ภาษาอีสาน วันละคำ

คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ก่องจ่อง

ภาษาอีสานคำว่า..ก่องจ่อง
ความหมายตรงๆ ====>	กริยา การกระทำที่ดูแล้วไม่เข้าท่า หรือว่ายังไม่ชำนาญ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: โสตายลูกบ้านต้อน เมื่อวันที่:: 19-01-2013 10:42:26	ตัวอย่าง เช่น อย่าไปเต้นก่องจ่องเลาะนั่นเดี๋ยวกะถืกขวดฟาดหัว แปลว่า อย่าไปเต้นท่าทีกวนๆดูแล้วไม่เข้าตา เดี๋ยวจะมีเรื่อง หรือเซาเฮ็ดเด็กน้อยพอก่องจ่องให้ผู้ใหญ่เขาเฮ็ด แปลว่า เป็นเด็กยังไม่ชำนาญให้ผู้ใหญ่ที่ชำนาญกว่าเขาทำ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ก้อนเส่า

ภาษาอีสานคำว่า..ก้อนเส่า
ความหมายตรงๆ ====>	ก้อนเส่า คือนำก้อนหิน 3 ก้อน วางไว้เพื่อตั้งหม้อทำกับข้าว
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: ผู้เฒ่าเมืองอุดร เมื่อวันที่:: 27-01-2010 11:36:54	ตัวอย่าง สมัยโบราณเวลาจะทำกับข้าวเขาจะนำ ก้อนหินขนาดพอเหมาะสมมาวางไว้เป็นสามมุมพอวางหม้อแกงได้พอดีๆกับก้นหม้อ แล้ก่อไฟทำกับข้าว เขาจึงเรียกหินสามก้อนว่าก้อนเส่า แต่ถ้าวางก้อนหินวางไว้คนละทิศละทางเขาก็จะเรียกก้อนหินเหล่านั้นเป็นก้อนหินธรรมดาๆ แต่ถ้านำมาวางไว้ ทั้ง 3 มุม ใกล้กันพอวางหม้อแกงได้พอเหมาะเขาจะเรียกว่าก้อนเส่า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ก้อ

ภาษาอีสานคำว่า..ก้อ
ความหมายตรงๆ ====>	ม้วน ,พัน, การพันม้วนเข้าหากัน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-12-2006 20:46:34	ตัวอย่าง -ก้อ หมายถึงการม้วนเข้าหากัน หรือ เป็นลักษณะนามของสิ่งที่เป็นม้วนๆ เช่น ก้อด้าย หมายถึง ม้วนของเชือกเส้นเล็กๆ -ก้อสาด หมายถึง ม้วนเสื่อ การเก็บม้วนเสื่อ -ก้อเซียกว่าว หมายถึง การม้วนเชือกที่ใช้ผูกว่าวเข้าใว้เพื่อเก็บไว้ -ก้อกอกยา หมายถึง การพันยาเส้น เพื่อให้เป็นยาสูบ - ก้อแขนเสี่ย หมายถึง การพันแขนเสื้อขึ้น สรุปแล้ว \"ก้อ\"หมายถึง การม้วน หรือ การพัน นั่นเอง พะน้า พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกิน

ภาษาอีสานคำว่า..เกิน
ความหมายตรงๆ ====>	ไม้ที่ใช้ช่วยในการปีนขึ้นที่สูง(บันไดชนิดหนึ่ง)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 19-10-2006 13:01:37	ตัวอย่าง เกิน เป็นไม้ที่ใช้ในการปีนขึ้นที่สูง เหมือนบันได แต่ เกิน จะเป็นไม้ท่อนเดียว แล้วมีขั้นสำหรับเท้าเหยียบขึ้น ส่วน บันได จะมีลักษณะเป็นขั้นๆ เกิน อาจทำมาจากไม้ไผ่บ้านลำใหญ่ๆ ที่มีกิ่งตามข้อไม้ไผ่ สำหรับเท้าเหยียบขึ้น หรือ อาจทำมาจากไม้เนื้อแข็ง แล้วเอามีดฟันหรือบาก เป็นร่อง เป็นระยะเพื่อให้เท้าเหยียบขึ้นได้ เกิน ใช้ในการ ปีนขึ้นเถียงนา ปีนขึ้นเล้าข้าว ปีนขึ้นกอไผ่ ปีนขึ้นต้นไม้ เป็นต้น ตัวอย่างประโยค -มื่อคืนมีหมอลำขอเข่ามาลำ ลำม่วนคัก ไปไปอี่นาง ไปเอา \"เกิน\" มาก่ายขึ้นเล่า ตักเข่าให่หมอลำจักกะต่าแหน่ ความหมาย -เมื่อคืนนี้มีหมอลำมาลำขอข้าว ลำสนุกไพเราะมาก ไป ไป อีหนู ไปเอา \"บันได\" มาพาดขึ้นยุ้งข้าว ตักข้าวให้หมอลำ ซักตะกร้าหน่อย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกี่ยวกินตีน

ภาษาอีสานคำว่า..เกี่ยวกินตีน
ความหมายตรงๆ ====>	เหน็บกินเท้า , เป็นเหน็บที่เท้า
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-12-2006 20:59:28	ตัวอย่าง เกี่ยวกิน หมายถึง เป็นเหน็บ ถ้า เป็นเหน็บที่เท้า เรียก เกี่ยวกินตีน แต่ อวัยวะอื่นก็สามารถโดนเกี่ยวกินหรือเป็นเหน็บได้เช่นกัน เช่น เกี่ยวกินมือ เกี่ยวกินแขน เกี่ยวกินขา เป็นต้น ตัวอย่าง -บ่าวหน่อเพิ่นพาน้องเป้ยไปวัดไปจังหัน ตอนเพิ่นพาน้องเป้ยไปยามบ้านทางร้อยเอ็ด พอดีมื่อนั่นเป็นมื่อวันศีล ญาคูเลยสวดมนต์ โดนจักหน่อย พอสิลุกเมือบ้าน น้องเป้ยขั่นลุกบ่ขึ้น ขาเพิ่นจังไปเหมิด ย่อนว่า \"เกี่ยวกินตีน\" เพิ่น แปลว่า -บ่าวหน่อแกพาน้องเป้ยไปวัดไปถวายภัตราหารเช้า ตอนแกพาน้องเป้ยไปเยี่ยมบ้านที่ร้อยเอ็ด พอดีวันนั้นเป็นวันพระ พระครูเลยสวดมนต์ นานสักหน่อย พอจะลุกกลับบ้าน น้องเป้ยลุกไม่ขึ้น เท้าแกเกร็งไปหมด ก็เพราะว่า \"เหน็บกินเท้า\" แก พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แกน

ภาษาอีสานคำว่า..แกน
ความหมายตรงๆ ====>	ไหว
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 04-04-2007 13:11:06	ตัวอย่าง แกน หมายถึง ไหว ในที่นี้ไม่ได้หมายถึง การสั่นหรือแกว่งนะ แต่หมายถึง ไหว ที่แปลว่า ทำได้ แกน มักจะใช้กับการยก การแบก เช่น -ถงปุ๋ย ถงนี่ คือมาหนักคักแท้ บ่าวหน่อ กับบ่าวปอ แบกซ่อยกันสองคนกะยังแบกบ่ \"แกน\" แปลว่า -กระสอบปุ๋ย ใบนี้ หนักมากเลยนะ บ่าวหน่อกับบ่าวปอ ช่วยกันแบกตั้งสองคน ก็ยังแบกไม่ \"ไหว\" หรือ บ่าวหน่อ: ป้าด...บักโมหน่วยนี่คือหน่วยใหญ่คักแท้ น้องพอลล่ามา โจม เบิ่งเกิ่นหนะว่าหนักปานได๋ หรือว่า โจม บ่ \"แกน\" น้องพอลล่า: ปะสาหน่วยส่ำนี่ ใหญ่กั่วนี่น้องกะ โจม \"แกน\" แปลว่า บ่าวหน่อ: โอ้โฮ...แตงโมลูกนี้ลูกโตมากเลยนะ น้องพอลล่ามา ยกดูหน่อยสิ ว่าหนักเท่าไหร่ หรือว่า ยกไม่ \"ขึ้น \" น้องพอลล่า: ก็แค่ลูกแค่เนี้ย ใหญ่กว่านี้น้องก็ ยก \"ไหว\" พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขนคิงลุก

ภาษาอีสานคำว่า..ขนคิงลุก
ความหมายตรงๆ ====>	อาการกลัว ขนลุกชัน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 19:20:25	ตัวอย่าง ตัวอย่าง บ่าวรุทธิ์กับน้องจีจ้าพากันย่างผ่านป่าซ้าเผาผีหลอก น้องจีจ้าบอกว่าย้านหลาย บรึ๊ยย ขนคิงลุกพะนะ อ้ายรุทธิ์ถ่าจีจ้าแน แปล หนุ่มรุทธิ์และน้องจีจ้าเดินมาด้วยกัน ผ่านป่าช้าที่เขาใช้เผาศพ น้องจีจ้าบอกว่ากลัวมาก ขนลุกตั้งหมดแล้ว พี่รุทธิ์เดินรอจีจ้าด้วยนะ จีจ้ากลัว ว่าซ้าน เหอะๆๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขอด

ภาษาอีสานคำว่า..ขอด
ความหมายตรงๆ ====>	มัดให้เป็นปม
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-08-2006 23:04:17	ตัวอย่าง ขอด ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงแห้งขอดนะ แต่หมายถึงการม้วนเข้ามามัดให้เป็นปม เช่น -ยามพ่อใหญ่บัติเป่าลูกโป่งให้ลูกเล่น ลาวหายางมามัดปากลูกโป่งบ่ได้ ลาวกะเลยใช้วิธีหยืดลูกโป่ง \"ขอด\" ปากเอาเลย ง่ายดี แปลว่า -เวลาที่คุณตาบัติแกเป่าลูกโป่งให้ลูกเล่น แกหายางสะติ๊กมามัดปากลูกโป่งไม่เจอ แกก็เลยใช้วิธียืดลูกโป่งออกแล้วก็ \"ผูกมัดให้เป็นปม\" เอาเลย ง่ายดี พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขาบ

ภาษาอีสานคำว่า..ขาบ
ความหมายตรงๆ ====>	กราบ (เป็นคำเก่า)
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 26-12-2009 03:53:35	ตัวอย่าง พากันขาบพระเด้อ แปลว่า พากันกราบพระนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คนผู้ห่าย, คนผู้ฮ้าย

ภาษาอีสานคำว่า..คนผู้ห่าย, คนผู้ฮ้าย
ความหมายตรงๆ ====>	คนขี้เหล่, คนหน้าตาไม่ดี, คนไม่หล่อ, คนไม่สวย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: กอล์ฟ จันทรุเบกษาอนุสรณ์ เมื่อวันที่:: 17-11-2006 16:57:09	ตัวอย่าง คนผู้ฮ้าย คือ คนขี้เหล่, คนหน้าตาไม่ดี, คนไม่หล่อ, คนไม่สวย ตัวอย่าง หล่านางเอย คนผูฮ้ายคืออ้าย กินข้าบ่ายกบตัวหล่ะนาง แปลว่า น้องนางเอย คนหน้าตาไม่ดี รูปไม่หล่ออย่างพี่ กินข่าวกับกบนะครับ บ่าย คือ การปั้นข่าว แล้วมีอุปกรณ์บ่าย หรือ กับข้าว แล้วเดินกิน ไม่ได้นั่งกินอย่างเป็นกิจลักษณะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควย

ภาษาอีสานคำว่า..ควย
ความหมายตรงๆ ====>	โยก,โยกเยก,โคลงเคลง,
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-10-2006 14:27:38	ตัวอย่าง ควย ถ้าเป็นคำนาม จะหมายถึง ควาย หรือ กระบือ แต่ในที่นี้ ควย หมายถึง โยก โยกเยก โคลงเคลง เช่น -แข่วควย หมายถึง ฟันโยก -ลมพัดแฮงจนเสาเฮียนควย หมายถึง ลมพัดแรงจนทำให้เสาบ้านโยก -หัวควย หมายถึง หัวโยกหัวคลอน ตัวอย่างประโยค -บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปต่อยบักขามแป แต่ต้นบักขามแปมันสูงใช่ไม่คันก๋อต่อยบ่เถิง กะเลยพากันหาเกินไปก่ายขึ้น น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ขึ้น แต่อ้ายหน่อเลาย่านตก กะเลยบอกน้องกระแตจับเกินให่แน่นๆอย่าสะให่มัน \"ควย\" เด้อ เดี๋ยวอ้ายสิตก พะนะ แปลว่า -บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปเก็บมะขามเทศ แต่ต้นมะขามเทศมันสูง ใช้ไม้ตะขอสอยไม่ถึง ก็เลยพากันหาไม้มาทำเป็นบันไดพาดปีนขึ้น ให้น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ปีน แต่อ้ายหน่อแกกลัวตก ก็เลยบอกน้องกระแตให้จับกระไดให้แน่นๆอย่าให้มัน \"โยก\" นะ เดี๋ยวอ้ายหน่อจะตก พะนะ หรือ -อ้ายซาญพาน้องตั๊กไปขี่รถสักกะยานเล่น อ้ายชาญเป็นคนถีบให่น้องตั๊กซ่อน สองคนมีแต่คนใหญ่ๆหนักหลายจนล่อสักกะยานลูกปืนแตก ล้อ \"ควย\" ก๊อกแล่ก ก๊อกแล่ก ไป หมายถึง -พี่ชาญพาน้องตั๊กไปขี่จักรยานเล่น พี่ชาญเป็นคนถีบให้น้องตั๊กเป็นคนซ้อนท้าย ทั้งสองคนมีแต่คนตัวใหญ่ๆน้ำหนักมากจนล้อจักรยานรับน้ำหนักไม่ไหวจนลูกปืนล้อแตก จนล้อ \"โคลงเคลง\" ไปมา ( ควย ในภาษาอีสาน เป็นคำสุภาพ แต่ในภาษาไทยกลาง มิทราบว่าแปลว่าอะไร)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควยตู้

ภาษาอีสานคำว่า..ควยตู้
ความหมายตรงๆ ====>	ควายทุยเขาสั้น
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ปิ่นหยก เมื่อวันที่:: 23-02-2007 18:27:11	ตัวอย่าง \"ควยตู้มักซน คนจนมักเว้า\" หมายความว่า ควายทุยมีเขาสั้นแต่ชอบขวิดนู่นขวิดนี่ชอบชนควายตัวอื่นแม้เขาจะยาวกว่าเป็นนิสัย แต่ควายที่เขายาวเป็นนักชนระดับชาติ จะไม่แสดงท่าทางคึกคะนอง เช่นเดียวกับคนพูดจ้อทั้งหลาย มักจะเป็นคนจนชอบคุยโม้โอ้อวด แต่คนรวยจริงเขาไม่แสดงออก คนเก่งจริงไม่ขี้คุย เขา\"คมในฝัก\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คักขนาด

ภาษาอีสานคำว่า..คักขนาด
ความหมายตรงๆ ====>	อย่างเลิศ,อย่างดีเยี่ยม(=พลังแรง)
อ้างอิงจังหวัด :: _มณฑลเทศาภิบาลอุดร_ จากคุณ:: ปังคุง เมื่อวันที่:: 19-01-2010 01:13:30	ตัวอย่าง ป้าดโถ้ ฝีมือบ่แม่นขี้ ๆ เลยตั่วหนิ คักขนาดเลย!! -อะโห ฝีมือไม่ใช่เล่น ๆ เลยนะนี่ สุดยอดจริง ๆ (ประมาณนั้น) แปลแบบวัยรุ่นก็จะเป็น เฮ้ยแมร่งเจ๋งว่ะ -*- พะน้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คิดต่อ

ภาษาอีสานคำว่า..คิดต่อ
ความหมายตรงๆ ====>	คาดหวัง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 24-10-2006 16:57:23	ตัวอย่าง คิดต่อ บางทีก็ออกเสียงเป็น คึดต่อ ก็มี อ้ายดล : พ่อใหญ่ชาญ เลาเป่าโหวดม่วน จนได้ฉายาโหวดเสน่หา แต่ว่า น้องกะแต บ่ต้องไปคิดต่อนำเลาดอก เลามีเมียแล้ว มา มา มานั่งใกล้ๆ อ้ายดลพี้ จั่งค่อยคิดต่อนำได้ พ่อใหญ่ชาญ : หืย อ้ายดลนั่นล่ะ แฮ่งคัก แฮงมีเทิงลูก เทิงเมีย อย่าไปเซียเลาเด้อหล่ากะแต มาหาอ้ายชาญพี้ น้องกะแต คิดต่อสิฟังโหวด อ้ายสิเป่าให้ฟัง คิดต่อสิกินข้าว อ้ายสิทอดไข่ให้กิน น้องกะแต : มัวเถียงกันอยู่หนั่นล่ะ บ่มีไผเป็นตาคิดต่อได้ดอก น้องกะแตไปหาอ้ายหน่อดีกั่ว จั่งค่อยเป็นตาได้คิดต่อ เนาะอ้ายหน่อเนาะ... ยืมเงินจักหมื่นสองหมื่นแหน่อ้ายหน่อ.... แปลว่า พี่ดล : พ่อใหญ่ชาญ แกเป่าโหวดเพราะ จนได้ฉายาโหวดเสน่หา แต่ว่า น้องกระแต อย่าไปคาดหวังอะไรกับแกเลยนะ แกมีเมียแล้ว มา มา มานั่งใกล้ๆ พี่ดลนี่ จึงจะคาดหวังได้ พ่อใหญ่ชาญ : เอ้อ พี่ดลนั่นแหละ ตัวดี มีทั้งลูกทั้งเมีย อย่าไปเชื่อแกนะน้องกระแต มาหาพี่ชาญดีกว่า น้องกระแตอยากฟังโหวด พี่ชาญจะเป่าให้ฟัง อยากกินข้าว พี่จะทอดไข่ให้กิน น้องกระแต : มัวแต่เถียงกันอยู่นั่นแหละ ไม่มีใครเป็นที่น่าคาดหวังได้ทั้งนั้นแหละ น้องกระแตไปหาพี่หน่อดีกว่า ค่อยเป็นที่น่าคาดหวังได้หน่อย เนาะพี่หน่อเนาะ.... ขอยืมเงินสักหมื่น สองหมื่นหน่อยนะพี่หน่อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เคิก

ภาษาอีสานคำว่า..เคิก
ความหมายตรงๆ ====>	พัก หรือ หยุดการกระทำนั้น ชั่วขณะ
อ้างอิงจังหวัด :: ไซ ยา พูม จากคุณ:: นพกร เด้อครับ เมื่อวันที่:: 9/27/2001 11:51:50 AM	ตัวอย่าง ตัวอย่าง เช่น บักหำน่อย นพกร กำลังนั่งเขียน " ภาษาอีสานมื้อละคำ " เพื่อจะได้ส่งไปรวมกลุ่มกับ พ่อแม่พี่น้องชาวชมรมศิลปวัฒนธรรมอีสาน ขณะนั้นเอง อ้ายบ่าวหน่อ เดินถือลาบวัว // แซบ ๆ // มาด้วยถุงบักใหญ่หนึ่ง (ถุงใหญ่มาก ๆ) อ้ายบ่าวหน่อก็เอ่ยปากพูดกับ บักหำน่อย นพกร ว่า มามะบักหำน่อย """" เคิก """ มากินลาบวัวนำกันก่อน (ด้วยกัน) ซั่นดอกหว่า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอย

ภาษาอีสานคำว่า..งอย
ความหมายตรงๆ ====>	การนั่ง หรือ ยืน หรือ ตั้งอยู่ บนระดับที่สูงกว่าระดับปกติ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 20-09-2006 21:11:24	ตัวอย่าง ความหมายที่แปลให้ อาจสิบ่ตรงความเป็นจริงพอปานได๋ แต่กะ ย๋วนๆ เอากะแล้วกัน เช่น ประโยค น้องกระแต : ขอบคุณหลายๆ เด้อพี่หน่อ ที่ไปดึกบักสีดามาให้น้องกระแต บักสีดาม่ง แซ้บแซบ เนาะพี่หน่อ... บ่ให้พี่ดลกินนำดอก (น้องกระแต เบิดหน้า หันหน้าหนี) พี่ดล : น้องกระแต อย่าเคียดให้อ้ายดลเด้อหล่าเด้อ อ่วยหน้ามาพี้ อ่วยหน้ามาเว้านำอ้ายแหน่.. คันบ่อ่วยมา อ้ายไห้เด้ อ้าย แฮ่งเป็นคนขี้โงยอยู่.. อ้าย คนใจขี้โงย ...ฮือๆๆ น้องกะแต: บ่อ่วยไปดอก สิไห่กะไห่ไปโลด เขาบ่หัวซา ดอก พี่ดล : โอ๊ย ถ่าจั่งซั่น อ้ายกะเคียดแล้วหละ (แล้วอ้ายดล กะขึ่นไปนั่ง \"งอย\" โพน เฮ็ดหน่าบูดมุ่ยู่อยู่เทิงโพน) น้องกระแต : แม่นสิไปนั่ง \"งอย\" โพน อยู่จั่งซั่น เขากะบ่หัวซาดอก พี่ดล : โอ้ยเนาะ ฮ่า อ้ายมื่นตกโพน ก้นขี่ทั่ง ย่างบ่ได้ สิเฮ็ดจั่งได๋ น้องกะแต : กะซ่าง แปลว่า น้องกระแต : ขอบคุณมากนะค่ะพี่หน่อ ที่เอาไม้ค้อนไปปาลูกฝรั่งมาให้น้องกระแต ฝรั่งสุก อร้อยอร่อย เนาะพี่หน่อ... ไม่ให้พี่ดล กินด้วยหรอก (น้องกระแต เชิดหน้า หันหน้าหนี) พี่ดล : น้องกระแต อย่าโกรธพี่ดลเลยนะจ๊ะ หันหน้ามาทางนี้ หันหน้ามาพูดกับพี่หน่อย.. ถ้าไม่หันมา พี่ร้องไห้นะ พี่ยิ่งเป็นคนขี้แยอยู่.. พี่ คนใจขี้แย... ฮือๆๆๆ น้องกะแต: ไม่หันไปหรอก จะร้องไห้ก็ร้องไปเลย เขาไม่สนใจหรอก พี่ดล : โอ๊ย ถ้าอย่างงั้น พี่ก็น้อยใจแล้วจริงๆ (แล้วพี่ดล ก็ขึ้นไปนั่ง \"อยู่ข้างบน\" โพนปลวก ทำหน้าบึ้งตึงอยู่บนจอมปลวก) น้องกระแต : แม้จะไปนั่ง \"อยู่บน\" โพน อยู่อย่างนั้น เขาก็ไม่สนใจหรอก พี่ดล : หึย ถ้า ถ้าพี่ลื่นตกจอมปลวก ก้นกระแทกพื้น เดินไม่ได้ จะทำอย่างไร น้องกะแต : ก็ช่างพี่ดลสิ พะน้า พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งุม

ภาษาอีสานคำว่า..งุม
ความหมายตรงๆ ====>	1.ครอบ 2.คว่ำ 3.งม
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-05-2006 14:13:12	ตัวอย่าง คำว่า \"งุม\" คำเดียว อาจจะแปลความหมายได้หลายอย่าง ขึ้นกับว่าใช้ในลักษณะไหน ในที่นี้ขอแปลความหมายเป็น 3 ความหมาย คือ 1.งุม หมายถึง \"ครอบ\" เช่น \"กุ้งที่เฮาเอามาเฮ็ดก้อยกุ้ง มันบ่ทันตาย เต้นโด่งเด่งโด่งเด่ง สิออกถ้วยอยู่นั่น ให่เจ้าเอาจาน \"งุม\" ถ้วยมันไว่สาก่อน ให่มันเยาสาก่อน จั่งค่อยเปิดออกกิน\" หมายความว่า \" กุ้งที่เราเอามาทำกุ้งเต้น มันยังไม่ตาย มันกำลังจะเต้นออกนอกถ้วย ให้คุณเอาจาน \"ครอบ\" ถ้วยไว้ก่อน ให้มันร่อแร่ก่อน ค่อยเปิดออกรับประทาน\" หรืออีกประโยค \"นี่หละน้อ เขาว่า ควมมัก ควมฮัก มาแล่นกุ้ม มันคือสุ่ม \"งุม\" หัว ควมฮักมาพอๆปานกะทอ \"งุม\"ไว่\" ความหมายคือ \"นี่หละหนอความรัก เมื่อมีความรัก มันเหมือนมีอะไรมาครอบงำจิตใจเรา ทำให้เหมือนกับเป็นคนตาบอด\" 2.งุม แปลว่า \"คว่ำ\" เช่น หลวงพ่อมหาบอกจัวน่อยว่า \"น้อย น้อย ยามเจ้าสันอิ่มแล้ว กะให่เอาบาตรไปล่าง ล่างแล่ว กะเอาไป \"งุม\"ไว่เทิงโต๊ะสาก่อน ให่มันแห่งก่อนจั่งค่อยเอาไปเก็บ บาตรจั่งค่อยสิบ่เข่าขี่เหมี่ยง\" หมาความว่า หลางพ่อมหา บอกกับเณรว่า \"เณร เณร เมื่อตอนเธอฉันอาหารเสร็จแล้ว ให้เธอเอาบาตรไปล้าง เมื่อล้างแล้วก็เอาไป \"ค่ำไว้บนโต๊ะให้บาตรแห้งเสียก่อน ค่อยเอาไปเก็บ บาตรถึงจะไม่เข้าสนิม\" หรือเวลาเล่นไพ่ เจ้ามือสิบอกว่า \"ผู้ได๋ป๊อกให่หงานขึ้น ผู้ได๋บ่ป๊อก ให่ \"งุม\" ไว่ \" เป็นต้น 3.งุม แปลว่า งม หมายถึง การคลำหาอะไรบางอย่างในน้ำ เช่น ไปงุมหอย หมายถึง ไปงมหอย /ไปงุมปลา คือ ไปงมปลา/งุมเข็มในหนองน้ำใหญ่ คือ งมเข็มในมหาสมุทร/ เป็นต้น ตัวอย่างประโยคเช่น \"บ่าวหน่อ ยามเจ้าเอาแหไปตึกปลาอยู่ในหนองนาพ่อใหญ่บัติ ให่เจ้าตึกแล้ว \"งุม\" เอาเด้อ เพราะว่าปลามันมีแต่โตใหญ่ๆ คันเจ้าตึกแหแล่วห้าวเอา ปลามันสิปิ้นเพาออกเหมิด สิบ่ได้จักโตเด้\" ความหมายก็คือ \"หนุ่มหน่อครับ เวลาคุณจะไปทอดแหหาปลา ที่สระน้ำของคุณตาบัติ ให้คุณทอดแห แล้ว \"งม\" หาปลานะ เพราะมีแต่ปลาตัวโตๆ ถ้าคุณทอดแหแล้วลากเข้าฝั่งเลย ปลามันจะดิ้นหลุดออกจากแหหมด จะไม่ได้ปลาสักตัว นะครับ\" (ยาวหลายเติบเน๊าะ แค่คำว่า \"งุม\" คำเดียว)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้อม

ภาษาอีสานคำว่า..จ้อม
ความหมายตรงๆ ====>	เล็ก แคบ เรียวลง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 06-10-2006 16:49:36	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล : ฮ่วย กินเบียร์ยกขวดซดแบบนี้ มันจั่งได๋สิแซบ ขวดเบียร์ปากจ้อมๆ ยกเทใส่ปาก มันกะเป็นฟองเหมิดท่อนั่นแหล่ว.. นี่ ๆ สิกินให้เบิ่ง แปลว่า พ่อใหญ่ดล : เฮ้ย กินเบียร์ยกขวดซดแบบนี้ มันจะอร่อยได้อย่างไร ขวดเบียร์ปากเล็กๆ ยกเทใส่ปาก มันก็เป็นฟองหมดสิ... นี่ ๆ จะกินให้ดู -------------------- พ่อใหญ่ดล หลังจากกินเบียร์เหมิดไปหลายขวด ยังบ่เมา พอมึนๆ หัวจักหน่อย ย่านเมียด่า กะขับรถกลับบ้าน พอไปฮอดทางแยก กะเลี้ยวซ้ายทันที ขับไปๆ หนทางผัดจ้อมเข้า จ้อมเข้า... ฮ่วย บัดทีแท้ หลงทาง เลี้ยวเข้าป่า พะน๊า.. แปลว่า พ่อใหญ่ดล หลังจากกินเบียร์หมดไปหลายขวด ยังไม่ถึงกับเมา พอมึนๆ แต่กลัวเมียด่า ก็เลยขับรถกลับบ้าน พอไปถึงทางแยก ก็เลี้ยวซ้ายทันที ขับไปๆ ทางกลับเล็กลง เล็กลง... อ้าว ที่ไหนได้ หลงทาง เลี้ยวเข้าป่า..น่ะสิ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้อ

ภาษาอีสานคำว่า..จ้อ
ความหมายตรงๆ ====>	ไกล้,กระชั้นชิด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 06-08-2006 13:37:08	ตัวอย่าง ในความหมายของ จ้อ อาจหมายถึง ระยะทาง หรือระยะเวลา ก็ได้ หรือ อาจจะใช้การเล่นคำ เพื่อให้ความหมายมากขึ้น เช่น จ้อๆ ,จั้นจ้อ ตัวอย่างประโยค เช่น -บ่าวหน่อขับรถนำก้นรถแท๊กซี่ เข่าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่กะเบรค เฮ็ดให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแฮง จนน้องกระแตที่นั่งมานำหัวดวนไปข้างหน้า บ่าวหน่อลาวสูนหลาย กะเลยลงรถไปฮ้ายให่คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอีหยังวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคเอา \"จ้อๆ\" ไคแหน่ตั๊ว ข่อยเบรคทัน คันจั่งสั้นรถได้ตำดากกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่กะลงมาเถียงว่า \"เจ้ากะคือกันนั่นหละ ขับรถมา \"จ้อ\" ดากรถข่อยปานนี่ มันกะกดดัน สั่นตั๊ว\" แปลว่า -บ่าวหน่อแกขับรถตามก้นรถแท๊กซี่ เข้าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่ก็เบรค ทำให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแรง จนน้องกระแตที่นั่งมาด้วยหัวคะมำไปข้างหน้า บ่าวหน่อแกโมโหมาก ก็เลยลงรถไปด่าให้คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอะไรวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคอย่าง \"กระชั้นชิด\" นี่ดีนะที่เราเบรคทัน ไม่งั้นรถได้ชนตูดกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่ก็ลงมาเถียงว่า \"คุณก็เหมือนกันนั่นหละ ขับรถมา \"ชิด\" ก้นรถฉันขนาดนี้ มันกดดัน รู้ไหม\" หรือ -บ่าวหน่อลาวมานั่งจ่มเรื่องผู้สาว ว่า ออกพรรษานี่ น้องกระแตกะสิให่ไปขอไปแต่งให้มันเรียบร้อย ลาวกะเลยคึดยากว่า มาบอกกัน \"จ้อๆ\" จั่งซี่ สิไปหาเงินค่าดองทันบ่น๊อ เวลากะ \"จั้นจ้อ\" เข่ามาซุมื่อ เทิงหมู่พวกกะสิว่าให่ ว่าบอกข่าวงานกินดอง \"จ้อ\" โพด ตัดชุดใหม่ใส่บ่ทัน แปลว่า -บ่าวหน่อแกมานั่งบ่นเรื่องแฟนสาวให้ฟังว่า ออกพรรษานี้ น้องกระแต ก็จะให้ไปสู่ขอ ไปแต่งงานให้มันเรียบร้อย แกก็เลยหนักใจว่า มาบอกกัน \"ไกล้ๆ\" อย่างนี้จะไปหาเงินค่าสินสอดทันไหม เวลาก็ \"กระชั้นชิด\" เข้ามาทุกที ทั้งเพื่อนฝูงก็จะว่าให้ ว่า มาบอกข่าวงานแต่งงาน \"กระชั้นชิด\" เกินไป ทำให้ตัดชุดใส่ไปงานไม่ทันเลย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จั๊งได๋

ภาษาอีสานคำว่า..จั๊งได๋
ความหมายตรงๆ ====>	ยังไง
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน เมื่อวันที่:: 06-10-2010 23:39:48	ตัวอย่าง เป็นจั๊งได๋ละน้อความฮัก แปลว่า ความรักเป็นยังไง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ่างจ๊ะ

ภาษาอีสานคำว่า..จ่างจ๊ะ
ความหมายตรงๆ ====>	กางออกเต็มเหยียด , เห็นเต็มตา ,คาอยู่กับที่
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 24-11-2010 08:33:50	ตัวอย่าง เป็นคำเฉพาะ คล้ายคัพท์ทางเทคนิค พะนะ ตัวอย่าง บักลุน ขี่รถจักรยานตำเสาฮั้ว ค้ำอยู่ จ่างจ๊ะ คำแปล นายลุน ขี่รถจักรยาน ชนเสารั้ว รถค้ำเสาคาอยู่กับที่ ตัวอย่าง อ้ายต้องแล่ง ยืนค้ำแอว จ่างจ๊ะ อยู่ทางเข้าวัด คำแปล พี่ต้องแล่ง ยืนท้าวสะเอว ให้เห็นเต็มตา อยู่ที่ทางเข้าวัด ตัวอย่าง จารย์ใหญ่ เฮ็ดผีหลอก ลัดทางสาวส่า ฯ ยืนจ่างจ๊ะอยู่ทางไปนา คำแปล จารย์ใหญ่ ทำเป็นผี เพื่อดักหลอกสาวส่า อยู่ทางไปนา ยืนกางแขนขาเต็มเหยียด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เจ๊ะ

ภาษาอีสานคำว่า..เจ๊ะ
ความหมายตรงๆ ====>	อุ้มสะพาย (ด้านข้าง), หรือ อุ้มกระเตง กระเตง
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 09-02-2011 15:05:21	ตัวอย่าง ตัวอย่าง บ่าวหน่อ เจ๊ะน้องไปเล่นวัด คำแปล บ่าวหน่อ อุ้มสะพายน้อง ไปเล่นในวัด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โจม

ภาษาอีสานคำว่า..โจม
ความหมายตรงๆ ====>	ยก
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 04-04-2007 12:53:15	ตัวอย่าง โจม หมายถึง ยก ยกวัตถุสิ่งของนะ ไม่ใช่ ยกที่หนึ่ง ยกที่สอง เหมือนการชกมวย ตัวอย่าง -น้องเป้ยขึ้นต้นบักสีดาบ่ได้ กะเลยเอิ้นอ้ายหน่อมาซ่อย \"โจมก้น\" ขึ้นให่ จั่งค่อยปีนขึ้นได้ ความหมาย -น้องเป้ยขึ้นต้นฝรั่งไม่ได้ ก็เลยเรียกให้พี่หน่อมาช่วย \"ยกก้น\" ขึ้นให้ ถึงได้ปีนขึ้นได้ หรือ บ่าวหน่อ: ป้าด...บักโมหน่วยนี่คือหน่วยใหญ่คักแท้ น้องพอลล่ามา \"โจม\" เบิ่งเกิ่นหนะว่าหนักปานได๋ หรือว่า \"โจม\" บ่แกน น้องพอลล่า: ปะสาหน่วยส่ำนี่ ใหญ่กั่วนี่น้องกะ \"โจมแกน\" แปลว่า บ่าวหน่อ: โอ้โฮ...แตงโมลูกนี้ลูกโตมากเลยนะ น้องพอลล่ามา \"ยก\" ดูหน่อยสิ ว่าหนักเท่าไหร่ หรือว่า \"ยก\" ไม่ขึ้น น้องพอลล่า: ก็แค่ลูกแค่เนี้ย ใหญ่กว่านี้น้องก็ \"ยกไหว\" พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ใจออก

ภาษาอีสานคำว่า..ใจออก
ความหมายตรงๆ ====>	ถอดใจ, ใจไม่เอาแล้ว, ใจไม่สู้แล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 11-12-2006 13:53:38	ตัวอย่าง ใจออก หมายถึง ถอดใจ, ใจไม่เอาแล้ว, ใจไม่สู้แล้ว พอดีเห็นกีฬาเอเชี่ยนเกมส์ที่ประเทศการ์ต้า มีการแข่งขันกีฬา เลยเอาคำศัพท์เกี่ยวกับการต่อสู้มาฝากกัน ตัวอย่าง อ้ายเห็นนักกีฬาซกมวยของประเทศ เจ้าภาพ ถึกเขาตีเซซัดเซซ้าย หมุนติ้วลิ่ว อยู่กลางเวที เห็นคะแนนนำก้นเขาอยู่ตั้ง 10 หมัด บืนไล่ตีเขาปานใด๋กะบ่ถืกจักเทีย เลากะเลยใจออก บ่เอาอีกแล้ว ตีไปกะบ่ซะนะดอก เลากะเลย ขอยอมแพ้ สั่นดอกหว้า แปลว่า พี่เห็นนักกีฬาชกมวยของประเมศเจ้าภาพ ถูกเขาต่อยเซซ้ายเซขวา หมุนอยู่กลางเวที เห็นคะแนนตามหลังเขาอีกตั้ง 10 หมัด พยายามไล่ตีเขาแทบตาย ก็ไม่ถูกสักที ก็เลยถอดใจ ไม่เอาแล้ว ยอใชกไปก้ไม่ชนะ ก็เลยขอยอมแพ้ เลย บ่าวหน่อ เลาวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซง , ทรง

ภาษาอีสานคำว่า..ซง , ทรง
ความหมายตรงๆ ====>	ท่าทาง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 28-11-2006 11:39:41	ตัวอย่าง ซง อาจหมายถึง ชง ก็ได้ แต่ ซง หรือ ทรง ในที่นี้ ท่าทาง ที่แสดงออก เช่น -ทรงคือสิเมื่อยหลายเนาะ= ท่าทางจะเหนื่อยมากนะ -บ่าวหน่อนี่ทรงคือสิฮ้องเพลงม่วนเนาะ = บ่าวหน่อนี่ท่าทางจะร้องเพลงเพราะนะ -ได้ยินแต่เสียงหวานๆของน้องกระแต แล้ว ทรงคือสิผู้ดีคัก= ได้ยินแต่เสียงหวานๆของน้องกระแตแล้ว ท่าทางจะเป็นคนสวยมากเลย คำอื่นๆที่เกี่ยวข้องเช่น -ทรงคือ = เข้าท่า หมายถึง ดูดี ถูกใจ -กินทรง = เข้ารูปทรง หมายถึง เหมาะสมกับตัว เช่น น้องพอลล่ายามลาวนุ่งสิ่นเหี่ยนๆเบิ่งแล้ว \"กินทรง\" คัก บัดยามเพิ่นนุ่งสิ่นล่ามๆ เป็นทรงบ่อคือ หมายความว่า น้องพอลล่าเวลาแกใส่กระโปรงสั้นๆดูแล้ว \"เหมาะกับแก\" มากเลย แต่เวลาน้องแกใส่กระโปรงยาวๆ ดูแล้วไม่เข้าท่าเลย พะนะ เพิ่นอยากเห็นขาอ่อนน้องพอลล่า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซวดลวด

ภาษาอีสานคำว่า..ซวดลวด
ความหมายตรงๆ ====>	แย่งของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตอย่างน่าเกลียด, การกระทำที่น่าเกลียด, แย่
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 14-11-2006 10:24:54	ตัวอย่าง ซวดลวด คือ แย่งของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาตอย่างน่าเกลียด, การกระทำที่น่าเกลียด, แย่ ซวดลวด ต่างจาด ยาด หรือ ย๊าด คือ ความน่าเกลียด ย๊าด จะน่าเกลียดน้อยกว่า ซวดลวด มาดูตัวอย่างกัน ลิงโตนั่นมันคือ ซวดลวดแท้เน๊าะ ย๊าดบักแตงโมหน่วยบักใหญ่ไปกินบ่แบ่งหมู่เลย แปลว่า ลิงตัวนั้นแย่จังเลย แย่งแตงโมลูกใหญ่ๆ ไปไม่แบ่งให้ใครเลย เลาวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซอก

ภาษาอีสานคำว่า..ซอก
ความหมายตรงๆ ====>	ค้น รื้อค้น
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 19-10-2006 12:51:54	ตัวอย่าง บ่ว่าสิเอาไหหมักเหล้าโทไปเซี่ยงไว้ดีปานได๋ บ่าวหน่อเลา สินำไปซอกหาจนพ้อ แล้วกะลักกินน้ำหยั่น แปลว่า ไม่ว่าจะเอาไหหมักสาโทไปซ่อนไว้ดีแค่ไหนก็ตาม หนุ่มหน่อ จะตามไปค้นหาจนพบ แล้วแอบกินน้ำต้อย พ่อใหญ่ซาน เก็บเมี่ยนของเลาไว้อย่างดีเป็นระเบียบเรียบร้อย แล้วกะนอนหลับ ลูกสาวเลา ผัดไปซอกออกมาเล่นเหมิดเอาโหลด แปลว่า พ่อใหญ่ชาญ เก็บข้าวของไว้อย่างเป็นระเบียบเรียบร้อยดี จากนั้นก็หลับ ลูกสาวแก กลับไปรื้อค้นออกมาเล่นกระจัดกระจายหมด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซาม

ภาษาอีสานคำว่า..ซาม
ความหมายตรงๆ ====>	ในขณะที่ , ระหว่างที่รอ(เวลา)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 11-01-2007 14:49:26	ตัวอย่าง ซาม แปลว่า ในระหว่างที่ , ในขณะที่ หรือ ก่อนที่จะถึงเวลา ตัวอย่าง -บ่าวหน่อเอ้ย ให่เจ้าฟ่าวเอาลูกเอาเมีย เด้อ \"ซาม\" บ่ทันเฒ่า บัดห่าโดนกว่านี่ เป็นผู้บ่าวเฒ่า สิหาเมียยากเด้ แปลว่า -บ่าวหน่อ ให้คุณรีบแต่งการแต่งงาน ซะนะ \"ในระหว่างที่\" ยังไม่แก่ ถ้าปล่อยให้เนิ่นนานไปกว่านี้ เป็นผู้บ่าวเฒ่า จะหาสาวมาทำเมียยากนะ หรือ -พ่อใหญ่บัติลาวไปนั่งถ่าเมียอยู่หน้าปากซอย กะเลยสั่งเบียร์มานั่งกินถ่า \"ซาม\" เมียมาพะนะ ซั่วว่าเมียมาฮอด พ่อใหญ่บัติเมาเบียร์ฟ้อนแอ๋ฟ้อนแอ่น ลืมไปเลยว่ามานั่งถ่าเมีย แปลว่า -พ่อใหญ่บัติแกไปนั่งรอภรรยาอยู่หน้าปากซอย ก็เลยสั่งเบียร์มานั่งดื่มรอ \"ในระหว่างที่\" ภรรยาจะมา กว่าภรรยาแกจะมาถึง พ่อใหญ่บัติเมาเบียร์จนฟ้อนรำปร๋อ ลืมไปเลยว่ามานั่งคอยภรรยา พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซื่อคิ่งนิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ซื่อคิ่งนิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ตรงเป๊ะ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 19:14:16	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ต้นสักทองต้นนี้คือซื่อคิ่งนิ่งดีแท้ เป็นตาเอามาเฮ็ดเสาเฮือนดีเนาะ แปล ต้นสักทองต้นดีดูแล้วตรงดีเหลือเกิน เหมาะที่จะนำมาทำเสาบ้านนะเนี่ยะ ว่าซ้าน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซือลือ , ซื่อลื่อ, ซื่อๆ

ภาษาอีสานคำว่า..ซือลือ , ซื่อลื่อ, ซื่อๆ
ความหมายตรงๆ ====>	เฉยๆ,เฉื่อยชา,ไม่มีรสชาติ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-11-2006 12:43:57	ตัวอย่าง ซือลือ เป็นลักษณะที่เฉยๆ ไม่เคลื่อนไหว หรือ ไม่ได้สนใจอะไร หรืออาจจะแสดงความรู้สึก ไม่ยินดียินร้าย ไม่รักไม่ชัง ไม่มีรสชาติอะไรเลย เช่น -อ้ายหน่อนี่จั่งแม่นเป็นตาซังเนาะ น้องเป้ยซวนไปเบิ่งหมอลำเสียงอีสาน กะบ่ว่าจั่งได๋ มีแต่นั่ง \"ซื่อลื่อ\" อยู่บ่ปากบ่ตีง บ่ฮู่ว่านั่งคึดฮอดผู้ได๋ แปลว่า -อ้ายหน่อนี่ช่างน่าโกรธให้จริงๆ น้องเป้ยชวนไปดูหมอลำเสียงอีสาน ก็ไม่พูดไม่จามีแต่นั่ง \"เฉยๆ\" ไม่พูด ไม่รู้ว่านั่งคิดถึงใคร พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซุมนี้

ภาษาอีสานคำว่า..ซุมนี้
ความหมายตรงๆ ====>	พวกนี้่
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน เมื่อวันที่:: 06-10-2010 23:12:52	ตัวอย่าง ้้พ่อเฒ่า:ทิตเอ้ยทิตมาจับปลาซุมนี้ให้พ่อแหน่เร็วบักหล่า ลูกเขย:แล้วอิพ่อสิเอาปลาซุมนี้ไปเฮ็ดหยั๋งคับ..มันบ่แม้นปลาเด้นี่..มันเป็นฮ้วกตั้วนี่ เป็นการสนทนา แปลว่า พ่อตา:ทิตๆมาจับปลาพวกนี้ให้พ่อหน่อยสิ ลูกเขย:แล้วพ่อจะเอาปลาพวกนี้ไปทำอะไรคับ..มันไม่ใช่ปลานะนี่..พวกนี้คือลูกอ๊อด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดำขื่อหมื่อ

ภาษาอีสานคำว่า..ดำขื่อหมื่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ดำเหมือนถ่านไฟ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 18:12:25	ตัวอย่าง ตัวอย่าง น้องหล่าอย่าไปตากแดดหลาย เบิ่งแนหล่ะ ดำขื่อหมื่อแล้ว แปล น้องสาวอย่าออกไปยืนตากแดดมากเกินไป ดูสิครับดำเหมือนถ่านไฟแล้ว พะนะบุ๊ย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ต่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ต่ง
ความหมายตรงๆ ====>	1.การรอง 2.การดักสัตว์น้ำจากน้ำที่ไหลโดยใช้อวน 3.ใหญ่พอสมควร 4.ลักษณะนามของผ้าถุงหรือสะโหร่ง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-06-2006 11:12:45	ตัวอย่าง 1. ต่ง แปลว่า การรอง เช่น -ฝนตกแฮงแล่ว อีหล่าเอาคุไป \"ต่ง\" น้ำฝน ไปใส่แอ่งไว่ถ่ากินแหน่ =ฝนตกหนักแล้ว หนูเอาถังไป \"รอง\" น้ำฝน ไปใส่หม้อดินไว้ดื่ม หน่อยนะ -บ่าวหน่อเห็นรูปน้องกระแตตอนถ่ายแบบแล้ว น้ำลายเหยียยโหยดๆอยู่นั่น เอามือ \"ต่ง\" ไว่แหน่เด้อ เดี๋ยวน้ำลายสิย้อยลงถ่วยป่นเด้ =บ่าวหน่อมองเห็นรูปน้องกระแตตอนถ่ายแบบแล้ว น้ำลายไหลย้อยเลยนะนั่น เอามืด \"รอง\" ใว้หน่อยนะ เดี๋ยวน้ำลายจะหยดลงถ้วยป่นนะ 2.ต่ง แปลว่า การดักสัตว์น้ำ เช่น -เวลาน้ำมาก ล้นท่างน้ำ ให้เอาดางไป \"ต่ง\" เอากุ้ง เอาซิว มาใว่เฮ็ดส้มปลาน้อยแหน่เด้อ =เวลาน้ำหลาก น้ำล้นทางน้ำไหล ให้เอาอวนไป \"ดัก\" เอากุ้ง เอาปลาซิว มาใว้ทำปลาจ่อมหน่อยนะ ** การ ต่ง จะใช้กับน้ำที่ไหลเท่านั้น อาจจะใช้คำว่า ต่งดาง ต่งปลา ต่งกุ้ง แต่ถ้าเป็นการดักสัตว์น้ำในบริเวณน้ำนิ่ง จะไม่ใช่คำว่า ต่ง 3. ต่ง แปลว่า ใหญ่พอสมควร มักจะใช้กับวัตถุที่มีลักษณะกลม เช่น ผลไม้ต่างๆ ไข่ หรือ หำ เป็นต้น เช่น -พ่อใหญ่บัติบอกเมียว่า บักสีดาอยู่ต้นหลังบ้าน มีตะหน่วย \"ต่งๆ\" แล้ว แมสูเก็บไปวัดแหน่เด้อ มื่ออื่น =คุณตาบัติบอกแก่ภรรยาว่า ฝรั่งที่อยู่ต้นหลังบ้าน ลูกมัน \"โตพอสมควร\" แล้วนะ พรุ่งนี้ให้คุณเก็บไปใส่บาตรที่วัดหน่อยนะ -พ่อใหญ่หน่อฮ่ายให่เด็กน้อยว่า เด็กน้อยหมู่นี่ หำ \"ต่ง\" ไป่หนิ สังมาดื้อแท่ เดี๋ยวสิจับไปตอนให่เหมิดเลย =คุณตาหน่อดุให้เด็กๆว่า เด็กพวกนี้ อัณทะ \"โต\" หรือยัง ทำไมซุกซนจังเลย เดี๋ยวจับไปทำหมันให้หมดเลย 4.ต่ง เป็นคำลักษณะนามของ ผ้าถุง ผ้าสะโหร่ง เช่น -สิ่นไหม 3 ต่ง -ผ่าสะโหร่ง ต่ง หนึ่ง สิ่นหมี่ 5 ต่ง เป็นต้น เป็นตอ เป็นใบ เป็นหน่วย....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตาบ่มีคนน้อย

ภาษาอีสานคำว่า..ตาบ่มีคนน้อย
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่รู้จักสังเกตุ ,ไม่มีไหวพริบ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 08-01-2009 13:09:42	ตัวอย่าง ตย. นางอ้อนจ่มให้อ้ายบ่าวหน่อว่า \" หาผ้าอ้อมลูกซื่อๆกะหาบ่พ้อ\" วางอยู่หัวส้วมนั่นเด้ บเห็นบ่ จั่งแม่น ตาบ่มีคนน้อยเนาะ\" อ้ายบ่าวหน่อเลยตอบว่า \" โอ้ยอย่าจ่มหลาย ป๋าทิ้มไปเอาเมียใหม่ซะเด้ละ\" พลั๊วะ ??? เสียงขวดนมลูกเวิ้นมาใสหัว แปล นางอ้อนบ่นพี่หน่อว่า \"ให้หาผ้าอ้อมลูกเฉยๆก็หาไม่เจอ ก็วางอบู่หัวเตียงห้องนอนไงละ ไม่รู้จักสังเกตุเอาซะเลย\" พี่หน่อตอบไปว่า \"อย่าขี้บ่นนัก เดี๋ยวก็ทิ้งไปหาเมียใหม่หรอก\" พลั๊วะ ??? และแล้ว ขวดนมก็ลอยมาโดนกบาลคนบ้างคน เอวัง ก็มีด้วยประการละฉะนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ติ่งตั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ติ่งตั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	รถเร่ขายของตามบ้าน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 09-05-2006 15:44:33	ตัวอย่าง อธิบายเสริม : ในอดีต คนเร่ขายของตามบ้าน มักใช้ วัวต่าง คือใช้วัวบรรทุกสินค้า ภาษาอีสาน เรียกว่า งัวติ่งตั่ง หมายถึง วัวต่าง, แต่ปัจจุบัน ไม่ใช้วัวกันแล้ว ใช้รถแทน เรียกว่ารถติ่งตั่ง แปลว่า รถต่าง.. ซึ่งหมายถึง รถมอเตอร์ไซค์ บรรทุกของไว้ท้ายรถ เช่น ไข่ ผัก เนื้อวัว เนื้อหมู เป็นต้นไปเร่ขายตามบ้าน... ดังนั้น ความหมาย ในปัจจุบัน จึงเป็น รถเร่ขายของตามบ้าน ตัวอย่างการใช้... บ่าวหน่อ : มื้อนี้ สิได้หยังกินกับข้าวน้อ... ติ่งตั่ง ซัมมะนานมาแท้น้อ สิได้ซื้อปลาดุกมาลาบกินนี่หนา บักจ้อย : คันติ่งตั่งมา เบิ่งปลาอีฮือ ให้ข่อยนำแหน่เด้อ... ข้อยอยากกินปลาอีฮือ คำแปล.... บ่าวหน่อ : วันนี้จะกินข้าวกับอะไรน๊า ... รถเร่ขายของ เมื่อไหร่จะมาซะที จะได้ซื้อปลาดุกมาทำลาบปลาดุก บักจ้อย : ถ้ารถเร่ขายของมา ฝากดูปลาหมึกตากแห้งให้หน่อยนะ... จ้อยอยากกินปลาหมึกย่าง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตี่

ภาษาอีสานคำว่า..ตี่
ความหมายตรงๆ ====>	ขยายออก , การทำให้ขยายขึ้น กว้างขึ้น ,ถ่างออก
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 27-06-2007 21:40:05	ตัวอย่าง ตี่ อาจมีความหมายได้หลายๆแบบ แต่โดยรวมแล้วก็หมายถึง กว้างขึ้น หรือ การทำให้กว้างขึ้น เช่น - ตี่ถง หมายถึง คลี่ถุงออกให้กว้างขึ้น -ตี่ตาเบิ่งแหน่ หมายถึง ถ่างตาดูให้ดีๆ -ตี่ขา หมายถึง ถ่างขา ตัวอย่างประโยค -สองขาก้าวขึ้นขี่ สองมือ \"ตี่\" สุบปั๊บ... แม่นหยัง แปลว่า -สองเท้าก้าวขึ้นคร่อม สองมือ \"ถ่างออก\" สวมทันที่... คืออะไร ตอบว่า...เกิบโบก... พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 37 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตู้ดลูด

ภาษาอีสานคำว่า..ตู้ดลูด
ความหมายตรงๆ ====>	การเคลื่อนที่จากที่หนึ่งไปยังที่หนึ่งโดยใช้ตูดหรือดากพาไป(ลื่นไถลโดยมีก้นเป็นตัวลื่นไถล)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 07-06-2006 21:40:41	ตัวอย่าง ตู้ดลูดเป็นการเคลื่อนที่ชนิดหนึ่งโดยใช้ก้นหรือตูดเป็นตัวสัมผัสกับพื้น ลักษณะอาจคล้ายๆกับการต้อด แต่ก็มีลักษณะที่แตกต่างกัน การ \"ตู้ดลูด\" จะเป็นการเคลื่อนที่ที่มีความเร็วพอสมควร และบางครั้งอาจจะมีความเร่งด้วย วนใหญ่จะเป็นการเคลื่อนที่ในแนวเฉียง หรืออาจเคลื่อนที่ในแนวนอนบนพื้นที่ลื่นแต่ต้องมีแรงส่ง ถึงจะสามารถตู้ดลูดไ ส่วนการ \"ต้อด\" ส่วนใหญ่จะความเร็วคงที่ และต้องใช้แรงจากมือหรือแขนช่วยด้วย ตัวอย่างเช่น บ่าวเล็ก เพิ่นแอบมักสาวเชอรี่ กะเลยสิไปจีบสาวเชอรี่ ยาามเพิ่นไปแก่น้ำอยู่หนองสาประจำหมู่บ้าน ไปใหม่ๆเพิ่นกะนั่งอยู่ไกลๆ เว่าไปเว่ามา บ่าวเล็กกะค่อยๆ \"ต้อด\"เข่าไปหาสาวเชอรี่ไกล้ๆ บัดพอบ่าวเล็ก \"ต้อด\" เข่าไปไกล้ สาวเชอรี่กะ \"ต้อด\"หนี บ่าวเล็กกะต้อดนำไป บัดคูหนองขั่นซั้น ซัน ซัน ต่งหลิ่ง บ่าวเล็กกะเลย หมื่น \"ตู้ดลูด\" ลงคูหนอง ตกน้ำ ต้าม... แปลว่า หนุ่มเล็ก แกแอบไปชอบสาวเชอรี่ ก็เลยจะไปจีบสาวเชอรี่เวลาแกไปตักน้ำ ที่สระน้ำประจำหมู่บ้าน ตอนแรกๆแกก็นั่งอยู่ห่างๆ แต่พอพูดไปพูดมา หนุ่มเล็กก็ค่อยๆขยับเข้าไปหาน้องเชอรี่ไกล้ๆแต่พอหนุ่มเล็ก \"ขยับ\" เข้าไปไกล้ น้องเชอรี่ก็ขยับหนี หนุ่มเล็กก็ขยับตามไป แต่คันของสระน้ำกลับชัน ชันมาก หนุ่มเล็ก แกก็เลย ลื่น \"ไถล\" ลงสระน้ำ ตกน้ำ ต้าม.... สั่นดอกว้า สั่ดอกว่า....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 38 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แตกปอก

ภาษาอีสานคำว่า..แตกปอก
ความหมายตรงๆ ====>	คือการกระทำที่ออกนอกลู่นอกทาง
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 12-01-2010 18:36:55	ตัวอย่าง (ตัวอย่าง) ให่ไปเรียนหนังสือ กะหนีไปเที่ยวจั่งแม่นมันแตกปอกแต่น้อยเด๊ (แปล พะนะ) ให้ไปเรียนหนังสือหาความรู้กลับหนีไปเที่ยว ทำไมมันเกเร ออกนอกลู่นอกทางตั้งแต่เล็กซ๊ะอย่างงั้น เฮ้อ???
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 39 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แต้มแก่

ภาษาอีสานคำว่า..แต้มแก่
ความหมายตรงๆ ====>	การกระทำของผู้อ่อนวัยแต่ทำเหมือนสูงวัย, ไม่ให้ความเคารพ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 21-09-2007 15:12:17	ตัวอย่าง แต้มแก่ คือ การกระทำของผู้อ่อนวัยแต่ทำเหมือนสูงวัย, ไม่ให้ความเคารพ เป็นการกระทำที่ไม่ดี ตัวอย่าง เช่น บ่าวต้อย อายุซ่ำนี้จั่งใด๋มาเอิ้นบ่าวหน่อ ปานเสี่ยว น้อ แสดงว่าแต้มแก่เด้นิ แปลว่า บ่าวต้อย อายุเท่านี้ ทำไมมาเรียกบ่าวหน่อยังกะเป็นเพื่อนกัน แสดงว่า ไม่เคารพนะนี่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 40 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โตต่อน

ภาษาอีสานคำว่า..โตต่อน
ความหมายตรงๆ ====>	หัวหน้า ผู้นำ
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: เก่ง ญาติระอา เมื่อวันที่:: 07-12-2010 11:27:45	ตัวอย่าง อ้ายจารย์ใหญ่เล้าเว้าให้ตะน้องๆ ว่ามักข้าวหวาน กะโตต่อนเล้าฮั่นหล่ะเป็นหัวโจ่กหมู่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 41 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถาบ

ภาษาอีสานคำว่า..ถาบ
ความหมายตรงๆ ====>	เฉียด เกือบโดน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 18-10-2006 09:20:09	ตัวอย่าง ขณะที่พ่อใหญ่ดลกำลังนั่งสูบยาอยู่นอกซาน ทิดหน่อกะย่างมาเลาะนั้น พอดีพ่อใหญ่ดลเลาถ่มน้ำลาย ปิ๊ด... น้ำลายพ่อใหญ่ดล ฟ้งด่องไป ถาบหัวทิดหน่อ ปั๊ด... สำมะมัวน้อ ทิดหน่อน้อ.. แปลว่า... ขณะที่พ่อเฒ่าดลกำลังนั่งสูบบุหรี่อยู่นอกชาน ทิดหน่อก็เดินมาใกล้ตรงนั้น จังหวะพอดี พ่อเฒ่าดลแกถ่มน้ำลาย ฟิ๊ด.. น้ำลายแก กระเด็นลอยไป เฉียดหัวทิดหน่อ... เกือบไปแล้วนะ ทิดหน่อนะ..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 42 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถ่า

ภาษาอีสานคำว่า..ถ่า
ความหมายตรงๆ ====>	รอ waitting
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 10/10/2001 3:19:36 PM	ตัวอย่าง นางเอ้ย....อ้ายไปเฮ็ดงานอยู่กรุงเทพฯจัก 2 ปีสิหาเงินมาขอเจ้า ถ่าอ้ายแนเด้อหล่า แปลว่า น้องนางเอ๋ย... พี่ไปทำงานอยู่ที่ กรุงเทพ สัก 2 ปี จะหาเงินมาสู่ขอเจ้า รอพี่หน่อยนะน้องจ๋า... วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 43 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เถาะ, เถาะเนาะ

ภาษาอีสานคำว่า..เถาะ, เถาะเนาะ
ความหมายตรงๆ ====>	เถอะ, เถอะนะ
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: ขันติ คูนาแก เมื่อวันที่:: 22-04-2009 21:07:20	ตัวอย่าง กินๆไปเถาะ = กินกินๆไปเถอะ ไปนำกันเถาะเนาะ = ไปด้วยกันเถอะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 44 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไถฮุด

ภาษาอีสานคำว่า..ไถฮุด
ความหมายตรงๆ ====>	ไถดะ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ จากคุณ:: ทิดแหล่ เมื่อวันที่:: 11-12-2007 01:55:06	ตัวอย่าง เบิ่งลูกเขยหล้าข่อยแน่เป็นหยัง พู้นน่ะ หมั่นบักขนาดไถฮุดนาถ่วนๆอยู่พุ้น ดูลูกเขยคนเล็กฉันบ้างซิ โน้นแน่ะ ขยันขันแข็งจริงๆไถดะนาขะมักเขม้นอยู่โน้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 45 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทั่วทีบ ทั่วแดน

ภาษาอีสานคำว่า..ทั่วทีบ ทั่วแดน
ความหมายตรงๆ ====>	ต่างๆ นานา , ว่าไปทั่ว , พูดวิจารณ์เรื่องที่ไม่เป็นความจริง
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 02-06-2010 10:11:15	ตัวอย่าง ต้วอย่าง เจ้าอย่าว่าให้ลูกสาวข่อย ทั่วทีบ ทั่วแดนเด้อ คำแปล คุณอย่าว่าให้ลูกสาวฉันไปต่างๆ นานา นะ ตัวอย่าง ทิดสาย : เขาว่าต้นไม้เหาะได้ พะนะ ทิดมี : หึย..หาว่าไปทั่วทีบ ทั่วแดน คำแปล ทิดสาย : เขาว่าต้นไม้เหาะได้ ทิดมี : ฮึ..ว่าไปทั่วแหละ ( ไม่เห็นจะเป็นความจริง)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 46 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ท่าว,ถ่าว

ภาษาอีสานคำว่า..ท่าว,ถ่าว
ความหมายตรงๆ ====>	ขนาดปานกลาง size M
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-11-2006 10:08:58	ตัวอย่าง ท่าว , ถ่าว บ่ฮู่ว่าสิเขียนว่าจั่งได๋ ให่อ่านออกเสียงเป็นภาษาอีสานเอาเด้อ ท่าว ถ่าว แปลว่า มีขนาดพอประมาณ ไม่ใหญ่มาก ไม่เล็กมาก ถ้าเป็นเสื้อผ้า ก็จะเป็น size M เช่น -ควยเถิกท่าว = ควายตัวผู้ขนาดตัวพอประมาณ ยังไม่โตเต็มที่ -ไก่ถ่าว = ไก่หนุ่มสาวขนาดปานกลาง -บักแตงโมหน่วยถ่าว = แตงโมผลขนาดปานกลาง ตัวอย่างประโยค -อีหล่า กระแตเอ้ย เอาเกินไปก่ายขึ่นเล้า ตักเข่าให่ซุมหมอลำที่มาลำมื่อคืนนี่แหน่เด้อ บ่ต้องตักให่หลายปานได๋กะได้ดอก เขาลำบ่ค่อยม่วนปานได๋ เอาจักเต็ม \"กระต่าถ่าว\" กะพอดอก หมายความว่า -นี่หนู กระแต เอาบันไดไปปีนขึ้นยุ้งข้าว ตักข้าวเปลือกให้คณะหมอลำที่มาลำเมื่อคืนนี้หน่อยนะ ไม่ต้องตักให้มากเกินไปก็ได้หรอก เขาลำไม่ค่อยเพราะเท่าไหร่ เอาสักเต็ม \"ตะกร้าขนาดกลาง\" ก็พอ โฮ้แมเฒ่าบ่าวหน่อ สังมาขี่ถี่แท้น้อ พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 47 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทำ

ภาษาอีสานคำว่า..ทำ
ความหมายตรงๆ ====>	กระทืบ , การใช้ฝ่าเท้ากระแทก,ถีบ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-09-2007 22:18:06	ตัวอย่าง ทำ เป็นลักษณะ ของการใช้เท้ากระทืบ กระแทก เช่น -น้องพอลล่า เคียดให่แม่ เพราะว่าแม่บ่ให่ไปเบิ่งบ่าวหน่อเล่นคอนเสิร์ต กะเลยย่าง \"ทำ\" แป้นเฮือน ดังตื้มๆปานแป้นสิหลู เอาโล้ด แปลว่า -น้องพอลล่า โกรธให้คุณแม่ที่ไม่อนุญาตให้ไปดูคอนเสิร์ตของบ่าวหน่อ ก็เลยเดิน \"กระทืบ\" ไม้กระดานบ้านประชดแม่ เสียงดังโครมๆจนเหมือนกระดานบ้านจะถล่มไปเลย หรือ -มื่อคืนมหาบัติลาวไปหาเล่น หาเที่ยวเดิก กลับมาเฮือนเมียลาวเคียดแฮง กะเลยถืกเมียใช้ตีน \"ทำ\" บักแอว จนแอวเค่น เกือบตาย พะนะ แปลว่า -เมื่อคืนที่ผ่านมา มหาบัติแกไปเที่ยวมาจนดึกดื่น กลับมาถึงบ้าน ภรรยาแกโมโหมาก ก็เลยใช้เท้า \"กระแทก\" เข้าที่เอว จนเอวเคล็ด เกือบตาย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 48 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทียะ

ภาษาอีสานคำว่า..เทียะ
ความหมายตรงๆ ====>	งอม ,สุกงอม หรือ สุกจนเละ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 09-10-2006 13:08:58	ตัวอย่าง เทียะ แปลว่า งอม หรือ สุกงอม หรือ สุกจนเละ มักจะใช้กัลผลไม้ที่สุก จนงอม จนเละ แล้ว เช่น -กล้วยเทียะ,บักเขียบเทียะ หรืออาจจะใช้เปรียบเทียบอาการของคนที่เหนื่อยล้ามากแล้ว ตัวอย่าง -เวลาเอากล้วยให่ลูกกิน ให่เอากล้วยอี่ออง หน่วย \"เทียะ เทียะ\" เด้อ คันเอาหน่วยเหิ่มๆ ลูกสิขี่แก่นเด้ แปลว่า -เวลาเอากล้วยให้ลูกกิน ให้เอากล้วยน้ำว้าที่มัน \"สุกงอม\" แล้วนะ ถ้าเอาลูกที่มันห่ามๆ ลูกจะท้องผูก ขี้ไม่ออกนะ กล้วยอี่ออง = กล้วยน้ำว้า พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 49 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โทม

ภาษาอีสานคำว่า..โทม
ความหมายตรงๆ ====>	ได้จังหวะ,ประจวบเหมาะ,มารวมกันพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 23-01-2007 22:03:44	ตัวอย่าง ไม่รู้จะแปลว่าอะไรดี เอาดูตัวอย่างก็แล้วกัน - บ่าวหน่อไปหาเล่นสาวกระแตฮอดเฮือนยามมื่อแลง ไปฮอดเฮือนผู้สาว \"โทม\" พาเข่าแลงพอดี พ่อผู้สาวกะเลยเว่าว่า \"มาแหมะบ่าวหน่อ พอดีมา \"โทม\" พาเข่าแลงพอดี มา มา มากินเข่าแลงนำกัน มาแก้นำพ่อจักเป๊กแหน่เนี่ย\" แปลว่า - บ่าวหน่อไปจีบสาวกระแตถึงบ้านตอนเย็น พอไปถึงบ้านน้องกระแต \"ประจวบเหมาะ\" กับที่บ้านน้องกระแตทานข้าวเย็นพอดี พ่อของน้องกระแตก็เลยชักชวนว่า \"มาสิบ่าวหน่อ พอดีมา \"มาได้จังหวะ\" ข้าวเย็นพอดี มา มา มาทานข้าวเย็นด้วยกัน มาดื่มกับพ่อสักกรึ๊บหน่อยสิ\" บ่าวหน่อกะกำลังส้มปากอยู่พอดี กะเลยเว่าว่า เอาหลายๆเป๊กกะได้ ครับพ่อ พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 50 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า นาเหี้ย

ภาษาอีสานคำว่า..นาเหี้ย
ความหมายตรงๆ ====>	นาร้าง , ที่นาที่ปล่อยทิ้งไว้ ไม่ได้ทำนา จนดินแข็งตัว มีหญ้าขึ้น
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 30-06-2010 13:46:13	ตัวอย่าง นาเหี้ย ไม่ใช่คำด่าหรือคำหยาบ แต่หมายถึงนาที่ ไม่ได้ไถพรวน ทำนาแล้ว หรือที่นาปล่อยปะละเลยทิ้งไว้ อาจจะเพราะเจ้าของไม่อยู่ หรือ ทำนาไม่ทัน เพราะน้ำขาดก่อน จึงทิ้งไว้อย่างนั้น ตัวอย่างการใช้คำ สาวส่า ไล่งัวไปเลี้ยงทางนาเหี้ย คำแปล สาวส่า ไล่วัวไปเลี้ยงด้าน นาร้างที่เจ้าของปล่อยทิ้งไว้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 51 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า น้ำแก่ง

ภาษาอีสานคำว่า..น้ำแก่ง
ความหมายตรงๆ ====>	น้ำท่วม น้ำขึ้น มองไปเห็นแต่น้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 25-09-2008 17:47:54	ตัวอย่าง คำว่า น้ำแก่ง แปลความว่า น้ำท่วม น้ำขึ้น มองไปเห็นแต่น้ำ ตัวอย่าง ฝนตกมาบ้านเฮาปีนี้ น้ำหลายขนาด โห่งมาตะทางภูเขาพู้น ตอนนี้เห็นตะน้ำแก่ง แนมไปเห็นตะน้ำขาวพาบๆ แปลว่า ฝนตกมาปีนี้ มีน้ำเยอะมาก ไหลมาจากภูเขาโน้น ตอนนี้มองเห็นแต่น้ำขึ้นมา มองไปเห็นแต่น้ำขาวไปหมด เพิ่นว่า โห่ง แปลว่า ไหล, เจิ่งนอง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 52 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่พอคาว บ่โดน

ภาษาอีสานคำว่า..บ่พอคาว บ่โดน
ความหมายตรงๆ ====>	(ลักษณะอาการที่ทำอะไรแล้วไม่ได้นาน)
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 11-01-2010 20:11:28	ตัวอย่าง (ตัวอย่าง) มื้อนี่ตอนแลง แม่เลาใช้บ่าวรุทธิ์ไปหาบน้ำหดต้นบักถั่วให่ หาบได้บ่พอคาว บ่โดน ต้องหยุดเซาเมื่อย ย้อนว่าปวดแอวพะนะ (แปล) วันนี้ตอนเย็นๆคุณแม่ใช้ให้หนุ่มรุทธิ์ไปตักน้ำรดต้นถั่วให้ ตักได้ยังไม่เท่าไรเลยต้องหยุกพัก เนื่องจากปวดเอวปวดหลัง (ว่าซั่นครับ)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 53 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บะ

ภาษาอีสานคำว่า..บะ
ความหมายตรงๆ ====>	พื้นที่ที่มีลักษณะดินทรายร่วน อุดมดินดี (น.) ,(ก) หมายถึงการ บนบาล ขอพร , หรือ ละเว้น ปล่อยไว้
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 25-06-2010 10:43:56	ตัวอย่าง ตัวอย่างการใช้คำว่า บะ นาแถวนี้เป็นมีบะกับกกหว้าหลาย จึงเอิ้นว่า บะหว้า วัวแม่ขาวออกลูกใหม่ แม่เลยไปบะนางธรณีไว้ ให้มันรอดถึงปี เจ้าคิดเรื่องเขียนต่อบ่ได้ ก็บะไว้จั๊กคราว กะได้ดอก คำแปล นาแถวนี้มีดินทรายร่วนซุย ดินดี และมีต้นหว้าเยอะ จึงเรียกว่า บะหว้า วัวแม่ขาวตกลูกใหม่ แม่เลยไปบนบาลศาลกล่าว บอกนางธรณีไว้ ให้รอดถึงปี คุณคิดเรื่องเขียนต่อไปไม่ได้ กะ ปล่อยไว้ สักหน่อยก็ได้นะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 54 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่ายข้าว

ภาษาอีสานคำว่า..บ่ายข้าว
ความหมายตรงๆ ====>	การนำข้าวเหนียวและกับข้าวคลุกกัน แล้วเดินกิน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 20-02-2006 13:41:36	ตัวอย่าง การบ่ายข้าว คือ การนำข้าวเหนียวและกับข้าวคลุกกัน แล้วเดินกิน วัตถุกระสงค์ คือ สมัยก่อน การที่จะไปทำไร่ทำนา ต้องออกแต่เช้า ไม่มีเวลามานั่งล้อมลงกินรวมกันดีๆ จำเป็นต้องห่อข้าวไปกินพร้อมกับการเดินทาง วิธีการที่ง่ายที่สุด และสะดวกต่อการกิน ก็คือ การบ่ายข้าว ซึ่งกับข้าวจะเป็นอะไรนั้นก็ได้ เช่น ข้าวบ่ายไข่ คือ ข้าวเหนียวกับไข่ต้ม มาคลุกกันจนเป็นนื้อเดียวกัน ข้าวบ่ายกบ คือ ข้าวหนียวกับกบย่าง ข้าวบ่ายบักขาม คือ ข้าวเหนียวคลุกเคล้ากับมะขามหวาน จนเป็นเนื้อเดียวกัน . . . จะบ้ายอะไรก็แล้วแต่ สุดท้ายต้องเป็นปั้น แล้วเดินกิน นั่นเอง หล่านางเอ้ย ผู้ขี่ร้ายจั่งเอย กินข้าวบ่ายกบตั้วหละนาง แปลว่า น้องนางเอย คนรูปไม่หล่ออย่างพี่ กินข้าวกับกบนะน้องนาง ขี้ร้าย, ผู้ฮ้าย, ผู้ร้าย ==> คนหน้าตาไม่ดี สั่นดอกวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 55 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บุ้นท้อง

ภาษาอีสานคำว่า..บุ้นท้อง
ความหมายตรงๆ ====>	อาการที่มีลักษณะคลื่นไส้ /ท้องเกิดธาตุแปรปรวนเหมือนจะอาเจียน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 12-01-2010 18:57:56	ตัวอย่าง (ตัวอย่าง) น้องจีจ้าย่างไปตลาดกับอ้ายรุทธิ์ไปได้กลิ่นปลาแดกที่เขาวางขาย เลยเป็นสีบุ้นท้อง พะนะ (แปลเป็นไทย) น้องจีจ้าเดินไปตลาดกับพี่รุทธิ์ ไปสะดุดกับกลิ่นของปลาร้าที่เขาวางขายอยู่ ก็เลยเกิดอาการคลื่นไส้ขึ้นมาซ๊ะอย่างงั้น (อ้าย น้องสิฮากว่าซ้านน 5555)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 56 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไบ้

ภาษาอีสานคำว่า..ไบ้
ความหมายตรงๆ ====>	คลี่,คลี่ออก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 15-08-2006 21:27:05	ตัวอย่าง ไบ้ เป็นคำ กริยา แสดงการใช้นิ้วมือคลี่ อะไรสักอย่าง ตัวอย่างเช่น -ยามพ่อใหญ่บัติ ลาวปิ้งปลาให้เมียป้อนเข่าลูก ลาวย่านก้างปลาสิคาคอลูกซายเพิ่น เพิ่นเลยบอกเมียว่า ให้ \"ไบ้\" เอาก้างปลาออกดีๆก่อนจั่งป้อนลูก เดี๋ยวก้างสิคาคอลูกเด้ แปลว่า -เวลาที่คุณตาบัติแกปิ้งปลาให้ภรรยาป้อนข้างลูก แกกลัวว่าก้างปลาจะติดคอลูกชาย แกจึงบอกภรรยาว่าให้ \"คลี่\" เอาก้างปลาออกให้หมดก่อนค่อยป้อนลูก เดี๋ยวก้างจะคิดคอลูกนะ หรือ -บ่าวหน่อไปเล่นไฮโล ยามงันเฮือนดี เล่นได้เงินบักหลาย กำจนเหี่ยมือเปียกม้อดยอด พอเซาเล่น เอาเงินมา \"ไบ้\" ออกเบิ่ง นึกว่าจะของเล่นได้หลาย \"ไบ้\" ออกมามีแต่ใบซาว บ่พอสามร้อยจ้อย แปลว่า -บ่าวหน่อไปเล่นไฮโลในงานศพ เล่นได้เงินเป็นจำนวนมาก กำไว้ในมือจนมือเปียกแฉะ พอแกหยุดเล่น เอาเงินมา \"คลี่\" นับดู นึกว่าตัวเองเล่นได้เยอะ \"คลี่\" ออกมามีแต่แบงค์ยี่สิบ รวมกันไม่ถึงสามร้อยบาทด้วยซ้ำ คำเตือน การเล่นการพนันเป็นสิ่งผิดกฎหมาย ผู้ปกครองควรพิจารณา พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 57 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป๊าดโธ้

ภาษาอีสานคำว่า..ป๊าดโธ้
ความหมายตรงๆ ====>	โอ้โห
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน เมื่อวันที่:: 06-10-2010 23:19:15	ตัวอย่าง ..ป๊าดโธ้..สฺระหนองนี่ปลามาหลายคั๊กแท้..เสร็จเฮาๆ แปลว่า โอ้โห ปลาในสระนี้ทำไมเยอะจัง..อย่างนี้ก็เสร็จพวกเราสิ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 58 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นลาว ,เป็นล่าว

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นลาว ,เป็นล่าว
ความหมายตรงๆ ====>	ไปตามๆกัน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 12-08-2006 12:07:55	ตัวอย่าง คำนี้เขียนไม่ถูก เพราะการออกเสียงมันไม่เหมือนกับการเขียนภาษาไทย ลองออกเสียงเอาเองเด้อ ตัวอย่าง -มื่อคืนนี่พายุฝนตกแฮง ลมกะแฮงคัก ยามมื่อเซ่าขึ่นมา เหลียวออกไปนอกท่ง ต้นไม้ล้ม \"เป็นลาว\" เหลียวไปทางนา น้ำกะมาก เฮ็ดไห่ คันแทขาดโสก \"เป็นล่าว\" คือกัน แปลว่า -มื่อคืนนี้พายุฝนตกหนัก ลมแรงมาก ตอนเช้าขึ้นมา มองออกไปที่ชายทุ่ง ต้นไม้โค่นล้ม \"ไปตามๆกัน\" มองไปที่ทุ่งนา น้ำก็หลาก ทำให้คันนา ขาดโสก \"ไปตามๆกัน\" หรือ -ปีนี้อยู่เฮือนเลี้ยงไก่ไว่บักหลาย ว่าสิเอาไว้ต้มสู่หมู่กินยามหมู่มายามสั่นดอก แต่พอเข่าหน้าฝนมา ไก่กะพากัน เป็นพาก ตาย \"เป็นลาว\" เป็นตาเสียดายคัก แปลว่า -ปีนี้ที่บ้านเลี้ยงไก่ไว้เยอะ ว่าจะเอาไว้ต้มกินกับเพื่อน เวลาเพื่อนมาเยี่ยม แต่พอเข้าหน้าฝนมา ไก่ก็พากันเป็นโรคห่า ตาย \"เป็นเบือ\" น่าเสียดายมาก พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 59 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผ่อยยยย....

ภาษาอีสานคำว่า..ผ่อยยยย....
ความหมายตรงๆ ====>	แตก หัก ง่ายๆๆ....ไม่ เหนียว...ไม่คงทน..
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ฅนแคมมูล เมื่อวันที่:: 14-09-2012 10:11:54	ตัวอย่าง ตัวอย่าง เช่น....ลำไม้ไผ่มีความแข็งแรงไม่หักง่าย.. ซึ่งต่างจากไม้ลำปอ ที่ มีความเปราะหักได้ง่าย.....เพราะฉะนั้น ไม่ลำปอมันผ่อยยยหักง่ายบ่เหนียวบ่คงทนขาดหรือหักง่ายๆๆ....วาซ้านนนน...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 60 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผ่อย

ภาษาอีสานคำว่า..ผ่อย
ความหมายตรงๆ ====>	เปราะ,แตกง่าย,อ่อนไหวง่าย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/29/2002 10:29:07 PM	ตัวอย่าง มะเขือเจ้ามาเป็นตาผ่อยเน๊าะ แปลว่า มะเขือของคุณ ท่าจะเปราะนะ วาสั่นแหล่ว...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 61 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พวม

ภาษาอีสานคำว่า..พวม
ความหมายตรงๆ ====>	กำลัง , กำลังจะ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 11-01-2007 15:02:49	ตัวอย่าง พวม แปลว่า กำลัง หรือ กำลังจะ เช่น -พวมไป = กำลังไป -พวมมา = กำลังมา -พวมสิกินเข่า = กำลังจะกินข้าว ตัวอย่วง น้องพอลล่า : อ้ายหน่อ ข่อยไช้ให่เจ้าไปซักผ้า ยามได๋สิไปดัวเนี่ย คาแต่เล่นดีดยางอยู่กับเด็กน้อยนั่นหละ บ่าวหน่อ : \"พวม\" สิไปเดียวนี้หละจ้า ไสหละกาละมัง แปลว่า น้องพอลล่า : พี่หน่อ น้องใช้ให้พี่ไปซักผ้า เมื่อไหร่จะไปซักสักที มัวแต่เล่นดีดยางอยู่กับเด็กน้อยนั่นแหละ บ่าวหน่อ : \"กำลัง\" จะไปเดียวนี้แหละจ้า กาละมังซักผ้าอยู่ไหนหละ บ่าวหน่อลาวว่าถ้าลาวได้เมีย ลาวสิบ่ย่านเมีย พะนะ ย่านเฮ็ดหยังเมีย บ่แม่นผีหลอก (พญาชาญ เพิ่นว่า)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 62 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พอย

ภาษาอีสานคำว่า..พอย
ความหมายตรงๆ ====>	เปราะ กรอบ แตกง่าย ไม่แข็ง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 16-02-2006 14:20:26	ตัวอย่าง บักเขือในสวนเจ้า มาคือ เป็นตาพอยเน๊าะ ตกลงขี้ดินซือๆ กะแตกแล้ว แปลว่า มะเขือที่อยู่ในสวน น่าจะ เปราะนะ นี่ขนาดตกลงพื้นเฉยๆ ยัง แตกแล้ว ซือๆ ==> เฉยๆ บ่าวหน่อ วา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 63 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พะนะ

ภาษาอีสานคำว่า..พะนะ
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นคำสร้อย อุทาน ใช้พูดตอนจบประโยค เทียบได้กับคำว่า อ่ะนะ ล่ะนะ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 11-01-2012 07:54:49	ตัวอย่าง บ่คือ พะนะ แปลว่า ไม่เข้าท่า ล่ะน่ะ คาเเ่่ต่หม่วน พะนะ เเปลว่า มัวเเต่สนุกสนาน อ่ะน่ะ ความหมายก็ประมาณนี้ อธิบายยาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 64 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พีตี๋

ภาษาอีสานคำว่า..พีตี๋
ความหมายตรงๆ ====>	สมมุติ , แกล้งทำ,เสแสร้ง , ทำเป็น
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-06-2006 12:04:50	ตัวอย่าง ยกตัวอย่างคำเช่น -พีตี่เล่น = เล่นสมมุติ -พีตี๋ให่ = แกล้งร้องให้ -พีตี๋มัก = แกล้งทำเป็นชอบ -พีตี๋เป็น = สมมุติว่าเป็น ตัวอย่างประโยค เช่น อ้ายบัติ: หน่อๆ เฮามาเล่นเฮียนน้อยกันเถาะ เล่นขายของ \"พีตี๋\" เนาะ หน่อ: ได้เลยอ้าย คันจั่งสั้น ให่อ้าย \"พีตี๋\" เป็นพ่อค้า เด้อ ข่อยสิเป็นลูกค้า ความหมาย พี่บัติ: หน่อๆ เรามาเล่นขายของกันเถอะ เล่นขายของ \"สมมุติ\" นะ หน่อ: ได้เลยพี่ ถ้าอย่างนั้น ให้พี่ \"สมมุติ\" เป็นพ่อค้านะ ผมจะเป็นลูกค้า หรืออีกสักตัวอย่าง บ่าวหน่อ(หน้าตาเศร้าสร้อย) : น้องกระแตน้อ น้องกระแต ซ่างมา \"พีตี๋\" ว่าฮักอ้าย ฮักอ้าย อ้ายกะหลงเซื่อ มา \"พีตี๋\" ฮ้องให่ \"พีตี๋\" สำออยกับอ้ายว่า อ้ายดลหักอกเพิ่น ทำท่าโศรก ทำท่าเศร้า ให่อ้ายหน่อเอาใจ ซ่างมา \"พีตี๋\" ล่อให่อ้ายหน่อดีใจแท่น้อ นางเอย บัดทีแท่เพิ่นกะยังเป็นผู้สาวกันกับอ้ายดลอยู่คือเก่า ซ่างมาตั๋วหลอกต้ม ให่อ้ายเสียใจแท่น้อ โศรกอีหลีเด้หนิ บ่ได้ \"พีตี๋\"...อย่ามาหัวขวนกันเด้อ ความหมาย บ่าวหน่อ(หน้าตาเศร้าสร้อย) : น้องกระแตหนอ น้องกระแต ช่างมา \"ทำแกล้ง\" ว่ารักพี่ รักพี่ พี่ก็เลยหลงเชื่อ มา \"ทำเป็น\" ร้องไห้ \"แกล้งทำ\" สำออยกับพี่ว่า พี่ดลหักอก ทำเป็นโศรก ทำเป็นเศร้า ให้พี่หน่อเอาอกเอาใจ ช่างมา \"แกล้ง\" หลอกให้พี่หน่อดีใจแท่น้อ นางเอย แต่ที่จริงน้องก็ยังเป็นแฟนกันกับพี่ดลอยู่เหมือนเดิม ช่างมาหลอกลง ให้พี่เสียใจขนาดนี้ โศรกจริงๆนะนี่ ไม่ได้ \"เสแสร้ง\"...อย่ามาหัวร่อกันนะ แม่นบ่หละหือ....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 65 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฟ้ง

ภาษาอีสานคำว่า..ฟ้ง
ความหมายตรงๆ ====>	กระเด็น
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 29-05-2006 17:01:10	ตัวอย่าง ทิดหน่อสึกใหม่ๆ ไปยามผู้สาว ผู้สาวกะเอาข้าวปุ้นสู่กิน ทิดหน่อกะกินอย่างอะเหร็ดอะหร่อย พอดี เลาผัดจาม ต่อนข้าวปุ้น กะเลยฟ้งจากปากเลาไปถืกแก้มผู้สาวปั๊บ วะนึง แปล... ทิดหน่อ สึกใหม่ๆ ไปเยี่ยมแฟน แฟนก็นำขนมจีนมาให้กิน ทิดหน่อก็กินอย่างเอร็ดอร่อย พอดี แกจาม ทำให้เศษขนมจีน กระเด็นไปโดนแก้มแฟน ฟั๊ฟ เลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 66 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฟ้าว

ภาษาอีสานคำว่า..ฟ้าว
ความหมายตรงๆ ====>	รีบ ,เร่งรีบไปให้ทัน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: ส.เสือดาวคะนอง เมื่อวันที่:: 26-05-2006 18:33:15	ตัวอย่าง ดังประโยคที่ว่า \"ไปโล้ดสูกูบ่ฟ้าว\" หมายความว่า ถ้าคุณรีบคุณไปก่อนเลยนะ เพราะผมหน่ะไม่รีบ เล็กๆน้อยๆจากผม ส.เสือดาวคะนอง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 67 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มอ ,หม่อ

ภาษาอีสานคำว่า..มอ ,หม่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ริม ,อยู่ไกล้ริม ,ชิดขอบ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 17-09-2006 22:25:32	ตัวอย่าง มอ หรือ หม่อ บ่ฮู้ว่าสิเขียนจั่งได๋ ออกเสียงให้มันถืกกะแล่วกัน แปลว่า อยู่ริม หรืออยู่ชิดขอบ เช่น -พ่อใหญ่บัติ พาลูกซายไปเบิ่งน้ำมาก อยู่ฝั่งห่วย ลาวเลยบอกลูกว่า บักหล่า อย่าสะไปยืนอยู่ \"มอ\" หลายเด้อ เดี๋ยวมันสิหัวสักตกน้ำ ตายน้ำ พ่อซ่อยบ่ทันเด้ แปลว่า -คุณตาบัติ พาลูกซายไปดูน้ำหลาก ที่ริมฝั่งห้วย แกเลยบอกกับลูกว่า หนู อย่าไปยืนอยู่ \"ริมฝั่ง\" มากนักนะ เดี๋ยวจะหัวคะมำตกน้ำ จมน้ำตาย พ่อซ่วยไม่ทันนะ หรือ -ไปไป ซิ่ง โตไปขึ้นบักค้อมากินกับแจ่วแหน่ อย่าสะไต่ไป \"มอ\" หลายเด้อ เดี๋ยวง่ามันสิพาลิเด้ ตกต้นค้อ ขาหักขาห่าน เด้ แปล -ไปไป ซิ่ง ช่วยไปปีนต้นสะคร้อ เก็บลูกสะคร้อมากินกับน้ำพริกหน่อย อย่าไต่ไป \"ชิดขอบ\" เหยียบกิ่งเล็กๆ นะ เดี๋ยวมันจะฉีกขาด ตกต้นสะคร้อ ขาหัก นะ (จะบอกให้) พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 68 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มักย้อง

ภาษาอีสานคำว่า..มักย้อง
ความหมายตรงๆ ====>	คนชอบยอ/ยุขึ้น
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 25-12-2009 04:50:33	ตัวอย่าง หมอนั้น เป็นคนมักย้องเด้ แปลว่า หมอนั้นเป็นคนชอบยอนะนั่น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 69 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เมี่ยน

ภาษาอีสานคำว่า..เมี่ยน
ความหมายตรงๆ ====>	เก็บ ,จัดเก็บ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 14-07-2006 11:46:02	ตัวอย่าง เมี่ยน ความหมายตรงๆก็คือ เก็บ หรือ จัดเก็บ และอาจหมายถึงการทำความสะอาดก็ได้ เช่น -มื่อนี่บ่าวหน่อ โทรไปบอกน้องพอลล่า ว่าสิไปกินเข่าแลงนำ น้องพอลล่าดีใจหลายว่าผู้บ่าวสิมาเล่นเฮือน กะฟ่าว \"เมี่ยน\" เฮือน \"เมี่ยน\" ซาน ให้มันแปน แปลว่า -วันนี้บ่าวหน่อโทรไปบอกน้องพอลล่า ว่าจะไปทานข้าวเย็นด้วย น้องพอลล่าดีใจมากว่าแฟนหนุ่มจะมาที่บ้าน ก็รีบ \"เก็บ\" รีบ กวาด บ้านเรือนให้มันสะอาดตา หรือ เมี่ยน ที่แปลว่า เก็บ ในความหมายหนึ่ง เช่น -เจ้าพ่อหน่อ ได้ยินว่า สิมีผู้บ่าวมาจีบน้องเบเบ้ ลาวสูนหลาย กะเลยสั่งลูกน้องว่า \"บักได๋ ซ่างมาบังอาจสิมาเล่นกิ๊กกูว่ะ ไป้ ไป \"เมี่ยน\" มันเดียวนี่ แปลว่า -จ้าวพ่อหน่อ ได้ยินข่าวมาว่า จะมีชายหนุ่มมาจีบน้องเบเบ้ แกโมโหมาก ก็เลยสั่งลูกน้องว่า ไอ้หน้าไหน มันช่างบังอาจมาจีบกิ๊กข้าวะ ไป แก ไป \"เก็บ\" มันเดียวนี้ พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 70 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ย้อน

ภาษาอีสานคำว่า..ย้อน
ความหมายตรงๆ ====>	การขยับกายขึ้นลงตามจังหวะเสียงดนตรี
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: อีเกียแดง {แห่งรัตติกาล} เมื่อวันที่:: 05-01-2013 08:01:09	ตัวอย่าง การทำในลักษณะนี้คือทำเพียงแต่พองามเป็นจังหวะ ภาษาอีสานเรียกว่าย้อน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 71 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ยอม (ออกสำเนียงให้ถืกเด้อ)

ภาษาอีสานคำว่า..ยอม (ออกสำเนียงให้ถืกเด้อ)
ความหมายตรงๆ ====>	กินทีละนิด,กินคำเล็กๆ (ตรงข้ามกับโป่ม)
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 20-05-2006 11:56:14	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล เลามักคักแท้ๆ ตั้วกับก้อยงัวนี่กะดาย... คุ้ยเอาคุ้ยเอา จนบ่าวหน่อฉิ๋ว กะเลยว่า “พ่อใหญ่อันนี่ กินยอมๆ แหน่” แปล พ่อเฒ่าดล แกชอบมากเลยนะ ลาบเนื้อวัวดิบๆ เนี่ย... กินเอา กินเอา(คำใหญ่ๆ) จนบ่าวหน่อหมั่นไส้ ก็เลยว่า “ตาคนนี้ ค่อยๆ กินทีละนิด หน่อยสิ”
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 72 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ย่างเลาะบ้าน

ภาษาอีสานคำว่า..ย่างเลาะบ้าน
ความหมายตรงๆ ====>	เดินตระเวนรอบหมู่บ้าน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 01-09-2010 18:32:33	ตัวอย่าง ตัวอย่าง บ่าวปิ่นค่ำแลงมาบ่เฮ็ดหยั๋ง หาย่างเลาะแต่บ้าน แปล บ่าวปิ่นเมื่อถึงเวลาค่ำมือทีไร ชอบเดินเที่ยวตระเวนรอบบ้านทุกที ไม่รู้เดินทำไม (สงสัยไปหาแก้เหล้า พะนะ ฮ่าๆๆ)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 73 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ยาด, ญาด

ภาษาอีสานคำว่า..ยาด, ญาด
ความหมายตรงๆ ====>	แย่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 20-05-2006 12:06:04	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล เลาได้กุดจี่เบ้ามาหนึ่งขวย หลายโตเติบ... เลาเอามาหมกใส่ผักอีตู่หอมๆ เสร็จเรียบร้อย กะไปอักกินอยู่ผู้เดียว ย่านบ่าวหน่อไปยาดกินพะนะ แปล พ่อเฒ่าดล แกหาตัวอ่อนกุดจี่ใหญ่ได้มาหนึ่งรัง หลายตัวพอสมควร... แกจัดการหมกใส่ใบแมงลัก กลิ่นหอมฉุย..เสร็จเรียบร้อย ก็ไปแอบกินอยู่คนเดียว กลัวหนุ่มหน่อจะแย่งกิน ว่างั้น..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 74 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ล่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ล่อน
ความหมายตรงๆ ====>	วุ้นเส้น
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 24-09-2006 12:40:03	ตัวอย่าง ล่อน หรือ เส้นล่อน หมายถึง วุ้นเส้น วุ้นเส้นที่เอามาทำอาหารนี่แหละ ล่อน คนอีสานบ้อนเฮา มักสิเอามาแกง ใส่ เนื้อสัตว์ เช่น แกงล่อนใส่ไก่ แกงปลาไส่ล่อน แกงปลากระป๋องใส่ล่อน ตัวอย่าง ตอนที่บ่าวหน่อพาน้องพอลล่า ไปยามบ้าน ทางร้อยเอ็ด ไปฮอดบ้านกะเห็นแม่ใหญ่นั่งกินเข่ากับแกงล่อนใส่ปลาอยู่พอดี น้องพอลล่า กะเลยถามเพื่อทักทาย น้องพอลล่า : (พูดไทย) คุณยายคะ ทานข้าวกับอะไรคะ คุณยาย : (คุณยายกลัวว่าถ้าพูดอีสานแล้วน้องพอลล่าจะไม่เข้าใจก็เลยพูดไทยตอบไป) ไม่ได้ทานข้าวหรอก กำลังกินข้าว กับ แกงล้อน น้องพอลล่า: ถ้าแกงมันร้อน ทำไมคุณยายไม่ทิ้งไว้ให้เย็นก่อนค่อยกินหละคะ คุณยาย : มันก็เย็นแล้วหละ แต่มันเป็นแกงล้อน แกงล้อน หนะ เคยกินไหม น้องพอลล่า: เอ๊ะ คุณยายนี่พูดไม่รู้เรื่องเลยนะ เดี๋ยวแกงก็เย็น เดี๋ยวแกงก็ร้อน งงไปหมดแล้ว บ่าวหน่อ : (พูดแบบสูนๆ) แหล่วโตสิไปงงเฮ็ดหยัง แม่ใหญ่กะยังบอกแล้วเด ว่า แกงล่อน แกงล่อน บ่แม่นแกงฮ้อน แกงล่อนใส่ไก่ นั่นหนะ จั่งแม่นปึก พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 75 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ว่าด้วยเรื่องสรรพนาม

ภาษาอีสานคำว่า..ว่าด้วยเรื่องสรรพนาม
ความหมายตรงๆ ====>	ว่าด้วยเรื่องสรรพนาม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 09-03-2006 16:36:03	ตัวอย่าง ว่าด้วยเรื่องสรรพนาม บุรุษที่ 1 ===> ข่อย, อีสัน,อีฉัน,ขะน้อย,นาง, เฮา,กู บุรุษที่ 2 ===> เจ้า,โต,มึง,สู บุรุษที่ 3 ===> เพิ่น,ลาว,ขะเจ้า, ซุมเพิ่น, หมู่เพิ่น ลาววา ก็คือ เขาว่า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 76 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ว่าด้วยเรื่องอวัยวะ

ภาษาอีสานคำว่า..ว่าด้วยเรื่องอวัยวะ
ความหมายตรงๆ ====>	อวัยวะของร่างกาย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 16-02-2006 14:30:02	ตัวอย่าง ในบางคำของภาษาอีสาน ใช้คำเดียวกันกับภาษาไทยเลย แต่จะขอเล่าเฉพาะที่แตกต่างกันนะครับ ภาษากลาง ภาษาอีสาน จมูก ==> ดัง จมูกไม่มีดั้ง ==> ดังแหมบ น้ำมูก ==> ขี้มูก น้ำมูกที่แห้ง ==> ขี้ดัง จมูกรอใหญ่ ==> ฮูดังปึ่ง ฟัน ==> แข่ว ฟันหลอ ==> แข่ววอง ริมฝีปาก ==> ผีสบ คาง ==> คางกะไต ศอก ==> แขนศอก นิ้วหัวแม่มือ ==> นิ้วโป้ นิ้วเท้า ==> หัวโป้ตีน ก้น ==> ดาก เอว ==> แอว ไหล่ ==> เปี้ยง ผมหยิก ==> หัวหยอง หัวล้าน ==> หัวเถิก ส่นเท้า ==> สะนอง น่อง ==> บีแข้ง ขาอ่อน ==> ขาโต้น บ่า ==> บ่าไหล่ เดินตีนเปล่า ==> ยางอีเปิ่ม ลาววา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 77 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เว้านัวหัวม่วน

ภาษาอีสานคำว่า..เว้านัวหัวม่วน
ความหมายตรงๆ ====>	พูดคุยแบบสนุกสนาน
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 11-01-2010 19:38:54	ตัวอย่าง (ตัวอย่าง) มื้อวานนี้บ่าวรุทธิ์ อีเกียแดง ย่างไปตลาดไปพ้อน้อง จีจ้าพะนะ กะเลยเข่าไปถามข่าวเพิน คนอีหยั๋งกะบ่ฮู้จั่งแม่นเว้านัวหัวม่วนหลาย (แปลเป็นไทยได้ความว่า) เมื่อวานนี้หนุ่มรุทธิ์ อีเกียแดงเดินไปที่ตลาด แล้วไปเจอกับน้องจีจ้า ก็เลยเข้าไปเยี่ยมยามถามข่าว คนอะไรก็ไม่รู้ช่างพูดช่างคุยสนุกเหลือเกิน ว่าสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 78 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เวิ้งปลา

ภาษาอีสานคำว่า..เวิ้งปลา
ความหมายตรงๆ ====>	เวิ้งน้ำที่มีปลาชุกชุม
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 17-09-2012 04:11:07	ตัวอย่าง ตัวอย่าง เช่น ลำห้วยที่ไหลคตเข้าไปในที่ลุ่มแอ่งใหญ่ อีสานเรียก เป็นเวิ้งใหญ่ ส่วนเป็นที่เวิ้งน้ำจะนิ่ง จะมีพืชน้ำมาก เป็นแหล่งอาหารของปลา เป็นที่อยู่อาศัยของปลาอย่างชุกชุม
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 79 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย

ภาษาอีสานคำว่า..ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย
ความหมายตรงๆ ====>	ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 22-09-2006 15:50:05	ตัวอย่าง ความจริง บ่าวหน่อเคยเสนอไปแล้วครั้งหนึ่ง แต่ นั่นเป็นคำแบบร้อยเอ็ด ลองมาดูคำทางขอนแก่นบ้างนะ... อีสาน<=>กลาง โป้ตีน = นิ้วหัวแม่เท้า โป้มือ = นิ้วหัวแม่มือ นิ้วโป้ = นิ้วโป้ง ตุ้มม่อง, ตุ้มค้อง = ตาตุ่ม ส้นน่อง, กะน่อง, กะนอง = ส้นเท้า บีแข้ง = ปลีแข้ง ขาโอ้ง = โคนขา แอบแอ่ขา = ขาหนีบ สะโพก, กะโพก, ตะโพก = สะโพก ดาก = ก้น ก้น = ก้น ฮูดาก = รูตูด แอว = เอว บักแอว = บั้นเอว ส่วง = บั้นเอว, ชายโครง(ตรงที่จั๊กจี้) สีส่วง = บั้นเอว, ชายโครง(ตรงที่จั๊กจี้) ไสบือ = สะดือ ขี่โผ่, ขี้โพ่ = พุง เอิก = อก ขี้ตะแร้, ขี่ตะแร่, ขี้แฮ่ = รักแร้ กะง่อน, ง่อน = ท้ายทอย คางกะไต = ขากรรไกร สีสบ, ซิสบ = ริมฝีปาก แข่ว, แข้ว = ฟัน แข่วโคบ = ฟันกราม แข่วหล่อน = ฟันโยก แข่ววอง, แข้วว่อง = ฟันหรอ ดัง = จมูก ขี้ดัง = ขี้มูก ขี้มูก = น้ำมูก ขี้มูกตันดัง = คัดจมูก หน่วยตา = ลูกตา ขี้กะเทอะ = เสลด จอม, ญ่อม, หญ่อม = ขวัญ (ที่เวียนเป็นรูปก้นหอยอยู่บนหัว) เฮี่ย = เหงื่อ ขนบั่ว = ขนอ่อน, ไรขน (เช่น ขนลูกนกที่กำลังขึ้น)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 80 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สอนควม

ภาษาอีสานคำว่า..สอนควม
ความหมายตรงๆ ====>	ว่าตามหลัง, พูดทีหลังแต่คำเดิม.
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 23-05-2007 09:36:49	ตัวอย่าง คำว่า สอนควม หรือ สอนความ แปลว่า พูดตามหลังคนอื่นในคำเดิม มาดูตัวอย่างพร้อมสถานการณ์กันดีกว่าครับ ส่วนใหญ่สถานการณ์การสอนความนั้นจะต้องการให้คนพูดก่อนน่าเบื่อ หรือเพื่อให้ตลก มาดูตัวอย่างครับ บ่าวหน่อไปเล่นสาวกระแตกับอ้ายดล ซึ่งอ้ายดลเลาหมายมั่นวาสิจีบสาวกระแตให้ได้ และบ่าวหน่อกะโอเค ย้อนว่าสาวกระแตบ่แมนสเป๊กของบ่าวหน่อ แต่วาอ้ายดลเพิ่นเว้าสาวบ่เป็นกะเลยให้บ่าวหน่อพาวาท่อนตั๊ว บ่าวหน่อบ่ฮุ้สิซอยจั่งใด๋ กะเลยบอกอ้ายดลวา บ่าวหน่อ : อ้ายดลเจ้าเว้าบ่เก่ง คารมบ่ดี เอาจั่งซี้ ข่อยสิส่ำเจ้าเด้อ เจ้าเว้านำก้นข่อยเด้อ ข่อยเว้าจั่งใด๋ เจ้าวาจั่งซั้น อ้ายดล : OK บ่าวหน่อ พอตะไปฮอดบ้านสาวกระแต อ้ายดลเลากะให้บ่าวหน่อ ขึ้นไปนำ แล้วทั่งคู่กะเริ่มแผนการ บ่าวหน่อ : (ส่ำ) หล่านางเอย... อ้ายดล : (เว้าแฮงๆ) หล่านางเอ้ย บ่าวหน่อ : (ส่ำ) สุขซำบายหมั้นเสมอมันเครือเก่าบ่นอ เทิงพ่อแม่พี่น้องซำบายถ้วนอยู่สู่คนบ่เด อ้ายดล : สุขซำบายหมั้นเสมอมันเครือเก่าบ่นอ เทิงพ่อแม่พี่น้องซำบายถ้วนอยู่สู่คนบ่เด อ้ายดลกะหันไปทางบ่าวหน่อ บอกว่า อย่าเว้ายาวหลาย สาวแต: อ้ายดล เจ้าบ่ต้องสอนควมบ่าวหน่อดอก เจ้าอยากเว้าแนวใด๋ จะเว้ามาโลด อ้ายดล : ย้อนวาอ้ายคารมบ่ดี ย้านมีผู้มาเว่าสาวเจ้าสิหันหนี สั่นดอกหว้า สาวแต : อ้ายเอ้ย น้องนี้บ่แมนคนที่หลงคารมเป็นคนเป็นมื้อๆ นางคือเอาความจริงใจตั๊วหล่ะอ้าย คันฮักนางอีหลี อย่ามาเว้าเล่น ตั๋วให้หลงไปซือๆ บอกอีพออีแมมาขอนางน้องกะบ่วาดอกอ้ายเอ๋ย อ้ายดล : ฮ่วย มันดีจั่งซี้ตั๊วนี่แหมะ คันซั่น อ้ายบ่สอนควมบ่าวหน่อแล้วเด้อ จบ อ้าวแปลที่นี่ มาคือยาวแท้ หล่ะน้อ เอาเป็นคำๆดีกว่า เล่นสาว : จีบสาว เว้าสาว : จีบสาวคือกัน ย้อนวา : เพราะว่า พาวา : พาพูด (วา คือ ว่า พาว่า คือ พาพูด) ส่ำ : กระซิบ ย้าน : กลัว บ่ดี : ไม่ดี จั่งซี้ : แบบนี้ สอนควม : ว่าตามหลัง, พูดทีหลังแต่คำเดิม. บ่าวหน่อวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 81 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สอย,สุย

ภาษาอีสานคำว่า..สอย,สุย
ความหมายตรงๆ ====>	การเกือบถูก,การพูดเกือบถูก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 3/5/2002 11:05:23 PM	ตัวอย่าง ในการแสดงหมอลำกลอนมักมีการสอยเป็นประจำ เนื่องจากการสอยจะออกในลักษณะ ๒ แง่ ๒ง่าม เป็นเหตุให้เกือบที่จะถูกไอ้นั่น (คิดเอาเอง) จึงเรียกว่าการสอย ตัวอย่างการสอย สอย สอย พี่น้องฟังสอย ผู้สาวสำน้อยบฮู้จักบ่าวหน่อ บัดเขาพาไปเอาอันนั้นจ่อ บ่าวหน่อมาแซบแท้หล่ะน้อ........ หรือ สอยสอย พี่น้องฟังสอย น้ำท่วมข้าวเห็นแต่ปลายวีวี่ บัดวาน้ำท่วม......... โรงสีเห็นแต่ท่อขี้แกลบ เป็นต้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 82 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สะนั้นแน่ว

ภาษาอีสานคำว่า..สะนั้นแน่ว
ความหมายตรงๆ ====>	คือฉันว่าแล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: กลุ่มหนอนน้อยคิวปิด ลาวน้อยแห่งเมืองพะเยา เมื่อวันที่:: 20-11-2006 10:52:47	ตัวอย่าง เจ้าไปไสมาสะนั้นแน่วคือคุณไปไหนมาฉันว่าแล้วนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 83 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สะหวาสะหวาง หรือ สวาสวาง

ภาษาอีสานคำว่า..สะหวาสะหวาง หรือ สวาสวาง
ความหมายตรงๆ ====>	โล่ง, ปลอดโปร่ง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 06-10-2006 11:57:33	ตัวอย่าง -ช่วงที่มีพายุดีเปรสชั่นเข่ามา ฝนตก ฟ้าครึ้มเหมิดมื่อ เทิงจื้น เทิงเมียก ถ้าแดดออกจักหน่อยกะสิพอ \"สะหวาสะหวาง\" ขึ้น ความหมาย -ช่วงที่มีพายุดีเปรสชั่นเข้ามา ฝนตก ฟ้าครึ้มทั้งวัน ทั้งชื้น ทั้งแฉะ ถ้ามีแดดออกสักหน่อยก็น่าจะ \"ปรอดโปร่ง\" ขึ้น หรือ -มื่อนี่เฮ็ดเวียกอยู่เหมิดมื่อ เทิงล้า เทิงเมื่อย มื่อแลงว่าสิไปหาเบียร์เย็นๆ กินจักสองสามขวด ให่มัน \"สะหวาสะหวาง\" จักหน่อย คือสิดี หมายถึง -วันนี้ทำงานหนักทั้งวัน ทั้งเหนื่อย ทั้งล้า ตอนเย็นว่าจะไปหาเบียร์เย็นๆ ดื่มสักสองสามขวด ให้มัน \"ปลอดโปร่ง โล่งใจ\" สักหน่อย น่าจะดี พะนะ คำเตือน การดื่มสุราทำให้ความสามารถในการขับขี่ ลดลง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 84 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สายแนน

ภาษาอีสานคำว่า..สายแนน
ความหมายตรงๆ ====>	สายใยแต่ชาติก่อน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองบัวลำภู จากคุณ:: หลานพระตา เมื่อวันที่:: 15-01-2009 18:16:53	ตัวอย่าง ตย.คั้นแม้นสายแนนซักมักกันคือซิได้หน่อนางหน่อ แปลว่า ถ้าสายใยแต่ปางก่อนผูกพันธ์เรารักกันก็คงจะได้กันล่ะน้องเอย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 85 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สุย

ภาษาอีสานคำว่า..สุย
ความหมายตรงๆ ====>	เฉียด, เกือบโดน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 01-06-2006 12:30:46	ตัวอย่าง ขณะที่พ่อใหญ่ดลกำลังนั่งสูบยาอยู่นอกซาน ทิดหน่อกะย่างมาเลาะนั้น พอดีพ่อใหญ่ดลเลาถ่มน้ำลาย ปิ๊ด... น้ำลายพ่อใหญ่ดล ฟ้งด่องไป สุยหัวทิดหน่อ ปั๊ด... สำมะมัวน้อ ทิดหน่อน้อ.. แปลว่า... ขณะที่พ่อเฒ่าดลกำลังนั่งสูบบุหรี่อยู่นอกชาน ทิดหน่อก็เดินมาใกล้ตรงนั้น จังหวะพอดี พ่อเฒ่าดลแกถ่มน้ำลาย ฟิ๊ด.. น้ำลายแก กระเด็นลอยไป เฉียดหัวทิดหน่อ... เกือบไปแล้วนะ ทิดหน่อนะ..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 86 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสก

ภาษาอีสานคำว่า..โสก
ความหมายตรงๆ ====>	แอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-10-2006 09:20:13	ตัวอย่าง โสก เป็นแอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำที่ไหลบ่า กัดเซาะดินให้เป็นหลุมลงไป โสก จะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ส่วนสระน้ำหรือบ่อน้ำที่คนขุด จะเรียกว่า \"ส่าง\" ตัวอย่าง -ปีนี่ฝนตกแฮงคัก น้ำมากผ่านนาพ่อใหญ่บัติ น้ำไหลแฮงคัก พัดคันแทขาด หมุนตาไก่ หล่วยๆ พัดไฮ่นาของพ่อใหญ่บัติเป็น \"โสก\" บักใหญ่ เลิ๊กท่วมหัว คันสิไปหาดินมาถม \"โสก\" กะสิยากหลายเติบ พ่อใหญ่บัติกะเลย หาหมู่มาก่นให่มันเป็น \"ส่าง\" ซะเลย แปลว่า -ปีนี้ฝนตกหนักมาก น้ำหลากผ่านทุ่งนาของคุณตาบัติ น้ำไหลเชี่ยวมาก พัดคันคันนาขาด น้ำหมุนวน พัดทุ่งนาของตาบัติเป็น \"แอ่งน้ำ\" ขนาดใหญ่ ลึกท่วมหัว ถ้าจะไปหาดินมาถม \"แอ่ง\" ก็คงจะยุ่งยากพอสมควร ตาบัติก็เลย เกณฑ์คนมากขุดต่อให้มันเป็น \"บ่อน้ำ\" ซะเลย น้ำมาก=น้ำป่าไหลหลาก หมุนตาไก่= ลักษณะของน้ำที่ไหลวนเป็นเกลียว หาหมู่= การหาคนมาช่วย หรือ ลงแขก วะสั้นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 87 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หง่วย

ภาษาอีสานคำว่า..หง่วย
ความหมายตรงๆ ====>	โค่น ใกล้จะล้ม กำลังจะล้มลง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวส่าคำนาดี เมื่อวันที่:: 08-08-2009 10:16:27	ตัวอย่าง เช่นมื้อนี่ฝนตกแฮงคักลมกะลมแฮงต้นไม้ล้มกันละเนละนาด แต่ต้นยางใหญ่กะยังหง่วยสิล้มแล้วระวังเด้ออย่าไปใก้เด้อมันสิล้มทับเด้สู.......
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 88 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หนักขี้ไก่เดียม

ภาษาอีสานคำว่า..หนักขี้ไก่เดียม
ความหมายตรงๆ ====>	บ้าจี้, จั๊กกะจี๋
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 11-09-2006 08:56:38	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล เลาไปเล่นสาวสำน้อย คุยไปคุยมา ถืกสาวสำน้อยเอามือนิงส่วง เลาหนักขี้ไก่เดียม คะลาดโดดด่ง วะนึง แปลว่า พ่อใหญ่ดล แกไปคุยจีบสาวๆ วัยรุ่น คุยไปคุยมา โดนสาววัยรุ่นเอามือจี้เอว แกจั๊กกะจี๋ เลยกระโดดโผลงขึ้น สาวสำน้อย = สาววัยรุ่น นิงส่วง = จี้เอว คะลาด = ทำโดยไม่ตั้งใจ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 89 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หนั่งเค้าเม้า

ภาษาอีสานคำว่า..หนั่งเค้าเม้า
ความหมายตรงๆ ====>	นั่ง...นิ่ง นั่งหยองๆ หรือนั่งคิดอะไรซักอย่าง,(ประมาณนี้หล่ะ)
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: เสือโคร่งพเนจร เมื่อวันที่:: 10-01-2009 01:41:22	ตัวอย่าง คันอ้ายมีเมียแล้ว สิบ่ลงเฮียนให่หมาเห่า สิมีแต่นั่งเค้าเม้า นอนเฝ้าตั้งแต่เมีย...... ..แปลว่า ถ้าพี่มีเมียแล้ว จะไม่หนีจากบ้านตอนกลางคืนให้หมาเห่า...จะนั่ง,นอนเฝ้าเมีย....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 90 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมากไม้

ภาษาอีสานคำว่า..หมากไม้
ความหมายตรงๆ ====>	ผลไม้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/3/2002 10:48:36 PM	ตัวอย่าง หลายท่านอาจจะสงสัยว่า ผลไม้ไทยนั้น ภาษาอีสานเขาเอิ้นว่าจั่งใด๋ บักเขียบ.........น้อยหน่า บักโม..............แตงโม แตงกิง............แตงไทย แตงค้าง..........แตงกวา บักมี้...............ขนุน บักสีดา............ฝรั่ง บักทัน.............พุทรา บักเหว่อ..........มะอะไรก็ไม่รู้ผลเหมือนส้มโอ ใหญ่กว่ามะนาว รสชาดมะนาว บักหูด..............มะกรูด มื้อนี้เอาส่ำนี้ก่อนกะแล้วกัน วสั่นแหล่ว..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 91 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมื่น

ภาษาอีสานคำว่า..หมื่น
ความหมายตรงๆ ====>	สิบสอง กิโลกรัม, 12 กิโลกรัม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 22-01-2007 17:59:01	ตัวอย่าง คำว่า หมื่น เป็นคำโบราณ ซึ่งปัจจุบัน ก็ยังใช้อยู่ หมายถึง สิบสอง ใช้ในมาตราตวงวัด และนับ 1 หมื่น = 12 กิโลกรัม ตัวอย่างที่เราเห็นมีการใช้ในปัจจุบัน ก็ เช่น บั้งไฟหมื่น ก็คือ บั้งไฟที่มีน้ำหนัก ดินประสิวรวมกัน หนัก 12 กิโลกรัม ส่วนบั้งไฟแสนก็คือ บั้งไฟที่มีขนาด 120 กิโลกรัม นั่นเอง มาดูตัวอย่างกันนะครับ พ่อใหญ่ดลเลาสาปลา มาซังกิโลได้ปลาค้อใหญ่ 5 หมื่น ได้ปลาเข็ง 3 หมื่น ได้เอี่ยน เคิงหมื่น นอกนั้นเป็นปลาหลด 2 หมื่น แปลว่า พ่อใหญ่ดลแกได้ทำการวิดบ่อปลา (สาปลา) ได้ปลาช่อน (ปลาค้อ) 60 กิโลกรัม ได้ปลาหมอ (ปลาเข็ง) 36 กิโลกรัม ได้ปลาไหล (เอี่ยน) 6 กิโลกรัม ที่เหลือเป็นปลาหลด 24 กิโลกรัม ตอนนี้บ่าวหน่อ หนัก 5 หมื่น อ้ายดลหนัก 5 หมื่นเคิง อ้ายบัติหนัก 6 หมื่น ลองหาเบิ่งเด้อครับ ว่าผู้ใด๋หนักท่อใด๋ สั่นดอกหว้า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 92 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมุ่นหม่าน

ภาษาอีสานคำว่า..หมุ่นหม่าน
ความหมายตรงๆ ====>	ลมพิษ , ผื่นลมพิษ,Urticaria
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-10-2006 12:28:19	ตัวอย่าง หมุ่นหม่าน เป็นอาการผื่นแพ้ทางผิวหนังชนิดหนึ่ง ผื่นมีลักษณะบวมเป็นปื้น คัน อาจเกิดจากการแพ้อาหาร แพ้สารเคมี แพ้พืช แพ้แมลง หรือแพ้อากาศ หมุ่นหม่าน เกิดได้ทุกเพศ ทุกวัย เมื่อเกิดแล้วคัน ยิ่งคัน ก็ยิ่งเกา ยิ่งเกาก็ยิ่งมัน การรักษา หม่นหม่าน ต้องใช้ยาแก้แพ้ ชนิดรับประทาน หรือ ถ้าเป็นมาก อาจใช้ยาแก้แพ้ฉีดหรืออาจให้ยาสเตียรอยด์ร่วมด้วย ถ้ามีอาการคันมากก็ให้ทายาแก้คันด้วย ตัวอย่างประโยค -บ่าวสาท ดีใจหลายที่ได้ไปกินเข่าแลงเฮือนพ่อใหญ่บัติ(กินเบียร์พร้อม) พ่อใหญ่บัติเฮ็ดกุ้งเผาสู่กิน บ่าวสาทกะกินเอาบักหลาย แซบคัก เพิ่นขั่นลืมคาว ว่าเพิ่นผิดกุ้ง กินแล้วบ่พอคาว \"หมุ่นหม่าน\" ขึ้นเต็มโต เทิงคัน เทิงหันใจบ่ออก เหยียบตายกะยังว่ะ ความหมาย -หนุ่มประสาท ดีใจมากที่ได้ไปกินข้าวเย็นบ้านตาบัติ(กินเบียร์พร้อม) ตาบัตทำกุ้งเผาให้กิน หนุ่มสาทกินเอาเยอะมาก อย่างเอร็ดอร่อย แต่แกลืมนึกไปว่า แกแพ้กุ้ง กินแล้วไม่นานเท่าไหร่ \"ลมพิษ\" ขึ้นเต็มตัว ทั้งคัน ทั้งหายใจไม่ออก เกือบตายเลยแหละ ปล. หันใจ= หายใจ เหยียบ= เกือบ ผิด = แพ้ ลืมคาว = หลงลืม พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 93 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมู่

ภาษาอีสานคำว่า..หมู่
ความหมายตรงๆ ====>	เพื่อน,กลุ่ม
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 05-06-2006 15:10:51	ตัวอย่าง มื่อนี่เอาคำง่ายๆ คือ คำว่า หมู่ ซึ่งกะแปลว่า เพื่อน หรือ แปลว่า กลุ่ม ก็ได้ เช่น เป็นหมู่กัน----เป็นเพื่อนกัน อ้ายหล่อกว่าหมู่----พี่หล่อกว่าเพื่อน----พี่หล่อกว่าใครในกลุ่ม เดินเป็นหมู่----เดินเป็นเพื่อน หรือ เดินเป็นกลุ่ม (อันนี้ความหมายต่างกัน) ตัวอย่างประโยค -เจนนี่,เบเบ้,ซาร่า เทิงสามคนเป็น \"หมู่\" กันมาตะน้อยๆ บัดใหญ่ขึ้นมา เจนนี่ ขั่นผู้ดีกั่ว \"หมู่\" แต่ว่าเทิงสามคนกะยังเป็น \"หมู่\" กันอยู่คือเก่า ไปใสมาใสกะสิไปกันเป็น \"หมู่\" ยามเบเบ้ปวดเยี่ยวกะให่ซาร่า ย่างไปเป็น \"หมู่\" บัดพอมาพ่อกับอ้ายบ่าวหน่อ เจนนี่ขั่นแล่นหิจาก \"หมู่\" ฟ่าวไปขอลายเซนต์ แปลว่า -เจนนี่,เบเบ้,ซาร่า ทั้งสามคนเป็น \"เพื่อน\" กันมาตั้งแต่เป็นเด็ก แต่พอโตขึ้นมา เจนนี่ สวยกว่า \"เพื่อน\" แต่ว่าทั้งสามคนก็ยังเป็น \"เพื่อน\" กันเหมือนเดิม ไปไหนมาไหนก็ไปกันเป็น \"กลุ่ม\" เวลาเบเบ้ปวดฉี่ ก็ให้ซาร่าเดินไปเป็น \"เพื่อน\"แต่พอมาพบกับพี่หน่อ เจนนี่กลับวิ่งทิ้ง \"เพื่อน\" รีบไปขอลายเซนต์... พะน้า..พะนะ..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 94 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลุด

ภาษาอีสานคำว่า..หลุด
ความหมายตรงๆ ====>	ลดราคา
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: ฟ้าหลังฝน เมื่อวันที่:: 21-06-2007 14:42:01	ตัวอย่าง ทงทง:กางเกงหลุดได้บ่ จักหน่อยได้บ่ น้อย:หลุดได้หน่อยนึง ทงทง:จักบาท น้อย:ซาวนึง ทงทง:เอาโตนี้ล่ะนาง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 95 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลู

ภาษาอีสานคำว่า..หลู
ความหมายตรงๆ ====>	ทะลุหลุดลง ทะลุร่วงลง รูดตก
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 20-10-2006 11:19:50	ตัวอย่าง หลู หมายถึงลักษณะที่สิ่งของ ทะลุอะไรบางอย่าง แล้วร่วง หลุด ตกลงมา เช่น หลูลูก หมายถึง ลูกซึ่งอยู่ในท้องเสียชีวิตและหลุดออกจากท้อง หรือ แท้งลูก หลังคาพาหลู หมายถึง หลังคาเมื่อโดนคนเหยียบ ขาดทะลุทำให้คนตกลงมา บ่าวบั้งไฟ ปีนกอไผ่บง สิไปโพนเอามิ้มขวางตาเว็น โพนไปโพนมา มิ้มยังบ่ทันเมาจ้อย เจ้าของเมายาก่อน มิ้มกะบินมาตอดเลา วีปั่ง วะนึง.. เลาตกใจเทิงเมายา คะลาดหลบ หลูตกกอบง ก้นขี้ทั่ง จุกน้อยเลยแหล่วเว่ย แปลว่า ชายหนุ่มนามว่าบ่าวบั้งไฟ ปีนขึ้นกอไผ่ที่ไม่มีหนาม เพื่อจะเอารังผึ้งชนิดขวางดวงอาทิตย์โดยการใช้ยาฉุนพ่น พ่นไปพ่นมา ผึ้งยังไม่เมาเลย ตัวเองเมายาก่อน ผึ้งก็เลยบินมาต่อยแก ตั๊บ เลย.. แกตกใจ ทั้งเมายา รีบหลบ เลยพลัดตกเสียดสีกิ่งไผ่ ก้นกระแทกพื้น จุกพอสมควร เลยน่ะนะ หมายเหตุ: ผึ้งชนิดรังขวางดวงอาทิตย์ เป็นผึ้งที่ค่อยข้างดุร้าย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 96 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หอง

ภาษาอีสานคำว่า..หอง
ความหมายตรงๆ ====>	สูง อย่างยิ่ง มากมาย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 17-02-2006 15:20:00	ตัวอย่าง มื้อนี้บ่าวหน่อแลนบาว บาวลาวขึ้งห้องหอง แปลว่า วะนนี้ บ่าวหน่อเล่นว่าว ว่าวของแกขึ้นสูงมาก บาว = ว่าว แลน = วิ่ง แลนบาว = ก็คือเล่นว่างนั่นแหละ ห้องหอง = สู้งสูง นั่นหล่ะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 97 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หัน

ภาษาอีสานคำว่า..หัน
ความหมายตรงๆ ====>	1.เร็ว 2.หมุน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 13-02-2007 15:46:34	ตัวอย่าง หัน ที่แปลว่า เร็ว ใช้กับการเคลื่อนที่ที่เร็วๆ เช่น บ่าวหน่อเป็นคนแล่น \"หัน\" = บ่าวหน่อเป็นคนวิ่ง \"เร็ว\" ส่วน หัน ที่แปลว่าหมุน เช่น พ่อใหญ่บัติบ่เคยเห็นเฮลิคอปเตอร์ บัดลาวพาลูกไปเที่ยววันเด็ก เลยเห็น ลาวกะเลยตกใจฮ้องขึ้นว่า ป๊าด... บักปิ่นอีหยังสังมาใหญ่คักแท้ \"หัน\" กะแฮงคัก \"หัน\"เร็วกั่วบักปิ่นอยู่บ้านเฮาอีก แปลว่า พ่อใหญ่บัติไม่เคยเห็นเฮลิคอปเตอร์สักที แต่พอแกพาลูกไปเที่ยวงานวันเด็ก ก็เลยเห็น แกก็เลยตกใจร้องขึ้นว่า โอ้โฮ ....ใบพัดอะไรช่างมาใหญ่ซะเหลือเกิน\"หมุน\" แรงมาก \"หมุน\"เร็วกว่ากังหันลมอยู่บ้านเราอีก บักปิ่น=ใบพัด หรือ กังหันลม พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 98 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หัวซา,ซา

ภาษาอีสานคำว่า..หัวซา,ซา
ความหมายตรงๆ ====>	สนใจ , ใส่ใจ , ถือสา
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 20-05-2006 10:14:34	ตัวอย่าง -หัว แปลว่า ศีรษะ หรือ หัวเราะ หรือ พึ่งจะ (ตามที่ท่านมังกรเดียวดายกล่าวมาแล้วก่อนหน้านี้) -ซา อาจหมายถึง กัญชา และ อาจจะแปลว่า คู่ หรือ เป็นคู่กัน เช่น \" นี่กะเพลาสาย พอกินงายแล้ว เมียของบ่าวหน่อ กะฟ่าว เอาลูกใส่ในกะต่า แล้วกะหาบ \"ซา\" กันกับกะต่าก่องเข่า ฟ่าวไปส่งเข่าผัวที่กำลังไถนาอยู่ท่งนา\" แปลว่า \" นี่ก็เป็นเวลาสายมากแล้ว ได้เวลาที่จะกินข้าวเช้าแล้ว ภรรยาของหนุ่มหน่อ ก็รีบจับลูกใส่ในตะกร้า แล้วก็เอาหาบ \"คู่กัน\" กับตะกร้าใส่กับข้าว รีบเอาข้าวไปให้สามีที่กำลังไถนาอยู่ที่ทุ่งนา\" มาถึงคำว่า \"หัวซา\" ซะที ความหมายคือ สนใจ,ใส่ใจ หรือ ถือซา เช่น -เมียของบ่าวหน่อจ่มให่ผัวว่า เถ่าอันนี่ เจ้ากะจั่งแม่นกินแต่เหล่าเมาได้ซุมื่อซุเว็น บ่มาหัวซาลูกซาเมีย เล้ย เจ้าเนี่ย แปลว่า \" ภรรยาของหนุ่มหน่อบ่นให้สามีว่า นี่คุณ คุณก็ช่างดื่มแต่สุรา เมาได้ทุกวันทุกคืน ไม่มาสนใจลูกสนใจภรรยาเลยนะ คุณเนี่ย\" -หรือที่แปลว่า \"ใส่ใจ\" เช่นประโยคที่ว่า \" น้องพอลล่านั่งฮ้องให่อยู่เทิงเถียงนาแล้วกะจ่มว่า ตั้งแต่อ้ายดล เพิ่นไปมักกันกับสาวตั๊กบงกช เพิ่นกะไปหัวซาแต่สาวตั๊ก บ่มาหัวซาน้องพอลล่า อีกเลย\" แปลว่า \"น้องพอลล่า นั่งร้องให้อยู่ที่กระท่อมปลายนา แล้วก็รำพึงรำพันว่า ตั่งแต่พี่ดลแกไปชอบพอกับสาวตั๊กบงกช แกก็ไป \"ใส่ใจ\" แต่สาวตั๊ก ไม่มา \"สนใจ\" น้องพอลล่า อีกเลย...\" วะสั้นเถาะ -หัวซา หรือ ซา ที่แปลว่า \"ถือสา\" เช่น \"บ่าวหน่อ เวลาเพิ่นกินเหล่าเมาแล้ว เพิ่นกะมักเว่าว่า น้องพอลล่า เป็นผู้สาวเพิ่น อยู่ตลอด แต่กะอย่าไป \"หัวซา\" เพิ่นเถาะ ลาวเป็นคนบ่พอ ตามที่ผู้เฒ่าเพิ่นว่าไว่นั่นหละว่า อย่าไปถือคนบ้า อย่าไปซาคนเมา\" แปลว่า \" หนุ่มหน่อ เวลาแกดื่มสุราเมาแล้ว แกชอบพูดว่า น้องพอลล่า เป็นแฟนกับแก อยู่ตลอด แต่ก็อย่าไป \"ถือสา\" แกนะ แกเป็นคนไม่เต็มบาท(บาตร) ตามคำคนแก่ท่านพูดไว้ว่า อย่าไปสนใจคนบ้า อย่าไป \"ถือสา\" คนเมา...\" พะน้า พะนะ เพิ่นว่า สั่นดอกว้า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 99 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หัวดวน

ภาษาอีสานคำว่า..หัวดวน
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะอาการศรีษะคะมำไปข้างหน้า
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 18:42:28	ตัวอย่าง ตัวอย่าง เอ๋า นั่งหลับจนหัวดวนเนาะเจ้า พะนะ แปล โห นั่งหลับจนหัวคะมำเลยนะคุณ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 100 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หัวสัก

ภาษาอีสานคำว่า..หัวสัก
ความหมายตรงๆ ====>	หัวปัก, เอาหัวลง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 15-05-2006 17:03:13	ตัวอย่าง บ่าวสาท เลานั่งคุยสาวอยู่เตียงหน้าบ้านผู้สาว กิ้นกอกยาเลาตกลงดิน เลาเสียดาย เลยก้มหัวลงสิหยิบกิ้นกอกยา เลาจับบ่ดี หัวสักกะเทียม จิ่น วะนึง แปลว่า หนุ่มสาท แกนั่งคุยกับหญิงสาวอยู่เตียงหน้าบ้านหญิงสาว ก้นยาสูบของแกหล่นลงดิน แกเสียดาย เลยก้มหัวลงจะหยิบก้นยาสูบ แกจับไม่ดี เลยล้มหัวปัก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 101 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เหิ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..เหิ่ม
ความหมายตรงๆ ====>	ห่ามๆ ใกล้สุกแล้วแต่ยังไม่สุก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 09-10-2006 14:49:45	ตัวอย่าง เหิ่ม แปลว่า ห่ามๆ ใกล้สุกแล้วแต่ยังไม่สุก มาดูตัวอย่างกันนะครับ บักเขียบหนังอยู่ในสวนของพ่อใหญ่ดลยังเหิ่มๆอยู่ บ่าวหน่อถ่าบักเขียบหน่วยนั่นบ่ไหวแล้ว กะเลยปิดเอามาซะหน่วยหนึ่ง ปิดมาแล้ว บ่อยากถ่าสั่นแหล่ว อยากให้มันสุกเร็วๆ กะเลยเนียนเอาสั่นแหลว สุดท้าย เนียนไปเนียนมา บักเขียบหน่วยนั่นกะเลยเทียะ สั่นดอกหว้า... แปลว่า น้อยหน่าพันธ์หนังที่อยู่ในสวนของตาดลนั้นกำลังจะสุก (ยังไม่สุกดี) บ่าวหน่อ รอไม่ไหวก็เลยเก็บเอาลงมาลูกนึง เก็บมาแล้วอยากกินก็กินไม่ได้ อยากให้มันสุกเร็วๆ ก็เลยเอามาคลึง (บีบไปบีบมา.. อย่าคิดลึก) คลึงไปคลึงมา จนมันเหมือนจะสุก สุดท้ายน้อยหน่าลูกนั่นก็เลยสุก เอวัง ด้วยประการ ฉะนี้ เนียน=>คลึง หรือ บีบบ่อยๆจนที่มันแก่นจนแหลว (ที่แข็งจนนิ่ม) บ่าวหน่อ วา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 102 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไหน่

ภาษาอีสานคำว่า..ไหน่
ความหมายตรงๆ ====>	ได้ที่แล้ว พร้อมแล้ว
อ้างอิงจังหวัด :: เลย จากคุณ:: ภุชงค์ เมื่อวันที่:: 16-01-2007 10:48:53	ตัวอย่าง ข้าวที่หม่าไว้ ไหน่แล้ว ก็แปลว่า ข้าวที่แช่ไว้นั้น อ่อนพอที่จะนึ่งได้แล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 103 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..อ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	หยิ่ง,ทะนงตัว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 17/1/45 23:49:19	ตัวอย่าง เจ้าคือมาอ่งแท้หละนาง หันมาเว้ากับอ้ายจั๊กควมแหน่ แปลว่า เจ้าอย่ามาหยิ่งนักนาง หันหน้ามาพูดกับพี่สักคำหน่อยได้ไหม วาสั่นดอก...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 104 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อ้อนแอ่น

ภาษาอีสานคำว่า..อ้อนแอ่น
ความหมายตรงๆ ====>	เตาะแตะ/โทรมๆ หย่อนยาน/อ่อนล้า
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 01:17:41	ตัวอย่าง หำน้องโตคือซงอ้อนแอ้คือมาตาฮักแท้ แปลว่าหนุ่มเธอดูเตาะแตะน่ารักจัง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 105 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อะเหยือง

ภาษาอีสานคำว่า..อะเหยือง
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะของอาการหวาดเสียว น่าเกลียดน่ากลัวหรือน่ารังเกียจ ขยะแขยง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 16-12-2009 03:43:34	ตัวอย่าง มื้อวานข้อยเห็นคนพารถล้มหัวแตก เลือดออกหลายเป็นตาอะเหยืองหลาย หรือ ข้อยเห็นหมาเน่าหนอนเจาะเป็นตาอะเหยืองหลาย แปลว่า เมื่อวานผมเห็นคนรถล้มหัวแตกน่าหวาดเสียวมาก หรือ ฉันเห็นหมาเน่าหนอนเจาะน่าขยะแขยงมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 106 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..อั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	แน่น,เต็ม,แออัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 04-09-2006 21:29:50	ตัวอย่าง บ่าวหน่อ:น้องพิงค์กี้ เป็นหยังมานั่งเฮ็ดหน้าอุกอั่งอยู่จั่งซั่น น้องพิงค์กี้:โอ้ย บ่แม่นอุกอั่งแต่หน้าเด้เดียวหนิ ท้องกะ \"อั่ง\" คือกัน บ่าวหน่อ:เอ๋า ท้องกะ \"อั่ง\" เป็นหยังคือเป็นจั่งซั่นหละหล่า น้องพิงค์กี้:กะย่อนว่าอ้ายบัตินั่นหละ ว่าสิพาน้องพิงค์กี้ไปกินสะเต็กอยู่ร้านสิบสามเหรียญ พอไปฮอด คนกะ \"อั๊ง อั่ง\" เพิ่นกะเลยพาไปกินลาบก้อยซอยแซ่ อยู่สิบสี่เหรียญแทน พอไปฮอด คนกะแฮ่ง \"อั่ง\" กั่วเก่า แต่กะจำเป็นต้องกินเพราะมันหิวคักแล้ว แต่ว่า ลาบก้อยอยู่สิบสี่เหรียญกะ แซ๊บ แซบ น้องพิงค์กี้กะเลยสั่งมาจน \"อั่ง\" โต๊ะ กินจนเหมิด มันกะเลย \"อั่ง\" ท้อง พื่อลื่อ อยู่จั่งซี่หละ ความหมาย บ่าวหน่อ:น้องพิงค์กี้ ทำไมมานั่งทำหน้าคับแค้นแน่นอกอยู่อย่างนั้นหละ น้องพิงค์กี้:โอ้ย ไม่ใช่แน่นอกอย่างเดียวนะคะ ท้องก็ \"แน่น\" เหมือนกัน บ่าวหน่อ:อ้าว ท้องก็ \"แน่น\" ทำไมถึงเป็นอย่างนั้นหละน้อง น้องพิงค์กี้:ก็เพราะว่าพี่บัตินั่นแหละ ว่าจะพาน้องพิงค์กี้ไปกินสะเต็กอยู่ร้านสิบสามเหรียญ พอไปถึง คน \"แน๊น แน่น\" แกก็เลยพาไปกินลาบก้อยซอยแซ่ อยู่สิบสี่เหรียญแทน พอไปถึง คนก็ยิ่ง \"แออัด\" กว่าเดิมอีก แต่ก็จำเป็นต้องกินเพราะมันหิวมากแล้ว แต่ว่า ลาบก้อยอยู่สิบสี่เหรียญช่าง อร่อยเหลือเกินน้องพิงค์กี้ก็เลยสั่งมาจน \"เต็มแน่น\" โต๊ะ กินจนหมด มันก็เลย \"แน่น\" ท้อง พื่อลื่อ อยู่จั่งซี่ จั่งซี่หละ สิบอกให่ ปล.โตอย่างจั่งแม่นยาวเนาะ ซั่ววะฉายหนังหัวม้วนจบ เด็กน้อยกะนอนหลับพอดี
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 107 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อุกอัง

ภาษาอีสานคำว่า..อุกอัง
ความหมายตรงๆ ====>	คิดอย่างมกมุ่นแต่ก็คิดไม่ได้สักที,คิดไม่ได้แถมยังพูดไม่ได้อีก,เก็บความรู้สึกที่ไม่ดีไว้กับตัว
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 28-09-2007 12:43:56	ตัวอย่าง อุกอัง...เป็นภาษาอีสาน..ซึ่งพอพูดคำนี้ออกไปคนอีสานจะเข้าใจความรู้สึกลึกๆได้เลย....ตัวอย่างของคำนี้ว่า \"บักกึม..คนบ้านหนองรังกา..มีเมีย...เมียก็ไปมีกิ๊ก...มีลูก...ลูกก็ไม่เรียนหนังสือ...เป็นหนี้..ก็ไม่มีเงินจ่ายค่าดอก...ไก่เลี้ยงไว้ก็เป็นไข้หวัดนกตายหมด...สารพัดเรื่องเข้ามาให้คิด...คิดอย่างมกมุ่นแล้วก็ยังไม่มีทางออก\" เช่นนี้ คนอีสานเรียกว่า \"อุกอัง\" แต่ว่า.....คันในชมรมเฮา..คิดอีหยังบ่ออก..ให้ไปบอกมังกรเดียวดายเด้อ.....พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 108 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อูด

ภาษาอีสานคำว่า..อูด
ความหมายตรงๆ ====>	การใช้ควันไฟรม ,การใช้ควันไล่สัตว์หรือแมลง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 19-01-2007 23:20:02	ตัวอย่าง อูด คือ การใช้ควันจากการจุดไฟ เพื่อรม เพื่อไล่สัตว์หรือแมลง ตัวอย่างการอูด เช่น อูดยุง อูดแมงวัน ตัวอย่างประโยค - บ่าวหน่อลาวไปก่นหนู ก่นไปก่นมาหนูพุกใหญ่แล่นคาดลาดออกแปว ไปเข่าโกนไม้ บ่าวหน่อกะเลยหาเฟียงมาจูดเอาควน \"อูด\" ไล่มันออกจากโกน แล่วจั่งไล่คุบเอา แปล - บ่าวหน่อแกไปขุดหาหนู ขุดไปขุดมาหนูพุกตัวโตวิ่งพราดพราดออกทางรูหลบภัย ไปเข้าโพรงไม้ บ่าวหน่อก็เลยหาฟางข้าวมาจุดไฟ \"รมควัน\" ไล่หนูออกจากโพรงไม้ แล่วจึงไล่ตะครุบเอา หรือ -มื่อนี่มันอากาศเอ้าแฮง ยุงกะล้าย หลาย พอลล่าเอ้ย หาเฟียง หาขี้ฝอยไปสุมไฟ \"อูด\" ยุงให่ควยอี่ตู้เฮาแหน่เปี๋ยง (บ่าวหน่อว่าเด้หนิ) แปลว่า -วันนี้อากาศช่างร้อนอบอ้าวเสียจริงๆ ยุงก็เยอะมากเลย น้องพอลล่าจ๊ะ หาฟางข้าว หามูลฝอยไปสุมไฟ \"ไล่\" ยุงให้ควายอี่ตู้เขาเลของเราหน่อนะจ๊ะ (บ่าวหน่อว่าเด้หนิ) ปล.คาดลาด=พรวดพราด โกนไม้=โพรงไม้ เฟียง=ฟางข้าว ควน=ควัน เอ้า=ร้อนอบอ้าว แหน่เปี๋ยง=แหน่เป็นหยัง=สักหน่อยจะเป็นไร พะน้าพะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 109 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เอียบ

ภาษาอีสานคำว่า..เอียบ
ความหมายตรงๆ ====>	การหมักเกลือ, การเตรียมอาหารประเภทเนื้อสัตว์โดยการใส่เกลือ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-09-2006 09:47:48	ตัวอย่าง เอียบ เป็นการเตรียมอาหารประเภทเนื้อสัตว์โดยการใส่เกลือ แล้วหมักไว้สักครู่ หรือสักคืน เพื่อให้เนื้อสัตว์ เช่น เนื้อปลา กบ เขียด เนื้อวัว มีกลิ่นคาวลดลง และมีรสชาติดีขึ้น การ \"เอียบ\" ส่วนใหญ่จะเป็นการเตรียมเนื้อสัตว์ เพื่อ ทำการ ปิ้ง ย่าง ทอด หรือนึ่ง เช่น เอียบปลา เอียบกบ เอียบซี้น เป็นต้น แต่ เอียบไค บ่แม่น เพราะ เอียบไค ต้องใช้ มีดบิน เท่านั้น ตัวอย่างประโยค เช่น -มื่อคืนนี่ฝนตก พ่อใหญ่บัติลาวไปหาไต้กบ ได้กบใหญ่มาสามสี่โต กะเลยคึดอยากกิน หนึ่งกบใส่บักหุ่งเหิ่ม จ้ำกับแจ่วบักพริกดิบ แซบๆ กะเลยบอกเมียสุดที่รักว่า เฒ่าๆ เอากบไปแบ๋ขี่ แล้วกะ \"เอียบ\" ไว่แหน่เด้อ มื่อแลงข่อยสิหนึ่งใส่บักหุ่งเหิ่มสู่กิน แต่อย่าสะ \"เอียบ\" เค็มคักหลายเด้อ คือมื่อที่ \"เอียบ\" ปลา เอามาปิ้ง กินกะสิบ่ได้ เค็มคัก ปานว่าเอาปลามาแต่ทางบรบือเอาโลด คำแปล -เมื่อคืนนี้ฝนตก คุณตาบัติแกไปหาส่องกบ ได้กบตัวใหญ่มาสามสี่ตัว ก็เลยคิดอยากกิน นึ่งกบใส่มะละกอห่าม จิ้มกับแจ่วพริกสด อร่อยๆ แกก็เลยบอกเมียสุดที่รักว่า คุณๆ เอากบไปผ่าท้องแล้วก็ \"หมักเกลือ\" ไว้หน่อยนะ เย็นนี้ฉันจะนึ่งใส่มะละกอห่ามให้กินด้วยกัน แต่อย่า \"หมักเกลือ\" เค็มมากนัก เหมือนกับวันที่ \"หมัก\" ปลา เอามาปิ้ง กินก็ไม่ได้ เค็มมาก เหมือนกับว่าเอาปลามาจากทางบรบือโน่นแหละ ปล. บรบือ แต่ก่อนเป็นแหล่งผลิตเกลือสินเธาว์ แหล่งใหญ่ อะไรที่เค็มๆ คนแถวนั้นก็จะเปรียบว่ามาจากบรบือ คนบรบืออย่าเคียดเด้อ แต่ปัจจุบัน บรบือได้เลิกผลิตเกลือแล้ว เนื่อจากว่ามีประชาชนที่เดือดร้อนจากการที่น้ำเค็มไหลลงสู่ ลำน้ำเสียว ทำให้ทำนาไม่ได้ จึงมีการเรียกร้องให้ยกเลิกสัมปทานการผลิตเกลือในเขตอำเภอบรบือเมื่อสิบกว่าปีที่ผ่านมา ปัจจุบัน ลุ่มน้ำเสียว เป็นแหล่งผลิตข้าวที่สำคัญของจังหวัดมหาสารคามและร้อยเอ็ด สั่นดอกหวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 110 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แอ่งแต่ง

ภาษาอีสานคำว่า..แอ่งแต่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะ ภาชนะ หรือ สิ่งของ ที่ใส่ของได้ ไม่ค่อยปลอดภัย หรือ เล็ก ๆ
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 02-12-2011 09:34:19	ตัวอย่าง แอ่งแต่ง เป็นคุณลักษณะนาม ไม่มีคำจำกัดความจำเพาะ ส่วนใหญ่ใช้ บรรยายลักษณะ วัตถุ ทรงกลม ,หลุม หรือ สิ่งของที่ทำขึ้นพอลวกๆ ไม่ค่อยมั่นคง แอ่งแต่ง เป็นคำอีสานโบราณ ซึ่งเป็นวาทกรรม ที่ลูกหลานหลงลืม ดังคำเปรียบเปรย ของ นกเขากับนกเอี้ยง พูดถากถางกัน นกเขา : อุ่มหลุ่ม อุ้มไข่เน่า ( คำแปล ) นกเขาพูดเหน็บให้นกเอี้ยง ว่าทำรังซะใหญ่โต แต่ไข่เน่า นกเอี้ยง : แอ่งแหล่ง ไข่ตกแตก ( นกเอี้ยง เยาะเย้ยนกเขา ว่าทำรัง แค่เอาไม้ 3 อันขัดกัน ไข่ตกแตก
แก้ไขข้อมูล