ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
อย่าได้ติเตียนเว้าผักกระเดาขมขื่น บาดกินกับลาบก้อยสิหลงย้องว่าดี แปลว่า อย่าได้ตำหนิว่าผักสะเดารสขม เพราะเมื่อได้กินกับลาบ จะบอกว่าอร่อย หมายถึง อย่าเอาแต่ตำหนิข้อเสียผู้อื่น ควรดูข้อดีด้วย

ภาษาอีสาน วันละคำ  

ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาภาษาอีสานความหมายภาษาไทย /ภาษาอีสาน::
เรียนรู้ภาษาอีสาน คำต่อคำ ทั้งหมด คลิ๊กที่นี่ || 10 ข้อมูลที่เข้ามาใหม่ || ดัชนีคำศัพท์

จากการค้นหาอันสุดยอดของเรา คำว่า ึด เราพบว่ามี 35 ข้อมูล ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับคำนี่
คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คันได้

ภาษาอีสานคำว่า..คันได้
ความหมายตรงๆ ====>
ถ้าได้
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์
จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน
เมื่อวันที่:: 17-10-2010 23:48:40

ตัวอย่าง

..ป๊าดโทะ โรงเรียนนั้นแหม๋ซ้อมกันคั๊กเนาะคันได้ไปแข่งอาจสิได้เด้นี้

: โอ้โห โรงเรียนนั้นซ้อมกันคึดคั๊กมากเลยถ้าเขาได้ไปแข่งอาจจะได้นะเนี่ย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คิดต่อ

ภาษาอีสานคำว่า..คิดต่อ
ความหมายตรงๆ ====>
คาดหวัง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 24-10-2006 16:57:23

ตัวอย่าง

คิดต่อ บางทีก็ออกเสียงเป็น คึดต่อ ก็มี

อ้ายดล : พ่อใหญ่ชาญ เลาเป่าโหวดม่วน จนได้ฉายาโหวดเสน่หา แต่ว่า น้องกะแต บ่ต้องไปคิดต่อนำเลาดอก เลามีเมียแล้ว มา มา มานั่งใกล้ๆ อ้ายดลพี้ จั่งค่อยคิดต่อนำได้
พ่อใหญ่ชาญ : หืย อ้ายดลนั่นล่ะ แฮ่งคัก แฮงมีเทิงลูก เทิงเมีย อย่าไปเซียเลาเด้อหล่ากะแต มาหาอ้ายชาญพี้ น้องกะแต คิดต่อสิฟังโหวด อ้ายสิเป่าให้ฟัง คิดต่อสิกินข้าว อ้ายสิทอดไข่ให้กิน
น้องกะแต : มัวเถียงกันอยู่หนั่นล่ะ บ่มีไผเป็นตาคิดต่อได้ดอก น้องกะแตไปหาอ้ายหน่อดีกั่ว จั่งค่อยเป็นตาได้คิดต่อ เนาะอ้ายหน่อเนาะ... ยืมเงินจักหมื่นสองหมื่นแหน่อ้ายหน่อ....

แปลว่า
พี่ดล : พ่อใหญ่ชาญ แกเป่าโหวดเพราะ จนได้ฉายาโหวดเสน่หา แต่ว่า น้องกระแต อย่าไปคาดหวังอะไรกับแกเลยนะ แกมีเมียแล้ว มา มา มานั่งใกล้ๆ พี่ดลนี่ จึงจะคาดหวังได้
พ่อใหญ่ชาญ : เอ้อ พี่ดลนั่นแหละ ตัวดี มีทั้งลูกทั้งเมีย อย่าไปเชื่อแกนะน้องกระแต มาหาพี่ชาญดีกว่า น้องกระแตอยากฟังโหวด พี่ชาญจะเป่าให้ฟัง อยากกินข้าว พี่จะทอดไข่ให้กิน
น้องกระแต : มัวแต่เถียงกันอยู่นั่นแหละ ไม่มีใครเป็นที่น่าคาดหวังได้ทั้งนั้นแหละ น้องกระแตไปหาพี่หน่อดีกว่า ค่อยเป็นที่น่าคาดหวังได้หน่อย เนาะพี่หน่อเนาะ.... ขอยืมเงินสักหมื่น สองหมื่นหน่อยนะพี่หน่อ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คิดฮอด, คึดฮอด

ภาษาอีสานคำว่า..คิดฮอด, คึดฮอด
ความหมายตรงๆ ====>
คิดถึง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: น่ารัก
เมื่อวันที่:: 25-11-2006 12:15:04

ตัวอย่าง

หล่านางเอย อ้ายนี่คึดฮอดเจ้าบักหล๊ายหลาย กินข้าวกะบ่ได้ นอนกะบ่หลับ
แปลว่า
น้องนางเอย พี่นี่คิดถึงเจ้าเหลือเกิน กินข้าวก็ไม่ลง นอนก็ไม่หลับ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คึด

ภาษาอีสานคำว่า..คึด
ความหมายตรงๆ ====>
คิด,นึก
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: สาวพระยืน
เมื่อวันที่:: 02-09-2008 23:01:48

ตัวอย่าง

นั่งคึดหยังยู๊ แปลว่า นั่งคิดอะไรอยู่

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คึดบ่/บ่คึด

ภาษาอีสานคำว่า..คึดบ่/บ่คึด
ความหมายตรงๆ ====>
คิดไหม / ไม่คิด
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 03-10-2010 00:39:52

ตัวอย่าง

ึดบ่ว่าเฮ็ดจั่งซี้ มันสิเป็นแนวใด๋

แปลว่า คิดไหมว่าทำอย่างนี้แล้ว มันจะเป็นยังไง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คึดบ่ซอด

ภาษาอีสานคำว่า..คึดบ่ซอด
ความหมายตรงๆ ====>
คิดไม่ถึง/คิดไม่ออก
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 08-11-2010 00:35:39

ตัวอย่าง

เรื่องง่ายๆส่ำนี้ ข้อยคือคึดบ่ซอด

แปลว่า เรื่องง่ายๆแค่นี้ ทำไมผมถึงคิดไม่ออก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คึดมึ

ภาษาอีสานคำว่า..คึดมึ
ความหมายตรงๆ ====>
คิดแปลกต่างจากปกติ/คิดได้ไง/ คิดยังไง ความหมาย ประมาณว่า ความคิดที่ไม่ใช่ปกติวิสัย เช่น ปกติจะไม่ค่อยทำหรือปฏิบัติ แต่วันนี้คิดอยากจะทำ เช่น ไม่เคยกลับบ้านหรือโทรศัพท์ไปหาใครก็ตาม แต่วันนี้ก็โทรไป เพื่อนก็จะถามว่า คึดมึจั่งใด๋จั่งโทรมา หมายความว่า คิดยัง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 28-11-2010 22:32:52

ตัวอย่าง

มื้อนี้คึดมึจั่งใด๋จั่งมาหาล่ะ

แปลว่า วันนี้ คิดยังไงถึงได้มาหาล่ะ

(ถามประมาณว่า แปลกใจเพราะปกติจะไม่มาหา)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คึดฮอด

ภาษาอีสานคำว่า..คึดฮอด
ความหมายตรงๆ ====>
คิดถึง
อ้างอิงจังหวัด :: ทั่วไป
จากคุณ:: ว.เมืองดอกบัว
เมื่อวันที่:: 9/3/2001 5:22:23 AM

ตัวอย่าง

ึดฮอดเจ้าหลายเด้ หมายถึง คึดถึงคุณมาก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คึดฮอด

ภาษาอีสานคำว่า..คึดฮอด
ความหมายตรงๆ ====>
คิดถึง
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร
จากคุณ:: เจนจิรา ยโสธร
เมื่อวันที่:: 27-06-2009 09:34:39

ตัวอย่าง

ข่อยคึดฮอดเจ้าล๊ายหลาย..ฮู้บ่อ แปลว่าฉันคิดถึงคุณมากมายรู้มั๊ย

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งึด

ภาษาอีสานคำว่า..งึด
ความหมายตรงๆ ====>
คาดไม่ถึง แปลกประหลาด น่าอัศจรรย์ใจ งึด
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานตอนกลาง
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 8/6/2001 1:46:28 AM

ตัวอย่าง

โอ น้อ... บ่าวหน่อคนนี้คือหล่อเป็นตางึดแท้น้อ แมนเฮ็ดการงานสร้างอีหยังจังได้หล่อปานนี้ แปลว่า นายหน่อคนี้ ช่างน่าอัศจรรย์ใจ ทำไมหล่อได้อย่างนี้ ทำการทำงานอะไรเหรอ สั่นดอกหว้า

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งึด

ภาษาอีสานคำว่า..งึด
ความหมายตรงๆ ====>
เหลือเชื่อ,ไม่น่าเป็นไปได้แต่ก็เป็นไปแล้ว,สิ่งที่คิดไม่ถึง,ไม่คิดว่าจะเป็นเช่นนั้น,เหลือเชื่อในสิ่งนั้น
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์
จากคุณ:: เซียงโอก หนองรังกา
เมื่อวันที่:: 22-06-2007 06:32:12

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง....รถวิ่งบนถนนแต่ดันตกถนนไปชนเรือในคลองน้ำ
.....เครื่องบินอยู่บนฟ้าดันลงมาชนกับรถบนถนน
.....เด็กวิ่งเล่นหน้าสนามโรงเรียนเวลากลางวันฝนก็ไม่ตกแต่ถูกฟ้าผ่าตาย
....มหาเศรษฐีของโลกมานั่งขายขนมครกอยู่ที่จังหวัดสุรินทร์...เหล่านี้ร่วมๆเรืยกว่า \"งึด\"
แถมผะหย่า....อัศจรรย์ใจกุ้ง...กุ่มกินปลาบึกใหญ่....ปลาซิงไล่สวบแข้..หนีไปซ่นอยู่เหลือบหิน...อัศจรรย์ใจแข้...หางยาว ๆ คือบ่ใดฮองนั่ง...บาดกระต่ายหางก้อม ๆ คือจังใดนั่งฮอง...อันนี่กะงึดคือกันเด้อพี่น้อง....เซียงโอก หนองรังกา....เป็นคนใจดีที่สุดในหมู่บ้านหนองฮังกาเด้อพี่น้อง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งึด

ภาษาอีสานคำว่า..งึด
ความหมายตรงๆ ====>
เหลือเชื่อ , มหัสจรรย์
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: หนุ่ม เมืองขอนแก่น
เมื่อวันที่:: 04-03-2010 14:59:37

ตัวอย่าง

ตึกสูงปานนี่ เขาสร้างได้จังได๋ ข่อยล่ะ งึด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งึดตาย

ภาษาอีสานคำว่า..งึดตาย
ความหมายตรงๆ ====>
งึด หมายถึง อัศจรรย์ แปลกประหลาด แปลกใจ เรื่องนาแปลก งึดรวมกับว่าตาย หมายถึง แปลก อัศจรรย์มาก ใช้ในเรื่องที่เหลือเชื่อมาก ไม่น่าเป็นไปได้
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 23-11-2010 17:21:25

ตัวอย่าง

หมาหางกุดแล้ว หางป่งใหม่ เว้าให้งึดตายหลาย

แปลว่า หมาหางด้วน แล้วมีหางงอกขึ้นใหม่ พูดให้ตายก็ใม่มีใครเชื่อ (ประมาณว่าเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ ถ้างอกใหม่ได้ก็ต้อง เป็นเรื่องที่น่างึดมาก )

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จอบเบิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..จอบเบิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>
แอบมอง,ถ้ำมอง,แอบดู
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: ชัยวัฒ
เมื่อวันที่:: 03-09-2008 09:43:04

ตัวอย่าง

บักซีเด๋อ ไปเล่นยู่ข้างๆ ส่วม เพิ่นหละได้งิน เสียงอาบน่ำ เพิ่นคึดว่าเป้นผู้สาวกะเลยเข้าไปจอบเบิ่ง บัดแม้นแท้ เป้นผู้เถ่าซ่ำ
คำแปล นายซีเด๋อ เล่นอยู่ใกล้ๆ ห้องน้ำ และได้ยินเสียงอาบน้ำ ก็เลยคิดว่าเป็นสาววัยรุ่นอาบน้ำ ก้เลยเข้าไปแอบดู แต่แล้วกับเป็นคนแก่

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้อ

ภาษาอีสานคำว่า..จ้อ
ความหมายตรงๆ ====>
ไกล้,กระชั้นชิด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 06-08-2006 13:37:08

ตัวอย่าง

ในความหมายของ จ้อ อาจหมายถึง ระยะทาง หรือระยะเวลา ก็ได้ หรือ อาจจะใช้การเล่นคำ เพื่อให้ความหมายมากขึ้น เช่น จ้อๆ ,จั้นจ้อ ตัวอย่างประโยค เช่น

-บ่าวหน่อขับรถนำก้นรถแท๊กซี่ เข่าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่กะเบรค เฮ็ดให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแฮง จนน้องกระแตที่นั่งมานำหัวดวนไปข้างหน้า บ่าวหน่อลาวสูนหลาย กะเลยลงรถไปฮ้ายให่คนขับแท๊กซี่ว่า
\"ขับรถภาษาอีหยังวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคเอา \"จ้อๆ\" ไคแหน่ตั๊ว ข่อยเบรคทัน คันจั่งสั้นรถได้ตำดากกันแล้ว\"
คนขับแท๊กซี่กะลงมาเถียงว่า
\"เจ้ากะคือกันนั่นหละ ขับรถมา \"จ้อ\" ดากรถข่อยปานนี่ มันกะกดดัน สั่นตั๊ว\"
แปลว่า
-บ่าวหน่อแกขับรถตามก้นรถแท๊กซี่ เข้าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่ก็เบรค ทำให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแรง จนน้องกระแตที่นั่งมาด้วยหัวคะมำไปข้างหน้า บ่าวหน่อแกโมโหมาก ก็เลยลงรถไปด่าให้คนขับแท๊กซี่ว่า
\"ขับรถภาษาอะไรวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคอย่าง \"กระชั้นชิด\" นี่ดีนะที่เราเบรคทัน ไม่งั้นรถได้ชนตูดกันแล้ว\"
คนขับแท๊กซี่ก็ลงมาเถียงว่า
\"คุณก็เหมือนกันนั่นหละ ขับรถมา \"ชิด\" ก้นรถฉันขนาดนี้ มันกดดัน รู้ไหม\"

หรือ

-บ่าวหน่อลาวมานั่งจ่มเรื่องผู้สาว ว่า ออกพรรษานี่ น้องกระแตกะสิให่ไปขอไปแต่งให้มันเรียบร้อย ลาวกะเลยคึดยากว่า มาบอกกัน \"จ้อๆ\" จั่งซี่ สิไปหาเงินค่าดองทันบ่น๊อ เวลากะ \"จั้นจ้อ\" เข่ามาซุมื่อ เทิงหมู่พวกกะสิว่าให่ ว่าบอกข่าวงานกินดอง \"จ้อ\" โพด ตัดชุดใหม่ใส่บ่ทัน
แปลว่า
-บ่าวหน่อแกมานั่งบ่นเรื่องแฟนสาวให้ฟังว่า ออกพรรษานี้ น้องกระแต ก็จะให้ไปสู่ขอ ไปแต่งงานให้มันเรียบร้อย แกก็เลยหนักใจว่า มาบอกกัน \"ไกล้ๆ\" อย่างนี้จะไปหาเงินค่าสินสอดทันไหม เวลาก็ \"กระชั้นชิด\" เข้ามาทุกที ทั้งเพื่อนฝูงก็จะว่าให้ ว่า มาบอกข่าวงานแต่งงาน \"กระชั้นชิด\" เกินไป ทำให้ตัดชุดใส่ไปงานไม่ทันเลย

พะนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซือลือ , ซื่อลื่อ, ซื่อๆ

ภาษาอีสานคำว่า..ซือลือ , ซื่อลื่อ, ซื่อๆ
ความหมายตรงๆ ====>
เฉยๆ,เฉื่อยชา,ไม่มีรสชาติ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 10-11-2006 12:43:57

ตัวอย่าง

ซือลือ เป็นลักษณะที่เฉยๆ ไม่เคลื่อนไหว หรือ ไม่ได้สนใจอะไร หรืออาจจะแสดงความรู้สึก ไม่ยินดียินร้าย ไม่รักไม่ชัง ไม่มีรสชาติอะไรเลย เช่น

-อ้ายหน่อนี่จั่งแม่นเป็นตาซังเนาะ น้องเป้ยซวนไปเบิ่งหมอลำเสียงอีสาน กะบ่ว่าจั่งได๋ มีแต่นั่ง \"ซื่อลื่อ\" อยู่บ่ปากบ่ตีง บ่ฮู่ว่านั่งคึดฮอดผู้ได๋

แปลว่า

-อ้ายหน่อนี่ช่างน่าโกรธให้จริงๆ น้องเป้ยชวนไปดูหมอลำเสียงอีสาน ก็ไม่พูดไม่จามีแต่นั่ง \"เฉยๆ\" ไม่พูด ไม่รู้ว่านั่งคิดถึงใคร

พะนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เซียบ

ภาษาอีสานคำว่า..เซียบ
ความหมายตรงๆ ====>
นอนหลับ,การนอนหลับระยะสั้นๆ,งีบหลับ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 30-10-2006 12:50:57

ตัวอย่าง

เซียบ เป็นการนอนหลับระยะสั้นๆ อาจเป็นการ งีกหลับ เผลอหลับ แอบหลับ หรือนอนกลางวัน

เช่น

-มื่อนั่นข่อยนอนเว่ากันกับน่องพอลล่า เว่ากันไปเว่ากันมา ขั่น \"เซียบ\" ไปเลยกะยังว่า ฮู่เมี่ย ขึ่นมา น่องพอลล่าลักหนี ไปทางได๋แล่วบุ๊

แปลว่า

-วันนั้นฉันนอนคุยกันกับน้องพอลล่า คุยกันไปคุยกันมา ฉันเผลอ \"หลับ\" ไปเลย รู้สึกตัวอีกที น้องพอลล่า แอบหนีไปไหนแล้วก็ไม่รู้

หรือ

-มื่อคืนบ่าวหน่อไปหาเล่นเดิกไปหน่อย พอมาเฮ็ดงานกะเลยเหงานอน อยู่งึกๆอยู่ น้องตั๊กเห็นกะเลยคึดอยากหัว กะเลยเว่าว่า ไปไป อ้ายหน่อ ไป \"เซียบ\" จักหน่อยก่อนไป มันสิได้มีแฮงเฮ็ดงานต่อ

แปลว่า

-เมื่อคืนนี้บ่าวหน่อไปหาเที่ยวจนดึก พอมาทำงานตอนเช้าก็เลยง่วงหงาวหาวนอน น้องตั๊กเห็นก็แอบหัวเราะอยู่ในใจ บอกพี่หน่อ ให้ไป \"งีบ\" สักตื่นก่อน จะได้มีแรงมาทำงาน

เป็นจั่งซี่ดู๋บ่น๊อ บ่าวหน่อ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่คือคึด

ภาษาอีสานคำว่า..บ่คือคึด
ความหมายตรงๆ ====>
ไม่เหมือนดั่งที่คิดไว้/ไม่เหมือนความคิด
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 28-10-2010 15:38:06

ตัวอย่าง

เฮ็ดยากเนาะ บ่คือคึดไว้ปานใด๋

แปลว่า ทำยาก ไม่เหมือนที่คิดไว่เท่าไร

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่อึด

ภาษาอีสานคำว่า..บ่อึด
ความหมายตรงๆ ====>
มีเยอะแยะ/มีมากมาย/ไม่ขาดแคลน (ถ้าแปลตรงตัว คือ ไม่อึด หมายไม่ทน)
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 28-07-2010 07:52:59

ตัวอย่าง

ข้าวบ่อึด คือบ่กิน

แปลว่า ข้าวเยอะแยะ ทำไมไม่กิน

ถ้า คำว่า บ่อึด บ่อยาก หมายถึง มีมากมายเยอะแยะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่อึด

ภาษาอีสานคำว่า..บ่อึด
ความหมายตรงๆ ====>
มีเยอะแยะ/ ไม่ขาดเหลือ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 28-09-2010 21:25:13

ตัวอย่าง

ไปบ้านบ่าวปิ่น บ่อึดแนวกิน

แปลว่า ไปบ้านบ่าวปิ่น อาหารการกินเยอะแยะ ไม่ขาดเหลือ

ถ้าคำว่า บ่อึดบ่อยาก หมายถึง มีเยอะมาก ถ้าเป็นอาหารก็กินอิ่มจนไม่อยากจะกิน ความหมายก็คือ ไม่อดไม่อยาก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เบิดความคึด

ภาษาอีสานคำว่า..เบิดความคึด
ความหมายตรงๆ ====>
เบิด หมายถึง หมด ความคึดหมายถึง ความคิด รวมแล้วก็คึอ หมดความคิด ไม่รู้จะทำอะไรดี ปล่อยเวเลไปเฉยๆ นั่นเอง
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ
จากคุณ:: นางน้อง
เมื่อวันที่:: 14-12-2006 12:32:48

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง ... อีหล่า มานั่งเฮ็ดอีหยังอยู่นี่ คือมานั่งเบิดความคึดจั่งซี่
ความหมาย ..น้องสาวมานี่งทำอะไรอยู่ตรงนี้ ทำไมมานั่งหมดความคิดอย่างนี่ล่ะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป่ง

ภาษาอีสานคำว่า..เป่ง
ความหมายตรงๆ ====>
การเปิดทางน้ำ , การปล่อยน้ำไปสุ่อีกทีหนึ่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: คนฮักถิ่น
เมื่อวันที่:: 14-09-2006 09:23:32

ตัวอย่าง

เช่นว่า

พอใหญ่เอกลาวคือบ่ เป่งน่ำใสเข่าแนหน้อ
หมายความว่า ทำไม คุณเอก เขาไม่ปล่อยน้ำ เขาที่นาให้ต้นข้าวบ้าง

เป็นต้น

นี่เป็นบทควมแรกของข่อย พัดแต่ ตำอิดพู่นกะบ่ คึดว่าสิมีเว็บให้มูเฮาจั่งซี่ ขอบคุณเพิ่นผูจัดทำนำเฮ็ดไว้ยางฮองเด้ยขอรับ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นตาแพง

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นตาแพง
ความหมายตรงๆ ====>
น่ารัก น่าเอ็นดู
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จั้ก
เมื่อวันที่:: 26-05-2006 22:12:02

ตัวอย่าง

โตอย่าง
บ่าวหน่อเป็นหยังซำมะกิดมาเป็นตาแพงจังซี้(เว้าเล่นเด้ออย่าคึดหลาย)
คำแปล
หนุ่มหน่อทำไมเกิดมาเป็นคนน่ารักอย่างนี้นะ(พูดเล่นนะอย่าคิดมาก)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นตาอยากหัว

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นตาอยากหัว
ความหมายตรงๆ ====>
น่าขำ
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี
จากคุณ:: บ่าวเดช
เมื่อวันที่:: 14-07-2007 16:53:10

ตัวอย่าง

เป็นตาอยากหัว คือ น่าขำ
มาจาก 2 คำ คือ คำว่า เป็นตา และคำว่า อยากหัว
เป็นตา คือ น่า เช่น เป็นตากิน คือ น่ากิน เป็นตางึด คือ น่าอัศจรรย์ใจ
อยากหัว แปลว่า อยากหัวเราะ ก็คือ ขำนั่นเอง

อ้ายบัติ เว้านิทานเป็นาอยากหัวแฮง แปลว่า พี่บัติ เล่านิทานน่าขำมาก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นตา

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นตา
ความหมายตรงๆ ====>
น่า... เป็นคำขยายความ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 16-02-2006 14:21:17

ตัวอย่าง

เป็นตา ==> น่า.... เช่น
เป็นตาอยู่==> น่าอยู่
เป็นตาเอา ==> น่าเอา
เป็นตาย้าน==> น่ากลัว
เป็นตาหัว ==>น่าขำ
เป็นตางึด ==> น่าอัศจรรย์ใจ
เป็นตาเบิ่ง ==> น่าดู
เป็นตาซอย ==> น่าช่วยเหลือ

บ่าวหน่อ วา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แปน

ภาษาอีสานคำว่า..แปน
ความหมายตรงๆ ====>
หมดเกลี้ยง, สะอาด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 7/28/01 10:49:51 PM

ตัวอย่าง

เว้าแบบแปนๆ ถึงอ้ายมีแฟนก็ยังคึดฮอด

แปลว่า พูดจนหมดเปลือกเลยว่าถึงพี่จะมีแผนแล้วน้องก็ยังคิดถึงพี่อยู่

อีกอันนะครับ
มาฮอดเฮือนเจ้า คือแปนดีแท้ สงสัยลูกสาวถึกสั่งสอนมาดี
แปลว่า มาถึงบ้านคุณ ทำไมสะอาดจัง สงสัยเลี้ยงสั่งสอนลูกสาวมาดี

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลึด

ภาษาอีสานคำว่า..ลึด
ความหมายตรงๆ ====>
กลืนเลย ไม่เคี้ยว กลืนลงคอไปเลย Verb
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: แดนอังคาร
เมื่อวันที่:: 05-11-2008 11:28:23

ตัวอย่าง

เวลากินยาให้ลึดเลย คือเวลากินยาให้กลืนเลยไม่ต้องเคี้ยว

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลึด

ภาษาอีสานคำว่า..ลึด
ความหมายตรงๆ ====>
กลืน แบบ ไม่ต้องเคี้ยว
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร
จากคุณ:: ปิ่นลม
เมื่อวันที่:: 14-03-2011 11:07:02

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง
เวลากินส้มหมากค้อ ซูดน้ำปลาแดกแล้ว ก็ลึดไนมันลงโลด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สร้างแซง

ภาษาอีสานคำว่า..สร้างแซง
ความหมายตรงๆ ====>
บ่อน้ำที่ขุดลึกลงไปในดินแล้วใช้ไม้ยึดกับเสาร์สี่ต้นกันดินพังลง
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์
จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู
เมื่อวันที่:: 29-04-2009 22:38:30

ตัวอย่าง

บ่อน้ำที่ขุดลึกลงไปในดินแล้วใช้ไม้ยึดกับเสาร์สี่ต้นกันดินพังลง ส่วนมากจะเป็นสี่เหลี่ยมจตุรัส มีบันไดไม้ขึ้นลง ส่วนมากจะลึกประมาณหนึ่งลำไม้ไผ่ \"สร้างแซง\" ส่วนมากจะเป็นบ่อน้ำกินประจำหมู่บ้านของคนอีสานสมัยก่อน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สักกะโยง

ภาษาอีสานคำว่า..สักกะโยง
ความหมายตรงๆ ====>
เต้นแร้งเต้นกา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 07-06-2008 16:57:15

ตัวอย่าง

คำว่า สักกะโยง แปลว่า เต้นแร้งแต้นกา เต้นสักกะโยง

กระบี่สุริยัน : กระบี่หรรษา เจ้าคือมาเต้นสักกะโยงอยู่หม่องนี่ บ่อายเขาบ๊อ
กระบี่หรรษา : กะซาง บ่งึด ข่อยมักมวน

แปล
กระบี่สุริยัน : กระยี่หรรษา ทำไมคุณมาเต้นแรงเต้นการอย่างนี้ ไม่อายเขาเหรอ
แระบี่หรรษา : ก็ช่างสิ ไม่สนใจหรอก ฉันรักสนุก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หวั่งฮั่น

ภาษาอีสานคำว่า..หวั่งฮั่น
ความหมายตรงๆ ====>
ตอนนั้น
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย
จากคุณ:: อ่อนดี
เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:23:36

ตัวอย่าง

แปลว่าตอนนั้น โดย หวั่งนั้นแปลว่า ช่วง ตอน เช่น
หวั่งฮั่นเจ้าไปเบิ่งบุญแข่งเฮือบ่ซวนข่อยเลยเนาะ
แปลว่า ตอนนี้พี่ไปไม่ชวนฉันเลยนะ บุญแข่งเรือยาวอ่ะ
หรือ ข่อยหาก็คึดพ้อ หวั่งไปเที่ยวนำกัน
แปลว่า-ฉันก็เพิ่งนึกขึ้น ช่วงไปเที่ยวด้วยกัน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อึด

ภาษาอีสานคำว่า..อึด
ความหมายตรงๆ ====>
หายาก, ขาดแคลน, อดอยาก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 18-08-2006 09:23:26

ตัวอย่าง

ทุกมื้อนี้เงินมันคืออึดหยากแท้น้อ เฮ้ดงานจนเหื่อแตกเหื่อแตน ยังบ่มีเงินค่าแนวอยากแนวกินเลย
แปลว่า
ทุกวันนี้เงินมันทำไมหายากจังเลย ทำงานตนเหงื่อไหลไคย้อย ยังไม่มีเงินค่ากับข้าวกับปลาเลย

เหื่อแตกเหือแตน==> เหงื่อไหลไคย้อย
เหื่อ==>เหงื่อ, หยาดเหงื่อ

แนวกิน==> อาหาร

คำว่า แนว คือ สิ่งที่ใช้สำหรับ เช่น
แนวกิน (แนวอยาก) คือ สิ่งที่ใช้สำหรับกิน (ปากท้อง)
แนวนอน คือ สิ่งที่ใช้สำหรับนอน
เฮ็ดแนว คือ สิ่งที่ใช้สำหรับทำพ่อพันธุ์
แนวเขียน คือ สิ่งที่ใช้สำหรับ เขียน

มาดูอีกตัวอย่างนะครับ
เถิงบ่าวหน่อ เลาเป็นคนทุกข์คนยาก แต่เลากะบ่อึดอยาก ย้อนวา เลาดู๋เลาหมั่น เฮ้ดการเฮ้ดงาน
แปลว่า
ถึงแม้ว่าบ่าวหน่อ แกจะเป็นคนจน แต่แกก็ไม่อดอยาก เพราะว่า แกเป็นคนขยันทำการทำงาน

มาดูอีกตัวอย่างนะครับ
ซุ๊มื้อนี้บ้านเฮามีแต่คนเฮียนจบสูงๆ ไปเฮ้ดงานอยู่กรุงเทพ บ้านเฮาเลยอึดผู้หนุ่มผู้สาว ผู้บ่าวผู้แพว คือจั่งหยังนี่ บุญซวงเฮือปีนี้เลยบ่มีคนมาซอยพายเฮือเลย
แปลว่า
ทุกวันนี้บ้านเรามีแต่คนเรียนจบสูงๆ ไปทำงานอยู่กรุงเทพ บ้านเราเลยขาดแคลนคนหนุ่มคนสาวยังกะไรนี่ ประเพณีแข่งเรือยาวปีนี้ เลยไม่มีคนมาช่วยพายเรือเลย

สั่นดอกหว้า.....

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เอียบ

ภาษาอีสานคำว่า..เอียบ
ความหมายตรงๆ ====>
การหมักเกลือ, การเตรียมอาหารประเภทเนื้อสัตว์โดยการใส่เกลือ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 10-09-2006 09:47:48

ตัวอย่าง

เอียบ เป็นการเตรียมอาหารประเภทเนื้อสัตว์โดยการใส่เกลือ แล้วหมักไว้สักครู่ หรือสักคืน เพื่อให้เนื้อสัตว์ เช่น เนื้อปลา กบ เขียด เนื้อวัว มีกลิ่นคาวลดลง และมีรสชาติดีขึ้น การ \"เอียบ\" ส่วนใหญ่จะเป็นการเตรียมเนื้อสัตว์ เพื่อ ทำการ ปิ้ง ย่าง ทอด หรือนึ่ง เช่น เอียบปลา เอียบกบ เอียบซี้น เป็นต้น แต่ เอียบไค บ่แม่น เพราะ เอียบไค ต้องใช้ มีดบิน เท่านั้น

ตัวอย่างประโยค เช่น

-มื่อคืนนี่ฝนตก พ่อใหญ่บัติลาวไปหาไต้กบ ได้กบใหญ่มาสามสี่โต กะเลยคึดอยากกิน หนึ่งกบใส่บักหุ่งเหิ่ม จ้ำกับแจ่วบักพริกดิบ แซบๆ กะเลยบอกเมียสุดที่รักว่า เฒ่าๆ เอากบไปแบ๋ขี่ แล้วกะ \"เอียบ\" ไว่แหน่เด้อ มื่อแลงข่อยสิหนึ่งใส่บักหุ่งเหิ่มสู่กิน แต่อย่าสะ \"เอียบ\" เค็มคักหลายเด้อ คือมื่อที่ \"เอียบ\" ปลา เอามาปิ้ง กินกะสิบ่ได้ เค็มคัก ปานว่าเอาปลามาแต่ทางบรบือเอาโลด

คำแปล

-เมื่อคืนนี้ฝนตก คุณตาบัติแกไปหาส่องกบ ได้กบตัวใหญ่มาสามสี่ตัว ก็เลยคิดอยากกิน นึ่งกบใส่มะละกอห่าม จิ้มกับแจ่วพริกสด อร่อยๆ แกก็เลยบอกเมียสุดที่รักว่า คุณๆ เอากบไปผ่าท้องแล้วก็ \"หมักเกลือ\" ไว้หน่อยนะ เย็นนี้ฉันจะนึ่งใส่มะละกอห่ามให้กินด้วยกัน แต่อย่า \"หมักเกลือ\" เค็มมากนัก เหมือนกับวันที่ \"หมัก\" ปลา เอามาปิ้ง กินก็ไม่ได้ เค็มมาก เหมือนกับว่าเอาปลามาจากทางบรบือโน่นแหละ

ปล. บรบือ แต่ก่อนเป็นแหล่งผลิตเกลือสินเธาว์ แหล่งใหญ่ อะไรที่เค็มๆ คนแถวนั้นก็จะเปรียบว่ามาจากบรบือ คนบรบืออย่าเคียดเด้อ แต่ปัจจุบัน บรบือได้เลิกผลิตเกลือแล้ว เนื่อจากว่ามีประชาชนที่เดือดร้อนจากการที่น้ำเค็มไหลลงสู่ ลำน้ำเสียว ทำให้ทำนาไม่ได้ จึงมีการเรียกร้องให้ยกเลิกสัมปทานการผลิตเกลือในเขตอำเภอบรบือเมื่อสิบกว่าปีที่ผ่านมา ปัจจุบัน ลุ่มน้ำเสียว เป็นแหล่งผลิตข้าวที่สำคัญของจังหวัดมหาสารคามและร้อยเอ็ด สั่นดอกหวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮบ

ภาษาอีสานคำว่า..ฮบ
ความหมายตรงๆ ====>
การต่อสู้,สู้รบ(ใช้เรียกการต่อสู้ของสัตว์ปีก)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 30-09-2006 13:44:53

ตัวอย่าง

ฮบ อาจจะเป็นคำเดียวกับคำว่า รบ หมายถึงการต่อสู้ แต่ส่วนใหญ่จะใช้เรียกกราต่อสู้ของสัตว์ปีก เช่น ไก่ หรือนก เช่น
-ไก่น้อย \"ฮบ\"กัน หมายถึง ลูกไก่ \"ตี\" กัน
-เอาไก่ตีไป \"ฮบ\" กัน หมายถึง เอาไก่ชนไป \"ชน\" กัน

ตัวอย่างประโยค

หลวงพ่อมหาฮ่ายให่จัวน้อยว่า น้อยๆเจ้าเป็นหยังจั่งค่อยอึดเวียกคักแท้ พาตะเด็กน้อย เอาไก่ไป \"ฮบ\" กันเล่นอยู่เหมิดมื่อ จนไก่มันตาตูมเหงาเหมิดแล้ว มันบาปเด้ ฮู่บ่

ความหมาย

หลวงพ่อมหาดุให้สามเณรว่า นี่เณรไม่มีอะไรทำมากนักหรือไร พาแต่เด็กน้อย เอาไก่ไป \"ชน\" กันเล่นอยู่ทั้งวัน จนไก่มันตาปูด หงอยหมดแล้ว มันบาปนะ รู้ไหม

หรือ

บ่าวหน่อมาคุยว่า ถ้าผู้ได๋อยากกินลาบนกขุ่ม ให่ไปหาอยู่บ้านลาวโลด นกขุ่ม บ่อึดบ่อยาก \"ไล่ฮบกัน\" แตกซวดๆอยู่นำท่งนา

ความหมาย

บ่าวหน่อมาคุยโม้ว่า ถ้าใครอยากกินลาบนกคุ่ม ให้ไปหาที่บ้านแกได้เลย นกคุ่ม มีเยอะมาก \"ไล่ตีกัน\" เต็มไปหมดตามทุ่งนา

สั่นตั๊ว

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮอด

ภาษาอีสานคำว่า..ฮอด
ความหมายตรงๆ ====>
ถึง
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์
จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน
เมื่อวันที่:: 06-10-2010 23:39:13

ตัวอย่าง

ป๊าดๆดนแล้วเด้นี่บ่ได้พ่อบักสามารถคึดฮอดมันเนาะ

แปลว่า โอ้โห นานแล้วนะที่เราไม่ได้เจอนายสามารถคิดถึงเขาจังเลย


....................

จดหมายมาฮอดแล้วคร้าบ

แปลว่า จดหมายมาถึงแล้วครับ

แก้ไขข้อมูล


กลับไปยังหน้าหลัก


ใช้เวลาในการประมวลผล 0.0024 วินาที  
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... ภาษาอีสาน วันละคำ