ภาษาอีสาน วันละคำ

คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กะโป๋

ภาษาอีสานคำว่า..กะโป๋
ความหมายตรงๆ ====>	กะลามะพร้าว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 7/28/01 2:45:13 PM	ตัวอย่าง มาเฮ็ดตาลอยอยู่นี่ กูสิเอากะโป๋งุมหัวเอาเด้หล่ะ แปลว่ามาทำตาลอยละห้อยอยู่ทำไม เดี๋ยวจะเอากะลามะพร้าวตีหัวเอานะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขี้เดือด, ขี้เดียด

ภาษาอีสานคำว่า..ขี้เดือด, ขี้เดียด
ความหมายตรงๆ ====>	รังเกียจ,น่าขยะแขยง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/9/2002 5:01:12 AM	ตัวอย่าง เจ้าคือมาเฮ็ดโตขี้เดือดแท้ แปลว่า ทำไมคุณทำตัวน่ารังเกียจอย่างนี้ ขี้เดือด, ขี้เดียด คือ รังเกียจ,น่าขยะแขยง เพิ่นวา.....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขีน

ภาษาอีสานคำว่า..ขีน
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ชอบหน้า, ไม่พอใจ, ไม่ชอบ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 15-12-2006 08:48:08	ตัวอย่าง คำว่า ขีน มีความหมายว่า ไม่ชอบหน้า, ไม่พอใจ, ไม่ชอบ ตัวอย่าง ที่ข่อยขีนเจ้า เป็นย้อนวา เจ้ามักเฮ็ดโตเด่นกว่าหมู่โพด ยามเว้าอีหยังขึ้นมาแหน่ เจ้ากะบ่เคยฟัง แปลว่า ที่ผมไม่ชอบหน้าคุณ เป็นเพราะว่า คุณมักทำตัวเด่นเกินไป เวลาพูดอะไรขึ้นมาหน่อย คุณก็ไม่เคยฟัง สั่นดอกหว้า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คนมะลำมะลอย

ภาษาอีสานคำว่า..คนมะลำมะลอย
ความหมายตรงๆ ====>	คนไม่น่าเชื่อถือ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 01-09-2010 17:29:09	ตัวอย่าง ตัวอย่าง โตอย่าเฮ็ดพอปานคนมะลำมะลอยหลายแหมะ แปล คุณอย่าทำตัวเป็นเหมือนคนไม่น่าเชื่อถืออย่างนั้นสิครับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คะลาด

ภาษาอีสานคำว่า..คะลาด
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นอากับกริยา แปลว่า พรวดพราด
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ป้าหน่อย เมื่อวันที่:: 28-03-2010 16:31:26	ตัวอย่าง ตัวอย่างเช่น: ลูกเขยเห็นในบักกอกในน้ำต้มไก่ว่าแม่นไข่อ่อนตักไส่ปาก พอเข้าปากท่อนั่นแหล่ว คะลาดลุกขึ้นคายถิ่ม อย่างไว แปลว่า: ลูกเขยมองเม็ดมะกอกในถ้วยต้มไก่ นึกว่าเป็นไข่อ่อน ตักใส่ปาก ทันไดนั้นก็ลุกพรวดพราด ออกไปคายทิ้งทันที
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คางกะไต

ภาษาอีสานคำว่า..คางกะไต
ความหมายตรงๆ ====>	คาง, ส่วนปลายของคาง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 08-07-2008 15:01:14	ตัวอย่าง คำว่า คางกะไต คือ คาง, ส่วนปลายของคาง มาดูตัวอย่างกันนะครับ สาวนางคนเก่า ปรกติแล้วเลาอาบน้ำอุ่นทุกมื้อ พอดีมื้อนี้เลาไปเที่ยวเชียงใหม่นั่นหนา หนาวกะหนาว น้ำอุ่นกะบ่มี เลยได้อาบตก พอตะอาบออกมาแล้ว เลาหนาวแฮงเห็นตะคางตะไกสั่น ง๊อกๆๆๆๆ เอาโลด แปล สาวนาง ปรกติแล้วแกเป็นคนรักสะอาด อาบน้ำอุ่นทุกวัน พอดีวันนี้แกไปเที่ยวเชียงใหม่ หนาวก็หนาว น้ำอุ่นก็ไม่มี เลยได้อาบน้ำตก พออาบเสร็จแล้วแกหนาวมากเห็นแต่ปลายคาง สั่น เสียงดัง ง๊อกๆๆๆๆ เลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จาวขาย

ภาษาอีสานคำว่า..จาวขาย
ความหมายตรงๆ ====>	ประกาศขาย
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 21-11-2006 13:25:57	ตัวอย่าง จาวขาย คือ จาวขาย มาเบิ่งโตอย่างกันเลย ควยบักตู่ อยู่บ้านพ่อใหญ่ดล มันบ่คูนตั๊ว ไถนากะแส่วซ้ายแส่วขัว บ่กงตามฮอยเก่าเลย แล้วกะมักแนมนำตะควยโตแม พ่อใหญ่ดลเลาจาวขายตั๊ว ถืกๆนึงดอก โตนั้นเลาวาสิขาย จัก 20 ร้อยนึง แปล ความเขาทู่ (หรือ หน้าทู่) ที่อยู่บ้านตาดล มันไม่ดี (ชอบออกนอกรีดนอกรอย) ไถนาก็เบี่ยงซ้ายบ้างเบี่ยงขวาบ้าง ไม่ตรงรอยเดิมที่เคยไถเลย แล้วก็ชอบมองตามความตัวเมีย (โดยเฉพาะสาวๆ) พ่อใหญ่ดลแกเลยประกาศขาย ถูกๆ ความตัวนั้นแกขายแค่ 2000 บาท เอง ควย = ควาย แส่ว คือ การเบี่ยง เฉไฉ กง คือ ตรง โตแม คือ ตัวแม่ หรือตัวเมีย ตรงกันข้ามกับ โตเถิก หรือ ตัวผู้ สั่นดอกหว้า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จิโป่ม หรือ จิ๊โป่ม

ภาษาอีสานคำว่า..จิโป่ม หรือ จิ๊โป่ม
ความหมายตรงๆ ====>	จิ้งโคร่ง หรือ กิ้งโคร่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 08-05-2006 21:18:20	ตัวอย่าง จิโป่ม หรือจิ้งโคร่ง เป็นแมลงปีกอ่อน ลำตัวขนาด เท่านิ้วมือ กินพืชเป็นอาหาร มีขาคู่หลัง แข็งแรงเพื่อตะกุยดินทำรูอยู่อาศัย (รูจิโป่มที่มีขุยดินนี้ ภาษาอีสานเรียกว่า ขวยจิโป่ม) จิโป่มจะอยู่ในรูลึกประมาณ 1-3 ฟุต ในต้นฤดูฝนจะปรากฏ ขวยจิโป่มมาก โดยสังเกตที่ผิวดินจะมี รอยตะกุยดินขึ้นมากองไว้ปิดปากรู เข้าใจว่าเมื่อขุดรูวางไข่ในดินแล้ว ตัวแก่จะหมดวงจรอายุไป ไข่ในดินจะ แตกเป็นตัวอ่อนแล้วออกมาจากรูหากิน ตามป่าที่มีใบไม้ทับถมกันพอชุ่มชื้น จิโป่ม หรือจิ้งโคร่ง ชาวอีสาน นิยมนำมาบริโภคเป็นอาหาร โดยนำมาแกงใส่หน่อไม้ดอง (ภาษาอีสานเรียกหน่อไม้ส้ม) หรือทำเป็นน้ำพริกจิ้งโคร่ง (ภาษาอีสานเรียก ป่นจิโป่ม)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซอก

ภาษาอีสานคำว่า..ซอก
ความหมายตรงๆ ====>	ค้น รื้อค้น
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 19-10-2006 12:51:54	ตัวอย่าง บ่ว่าสิเอาไหหมักเหล้าโทไปเซี่ยงไว้ดีปานได๋ บ่าวหน่อเลา สินำไปซอกหาจนพ้อ แล้วกะลักกินน้ำหยั่น แปลว่า ไม่ว่าจะเอาไหหมักสาโทไปซ่อนไว้ดีแค่ไหนก็ตาม หนุ่มหน่อ จะตามไปค้นหาจนพบ แล้วแอบกินน้ำต้อย พ่อใหญ่ซาน เก็บเมี่ยนของเลาไว้อย่างดีเป็นระเบียบเรียบร้อย แล้วกะนอนหลับ ลูกสาวเลา ผัดไปซอกออกมาเล่นเหมิดเอาโหลด แปลว่า พ่อใหญ่ชาญ เก็บข้าวของไว้อย่างเป็นระเบียบเรียบร้อยดี จากนั้นก็หลับ ลูกสาวแก กลับไปรื้อค้นออกมาเล่นกระจัดกระจายหมด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซิด

ภาษาอีสานคำว่า..ซิด
ความหมายตรงๆ ====>	สะบัด,แกว่ง,กระตุก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 07-07-2006 13:12:05	ตัวอย่าง ซิด โดยความหมาย ก็คือ สะบัด,แกว่ง,กระตุก มาดูตัวอย่างกันครับ มื้อนี้อ้ายเห็นหมาอีด่างมันคาบกระดูกมาแต่ตลาดพู้น คันมาฮอดตะพาน มันเห็นเงามีกระดูกใหญ่กว่า มันเลยซิดกระดูกนั่นทิ้ม แล้วกระโดดลงน้ำต้าม บัดเดี๋ยวนึง แปลว่า วันนี้พี่เห็นหมาอีด่าง มันคาบกรพดูกมาจากตลาด เมื่อมาถึงสะพาน มันเห็นเงามีกระดูกใหญ่กว่า มันเลยสะบัดกระดูกนั้นทิ้ง แลเวกระโดดลงน้ำ ไปเลย หรือ อ้ายกระบี่โลหิต เลาไปขุดกะปูอยูไฮนา ขุดไปได้บ่พอคาว เลากะเอามือจกฮูกะปู กะปูเลยงับเอามือเลา เอาตกคะมะอย่างแฮง แล้วเลาซิดบักใหญ่นึง ก้ามกะปูจั่งหลุดออกจากมือเลา พอคราวนึงมือเลาใคขึ้นใคขึ้น โปลกปก แปลว่า พี่กระบี่โลหิต แกไปขุดปูอยู่ท้องนา ขุดไปได้ไม่นานเท่าไหร่ แกก็เอามือล้วงไปที่รูปู ปูมือหนีบเอามือแก แกตกใจอย่างมาก แล้วแกก็สะบัดอย่างแรง ก้ามปูจึงได้หลุดออกจากมือแก สักพัก นิ้วมือแกเริ่มบวมขึ้นบวมขึ้น บวมจนน่ากลัว คำว่า ใค คือ บวม โปลกปก คือ ใหญ่ขึ้นอย่างน่ากลัว โป คือ ใหญ่ขึ้น พองขึ้น บวมขึ้น ลกปก คือ คำขยายอาการใหญ่ บ่าวหน่อเลาวาให้ฟัง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตาด

ภาษาอีสานคำว่า..ตาด
ความหมายตรงๆ ====>	น้ำตก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด-สาเกตนคร จากคุณ:: อ้ายโอ๊ต เมื่อวันที่:: 03-08-2010 08:17:38	ตัวอย่าง มื้อนี้เฮาไปหลิ่นตาด สิโตนน้ำให้มันม่วนไปโลด (วันนี้เราจะไปเล่นน้ำตก จะกระโดดน้ำให้สนุกไปเลย)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บักลงไซ

ภาษาอีสานคำว่า..บักลงไซ
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่ง ผลดิบมียางสีขาว สุกแล้วจะหวาน
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 06-11-2007 21:24:28	ตัวอย่าง บักลงไซ อ.ชมพลบุรี จ.สุรินทร์ ลักษณะเป็นไม้ยืนต้น..เป็นไม้พุ่มต้นทรงสูง..ใบซ้อนกันเหมือนดอกบานชื่น..ยอดอ่อนๆกินได้....ดอกเป็นพวง..ผลเล็กๆ.เป็นพวง.ผลไม่โต.. ผลดิบสีเขียว..กินกับปลาร้าปองได้...ผลสุกจะเป็นสีน้ำตาล.มีกลิ่นหอม...กินได้..กินมากๆ..จะคันคอ...ขับเสมหะได้..ถ้าทุบเมล็ด..ในของเมล็ดจะมีนวลขาวๆ...กินได้ รสชาดหวานมัน..ส่วนมากคนจะทุบเมล็ดกินนวลขาวๆ..แหล่งกำเนิดพบทั่วๆไป..ในภาคอีสาน...เคยเห็นแถวๆ..อ.หนองฉางอุทัยธานีก็มี...อ.หันคา จ.ชัยนาท ก็มี..อ.สรรคบุรี จ.ชัยนาท อ.บางระจัง อ.แสวงหา จ.อ่างทอง ก็เคยเห็น...บักลงไซ.
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป้อย

ภาษาอีสานคำว่า..ป้อย
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นคำด่าที่รุนแรงมาก,ด่าด้วยความโกรธจัด,ด่าขณะที่กำลังโมโหอยู่
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 30-11-2007 19:51:51	ตัวอย่าง ป้อย...แปลว่า ด่าอย่างรุนแรงและต่อเนื่อง เป็นภาษาอีสานโดยแท้ทุกๆจังหวัดในอีสานจะเข้าใจคำว่า \"ป้อย\" เช่น บักห่าตำตับตำปอดตำใส่ตำหน่อตำแนวตำโคตรตำเชื้อมึงเอ้ยจังแม่นกูเคียดคัก...คำเหล่านี้เรียกโดยรวมว่า \"คำป้อย\" ถ้าเป็นจริงอย่างคำป้อยคน..คนนั้นจะไม่มีวันเจริญเลย...ครับผม
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เปนตาซัง

ภาษาอีสานคำว่า..เปนตาซัง
ความหมายตรงๆ ====>	น่ารังเกีัยจ/สังคมรังเกียจ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:42:24	ตัวอย่าง บ่มีไผมักมันจั๊กคน ย้อนมันเฮ็ดโตเปนตาซัง แปลว่าไม่มีครอบชอบมันเพราะมันทำตัวน่ารังเกีัยจ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พอกระเทิน

ภาษาอีสานคำว่า..พอกระเทิน
ความหมายตรงๆ ====>	ครึ่งๆกลางๆ เอาดีไม่ได้
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: แดนอังคาร เมื่อวันที่:: 8/22/2001 8:40:16 PM	ตัวอย่าง คนพอกระเทิน แปลว่าคนไม่เต็มบาท ไม่สมประกอบ หรือ ทำอะไรก็ทำพอกระเทิน แปลว่า ทำงานไม่เสร็จปล่อยไว้ครึ่งทาง ไม่ทำต่อให้เสร็จ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โพด

ภาษาอีสานคำว่า..โพด
ความหมายตรงๆ ====>	มากเกินไป, เกินไป, เกินพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 16-05-2006 08:39:44	ตัวอย่าง “พ่อใหญ่ดล.. เป็นจั่งได๋น้อ อยู่ทางนิวซีแลนด์ อากาศดีบ่?” “โฮ้... ดีอยู่.. แต่ว่าหนาวโพด... น้ำกะเย็นโพด เลยบ่อาบฮอดน้ำ... สิกินกาแฟฮ้อนๆ มันกะฮ้อนโพด เลยลวดลิ้นจ้อย.. ชงกาแฟกิน กะบ่แซบ ใส่น้ำตาลหลาย มันเลยหวานโพด... สรุปแล้ว มีแต่แนวโพดๆ ขนาดความหล่อของผู้เว้า กะยังหล่อโพด เด้เดียวเนี่ย...” คำแปล “พ่อเฒ่าดล.. เป็นอย่างไรบ้าง อยู่ทางนิวซีแลนด์ อากาศดีไหม?” “อือ... ก็ดีอยู่.. แต่ว่า หนาวเกินไป.. น้ำก็เย็นเกินไป เลยไม่อาบน้ำเลย... จะกินกาแฟร้อนๆ มันก็ร้อนเกินไป จึงลวกลิ้น.. ชงกาแฟกิน ก็ไม่อร่อย ใส่น้ำตาลมาก มันเลยหวานเกินไป... สรุปแล้ว มีแต่สิ่งเกินๆ แม้แต่ความหล่อของคนพูด ก็ยังหล่อเกินขนาด นะจะบอกให้...”
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มอ ,หม่อ

ภาษาอีสานคำว่า..มอ ,หม่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ริม ,อยู่ไกล้ริม ,ชิดขอบ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 17-09-2006 22:25:32	ตัวอย่าง มอ หรือ หม่อ บ่ฮู้ว่าสิเขียนจั่งได๋ ออกเสียงให้มันถืกกะแล่วกัน แปลว่า อยู่ริม หรืออยู่ชิดขอบ เช่น -พ่อใหญ่บัติ พาลูกซายไปเบิ่งน้ำมาก อยู่ฝั่งห่วย ลาวเลยบอกลูกว่า บักหล่า อย่าสะไปยืนอยู่ \"มอ\" หลายเด้อ เดี๋ยวมันสิหัวสักตกน้ำ ตายน้ำ พ่อซ่อยบ่ทันเด้ แปลว่า -คุณตาบัติ พาลูกซายไปดูน้ำหลาก ที่ริมฝั่งห้วย แกเลยบอกกับลูกว่า หนู อย่าไปยืนอยู่ \"ริมฝั่ง\" มากนักนะ เดี๋ยวจะหัวคะมำตกน้ำ จมน้ำตาย พ่อซ่วยไม่ทันนะ หรือ -ไปไป ซิ่ง โตไปขึ้นบักค้อมากินกับแจ่วแหน่ อย่าสะไต่ไป \"มอ\" หลายเด้อ เดี๋ยวง่ามันสิพาลิเด้ ตกต้นค้อ ขาหักขาห่าน เด้ แปล -ไปไป ซิ่ง ช่วยไปปีนต้นสะคร้อ เก็บลูกสะคร้อมากินกับน้ำพริกหน่อย อย่าไต่ไป \"ชิดขอบ\" เหยียบกิ่งเล็กๆ นะ เดี๋ยวมันจะฉีกขาด ตกต้นสะคร้อ ขาหัก นะ (จะบอกให้) พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แมงงอด, แมงเงา

ภาษาอีสานคำว่า..แมงงอด, แมงเงา
ความหมายตรงๆ ====>	แมงป่อง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 14-07-2007 16:46:46	ตัวอย่าง คำว่า แมงงอด ภาษาฝรั่งคือ scorpion ในภาคอีสาน จะมี 2 ชนิด คือ แมงงอดกับแมงเงา ข้อแตกต่างระหว่างแมงงอดกับแมงเงา คือ แมงงอดจะตัวเล็ก สีออกไปทางที่น้ำตาลเหลือง ตัวใหญ่สุดจะมีขนาดเท่ากับนอ้วก้อยของคนเรา เวลาตอด หรือเวลาที่ปล่อยพิษจะเอาหางที่มีเหล็กในปักเข้าไปที่ศัตรู เจ็บปวดมาก ตัวเล็กๆ ร้ายนัก ส่วนแมงเงา จะเป็นตัวที่มีสีดำ หรือที่เอาเป็น LOGO ของวง SCORPION นั่นแหละครับ ตัวใหญ่ ประมาณนิ้วโป้งเท้า คนภาคอีสาน นิยามเอามารับประทาน บ้างก็ทอด บ้างก็ดองเหล้า เขาบอกว่า หากปิ้งให้เด็กกินจะแก้โรคซางได้ ผมยังไม่เคยโดนแมงเงาตอดเลย เลยไม่รู้ว่าเจ็บยังไง ว่างๆ ใครโดนตอดแล้วมาเล่าให้ฟังหน่อยก็ดีครับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลื่น

ภาษาอีสานคำว่า..ลื่น
ความหมายตรงๆ ====>	เกิน,เกินเลย,มากกว่า
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 29-10-2006 10:06:57	ตัวอย่าง ลื่น ในภาษาอีสานแปลว่า เกิน เกินกว่า ส่วนคำที่แปลว่า ลื่น (ลื่นไถล) ภาษาอีสานใช้คำว่า หมื่น ลื่น หมายถึง เกินกว่าปกติ เกินกว่ามาตรฐาน เช่น ---บ่าวหน่อคือหล่อ \"ลื่น\" หมู่ แท้ แปลว่า -ทำไมบ่าวหน่อถึงได้หล่อ \"เกิน\" พวกพ้องจังเลย -เข่าในนาพ่อใหญ่บัติคือฮวงใหญ่ \"ลื่น\" บ้านลื่นเมืองเขาแท้ แปลว่า ข้าวในนาตาบัติทำไมถึงได้ออกรวงโต \"เกิน\" ของชาวบ้านเขา -พญาชาญลาวร้องเพลงม่วนคัก บ่มีไผ \"ลื่น\" แปลว่า พญาชาญร้องเพลงเพราะมาก ไม่มีใครร้องได้เพราะ \"เกิน\" สำนวนอื่นๆที่เกี่ยวกับคำว่าลื่น เช่น -ย่านแต่คนอื่นสิได้ลื่น = กลัวแต่คนอื่นจะได้เกิน -ลื่นความคน = ไม่เชื่อคำสั่งสอน ไม่ทำตามคำสั่ง -หัวล้านลื่นครู = คนที่ทำอะไรเกินเลย ไม่เชื่อคำสอน ทำอะไรแผลงๆ เป็นต้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สื้อ(ออกเสียงซือ)

ภาษาอีสานคำว่า..สื้อ(ออกเสียงซือ)
ความหมายตรงๆ ====>	ตรง,เฉยๆ,ไม่มีรสชาติ
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: นันทา เมื่อวันที่:: 10-11-2007 02:58:30	ตัวอย่าง 1 ยูซือๆ คือ อยู่เฉยๆ,อยู่ว่างๆ 2 ไม่ล้ำซือ คือ ไม้ลำตรง 3 แก่งนี่ซือๆยู บ จ่าง บ เค้ม คือแกงนี้จืดชืดไร้รสชาติ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แสวเหลียก

ภาษาอีสานคำว่า..แสวเหลียก
ความหมายตรงๆ ====>	อาการที่สัตว์สะบัดหน้ากระทบสีข้าง เพื่อไล่แมลงดูดเลือด
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 16-05-2013 16:00:52	ตัวอย่าง ควยบักตู้แสวเหลียก คำแปล ควายเขาทู่สะบัดหน้าใส่ข้างลำตัวเพื่อไล่แมลง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อื้ดหลื้ด

ภาษาอีสานคำว่า..อื้ดหลื้ด
ความหมายตรงๆ ====>	ว. สกปรกมอมแมม ใช้กับคนที่ไม่ดูแลรักษาความสะอาดให้ตัวเอง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บุญกี้ บานพะลึง เมื่อวันที่:: 06-06-2006 12:31:28	ตัวอย่าง บักบุญกี้ มักเฮ็ดโต\"อื้ดหลื้ด\"มาตั้งแต่เกิด จนฮอดซุมื่อนี้ อายุสิขึ้นซาวห้าปีแล่ว กะยังเฮ็ดโต\"อื้ดหลื้ด\"อยู่คือเก่า นายบุญกี้ ชอบทำตัว\"สกปรกมอมแมม\"มาตั้งแต่กำเนิด จนกระทั่งทุกวันนี้ อายุย่างยี่สิบห้าปีแล้ว ก็ยังทำตัว\"สกปรกมอมแมม\"อยู่เหมือนเดิม ***หมายเหตุ...ถ้าใช้คำว่า \"อื้ดหลื้ดอ้าดหล้าด\" จะทำให้ประโยคนั้นมีน้ำหนักไปในทางโสโครกมากยิ่งขึ้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮ้อง

ภาษาอีสานคำว่า..ฮ้อง
ความหมายตรงๆ ====>	ร้อง , ตะโกนดังๆ , พูดดังๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 27-07-2007 16:16:35	ตัวอย่าง โตอย่าง : อ้ายบัติฟ้าวย่างไปไวๆแท้ จนอ้ายดลย่างนำบ่ทัน เราเลยจ๊มปูดๆนำก้น อ้ายชาญเลยบอกว่า เอ้า โตกะฮ้องเอิ้นให้เราเซาถ่าก่อนติละ คำแปล : พี่บัติรีบเดินอย่างรวดเร็ว จนพี่ดลเดินตามไม่ทัน แกเลยบ่นพึมพำตามหลัง พี่ชาญเลยบอกพี่ดลว่า ก็ร้องเรียกให้พี่บัติหยุดเดินก่อนสิ
แก้ไขข้อมูล