค่อยๆลงมันชันดิ่งลง\"

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตาบ

ภาษาอีสานคำว่า..ตาบ
ความหมายตรงๆ ====>
ปะ, เย็บ, ชุน, ซ่อมแซม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: แป้นปีก
เมื่อวันที่:: 21-09-2007 14:44:29

ตัวอย่าง

คำว่า ตาบ แปลว่า ปะ, เย็บ, ชุน, ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอหรือขาด
มาดูตัวอย่างกันนะครับ

บ่าวหน่อ : น้องเป้ย...เอาเสื้ออ้ายไปตาบให่แหน่หนา อ้ายแลนบู๋ป่าบักเล็บแมว เสื้ออ้ายเป็นฮูจ่างป่างอยู่
น้องเป้ย : โอ๋ย อ้าย ฮอยบักใหญ่นึง คือสิมาตาบได้ ซื้อใหม่โลดเปี๋ยง

แปลว่า
บ่าวหน่อ : น้องเป้น เอาเสื้อของพี่ ไปเย็บปะ ให้หน่อยนะ พี่วิ่งฝ่าต้นเล็บแมว เสื้อพี่เลยขาดรอยมเริ่มเทิ่มเลย
น้องเป้ย : พี่....รอยใหญ่มากเลย สงสัยคงปะซ่อมให้พี่ไม่ได้ ซื้อใหม่เลยเถิด

บ่าวหน่อเว่าให้ฟัง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ต่ำอิดต่ำก่อ

ภาษาอีสานคำว่า..ต่ำอิดต่ำก่อ
ความหมายตรงๆ ====>
แรกเริ่มเดิมที
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์
จากคุณ:: ทิดแหล่
เมื่อวันที่:: 11-12-2007 01:46:10

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง
ต่ำอิดต่ำก่อกะข้อยนี่ละเป็นคนพาเฮ็ดก่อนหมู่
แรกเริ่มเดิมทีก็ฉันนี่แหละเป็นคนนำพาทำก่อนใครเขา

*** \"ต่ำ\" คำเดียวจะเป็นคำกิริยาแปลว่า \"ทอ\" ใช้ประกอบคำอื่น เช่น ต่ำหูก ต่ำสาด
ตัวอย่าง ผู้สาวต่ำหูกอยู่ใต้ล่างเฮือน
ผู้สาวทอหูกอยู่ใต้ถุนเรือน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ใต้ตะหล่าง

ภาษาอีสานคำว่า..ใต้ตะหล่าง
ความหมายตรงๆ ====>
ใต้ถุน
อ้างอิงจังหวัด :: นครพนม
จากคุณ:: Bumpkin
เมื่อวันที่:: 18-02-2008 13:12:46

ตัวอย่าง

ประกาศ1 ประกาศ!!

แม่ใหญ่ชื่น กรุณามารับพ่อใหญ่ศักดิ์ นำแหน่
มีผู้เห็นเผินเมาหลับอยู่ ใต้ตะหล่าง บ้านหน้างาน
เด้อแม่ใหญ่ชื่น

แปล
ประกาศ1 ประกาศ!!
คุณยายชื่น กรุณาไปรับคุณตาศักดิ์ด้วยครับ
มีคนเห็นคุณตาศักดิ์ เมาหลับอยู่ ใต้ถุนบ้าน หน้างาน
นะครับคุณยายชื่น

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถืก

ภาษาอีสานคำว่า..ถืก
ความหมายตรงๆ ====>
1.ถูก,ถูกต้อง 2.โดน 3.ราคาถูก
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 26-05-2006 13:28:51

ตัวอย่าง

1.แปลว่า ถูก เช่น พอบ่าวหน่อเหลียวเห็นน้องพอลล่าย่างมาหา ลาวกะดีใจหลายจนโตสั่น เฮ็ดอีหยังกะบ่ \"ถืก\" น้องพอลล่าถามอีหยัง บ่าวหน่อกะตอบบ่ \"ถืก\" ย่อนว่าเพิ่นอยากอาย
-หมายความว่า พอหนุ่มหน่อแกเห็นน้องพอลล่า เดินเข้ามาหา แกก็ดีใจมากจนตัวสั่น ทำอะไรไม่ถูก น้องพอลล่าถามอะไรแกก็ตอบไม่ถูก เพราะว่าแกเขินอาย

2.แปลว่า โดน เช่น บ่าวหน่อกับน้องพอลล่าผิดกัน ย่อนว่าน้องพอลล่า \"ถืก\" น้องตั๊กเข้ามาเป็นมือที่สาม เถียงกันไปเถียงกันมา น้องพอลล่าสูนหลาย กะเลยลาวกะเลยจับได้ค้อน ฟาดไปสิให่มัน \"ถืก\" หัวบ่าวหน่อ บ่าวหน่อเงิกหัวหลบ ค้อนกะเลยสุย ไป \"ถืก\" หัวบ่าวสาท ที่กำลังจอบเบิ่งเขาเถียงกัน
-แปลว่า หนุ่มหน่อกับน้องพอลล่าทะเลาะกัน เนื่องจากว่า น้องพอลล่า ถูก น้องตั๊กเข้ามาเป็นมือที่สาม เถียงกันไปเถียงกันมา น้องพอลล่าโมโหมาก ก็เลยจับได้ค้อน ฟาดไปจะให้ โดน ศีรษะของหนุ่มหน่อ หนุ่มหน่อเบี่ยงศีรษะหลบ ค้อนก็เลยพลาดเป้าไป โดน ศีรษะขงหนุ่มสาท ที่กำลังแอบดูเขาทะเลาะกัน

3.แปลว่า ราคาถูก เช่น พ่อใหญ่บัติ ลาวเป็นคนเลี้ยงม้า มีคนมาขอซื้อม้าลาว โตละสี่พัน ลาวว่าเขาซื่อ \"ถืก\" โพด เลยบ่ขาย บัดมื่อลุนมา ม้าของลาวขั่นบ่กินเทิงน้ำบ่กินเทิงหญ่า ลาวสูนหลาย กะเลยฮ้องขึ้นว่า ม้าโตนี่บ่กินน้ำกินหญ่า กูสิขายจักสองพันห้า ขาย \"ถืกๆ\" ผู้ได๋อยากได้มาเอาไปโลด
-แปลว่า คุณตาบัติ แกเป็นคนเลี้ยงม้า มีคนมาขอซื้อม้าของแกในราคาสี่พันบาท แกว่าเขาให้แก \"ราคาถูก\" เกินไป แกเลยไม่ขาย แต่พอวันหลังมา ม้าของแกไม่กินทั้งน้ำ ไม่กินทั้งหญ้า แกโมโหมากก็เลยร้องขึ้นว่า ม้าตัวนี้ไม่กินน้ำไม่กินหญ้า ฉันจะขายสักสองพันห้าร้อยบาท \"ขายถูกๆ\" ใครอยากได้มาเอาไปเลย...

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แทก

ภาษาอีสานคำว่า..แทก
ความหมายตรงๆ ====>
วัด , การวัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 21-08-2006 13:05:08

ตัวอย่าง

แทก หมายถึง วัด แต่ไม่ใช่วัดที่มีพระเณรนะ ในที่นี้หมายถึง วัดขนาด อาจจะวัดความยาว หรือความกว้างก็ได้ เช่น

-บ่าวหน่อลาวมาคุยว่า บักสีดาอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่บักคัก แต่บ่าวสาทมาคุยทับว่าอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่กั่ว กะเลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา พ่อใหญ่บัตินั่งฟังอยู่ กะเลยหุนหวย ฮ้องขึ้นว่า สูสิเถียงกันหาสีแตกหยังเดียวหนิ สูกะไปปิดมาคนละหน่วย เอามา \"แทก\" กันเบิ่ง ว่าของผู้ได๋ใหญ่กั่ว ท่อนั่นกะสิ้นเรื่อง

แปลว่า

-บ่าวหน่อแกมาคุยว่า ผลฝรั่งที่อยู่บ้านแกลูกใหญ่มาก แต่บ่าวสาทกลับมาเถียงว่าอยู่บ้านแกลูกใหญ่กว่า ก็เลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา คุณตาบัตินั่งฟังอยู่ ก็รู้สึกรำคาญ ตะโกนขึ้นว่า พวกแกจะเถียงกันหาสวรรค์วิมานอะไร ก็ไปปลิดมาคนละลูก เอามา \"วัด\" กันดู ว่าของใครใหญ่กว่า แค่นั้นก็สิ้นเรื่อง

หรือ

-บ่าวหน่อลาวเฮ็ดงานอยู่บริษัทเฮ็ดเลนส์ ลาวต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนสิตัดเลนส์แต่ละอัน พวกเจ้าต้อง \"แทก\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ เด้อ ยามลูกค้ามาตัดแว่น กะให่ \"แทก\" สายตาให่เพิ่นดีๆ สิบ่ได้มาเสียเวลา \"แทก\" ใหม่อีกหลายครั้ง

แปลว่า

-บ่าวหน่อแกทำงานอยู่บริษัทผลิตเลนส์ แกต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนจะตัดเลนส์แต่ละอัน พวกคุณต้อง \"วัด\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ นะ เวลาลูกค้ามาตัดแว่น ก็ให้ \"วัด\" สายตาให้ลูกค้าดีๆจะไม่ได้มาเสียเวลา \"วัด\" ใหม่อีกหลายครั้ง

สั่นดอก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า นวล, นวน

ภาษาอีสานคำว่า..นวล, นวน
ความหมายตรงๆ ====>
เนื้อของผลไม้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 27-03-2007 09:26:27

ตัวอย่าง

คำว่า นวน หรือ นวล จะหมายถึง เนื้อของผลไม้ ส่วนเมล็ด จะเรียกว่า ใน หรือ นัย แล้วแต่จะเขียน
มาดูตัวอย่างกันนะครับ

บักทัน อยู่หน้าเฮือนข่อยหนวยมันด๊ก ดก แต่วา มันเป็นบักทันน้อย มีตะใน บ่ค่อยมีนวล ส้มคือจั่งหยังนี่ เอาไว้ตำใส่หำบักมี้ แซบขนาด
แปลว่า
พุทรา (บักทัน) ที่อยู่หน้าบ้านผม มันลูกดกมาก แต่ว่า มันเป็นพันธุ์เล็ก มีแต่เมล็ด ไม่ค่อยมีเนื้อ เปรี้ยวยังกะอะไรดี เอาไว้ตำใส้ลูกขนุนอ่อน อร่อยนัก

หำบักมี้ คือ ลูกขนุนอ่อน ก่อนที่จะพัฒนาไปเป็นขนุน จะอยู่ในช่วงที่ลูกขุนมีขนที่นุ่ม ไม่เป็นหนามตะปุ่ม หำบักมี้ บางลูกจะไม่สามารถพัฒนาไปเป็นขนุนลูกใหญ่ได้ ก็เอามันมาตำซะ

สั่นแหล่ว

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ใน

ภาษาอีสานคำว่า..ใน
ความหมายตรงๆ ====>
เมล็ด เม็ด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: เสือน้อย
เมื่อวันที่:: 14-08-2009 10:44:41

ตัวอย่าง

ในบักมี่ ในบักม่วง

เมล็ดขนุน เมล็ดมะม่วง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป้อม

ภาษาอีสานคำว่า..ป้อม
ความหมายตรงๆ ====>
การจับยัดเข้าใส่, การเห็นด้วย, พร้อมด้วย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 07-12-2006 16:21:10

ตัวอย่าง

คำว่า ป้อม โดยหลักแล้วก็คือ การจับยัดเข้าใส่ หรือ บางที่ก็แสดงอาการเห็นด้วย, หรือ พร้อมด้วย

ตัวอย่าง
บ่าวหน่อ เลาตัดสินใจซื้อเครื่องซักผ้า ย้อนว่า เลาบ่มีเวลามาซัก ซื้อมามื้อแรก เลาบ่ถ่าอีหยังอีกแล้ว จับเสื้อผ้าเทิงเหบิด ป้อมเข้าเครื่อง หมุนติลิ่ว ติ๊ลิว อย่างสะใจ 555
แปลว่า
บ่าวหน่อ แกตัดสินใจซื้อเครื่องซักผ้า เพราะว่า แกไม่มีเวลามาซัก พอซื้อมาวันแรก แกไม่รอช้าอีกแล้ว จับเสื้อผ้าที่มีอยู่ทั้งหมด ยัดเข้าเครื่องซักผ้า เครื่องซักผ้า หมุนอย่างสะใจ 555

หมุนติ๊ลิ่ว คือ หมุนอย่างรวดเร็ว หาก หมุนช้าๆ จะเรียกว่า หมุนหลุ่นหล่น นะครับ

บ่าวหน่อ วา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป้อย

ภาษาอีสานคำว่า..ป้อย
ความหมายตรงๆ ====>
เป็นคำด่าที่รุนแรงมาก,ด่าด้วยความโกรธจัด,ด่าขณะที่กำลังโมโหอยู่
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์
จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู
เมื่อวันที่:: 30-11-2007 19:51:51

ตัวอย่าง

ป้อย...แปลว่า ด่าอย่างรุนแรงและต่อเนื่อง เป็นภาษาอีสานโดยแท้ทุกๆจังหวัดในอีสานจะเข้าใจคำว่า \"ป้อย\" เช่น บักห่าตำตับตำปอดตำใส่ตำหน่อตำแนวตำโคตรตำเชื้อมึงเอ้ยจังแม่นกูเคียดคัก...คำเหล่านี้เรียกโดยรวมว่า \"คำป้อย\" ถ้าเป็นจริงอย่างคำป้อยคน..คนนั้นจะไม่มีวันเจริญเลย...ครับผม

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แป๊ด

ภาษาอีสานคำว่า..แป๊ด
ความหมายตรงๆ ====>
โผล่ออกมาให้เห็น หรือ หลุดออกมาเล็กน้อย
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี
จากคุณ:: Bios
เมื่อวันที่:: 13-05-2010 12:51:16

ตัวอย่าง

แป๊ด คือลักษณะของสิ่งๆหนึ่งที่ถูกทับไม่สนิทแล้วโผล่ออกมาให้เห็นให้รู้

เช่น อีสีนั่งทับสมุดแล้วนั่งทับบ่มิด มุมของสมุดเลย"แป๊ด"ออกมา หรือพ่อใหญ่ก้อนคำนั่งอยู่ซือๆหล่อยตด"แป๊ด"ออกมาเหม็นกันเบิดเฮือน

แปลว่า เด็กหญิงสีนั่งทับสมุด แต่นั่งทับไม่สนิท มุนของสมุดเลยโผล่ออกมา หรือ คุณลุงก้อนคำขณะที่นั่งอยู่ เผลอผายลมออกมานิดหนึ่ง ส่งกลิ่นเหม็นทั่วบ้าน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แผ่

ภาษาอีสานคำว่า..แผ่
ความหมายตรงๆ ====>
ขอบริจาค
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 07-09-2009 13:28:14

ตัวอย่าง

คำว่าแผ่ ในภาษาอีสาน คือ การขอบริจาค เพื่อร่วมทำบุญร่วมกัน
ในบางหมู่บ้านที่ต้องการระดมทุนเมื่อสร้างศาลา หรือ สร้างอุโบสถ ต้องการให้เสร็จเร็ว หากเปิดรอรับบริจาค จะไม่ทันการณ์ การแผ่ข้าวหรือเงินจะเร็วขึ้น

ตัวอย่าง
สาวส่า : อ้ายๆ นางเห็นรถมาแผ่ข้าวไปสร้างศาลา เพิ่นสิมาทางคุ้มเฮา เฮือนน้องบ่ได้เฮ็ดนา บ่มีข้าวสิเฮ็ดจั่งใด๋
บ่าวหน่อ : สาวส่าเอ๊ย... คันเฮาบ่มีข้าวเฮากะบ่ต้องใส่ข้าวกะได้ เพิ่นบ่ได้แผ่ตะเข้าดอก เพิ่นแผ่เงินนำ

แปล
สาวส่า : พี่ๆ น้องเห็นรถมาขอบริจาคข้าวเพื่อไปสร้างศาลา เขาจะมาทางคุ้มบ้านเรา บ้านน้องไม่ได้ทำนาคงไม่มีข้าวให้ จะทำยังไง
บ่าวหน่อ : สาวส่าเอ๋ย..ถ้าเราไม่มีข้าวก็ไม่ต้องใส่ข้าวก็ได้ เขาไม่ได้มารับบริจาคเฉพาะข้าวหรอก เขามาขอบริจาคเงินด้วย

สั่นดอกหวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฝน (ลักษณะของฝน)

ภาษาอีสานคำว่า..ฝน (ลักษณะของฝน)
ความหมายตรงๆ ====>
แสดงลักษณะของฝน เกี่ยวกับฝน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 05-10-2006 13:34:41

ตัวอย่าง

ฝน ในที่นี้ ไม่ได้แปลว่า ลับคม ฝนที่แปลว่า ลับคม ได้มีการนำเสนอไปแล้ว

ในที่นี้จะขอเสนอคำที่เกี่ยวข้องกับฝน เช่น

-ฝนริน หมายถึง ฝนตกปรอยๆ หรือ ฝนพรำ

-ฝนเอี้ยน ,ฝนเซา หมายถึง ฝนหยุดตก

-ฝนตกฮำ ,ฝนฮำ หมายถึง ฝนตกใส่ หรือ เปียกฝน

-ฝนแฮง หมายถึง ฝนตกหนัก (จริงนะเธอ โอ๊ะ)

-ฝนหวิด หมายถึง ฝนหมดฤดู หรือ สิ้นหน้าฝน

-ฝนตกหัวปี หมายถึง ฝนตกเร็วก่อนที่ฤดูฝนปกติ

-ฝนหล่า หมายถึง ฝนมาช้ากว่าฤดูฝนปกติ

-ฝนแล่น หมายถึง ฝนที่ตกๆหยุดๆ เหมือนฝนวิ่งผ่านไป

-ฝนฮึม หมายถึง ฝนตกทั้งวันทั้งคืน ทำให้ชื้นแฉะไปหมด

-ฝนตกแฮงจนฟ้าสิหลู หมายถึง ฝนตกหนักปานฟ้าจะถล่ม

-ฝน ธนสุนทร หมายถึง ฝน ธนสุนทร

เอ๋า เอาสำนี่ก่อนเนาะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พันพรือ

ภาษาอีสานคำว่า..พันพรือ
ความหมายตรงๆ ====>
สบายดีมั้ย
อ้างอิงจังหวัด :: เลย
จากคุณ:: เด็กใต้
เมื่อวันที่:: 05-07-2008 22:57:31

ตัวอย่าง

ผมม่ายช้ายคนอีสาน เเต่ผมเป็นคนใต้ครับพี่น้อง พันพรือพี่น้องภาคอีสานทั้งหลาย
บายดีม่ายครับ เด็กใต้คนนี้ขอขอบคุนสําหรับเเรงใจที่ช่วยเหลือพี่น้องชาวใต้
โบ๋เราอาจมีความขัดเเย้งกันบ้างหนาเกี่ยวกะการเมือง เเต่ไม่ว่าจะพันพรือเราก็ภาคเดียวกานนะครับ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พืช-ผัก-หมากไม้

ภาษาอีสานคำว่า..พืช-ผัก-หมากไม้
ความหมายตรงๆ ====>
พืช-ผัก-ผลไม้
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 12-09-2006 11:48:38

ตัวอย่าง

(บัก บางแห่งออกเสียงว่า หมาก)
(หน่วย หมายถึงผลหรือลูก เช่น หน่วยบักมี่ หมายถึง ลูกขนุน)

บักอึ = ฟักทอง
บักแค่ง = มะเขือพวง
บักเขือเคือ (ขอนแก่นออกเสียง บักเฉียเชีย) = มะเขือเทศ
บักโป้งเล็น = มะเขือเทศ
ผักหอมเป, ผักหอมแป = ผักชีฝรั่ง
ผักซี = ผักชีลาว
ผักซีจีน = ผักชี
ผักอีหล่า = สะระแหน่
ผักตำนิน = ผักตำลึง
ผักหม = ผักโขม
บักลิ้นฟ้า = เพกา
ผักกะเดา = สะเดา
ผักไส่, ผักไซ = มะระขี้นก
ผักขา = ชะอม
หัวสิงไค = ตะไคร้
บักบก = จะบก
บักอีเว่อ, บักหูด = มะกรูด
ถั่วดิน = ถั่วลิสง
บักน้ำ = บักน้ำเต้า
บักโต่น = ฟักเขียว
บักหุ่ง = มะละกอ
แตงซ้าง = แตงร้าน
แตงจิง = แตงไทย
มันแกว = มัน (เช่นมันผิวสีแดง เป็นต้น)
มันแกวตะเภา = มันแกว
ผักตินโตก, ผักตบ = ผักตบชวา
ผักอีฮุม = มะรุม
ผักแป้น = คึ่นช่าย
ผักบั่ว = ต้นหอม
ผักอีตู่ = แมงลัก
ผักหนอก = ใบบัวบก
ยานาง = หญ้านาง
เครือหมาน้อย (ขอนแก่นออกเสียง เชียหมาน้อย) = เครือพระพาย, กรุงเขมา
เครือตดหมา (ขอนแก่นออกเสียง เชียตดหมา) = เครือตูดหมูตูดหมา
ผักกะเสด, ผักกะถิน = กระถินบ้าน, กระถินไทย
ผักปัง, ผักหมื่น = ผักปลัง
ผักอีฮีน = ผักขาเขียด
ผักก่าม = ผักกุ่มบก
ผักกุ่ม = ผักกุ่มน้ำ
ผักกูด = ผักกูดขาว
ผักกาดนาด, ขะเม็กหมอ = ผักกาดนา
ผักกาดดง = ผักกาดกบ
ผักเสี้ยนขาว = ผักเสี้ยนผี
ตำลึง, ตำลึงทอง = กะทกรก, เงาะป่า
ผักกาดย่า = ช้าเสือด
ขี้มิ่น, ข้าวมิ่น = ขมิ้น
มันปา = กันเกรา
อือทือ (ดอกแดง) = กระทือ
อือทือ (ดอกเหลือง) = ไพล
ผักลิ้นปี่ = หูปลาช่อน
ผักปอด = แพงพวยน้ำ

บักมี่,บักมี้ = ขนุน
บักเขียบ (ขอนแก่น ออกเสียงว่า บักเฉียบ) = น้อยหน่า
บักทัน = พุทรา
บักเล็บแมว = ผลเล็บเหยี่ยว
บักเฟียง = มะเฟือง
บักข้าวเม่า = มะเม่า
บักสีดา = ฝรั่ง
ตังบี้ = ต่ายควาย, ก้อม
บักต้องแล่ง = นมน้อย
บักก้นคก = ตับเต่าน้อย, กล้วยเต่า
บักสิลา, บักพิลา = ทับทิม
บักขามแป = มะขามเทศ
บักค้อ = สะคร้อ
บักเหลื่อม (ขอนแก่นออกเสียง บักเหลี่ยม) = หนำเลี๊ยบ
บักนัด = สัปปะรด
บักโก = ตะโก
บักหวดข่า, บักหวดคา = มะหวด
บักผีพวน, ผีพ่วน = นมควาย
บักสัง = กะสัง
บักส้มมอ = สมอไทย
หมากต้อง = กระท้อน
บักเค็ง = เขลง

บักหุ่งเทพ, บักหุ่งเทศ = ละหุ่ง
สำสา, ฉำฉา = จามจุรี, ก้ามปู
เสี้ยว = ชงโค
ก้วยน้อย = นมแมว
ส้มโมง = ชะมวง
ไข่เน่า = คำมอกหลวง
ท่ม = กระทุ่มโคก
บักแตก = กระทงลาย
ช้างน้าว = กระแจะ
ค้อแลน = กรวยป่า
หมากเขือบ้า = ลำโพง, ลำโพงกาสลัก
ว่านขี้ = อุตพิต
กากะเลา, อาเลา = อินทนิลบก
สะเลเต = มหาหงส์
บักแต้ = มะค่าแต้
บักงิ้ว = ต้นนุ่น
งิ้วผา = ต้นงิ้ว (มีหนาม และดอกสีแดง)
ก้านของ = ปีบ, กาซะลอง
ผือ = กก
ผักอีตู่ไทย = กระเพรา
ผักอีตู่แหล่, โหระพา = โหระพา
ผักอีเลิด = ชะพลู
เทา = สาหร่ายน้ำจืด (สไปโรไจร่า)
ไข่ผำ, หมากไข่ผำ = ผำ, ไข่ขำ, ไข่น้ำ
คันจอง = ก้านจอง
แคท่ง = แคนา, แคป่า
ผักกะเสดน้ำ = ผักกระเฉด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ภายลุน

ภาษาอีสานคำว่า..ภายลุน
ความหมายตรงๆ ====>
ภายหลัง/ทีหลัง/ทีต่อไป/ทีหลัง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 31-07-2010 01:27:31

ตัวอย่าง

ุน แปลว่า ทีหลัง เช่น มาลุนหลัง หมายถึง มาทีหลัง

เฮ็ดเป็นตัวอย่างไว้ ภายลุนเขาสิได้ฮู้จัก

แปลว่า ทำเป็นตัวอย่างไว้ ภายหลังเขาจะได้รู้จัก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มาลุนหมู่

ภาษาอีสานคำว่า..มาลุนหมู่
ความหมายตรงๆ ====>
มาทีหลังเพื่อน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง)
เมื่อวันที่:: 01-09-2010 18:29:30

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง บ่าวหน่อคือมาฮอดลุนหมู่ มัวเฮ็ดหยั๋งอยู่น้อ

แปล บ่าวหน่อทำไมมาถึงทีหลังเพื่อนๆเขาหล่ะ มัวทำอะไรอยู่เหรอ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มื้อลุน

ภาษาอีสานคำว่า..มื้อลุน
ความหมายตรงๆ ====>
วันหลัง/วันต่อไป
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 20-08-2010 18:57:57

ตัวอย่าง

มื้อนี้ข้อยบ่ว่าง มื้อลุนจั่งมาใหม่เด้อ

แปลว่า วันนี้ผมไม่ว่าง วันหลังค่อยมาใหม่นะ

ุน แปลว่า ทีหลัง หรือ ถัดไป เช่น มาลุน แปลว่า มาทีหลัง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มุน

ภาษาอีสานคำว่า..มุน
ความหมายตรงๆ ====>
ละเอียด,ชิ้นเล็กๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 1/15/2002 11:54:23 PM

ตัวอย่าง

เจ้าเอาครกตำบักพริกบ๊อ มาคือมุนแท้
แปลว่า
คุณใช้ครกตำพริกเหรอ ถึงได้ละเอียดอย่างนี้


วาแล้ว...วา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มุนอุ้ยปุ้ย

ภาษาอีสานคำว่า..มุนอุ้ยปุ้ย
ความหมายตรงๆ ====>
แหลกละเอียด หรือ ไม่มีชิ้นดี
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 16-02-2006 14:36:35

ตัวอย่าง

มื้อวานนี้หมอลำคณะเสียงอีสานมาแสดงอยู่บ้านเฮา คนดีกันหัวแตกมุนอุ้ยปุ้ย ไม่มีชิ้นดีเลย


ปอยฝ้ายฝากมา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มุนอุ่ยปุ้ย

ภาษาอีสานคำว่า..มุนอุ่ยปุ้ย
ความหมายตรงๆ ====>
แหลกละเอียด,เละตุ้มเปะ,ไม่มีชิ้นดี
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์
จากคุณ:: ทิดแหล่
เมื่อวันที่:: 17-04-2007 01:43:11

ตัวอย่าง

งัวน้อยมันลงกินเข่าในนามุนอุ่ยปุ้ยเอาโลด

วัวน้อยมันลงกินข้าวในนาจนเละตุ้มเปะไม่มีชิ้นดี

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ยาง,ย่าง

ภาษาอีสานคำว่า..ยาง,ย่าง
ความหมายตรงๆ ====>
เดิน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 1/3/2002 11:10:03 PM

ตัวอย่าง

บ่าวขี้ค้านเอ้ย...เจ้าคือมายางเลาะบ้านให่หมาเหยียบฮอยแท้
แปลว่า
หนุ่ขี้เกียจคนนี้ ทำไมมาเดินทั่วหมู่บ้านให้สุนัขเหยียบรอยเท้าอย่างนี้ (เดินมาก จนสุนัขเดินไปมางไหนก็เจอแต่รอยเท้าเขา นั่นแหละ)

เพิ่นวา....

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลมหัวกุด

ภาษาอีสานคำว่า..ลมหัวกุด
ความหมายตรงๆ ====>
ลมหมุน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 1/29/2002 10:11:36 PM

ตัวอย่าง

เขาวา วาตะเห็นลมหัวกุดให่กองดากแนมลอดขาสิเห็นผี แมนบ่
แปลว่า
เขาเล่าว่า หากเห็นลมหมุนให้กองก้นมองลอดหว่างขาจะเห็นผี ใช่ไหม
วาตะ------หากว่า
ดาก--------ก้น
แนม-------มอง
แมนบ่----ใช่ไหม (แมน=ใช่)

วาสั่นแหล่ว...

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลุน

ภาษาอีสานคำว่า..ลุน
ความหมายตรงๆ ====>
ทีหลัง หลัง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 12/7/2001 12:20:04 AM

ตัวอย่าง

มื้อนี้ เจ้ามาลุนข่อยอย่าสิมาหาลัดคิวเด้อ
แปลว่า
วันนี้ท่านมาทีหลังผม กรุณาอย่ามาแซงคิว

วาสั่นดอก...

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลูกกระถุน

ภาษาอีสานคำว่า..ลูกกระถุน
ความหมายตรงๆ ====>
ลูกกระสุนสำหรับ หนังสะติ๊ก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 21-02-2007 19:27:50

ตัวอย่าง

ไปยิงกะปอม อย่าลืมไปพากันล้อลูกกระถุนหนังติ๊กเด้อ
แปลว่า
ไปยิงกิ้งก่า อย่าลืมไปทำลูกกระสุนหนังสะติ๊กเด้อ

บ่าวหน่อวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ว้อ

ภาษาอีสานคำว่า..ว้อ
ความหมายตรงๆ ====>
บ้า
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 17/1/45 23:34:39

ตัวอย่าง

หมอว้อโตนี้มันสิกัดเอาเด้ อย่าเข้าไปใกล้มันเด้อ
แปลว่า
ุนัขบ้าตัวนี้มันจะกัดเอานะ อย่าเข้าใกล้มัน

วาสั่นดอก......

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส่องซอด

ภาษาอีสานคำว่า..ส่องซอด
ความหมายตรงๆ ====>
วิสัยทัศน์ไกล
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง)
เมื่อวันที่:: 01-09-2010 17:47:00

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง นายทุนผู้นี้ส่องซอดขนาดเลย เลาฮู้ว่าสิมีโครงการเฮ็ดทางมาหม่องหนี่ เลยหาซื้อที่ดินไว้ก่อน

แปล นายทุนคนนี้เป็นผู้มีวิสัยทัศน์กว้างไกล รู้ว่าแถบนี้จะมีโครงการตัดถนนผ่าน แกเลยกว้านซื้อที่ดินไว้เก็งกำไร

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 37 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สัตว์ + แมงต่างๆ

ภาษาอีสานคำว่า..สัตว์ + แมงต่างๆ
ความหมายตรงๆ ====>
สัตว์ + แมลงต่างๆ
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป
จากคุณ:: มังกรดียวดาย
เมื่อวันที่:: 13-09-2006 10:55:17

ตัวอย่าง

กะปอม, ขี้กะท่าง = กิ้งก่า
ขี้เกี้ยม (ขอนแก่นออกเสียง ฉี่เจี้ยม) = จิ้งจก
ขี้โกะ, ขี้โก๋ = จิ้งเหลน
จิโป่ม (บางแห่งเรียก จิลอ) = จิ้งโคร่ง, จิ้งโกร่ง
จิหรีด = จิ้งหรีด (จีงหรีดทองคำ)
จิล่อ, จิลอ = จิงหรีดเล็ก
จิโหลน = ลูกจิ้งหรีดที่ปีกยังไม่ขึ้น
จินาย = จิ้งหรีดทองแดง
แมงจิซอน = แมงกระชอน
แมงคาม = แมงกว่าง, ด้วงกว่าง
แมงแคง = แมงแกง
แมงวัน = แมลงวัน
แมงสาบ = แมลงสาบ
แมงภู่, แมงพุ = แมลงภู่, ภมร
แมงเงา = แมงป่องช้าง
แมงงอด = แมงป่อง
แมงย่างซิ้น = แมงมุมชนิดหนึ่ง ตัวลายเหลือง ทำรังเป็นข่ายวงกลมสำหรับดักเหยื่อ
ยายอีมอม, แมงอีม่อม = แมลงไม้
แมงกะบี้, แมงกะเบื้อ = ผีเสื้อ
แมงบ้ง = ตัวบุ้ง
แมงง่องแง้ง = ลูกน้ำ(ลูกยุง)
ขี้ไก่กือ = กิ้งกือ
ขี้ไก่เดือน(ขอนแก่นออกเสียง ขี้ไก่เดียน), ขี้ดักเดือน = ไส้เดือน
ขี้เข็บ = ตะขาบ

แมงระงำ = ตัวอ่อนแมงปอ ก่อนที่จะลอกคราบเป็นแมลงปอ
แมงเหนี่ยว = ตัวอ่อนแมลงปอคอปเตอร์ ก่อนที่จะลอกคราบ
แมงโกก, แมงคันโซ่ = แมลงปอ
ฮวก = ลูกอ๊อด
เขียดคันคาก, ขี้คันคาก, คันคาก = คางคก
เขียดตาปาด = เขียดปาด
เผิ้ง, เผิ่ง = ผึ้งชนิดที่ทำรังตามโพรงไม้ มีหลายๆแพ ในรังเดียวกัน
มิ้ม, มิ่ม = ผึ้ง
ม้อน = ตัวไหม
กับแก้ = ตุ๊กแก
อีเจีย = ค้างคาว
แหลว = เหยี่ยว
เอี่ยน = ปลาไหล
ขูลู = หนอนผีเสื้อชนิดหนึ่ง ที่อยู่ตามใบตองกล้วย
แมงง่วง, แมงง้วง = หนอนผีเสื้อชนิดหนึ่ง ตัวใหญ่มาก พบได้ตามป่าโคก (เสียงร้องคล้ายเสียงงูจงอาง)
แมงเหลี่ยม = แมลงทับ
แมงคับ = แมลงทับ
แมงช้างงอบ = แมลงงวงช้าง (แมลงปีกแข็ง มีปากเหมือนงวงช้าง ชอบกินใบพุทรา)
แมงกอก = กว่างกอก
แมงหินห่อย, แมงหิ่งห้อย = หิ่งห้อย
ไฮ = ตัวไร (ไรเป็ด, ไรไก่)
เหลียก = เหลือบ
อิ้น, ฮิ่น = ริ้น
จักจั่น = จักจั่น
แมงอี = จักจั่น
แมงหมี่ = แมลงหวี่
แมงเม่า = แมลงเม่า
แมงน้อย, แมงขี้สูด = ตัวชันรง (ผึ้งตัวเล็กชนิดหนึ่ง ขี้ผึ้งชนิดนี้เรียกว่า ชันรง)
กะปู, อี่ปู, ปู = ปู
จินูน, กินูน, อีนูน = แมลงปีกแข็งชนิดหนึ่ง กินใบไม้อ่อน เช่นใบมะขามอ่อน ใบมะม่วงอ่อน
กุดจี่, จุดจี่ = แมลงปีกแข็งชนิดหนึ่ง กินขี้วัว ขี้ควาย เป็นอาหาร

แลน = ตะกวด
จอนฟอน = พังพอน
กะฮอก = กระรอก
งัว = วัว
แบ้ = แพะ
หมาจอก = สุนัขจิ้งจอก
เห็น, อีเห็น = ชะมด
มั่ง, มัง = ละมั่ง
ไก่โอก = ไก่โต้ง
ไก่ยวง = ไก่งวง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 38 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สุน

ภาษาอีสานคำว่า..สุน
ความหมายตรงๆ ====>
โมโห อีสาน
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป
จากคุณ:: นันตรา
เมื่อวันที่:: 01-09-2010 10:56:26

ตัวอย่าง

โมโห ข้อยสุนแล้วเด้อ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 39 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สุน

ภาษาอีสานคำว่า..สุน
ความหมายตรงๆ ====>
โมโห อีสาน
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป
จากคุณ:: นันตรา
เมื่อวันที่:: 01-09-2010 10:58:19

ตัวอย่าง

โมโห ข้อยสุนแล้วเด้อ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 40 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เสี่ยน

ภาษาอีสานคำว่า..เสี่ยน
ความหมายตรงๆ ====>
หมุน/ทำให้หมุน /ขยับหมุน บางทีก็แปลว่า เปลี่ยน เสี่ยนหม้อง(ม่อง) แปลว่า เปลี่ยนที่ ย้ายที่
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 23-12-2009 03:16:14

ตัวอย่าง

อย่าเสี่ยนไปไกลหลาย
แปลว่า อย่าหมุนไปไกลมาก
เป็นคำเก่า..

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 41 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสก

ภาษาอีสานคำว่า..โสก
ความหมายตรงๆ ====>
แอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 22-10-2006 09:20:13

ตัวอย่าง

โสก เป็นแอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำที่ไหลบ่า กัดเซาะดินให้เป็นหลุมลงไป
โสก จะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ส่วนสระน้ำหรือบ่อน้ำที่คนขุด จะเรียกว่า \"ส่าง\"

ตัวอย่าง

-ปีนี่ฝนตกแฮงคัก น้ำมากผ่านนาพ่อใหญ่บัติ น้ำไหลแฮงคัก พัดคันแทขาด หมุนตาไก่ หล่วยๆ พัดไฮ่นาของพ่อใหญ่บัติเป็น \"โสก\" บักใหญ่ เลิ๊กท่วมหัว คันสิไปหาดินมาถม \"โสก\" กะสิยากหลายเติบ พ่อใหญ่บัติกะเลย หาหมู่มาก่นให่มันเป็น \"ส่าง\" ซะเลย

แปลว่า

-ปีนี้ฝนตกหนักมาก น้ำหลากผ่านทุ่งนาของคุณตาบัติ น้ำไหลเชี่ยวมาก พัดคันคันนาขาด น้ำหมุนวน พัดทุ่งนาของตาบัติเป็น \"แอ่งน้ำ\" ขนาดใหญ่ ลึกท่วมหัว ถ้าจะไปหาดินมาถม \"แอ่ง\" ก็คงจะยุ่งยากพอสมควร ตาบัติก็เลย เกณฑ์คนมากขุดต่อให้มันเป็น \"บ่อน้ำ\" ซะเลย

น้ำมาก=น้ำป่าไหลหลาก
หมุนตาไก่= ลักษณะของน้ำที่ไหลวนเป็นเกลียว
หาหมู่= การหาคนมาช่วย หรือ ลงแขก

วะสั้นดอก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 42 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสถิ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..โสถิ่ม
ความหมายตรงๆ ====>
กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น ไม่ตั้งใจ ตัดหางปล่อยวัด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 14-11-2006 10:16:29

ตัวอย่าง

โสถิ่ม คือ กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น ไม่ตั้งใจ ตัดหางปล่อยวัด
โส คือ การไม่เอาแล้ว, การตัดขาด, การตัดเยื่อใย
ถิ่ม คือ ทิ้ง

ดังนั้น โสถิ่ม คือ กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น

มาดูตัวอย่างกันครับ
แม่ใหญ่มี เลาสาวหลอก สาวได้คราวเดียวกะขาดสาวลงกะต่ายามใดกะมุนอุ้ยปุ้ยเลากะเลาฟ้าวเฮ็ด โสถิ่มไปจั่งสั้นหล่ะ
แปลว่า ยายมี แกสาวไหม พอสาวไหมได้แป๊บเดียวก็ขาด สาวลงตะกร้าทีได ก็ไม่เป็นท่า ไหนๆก็ไหนแล้ว แกเลยกะว่าจะทิ้งรีบๆทำไปยังงั้นแหละ

สาวหลอก คือ การสาวไหม
ฝักหลอก คือ ตัวไหมที่มีเยื่อหุ้ม บางที่เรียก ฝักหลอกหลีบ

อีกตัวอย่างนะครับ
บ่าวหน่อไปพ้อเด็กน้อยนั่งเล่นอยู่ใต้สะพานลอย กะเลยบอกว่า พวกสู เป็นลูกพ่อแม่โสถิ่มแล้วบ้อ มานั่งเล่นอยู่นี่ บ่ไปหาเฮียนหนังสือ บ้อ
แปลว่า
บ่าวหน่อ ไปพบเด็กนั่งเล่นอยู่ใต้สะพานลอย ก็เลยบอกว่า พวกเจ้า เป็นลูกที่พ่อไม่ทิ้งแล้วเหรอ มานั่งเล่นอยู่ที่นี่ ไม่ไปหาเรียนหนังสือหล่ะ

บ่าวหน่อวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 43 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมากมี่ บักมี่

ภาษาอีสานคำว่า..หมากมี่ บักมี่
ความหมายตรงๆ ====>
ขนุน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย
จากคุณ:: บิว
เมื่อวันที่:: 22-08-2006 12:28:14

ตัวอย่าง

อ้ายบ่าวหน่อ มื้อนี่ น้องอยากกินตำหำบักมี่ ซอยเฮ็ดมาให้น้องกินแหน่
แปลว่า
พี่บ่าวหน่อ วันนี้ น้องอยากกินตำขนุนลูกเล็กๆ ช่วยทำมาให้กินหน่อยได้ไหม

หำบักมี่ คือ ลูกขนุนที่ยังไม่โต ขนาดเท่ากัยนิ้วหัวแม่มือ อยู่เป็นพวงๆ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 44 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมากไม้

ภาษาอีสานคำว่า..หมากไม้
ความหมายตรงๆ ====>
ผลไม้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 1/3/2002 10:48:36 PM

ตัวอย่าง

หลายท่านอาจจะสงสัยว่า ผลไม้ไทยนั้น ภาษาอีสานเขาเอิ้นว่าจั่งใด๋
บักเขียบ.........น้อยหน่า
บักโม..............แตงโม
แตงกิง............แตงไทย
แตงค้าง..........แตงกวา
บักมี้...............ขนุน
บักสีดา............ฝรั่ง
บักทัน.............พุทรา
บักเหว่อ..........มะอะไรก็ไม่รู้ผลเหมือนส้มโอ ใหญ่กว่ามะนาว รสชาดมะนาว
บักหูด..............มะกรูด

มื้อนี้เอาส่ำนี้ก่อนกะแล้วกัน

วสั่นแหล่ว..

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 45 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมิ่น , มิ่น

ภาษาอีสานคำว่า..หมิ่น , มิ่น
ความหมายตรงๆ ====>
สอย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 18-09-2006 10:47:45

ตัวอย่าง

หมิ่น คือการใช้ปลายไม้ที่มีสองง่าม หรือสองแง่ง เสียบเข้าขั้วผลไม้ ใบไม้ ดอกไม้ หรือกิ่งไม้ แล้วหมุนไม้ เพื่อให้สิ่งนั้นๆ ขาดหล่นลงมา
เช่น

พ่อใหญ่ดล : พอลล่าเอ้ย เจ้าเอาไม้ส่าว ไปหมิ่นดอกแค มานึ่งใส่ปลาขาวแหน่เด้อ

แปล
พ่อใหญ่ดล : พอลล่าจ๊ะ (คือเว้าม่วนแท้) เอาไม้ไปสอยดอกแค มานึ่งใส่ปลาตะเพียนหน่อยนะจ๊ะ (เว้าม่วนอีกแล้ว)

เว้าม่วน = พูดเพราะ
ไม้ส่าว = ไม้ยาวๆ เช่นลำไม้ไผ่ เป็นต้น สำหรับสอยสิ่งที่อยู่สูงๆ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 46 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมืน/หืน

ภาษาอีสานคำว่า..หมืน/หืน
ความหมายตรงๆ ====>
โกรธ/โมโหหรือไม่พอใจ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 19-12-2009 03:11:01

ตัวอย่าง

หืนหลาย
แปลว่า โกรธมาก
คำว่า หมืนหรือหืน คือมีอาการโกรธ ไม่พอใจ แต่ไม่รุนแรง เท่ากับ สูน ซึ่งจะหมายถึงโกรธโมโหอย่างมาก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 47 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลุบทึน

ภาษาอีสานคำว่า..หลุบทึน
ความหมายตรงๆ ====>
ขาดทุน, ทุนหายกำไรหด
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 22-12-2006 17:02:35

ตัวอย่าง

คำว่า หลุบทึน มีความหมายว่า ขาดทุน
หลุบ แปลว่า ยุบลงไป, ต่ำลงไป, พร่องลงไป
ทึน ก็คือ ทุน สรุปก็คือ ทุนยุบ ทุนพร่อง หรือ ขาดทุนนั่นเอง

ตัวอย่าง

บ่าวหน่อมียาง 100 เส้น ไปเล่นเป่ายางกับพ่อใหญ่ดล จนดังดำปี้ปี้ เล่นไปเล่นมา เด็กน้อยมาหล็อยเอายางไปทีละเส้นสองเส้น สุดท้าย หลุบทึนเทิงสองคน กะยังว้ากะยังว่า

แปลว่า
บ่าวหน่อมีหนังยาง 100 เส้น ไปเล่นเป่าหนังยางกับพ่อใหญ่ดล จนจมูกดำปิ๊ดปี๋ เล่นไปเล่นมา เด็กๆแอบมาจิ๊กเอาหนังยางไปทีละเส้นสองเส้น สุดท้าย ขาดทุนทั้งสองคน ... กะยังว้ากะยังว่า

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 48 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลุบทุน, หลุดทุน

ภาษาอีสานคำว่า..หลุบทุน, หลุดทุน
ความหมายตรงๆ ====>
ขาดทุน, ไม่ได้ดังหวัง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 22-12-2006 11:39:13

ตัวอย่าง

คำว่า หลุบทุน หรือ หลุดทุน แล้วแต่จะเรียกครับ มีความหมายว่า ขาดทุน
หลุบ แปลว่า ยุบลงไป, ยุบ
ุน ก็คือ ทุนนั่นแหละ สรุปก็คือ ทุนยุบ หรือ ขาดทุนนั่นเอง

ตัวอย่าง

บ่าวหน่อซื้อเลขงวดนี้ ไปซาวนึง ยามเลขออกมาแล้วสุยหน้าสุยหลัง บ่ถืกจักบาท เป็นอันวา งวดนี้หลุบทุน กะยังวา
แปลว่า
บ่าวหน่อ ซื้อหวยงวดนี้ (เล่นหวยไม่ดีนะครับ) ไป 20 ยาท ตอนหวยออก เฉียดหน้าเฉียดหลัง ไปถูกซักบาท เป็นอันว่า งวดนี้ บ่าวหน่อ ขาดทุน

ซื้อเลข => ซื้อหวย
สุย => เฉียด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 49 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลู

ภาษาอีสานคำว่า..หลู
ความหมายตรงๆ ====>
ทะลุหลุดลง ทะลุร่วงลง รูดตก
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 20-10-2006 11:19:50

ตัวอย่าง

หลู หมายถึงลักษณะที่สิ่งของ ทะลุอะไรบางอย่าง แล้วร่วง หลุด ตกลงมา เช่น
หลูลูก หมายถึง ลูกซึ่งอยู่ในท้องเสียชีวิตและหลุดออกจากท้อง หรือ แท้งลูก
หลังคาพาหลู หมายถึง หลังคาเมื่อโดนคนเหยียบ ขาดทะลุทำให้คนตกลงมา

บ่าวบั้งไฟ ปีนกอไผ่บง สิไปโพนเอามิ้มขวางตาเว็น โพนไปโพนมา มิ้มยังบ่ทันเมาจ้อย เจ้าของเมายาก่อน มิ้มกะบินมาตอดเลา วีปั่ง วะนึง.. เลาตกใจเทิงเมายา คะลาดหลบ หลูตกกอบง ก้นขี้ทั่ง จุกน้อยเลยแหล่วเว่ย

แปลว่า
ชายหนุ่มนามว่าบ่าวบั้งไฟ ปีนขึ้นกอไผ่ที่ไม่มีหนาม เพื่อจะเอารังผึ้งชนิดขวางดวงอาทิตย์โดยการใช้ยาฉุนพ่น พ่นไปพ่นมา ผึ้งยังไม่เมาเลย ตัวเองเมายาก่อน ผึ้งก็เลยบินมาต่อยแก ตั๊บ เลย.. แกตกใจ ทั้งเมายา รีบหลบ เลยพลัดตกเสียดสีกิ่งไผ่ ก้นกระแทกพื้น จุกพอสมควร เลยน่ะนะ

หมายเหตุ: ผึ้งชนิดรังขวางดวงอาทิตย์ เป็นผึ้งที่ค่อยข้างดุร้าย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 50 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หัน

ภาษาอีสานคำว่า..หัน
ความหมายตรงๆ ====>
1.เร็ว 2.หมุน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 13-02-2007 15:46:34

ตัวอย่าง

หัน ที่แปลว่า เร็ว ใช้กับการเคลื่อนที่ที่เร็วๆ เช่น

บ่าวหน่อเป็นคนแล่น \"หัน\" = บ่าวหน่อเป็นคนวิ่ง \"เร็ว\"

ส่วน หัน ที่แปลว่าหมุน เช่น

พ่อใหญ่บัติบ่เคยเห็นเฮลิคอปเตอร์ บัดลาวพาลูกไปเที่ยววันเด็ก เลยเห็น ลาวกะเลยตกใจฮ้องขึ้นว่า ป๊าด... บักปิ่นอีหยังสังมาใหญ่คักแท้ \"หัน\" กะแฮงคัก \"หัน\"เร็วกั่วบักปิ่นอยู่บ้านเฮาอีก

แปลว่า

พ่อใหญ่บัติไม่เคยเห็นเฮลิคอปเตอร์สักที แต่พอแกพาลูกไปเที่ยวงานวันเด็ก ก็เลยเห็น แกก็เลยตกใจร้องขึ้นว่า โอ้โฮ ....ใบพัดอะไรช่างมาใหญ่ซะเหลือเกิน\"หมุน\" แรงมาก \"หมุน\"เร็วกว่ากังหันลมอยู่บ้านเราอีก

บักปิ่น=ใบพัด หรือ กังหันลม พะนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 51 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หุนหวย

ภาษาอีสานคำว่า..หุนหวย
ความหมายตรงๆ ====>
วุ่นวาย รำคาญ อึดอัด
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป
จากคุณ:: จักร
เมื่อวันที่:: 18-01-2008 07:19:24

ตัวอย่าง

อย่ามาแหง่กูหลาย ก็หุนหวย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 52 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หุนหวย

ภาษาอีสานคำว่า..หุนหวย
ความหมายตรงๆ ====>
รำคาญ,ไม่พอใจ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย
จากคุณ:: เสือโคร่งพเนจร
เมื่อวันที่:: 20-10-2008 18:12:23

ตัวอย่าง

ฮ่วยอย่าเล่นเสียงดังติหล่ะแมหุนหวย.........แปลว่า ลูกอย่าเล่นกันเสียงดังแม่รำคาญ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 53 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อาการเจ็บป่วย

ภาษาอีสานคำว่า..อาการเจ็บป่วย
ความหมายตรงๆ ====>
-
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 22-07-2006 10:36:52

ตัวอย่าง

อาการเจ็บป่วย ส่วนใหญ่จะใช้ศัพท์เหมือนกันกับภาษาไทย แต่วันนี้จะเสนออาการเจ็บป่วย ที่เป็นภาษาอีสานโดยเฉพาะ เช่น

วิน------วิงเวียน
ฮาก------อาเจียน
คือจั่งสิฮาก-------คลื่นไส้
ปุ้นท้อง------มวนท้อง,คลื่นไส้
ขี่ไหล-------ท้องเสีย,ท้องเดิน
ขี้หยอด------อุจจาระไม่ปกติ ถ่ายบ่อยๆกะปริดกะปรอย
แสบบักหูก--------อาการปวดแสบปวดร้อนบริเวณลิ้นปี่ไปหาลำคอ เนื่องจากมีกรดในกระเพาะอาหารมากเกินไป
ปวดเปี้ยง--------ปวดไหล่ทางด้านหลัง
ปวดแอว--------ปวดเอว
บีแข้งปั้น-------ตะคริวที่น่อง
ขาหลุดโบก---------ข้อขาหลุด
ขี่มูกย้อย--------น้ำมูกไหล
ตันดัง--------คัดจมูก
ถือคีงไข่-------ครั่นเนื้อครั่นตัวเหมือนจะเป็นไข้
ปวดแข่ว------ปวดฟัน
แข่วเป็นแขแม-------ฟันผุ
เยี่ยวหยัด-------ปัสสาวะขัด
ขาบาด--------มีแผลที่ขา
คอเค่น-------คอเคล็ด
คอโต้------คอพอก

เอาไว่ซ่ำนี่ก่อน สิเอามาตื่มมื่อลุน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 54 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เอี้ยว

ภาษาอีสานคำว่า..เอี้ยว
ความหมายตรงๆ ====>
หมุน,หัน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 14-07-2008 14:52:48

ตัวอย่าง

เอี้ยว

เอี้ยว คือ หมุน,หัน

มื้อนี้ขอเว้าประสบการณ์จริงของจะของจักหน่อย
เมื่อคืนนี้บ่าวหน่อ นอนตกหมอน คอเค่น (คอเช่น) เหมิด ตื่นขึ้นมางวกกะบ่ได้ ยามสิแนมไปคังข่างต้องเอี้ยวโตไปนำ
บ่ซั่น แมนบ่เห็น นี้กะวาสิไปหายาหม่องมานวดคอจะของอยู่ ไผมาวิธีการรักษากะบอกแหน่เด้อครับ

คอเค่น ...คอเคล็ด บางทีออกเสียง คอเช่น
งวก.... หัน
เอี้ยว...หมุน
จะของ...ตัวเราเอง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 55 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮ๊อก

ภาษาอีสานคำว่า..ฮ๊อก
ความหมายตรงๆ ====>
กลิ่นฉุนรุนแรง จนขึ้นจมูก
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร
จากคุณ:: ปิ่นลม
เมื่อวันที่:: 16-05-2013 16:07:53

ตัวอย่าง

ทิดรุด กินวาซาบิ จ่มว่ามันฮ๊อก
คำแปล
ทิดรุด กินวาซาบิบ่นว่า กลิ่นฉุนขึ้นจมูก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 56 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮุน

ภาษาอีสานคำว่า..ฮุน
ความหมายตรงๆ ====>
ดื้อรั้น/คนหัวรั้น บอกยาก/รั้น
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 20-01-2010 07:21:19

ตัวอย่าง

มันฮุนหลาย บอกบ่ฟังหรอก
แปลว่า มันรั้นมาก บอกไม่ฟังหรอก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 57 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮุนหวย

ภาษาอีสานคำว่า..ฮุนหวย
ความหมายตรงๆ ====>
หงุดหงิด
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี
จากคุณ:: อั้ม เมืองอุบลคนพิบูล
เมื่อวันที่:: 29-04-2009 14:25:33

ตัวอย่าง

อย่ามากวนหลายแฮ่งกำลังฮุนหวย = อย่าเพิ่งมากวนใจตอนนี้หงุดหงิด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 58 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮู้เมือ

ภาษาอีสานคำว่า..ฮู้เมือ
ความหมายตรงๆ ====>
รู้สึกตัว, รู้ตัว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 14-11-2006 10:48:11

ตัวอย่าง

ฮู้เมือ คือ รู้สึกตัว, รู้ตัว

ฮู้ คือ รู้ รับรู้
เมือ คือ ความระลึกได้ทุกเมื่อ
ฮู้เมือ คือ รู้ทุกเมื่อ ก็คือ การรู้สึกตัวนั่นเอง

ตัวอย่าง
เมื่อคืนมีโจรขโมยมาขึ้นเฮือน พอดี บ่าวหน่อ เลาฮู่เมือขึ้นมา เต๋โจรปิ้นบั๊บ แข่วหล่อนไป 2 ซีก
แปลว่า
เมื่อคืน มีโจรมาขึ้นบ้าน พอดี บ่าวหน่อแกรู้สึกตัวขึ้นมา เตะโจรหมุน 20 ตลบ (เดาเอา เพราะปิ้นบั๊บ คือ พลิกคว่ำ) ฟันหลุดไป 2 ซี่

สั่นดอกวา..

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 59 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไฮ

ภาษาอีสานคำว่า..ไฮ
ความหมายตรงๆ ====>
บรรจุ, กรอก (น้ำ), ใส่
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 20-05-2006 08:56:27

ตัวอย่าง

บ่าวอนิวัตน์เลาสิไปหายิงหนูอยู่นาเลา เลาย้านบ่มีน้ำกิน เลากะเลยเอากะบอกไม้ไผ่ไฮน้ำกินนำ คันบ่เฮ้ดจั่งสั้น ยามเลากินเข้า เลาสิแค้นข้าวเด้ อีกอย่าง เอาไว้ไฮน้ำลงฮูหนูนำ
แปลว่า
หนุ่มอนุวัตน์ แกจะไปยิงหนูอยู่ที่ท้องนาของแก แกกลัวไม่มีน้ำกิน แกเลยเอากระบอกไม้ไผ่มาบรรจุน้ำ (กรอกน้ำ) ถ้าไม่ทำอย่างนั้นเวลากินข้าวข้าวก็จะติดคอ อีกทั้ง เอาไว้เทน้ำใส่รูหนูด้วย

สั่นดอกหว้า..

แก้ไขข้อมูล


กลับไปยังหน้าหลัก


ใช้เวลาในการประมวลผล 0.0044 วินาที  
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... ภาษาอีสาน วันละคำ