ภาษาอีสาน วันละคำ

คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กลายยาม

ภาษาอีสานคำว่า..กลายยาม
ความหมายตรงๆ ====>	เลยเวลา/เวลาผ่านพ้นไปแล้ว/ล่วงไปแล้ว/เลยเวลาที่จะทำ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 08-11-2010 00:45:30	ตัวอย่าง กลายยาม สิเฮ็ดเวียกแล้ว แปลว่า เลยเวลาที่จะทำงานแล้ว กลายยามเล่นแล้ว แปลว่า เลยเวลาที่จะเล่นแล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กลิ้งเกลือกลิเลือ

ภาษาอีสานคำว่า..กลิ้งเกลือกลิเลือ
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะกระวนกระวาย/ทุรนทุราย/กระฉับกระส่าย
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 23-12-2009 03:02:51	ตัวอย่าง เผิ่นเจ็บปวดหลาย นอนกลิ้งเกลือกลิเลือทั่วเฮือน แปลว่า แกเจ็บปวดมาก นอนทุรนทุรายไปมาทั่วทั่งเรือน เป็นภาษาเก่า ทางลาวยังใช้อยู่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ก่องจ่อง

ภาษาอีสานคำว่า..ก่องจ่อง
ความหมายตรงๆ ====>	กริยา การกระทำที่ดูแล้วไม่เข้าท่า หรือว่ายังไม่ชำนาญ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: โสตายลูกบ้านต้อน เมื่อวันที่:: 19-01-2013 10:42:26	ตัวอย่าง เช่น อย่าไปเต้นก่องจ่องเลาะนั่นเดี๋ยวกะถืกขวดฟาดหัว แปลว่า อย่าไปเต้นท่าทีกวนๆดูแล้วไม่เข้าตา เดี๋ยวจะมีเรื่อง หรือเซาเฮ็ดเด็กน้อยพอก่องจ่องให้ผู้ใหญ่เขาเฮ็ด แปลว่า เป็นเด็กยังไม่ชำนาญให้ผู้ใหญ่ที่ชำนาญกว่าเขาทำ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ก้อม

ภาษาอีสานคำว่า..ก้อม
ความหมายตรงๆ ====>	สั้น, ไม่ยาว, เตี้ย, หด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 02-06-2006 13:11:15	ตัวอย่าง ชมรมอีสาน มีผู้เว้านิทานก้อมเก่งๆ กะแมนอ้ายประสาทเด้อ แต่เลาหั่งโตก้อมจะหน่อยนึง แปลว่า ชมรมอีสาน มีคนที่เล่านิทานสั้นๆเก่ง ก็คือ พี่ประสาทนะ แต่แกจะตัวเตี้ยสักหน่อย นิทานก้อม ก็คือ นิทานที่เล่าจบและปล่อยมุขตลกภายในเวลาไม่นาน รีบเล่า รีบขำ ว่าอย่างนั้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กะโป๋

ภาษาอีสานคำว่า..กะโป๋
ความหมายตรงๆ ====>	กะลามะพร้าว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 7/28/01 2:45:13 PM	ตัวอย่าง มาเฮ็ดตาลอยอยู่นี่ กูสิเอากะโป๋งุมหัวเอาเด้หล่ะ แปลว่ามาทำตาลอยละห้อยอยู่ทำไม เดี๋ยวจะเอากะลามะพร้าวตีหัวเอานะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กับบาด

ภาษาอีสานคำว่า..กับบาด
ความหมายตรงๆ ====>	ทันทีทันได
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ป้าหน่อย เมื่อวันที่:: 17-05-2010 20:59:00	ตัวอย่าง ตัวอย่าง : มื้อคืนฝนตกแฮง หลังคากะฮั่ว พอไปฮอดโกดัง เห็นแล้ว เจ็บหัวกับบาด เครื่องของลูกค้าลอยน้ำ เปียกคับทีบ จักสิแก้แนวได๋ แปลว่า : เมื่อคืนฝนตกหนัก หลังคาโกดังรั่ว ไปถึงเห็นของเท่านั้นแหละ ปวดหัวจิ๊ด ขึ้นมาทันที่ ข้าวของลูกค้า เปียกน้ำเสียหายหมด ปัญหาใหญ่ล่ะทีนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กีด

ภาษาอีสานคำว่า..กีด
ความหมายตรงๆ ====>	เกะกะ หรือ ขวางทาง สถานที่ ทำให้คับแคบ
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: จารคำแหว เมื่อวันที่:: 22-12-2009 10:11:20	ตัวอย่าง (กรุณาอ่านเป็นสำเนียงภูไทอำเภอนาแก) หย่ามากีดหนำหมู่นี้หนา จักหน้อยแหล่พ้อได่นิ แปลว่า อย่ามาทำเกะกะแถวนี้นะ เดี๋ยวเจอ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..เกิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	เท่ากัน, เท่าทียมกัน, เทียบเท่า, เสมอ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 16-07-2007 09:58:19	ตัวอย่าง คำว่า เกิ่ง โดยรวมๆจะหมายถึง เท่ากัน, เท่าทียมกัน, เทียบเท่า, เสมอ มาดูตัวอย่างกันครับ มื้อวานเพิ่นมาเว้าความกันอยู่เฮือนผู้ใหญ่บ้าน เรื่อง เกี่ยวกับบักต๊อกไปหลอยเมียไทบ้านเพิ่น เพื่อความเกิ่งกัน เพิ่นเลยให้ตัวแทนผุ้เสียหายกับโตแทนผู้ซาย มีเกิ่งกันนำ คือ มีท่อๆ กัน สิเฮ็ดให้การเว้าเทือนี้ เป็นกลางที่สุด แปลว่า เมื่อวานนี้ มีการเรียกคนมาว่าความกันที่บ้านผู้ใหญ่บ้าน เรื่องที่บักต๊อก ไปแอบคบชู้กับเมียชาวบ้าน เพื่อความเท่าเทียมกัน ผู้ใหญ่ได้แบ่งให้มีตัวแทนผู้เสียหาย เท่ากันกับ ผู้ชาย ท่อ, ท่อๆ คือ เท่า, เท่าๆกัน มาดูอีกตัวอย่างนึงนะครับ ตะกี้สิมีตาชั่งแบบเป็นคาน เรียกว่า คานซั่ง คือ สิมีลูกตุ้มวัดน้ำหนักกับของที่นำมาซั่ง หากว่า ของมีน้ำหนักท่อกัน หรือ เกิ่งกัน คานกะสิขนานกับพื้นดิน แปล เมื่อก่อนตาชั่งแบบเป็นคาน จะมีลักษณะเป็นลูกตุ้มวัดน้ำหนักกับสิ่งของที่นำมาชั่ง หากของมีน้ำหนักเท่ากัน คานจะขนานกับพื้น เอาซ่ำนี้ก่อน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขนคิงลุก

ภาษาอีสานคำว่า..ขนคิงลุก
ความหมายตรงๆ ====>	อาการกลัว ขนลุกชัน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 19:20:25	ตัวอย่าง ตัวอย่าง บ่าวรุทธิ์กับน้องจีจ้าพากันย่างผ่านป่าซ้าเผาผีหลอก น้องจีจ้าบอกว่าย้านหลาย บรึ๊ยย ขนคิงลุกพะนะ อ้ายรุทธิ์ถ่าจีจ้าแน แปล หนุ่มรุทธิ์และน้องจีจ้าเดินมาด้วยกัน ผ่านป่าช้าที่เขาใช้เผาศพ น้องจีจ้าบอกว่ากลัวมาก ขนลุกตั้งหมดแล้ว พี่รุทธิ์เดินรอจีจ้าด้วยนะ จีจ้ากลัว ว่าซ้าน เหอะๆๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขอขะมา

ภาษาอีสานคำว่า..ขอขะมา
ความหมายตรงๆ ====>	ขอโทษ , ขออภัย
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-09-2006 13:01:01	ตัวอย่าง การ ขอขะมา เป็นการขอโทษ ขออภัย บางครั้ง อาจจะต้องทำเป็นพิธีการ มีการใช้ขัน 5 ขัน 8 มา ขอขะมาด้วย เช่น บ่าวหน่อ: น้องแพนเค้ก เฮามาเก็บเสื่อผ่า หนีไปอยู่นำกัน เถาะหล่า พ่อ กับแม่ของน้องแพนเค้ก เอิ้นค่าดอง แพงโพด ตั้งว่า 5 แสน อ้ายสิไปหาเงินมาแต่ไส กะด้อกะเดี้ย มาแต่งนาง น้องแพนเค้ก: คันเฮาเฮ็ดจั่งซั่น อี่พ่อหล่า สิบ่นำเมี่ยน เฮาบ่อ้าย บ่าวหน่อ: เฮากะพากันหนีไปไกลๆ ไปมีลูกนำกันจักคน ตั้งใจเฮ็ดงาน ตั้งหลักตั้งฐาน แล้วกะจั่งค่อย พาหลานมา \"ขอขะมา\" พ่อ \"ขอขะมา\" แม่ เฮ็ดพิธี \"ขอขะมา ลาโทษ\" เพิ่นเห็นหน้าหลานน้อยแล้ว คงสิใจอ่อนอยู่ดอก น้องแพนเค้ก: คันอ้ายว่าจั่งซั่น เฮากะไปกันเถาะ แป๊ะ... แปลว่า บ่าวหน่อ: น้องแพนเค้กจ๊ะ เรามาเก็บเสื้อเก็บผ้า หนีไปอยู่ด้วยกัน เถอะ พ่อ กับแม่ของน้องแพนเค้ก เรียกสินสอด แพงมากเลย ตั้ง 5 แสน พี่จะไปหาเงินมาจากไหน มากมายก่ายกอง ขนาดนั้น มาเป็นค่าสินสอดแต่งงานกับน้อง น้องแพนเค้ก: ถ้าเราทำอย่างนั้น คุณพ่อของน้อง จะไม่ตามไปฆ่า พวกเราหรือจ๊ะพี่ บ่าวหน่อ: พวกเราก็หนีไปไกลๆสิ ไปมีลูกด้วยกันสักคน ตั้งใจทำการทำงาน สร้างเนื้อสร้างตัว แล้วค่อย พาหลานมา \"ขอโทษ\" พ่อ \"ขออภัย\" แม่ ทำพิธี \"ขออภัยอย่างเป้นทางการ\" ท่านเห็นหน้าหลานน้อยแล้ว คงใจอ่อนให้อภัยพวกเรา น้องแพนเค้ก: ถ้าพี่ว่าอย่างนั้น เราก็ไปกันเถอะ แป๊ะ... เหอ เหอ บ่าวหน่อ อย่าสะไปซวน น้องเขาอีหลีเด้อหละ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขอด

ภาษาอีสานคำว่า..ขอด
ความหมายตรงๆ ====>	มัดให้เป็นปม
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-08-2006 23:04:17	ตัวอย่าง ขอด ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงแห้งขอดนะ แต่หมายถึงการม้วนเข้ามามัดให้เป็นปม เช่น -ยามพ่อใหญ่บัติเป่าลูกโป่งให้ลูกเล่น ลาวหายางมามัดปากลูกโป่งบ่ได้ ลาวกะเลยใช้วิธีหยืดลูกโป่ง \"ขอด\" ปากเอาเลย ง่ายดี แปลว่า -เวลาที่คุณตาบัติแกเป่าลูกโป่งให้ลูกเล่น แกหายางสะติ๊กมามัดปากลูกโป่งไม่เจอ แกก็เลยใช้วิธียืดลูกโป่งออกแล้วก็ \"ผูกมัดให้เป็นปม\" เอาเลย ง่ายดี พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขะลำ, คะลำ

ภาษาอีสานคำว่า..ขะลำ, คะลำ
ความหมายตรงๆ ====>	ข้อห้ามที่ผิดแปลกแหกประเพณี
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ดและอื่นๆ จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 8/22/2001 12:30:54 AM	ตัวอย่าง เจ้าจั่งใด๋มานั่งอยู่หัวบันไดจั่งสิ๊ ฮุ้บ่ เฮ้ดจั่งสิ๊มันขำละฮู้บ่ แปลว่า ทำไมคุณมานั่งที่หัวบันไดอย่างนี้ รู้ไหม การทำแบบนี้เป็นการทำผิดผีบ้านผีเรือนรู้ไหม ...สั่นดอกหว๊า.......... คำว่าคะลำ หรือ ขะลำคือ ข้อห้ามที่ผิดแปลกแหกประเพณี เป็นภูมิปัญญาที่บรรพบุรุษสร้างไว้เพื่อป้องกันอันตรายในอนาคต
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขัดพาเข่า

ภาษาอีสานคำว่า..ขัดพาเข่า
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ยอมกินข้าว ลักษณะออกอาการน้อยใจ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 01-09-2010 17:35:14	ตัวอย่าง ตัวอย่าง น้องจีจ้าเคียดหยั๋งน้อ คือจั่งขัดพาเข่าจั่งซี้ฮึ๊ แปล น้องจีจ้าน้อยใจเรื่องอะไรเนี่ยะ ถึงไม่ยอมมาทานข้าว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขัว

ภาษาอีสานคำว่า..ขัว
ความหมายตรงๆ ====>	1.ขุด คุ้ย (v) 2.สะพานเล็กๆแคบ (n) 3.หลุด ลอก (adv) 4.ขวา (n)
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: เหลา อุบลครับ เมื่อวันที่:: 14-02-2007 21:21:24	ตัวอย่าง 1. วันนี้เราจะไปขัวหอยหรือไม่ก็ขัวเขียดทรายที่แก่งสะพือกัน 2. วันก่อนน้องเอมี่เดินไต่ขัวไม่ระวังเลยตกน้ำ เสื้อผ้าขาดรุ่งริ่งหมด จนคนที่มางานประกวดสุพรรณหงษ์ทักกันใหญ่ ว่าทำไมถึงใส่กระโปรงขาดมา 3.เมื่อวานผมเดินเล่นแถวดรงเรียนเก่า เห็นสีข้างกำแพงขัวออกจนเกือบหมดแล้ว 4.พอครูสั่งให้ทุกคนขัวหัน เราก็วิ่งออกจากแถวได้ทันที
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขาโต้ย

ภาษาอีสานคำว่า..ขาโต้ย
ความหมายตรงๆ ====>	หน้าขา หรือบริเวณ ขาออ่น
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 12-05-2010 18:07:52	ตัวอย่าง พ่อใหญ๋ค้ำ จันแรม อย่ามาเต็ง ขาโต้ยพ่อ มันเจ็บ คำแปล พ่อใหญ่ค้ำ จันแรมอย่ามาทับหน้าขาพ่อ มันเจ็บ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขาวจ่านผ่าน

ภาษาอีสานคำว่า..ขาวจ่านผ่าน
ความหมายตรงๆ ====>	ขาวละลานตา
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 03-11-2006 10:20:35	ตัวอย่าง ขาวจ่านผ่าน คือขาวแบบละลานตา ขาวบาดตาบาดใจ เช่น ย่างลงท่ง เห็นเห็ดต้อป้อ ขาวจ่านผ่านเต็มท่ง หมายถึง เดินตามทุ่งนา เห็นเห็ดตะเผาะ ขึ้นเต็มท้องทุ่ง ขาวละลานตา กระดาษขาววางอยู่กลางสนามหญ้า ถืกแสงตาเว็น ขาวจ่านผ่าน หมายถึง กระดาษขาววางอยู่กลางสนามหญ้า ยามต้องแสงอาทิตย์ ขาวละลานตา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขี่หมินหม่อ

ภาษาอีสานคำว่า..ขี่หมินหม่อ
ความหมายตรงๆ ====>	เขม่าก้นหม้อ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: tigerphitsanu เมื่อวันที่:: 09-08-2009 09:54:48	ตัวอย่าง เอาขี่หมินหม่อมาทาหน่าเฮ็ดเป็นผีหลอก เอาเขม่าก้นหม้อมาทาหน้าทำเป็นผี
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เขี่ยน

ภาษาอีสานคำว่า..เขี่ยน
ความหมายตรงๆ ====>	เปลี่ยน -ย้าย-หรือทำให้เป็นฝอยเส้นเล็กเส้นน้อย
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 16-12-2009 04:23:20	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดำผูกควายไว้ ก็เลยบอกให้หลานไปย้ายหรือเปลียนที่ที่ผูกควายไว้ว่า บักหล้า ไปเขี่ยนควายให้แหน่เด้อ หรือ บักหล้าไปย้ายควายให้แหน่ แปลว่า หนูไปย้ายที่ผูกควายใหม่ให้หน่อย สว่นที่แปลว่าทำให้เป็นเส้นฝอย เช่น แม่สิเขี่ยนหน่อไม้เอาไว้ซุป เป็นต้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คนมะลำมะลอย

ภาษาอีสานคำว่า..คนมะลำมะลอย
ความหมายตรงๆ ====>	คนไม่น่าเชื่อถือ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 01-09-2010 17:29:09	ตัวอย่าง ตัวอย่าง โตอย่าเฮ็ดพอปานคนมะลำมะลอยหลายแหมะ แปล คุณอย่าทำตัวเป็นเหมือนคนไม่น่าเชื่อถืออย่างนั้นสิครับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควย

ภาษาอีสานคำว่า..ควย
ความหมายตรงๆ ====>	โยก,โยกเยก,โคลงเคลง,
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-10-2006 14:27:38	ตัวอย่าง ควย ถ้าเป็นคำนาม จะหมายถึง ควาย หรือ กระบือ แต่ในที่นี้ ควย หมายถึง โยก โยกเยก โคลงเคลง เช่น -แข่วควย หมายถึง ฟันโยก -ลมพัดแฮงจนเสาเฮียนควย หมายถึง ลมพัดแรงจนทำให้เสาบ้านโยก -หัวควย หมายถึง หัวโยกหัวคลอน ตัวอย่างประโยค -บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปต่อยบักขามแป แต่ต้นบักขามแปมันสูงใช่ไม่คันก๋อต่อยบ่เถิง กะเลยพากันหาเกินไปก่ายขึ้น น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ขึ้น แต่อ้ายหน่อเลาย่านตก กะเลยบอกน้องกระแตจับเกินให่แน่นๆอย่าสะให่มัน \"ควย\" เด้อ เดี๋ยวอ้ายสิตก พะนะ แปลว่า -บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปเก็บมะขามเทศ แต่ต้นมะขามเทศมันสูง ใช้ไม้ตะขอสอยไม่ถึง ก็เลยพากันหาไม้มาทำเป็นบันไดพาดปีนขึ้น ให้น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ปีน แต่อ้ายหน่อแกกลัวตก ก็เลยบอกน้องกระแตให้จับกระไดให้แน่นๆอย่าให้มัน \"โยก\" นะ เดี๋ยวอ้ายหน่อจะตก พะนะ หรือ -อ้ายซาญพาน้องตั๊กไปขี่รถสักกะยานเล่น อ้ายชาญเป็นคนถีบให่น้องตั๊กซ่อน สองคนมีแต่คนใหญ่ๆหนักหลายจนล่อสักกะยานลูกปืนแตก ล้อ \"ควย\" ก๊อกแล่ก ก๊อกแล่ก ไป หมายถึง -พี่ชาญพาน้องตั๊กไปขี่จักรยานเล่น พี่ชาญเป็นคนถีบให้น้องตั๊กเป็นคนซ้อนท้าย ทั้งสองคนมีแต่คนตัวใหญ่ๆน้ำหนักมากจนล้อจักรยานรับน้ำหนักไม่ไหวจนลูกปืนล้อแตก จนล้อ \"โคลงเคลง\" ไปมา ( ควย ในภาษาอีสาน เป็นคำสุภาพ แต่ในภาษาไทยกลาง มิทราบว่าแปลว่าอะไร)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควย

ภาษาอีสานคำว่า..ควย
ความหมายตรงๆ ====>	ควาย
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: เท็ดดี้แบร์ เมื่อวันที่:: 12-02-2007 19:49:21	ตัวอย่าง ค่อยอยากเบิ่งควย = ฉันอยากดูควาย ต้องขอกราบอภัยพี่น้องทุกท่าน ไม่ได้เตนาพูดคำหยาบ ขยายความเพิ่มเติมนะครับ คำว่า ควย ในภาษาอีสาน หมายถึง ควาย ครับ ดังนั้น โปรดอย่าเข้าใจผิด มาดูตัวอย่างอีกสักตัวอย่างนะครับ ที่เกี่ยวกับควย ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย แปลว่า เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย ค่อยอยากเบิ่งควย = ฉันอยากดูควาย ต้องขอกราบอภัยพี่น้องทุกท่าน ไม่ได้เตนาพูดคำหยาบ ขยายความเพิ่มเติมนะครับ คำว่า ควย ในภาษาอีสาน หมายถึง ควาย ครับ ดังนั้น โปรดอย่าเข้าใจผิด มาดูตัวอย่างอีกสักตัวอย่างนะครับ ที่เกี่ยวกับควย ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย แปลว่า เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย สั่นดอก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควยตู้

ภาษาอีสานคำว่า..ควยตู้
ความหมายตรงๆ ====>	ควายทุยเขาสั้น
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ปิ่นหยก เมื่อวันที่:: 23-02-2007 18:27:11	ตัวอย่าง \"ควยตู้มักซน คนจนมักเว้า\" หมายความว่า ควายทุยมีเขาสั้นแต่ชอบขวิดนู่นขวิดนี่ชอบชนควายตัวอื่นแม้เขาจะยาวกว่าเป็นนิสัย แต่ควายที่เขายาวเป็นนักชนระดับชาติ จะไม่แสดงท่าทางคึกคะนอง เช่นเดียวกับคนพูดจ้อทั้งหลาย มักจะเป็นคนจนชอบคุยโม้โอ้อวด แต่คนรวยจริงเขาไม่แสดงออก คนเก่งจริงไม่ขี้คุย เขา\"คมในฝัก\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คักแล้ว

ภาษาอีสานคำว่า..คักแล้ว
ความหมายตรงๆ ====>	ดีแล้ว / เข้าท่าแล้ว /
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 04-10-2010 15:50:03	ตัวอย่าง เซียงรุทธิ์ ร้องเพลงคักแล้ว แปลว่า เซียงรุทธิ์ ร้องเพลงเข้าท่าแล้ว คำว่า คักแล้ว บางทีก็แปลว่า เกินไป มากไป มากแล้ว ใช้ขยายคำอื่น เช่น หิวคักแล้ว แปลว่า หิวมากแล้ว อิ่มคักแล้ว แปลว่า อิ่มมากแล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คักอีหลี

ภาษาอีสานคำว่า..คักอีหลี
ความหมายตรงๆ ====>	สะใจจริง
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: นัด เมื่อวันที่:: 18-08-2006 15:37:53	ตัวอย่าง อย่างเช่น-เวลาเราทำอะไรแล้วมันสะใจ-แล้วคนอิสานพูดคำว่า(คักอีหลี)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คำ

ภาษาอีสานคำว่า..คำ
ความหมายตรงๆ ====>	ทอง
อ้างอิงจังหวัด :: นครพนม จากคุณ:: Bumpkin เมื่อวันที่:: 04-02-2008 15:41:28	ตัวอย่าง เมื้อนี้หนุ่มนานครพนมเป็นผู้โซดดี ได้ฮับสร้อยคำ หนัก 2 บาท เอ้ซวดๆกันแน่พี่น้อง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คึดบ่/บ่คึด

ภาษาอีสานคำว่า..คึดบ่/บ่คึด
ความหมายตรงๆ ====>	คิดไหม / ไม่คิด
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 03-10-2010 00:39:52	ตัวอย่าง คึดบ่ว่าเฮ็ดจั่งซี้ มันสิเป็นแนวใด๋ แปลว่า คิดไหมว่าทำอย่างนี้แล้ว มันจะเป็นยังไง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไคกว่าหมู่

ภาษาอีสานคำว่า..ไคกว่าหมู่
ความหมายตรงๆ ====>	ดูดีกว่าเพื่อน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 18:56:15	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ฮู้สึกว่าเหมิดหมู่ โตสิไคกว่าหมูเด๊ะ แปล รู้สึกว่าทั้งกลุ่ม คุณจะดูดีกว่าใครทั้งหมดเลยนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอนต่อ

ภาษาอีสานคำว่า..งอนต่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ท้ายทอย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 10-02-2006 11:15:35	ตัวอย่าง บ่าวโต้ง มาเฮ็ดจั่งซี้มันบ่ดีเด้ จังใด๋มาจอบบ้อน ผู้สาวบ่าวสัน เดี๋ยวกะโดนเตะ เข้างอนต่อสั่นดอก แปลว่า หนุ่มโต้ง มาทำอย่างนี้มันไม่ดีนะ มาแอบลักลอบแผนของหนุ่มสัน เดี๋ยวจะโดนเตะเข้าท้ายทอยนะ จอบบ้อน => การแอบคบชู้สู่ชาย (ความหมายแสลง) จอบบ้อน ความหมายตรงๆก็มาจาก การที่บ่าวหน่อเอาแหไปตึกปลา ต้องรอให้ปลามันบ้อนก่อน (ตึกปลา คือ หารทอดแห) ต้องรอให้ปลามาบ้อนก่อน (บ้อน คือ อาการที่ปลาโผล่ขึ้นมาผิวน้ำ เพื่อหันใจ (หายใจ) ๗ส่วนคำว่าจอบ คือ การแอบ วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอนต่ิอ

ภาษาอีสานคำว่า..งอนต่ิอ
ความหมายตรงๆ ====>	ท้ายทอย
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:17:38	ตัวอย่าง ยามตีกัน คันว่าหน่ำใส่ง่อนต่อ แฮงสิเจ็บแฮง ย้อนเป็นหม่องตาย แปลว่า เวลาตีกัน ถ้ากระแทกเข้าท้ายทอย จะเจ็บหนัก เพราะเป็นจุดตาย/จุดสำคัญเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอย

ภาษาอีสานคำว่า..งอย
ความหมายตรงๆ ====>	การนั่ง หรือ ยืน หรือ ตั้งอยู่ บนระดับที่สูงกว่าระดับปกติ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 20-09-2006 21:11:24	ตัวอย่าง ความหมายที่แปลให้ อาจสิบ่ตรงความเป็นจริงพอปานได๋ แต่กะ ย๋วนๆ เอากะแล้วกัน เช่น ประโยค น้องกระแต : ขอบคุณหลายๆ เด้อพี่หน่อ ที่ไปดึกบักสีดามาให้น้องกระแต บักสีดาม่ง แซ้บแซบ เนาะพี่หน่อ... บ่ให้พี่ดลกินนำดอก (น้องกระแต เบิดหน้า หันหน้าหนี) พี่ดล : น้องกระแต อย่าเคียดให้อ้ายดลเด้อหล่าเด้อ อ่วยหน้ามาพี้ อ่วยหน้ามาเว้านำอ้ายแหน่.. คันบ่อ่วยมา อ้ายไห้เด้ อ้าย แฮ่งเป็นคนขี้โงยอยู่.. อ้าย คนใจขี้โงย ...ฮือๆๆ น้องกะแต: บ่อ่วยไปดอก สิไห่กะไห่ไปโลด เขาบ่หัวซา ดอก พี่ดล : โอ๊ย ถ่าจั่งซั่น อ้ายกะเคียดแล้วหละ (แล้วอ้ายดล กะขึ่นไปนั่ง \"งอย\" โพน เฮ็ดหน่าบูดมุ่ยู่อยู่เทิงโพน) น้องกระแต : แม่นสิไปนั่ง \"งอย\" โพน อยู่จั่งซั่น เขากะบ่หัวซาดอก พี่ดล : โอ้ยเนาะ ฮ่า อ้ายมื่นตกโพน ก้นขี่ทั่ง ย่างบ่ได้ สิเฮ็ดจั่งได๋ น้องกะแต : กะซ่าง แปลว่า น้องกระแต : ขอบคุณมากนะค่ะพี่หน่อ ที่เอาไม้ค้อนไปปาลูกฝรั่งมาให้น้องกระแต ฝรั่งสุก อร้อยอร่อย เนาะพี่หน่อ... ไม่ให้พี่ดล กินด้วยหรอก (น้องกระแต เชิดหน้า หันหน้าหนี) พี่ดล : น้องกระแต อย่าโกรธพี่ดลเลยนะจ๊ะ หันหน้ามาทางนี้ หันหน้ามาพูดกับพี่หน่อย.. ถ้าไม่หันมา พี่ร้องไห้นะ พี่ยิ่งเป็นคนขี้แยอยู่.. พี่ คนใจขี้แย... ฮือๆๆๆ น้องกะแต: ไม่หันไปหรอก จะร้องไห้ก็ร้องไปเลย เขาไม่สนใจหรอก พี่ดล : โอ๊ย ถ้าอย่างงั้น พี่ก็น้อยใจแล้วจริงๆ (แล้วพี่ดล ก็ขึ้นไปนั่ง \"อยู่ข้างบน\" โพนปลวก ทำหน้าบึ้งตึงอยู่บนจอมปลวก) น้องกระแต : แม้จะไปนั่ง \"อยู่บน\" โพน อยู่อย่างนั้น เขาก็ไม่สนใจหรอก พี่ดล : หึย ถ้า ถ้าพี่ลื่นตกจอมปลวก ก้นกระแทกพื้น เดินไม่ได้ จะทำอย่างไร น้องกะแต : ก็ช่างพี่ดลสิ พะน้า พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอย

ภาษาอีสานคำว่า..งอย
ความหมายตรงๆ ====>	อยู่บนที่สูง ๆ ในลักษณะหมิ่นเหม่ไม่ปลอดภัย
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ:: สาวส่า เมืองยโส เมื่อวันที่:: 25-12-2009 15:01:09	ตัวอย่าง บ่าวรุทธิ์ไปยามสาวส่าอยู่เฮือน บักมังรายหมาอยู่บ้านบ่คุ้นหน้าเลยไล่ฟัด บ่าวรุทธิ์เลยต้องแล่นหนีหมาขึ้นไปนั่ง *งอย *ต๊อดป๊อดอยู่เทิงกำแพง บ่าวรุทธิ์ ไปเยี่ยมสาวส่าที่บ้าน เผอิญไปเจอกับเจ้ามังรายหมาที่บ้าน หมาเจอคนแปลกหน้าก็ไล่กัด บ่าวรุทธิ์เลยต้องหนีขึ้นไปนั่งอยู่บนกำแพง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งัน

ภาษาอีสานคำว่า..งัน
ความหมายตรงๆ ====>	เสียงดัง, มหรสพ, งานที่มีคนเยอะๆ, งานฉลอง, การชุมนุมคน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 23-07-2007 11:00:44	ตัวอย่าง คำว่า งัน ความหมาย คือ เสียงดัง, มหรสพ, งานที่มีคนเยอะๆ, งานฉลอง และใช้งันกันเพื่อการชุมนมคน เช่น งันเฮือนดี คือ งานรวมคนในงานศพ ตัวอย่าง พ่อใหญ่ Steve เลาอาการบ่ดี เร็วๆนี้อาจสิได้ไปงันเฮือนดีเลา แปลว่า คุณตา Steve แกออกอาการไม่ดี เร็วๆ อาจจะได้ไปวานศพแกก็เป็นได้ บางอย่างก็หมายถึง มหรสพ เช่น บ่าวหน่อ : งานบุญบวชบักต๊อกปีนี้ ได้ยังมางันหล่ะพ่อใหญ่ พ่อใหญ่ดล : เห็นเด็กน้อยวัยรุ่นมันตีกันซุปี กะเลยวาสิจ้างหนัง ซอดแจ้ง พู้นหล่ะ แปลว่า บ่าวหน่อ : งานบวชบักต๊อกปีนี้ ได้อะไรมาเป็นมหรสพหล่ะ คุณตา ตาดล : เห็นเด็กวัยรุ่นตีกันทุกปี ก็เลยว่าจะจ้างภาพยนต์ เอาแบบสว่างดวงอาทิตย์ขึ้นเลยก็แล้วกัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งุม

ภาษาอีสานคำว่า..งุม
ความหมายตรงๆ ====>	1.ครอบ 2.คว่ำ 3.งม
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-05-2006 14:13:12	ตัวอย่าง คำว่า \"งุม\" คำเดียว อาจจะแปลความหมายได้หลายอย่าง ขึ้นกับว่าใช้ในลักษณะไหน ในที่นี้ขอแปลความหมายเป็น 3 ความหมาย คือ 1.งุม หมายถึง \"ครอบ\" เช่น \"กุ้งที่เฮาเอามาเฮ็ดก้อยกุ้ง มันบ่ทันตาย เต้นโด่งเด่งโด่งเด่ง สิออกถ้วยอยู่นั่น ให่เจ้าเอาจาน \"งุม\" ถ้วยมันไว่สาก่อน ให่มันเยาสาก่อน จั่งค่อยเปิดออกกิน\" หมายความว่า \" กุ้งที่เราเอามาทำกุ้งเต้น มันยังไม่ตาย มันกำลังจะเต้นออกนอกถ้วย ให้คุณเอาจาน \"ครอบ\" ถ้วยไว้ก่อน ให้มันร่อแร่ก่อน ค่อยเปิดออกรับประทาน\" หรืออีกประโยค \"นี่หละน้อ เขาว่า ควมมัก ควมฮัก มาแล่นกุ้ม มันคือสุ่ม \"งุม\" หัว ควมฮักมาพอๆปานกะทอ \"งุม\"ไว่\" ความหมายคือ \"นี่หละหนอความรัก เมื่อมีความรัก มันเหมือนมีอะไรมาครอบงำจิตใจเรา ทำให้เหมือนกับเป็นคนตาบอด\" 2.งุม แปลว่า \"คว่ำ\" เช่น หลวงพ่อมหาบอกจัวน่อยว่า \"น้อย น้อย ยามเจ้าสันอิ่มแล้ว กะให่เอาบาตรไปล่าง ล่างแล่ว กะเอาไป \"งุม\"ไว่เทิงโต๊ะสาก่อน ให่มันแห่งก่อนจั่งค่อยเอาไปเก็บ บาตรจั่งค่อยสิบ่เข่าขี่เหมี่ยง\" หมาความว่า หลางพ่อมหา บอกกับเณรว่า \"เณร เณร เมื่อตอนเธอฉันอาหารเสร็จแล้ว ให้เธอเอาบาตรไปล้าง เมื่อล้างแล้วก็เอาไป \"ค่ำไว้บนโต๊ะให้บาตรแห้งเสียก่อน ค่อยเอาไปเก็บ บาตรถึงจะไม่เข้าสนิม\" หรือเวลาเล่นไพ่ เจ้ามือสิบอกว่า \"ผู้ได๋ป๊อกให่หงานขึ้น ผู้ได๋บ่ป๊อก ให่ \"งุม\" ไว่ \" เป็นต้น 3.งุม แปลว่า งม หมายถึง การคลำหาอะไรบางอย่างในน้ำ เช่น ไปงุมหอย หมายถึง ไปงมหอย /ไปงุมปลา คือ ไปงมปลา/งุมเข็มในหนองน้ำใหญ่ คือ งมเข็มในมหาสมุทร/ เป็นต้น ตัวอย่างประโยคเช่น \"บ่าวหน่อ ยามเจ้าเอาแหไปตึกปลาอยู่ในหนองนาพ่อใหญ่บัติ ให่เจ้าตึกแล้ว \"งุม\" เอาเด้อ เพราะว่าปลามันมีแต่โตใหญ่ๆ คันเจ้าตึกแหแล่วห้าวเอา ปลามันสิปิ้นเพาออกเหมิด สิบ่ได้จักโตเด้\" ความหมายก็คือ \"หนุ่มหน่อครับ เวลาคุณจะไปทอดแหหาปลา ที่สระน้ำของคุณตาบัติ ให้คุณทอดแห แล้ว \"งม\" หาปลานะ เพราะมีแต่ปลาตัวโตๆ ถ้าคุณทอดแหแล้วลากเข้าฝั่งเลย ปลามันจะดิ้นหลุดออกจากแหหมด จะไม่ได้ปลาสักตัว นะครับ\" (ยาวหลายเติบเน๊าะ แค่คำว่า \"งุม\" คำเดียว)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เงิง

ภาษาอีสานคำว่า..เงิง
ความหมายตรงๆ ====>	แหงน, เชิด. หน้าสูงกว่าท้าย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 16-07-2007 11:12:02	ตัวอย่าง คำว่า เงิง จะมีคำขยายที่ใช้กันบ่อยๆ คือ เงิงเกิ่งเดิง แปลว่า แหงน, เชิด. หน้าสูงกว่าท้าย คำว่า เกิ่งเดิ่ง ก็ คือ คำขยาย เพื่อให้รู้ว่า มันไม่เท่ากัน มาดูตัวอย่างกันนะครับ รถฮับเด็กน้อยนักเรียน มีเด็กน้อยขึ้นเต็มคันเอาโลด แนมไปเห็นตะหน้ารถ เงิงเกิ่งเดิ่ง ล้อหน้าแทบสิบ่ได้แล่นขี้ดิน แปลว่า รถรับเด็กนักเรียน บรรทุกเด็กมาต็มคันรถ มองไปเห็นแต่หน้ารถแหงนขึ้นฟ้า ล้อหน้าแทบไม่ได้แตะพื้นดินเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จก

ภาษาอีสานคำว่า..จก
ความหมายตรงๆ ====>	ล้วงเข้าไป
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: แดนอังคาร เมื่อวันที่:: 8/29/2001 8:46:37 PM	ตัวอย่าง จกปลาแดกออกมาใส่ตำบักหุ่งแนะ แปลว่า ให้ไปล้วงเอาปลาร้าที่อยู่ในไห มาใส่ส้มตำ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จบเจีย

ภาษาอีสานคำว่า..จบเจีย
ความหมายตรงๆ ====>	ทั้งที,เสร็จสิ้นซะที, ส้นสุดเสียที
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 08-01-2008 13:28:46	ตัวอย่าง คำว่า จบเจีย มีความหมายว่า ทั้งที,เสร็จสิ้นซะที, ส้นสุดเสียที มาดูตัวอย่างกันนะครับ อ้ายบุญโฮมเฮียนฮอดเปรียญธรรม เก้าประโยคมาจบเจีย แต่กะยังมาเป็นกรรมกรแบบหามอยู่ แทนที่สิไปเอาดีทางธรรม แปลว่า พี่บุญโฮมร่ำเรียนเปรียญธรรมมาเก้าประโยคมาทั้งที แต่ก็ยังมาเป็นกรรมกรแบกหามอยู่ แทนที่จะไปเอาดีทางธรรม เพิ่นวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 37 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จบเจือ

ภาษาอีสานคำว่า..จบเจือ
ความหมายตรงๆ ====>	งาม/งามมาก/สวยงามมาก/พอดี
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 21-12-2009 00:46:39	ตัวอย่าง มื้อนั้น เด็กน้อยกำลังจมน้ำมีคนช่อยทันจบเจือ แปลว่า วันนั้ เด็กกำลังจมน้ำมีคนมาช่วยทันพอดี เป็นคนจบคนงาม แปลว่า เป็นคนสวยคนงาม ผู้สาวบ้านนั้นจบหลาย แปลว่า สาวบ้านนั้นสวยงามหลาย คำว่า จบ อาจหมายถึง ความเพรียบพร้อมสมบูรณ์ เช่น คนจบ ก็หมายถึงคนที่เพรียบพร้อมไปหมด ทั้งรูปร่างหน้าตา กิริยามารยาท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 38 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จอง

ภาษาอีสานคำว่า..จอง
ความหมายตรงๆ ====>	ทัพพี/
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 14-01-2010 07:06:07	ตัวอย่าง เอาจองมาตักแกงแหน่ แปลว่า เอาทัพพีมาตักแกงหน่อย เป็นคำเก่า ปัจจุบันใช้ ทัพพี
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 39 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จอบ

ภาษาอีสานคำว่า..จอบ
ความหมายตรงๆ ====>	แอบดู แอบมอง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เจ้าเก่า เมื่อวันที่:: 12/27/2001 11:59:14 PM	ตัวอย่าง บ่าวแดง เจ้ามาจอบเบิ่งอีหยังอยู่ฮุนี่ เขาสิเอาไม้แหย่ตาเด้ แปลว่า บ่าวแดง ทำไมท่านมาแอบดูอะไรอยู่ตรงนี้ เขาจะเอาไม้แทงตาท่านนะ แม่นบ่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 40 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้อ

ภาษาอีสานคำว่า..จ้อ
ความหมายตรงๆ ====>	ไกล้,กระชั้นชิด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 06-08-2006 13:37:08	ตัวอย่าง ในความหมายของ จ้อ อาจหมายถึง ระยะทาง หรือระยะเวลา ก็ได้ หรือ อาจจะใช้การเล่นคำ เพื่อให้ความหมายมากขึ้น เช่น จ้อๆ ,จั้นจ้อ ตัวอย่างประโยค เช่น -บ่าวหน่อขับรถนำก้นรถแท๊กซี่ เข่าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่กะเบรค เฮ็ดให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแฮง จนน้องกระแตที่นั่งมานำหัวดวนไปข้างหน้า บ่าวหน่อลาวสูนหลาย กะเลยลงรถไปฮ้ายให่คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอีหยังวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคเอา \"จ้อๆ\" ไคแหน่ตั๊ว ข่อยเบรคทัน คันจั่งสั้นรถได้ตำดากกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่กะลงมาเถียงว่า \"เจ้ากะคือกันนั่นหละ ขับรถมา \"จ้อ\" ดากรถข่อยปานนี่ มันกะกดดัน สั่นตั๊ว\" แปลว่า -บ่าวหน่อแกขับรถตามก้นรถแท๊กซี่ เข้าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่ก็เบรค ทำให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแรง จนน้องกระแตที่นั่งมาด้วยหัวคะมำไปข้างหน้า บ่าวหน่อแกโมโหมาก ก็เลยลงรถไปด่าให้คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอะไรวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคอย่าง \"กระชั้นชิด\" นี่ดีนะที่เราเบรคทัน ไม่งั้นรถได้ชนตูดกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่ก็ลงมาเถียงว่า \"คุณก็เหมือนกันนั่นหละ ขับรถมา \"ชิด\" ก้นรถฉันขนาดนี้ มันกดดัน รู้ไหม\" หรือ -บ่าวหน่อลาวมานั่งจ่มเรื่องผู้สาว ว่า ออกพรรษานี่ น้องกระแตกะสิให่ไปขอไปแต่งให้มันเรียบร้อย ลาวกะเลยคึดยากว่า มาบอกกัน \"จ้อๆ\" จั่งซี่ สิไปหาเงินค่าดองทันบ่น๊อ เวลากะ \"จั้นจ้อ\" เข่ามาซุมื่อ เทิงหมู่พวกกะสิว่าให่ ว่าบอกข่าวงานกินดอง \"จ้อ\" โพด ตัดชุดใหม่ใส่บ่ทัน แปลว่า -บ่าวหน่อแกมานั่งบ่นเรื่องแฟนสาวให้ฟังว่า ออกพรรษานี้ น้องกระแต ก็จะให้ไปสู่ขอ ไปแต่งงานให้มันเรียบร้อย แกก็เลยหนักใจว่า มาบอกกัน \"ไกล้ๆ\" อย่างนี้จะไปหาเงินค่าสินสอดทันไหม เวลาก็ \"กระชั้นชิด\" เข้ามาทุกที ทั้งเพื่อนฝูงก็จะว่าให้ ว่า มาบอกข่าวงานแต่งงาน \"กระชั้นชิด\" เกินไป ทำให้ตัดชุดใส่ไปงานไม่ทันเลย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 41 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จาวขาย

ภาษาอีสานคำว่า..จาวขาย
ความหมายตรงๆ ====>	ประกาศขาย
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 21-11-2006 13:25:57	ตัวอย่าง จาวขาย คือ จาวขาย มาเบิ่งโตอย่างกันเลย ควยบักตู่ อยู่บ้านพ่อใหญ่ดล มันบ่คูนตั๊ว ไถนากะแส่วซ้ายแส่วขัว บ่กงตามฮอยเก่าเลย แล้วกะมักแนมนำตะควยโตแม พ่อใหญ่ดลเลาจาวขายตั๊ว ถืกๆนึงดอก โตนั้นเลาวาสิขาย จัก 20 ร้อยนึง แปล ความเขาทู่ (หรือ หน้าทู่) ที่อยู่บ้านตาดล มันไม่ดี (ชอบออกนอกรีดนอกรอย) ไถนาก็เบี่ยงซ้ายบ้างเบี่ยงขวาบ้าง ไม่ตรงรอยเดิมที่เคยไถเลย แล้วก็ชอบมองตามความตัวเมีย (โดยเฉพาะสาวๆ) พ่อใหญ่ดลแกเลยประกาศขาย ถูกๆ ความตัวนั้นแกขายแค่ 2000 บาท เอง ควย = ควาย แส่ว คือ การเบี่ยง เฉไฉ กง คือ ตรง โตแม คือ ตัวแม่ หรือตัวเมีย ตรงกันข้ามกับ โตเถิก หรือ ตัวผู้ สั่นดอกหว้า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 42 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จิโป่ม หรือ จิ๊โป่ม

ภาษาอีสานคำว่า..จิโป่ม หรือ จิ๊โป่ม
ความหมายตรงๆ ====>	จิ้งโคร่ง หรือ กิ้งโคร่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 08-05-2006 21:18:20	ตัวอย่าง จิโป่ม หรือจิ้งโคร่ง เป็นแมลงปีกอ่อน ลำตัวขนาด เท่านิ้วมือ กินพืชเป็นอาหาร มีขาคู่หลัง แข็งแรงเพื่อตะกุยดินทำรูอยู่อาศัย (รูจิโป่มที่มีขุยดินนี้ ภาษาอีสานเรียกว่า ขวยจิโป่ม) จิโป่มจะอยู่ในรูลึกประมาณ 1-3 ฟุต ในต้นฤดูฝนจะปรากฏ ขวยจิโป่มมาก โดยสังเกตที่ผิวดินจะมี รอยตะกุยดินขึ้นมากองไว้ปิดปากรู เข้าใจว่าเมื่อขุดรูวางไข่ในดินแล้ว ตัวแก่จะหมดวงจรอายุไป ไข่ในดินจะ แตกเป็นตัวอ่อนแล้วออกมาจากรูหากิน ตามป่าที่มีใบไม้ทับถมกันพอชุ่มชื้น จิโป่ม หรือจิ้งโคร่ง ชาวอีสาน นิยมนำมาบริโภคเป็นอาหาร โดยนำมาแกงใส่หน่อไม้ดอง (ภาษาอีสานเรียกหน่อไม้ส้ม) หรือทำเป็นน้ำพริกจิ้งโคร่ง (ภาษาอีสานเรียก ป่นจิโป่ม)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 43 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จื้น

ภาษาอีสานคำว่า..จื้น
ความหมายตรงๆ ====>	แฉะ,ชื้นแฉะ
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 28-05-2006 10:17:21	ตัวอย่าง 1.มื่อวานฝนตกรินอยู่เหมิดมื่อ ย่างไปหม่องได๋ หนทางกะมีแต่ \"จื้นๆ\" ไปมาลำบากคัก แปลว่า เมื่อวานนี้ฝนตกปรอยๆอยู่ทั้งวัน เดินไปที่ไหน ถนนก็ ชื้นแฉะ ไปหมด ไปไหนมาไหนก็ลำบาก 2.น้องเป้ยปานวาด ลาวอกหัก ย่อนว่าอ้ายประสาทถิ่มลาวไปมักกับน้องปูไปรยา ลาวเสียใจหลาย ฮ้องไห่อยู่เหมิดมื่อ จนตาเปียกตา \"จื้น\" เหมิด แปลว่า น้องเป้ยปานวาดแกอกหัก เนื่องจากว่าพี่ประสาททิ้งแกไปชอบพอกับน้องปูไปรยา แกเสียใจมาก ร้องให้อยูทั้งวัน จนตาเปียกตาแฉะ ไปหมด...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 44 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จื่อ

ภาษาอีสานคำว่า..จื่อ
ความหมายตรงๆ ====>	จำ/จดจำ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 26-12-2009 00:32:28	ตัวอย่าง จื่อไว้ ทีหลังอย่าเฮ็ดอีก แปลว่า จำไว้ ทีหลังอย่าทำอีก บางทีก็พูดรวมกันว่า จื่อจำ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 45 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จู๋ไฟ

ภาษาอีสานคำว่า..จู๋ไฟ
ความหมายตรงๆ ====>	การขยับท่อนฟืนเข้าไปในเตาไฟเพื่อให้ไฟแรงขึ้น
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-06-2006 15:15:25	ตัวอย่าง จู๋ไฟ ไม่ใช่อันนั่นของไฟนะ อย่าคิดลึก จู๋ไฟ หมายถึง เมื่อเวลาไฟในเตาไฟไกล้ดับ เราก็ไปขยับท่อนฟืนเข้าไปในเตาให้ไฟมันแรงขึ้น ลักษณะการ\"จู๋ไฟ\" จะใช้สำหรับเตาที่ใช้ฟืน คำอื่นๆที่เกี่ยวกับกองไฟ เช่น -ดังไฟ----ก่อไฟ -มอดไฟ---ดับไฟ -ไฟมอด ---- ไฟดับ -จูดไฟ----จุดไฟ -อ่อยไฟ----การใช้วัตถุไวไฟมาช่วยให้ไฟติดง่านขึ้น -วีไฟ----การพัดลมเข้าไปในกองไฟเพื่อให้ไฟติดแรงขึ้น -จี่ไฟ----การเอาอะไรสักอย่างไปวางไว้บนถ่านไฟเพื่อให้สุก เช่น จี่ปลา จี่มันแจว -ไฟโฮง----ลักษณะถ่านไฟที่ติดไฟอย่างแรงกล้า ตัวอย่างเช่น พ่อใหญ่บัติบอกกับลูกสาวว่า \" ยามอี่หล่าเลิกโรงเรียนแล้วให่ฟ่าวไป \"ดังไฟ\" หนึ่งเข่าเด้อ คันไฟมันดังติดยากกะให่เอาฝาหม่อ \"วีไฟ\" ให่มันติด ถ่าไฟมันสิ \"มอด\" กะให่ \"จู๋\" ดู๋ๆ หนึ่งเข่าสุกแล้วกะให่เอาไฟใส่เตาถ่าน เอาถ่านใส่แล้วกะ \"วี\" ให้ไฟมัน \"โฮงๆ\" พ่อสิได้เอาปลาไป \"จี่\" แปลว่า คุณตาบัติบอกกับลูกสาวของแกว่า \" เมื่อลูกเลิกโรงเรียนแล้วให้รีบไป \"ก่อไฟ\" นึ่งข้าว ถ้าไฟมันติดยากก็ให้เอาฝาหม้อมา \"พัด\" ให้ไฟมันติด ถ้าไฟมันจะ \"ดับ\" ก็ให้เอาไฟยัดใส่บ่อยๆ พอนึ่งข้าวเสร็จแล้วก็ให้ก่อไฟที่เตาถ่าน แล้วพัดไฟให้ \"ไฟติดแรงๆ\" พ่อจะได้เอาปลาไปจี่กิน ซั่นตัว..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 46 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จู่หลู่

ภาษาอีสานคำว่า..จู่หลู่
ความหมายตรงๆ ====>	ยื่นหน้า หรือ ลอยหน้าลอยตา หรือเสนอหน้า
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: จารคำแหว เมื่อวันที่:: 23-12-2009 10:27:38	ตัวอย่าง โหย้วเฮ่ย บักนี่คือมาเฮ็ดหน้าจู่หลู่ ปานกะตู่หลบฝนแท้ เอ๊ะ!! บักนี่ (ไอ้หมอนี่) ทำไมมาทำเสนอหน้า ปานคากคก(กะตู่)หลบฝนแท้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 47 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โจกโหลกฟ่า ? (โผ่งฟ่า - ท้องฟ้า)

ภาษาอีสานคำว่า..โจกโหลกฟ่า ? (โผ่งฟ่า - ท้องฟ้า)
ความหมายตรงๆ ====>
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ จากคุณ:: ท่าวสุบัน (นายบัญญญญญัติ สีสม) เมื่อวันที่:: 14-09-2007 22:27:24	ตัวอย่าง เหมือนหุบเหวทั้งสิ้นของฟ้าที่เป็นอยู่นี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 48 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เชีย

ภาษาอีสานคำว่า..เชีย
ความหมายตรงๆ ====>	เถาวัลย์ เครือไม้ ไม้เลื้อย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 27-02-2006 11:20:07	ตัวอย่าง คันอยากให่ลูกเซานม ให่เอาเชียกอฮอมาทานม แล้วให่ลูกดูดเด้อ พอพันขม มันกะสิบ่อยากกินนมเองนั่นหล่ะ แปลว่า หากอยากให้ลูกเลิกกินนมแม่ ให้เอาเถาบรเพ็ดมาทานม แล้วให้ลูกดูดนะ พอเขาขม ก็จะไม่อยากกินนมเองนั่นแหละ คำว่า เชีย แปลว่า เถาวัลย์ เครือไม้ ไม้เลื้อย กอฮอ คือ บรเพ็ด เชียกอฮอ ก็คือ เถาบรเพ็ดนั่นเองหล่ะหนา ขมปิ๊ดขมปี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 49 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซง , ทรง

ภาษาอีสานคำว่า..ซง , ทรง
ความหมายตรงๆ ====>	ท่าทาง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 28-11-2006 11:39:41	ตัวอย่าง ซง อาจหมายถึง ชง ก็ได้ แต่ ซง หรือ ทรง ในที่นี้ ท่าทาง ที่แสดงออก เช่น -ทรงคือสิเมื่อยหลายเนาะ= ท่าทางจะเหนื่อยมากนะ -บ่าวหน่อนี่ทรงคือสิฮ้องเพลงม่วนเนาะ = บ่าวหน่อนี่ท่าทางจะร้องเพลงเพราะนะ -ได้ยินแต่เสียงหวานๆของน้องกระแต แล้ว ทรงคือสิผู้ดีคัก= ได้ยินแต่เสียงหวานๆของน้องกระแตแล้ว ท่าทางจะเป็นคนสวยมากเลย คำอื่นๆที่เกี่ยวข้องเช่น -ทรงคือ = เข้าท่า หมายถึง ดูดี ถูกใจ -กินทรง = เข้ารูปทรง หมายถึง เหมาะสมกับตัว เช่น น้องพอลล่ายามลาวนุ่งสิ่นเหี่ยนๆเบิ่งแล้ว \"กินทรง\" คัก บัดยามเพิ่นนุ่งสิ่นล่ามๆ เป็นทรงบ่อคือ หมายความว่า น้องพอลล่าเวลาแกใส่กระโปรงสั้นๆดูแล้ว \"เหมาะกับแก\" มากเลย แต่เวลาน้องแกใส่กระโปรงยาวๆ ดูแล้วไม่เข้าท่าเลย พะนะ เพิ่นอยากเห็นขาอ่อนน้องพอลล่า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 50 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซงคือ

ภาษาอีสานคำว่า..ซงคือ
ความหมายตรงๆ ====>	ท่าดีทีเหลว/เหมือนจะได้เรื่อง/ท่าทางเหมือนจะได้
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 31-07-2010 01:32:52	ตัวอย่าง อย่ามาเฮ็ดซงคือหลาย บาดให้เฮ็ดแล้วบ่ได้เรื่อง ความหมาย อย่าทำเป็นท่าดี พอให้ทำแล้วไม่ได้เรื่อง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 51 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซ่งหรั่ง,ซ่งหลั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ซ่งหรั่ง,ซ่งหลั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	กางเกงยีนส์
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 30-05-2006 12:53:16	ตัวอย่าง ทิดหน่อเลาไปหาซื้อซ่งอยู่ตลาดนัดจตุจักร ได้ซ่งหรั่งดากขาดมาโตหนึ่ง เลามักหลาย นุ่งซ่งหรั่งดากขาดโตนั้นกลับไปยามบ้าน เด็กน้อยเห็นเลานุ่งซ่งหรั่งเท่อย่างคัก พากันย่างนำก้นเลาเป็นล่ะหุย (หรือแม่นย่างนำถ่าบายดากเลาบุล่ะ?) แปลว่า... ทิดหน่อ แกไปหาซื้อกางเกงอยู่ตลาดนัดจตุจักร ได้กางเกงยีนส์ตูดขาดมาหนึ่งตัว แกชอบมาก นุ่งกางเกงยีนส์ตูดขาดตัวนั้นกลับไปเยี่ยมบ้าน พวกเด็กๆเห็นว่าทิดหน่อใส่กางเกงยีนส์เท่มาก จึงพากันเดินตามหลังแกไป เป็นขบวน (หรือว่าเดินตามรอจับก้นแกก็ไม่รู้?)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 52 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซอม

ภาษาอีสานคำว่า..ซอม
ความหมายตรงๆ ====>	การพิจารณา การจับตาดู การดูแลก็ได้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 11/10/2544 17:40:31	ตัวอย่าง อ้ายมาซอมเบิ่งงเจ้าซุมื้อซุยาม แปลว่า พี่มาจับตาดูเจ้าทุกวันเลยนะ ...วาสั่นดอก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 53 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซา

ภาษาอีสานคำว่า..ซา
ความหมายตรงๆ ====>	ถือสา/กัญชา
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:45:48	ตัวอย่าง ซา คำแรกย่อมากจาก หัวซา แปลว่า ถือสาเช่น อย่าไปซามัน มันบ่พอบาท แปลว่าอย่าไปสนใจมัน อย่าไปถือสามัน มันไม่ค่อยสมประกอบ 2.เลานั่งหัวเบิดมื้อ คือคนสูบซานี่หล่ะ แปลว่า แกนั่งหัวเราะทั้งวันเหมือนคนสูบกัญชานี่แหละ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 54 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซาม

ภาษาอีสานคำว่า..ซาม
ความหมายตรงๆ ====>	ในขณะที่ , ระหว่างที่รอ(เวลา)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 11-01-2007 14:49:26	ตัวอย่าง ซาม แปลว่า ในระหว่างที่ , ในขณะที่ หรือ ก่อนที่จะถึงเวลา ตัวอย่าง -บ่าวหน่อเอ้ย ให่เจ้าฟ่าวเอาลูกเอาเมีย เด้อ \"ซาม\" บ่ทันเฒ่า บัดห่าโดนกว่านี่ เป็นผู้บ่าวเฒ่า สิหาเมียยากเด้ แปลว่า -บ่าวหน่อ ให้คุณรีบแต่งการแต่งงาน ซะนะ \"ในระหว่างที่\" ยังไม่แก่ ถ้าปล่อยให้เนิ่นนานไปกว่านี้ เป็นผู้บ่าวเฒ่า จะหาสาวมาทำเมียยากนะ หรือ -พ่อใหญ่บัติลาวไปนั่งถ่าเมียอยู่หน้าปากซอย กะเลยสั่งเบียร์มานั่งกินถ่า \"ซาม\" เมียมาพะนะ ซั่วว่าเมียมาฮอด พ่อใหญ่บัติเมาเบียร์ฟ้อนแอ๋ฟ้อนแอ่น ลืมไปเลยว่ามานั่งถ่าเมีย แปลว่า -พ่อใหญ่บัติแกไปนั่งรอภรรยาอยู่หน้าปากซอย ก็เลยสั่งเบียร์มานั่งดื่มรอ \"ในระหว่างที่\" ภรรยาจะมา กว่าภรรยาแกจะมาถึง พ่อใหญ่บัติเมาเบียร์จนฟ้อนรำปร๋อ ลืมไปเลยว่ามานั่งคอยภรรยา พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 55 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซาว

ภาษาอีสานคำว่า..ซาว
ความหมายตรงๆ ====>	ยี่สิบ 20
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/29/2002 10:25:00 PM	ตัวอย่าง ซื้อกระเทียมแหน่ เอาซาวบาท แปลว่า ซื้อกระเทียมหน่อย เอา 20 บาท วาสั่นแหล่ว...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 56 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซำซา

ภาษาอีสานคำว่า..ซำซา
ความหมายตรงๆ ====>	รอ/คอย ไปก่อน ทำอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อฆ่าเวลารอ หรือเอาอย่างอื่นมาใช้ทดแทนไปก่อน
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 01-07-2010 01:02:04	ตัวอย่าง เอาเทียนมาไต้ถ้าจักหน่อย ซำซาไฟฟ้ามา แปลว่า เอาเทียนมาจุดใช้ก่อน ในช่วงเวลาที่รอไฟฟ้ามา (ไฟฟ้าดับ)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 57 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซื่อคิ่งนิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ซื่อคิ่งนิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ตรงเป๊ะ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 19:14:16	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ต้นสักทองต้นนี้คือซื่อคิ่งนิ่งดีแท้ เป็นตาเอามาเฮ็ดเสาเฮือนดีเนาะ แปล ต้นสักทองต้นดีดูแล้วตรงดีเหลือเกิน เหมาะที่จะนำมาทำเสาบ้านนะเนี่ยะ ว่าซ้าน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 58 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เซียบ

ภาษาอีสานคำว่า..เซียบ
ความหมายตรงๆ ====>	นอนหลับ,การนอนหลับระยะสั้นๆ,งีบหลับ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 30-10-2006 12:50:57	ตัวอย่าง เซียบ เป็นการนอนหลับระยะสั้นๆ อาจเป็นการ งีกหลับ เผลอหลับ แอบหลับ หรือนอนกลางวัน เช่น -มื่อนั่นข่อยนอนเว่ากันกับน่องพอลล่า เว่ากันไปเว่ากันมา ขั่น \"เซียบ\" ไปเลยกะยังว่า ฮู่เมี่ย ขึ่นมา น่องพอลล่าลักหนี ไปทางได๋แล่วบุ๊ แปลว่า -วันนั้นฉันนอนคุยกันกับน้องพอลล่า คุยกันไปคุยกันมา ฉันเผลอ \"หลับ\" ไปเลย รู้สึกตัวอีกที น้องพอลล่า แอบหนีไปไหนแล้วก็ไม่รู้ หรือ -มื่อคืนบ่าวหน่อไปหาเล่นเดิกไปหน่อย พอมาเฮ็ดงานกะเลยเหงานอน อยู่งึกๆอยู่ น้องตั๊กเห็นกะเลยคึดอยากหัว กะเลยเว่าว่า ไปไป อ้ายหน่อ ไป \"เซียบ\" จักหน่อยก่อนไป มันสิได้มีแฮงเฮ็ดงานต่อ แปลว่า -เมื่อคืนนี้บ่าวหน่อไปหาเที่ยวจนดึก พอมาทำงานตอนเช้าก็เลยง่วงหงาวหาวนอน น้องตั๊กเห็นก็แอบหัวเราะอยู่ในใจ บอกพี่หน่อ ให้ไป \"งีบ\" สักตื่นก่อน จะได้มีแรงมาทำงาน เป็นจั่งซี่ดู๋บ่น๊อ บ่าวหน่อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 59 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โซ

ภาษาอีสานคำว่า..โซ
ความหมายตรงๆ ====>	ป่วย/ไม่สบาย
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 13-01-2010 02:19:11	ตัวอย่าง อย่าเฮ็ดคือคนโซหลาย แปลว่า อย่าทำเหมือนคนป่วย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 60 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดก/หลก

ภาษาอีสานคำว่า..ดก/หลก
ความหมายตรงๆ ====>	ถอน/ถอนออก/ดึงออก/มาก หลาย เช่น หมากไม้ดก ลูกดก เป็นต้น
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 20-12-2009 21:21:26	ตัวอย่าง เมื่อวาน ไปดกหญ้าอยู่สวน แปลว่า เมื่อวาน ไปถอนหญ้าที่สวน เดี๋ยวนี้จะใช้ คำว่า ถอน เป็นส่วนใหญ่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 61 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดอกจาน

ภาษาอีสานคำว่า..ดอกจาน
ความหมายตรงๆ ====>	ดอกทองกวาว
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: บ่าวเดช เมื่อวันที่:: 14-07-2007 16:48:34	ตัวอย่าง ดอกจาน เป็นดอกไม้ที่แสดงถึงความงดงามของหมู่มวลพฤกษาของภาคอีสาน เนื่องจากน้อยนักน้อยหนาที่จะมีดอกไม้บาน และออกดอกในหน้าแล้ง จนเปรียบหน้าแล้ง หรือฤดูกาลที่แห้งแล้วดั่งดอกจาน เห็นดอกจานทีไร ความแห้งแล้ง อันเป็นทุกยากของคนอีสาน ได้ทันที มีคนเขียนเพลงเกี่ยวกับดอกจานได้ไพเราะเพราะพริ้งมาก เลยเอาเนื้อเพลงมาฝากกัน ดอกจานบานสะพรั่งหน้าแล้ง สีแดงแต้มแต่งพื้นดินอีสาน ลมร้อนโชยพริ้วพัดปลิวโชยผ่าน แย้มเยือนพื้นถิ่นอีสานแดนกันดารสุดแสนไกล เสียงแคนโหยแผ่วแว่วมา พื้นนาร้องครวญดินแตกระแหง ทุกผู้คนหม่นหมองสิ้นเรี่ยวแรง ดอกจานเจ้าบานหน้าแล้ง กลีบดอกสีแดงยังหมองไหม้ ท้องทุ่งนานี้ขาดนาง น้องนางหนีบางเข้าสู่เมืองกรุงสวรรค์ ทิ้งทุ่งนาเปลี่ยวร้างลงกลางคัน มุ่งไปด้วยจิตใฝ่ฝัน หาเงินหางานเลี้ยงกาย เฝ้ารอคอยน้องจนสองปีกว่า ย่างเข้าเดือนเมษางานสงกรานต์เคยสัญญา คอยแล้วเงียบหายสูญไปดังสายลมพา หรือลืมสิ้นแล้วบ้านนา ลืมดอกจานเสียงแคน วอนวอนฝากสายลมโชยผ่าน ด้วยจิตอธิษฐานโปรดได้สงสารและเมตตา กระหน่ำเมฆฝนฝูงคนกลับคืนบ้านนา อีสานกันดารหนักหนา ลมเอ๋ยช่วยพาความสุขมาเยือน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 62 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดอง

ภาษาอีสานคำว่า..ดอง
ความหมายตรงๆ ====>	การเกี่ยวพันกัน การเกี่ยวดอง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 10/25/2001 6:00:42 AM	ตัวอย่าง เจ้าบ่ไปกินดองท้าวประสาทบ๊อ... มื้อนี่ลูกสาวเพิ่นสิเอาผัว แปลว่า ท่านไม่ไปกินเลียงงานแต่งงานของลูกสาวท้าวประสาทเหรอ วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 63 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เดิ๋ก

ภาษาอีสานคำว่า..เดิ๋ก
ความหมายตรงๆ ====>	ดึก , ค่ำมืดแล้ว , ดึกมากแล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 24-07-2007 16:33:51	ตัวอย่าง โตอย่าง : เอ้าอ้ายบัติกับอ้ายดล หมู่เจ่ามาหยังเดิ๋กปานนี่ ชมรมเขาแสดงแล้วแต่โดนแล้ว เฒ่าแล้วหลงหน้าลงหลัง เนอะหมู่เจ่ากะดาย คำแปล : เอ้า พี่บัติกับพี่ดล มาทำอะไรดึกปานนี้ ชมรมเขาแสดงเสร็จนานแล้ว แก่แล้วขี้หลงขี้ลืมจริงๆ พี่ๆนี่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 64 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แดงจ่ายหว่าย

ภาษาอีสานคำว่า..แดงจ่ายหว่าย
ความหมายตรงๆ ====>	แดงสดใส แดงสุก แดงแจ๋
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 06-11-2006 08:55:04	ตัวอย่าง แดงจ่ายหว่าย คือลักษณะของสีแดง ที่แดงแบบสดใส ซึ่งเป็นสีแดงที่น่าประทับใจ หากเป็นของกินก็แดงน่ากิน เช่น แตงโมงสุก แดงจ่ายหว่าย หมายถึง แตงโมสุก แดงฉ่ำน่ากิน เสื้อสีแดงจ่ายหว่าย หมายถึงเสื้อสีแดงสดใส ตาเว็นกำลังตกดิน สีแดงจ่ายหว่าย งามเป็นตาหน่าย หมายถึง ดวงอาทิตย์ กำลังตกดิน สีแดงสดใสสวยงามมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 65 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แดงฮูนฮูน

ภาษาอีสานคำว่า..แดงฮูนฮูน
ความหมายตรงๆ ====>	แดงจ้า แดงเพลิง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 06-11-2006 16:37:01	ตัวอย่าง แดงฮูนฮูน หรือบางทีออกเสียงว่า แดงฮวนฮวน คือแดงจ้า แดงเพลิง หรือแดงแบบมีประกาย เช่น ถ่านไม้แดงฮงดีคัก ไฟแดงฮูนฮูนเลย หมายถึง ถ่านไม้แดงไฟกล้าดีมาก ไฟแดงจ้าเลย ตาเว็นกำลังตกดิน สีแดงฮูนฮูน หมายถึง ดวงอาทิตย์กำลังตกดิน สีแดงจ้า ไปไต้อึ่ง แยงไฟไปถืกตางูเห่า ตาแดงฮูนฮูน เป็นตาย่าน หมายถึง ไปส่องอึ่ง ส่องไฟไปโดนตางูเห่า ตาแดงเพลิง น่ากลัว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 66 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ต้นตุบหมุบ

ภาษาอีสานคำว่า..ต้นตุบหมุบ
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นพืชล้มลุกชนิดหนึ่งมีหัวเล็กๆเป็นพวงเหมือนกระชายไทย
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 22-10-2007 14:16:29	ตัวอย่าง ต้นตุบหมุบ...อ.ชุมพลบุรี จ.สุรินทร์ ลักษณะใบสีเขียวแบนราบติดดิน..มีประมาณ 6-8 ใบ..มีดอกสีขาว...ดอกหอมเย็นๆ...มีหัวเล็กๆเป็นพวงเหมือนกระชาย...จะหอมอ่อนๆ...สรรพคุณ...ใช้เป็นยา..ดับพิษร้อน..ถอนพิษไข้...ใช้ต้ม...หรือ...แช่น้ำเย็นก็ได้ พบทั่วๆไปในประเทศไทย...ที่ชัยนาทมีหลังเขาพลอง...เขาสารพัดดี...อ.หันคาก็มี.....เขาดินทางไปหางน้ำสาครก็มี
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 67 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตอดเงา

ภาษาอีสานคำว่า..ตอดเงา
ความหมายตรงๆ ====>	สัปหงก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 08-07-2008 15:58:21	ตัวอย่าง ตอดเงา แปลว่า สัปหงกครับ มาดูตัวอย่างกันนะครับ สาวนางเลาไปเถิดเทิงมา (ร้านอาหารอีสาน แถวปิ่นเกล้า) พ้อผู้บ่าวเลาหมอลำบาดหลงคารมว่าซั่น กว่าสิกลับจากไปเที่ยวกะตี 4 มาคือเดิกคักแท้ เลามาเฮ็ดงานแล้วง่วงเหงาหาวนอนตอดเงาอยู่เหมิดมื้อเอาโลด เป็นไผกะง่วงคือกัน เพิ่นวา แปล สาวนาง (คนเก่า..อยากได้เบอร์โทรติดต่อหลังไมค์) แกไปเที่ยวเถิดเทิงมา เจอหนุ่มหมอลำคารมดีเลยหลงคารมเขา กว่าจะกลับจากเที่ยวก็ ตี 4 ซึ่งดึกมาก พอวันรุ่งขึ้นแกมาทำงานก็เกิดอาการง่วงเหงาหาวนอน นั่งสัปหงกทั้งวัน เป็นใครก็ต้องง่วงครับ สั่นดอกหวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 68 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตอเฟียง

ภาษาอีสานคำว่า..ตอเฟียง
ความหมายตรงๆ ====>	ตอเฟียง
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: ผู้เฒ่าเมืองอุดร เมื่อวันที่:: 03-01-2010 16:49:38	ตัวอย่าง คำว่า ตอเฟียงก็คือตอชังข้าวนี่เอง ขอเสริมคำว่าต้นข้าว ๆ มาจากเมล็ดข้าวเมื่อนำมาแช่น้ำจะเปลี่ยนชื่อเรียกว่าแช่ข้าวปลูก เมื่อนำไปหว่านลงที่นาที่เราเตรียมไว้พองอกออกมาก็เรียกว่าต้นกล้า พอนำไปปักดำก็เปลี่ยนชื่อเรียกว่าต้นข้าว พอเกี่ยวข้าวเสร็จเปลี่ยนชื่อจากต้นข้าวมาเป็นตอเฟียง ( ตอซังข้าว )
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 69 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตาบซวง

ภาษาอีสานคำว่า..ตาบซวง
ความหมายตรงๆ ====>	ด้านข้างบริเวณชายโครงช้ายหรือขวาภาษาอีสานเรียกว่าตาบซวง
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 01-02-2009 13:20:00	ตัวอย่าง ในส่วนของร่างกายคนเราภาษาอีสานเรียกได้อัศจรรย์ที่สุดในภาษาที่สื่อสารกันบนโลกใบนี้ ดังคำว่า ตาบซวง เช่น นักมวยต่อยกัน ฝ่ายแดงเต๊ะตาบซวงฝ่ายน้ำเงินจนแดงเป็นผื่น หรือจะกล่าวว่า \"ระวังเด้อกูสิเต๊ะตาบซวงมึงให้ตายคาแข้งเด้อ\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 70 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตาบ่มีคนน้อย

ภาษาอีสานคำว่า..ตาบ่มีคนน้อย
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่รู้จักสังเกตุ ,ไม่มีไหวพริบ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 08-01-2009 13:09:42	ตัวอย่าง ตย. นางอ้อนจ่มให้อ้ายบ่าวหน่อว่า \" หาผ้าอ้อมลูกซื่อๆกะหาบ่พ้อ\" วางอยู่หัวส้วมนั่นเด้ บเห็นบ่ จั่งแม่น ตาบ่มีคนน้อยเนาะ\" อ้ายบ่าวหน่อเลยตอบว่า \" โอ้ยอย่าจ่มหลาย ป๋าทิ้มไปเอาเมียใหม่ซะเด้ละ\" พลั๊วะ ??? เสียงขวดนมลูกเวิ้นมาใสหัว แปล นางอ้อนบ่นพี่หน่อว่า \"ให้หาผ้าอ้อมลูกเฉยๆก็หาไม่เจอ ก็วางอบู่หัวเตียงห้องนอนไงละ ไม่รู้จักสังเกตุเอาซะเลย\" พี่หน่อตอบไปว่า \"อย่าขี้บ่นนัก เดี๋ยวก็ทิ้งไปหาเมียใหม่หรอก\" พลั๊วะ ??? และแล้ว ขวดนมก็ลอยมาโดนกบาลคนบ้างคน เอวัง ก็มีด้วยประการละฉะนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 71 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตายคาป้อ

ภาษาอีสานคำว่า..ตายคาป้อ
ความหมายตรงๆ ====>	อาการของไข่ที่เป็นตัวสมบูรณ์แล้ว แต่ฟักไม่ออก ตายอยู่ในไข่
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 11-10-2010 10:33:05	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ทิดมี เลือกเอาไข่ไก่จ้างฮัง และลักหลอยเอาเฉพาะ ไข่ตายคาป้อ เนื่องจากเอาไปต้มสุกแล้ว แกะออกมาเป็นโต โม่มโลด แซบ คำแปล ทิดมี เลือกเอาไข่ที่แม่ไก่ฟักไม่ออก และแอบซ่อนเอาเฉพาะ ไข่ที่เป็นตัวสมบูรณ์แล้วแต่ฟักไม่ออก เนื่องจากเอาไปต้มแล้ว แกะเปลือกออกมา จะเป็นตัวไก่น้อยเลย จากนั้นก็กลืนเลย อร่อย อีกอย่าง คำว่า " ตายคาป้อ" ใช้เป็นสำนวนคำ เปรียบเทียบ หมายถึง หมดสิทธิ์ตั้งแต่ต้น หรือ แพ้ตั้งแต่ในมุ้ง เช่น ตัวอย่าง จารย์ใหญ่เอ้ย..อย่ามาท้าแข่งยิงหนังสติ๊ก กันถ่อน ฝีมือคือเจ้า กะ ตายคาป้อ พุ้นแหล่ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 72 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ต่ำอิดต่ำก่อ

ภาษาอีสานคำว่า..ต่ำอิดต่ำก่อ
ความหมายตรงๆ ====>	แรกเริ่มเดิมที
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ จากคุณ:: ทิดแหล่ เมื่อวันที่:: 11-12-2007 01:46:10	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ต่ำอิดต่ำก่อกะข้อยนี่ละเป็นคนพาเฮ็ดก่อนหมู่ แรกเริ่มเดิมทีก็ฉันนี่แหละเป็นคนนำพาทำก่อนใครเขา *** \"ต่ำ\" คำเดียวจะเป็นคำกิริยาแปลว่า \"ทอ\" ใช้ประกอบคำอื่น เช่น ต่ำหูก ต่ำสาด ตัวอย่าง ผู้สาวต่ำหูกอยู่ใต้ล่างเฮือน ผู้สาวทอหูกอยู่ใต้ถุนเรือน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 73 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ติ่งตั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ติ่งตั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	รถเร่ขายของตามบ้าน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 09-05-2006 15:44:33	ตัวอย่าง อธิบายเสริม : ในอดีต คนเร่ขายของตามบ้าน มักใช้ วัวต่าง คือใช้วัวบรรทุกสินค้า ภาษาอีสาน เรียกว่า งัวติ่งตั่ง หมายถึง วัวต่าง, แต่ปัจจุบัน ไม่ใช้วัวกันแล้ว ใช้รถแทน เรียกว่ารถติ่งตั่ง แปลว่า รถต่าง.. ซึ่งหมายถึง รถมอเตอร์ไซค์ บรรทุกของไว้ท้ายรถ เช่น ไข่ ผัก เนื้อวัว เนื้อหมู เป็นต้นไปเร่ขายตามบ้าน... ดังนั้น ความหมาย ในปัจจุบัน จึงเป็น รถเร่ขายของตามบ้าน ตัวอย่างการใช้... บ่าวหน่อ : มื้อนี้ สิได้หยังกินกับข้าวน้อ... ติ่งตั่ง ซัมมะนานมาแท้น้อ สิได้ซื้อปลาดุกมาลาบกินนี่หนา บักจ้อย : คันติ่งตั่งมา เบิ่งปลาอีฮือ ให้ข่อยนำแหน่เด้อ... ข้อยอยากกินปลาอีฮือ คำแปล.... บ่าวหน่อ : วันนี้จะกินข้าวกับอะไรน๊า ... รถเร่ขายของ เมื่อไหร่จะมาซะที จะได้ซื้อปลาดุกมาทำลาบปลาดุก บักจ้อย : ถ้ารถเร่ขายของมา ฝากดูปลาหมึกตากแห้งให้หน่อยนะ... จ้อยอยากกินปลาหมึกย่าง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 74 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตู้ด

ภาษาอีสานคำว่า..ตู้ด
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะของการขยับเคลื่อนที่ของวัตถุโดยบ่ต้องยกไห่ลอยขึ้นจากพื้น
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: แคน เมื่อวันที่:: 04-06-2009 14:36:44	ตัวอย่าง \"โอ้ย..กะติ๋บเข่าจั๋งแม่นอยู่ไกล ข้อยจ๊กบ่เถิง ตู้ดมา ไก้ๆ ข่อยแหน่\" หรือถ่าใช้กับคน กะมักไซ้ในสำนวนที่ว่าคนที่ไป๋ซอยงานบุญงานแต่งแล้วกิ๋นบ่ฮู้จักพอ \"เหว๋ย จั๋งแม่นเจ้าบ่อายเจ้าภาพน้อ อ้ายเซียงโหล ซอยงาน ซาวบาท (ยี่สิบ) ตู้ดกิ๋นจน กางเกงขาดดาก\" หมายถึง การขยับเคลื่อนที่จากวงหนึ่งไปอีกวงหนึ่ง โดยบ่ต้องลุกขึ้น ลักษณะการเคลื่อนที่ในแนวราบ สิได่บ่เป็นที่สังเกตุของคนอื่น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 75 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ถั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	กระแทก
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 19:25:54	ตัวอย่าง เช่น เว้าดู๋หลายบักห่านั่น เปนตาถั่งเอาจั๊กบาด แปลว่า พูดมากจริงไอ้นั่น น่าใส่(น่าทอย)สักทีซะหรอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 76 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถืก

ภาษาอีสานคำว่า..ถืก
ความหมายตรงๆ ====>	1.ถูก,ถูกต้อง 2.โดน 3.ราคาถูก
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-05-2006 13:28:51	ตัวอย่าง 1.แปลว่า ถูก เช่น พอบ่าวหน่อเหลียวเห็นน้องพอลล่าย่างมาหา ลาวกะดีใจหลายจนโตสั่น เฮ็ดอีหยังกะบ่ \"ถืก\" น้องพอลล่าถามอีหยัง บ่าวหน่อกะตอบบ่ \"ถืก\" ย่อนว่าเพิ่นอยากอาย -หมายความว่า พอหนุ่มหน่อแกเห็นน้องพอลล่า เดินเข้ามาหา แกก็ดีใจมากจนตัวสั่น ทำอะไรไม่ถูก น้องพอลล่าถามอะไรแกก็ตอบไม่ถูก เพราะว่าแกเขินอาย 2.แปลว่า โดน เช่น บ่าวหน่อกับน้องพอลล่าผิดกัน ย่อนว่าน้องพอลล่า \"ถืก\" น้องตั๊กเข้ามาเป็นมือที่สาม เถียงกันไปเถียงกันมา น้องพอลล่าสูนหลาย กะเลยลาวกะเลยจับได้ค้อน ฟาดไปสิให่มัน \"ถืก\" หัวบ่าวหน่อ บ่าวหน่อเงิกหัวหลบ ค้อนกะเลยสุย ไป \"ถืก\" หัวบ่าวสาท ที่กำลังจอบเบิ่งเขาเถียงกัน -แปลว่า หนุ่มหน่อกับน้องพอลล่าทะเลาะกัน เนื่องจากว่า น้องพอลล่า ถูก น้องตั๊กเข้ามาเป็นมือที่สาม เถียงกันไปเถียงกันมา น้องพอลล่าโมโหมาก ก็เลยจับได้ค้อน ฟาดไปจะให้ โดน ศีรษะของหนุ่มหน่อ หนุ่มหน่อเบี่ยงศีรษะหลบ ค้อนก็เลยพลาดเป้าไป โดน ศีรษะขงหนุ่มสาท ที่กำลังแอบดูเขาทะเลาะกัน 3.แปลว่า ราคาถูก เช่น พ่อใหญ่บัติ ลาวเป็นคนเลี้ยงม้า มีคนมาขอซื้อม้าลาว โตละสี่พัน ลาวว่าเขาซื่อ \"ถืก\" โพด เลยบ่ขาย บัดมื่อลุนมา ม้าของลาวขั่นบ่กินเทิงน้ำบ่กินเทิงหญ่า ลาวสูนหลาย กะเลยฮ้องขึ้นว่า ม้าโตนี่บ่กินน้ำกินหญ่า กูสิขายจักสองพันห้า ขาย \"ถืกๆ\" ผู้ได๋อยากได้มาเอาไปโลด -แปลว่า คุณตาบัติ แกเป็นคนเลี้ยงม้า มีคนมาขอซื้อม้าของแกในราคาสี่พันบาท แกว่าเขาให้แก \"ราคาถูก\" เกินไป แกเลยไม่ขาย แต่พอวันหลังมา ม้าของแกไม่กินทั้งน้ำ ไม่กินทั้งหญ้า แกโมโหมากก็เลยร้องขึ้นว่า ม้าตัวนี้ไม่กินน้ำไม่กินหญ้า ฉันจะขายสักสองพันห้าร้อยบาท \"ขายถูกๆ\" ใครอยากได้มาเอาไปเลย...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 77 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถืกคิง, ถืกคีง, ถูกคีง

ภาษาอีสานคำว่า..ถืกคิง, ถืกคีง, ถูกคีง
ความหมายตรงๆ ====>	ถูกอกถูกใจ, ชอบใจ, ชอบอกชอบใจ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 24-10-2006 14:05:26	ตัวอย่าง ถืกคิง, ถืกคีง, ถูกคีง ไม่รู้ว่าเขียนอย่างไรกันแน่ เพราะอ่านอย่างนี้แหละครับ เอามารวมกันก็แล้วกัน คำว่า ถืก ก็คือ ถูก (สัมผัส) คิง หรือ คีง แปลว่าร่างกาย แล้วไฉน ภาษาอีสานแปลว่า ชอบอกชอบใจ หรือ ถูกอกถูกใจไปได้ น้อ.. คำนี้เป็นการแปลความหมายโดยรวมนะครับ เหมือนกับมา มีอะไรมาทำให้รู้สึกประทับใจจนบนสะเม็น หรือ ขนลุกสั่น ทำนองนี้ หรือ อาจจะมาจากคำว่า สามารถถูกเนื้อต้องตัว หรือ ถูกามร่างกายได้ โดยที่ร่างกายไม่ขัดขืนก้เป็นได้ เลยทำให้ถูกใจ สั่นดอกหว้า มาดูตัวอย่างกันนะครับ บุญข้าวสากปีนี้ บ้านเฮาจ้างวงโปงลางจุฬาฯมาเล่น จักแมนถืกคีงผู้บ่าวคัก เพิ่นสิได้ไปมวนหน้าฮ้านสั่นดอก แปลว่า บุญข้าวกระยาสารถ (ช่วงเทศกาลน้ำหลาก เดือน 9-10) ปีนี้ หมู่บ้านเราจ้างวงโปงลางจากจุฬามาเล่น เป็นที่ชอบอกชอบใจของหนุ่มๆมาก พวกเขาจะได้ออกไปสนุกหน้าเวที สั่นดอก เป็นจั่งใด๋น้อ ภาษาอีสานมื้อละคำ ถืกคีงพี่น้องบ่น้อ.......
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 78 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทวย

ภาษาอีสานคำว่า..ทวย
ความหมายตรงๆ ====>	ทาย,คำปริศนา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/15/2002 11:07:42 PM	ตัวอย่าง บ่าวหน่อ---เจ้าลองมาทวยเบิ่ง อีหยังน้อ ต้นท่อขาใบวาเดียว บ่าวสาท---อ้อย บ่าวหน่อ---บ่แม่น อ้อยบ้านเจ้าบ่ต้นท่อขา บ่าวสาท--จั่งซั่น กล้วย บ่าวหน่อ---ถืกแล้ว แปลความหมายว่า บ่าวหน่อ--คุณลองมาทายดูซิว่า อะไรเอ่ย ต้นเท่าขาใบวาเดียว บ่าวสาท--อ้อย บ่าวหน่อ--ไม่ไช่ อ้อยบ้านคุณเหรอต้นเท่าขา บ่าวสาท--ถ้างั้น กล้วย บ่าวหน่อ---- All right บ่าวหน่อ ลาววา...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 79 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทอบ

ภาษาอีสานคำว่า..ทอบ
ความหมายตรงๆ ====>	อาการหรือกิริยาที่ทำให้สิ่งของแนบชิดกันและเป็นระเบียบ โดยกระแทกกับพื้น หรือพื้นผิวใดๆก็ได้เพื่อให้เป็นระเบียบ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: ซิ่ง เมื่อวันที่:: 18-04-2007 18:56:06	ตัวอย่าง ทอบ เป็นคำกิริยา นะครับ การใช้งาน มักใช้กับสิ่งของที่ไม่ใหญ่ และจัดเข้ากันได้ง่าย ยกตัวอย่าง ซิ่ง : กระดาษA4 ที่กองอยู่ม่องนั่นบ่เป็นระเบียบเลย น้อย เอ้ย เอามาทอบๆเข้ากันแล้วไปกองไว้ให้มันดีๆทางพู้นดู๋ น้อย : ครับๆ แปล................... ซิ่ง : กระดาษA4 ที่กองอยู่ตรงนั้นเป็นระเบียบเลย น้อย เอ้ย เอามา...ทอบ...(เป็นอาการหรือการกระทำ ตามความหมายที่ให้ครับ) ...........เข้ากันแล้วไปกองไว้ให้มันดีๆทางพู้นดู๋ น้อย : ครับๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 80 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทางเคยเทียว/เคยเทียว

ภาษาอีสานคำว่า..ทางเคยเทียว/เคยเทียว
ความหมายตรงๆ ====>	ที่หรือทางที่เราใช้ ไปมาเป็นประจำ / ที่หรือทางที่เราเคยไปเคยมา / เคยไปเคยมา
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 16-11-2010 13:01:23	ตัวอย่าง ผมเคยเทียวไปบุรีรัมย์หลายเทื่อแล้ว แปลว่า ผมเคยไปเคยมาที่บุรีรัมย์ หลายครั้งแล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 81 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทางลุ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..ทางลุ่ม
ความหมายตรงๆ ====>	ข้างล่าง
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 19:21:19	ตัวอย่าง เป็นคำทางฝั่งสปป ลาว และแถบท้องถิ่นอีสาน แปลว่าข้างล่าง ขณะที่อื่นมักจะใช้ ว่าทางล่างแทน เช่น อ้ายพล:น้องพอลล่าโตอยู่ไส อ้ายคือบ่พ้อ น้องพอลล่า:เขาอยู่ทางลุ่มพุ่นนา อ้ายพล
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 82 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทำ

ภาษาอีสานคำว่า..ทำ
ความหมายตรงๆ ====>	กระทืบ , การใช้ฝ่าเท้ากระแทก,ถีบ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-09-2007 22:18:06	ตัวอย่าง ทำ เป็นลักษณะ ของการใช้เท้ากระทืบ กระแทก เช่น -น้องพอลล่า เคียดให่แม่ เพราะว่าแม่บ่ให่ไปเบิ่งบ่าวหน่อเล่นคอนเสิร์ต กะเลยย่าง \"ทำ\" แป้นเฮือน ดังตื้มๆปานแป้นสิหลู เอาโล้ด แปลว่า -น้องพอลล่า โกรธให้คุณแม่ที่ไม่อนุญาตให้ไปดูคอนเสิร์ตของบ่าวหน่อ ก็เลยเดิน \"กระทืบ\" ไม้กระดานบ้านประชดแม่ เสียงดังโครมๆจนเหมือนกระดานบ้านจะถล่มไปเลย หรือ -มื่อคืนมหาบัติลาวไปหาเล่น หาเที่ยวเดิก กลับมาเฮือนเมียลาวเคียดแฮง กะเลยถืกเมียใช้ตีน \"ทำ\" บักแอว จนแอวเค่น เกือบตาย พะนะ แปลว่า -เมื่อคืนที่ผ่านมา มหาบัติแกไปเที่ยวมาจนดึกดื่น กลับมาถึงบ้าน ภรรยาแกโมโหมาก ก็เลยใช้เท้า \"กระแทก\" เข้าที่เอว จนเอวเคล็ด เกือบตาย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 83 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทิง

ภาษาอีสานคำว่า..เทิง
ความหมายตรงๆ ====>	1.บน,ข้างบน 2.ทั้ง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 01-07-2006 10:45:47	ตัวอย่าง เทิง แปลว่า บน หรือข้างบน เช่น -เทิงเฮือน-------บนบ้าน -อยู่เทิงโพน--------อยู่บนโพน -อยู่เทิงหัว--------อยู่ข้างบนหัว หมายถึง อยู่เหนือศีรษะขึ้นไป -เทิงกกไม้--------บนต้นไม้ เทิง แปลว่า ทั้ง เช่น -กินป่นกุ้งเทิงเผ็ดเทิงเค็ม-------กินป่นกุ้งทั้งเผ็ดทั้งเค็ม -ยานี่ใซ่ได้เทิงเด็กน้อยเทิงผู้ใหญ่-------ยานี้ใช้ได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ตัวอย่างประโยค เช่น มื่อนั่นข่อยขึ้นไปเล่น \"เทิง\" ชมรมอีสาน ชมรมอีสานจุฬาฯที่อยู่ \"เทิง\" ชั้น 4 ตึกจุลฯนั่นหละ ขึ้นไปแล้วกะมีแต่แนวม่วนๆ มี \"เทิง\" การเล่นคนตรี มี \"เทิง\" ฮ้องเพลง แล้วกะยังมีการกินเข่าอีกเด้ แนวกินกะมีแต่แนวแซบๆ \"เทิง\" ต้มปลา \"เทิง\" ตำบักหุ่ง แซบบักคัก พอน้องเขาเอามาวาง \"เทิง\" พาเข่าท่อนั่นหละ ข่อยกะอดใจบ่ไหว \"เทิง\" ซด \"เทิง\" คุ่ย เอาโลด แปลว่า วันนั้นที่ฉันขึ้นไปเล่น \"บน\" ชมรมอีสาน ชมรมอีสานจุฬาฯที่อยู่ \"บน\" ชั้นสี่ตึกจุลฯนั่นแหละ ขึ้นไปแล้วก็พบแต่สิ่งสนุกสนาน มี \"ทั้ง\" การเล่นดนตรี มี \"ทั้ง\" การร้องเพลง แล้วก็ยังมีการกินข้าวด้วยนะ อาหารก็มีแต่ของอร่อยๆ \"ทั้ง\" ต้มปลา \"ทั้ง\" ส้มตำ อร่อยจริงๆ พอน้องเขาเอากับข้าวมาวางลง \"บน\" ถาดกับข้าวแค่นั้นแหละ ฉันก็อดใจไม่ไหว \"ทั้ง\" ซด \"ทั้ง\" คุ่ย เลยหละ เป็นตาแซ๊บ..เป็นตาแซบ..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 84 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เที่ยงที่ลี่, ซือที่ลี่

ภาษาอีสานคำว่า..เที่ยงที่ลี่, ซือที่ลี่
ความหมายตรงๆ ====>	เที่ยงตรง, ตรงดิ่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 17-07-2007 11:52:51	ตัวอย่าง คำว่า เที่ยงที่ลี่ , ซือที่บี่ ตรงที่ลี่ ความหมายเดียวกัน คือ เที่ยงตรง, ตรงดิ่ง เที่ยง, ซือ คือ ตรง คำว่า ที่ลี่ เป็นคำขยายเพื่อบอกว่า เที่ยง หรือ ตรงสุดๆ ยังกะเวลา 18.00 น. มาดูตัวอย่างกันนะครับ อ้ายดลเลามักกินเหล้าทุกมื้อทุกเวน แต่เลาบ่มีปัญหากับเมียเลา ย้อนมาเลามีเคล็ดลับ ยามเลายามกายหน้าเมียเลา สิยางเที่ยงที่ลี่ คือจั่งบ่มีหยังเกิดขึ้น เมียเลาเลยจับบ่ได้จักเทือ แปลว่า พี่ดลแกเป็นคนที่ชอบกินเหล่าทุกเช้าเย็น แต่แกก็ไม่เคยมีปัญหากับภรรยาแกเลย เพราะว่าแกมีเคล็ดลับ เวลาแกเดินผ่าหน้าภรรยาแก จะเดินตรงดิ่ง เหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น ภรรยาแกเลยไม่เคยจับได้สักที
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 85 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทียะ

ภาษาอีสานคำว่า..เทียะ
ความหมายตรงๆ ====>	งอม ,สุกงอม หรือ สุกจนเละ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 09-10-2006 13:08:58	ตัวอย่าง เทียะ แปลว่า งอม หรือ สุกงอม หรือ สุกจนเละ มักจะใช้กัลผลไม้ที่สุก จนงอม จนเละ แล้ว เช่น -กล้วยเทียะ,บักเขียบเทียะ หรืออาจจะใช้เปรียบเทียบอาการของคนที่เหนื่อยล้ามากแล้ว ตัวอย่าง -เวลาเอากล้วยให่ลูกกิน ให่เอากล้วยอี่ออง หน่วย \"เทียะ เทียะ\" เด้อ คันเอาหน่วยเหิ่มๆ ลูกสิขี่แก่นเด้ แปลว่า -เวลาเอากล้วยให้ลูกกิน ให้เอากล้วยน้ำว้าที่มัน \"สุกงอม\" แล้วนะ ถ้าเอาลูกที่มันห่ามๆ ลูกจะท้องผูก ขี้ไม่ออกนะ กล้วยอี่ออง = กล้วยน้ำว้า พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 86 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แทก

ภาษาอีสานคำว่า..แทก
ความหมายตรงๆ ====>	วัด , การวัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-08-2006 13:05:08	ตัวอย่าง แทก หมายถึง วัด แต่ไม่ใช่วัดที่มีพระเณรนะ ในที่นี้หมายถึง วัดขนาด อาจจะวัดความยาว หรือความกว้างก็ได้ เช่น -บ่าวหน่อลาวมาคุยว่า บักสีดาอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่บักคัก แต่บ่าวสาทมาคุยทับว่าอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่กั่ว กะเลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา พ่อใหญ่บัตินั่งฟังอยู่ กะเลยหุนหวย ฮ้องขึ้นว่า สูสิเถียงกันหาสีแตกหยังเดียวหนิ สูกะไปปิดมาคนละหน่วย เอามา \"แทก\" กันเบิ่ง ว่าของผู้ได๋ใหญ่กั่ว ท่อนั่นกะสิ้นเรื่อง แปลว่า -บ่าวหน่อแกมาคุยว่า ผลฝรั่งที่อยู่บ้านแกลูกใหญ่มาก แต่บ่าวสาทกลับมาเถียงว่าอยู่บ้านแกลูกใหญ่กว่า ก็เลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา คุณตาบัตินั่งฟังอยู่ ก็รู้สึกรำคาญ ตะโกนขึ้นว่า พวกแกจะเถียงกันหาสวรรค์วิมานอะไร ก็ไปปลิดมาคนละลูก เอามา \"วัด\" กันดู ว่าของใครใหญ่กว่า แค่นั้นก็สิ้นเรื่อง หรือ -บ่าวหน่อลาวเฮ็ดงานอยู่บริษัทเฮ็ดเลนส์ ลาวต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนสิตัดเลนส์แต่ละอัน พวกเจ้าต้อง \"แทก\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ เด้อ ยามลูกค้ามาตัดแว่น กะให่ \"แทก\" สายตาให่เพิ่นดีๆ สิบ่ได้มาเสียเวลา \"แทก\" ใหม่อีกหลายครั้ง แปลว่า -บ่าวหน่อแกทำงานอยู่บริษัทผลิตเลนส์ แกต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนจะตัดเลนส์แต่ละอัน พวกคุณต้อง \"วัด\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ นะ เวลาลูกค้ามาตัดแว่น ก็ให้ \"วัด\" สายตาให้ลูกค้าดีๆจะไม่ได้มาเสียเวลา \"วัด\" ใหม่อีกหลายครั้ง สั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 87 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โทม

ภาษาอีสานคำว่า..โทม
ความหมายตรงๆ ====>	ได้จังหวะ,ประจวบเหมาะ,มารวมกันพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 23-01-2007 22:03:44	ตัวอย่าง ไม่รู้จะแปลว่าอะไรดี เอาดูตัวอย่างก็แล้วกัน - บ่าวหน่อไปหาเล่นสาวกระแตฮอดเฮือนยามมื่อแลง ไปฮอดเฮือนผู้สาว \"โทม\" พาเข่าแลงพอดี พ่อผู้สาวกะเลยเว่าว่า \"มาแหมะบ่าวหน่อ พอดีมา \"โทม\" พาเข่าแลงพอดี มา มา มากินเข่าแลงนำกัน มาแก้นำพ่อจักเป๊กแหน่เนี่ย\" แปลว่า - บ่าวหน่อไปจีบสาวกระแตถึงบ้านตอนเย็น พอไปถึงบ้านน้องกระแต \"ประจวบเหมาะ\" กับที่บ้านน้องกระแตทานข้าวเย็นพอดี พ่อของน้องกระแตก็เลยชักชวนว่า \"มาสิบ่าวหน่อ พอดีมา \"มาได้จังหวะ\" ข้าวเย็นพอดี มา มา มาทานข้าวเย็นด้วยกัน มาดื่มกับพ่อสักกรึ๊บหน่อยสิ\" บ่าวหน่อกะกำลังส้มปากอยู่พอดี กะเลยเว่าว่า เอาหลายๆเป๊กกะได้ ครับพ่อ พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 88 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า นวลป่ายหล่าย

ภาษาอีสานคำว่า..นวลป่ายหล่าย
ความหมายตรงๆ ====>	นวลผ่อง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 09-11-2006 16:13:11	ตัวอย่าง บ่าวหน่อ : น้องกะแต สิไปเที่ยวไสน้อ คือจั่งทาแป้งแต่งโต หน้านวลป่ายหล่าย เป็นตาฮักแท้ น้องกะแต : กะแต สิไปลอยกะทงกับอ้ายดลตั้ว แล้วอ้ายหน่อ ไปเฮ็ดหยังมา คือมาหน้าหม่นโอกโลกแท้ บ่าวหน่อ : อ้าย ไปหม่นป่ากล้วย ตัดใบตองกล้วย สิมาเฮ็ดกะทงไปลอยกับน้องกะแตนี่ล่ะ กะเลยเอาใบตองทาหน้า พอสิได้ปุ่ยหลุ่ยป่ายหล่าย แหน่ซั่นดอก เป็นจั่งได๋ ทรงคือบ่? น้องกะแต : อั๊วะ... แปลว่า บ่าวหน่อ : น้องกระแต จะไปเที่ยวไหนเหรอ จึงทาแป้งแต่งตัว หน้านวลผ่อง น่ารักจัง น้องกระแต : กระแต จะไปลอยกระทงกับพี่ดลน่ะสิ แล้วพี่หน่อ ไปทำอะไรมา ทำไมหน้ายังกะไปคลุกฝุ่นที่ไหนมา บ่าวหน่อ : พี่ลุยเข้าไปในสวยกล้วย ตัดใบตอง ว่าจะมาทำกระทงไปลอยกับน้องกระแตนี่แหละ ก็เลยเอาใบตองทาหน้า เผื่อจะได้หน้าขาวนวลเนียนผ่อง น่ะสิ เป็นไง เข้าท่ามั๊ย? น้องกระแต : แหวะ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 89 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า นาลปุ่ยหลุ่ย

ภาษาอีสานคำว่า..นาลปุ่ยหลุ่ย
ความหมายตรงๆ ====>	นวลเนียน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 09-11-2006 16:10:42	ตัวอย่าง บ่าวหน่อ : น้องกะแต สิไปเที่ยวไสน้อ คือจั่งทาแป้งแต่งโต หน้านวลปุ่ยหลุ่ย เป็นตาฮักแท้ น้องกะแต : กะแต สิไปลอยกะทงกับอ้ายดลตั้ว แล้วอ้ายหน่อ ไปเฮ็ดหยังมา คือมาหน้าหม่นโอกโลกแท้ บ่าวหน่อ : อ้าย ไปหม่นป่ากล้วย ตัดใบตองกล้วย สิมาเฮ็ดกะทงไปลอยกับน้องกะแตนี่ล่ะ กะเลยเอาใบตองทาหน้า พอสิได้หน้าขาวนวลปุ่ยหลุ่ย ซั่นดอก เป็นจั่งได๋ หล่อบ่? น้องกะแต : อั๊วะ... แปลว่า บ่าวหน่อ : น้องกะแต จะไปเที่ยวไหนเหรอ จึงทาแป้งแต่งตัว หน้านวลเนียน น่ารักจัง น้องกระแต : กระแต จะไปลอยกระทงกับพี่ดลน่ะสิ แล้วพี่หน่อ ไปทำอะไรมา ทำไมหน้ายังกะไปคลุกฝุ่นที่ไหนมา บ่าวหน่อ : พี่ลุยเข้าไปในสวยกล้วย ตัดใบตอง ว่าจะมาทำกระทงไปลอยกับน้องกระแตนี่แหละ ก็เลยเอาใบตองทาหน้า เพื่อจะได้หน้าขาวนวลเนียน น่ะสิ เป็นไง หล่อมั๊ย? น้องกระแต : แหวะ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 90 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า นาเหี้ย

ภาษาอีสานคำว่า..นาเหี้ย
ความหมายตรงๆ ====>	นาร้าง , ที่นาที่ปล่อยทิ้งไว้ ไม่ได้ทำนา จนดินแข็งตัว มีหญ้าขึ้น
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 30-06-2010 13:46:13	ตัวอย่าง นาเหี้ย ไม่ใช่คำด่าหรือคำหยาบ แต่หมายถึงนาที่ ไม่ได้ไถพรวน ทำนาแล้ว หรือที่นาปล่อยปะละเลยทิ้งไว้ อาจจะเพราะเจ้าของไม่อยู่ หรือ ทำนาไม่ทัน เพราะน้ำขาดก่อน จึงทิ้งไว้อย่างนั้น ตัวอย่างการใช้คำ สาวส่า ไล่งัวไปเลี้ยงทางนาเหี้ย คำแปล สาวส่า ไล่วัวไปเลี้ยงด้าน นาร้างที่เจ้าของปล่อยทิ้งไว้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 91 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่คอง

ภาษาอีสานคำว่า..บ่คอง
ความหมายตรงๆ ====>	ความหมายตรงตัวคือ ไม่รอ ไม่คอย ความหมายอีกอย่างคือ หมดหวังแล้ว ไม่มีหวังแล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 23-11-2010 17:28:21	ตัวอย่าง บ่คองหรอก ว่าเผิ่นสิหายจากเจ็บโซเทื่อนี้ แปลว่า หมดหวังแล้ว ว่าท่าน/หรือเขาจะหายจากอาการล้มป่วยครั้งนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 92 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่คือ

ภาษาอีสานคำว่า..บ่คือ
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่คือ/ไม่เหมือน/ไม่เข้าท่า
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 31-07-2010 00:56:02	ตัวอย่าง โตเฮ็ดจั่งซี้ มันบ่คือเด้อ แปลว่า เธอทำอย่างนี้ มันไม่เข้าท่านะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 93 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่เป็นตา

ภาษาอีสานคำว่า..บ่เป็นตา
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ได้เรื่อง/ไม่เข้าท่า/ไม่ดี
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 05-10-2010 21:33:38	ตัวอย่าง คนบ่เป็นตา อย่าไปหัวซามัน แปลว่า คนไม่ได้เรื่อง ไม่เข้าท่า อย่าไปใส่ใจมัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 94 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่เป็นตาสิแตก

ภาษาอีสานคำว่า..บ่เป็นตาสิแตก
ความหมายตรงๆ ====>	ทำอะไรไม่เป็น,ไม่ดี,พึ่งพาอาศัยไม่ได้,ขาดความจริงใจ,หาความแน่นอนอะไรไม่ได้เลย.
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: เซียงโอก เขยชัยนาท เมื่อวันที่:: 22-09-2007 12:20:18	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ทิดกึ่ม คนบ้านหนองรังกา เป็นหนุ่มใหญ่เสียเปล่า ไม่รู้จักศึกษาหาความรู้ให้กับตัวเอง ..ไม่รู้จักทำมาหากิน ..เป็นคนไม่เอาไหน...ไม่เอาอะไรเลย..ทำอะไรไม่จริงไม่จัง....ทำอะไรก็ครึ่งๆกลาง...โลเล...ตัดสินใจอะไรไม่ได้...พึ่งหาอาศัยไม่ได้......ชาวบ้านทั้งหลายจึงเรียกทิดกึ่มว่า...เป็นคนเสียเปล่า....แต่.... \"บ่เป็นตาสิแตก\" แปลได้ว่า...เป็นคำพูดในเชิงลบ ดูถูกเหยียดหยามทำให้เสียหาย....แต่ไม่ถึงขั้นหมิ่นประมาท ตาม ป.อ.มาตรา 326 ครับท่าน..เพราะเป็นเพียงคำพูดที่ตัดพ้อต่อว่าแบบน้อยเนื้อต่ำใจธรรมดา...เป็นเพียงคำในเชิงลบ......เซียงโอก เขยชัยนาท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 95 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บักลงไซ

ภาษาอีสานคำว่า..บักลงไซ
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่ง ผลดิบมียางสีขาว สุกแล้วจะหวาน
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 06-11-2007 21:24:28	ตัวอย่าง บักลงไซ อ.ชมพลบุรี จ.สุรินทร์ ลักษณะเป็นไม้ยืนต้น..เป็นไม้พุ่มต้นทรงสูง..ใบซ้อนกันเหมือนดอกบานชื่น..ยอดอ่อนๆกินได้....ดอกเป็นพวง..ผลเล็กๆ.เป็นพวง.ผลไม่โต.. ผลดิบสีเขียว..กินกับปลาร้าปองได้...ผลสุกจะเป็นสีน้ำตาล.มีกลิ่นหอม...กินได้..กินมากๆ..จะคันคอ...ขับเสมหะได้..ถ้าทุบเมล็ด..ในของเมล็ดจะมีนวลขาวๆ...กินได้ รสชาดหวานมัน..ส่วนมากคนจะทุบเมล็ดกินนวลขาวๆ..แหล่งกำเนิดพบทั่วๆไป..ในภาคอีสาน...เคยเห็นแถวๆ..อ.หนองฉางอุทัยธานีก็มี...อ.หันคา จ.ชัยนาท ก็มี..อ.สรรคบุรี จ.ชัยนาท อ.บางระจัง อ.แสวงหา จ.อ่างทอง ก็เคยเห็น...บักลงไซ.
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 96 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บักลิ้นฟ้า

ภาษาอีสานคำว่า..บักลิ้นฟ้า
ความหมายตรงๆ ====>	ฟักเพกา
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 29-04-2009 22:32:35	ตัวอย่าง อีสานเรียกบักลิ้นฟ้า อุทัยฯ ชัยนาท นครสวรรค์ เรียกฟักเพกาทำยาก็ได้ กินก็อร่อย แต่บ้านผมกิบกับลาบ กินกับป่นกุ้งอร่อยมากๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 97 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บั้งทิง

ภาษาอีสานคำว่า..บั้งทิง
ความหมายตรงๆ ====>	กระบอกไม้ที่เอามาใส่น้ำดื่ม เรียกว่าบั้งทิง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 01-07-2010 01:27:24	ตัวอย่าง ไปหาตัดไม้ไผ่ มาเฮ็ดบั้งทิงเด้อ แปลว่า ไปตัดไม้ไผ่มาทำกระบอกใส่น้ำดื่มนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 98 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บัดยาม/บัด

ภาษาอีสานคำว่า..บัดยาม/บัด
ความหมายตรงๆ ====>	ตอน(ช่วง)/ที(ใช้สำหรับประชด)
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:27:37	ตัวอย่าง 1.บัดมาอย่าลืมซื้อแนวกินมาฝากแหน่เด้อ แปลว่า ตอนไหนมาอย่าลิมซื้อของมาฝากหน่อยนะ 2.เปนหยังเฮาต้องซวนโตนำ บัดยามโตยังบ่เคยซวนเฮาเลย แปลว่าทำไมเราต้องชวนนายด้วย ทีนายยังไม่เคยชวนเราเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 99 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บุ้นท้อง

ภาษาอีสานคำว่า..บุ้นท้อง
ความหมายตรงๆ ====>	อาการที่มีลักษณะคลื่นไส้ /ท้องเกิดธาตุแปรปรวนเหมือนจะอาเจียน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 12-01-2010 18:57:56	ตัวอย่าง (ตัวอย่าง) น้องจีจ้าย่างไปตลาดกับอ้ายรุทธิ์ไปได้กลิ่นปลาแดกที่เขาวางขาย เลยเป็นสีบุ้นท้อง พะนะ (แปลเป็นไทย) น้องจีจ้าเดินไปตลาดกับพี่รุทธิ์ ไปสะดุดกับกลิ่นของปลาร้าที่เขาวางขายอยู่ ก็เลยเกิดอาการคลื่นไส้ขึ้นมาซ๊ะอย่างงั้น (อ้าย น้องสิฮากว่าซ้านน 5555)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 100 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เบะ

ภาษาอีสานคำว่า..เบะ
ความหมายตรงๆ ====>	อาการลักษณะแสดงออกมาทางสีหน้าเหมือนจะร้องไห้
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ อีเกียแดง เมื่อวันที่:: 25-03-2011 18:52:49	ตัวอย่าง โตอย่าง อ้าว..จารย์ใหญ่บ่ได้กินขนมมาทรงเบะคือแท้หล่ะฮึ๊ แปลเป็นไทย อ้าว..จารย์ใหญ่ แหมไม่ได้กินขนมกับเขาทำหน้าเหมือนจะร้องเลยนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 101 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เบิ่งคักคัก

ภาษาอีสานคำว่า..เบิ่งคักคัก
ความหมายตรงๆ ====>	ดูดีดี/ ดูแล้ว / สังเกตดีดี / พิจารณาให้ดี / ดูให้แน่
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 04-10-2010 15:37:16	ตัวอย่าง เบิ่งคักคักสาก่อน ก่อนสิซื้อมันจั่งบ่ถืกเขาตั๋ว แปลว่า ดูให้ดีก่อน ก่อนที่จะซื้อ จะได้ไม่ถูกเขาหลอก เบิ่ง หมายถึง ดู คัก หมายถึง ดีแล้ว เข้าท่า ได้การ สนุกสนาน คักคัก ใช้ขยายคำอื่น เช่น ถืกคักคัก แปลว่า โดนแน่ๆ ตายคักคัก แปลว่า ตายแน่ๆ บ่อยู่คักคัก แปลว่า ไม่อยู่แน่นอน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 102 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เบิ่งซง

ภาษาอีสานคำว่า..เบิ่งซง
ความหมายตรงๆ ====>	ดูท่าทาง/ดูแล้ว/น่าจะ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 31-07-2010 01:36:13	ตัวอย่าง หมอนี้ เบิ่งซงแล้วคือสิเก่ง ความหมาย หมอนี้ดูท่าทางน่าจะเก่ง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 103 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เบิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..เบิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ดู
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: 007 เมื่อวันที่:: 20-01-2007 08:26:27	ตัวอย่าง ค่อยอยากเบิ่งควย = ฉันอยากดูควาย ต้องขอกราบอภัยพี่น้องทุกท่าน ไม่ได้เตนาพูดคำหยาบ ขยายความเพิ่มเติมนะครับ คำว่า ควย ในภาษาอีสาน หมายถึง ควาย ครับ ดังนั้น โปรดอย่าเข้าใจผิด มาดูตัวอย่างอีกสักตัวอย่างนะครับ ที่เกี่ยวกับควย ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย แปลว่า เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย ค่อยอยากเบิ่งควย = ฉันอยากดูควาย ต้องขอกราบอภัยพี่น้องทุกท่าน ไม่ได้เตนาพูดคำหยาบ ขยายความเพิ่มเติมนะครับ คำว่า ควย ในภาษาอีสาน หมายถึง ควาย ครับ ดังนั้น โปรดอย่าเข้าใจผิด มาดูตัวอย่างอีกสักตัวอย่างนะครับ ที่เกี่ยวกับควย ยามควยเจ้าออกลูก เจ้าอย่าลืมถ่าเอาน้องควยนำเด้อ ข่อยมักกินต้มน้องควย แปลว่า เวลาที่ควายเจ้าคลอกลูก อย่าลืมรอเอารกความด้วยนะ ผมชอบกินต้มรกควาย สั่นดอก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 104 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไบ้

ภาษาอีสานคำว่า..ไบ้
ความหมายตรงๆ ====>	คลี่,คลี่ออก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 15-08-2006 21:27:05	ตัวอย่าง ไบ้ เป็นคำ กริยา แสดงการใช้นิ้วมือคลี่ อะไรสักอย่าง ตัวอย่างเช่น -ยามพ่อใหญ่บัติ ลาวปิ้งปลาให้เมียป้อนเข่าลูก ลาวย่านก้างปลาสิคาคอลูกซายเพิ่น เพิ่นเลยบอกเมียว่า ให้ \"ไบ้\" เอาก้างปลาออกดีๆก่อนจั่งป้อนลูก เดี๋ยวก้างสิคาคอลูกเด้ แปลว่า -เวลาที่คุณตาบัติแกปิ้งปลาให้ภรรยาป้อนข้างลูก แกกลัวว่าก้างปลาจะติดคอลูกชาย แกจึงบอกภรรยาว่าให้ \"คลี่\" เอาก้างปลาออกให้หมดก่อนค่อยป้อนลูก เดี๋ยวก้างจะคิดคอลูกนะ หรือ -บ่าวหน่อไปเล่นไฮโล ยามงันเฮือนดี เล่นได้เงินบักหลาย กำจนเหี่ยมือเปียกม้อดยอด พอเซาเล่น เอาเงินมา \"ไบ้\" ออกเบิ่ง นึกว่าจะของเล่นได้หลาย \"ไบ้\" ออกมามีแต่ใบซาว บ่พอสามร้อยจ้อย แปลว่า -บ่าวหน่อไปเล่นไฮโลในงานศพ เล่นได้เงินเป็นจำนวนมาก กำไว้ในมือจนมือเปียกแฉะ พอแกหยุดเล่น เอาเงินมา \"คลี่\" นับดู นึกว่าตัวเองเล่นได้เยอะ \"คลี่\" ออกมามีแต่แบงค์ยี่สิบ รวมกันไม่ถึงสามร้อยบาทด้วยซ้ำ คำเตือน การเล่นการพนันเป็นสิ่งผิดกฎหมาย ผู้ปกครองควรพิจารณา พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 105 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปลาข่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ปลาข่อน
ความหมายตรงๆ ====>	ปลาไปรวมกันที่เดียว เนื่องจากน้ำเหลือน้อย เป็นหย่อมๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 15-06-2006 13:19:35	ตัวอย่าง ปลาข่อน ไม่ใช่ ชื่อปลาชนิดหนึ่งนะครับ แต่เป็นลักษณะของปลาที่มารวมตัวขันบริเวณหนึ่ง เนื่องจากน้ำเริ่มบกลง (น้ำบก คือ น้ำลดลง, บก คือ ลดน้อยลง) คำว่า ข่อน คือ ลักษณะที่มารวมตัวกันในที่ที่เดียว ส่วน แข่น คือ อัดนั่น หรือ เต็มไปด้วย.... เช่น มื้อนี้ อ้ายดลเอาภาษาอีสานมาเว้าอย่างแข่นๆเลย ก็คือ วันนี้พี่ดล นำความรู้ภาษาอีสานมาเล่า แบบอัดแน่นด้วยคุณภาพ ว่าอย่างนั้น มาดูตัวอย่างปลาข่อนกัน ปลาข่อนยามเกี่ยวเข่าบ้านเจ้าคือสิมีตะโตใหญ่ๆเน๊าะ ฟังเสียงบ้อน คือจั่งแข่แก่งหาง แปลว่า ปลาที่รวมกันเมื่อน้ำที่ลดลงที่บ้านคุณตอนฤดูเกี่ยวข้าว น่าจะมีแต่ตัวโตๆนะ ฟังเสียงปลาขึ้นมาผุดหายใจ เสียงยังจรเข้กวาดหาง บ้อน คือ อาการที่ปลาขึ้นมาหายใจบนผิวน้ำ เว้าหลาย แหงไปไกล ซ่ำนี่ก่อนเด้อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 106 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปลาข่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ปลาข่อน
ความหมายตรงๆ ====>	ปลาตกกระตามนา,ปลาตามนาที่น้ำมันแห้งแล้วจะมารวมกันอยู่
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 29-04-2009 22:27:40	ตัวอย่าง ปลาข่อน หมายความว่า ปลาตกกะตามนาเมื่อเวลาน้ำแห้งแล้วปลาในนาจะมารวมกันอยู่ในที่เดียวกัน ภาคกลางทางชัยนาท สิงห์บุรี อ่างทอง เรียกว่า ปลาตกกะในบ่อกลางนา แต่อีสานเรียกว่า \"ปลาข่อน\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 107 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป่อง

ภาษาอีสานคำว่า..ป่อง
ความหมายตรงๆ ====>	ช่อง, รู, hole
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 07-12-2006 16:33:52	ตัวอย่าง คำว่า ป่อง นอกจากจะแปลว่า ฉลาดหลักแหมแล้ว ยังแปลว่า ช่อง หรือ รู ด้วย มีคำโบราณบางคำ หรือ บางที่ก็ยังใช้ อยู่เช่น ป่องเอี้ยม หรือ หน้าต่าง เป็นต้น มาดูตัวอย่างป่องกันนะครับ ยามฮ้อนมายามใด๋ อ้ายดลเพิ่นสิบ่ลืม เจาะป่องเฮือนเลาไว้ให้ลมเข้า ยามลมพัดมายามใด๋ สิได้ฮู้สึกว่า เย็นซวยซวย สั่นดอก แปลว่า หน้าร้อนตอนใด พี่ดล แกจะไม่ลืม เจาะช่องที่บ้านแกไว้ให้ลมเข้า ลมพัดมาตอนไหน จะได้รู้สุกว่า เย็นสบาย สบาย เลย * เย็นซวยๆ ไม่ใช่ เย็นแล้วโชคไม่ดีนะครับ ซวยๆ คือ ผ่านเข้ามาถึงอนูเล็กๆให้เย็นสบาย ต่างหาก มาอีกตัวอย่างนะครับ ท้าวประสาท เลาเป็นคนบ่รอบคอบ เข้าห้องน้ำยามใด๋ เลาสิลืมฮูดซิบส่ง ออกมาแล้ว ผู้สาวสิบอกเลาวา \"อ้ายๆ คือสิเย็นเน๊าะ เจาะป่องส่งจะของ เห็นแต่ส่งลิง\" สั่นดอกหว้า แปลว่า คุรประสาท แกเป้นคนไม่รอบคอบ เข้าห้องน้ำทีไร แกลืมรูดซิบกางเกงประจำ ออกมาแล้ว สาวๆ จะบอกแกว่า \"พี่ๆ ท่าทางจะเย็นนะ เห็นกางเกงมีรู เห็นแต่กางเกงใน\" ขอโทษเด้อ ท้าวประสาท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 108 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ป่อน
ความหมายตรงๆ ====>	ยื่น , ยื่นให้
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 28-10-2006 10:15:31	ตัวอย่าง ป่อน หมานถึงการยื่น หรือส่งสิ่งของให้กัน ป่อน อาจมีความหมายคล้ายกับคำว่า เด่ บางทีก็ใช้แทนกันได้ แต่บางทีก็ใช้แทนกันไม่ได้ ตัวอย่าง -ป่อนมือมาอ้ายมีแนวสิให่ = เด่มือมาอ้ายมีแนวสิให่= ยื่นมือมาพี่มีอะไรจะให้ -ป่อนมีดมาให่แหน่= เด่มีดมาให่แหน่= ยื่นมีดมาให้หน่อย ตัวอย่างประโยค -บ่าวหน่อ ไปงานพาแลงอยู่ธรรมศาสตร์ พิธีกรกะเชิญลาวขึ้นไปฮ้องเพลง พอขึ้นฮ้านไปแล้ว พิธีกรกะบ่อ \"ป่อน\" ไมค์มาให่ลาวจักเทือ เฮ็ดให่ลาวยืนโสโหลเสเหลอยู่ผู้เดียว ลาวอยากอายหลายกะเลยฮ้องขึ้น กะบ่ \"ป่อน\" ไมค์มาให่กันจักเทือ คาแต่ \"ป่อน\" แก้วเหล่าให่กันอยู่นั่นหละ มันสิได้ฮ้องจักเทือติเพลง ความหมาย -บ่าวหน่อ ไปงานพาแลงที่ธรรมศาสตร์ พิธีกรก็เชิญแกขึ้นไปร้องเพลง พอขึ้นเวทีไปแล้ว พิธีกรก็ไม่ \"ยื่น\" ไมค์มาให้แกสักที ทำให้แกยืนงกๆเงิ่นๆอยู่คนเดียว แกเขินมากก็เลยตะโกนขึ้นว่า ก็ไม่ \"ยื่น\" ไมค์มาให้กันสักที มัวแต่ \"ยื่น\" แก้วเหล้าให้กันอยู่นั่น เมื่อไหร่มันจะได้ร้องเพลงสักที ปล.คำเตือน การดื่มสุราทำให้ความสามารถในการร้องเพลงเพิ่มขึ้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 109 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป้อม

ภาษาอีสานคำว่า..ป้อม
ความหมายตรงๆ ====>	การจับยัดเข้าใส่, การเห็นด้วย, พร้อมด้วย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 07-12-2006 16:21:10	ตัวอย่าง คำว่า ป้อม โดยหลักแล้วก็คือ การจับยัดเข้าใส่ หรือ บางที่ก็แสดงอาการเห็นด้วย, หรือ พร้อมด้วย ตัวอย่าง บ่าวหน่อ เลาตัดสินใจซื้อเครื่องซักผ้า ย้อนว่า เลาบ่มีเวลามาซัก ซื้อมามื้อแรก เลาบ่ถ่าอีหยังอีกแล้ว จับเสื้อผ้าเทิงเหบิด ป้อมเข้าเครื่อง หมุนติลิ่ว ติ๊ลิว อย่างสะใจ 555 แปลว่า บ่าวหน่อ แกตัดสินใจซื้อเครื่องซักผ้า เพราะว่า แกไม่มีเวลามาซัก พอซื้อมาวันแรก แกไม่รอช้าอีกแล้ว จับเสื้อผ้าที่มีอยู่ทั้งหมด ยัดเข้าเครื่องซักผ้า เครื่องซักผ้า หมุนอย่างสะใจ 555 หมุนติ๊ลิ่ว คือ หมุนอย่างรวดเร็ว หาก หมุนช้าๆ จะเรียกว่า หมุนหลุ่นหล่น นะครับ บ่าวหน่อ วา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 110 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปะสาง

ภาษาอีสานคำว่า..ปะสาง
ความหมายตรงๆ ====>	ปะสาง ความหมาย สมัยก่อน แต่ก่อน
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ จากคุณ:: หนหวย เมื่อวันที่:: 19-08-2009 16:21:51	ตัวอย่าง เช่น ปะสางพ่อใหญ่ยังบ่ทันตาย เผิ่นเล่านิทานให้ฟังสุมื้อ แปล สมัยตาท่านยังมีชีวิตท่านเล่านิทานให้ฟังทุกวัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 111 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปัว

ภาษาอีสานคำว่า..ปัว
ความหมายตรงๆ ====>	การรักษา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 9/27/2001 4:56:58 AM	ตัวอย่าง มื้อนี้ บ่แมนอ้ายบุญโฮม กินยาเม็ดบ่สั่นขวดบ่ ลาวคือมาเป็นป่วงๆจั่งซี้ เอาลาวไปปัวถะแหม แปลว่า วันนี้ พี่บุญโฮมกินยาเม็ดไม่ได้เขย่าขวดเหรอ ท่าน(ลาว)ทำไมเป็นบ้าๆบอๆอย่างนี้ รีบเอาท่านไปรักษาเร็ว.. วาสันดอก...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 112 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปาเข็งแหงด

ภาษาอีสานคำว่า..ปาเข็งแหงด
ความหมายตรงๆ ====>	ปลาหมอตัวเล็กๆ
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: ชาติภิรมย์ เมื่อวันที่:: 21-04-2010 09:00:19	ตัวอย่าง ปาข่อนมีเทิงปาคอปาเข็งแหงดโตน้อยๆนำ ปลาที่น้ำใกล้แห้งมีทั้งปลาช่อนปลาหมอตัวเล็กๆด้วย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 113 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป้าน

ภาษาอีสานคำว่า..ป้าน
ความหมายตรงๆ ====>	ก. ขุด(ดิน) ขึ้นมาทับหรือถม ( เป็นกริยาใช้เฉพาะการขุดดินทับถมให้เป็นคันนา)
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ:: สาวส่า เมืองยโส เมื่อวันที่:: 12-05-2010 08:58:06	ตัวอย่าง เมื่อคืนฝนตกแฮงจนคันแทนาขาดหลายป่อง เช้านี้พ่อใหญ่ค้ำเลยแบกบักจกไปหาป้านคันแทนาม่องขาด เมื่อคืนนี้ฝนตกหนักจนคันนาขาดหลายจุด เช้านี้พ่อใหญ่ค้ำเลยแบกจอบไปเดินขุดดินถมคันนาที่ขาด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 114 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป๋า

ภาษาอีสานคำว่า..ป๋า
ความหมายตรงๆ ====>	ทิ้ง ทอดทิ้ง
อ้างอิงจังหวัด :: อำนาจเจริญ จากคุณ:: ลูกอีสานขนานแท้ เมื่อวันที่:: 11-08-2010 14:18:05	ตัวอย่าง หยังมะป๋ากัน คือ ทำไมมาทิ้งกัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 115 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป่ง

ภาษาอีสานคำว่า..เป่ง
ความหมายตรงๆ ====>	การเปิดทางน้ำ , การปล่อยน้ำไปสุ่อีกทีหนึ่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: คนฮักถิ่น เมื่อวันที่:: 14-09-2006 09:23:32	ตัวอย่าง เช่นว่า พอใหญ่เอกลาวคือบ่ เป่งน่ำใสเข่าแนหน้อ หมายความว่า ทำไม คุณเอก เขาไม่ปล่อยน้ำ เขาที่นาให้ต้นข้าวบ้าง เป็นต้น นี่เป็นบทควมแรกของข่อย พัดแต่ ตำอิดพู่นกะบ่ คึดว่าสิมีเว็บให้มูเฮาจั่งซี่ ขอบคุณเพิ่นผูจัดทำนำเฮ็ดไว้ยางฮองเด้ยขอรับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 116 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นตาน่าย

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นตาน่าย
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ชอบ,ไม่อยากพูดถึง,น่าเบื่อหน่าย,น่ารำคราญ,ไม่เอาไหน,เห็นแล้วไม่สบายใจ(คำอีสานหนึ่งคำจะมีความหมายมาก)
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: เซียงโอก หนองรังกา เมื่อวันที่:: 22-06-2007 06:12:47	ตัวอย่าง ตัวอย่าง...ผัวเมียคุยกัน เมียพูด...พ่ออีนางลูกสาวเจ่าไปไส ผัวตอบ....เห็นมันไปตลาดกับหมู่เด้อ เมียพูด...มันไปอีหยังตลาด..มันอยากได้เจ๊กเป็นผัวละหว้า...(พูดทำนองแดกดัน) ผัวตอบ....จั๊กแล่ว....ข่อยเห็นมันยามใดมัน \"เป็นตาน่าย\" ยามนั้น คำผะหย่าแถมฟรีเพื่อเป็นวิทยาทาน......ฟังเด้อน้องสาวเอ่ย...เพิ้นว่าคำปากพ่อแม่นี่..หนักเกิ่งธรณี....ไผผู้ยำเกรงนพ..สิฮุ้งเฮืองไปหน้า...คันไดไหมอย่าลืมฝ่าย....เป็นเมียนายอย่าลืมบ่าว..ไดกินจาวบักพร้าวอย่าลืมพั้วบักเล็บแมว....ยังมีอีกหลายอยู่คันมักกะคุยกันทางเมล์เด้อพี่น้อง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 117 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นยังบุญ, เป็นยังคุณ

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นยังบุญ, เป็นยังคุณ
ความหมายตรงๆ ====>	ความโชคดี , โชคลาภ, สิ่งดีๆ,คุณความดี
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 21-01-2024 15:08:15	ตัวอย่าง การเฮ็ดบุญเทือนี่กะขอให้เป็นยังบุญยังคุณเด้อ แปล การมาทำบุญครั้งนี่ขอให้มีแต่ความความความโชคดีนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 118 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เปิด

ภาษาอีสานคำว่า..เปิด
ความหมายตรงๆ ====>	เบื่อ,เบื่อหน่าย,หนี
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 17-05-2006 11:42:25	ตัวอย่าง เปิด ในภาษาไทย จะมีความหมายตรงกับคำว่า เขย หรือ เผย ในภาษาอีสาน แต่ เปิด ในภาษาอีสาน กลับหมายถึง เบื่อหรือเบื่อหน่าย และอีกความหมายก็แปลว่า หนี ,วิ่งหนี เช่นประโยค - สมัยที่มหาบัติบ่ทันได้เมีย บ่มีผู้เฮ็ดแนวกินให้กิน ลาวกะเลยได้กินแต่มาม่า กินซุมื่อจน \"เปิด\" แล้ว ความหมายคือ แต่ก่อน ตอนที่คุณมหาบัติแกยังไม่ได้แต่งงาน ไม่มีคนทำอาหารให้แกกิน แกก็เลยได้กินแต่มาม่า กินทุกวันจน \"เบื่อ\" แล้ว หรือ -เมียของมหาบัติจ่มว่า ตั้งแต่ข้อยได้ผัวคนนี่มา บ่เฮ็ดเวียกเฮ็ดงาน กินตั้งแต่เหล้าซุมื่อ บ่หัวซาลูกหัวซาเมีย ข้อยกะจั่งแม่น \"เปิด\" จั่งแม่นอิ่ม ความหมาย: ภรรยาของมหาบัติบ่นว่า ตั้งแต่ดิฉันแต่งงานกับสามีคนนี้มา เขาไม่เคยทำการทำงานเลย ดื่มแต่สุราทุกวัน ไม่สนใจลูกไม่สนใจภรรยา ดิฉันชักจะ \"เบื่อหน่าย\" มากแล้ว หรือประโยค - บ่าวหน่อเพิ่นไปเล่นสาวภูไท ทางเรณูนคร พอขึ้นไปเทิงเฮือนผู้สาว พ่อผู้สาวถือมีออีโต้ ยืนถ่าอยู่ผักตูเฮือน บ่าวหน่อเพิ่นย่านหลาย ฟ่าวโตนเฮือน \"เปิด\" อาดหลาด เลย ฮอดบ่ได้เว่ากับผู้สาวจ้อย ความหมาย: หนุ่มหน่อ แกไปหาจีบสาวภูไท ที่เรณูนคร พอแกขึ้นไปบนบ้านของหญิงสาว พ่อของหญิงสาว ยืนถือมีดพร้ารออยู่ที่ประตูบ้าน หนุ่มหน่อเห็นดังนั้นก็กลัวมาก กระโดดลงจากบ้าน รีบ \"หนี\" ไป เลยไม่ได้คุยกับหญิงสาวเลย.... นี่แค่คำว่า \"เปิด\" คำเดียว ก็มีความหมายตั้งหลายอย่าง อ่านแล้วอย่าพึ่ง \"เปิด\" กันเลยนะ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 119 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แป้ว

ภาษาอีสานคำว่า..แป้ว
ความหมายตรงๆ ====>	แผลเป็น
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-11-2006 11:24:29	ตัวอย่าง แป้ว หมายถึง แผลเป็น คือรอยของผิวหนังที่เคยมีบาดแผล เมื่อแผลหายแล้ว ยังมีรอยเหลืออยู่ เรียกว่า แป้ว ตัวอย่าง -น้องแตงโม ตั้งแต่น้อยๆ คือสิเป็นตาขี่ดื้อเนาะ นำแข้งนำขา มีต๊ะ \"แป้ว\" ขาลาย อำอ่ายอยู่ หมายถึง -น้องแตงโม สมัยตอนเด็กๆท่าทางจะซุกซนน่าดูนะ ตามขามีแต่รอย \"แผลเป็น\" เต็มไปหมด ขาลายยังกะม้าลายแหนะ (จำมาจากโฆษณา ดอกว้า)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 120 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไป่ ,ไป๊

ภาษาอีสานคำว่า..ไป่ ,ไป๊
ความหมายตรงๆ ====>	หรือยัง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 02-06-2006 12:25:25	ตัวอย่าง ไป่ หรือไป๊ (บ่อฮู้สิสะกดจั่งได๋ ออกเสียงเอาเองเด้อ) ความหมาว่า หรือยัง เป็นลักษณะแสดงคำถาม ว่าทำอะไรแล้วหรือยัง เช่น -บ่าวหน่อกินเข่าไป่---คุณหนุ่มหน่อทานข้าวหรือยัง -พระมหาบัติสิกไป่----พระมหาบัติลาสิกขาบทหรือยัง -น้องพอลล่ามีผัวไป่---น้องพอลล่าแต่งงานหรือยัง -มีเหล่าแล่ว มีกับแกล้มไป่---มีสุราพร้อมแล้ว มีกลับแกล้มหรือยัง -อ้ายกระบี่โลหิต ลาวเฒ่าไป่---บ่ ลาวบ่ทันเฒ่าดอก ลาวหองกะหนุ่มๆอยู่ (หล่อพร้อม)..... สั่นตั๊ว..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 121 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผักขา

ภาษาอีสานคำว่า..ผักขา
ความหมายตรงๆ ====>	ผักชะอม
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ จากคุณ:: พวงเพ็ชร มีบุญ เมื่อวันที่:: 09-08-2010 12:53:59	ตัวอย่าง กินเข่ากับแกงส้มผักขาทอด แปล..ทานข้าวกับแกงส้มชะอมทอด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 122 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผ้าด้าม

ภาษาอีสานคำว่า..ผ้าด้าม
ความหมายตรงๆ ====>	ผ้าขาวม้า
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ จากคุณ:: พิณพนม เมื่อวันที่:: 27-08-2006 16:11:36	ตัวอย่าง หน่าหนาวพ่อใหญ่หน่อเลาไปยามดางใส่แต่ผ่าด้ามไปเล่าบ่อหนาวบ้อ ฤดูหนาว พ่อใหญ่หน่อ ออกไปกู้เก้บมองดักปลาที่ใส่ไว้ นุ่งแต่ผ้าขาวม้าแค่ผืนเดียวไม่หนาวหรือไงนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 123 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผ่านวาตั๊ว

ภาษาอีสานคำว่า..ผ่านวาตั๊ว
ความหมายตรงๆ ====>	ว่าแล้ว,เห็นมั๊ย(ถามเพื่อตอกย้ำ)
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: หนุ่มเซียงขอน เมื่อวันที่:: 17-02-2009 10:35:55	ตัวอย่าง โตไปเฮ็ดหยังมามือคือมีแตเลือดว่า : เธอไปทำอะไรมาทำไมมือเปื้อนเลือด ไปจับมีดอันมันหงายอยู่หนั่นแล่ว : น่าน...ผ่านวาตั้ว..มันสิบาดมื้อว่ะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 124 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผ่าแพอีโป้,ผ่าอี่โป้

ภาษาอีสานคำว่า..ผ่าแพอีโป้,ผ่าอี่โป้
ความหมายตรงๆ ====>	ผ้าขาวม้า same meaning as ผ้าด้าม,ผ้าแพรด้าม
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบรี่โลหิต เมื่อวันที่:: 30-09-2006 14:03:23	ตัวอย่าง ผ้าแพรอี่โป้ หรือ ผ้าอี่โป้ มีความหมายว่า ผ้าขาวม้า ซึ่ง อาจเรียก ผ้าด้าม หนือผ้าแพรด้าม ได้เช่นกัน ตัวอย่าง บ่าวหน่อ: โฮ้ พ่อใหญ่บัติ คือเป็นตาสิเย็นมีแฮงเนาะ ย่างแก้เสี่ย \"ผ่าแพอีโป้\" พาดบ่า สิไปไสน้อ พ่อใหญ่บัติ: กะเย็นดีอยู่ดอก แม่เขาบักหำน้อยเฮ็ดแนวกินให่กินอิ่มโพด กะเลยว่าสิหาย่างเล่นเลาะบ้าน ให่เข่าลงแข้งลงขา ซะเกิ่น จั่งค่อยสิไปหาหม่องปู \"ผ่าอีโป้\" นอนเสริมเย็น สั่นดอก ความหมาย บ่าวหน่อ: โอ้โห คุณตาบัติ คงจะเย็นดีมีความสุขมากนะครับ เดินไม่ใส่เสื้อเอา \"ผ้าขาวม้า\" พาดไหล่ จะไปไหนรึ คุณตาบัติ: ก็เย็นดีอยู่หรอก แม่บ้านอาหารกินให้กินอิ่มเกินไป ก็เลยว่าจะเดินเล่นรอบหมู่บ้าน ให้ข้าวย่อยสักหน่อย เสียก่อน ค่อยจะไปหาที่เหมาะๆปู \"ผ้าขาวม้า\" นอนพักผ่อน ซักหน่อย แม่เขาบักหำน้อย= เป็นคำที่ใช้เรียกภรรยาที่บ้าน เข่าลงแข้งลงขา = อาหารเริ่มย่อย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 125 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แผ่

ภาษาอีสานคำว่า..แผ่
ความหมายตรงๆ ====>	ขอบริจาค
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 07-09-2009 13:28:14	ตัวอย่าง คำว่าแผ่ ในภาษาอีสาน คือ การขอบริจาค เพื่อร่วมทำบุญร่วมกัน ในบางหมู่บ้านที่ต้องการระดมทุนเมื่อสร้างศาลา หรือ สร้างอุโบสถ ต้องการให้เสร็จเร็ว หากเปิดรอรับบริจาค จะไม่ทันการณ์ การแผ่ข้าวหรือเงินจะเร็วขึ้น ตัวอย่าง สาวส่า : อ้ายๆ นางเห็นรถมาแผ่ข้าวไปสร้างศาลา เพิ่นสิมาทางคุ้มเฮา เฮือนน้องบ่ได้เฮ็ดนา บ่มีข้าวสิเฮ็ดจั่งใด๋ บ่าวหน่อ : สาวส่าเอ๊ย... คันเฮาบ่มีข้าวเฮากะบ่ต้องใส่ข้าวกะได้ เพิ่นบ่ได้แผ่ตะเข้าดอก เพิ่นแผ่เงินนำ แปล สาวส่า : พี่ๆ น้องเห็นรถมาขอบริจาคข้าวเพื่อไปสร้างศาลา เขาจะมาทางคุ้มบ้านเรา บ้านน้องไม่ได้ทำนาคงไม่มีข้าวให้ จะทำยังไง บ่าวหน่อ : สาวส่าเอ๋ย..ถ้าเราไม่มีข้าวก็ไม่ต้องใส่ข้าวก็ได้ เขาไม่ได้มารับบริจาคเฉพาะข้าวหรอก เขามาขอบริจาคเงินด้วย สั่นดอกหวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 126 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฝนฮึม

ภาษาอีสานคำว่า..ฝนฮึม
ความหมายตรงๆ ====>	ฝนตกชุก,ฝนตกบ่อย,ตกทั้งวันทั้งคืน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-08-2006 23:26:40	ตัวอย่าง ช่วงนี้ เดือนสิงหาคม ช่วงพายุฝนเข้า มักจะได้ยินผู้เฒ่าผู้แก่ พูดคำว่า \"ฝนฮึม\" บ่อยๆ เช่น -ฮอดยามไกล้บุญข้าวสากมายามได๋ \"ฝนกะฮึม\" อยู่ตลอด พ่องตกแฮงพ่องตกริน อยู่เหมิดมื่อ ถนนหนทางกะเปียกกะจื้น แต่กะยังไคกว่าหว่างเดือนที่แล้วอยู่ตี๊ จั่งแม่นแล้งคัก พากันดำนาผง สักหลุ่งอยู่วะสั่น ไคแหน่ ดำนาผงไว้แล้ว มาฮอดเดือนนี้ มี \"ฝนฮึม\" มาใส่ พอต้นข้าวได้ซื่น ได้แตกกออยู่ แปลว่า -พอถึงไกล้ช่วงบุญข้าวสากมาเมื่อได \"ฝนก็ตกชุกทั้งวัน\" ทั้งตกหนักสลับกับตกปรอยๆอยู่ทั้งวัน ถนนหนทางก็เปียกแฉะ แต่ก็ยังดีกว่าเดือนที่ผ่านมาอยู่หรอก มันแห้งแล้งมาก ได้แต่ดำนาที่ไม่มีน้ำ ใช้ไม้จิ้มผืนนา แล้วก็ดำเอา ก็ยังดีนะที่ดำนาแบบแห้งๆไว้ พอมาถึงเดือนนี้มี \"ฝนตกชุก\" ลงมาใส่ พอต้นข้าวได้ชุ่มชื้น ได้แตกกอบ้าง วะสั้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 127 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พอกระเทิน

ภาษาอีสานคำว่า..พอกระเทิน
ความหมายตรงๆ ====>	ครึ่งๆกลางๆ เอาดีไม่ได้
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: แดนอังคาร เมื่อวันที่:: 8/22/2001 8:40:16 PM	ตัวอย่าง คนพอกระเทิน แปลว่าคนไม่เต็มบาท ไม่สมประกอบ หรือ ทำอะไรก็ทำพอกระเทิน แปลว่า ทำงานไม่เสร็จปล่อยไว้ครึ่งทาง ไม่ทำต่อให้เสร็จ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 128 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พะนะ

ภาษาอีสานคำว่า..พะนะ
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นคำสร้อย อุทาน ใช้พูดตอนจบประโยค เทียบได้กับคำว่า อ่ะนะ ล่ะนะ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 11-01-2012 07:54:49	ตัวอย่าง บ่คือ พะนะ แปลว่า ไม่เข้าท่า ล่ะน่ะ คาเเ่่ต่หม่วน พะนะ เเปลว่า มัวเเต่สนุกสนาน อ่ะน่ะ ความหมายก็ประมาณนี้ อธิบายยาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 129 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พูด

ภาษาอีสานคำว่า..พูด
ความหมายตรงๆ ====>	1.เป่าของที่อยู่ในปากให้กระจายออกมา 2. ส่วนที่แบ่งออกเป็นกองๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 29-05-2006 16:58:12	ตัวอย่าง 1. ขณะกำลังนั่งล้อมวงกินข้าวแลงอยู่นั่น... พ่อใหญ่ดลเลาเว้านิทานก้อม เป็นตาอยากหัวคัก ทิดหน่ออดหัวบ่ได้ หัวร่ออยากแฮง พูดข้าวออกมาเต็มหน้าพ่อใหญ่ดลเลย แปล... ขณะกำลังนั่งล้อมวงกินข้าวเย็นอยู่นั้น... พ่อเฒ่าดลแก่เล่านิทานขำขันได้ตลกมาก ทิดหน่ออดขำไม่ได้ หัวเราะออกมาดังๆ เป่าข้าวในปากออกมาเต็มหน้าพ่อเฒ่าดล 2. หลังจากปาดซิ้นงัวแล้ว เพิ่นกะแบ่งซิ้นออกเป็นพูดๆ ขายพูดละ50บาท แปล... หลังจากชำแหละเนื้อวัวแล้ว เขาก็แบ่งออกเป็นกองๆ ขายกองละ 50 บาท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 130 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เพ

ภาษาอีสานคำว่า..เพ
ความหมายตรงๆ ====>	พัง,เสีย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 1/29/2002 7:11:55 AM	ตัวอย่าง มอเตอร์ไซค์เจ้าเทิงฮ้างเทิงเพ เจ้าเอาถิ่มซะ แปลว่า รถมอเตอร์ไซค์ของคุณทั้งเก่าทั้งพัง เอาไปทิ้งเถอะ เพื่นวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 131 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฟอย

ภาษาอีสานคำว่า..ฟอย
ความหมายตรงๆ ====>	ไม้กวาด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 30-05-2006 15:06:29	ตัวอย่าง พอหลวงตามหากลับมาฮอดวัด เห็นศาลามีแต่ขี่ดิน ขี่หยังเหยี่ย ฮกเต็มไปเหมิด กะเลย ฮ้องใส่จัวน้อยว่า น้อยๆเป็นหยังศาลา คือจั่งฮกปานนี้ ไปหา \"ฟอย\" มากวาดออกถ่าแม แปลว่า พอหลวงตามหากลับมาที่วัด เห็นศาลาวัดมีแต่ฝุ่น มีแต่ขยะมูลฝอยรกรุงรัง ก็เลยตะโกนหาเณรน้อยว่า นี่เฌรทำไมศาลาวัดมันถึงได้สกปรกอย่างนี้ ไปเอา \"ไม้กวาด\" มากวาดออกหน่อยสิ....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 132 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ภายลุน

ภาษาอีสานคำว่า..ภายลุน
ความหมายตรงๆ ====>	ภายหลัง/ทีหลัง/ทีต่อไป/ทีหลัง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 31-07-2010 01:27:31	ตัวอย่าง ลุน แปลว่า ทีหลัง เช่น มาลุนหลัง หมายถึง มาทีหลัง เฮ็ดเป็นตัวอย่างไว้ ภายลุนเขาสิได้ฮู้จัก แปลว่า ทำเป็นตัวอย่างไว้ ภายหลังเขาจะได้รู้จัก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 133 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มอน

ภาษาอีสานคำว่า..มอน
ความหมายตรงๆ ====>	ลื่นๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ จากคุณ:: หนหวย เมื่อวันที่:: 21-08-2009 08:07:30	ตัวอย่าง เช่น \"ด้ามเสียมมันหยาหากระดาษทรามาถูให้มันมอนๆแน่\" ความหมาย ด้ามเสียมมันสาก(ไม่ลื่น) หากระดาทรายถูให้ลื่นหน่อย\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 134 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มันเป็นกัน

ภาษาอีสานคำว่า..มันเป็นกัน
ความหมายตรงๆ ====>	ได้เสียเป็นผัวเมียกัน หรือชายหญิงได้ร่วมประเวณีกันแล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 27-07-2008 12:44:26	ตัวอย่าง ภาษาอีสานส่วนมากจะไม่พูดตรงๆ จะพูดสุภาพให้รู้เป็นในๆ ว่าเป็นเรื่องใคร ทำอะไร อยู่ที่ไหน อย่างไร คือโอกาสที่จะถูกฟ้องหมิ่นประมาทมีน้อยมากในภาษาอีสาน มันเป็นงามงดงามในการใช้ภาษาและการสื่อความหมาย เช่น นายดำไปลักลอบได้เสียเป็นผัวลับๆกับนางสาวสุดสวย และไม่ต้องการให้คนในหมู่บ้านรู้ แต่บังเอิญมีคนรู้นำเรื่องไปพูดคุยกัน คนในหมู่บ้านจะเรียกว่า \"มันเป็นกัน\" ความหมายก็คือ ได้ร่วมประเวณีกันแล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 135 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มิดซีรี่

ภาษาอีสานคำว่า..มิดซีรี่
ความหมายตรงๆ ====>	ความเงียบ
อ้างอิงจังหวัด :: นครพนม จากคุณ:: สาวภูไทธาตุพนม เมื่อวันที่:: 10-04-2009 12:17:41	ตัวอย่าง บ้านนี้มีคนอยู่หรือเปล่าทำไมมันมิดซีรี่ คือป่าช้าแท้น้อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 136 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มืนตา

ภาษาอีสานคำว่า..มืนตา
ความหมายตรงๆ ====>	ลืมตา
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 28-09-2010 21:17:53	ตัวอย่าง มืนตาเบิ่งแหน่ ว่าเขาเฮ็ดหยังกัน แปลว่า ลืมตาดูหน่อย ว่าเขาทำอะไรกัน (ความหมายแฝง) ความหมายตรงๆ หมายถึง ลืมตา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 137 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มื้อลุน

ภาษาอีสานคำว่า..มื้อลุน
ความหมายตรงๆ ====>	วันหลัง/วันต่อไป
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 20-08-2010 18:57:57	ตัวอย่าง มื้อนี้ข้อยบ่ว่าง มื้อลุนจั่งมาใหม่เด้อ แปลว่า วันนี้ผมไม่ว่าง วันหลังค่อยมาใหม่นะ ลุน แปลว่า ทีหลัง หรือ ถัดไป เช่น มาลุน แปลว่า มาทีหลัง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 138 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มู่

ภาษาอีสานคำว่า..มู่
ความหมายตรงๆ ====>	บูด,เน่า หรือ ขึ้นรา
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 02-09-2006 09:16:02	ตัวอย่าง มู่ เป็นคำโบราณแล้วหละ เดี๋ยวนี้บ่ค่อยมีคนไซ่แล้ว มู่ แสดงถึงสิ่งที่ ทิ้งไว้โดน จนขึ้นราบูดเน่า เช่น -เข่าเหม่าเฮ็ดไว้โดนหลายบ่มีคนกิน มันเลย \"มู่\" เหมิด แปลว่า -ข้าวเม่า ทำไว้นานมากแล้วไม่มีคนกิน มันเลย \"ขึ้นรา\" หมด หรือ ตัวอย่างประโยค บ่าวหน่อ: น้องพอลล่า เป็นหยังมื่อนี่สังมานั่ง \"หน้ามู่บูดหยูด\" อยู่จั่งซั่น น้องพอลล่า: กะสิบ่ให้น้องพอลล่า หน้ามู่บูดหยูด ได้จั่งได๋ละคะ กะอ้ายหน่อนั่นหละ มื่อๆบ่เฮ็ดหยัง เอาแต่ส่งอีเมลไปหาสาว หม้อหุงเข่า กะบ่ล้างจักเทือ จนเข่า \"มู่\" เหม็นหึ่ง เหมิดแล้ว เสื่อผ่าที่นุ่งแล้วกะบ่ซัก กองไว่จนมัน \"มู่\" เกิดเห็ด จนสิได้เก็บไปแกงแล้ว บ่าหน่อ:@@@@@@@ ความหมาย= บ่าวหน่อ: น้องพอลล่า ทำไมวันนี้ถึงมานั่ง \"หน้าบูดหน้าบึ้ง\" อยู่อย่างนั้น น้องพอลล่า: ก็จะไม่ให้น้องพอลล่า หน้าบูดหน้าบึ้ง ได้ยังไงละคะก็พี่หน่อนั่นแหละ วันๆไม่ทำอะไร เอาแต่ส่งอีเมลไปหาสาว หม้อหุงข้าว กะไม่ล้างสักที จนข้าว \"เน่า\" เหม็นหึ่ง หมดแล้ว เสื้อผ้าที่นุ่งแล้วกะไม่ซัก กองไว้จนมัน \"ขึ้นรา\" เกิดเห็ด จนจะได้เก็บไปแกงแล้ว อย่าเฮ็ดจั่งซี่อีกจักเทือเด้อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 139 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เมี่ยน

ภาษาอีสานคำว่า..เมี่ยน
ความหมายตรงๆ ====>	เก็บ ,จัดเก็บ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 14-07-2006 11:46:02	ตัวอย่าง เมี่ยน ความหมายตรงๆก็คือ เก็บ หรือ จัดเก็บ และอาจหมายถึงการทำความสะอาดก็ได้ เช่น -มื่อนี่บ่าวหน่อ โทรไปบอกน้องพอลล่า ว่าสิไปกินเข่าแลงนำ น้องพอลล่าดีใจหลายว่าผู้บ่าวสิมาเล่นเฮือน กะฟ่าว \"เมี่ยน\" เฮือน \"เมี่ยน\" ซาน ให้มันแปน แปลว่า -วันนี้บ่าวหน่อโทรไปบอกน้องพอลล่า ว่าจะไปทานข้าวเย็นด้วย น้องพอลล่าดีใจมากว่าแฟนหนุ่มจะมาที่บ้าน ก็รีบ \"เก็บ\" รีบ กวาด บ้านเรือนให้มันสะอาดตา หรือ เมี่ยน ที่แปลว่า เก็บ ในความหมายหนึ่ง เช่น -เจ้าพ่อหน่อ ได้ยินว่า สิมีผู้บ่าวมาจีบน้องเบเบ้ ลาวสูนหลาย กะเลยสั่งลูกน้องว่า \"บักได๋ ซ่างมาบังอาจสิมาเล่นกิ๊กกูว่ะ ไป้ ไป \"เมี่ยน\" มันเดียวนี่ แปลว่า -จ้าวพ่อหน่อ ได้ยินข่าวมาว่า จะมีชายหนุ่มมาจีบน้องเบเบ้ แกโมโหมาก ก็เลยสั่งลูกน้องว่า ไอ้หน้าไหน มันช่างบังอาจมาจีบกิ๊กข้าวะ ไป แก ไป \"เก็บ\" มันเดียวนี้ พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 140 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แมงงอด, แมงเงา

ภาษาอีสานคำว่า..แมงงอด, แมงเงา
ความหมายตรงๆ ====>	แมงป่อง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 14-07-2007 16:46:46	ตัวอย่าง คำว่า แมงงอด ภาษาฝรั่งคือ scorpion ในภาคอีสาน จะมี 2 ชนิด คือ แมงงอดกับแมงเงา ข้อแตกต่างระหว่างแมงงอดกับแมงเงา คือ แมงงอดจะตัวเล็ก สีออกไปทางที่น้ำตาลเหลือง ตัวใหญ่สุดจะมีขนาดเท่ากับนอ้วก้อยของคนเรา เวลาตอด หรือเวลาที่ปล่อยพิษจะเอาหางที่มีเหล็กในปักเข้าไปที่ศัตรู เจ็บปวดมาก ตัวเล็กๆ ร้ายนัก ส่วนแมงเงา จะเป็นตัวที่มีสีดำ หรือที่เอาเป็น LOGO ของวง SCORPION นั่นแหละครับ ตัวใหญ่ ประมาณนิ้วโป้งเท้า คนภาคอีสาน นิยามเอามารับประทาน บ้างก็ทอด บ้างก็ดองเหล้า เขาบอกว่า หากปิ้งให้เด็กกินจะแก้โรคซางได้ ผมยังไม่เคยโดนแมงเงาตอดเลย เลยไม่รู้ว่าเจ็บยังไง ว่างๆ ใครโดนตอดแล้วมาเล่าให้ฟังหน่อยก็ดีครับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 141 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แม่ยิง(แม่หญิง)

ภาษาอีสานคำว่า..แม่ยิง(แม่หญิง)
ความหมายตรงๆ ====>	ผู้หญิง
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 22:25:38	ตัวอย่าง เป็นคำเก่าที่นิยมใช้ในฝั่งลาวด้วย ปล.อีนางหรือใช้กับเด็กสาวที่กำลังโต แต่แม่หญิงหมายถึง ผู้หญิงทั่วไป อย่าไปซูนคิงเขา มันบ่คือเด๊ะ เฮ็ดจังซี่นำแม่ยิง มันสิขะลำเด๊ะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 142 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ยอง

ภาษาอีสานคำว่า..ยอง
ความหมายตรงๆ ====>	การตะลุมบอน.คลุกเคล้า,ทำให้ละเอียดเข้ากัน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/29/2002 10:33:01 PM	ตัวอย่าง บักหล่ามายองยายางให่แม่แหนะ คาตะยองกันกับน้องอยู่หั่น แปลว่า ลูก มาทำให้ย่านาฝมันแหลกละเอียดเข้ากันหน่อยซิ อย่ามัวแต่ทะเลาะเล่นตะลุมบอนกันกับน้องซิ วาสั่นแหล่ว...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 143 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เยา

ภาษาอีสานคำว่า..เยา
ความหมายตรงๆ ====>	ร่อแร่,เหนื่อยล้าอ่อนแรง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 01-06-2006 10:30:17	ตัวอย่าง 1.\"กุ้งที่เฮาเอามาเฮ็ดก้อยกุ้ง มันบ่ทันตาย เต้นโด่งเด่งโด่งเด่ง สิออกถ้วยอยู่นั่น ให่เจ้าเอาจาน งุมถ้วยมันไว่สาก่อน ให่มัน \"เยา\" สาก่อน จั่งค่อยเปิดออกกิน\" หมายความว่า \" กุ้งที่เราเอามาทำกุ้งเต้น มันยังไม่ตาย มันกำลังจะเต้นออกนอกถ้วย ให้คุณเอาจาน ครอบ ถ้วยไว้ก่อน ให้มัน \"ร่อแร่\" ก่อน ค่อยเปิดออกรับประทาน\" 2.คู่ซิงซนะเลิศ คุตบอลเอฟเอคัพ เล่นจนครบเก้าสิบนาทีแล้ว กะยังหาผู้ซนะบ่ได้ ต้องต่อเวลาออกไปอีก สามสิบนาที เฮ็ดให่นักคุตบอล ทั้งสองข้าง เหมิดแฮง \"เยา\" ไปตามๆกัน โดยเฉพาะ บักเจอหลาด \"เยา\" คักกั่วหมู่ จน บีแข้งปั้น นอนกลิ้งเกียกดิน พุ่นหละ แปล่า คู่ชิงชนะเลิศฟุตบอลเอฟเอคัพ เล่นจนครบเก้าสิบนาที ก็ยังหาผู้ชนะไม่ได้ ต้องต่อเวลาออกไปอีกสามสิบนาที ทำให้นักฟุตบอลทั้งสองทีม \"เหนื่อยล้าหมดแรง\" ไปตามๆกัน โดยเฉพาะสตีเฟ่น เจอร์หลาด \"ร่อแร่\" มากกว่าเพื่อน จน ขาเป็นตะคริว นอนเกลือกกลิ้งในสนาม บีแข้งปั้น = ขาเป็นตะคริว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 144 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โย๋

ภาษาอีสานคำว่า..โย๋
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่เต็มที่, ทำอะไรไม่เต็มกำลัง, การยึกยัก, ค้างๆคาๆ, ยั้งมือ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 02-03-2007 14:29:09	ตัวอย่าง คำว่า โย๋ คือ ไม่เต็มที่, ทำอะไรไม่เต็มกำลัง, การยึกยัก, ค้างๆคาๆ, ยั้งมือ มาดูตัวอย่างกันนะครับ บ่าวสำน้อย เลาเป็นนักมวย แฮงเลาหลายบักขนาด มื้อวาน ตอนตีมวย เลาโย๋ไว้ซือๆเด๊ะ บ่จั่งซั่น คู่ซกเลาตายคามือแล้ว แปลว่า หนุ่มน้อยแกเป็นนักมวย แกมีแรงเยอะมาก เมื่อวานตอนแกชกมวย แกยั้งมือชก ไม่เต็มที่เฉยๆนะ ไม่อย่างนั้น คู่ชกของแก ตายคาที่แล้ว สั่นดอกหว้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 145 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า รถถีบ

ภาษาอีสานคำว่า..รถถีบ
ความหมายตรงๆ ====>	รถจักรยาน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 19:18:35	ตัวอย่าง เป็นคำเก่าที่อีสานใช้น้อย ไม่แน่ใจเหมือนกัน อิอิ เช่น อ้ายซัยยางรถเลาฮั่ว เลาก็เลยได้ยู้รถถีบเมือบ้านเอา แปลว่า รถจักรยานแกรั่ว แกเลยได้จูงรถกลับบ้านเอา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 146 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ล้มคุบหนู

ภาษาอีสานคำว่า..ล้มคุบหนู
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นคำเปรียบเทียบเพื่อปลอบใจเวลาล้ม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 21-03-2007 16:37:47	ตัวอย่าง ล้มคุบหนู เป็นคำเปรียบเทียบเพื่อปลอบใจเวลาล้ม คำว่า ล้มคุบหนู ใช้ปลอบใจเวลาล้ม เพื่อไม่ให้ คนล้มรู้สึกว่าเสียหน้า หรือ เจ็บ ที่ล้มเป็นเพราะต้องการจะตะครุบหนูต่างหาก ภาคอีสานถือว่ามีหนูนาเยอะ และหนูนาก็จะกินข้าวเปลือกที่หล่นตามท้องนาเป็นอาหาร ดังนั้น หนูนาจึงสะอาด ไม่เหมือนหนูในกรุงเทพฯ และเด็กๆ หรือว่าคนภาคอีสาน ขช่วงหน้าร้อนจะไปหาหนูมาทำอาหารกัน และจะมีการไล่หนูนาที่ออกมาจากรู ซึ่งก็ต้องตะครุบจึงจะอยู่ และล้มตะครุบด้วย ดังนั้น หากมีการพลาดท่าล้มลงจะโดยไม่ตั้งใจก็แล้วแต่ ก็จะให้กำลังใจว่า ที่ล้มลงไปเพราะ ล้มไปตะครุบหนูต่างหาก ไม่ได้ล้มเพราะว่าสะดุดอะไร คำว่า คุบ ก็คือ ตะปบ ตะครุบนั่นเอง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 147 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ล่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ล่อน
ความหมายตรงๆ ====>	วุ้นเส้น
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 24-09-2006 12:40:03	ตัวอย่าง ล่อน หรือ เส้นล่อน หมายถึง วุ้นเส้น วุ้นเส้นที่เอามาทำอาหารนี่แหละ ล่อน คนอีสานบ้อนเฮา มักสิเอามาแกง ใส่ เนื้อสัตว์ เช่น แกงล่อนใส่ไก่ แกงปลาไส่ล่อน แกงปลากระป๋องใส่ล่อน ตัวอย่าง ตอนที่บ่าวหน่อพาน้องพอลล่า ไปยามบ้าน ทางร้อยเอ็ด ไปฮอดบ้านกะเห็นแม่ใหญ่นั่งกินเข่ากับแกงล่อนใส่ปลาอยู่พอดี น้องพอลล่า กะเลยถามเพื่อทักทาย น้องพอลล่า : (พูดไทย) คุณยายคะ ทานข้าวกับอะไรคะ คุณยาย : (คุณยายกลัวว่าถ้าพูดอีสานแล้วน้องพอลล่าจะไม่เข้าใจก็เลยพูดไทยตอบไป) ไม่ได้ทานข้าวหรอก กำลังกินข้าว กับ แกงล้อน น้องพอลล่า: ถ้าแกงมันร้อน ทำไมคุณยายไม่ทิ้งไว้ให้เย็นก่อนค่อยกินหละคะ คุณยาย : มันก็เย็นแล้วหละ แต่มันเป็นแกงล้อน แกงล้อน หนะ เคยกินไหม น้องพอลล่า: เอ๊ะ คุณยายนี่พูดไม่รู้เรื่องเลยนะ เดี๋ยวแกงก็เย็น เดี๋ยวแกงก็ร้อน งงไปหมดแล้ว บ่าวหน่อ : (พูดแบบสูนๆ) แหล่วโตสิไปงงเฮ็ดหยัง แม่ใหญ่กะยังบอกแล้วเด ว่า แกงล่อน แกงล่อน บ่แม่นแกงฮ้อน แกงล่อนใส่ไก่ นั่นหนะ จั่งแม่นปึก พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 148 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลิดแลด

ภาษาอีสานคำว่า..ลิดแลด
ความหมายตรงๆ ====>	การมองเห็นเพียงแค่แวบเดียว
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: อีเกียแดง {แห่งรัตติกาล} เมื่อวันที่:: 31-12-2012 15:53:01	ตัวอย่าง เป็นการเห็นผ่านตาที่ไวมาก ประมาณนั้นครับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 149 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลุน

ภาษาอีสานคำว่า..ลุน
ความหมายตรงๆ ====>	ทีหลัง หลัง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 12/7/2001 12:20:04 AM	ตัวอย่าง มื้อนี้ เจ้ามาลุนข่อยอย่าสิมาหาลัดคิวเด้อ แปลว่า วันนี้ท่านมาทีหลังผม กรุณาอย่ามาแซงคิว วาสั่นดอก...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 150 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้อ,เว่อ

ภาษาอีสานคำว่า..เว้อ,เว่อ
ความหมายตรงๆ ====>	บาน,เผยอ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 17/1/45 23:36:30	ตัวอย่าง เจ้าคือมาเฮ็ดปากบานเพ้อเว้อจั่งซี้ แปลว่า ทำไมคุณมาทำปากบานเผยอๆอย่างนี้ วาสั่นดอก......
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 151 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าพื้น

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าพื้น
ความหมายตรงๆ ====>	การนินทาให้ผู้อื่นเสียหาย,พูดให้ร้ายใส่ความผู้อื่นให้ได้รับความเสียหาย..อย่างไม่เป็นธรรมด้วยการพูดนินทาเขา
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 25-09-2007 17:17:23	ตัวอย่าง เว้าพื้น...เป็นภาษาอีสาน...เป็นคำพูดที่ไม่ควรพูด..เช่น บักกึม..บ้านหนองรังกา พูดให้ร้าย..นางสาวเปิ้ล...บ้านแสงอินทร์ ต่อหน้าคนอื่น ว่า \"นางสาวเปิ้ลนั้นเด้อพี่น้อง...ไปได้เสียกับทิดโจก..เป็นคนบ่ดี...เป็นคนน่ารังเกียจหลายเด้อ.\" ซึ่งคำพูดนั้น อาจทำให้นางสาวเปิ้ลเสียหาย เป็นต้น...ขอเตือนเด้อพี่น้อง....อีสานเฮา...การเว้าพื้นคนอื่น ทำให้คนถูกเว้าพื้นเสียหาย ถูกเกลียดชัง...ระวังเด้อ ...ผิดกฎหมายอาญา มาตรา 326 เรียกว่า หมิ่นประมาท ระวังสิติดคุกเด้อพี่น้อง ซอมๆกันแน่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 152 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้าโพด

ภาษาอีสานคำว่า..เว้าโพด
ความหมายตรงๆ ====>	พูดเกินความเป็นจริง,เรื่องจริงแค่ศอกแต่เวลาไปพูดเป็นวา,เป็นคำในทางลบพูดแล้วคนไม่เชื่อถือไม่ศรัทธา
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 07-10-2007 09:47:07	ตัวอย่าง อาทิเช่น...ยายขาว...แห่งบ้านหนองรังกา...ได้ยินข่าวว่า....หลานสาวยายแดงซึ่งเรียนอยู่ที่กรุงเทพฯ...มีแฟนตามธรรมดาของคนหนุ่มสาวทั่วๆไป...แต่ยายขาวจะเป็นคน \"เว้าโพด\" คือ พูดมากเกินความเป็นจริง...จึงไปบอกคนทั้งหลายว่า...หลานยายแดงไปเรียนที่กรุงเทพนะ.มันเรียนไม่จบหรอก...มันมีผัวไปแล้ว....แถมยังมีลูกด้วย.............นี่แหละที่คนอีสานเอิ้นว่า....คนเว้าโพด.....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 153 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เวียก

ภาษาอีสานคำว่า..เวียก
ความหมายตรงๆ ====>	งาน
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: เซียงโคเล เมื่อวันที่:: 20-04-2012 10:56:14	ตัวอย่าง บ่ไปกินบุญนำเขาดอกมื้อนี่ เคิกเวียก (ไม่ไปกินเลี้ยงงานบุญเพราะเสียเวลาทำงาน)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 154 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สบ

ภาษาอีสานคำว่า..สบ
ความหมายตรงๆ ====>	ริมฝีปาก
อ้างอิงจังหวัด :: ชัยภูมิ จากคุณ:: ติ๊นา เมื่อวันที่:: 9/13/2001 5:38:39 AM	ตัวอย่าง เอาขี้เผิงมาหัยแน่ แม่ซิเอามาทาสบ สบแม่มันแตก ความหมาย เอาขี้ผึ้งมาให้แม่หน่อยซิ แม่จะเอามาทาริมฝีปาก ริมฝีปากของแม่มันแห้งกระด้าง
แก้ไขข้อมูล