ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
อย่าได้ติโทษท้วงปวงหมู่หมูหมา มันบ่เห็นแนวกินบ่แล่นวนเวียนอ้อม แปลว่า อย่าได้ป้ายความผิดให้หมูหมา หากมันไม่เห็นของกิน คงไม่วิ่งรุมล้อม หมายถึง ก่อนจะตำหนิ หรือให้ความผิดผู้อื่น ควรหันดูความผิดของตนก่อน

ภาษาอีสาน วันละคำ  

ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาภาษาอีสานความหมายภาษาไทย /ภาษาอีสาน::
เรียนรู้ภาษาอีสาน คำต่อคำ ทั้งหมด คลิ๊กที่นี่ || 10 ข้อมูลที่เข้ามาใหม่ || ดัชนีคำศัพท์

จากการค้นหาอันสุดยอดของเรา คำว่า หนัง เราพบว่ามี 36 ข้อมูล ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับคำนี่
คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ก่ำก่า

ภาษาอีสานคำว่า..ก่ำก่า
ความหมายตรงๆ ====>
ยังไม่ชำนาญในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี
จากคุณ:: เจ้าหญิงท้องนา
เมื่อวันที่:: 08-04-2009 09:25:27

ตัวอย่าง

น้องปูเรียนหนังสือพอก่ำก่า
หมายถึงยังไม่เก่งพอ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คิงฮ้อน

ภาษาอีสานคำว่า..คิงฮ้อน
ความหมายตรงๆ ====>
ตัวร้อน มีไข้
อ้างอิงจังหวัด :: เพชรบูรณ์
จากคุณ:: เมืองหล่ม
เมื่อวันที่:: 29-02-2008 13:17:22

ตัวอย่าง

หล้าคิงฮ้อนติ มื้อนี้บ่ต๊องไปเฮียนเด๋อ
คำแปล หนูตัวร้อนเหรอ วันนี้ไม่ต้องไปเรียนหนังสือนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งัน

ภาษาอีสานคำว่า..งัน
ความหมายตรงๆ ====>
เสียงดัง, มหรสพ, งานที่มีคนเยอะๆ, งานฉลอง, การชุมนุมคน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 23-07-2007 11:00:44

ตัวอย่าง

คำว่า งัน ความหมาย คือ เสียงดัง, มหรสพ, งานที่มีคนเยอะๆ, งานฉลอง
และใช้งันกันเพื่อการชุมนมคน

เช่น งันเฮือนดี คือ งานรวมคนในงานศพ
ตัวอย่าง พ่อใหญ่ Steve เลาอาการบ่ดี เร็วๆนี้อาจสิได้ไปงันเฮือนดีเลา
แปลว่า คุณตา Steve แกออกอาการไม่ดี เร็วๆ อาจจะได้ไปวานศพแกก็เป็นได้

บางอย่างก็หมายถึง มหรสพ
เช่น
บ่าวหน่อ : งานบุญบวชบักต๊อกปีนี้ ได้ยังมางันหล่ะพ่อใหญ่
พ่อใหญ่ดล : เห็นเด็กน้อยวัยรุ่นมันตีกันซุปี กะเลยวาสิจ้างหนัง ซอดแจ้ง พู้นหล่ะ

แปลว่า
บ่าวหน่อ : งานบวชบักต๊อกปีนี้ ได้อะไรมาเป็นมหรสพหล่ะ คุณตา
ตาดล : เห็นเด็กวัยรุ่นตีกันทุกปี ก็เลยว่าจะจ้างภาพยนต์ เอาแบบสว่างดวงอาทิตย์ขึ้นเลยก็แล้วกัน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จังแม่นเป็นก้าว

ภาษาอีสานคำว่า..จังแม่นเป็นก้าว
ความหมายตรงๆ ====>
ทำเป็นยิ่ง,ลืมพื้นเพของตัวเอง
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์
จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู
เมื่อวันที่:: 18-01-2010 12:05:45

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง บักหำน้อยไปเรียนหนังสืออยู่กรุงเทพ เรียนจบนิติศาสตร์ กลับไปบ้านอีสาน กะยังพูดคุยกับคนอื่นบ้าง แต่พอบักหำน้อย เรียนจบเนติฯ แล้ว กลับไปบ้านเลยไม่พูดไม่คุยกับใคร มองเห็นคนอื่นด้อยกว่าตัวเอง (แต่ยังไม่ถึงกับชั่ว ยังพอคบได้) ภาษาบ้านผมเรียกว่า \"จังแม่นมันเป็นก้าว\"

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เจิดเกิบ

ภาษาอีสานคำว่า..เจิดเกิบ
ความหมายตรงๆ ====>
ปาร้องเท้า,ร่อนร้องเท้า,การละเล่นอย่างหนึ่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด(อาจสามารถ)
จากคุณ:: อำเภอ
เมื่อวันที่:: 08-05-2006 23:05:14

ตัวอย่าง

เจิดเกิบ= ปารองเท้า (เป็นการละเล่นอย่างหนึ่ง เอาหนังยางพนันกัน แล้วใช้ร้องท้าแตะ(ตราดาวเทียม) ปาให้หนังยางแตกออกไม่จับกันตัวที่หลุดออกเป็นอิสระ คนที่ปาจะได้ 55555)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แจ้งโข่โหล่

ภาษาอีสานคำว่า..แจ้งโข่โหล่
ความหมายตรงๆ ====>
สว่างคาตา,สว่างถึงเช้า
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: บักต๊อก
เมื่อวันที่:: 31-07-2009 22:40:10

ตัวอย่าง

โตอย่างเด้อ พ่อใหญ่หน่อกับอ้ายมังกายเดียวดอนลักหนีแม่ไปเบิ่งหนังกลางแปลงจนซอดแจ้งโขโหล่เลย กลับมาบ้าน เลยถืกตีดากลายซ้ำ

แปล ตาหน่อกับพี่มังกายเดียวดอนแอบหนีแม่ไปดูหนังกลางแปลง จนสว่างคาตาถึงเช้า กลับมาบ้านเลยถูกแม่ตี ก้นลาย (สมเฒ่าบ่อยู่สมเฒ่า)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ชักฮูป

ภาษาอีสานคำว่า..ชักฮูป
ความหมายตรงๆ ====>
ถ่ายรูป
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 23-12-2009 03:21:21

ตัวอย่าง

เอากล้อง มาชักฮูปให้แหน่
แปลว่า เอากล้อง มาถ่ายรูปให้หน่อย
(เป็นภาษาลาว อีสานว่า ถ่ายรูป)
ฮูปเงา แปลว่า หนัง,ภาพยนตร์

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เช็ง (เค็ง)

ภาษาอีสานคำว่า..เช็ง (เค็ง)
ความหมายตรงๆ ====>
ตึง, ขึงตึง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 25-01-2007 15:55:36

ตัวอย่าง

เค็ง ขอนแก่นออกเสียงว่า เช็ง หมายถึง ตึง หรือทำให้ตึง เช่น
บ่เช็ง หมายถึง ไม่ตึง หรือหย่อน หรือ ยาน

ตัวอย่างประโยค

เสียงพิณเส้นที่หนึ่ง มันต่ำโพด เช็งขึ้นอีกจักหน่อยแหน่

แปลว่า
เสียงพิณสายเส้นที่หนึ่ง มันต่ำเกินไป ปรับให้ตึงขึ้นอีกหน่อยนะ

กลองมันยานโพด เช็งหนังกลองขึ้นอีกแหน่

แปลว่า
กลองมันหย่อนเกินไป ขึงหนังกลองให้ตึงขึ้นอีกหน่อยนะ

(ปล. หน้าพ่อใหญ่ดล บ่ต้องไปเช็งมันดอกเด้อ ป่อยไว้จั่งซั่นล่ะ)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซะซูดซะซาย

ภาษาอีสานคำว่า..ซะซูดซะซาย
ความหมายตรงๆ ====>
กระจัดกระจาย, ระเกะระกะ
อ้างอิงจังหวัด :: _มณฑลเทศาภิบาลอุดร_
จากคุณ:: ปังคุง
เมื่อวันที่:: 20-08-2010 04:45:51

ตัวอย่าง

ฮื้อกองหนังสือจนซะซูดซะซาย
=รื้อกองหนังสือจนกระจัดกระจายไปหมด

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดังไฟ

ภาษาอีสานคำว่า..ดังไฟ
ความหมายตรงๆ ====>
ก่อไฟ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 12/10/2544 14:41:17

ตัวอย่าง

อีนาง ดังไฟให่พอแน พ่อสิจี่หนังงัว
แปลว่า
ลูกเอย ก่อไฟให้พ่อหน่อย พ่อจะเผาหนังวัว
จี่ คือ การเผา หรือย่าง
....วาสั่นดอก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตายคาป้อ

ภาษาอีสานคำว่า..ตายคาป้อ
ความหมายตรงๆ ====>
อาการของไข่ที่เป็นตัวสมบูรณ์แล้ว แต่ฟักไม่ออก ตายอยู่ในไข่
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร
จากคุณ:: ปิ่นลม
เมื่อวันที่:: 11-10-2010 10:33:05

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง
ทิดมี เลือกเอาไข่ไก่จ้างฮัง และลักหลอยเอาเฉพาะ ไข่ตายคาป้อ
เนื่องจากเอาไปต้มสุกแล้ว แกะออกมาเป็นโต โม่มโลด แซบ
คำแปล
ทิดมี เลือกเอาไข่ที่แม่ไก่ฟักไม่ออก และแอบซ่อนเอาเฉพาะ
ไข่ที่เป็นตัวสมบูรณ์แล้วแต่ฟักไม่ออก เนื่องจากเอาไปต้มแล้ว
แกะเปลือกออกมา จะเป็นตัวไก่น้อยเลย จากนั้นก็กลืนเลย อร่อย

อีกอย่าง คำว่า " ตายคาป้อ" ใช้เป็นสำนวนคำ เปรียบเทียบ
หมายถึง หมดสิทธิ์ตั้งแต่ต้น หรือ แพ้ตั้งแต่ในมุ้ง เช่น

ตัวอย่าง
จารย์ใหญ่เอ้ย..อย่ามาท้าแข่งยิงหนังสติ๊ก กันถ่อน
ฝีมือคือเจ้า กะ ตายคาป้อ พุ้นแหล่ว

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แตกปอก

ภาษาอีสานคำว่า..แตกปอก
ความหมายตรงๆ ====>
คือการกระทำที่ออกนอกลู่นอกทาง
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง)
เมื่อวันที่:: 12-01-2010 18:36:55

ตัวอย่าง

(ตัวอย่าง) ให่ไปเรียนหนังสือ กะหนีไปเที่ยวจั่งแม่นมันแตกปอกแต่น้อยเด๊

(แปล พะนะ) ให้ไปเรียนหนังสือหาความรู้กลับหนีไปเที่ยว ทำไมมันเกเร
ออกนอกลู่นอกทางตั้งแต่เล็กซ๊ะอย่างงั้น เฮ้อ???

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถาบ ( ภาษาอีสานเก่า)

ภาษาอีสานคำว่า..ถาบ ( ภาษาอีสานเก่า)
ความหมายตรงๆ ====>
เฉียด ๆ , ข่มขู่ , เดาสุ่ม
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร
จากคุณ:: ปิ่นลม
เมื่อวันที่:: 31-05-2010 11:09:51

ตัวอย่าง

ตัวอย่าง
วัวควายลงกินกล้า ตาวาดไปไล่บ่ทัน เลย ยิงหนังสติ๊กถาบเอา
คำแปล
วัวควายลงกินต้นกล้า ตาวาด ไปไล่ไม่ทัน เลยได้แต่ยิงหนั่งสติ๊กใส่ เฉียด ๆ เพื่อข่มขู่

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่จัก

ภาษาอีสานคำว่า..บ่จัก
ความหมายตรงๆ ====>
ไม่ทราบ,ไม่รู้
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ
จากคุณ:: กนกวรรณ
เมื่อวันที่:: 3/15/2002 9:45:47 AM

ตัวอย่าง

ถาม เห็นหนังสือข่อยบ่, ตอบ ข้าน้อยบ่จักเด้อ
แปลว่า เห็นหนังสือผม(ฉัน)ไหม ผู้ถูกถามจึงตอบว่า ไม่ทราบ( ข้าน้อยเป็นคำสรรพนามแทนตัวเองที่สุภาพและอ่อนน้อมของคนอีสานเทียบเท่าคำว่ากระผมหรือฉัน ดิฉัน)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่เป็นตาเบิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..บ่เป็นตาเบิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>
ไม่น่าดู
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 08-10-2010 21:32:27

ตัวอย่าง

หนังเรื่องนี้ บ่เป็นตาเบิ่ง

แปลว่า หนังเรื่องนี้ ไม่น่าดู

บ่เป็นตา หมายถึง ไม่ได้เรื่อง ไม่น่า เช่น บ่เป็นตาฟัง หมายถึง ไม่น่าฟัง บ่เป็นตากิน หมายถึง ไม่น่ากิน

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เบิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..เบิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>
ดู
อ้างอิงจังหวัด :: เพชรบูรณ์
จากคุณ:: ลาวหล่ม
เมื่อวันที่:: 30-11-2006 18:10:46

ตัวอย่าง

หนังเรื่องเรื่องพี้เป็นตาเบิ่งแท้

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป่อง

ภาษาอีสานคำว่า..ป่อง
ความหมายตรงๆ ====>
เก่ง ชำนาญ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เจ้าเก่า
เมื่อวันที่:: 12/27/2001 11:43:52 PM

ตัวอย่าง

หล่าเอย...ไปเรียนหนังสือกะขอให้ป่องๆเด้อ
แปลว่า
หลานๆเอย...ไปเรียนหนังสือก็ขอให้เรียนเก่งนะ

วาสั่นดอก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปาดติโธ่ ปาดติโท ปาดติโถ

ภาษาอีสานคำว่า..ปาดติโธ่ ปาดติโท ปาดติโถ
ความหมายตรงๆ ====>
พุทโธ พุทโธ่ คำอุทานแสดงความประหลาดใจหรือความผิดหวัง
อ้างอิงจังหวัด :: นครศรีธรรมราช
จากคุณ:: เตอร์
เมื่อวันที่:: 20-09-2010 08:44:18

ตัวอย่าง

ปาดติโถ (เพลง) หนูหิ่น เดอะมูฟวี่ (2549)
ปาดติโธ่...บอลหนังของจริงเสียด้วย (ลูกแม่น้ำโขง - เขมชาติ 2544)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แป้ว

ภาษาอีสานคำว่า..แป้ว
ความหมายตรงๆ ====>
แผลเป็น
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 21-11-2006 11:24:29

ตัวอย่าง

แป้ว หมายถึง แผลเป็น คือรอยของผิวหนังที่เคยมีบาดแผล เมื่อแผลหายแล้ว ยังมีรอยเหลืออยู่ เรียกว่า แป้ว

ตัวอย่าง

-น้องแตงโม ตั้งแต่น้อยๆ คือสิเป็นตาขี่ดื้อเนาะ นำแข้งนำขา มีต๊ะ \"แป้ว\" ขาลาย อำอ่ายอยู่
หมายถึง
-น้องแตงโม สมัยตอนเด็กๆท่าทางจะซุกซนน่าดูนะ ตามขามีแต่รอย \"แผลเป็น\" เต็มไปหมด ขาลายยังกะม้าลายแหนะ

(จำมาจากโฆษณา ดอกว้า)

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มานทาง

ภาษาอีสานคำว่า..มานทาง
ความหมายตรงๆ ====>
ผู้หญิงทีตั้งท้องก่อนแต่งหรือไม่รู้แน่ว่าใครเป็นพ่อของลูกในท้อง (เป็นภาษาเก่า บางแห่งก็ไม่ใช้แล้ว)
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร
จากคุณ:: จารย์ใหญ่
เมื่อวันที่:: 16-12-2009 03:28:03

ตัวอย่าง

แม่ต่อว่าลูกว่า = กูส่งให้ไปเรียนหนังสือ มึงมานทางกลับมาน้อ

แปลว่า กูส่งให้ไปเรียนหนังสือ มึงก็ท้องไม่มีพ่อกลับมา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เมือบ้าน

ภาษาอีสานคำว่า..เมือบ้าน
ความหมายตรงๆ ====>
กลับบ้าน
อ้างอิงจังหวัด :: ชัยภูมิ
จากคุณ:: คนชัยภูมิ
เมื่อวันที่:: 23-04-2010 21:36:05

ตัวอย่าง

อ้ายเขียว : บักอ่าง! เจ้าสิไปไส ไวคักแท้ ถ่าข่อยแหน่
บักอ่าง : สิ เมือบ้าน ไปเบิ่งหนัง

คำแปล

พี่เขียว : ไอ้อ่าง นายจะไปไหน เร็วจริงๆ รอฉันก่อน
บักอ่าง : จะกลับบ้านไปดูหนัง

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ยาน

ภาษาอีสานคำว่า..ยาน
ความหมายตรงๆ ====>
การหย่อน การเหี่ยว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 3/5/2002 11:21:21 PM

ตัวอย่าง

จั่งซี้หละพ่อใหญ่ เฒ่ามาแล้วมีต่แนวยานๆ หนังกะยาน นมกะยาน
แปลว่า
เป็นแบบนี้แหละตา แก่มาแล้วก็มีแต่อันที่หย่อนๆยานๆเหี่ยวๆ หนังก็หย่อน นมก็ยาน(หย่อน)

วาสั่น

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลูกกระถุน

ภาษาอีสานคำว่า..ลูกกระถุน
ความหมายตรงๆ ====>
ลูกกระสุนสำหรับ หนังสะติ๊ก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 21-02-2007 19:27:50

ตัวอย่าง

ไปยิงกะปอม อย่าลืมไปพากันล้อลูกกระถุนหนังติ๊กเด้อ
แปลว่า
ไปยิงกิ้งก่า อย่าลืมไปทำลูกกระสุนหนังสะติ๊กเด้อ

บ่าวหน่อวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เลิก

ภาษาอีสานคำว่า..เลิก
ความหมายตรงๆ ====>
เผยอ, ฉีกขาด, ถลก, ทำให้ขาดออกเป็นส่วนๆ, ทำให้หลุดออกจากกัน, เปิด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: แป้นปีก
เมื่อวันที่:: 16-07-2007 10:57:08

ตัวอย่าง

เลิก คือ เผยอ, ฉีกขาด, ถลก, ทำให้ขาดออกเป็นส่วนๆ, ทำให้หลุดออกจากกัน
มาดูตัวอย่างกันนะครับ

บ่าวหน่อ ไปเตะฟุตบอล ถืกอ้ายโรนัลดินโญ่ สกัดบอล จนบ่าวหน่อสักกะเทียมทวน กระเด็นออกไปข้างสนามถืกแผ่นป้ายโฆษณาของอีสานจุฬาฯดอทคอมเข้าอย่างจัง ขาซ้ายเหลิ่น ขาขวาหนังเลิกออกมาเป็นตาย้าน แต่บ่าวหน่อ บ่ตายดอก
แปล
บ่าวหน่อ ไปเตะฟุตบอล ถูกโรนัลดินโญ่ สกัดบอลจนบ่าวหน่อตีลังกา กระเด็ยออกไปข้าวสนาม โดนแผ่นป้ายโฆษณา อีสานจุฬาฯ ดอทคอมอย่างจัง ขาซ้ายถลอก ขาขวาหนังเผยอ ฉีกขาดออกมา น่ากลัวมา แต่บ่าวหน่อ ไม่ตาย

อีกตัวอย่างนึงครับ
สาว ป. เลาเป็นคนบ้า มักสิเลิกสิ่น เลิกเสื้อใส่ผู้บ่าว
แปลว่า
สาว ป. แกเป็นคนบ้า แกมันจะเปิดกระโปรง เปิดเสื้อให้หนุ่มๆดู


สมมติเด้อ สมมติ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สมพอ

ภาษาอีสานคำว่า..สมพอ
ความหมายตรงๆ ====>
มิหน้าหละ
อ้างอิงจังหวัด :: นครราชสีมา
จากคุณ:: โอเล่ย์ สองเม็ดบาท
เมื่อวันที่:: 27-07-2010 14:31:33

ตัวอย่าง

นายออฟ เพิ่นอ่านหนังสือหลาย สมพอ เบิ่นได้ A

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส่วยหน้า

ภาษาอีสานคำว่า..ส่วยหน้า
ความหมายตรงๆ ====>
ล้างหน้า
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 24-08-2006 14:42:05

ตัวอย่าง

ส่วยหน้า =>ล้างหน้า
สมมติเฉยๆนะครับ

มื้อวานสาวบิวเลาเบิ่งหนังขายยาจนเดิก เลาตื่นสวยสั่นแหล่ว ฟ้าวส่วยหน้าส่วยตาไปเฮ็ดงาน
แปลว่า
เมื่อวาน น้องบิวแกดูหนังขายยาดึกไปหน่อย แกเลยตื่นสาย เลยรีบล้างหน้าล้างตาไปทำงาน

นี่สมมติเฉยๆนะครับ ตัวจริงแกตื่นเช้ามากเลยครับ

สั่นดอกหว้า

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสถิ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..โสถิ่ม
ความหมายตรงๆ ====>
กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น ไม่ตั้งใจ ตัดหางปล่อยวัด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 14-11-2006 10:16:29

ตัวอย่าง

โสถิ่ม คือ กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น ไม่ตั้งใจ ตัดหางปล่อยวัด
โส คือ การไม่เอาแล้ว, การตัดขาด, การตัดเยื่อใย
ถิ่ม คือ ทิ้ง

ดังนั้น โสถิ่ม คือ กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น

มาดูตัวอย่างกันครับ
แม่ใหญ่มี เลาสาวหลอก สาวได้คราวเดียวกะขาดสาวลงกะต่ายามใดกะมุนอุ้ยปุ้ยเลากะเลาฟ้าวเฮ็ด โสถิ่มไปจั่งสั้นหล่ะ
แปลว่า ยายมี แกสาวไหม พอสาวไหมได้แป๊บเดียวก็ขาด สาวลงตะกร้าทีได ก็ไม่เป็นท่า ไหนๆก็ไหนแล้ว แกเลยกะว่าจะทิ้งรีบๆทำไปยังงั้นแหละ

สาวหลอก คือ การสาวไหม
ฝักหลอก คือ ตัวไหมที่มีเยื่อหุ้ม บางที่เรียก ฝักหลอกหลีบ

อีกตัวอย่างนะครับ
บ่าวหน่อไปพ้อเด็กน้อยนั่งเล่นอยู่ใต้สะพานลอย กะเลยบอกว่า พวกสู เป็นลูกพ่อแม่โสถิ่มแล้วบ้อ มานั่งเล่นอยู่นี่ บ่ไปหาเฮียนหนังสือ บ้อ
แปลว่า
บ่าวหน่อ ไปพบเด็กนั่งเล่นอยู่ใต้สะพานลอย ก็เลยบอกว่า พวกเจ้า เป็นลูกที่พ่อไม่ทิ้งแล้วเหรอ มานั่งเล่นอยู่ที่นี่ ไม่ไปหาเรียนหนังสือหล่ะ

บ่าวหน่อวา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หนังต่องแอก

ภาษาอีสานคำว่า..หนังต่องแอก
ความหมายตรงๆ ====>
เป็นหนังวัวหรือควายที่คล้องแอกดึงไถเพื่อสะดวกในการยกไถ
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์
จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู
เมื่อวันที่:: 24-11-2007 09:27:07

ตัวอย่าง

หนังต่องแอก..เป็นภาษาถิ่นอีสาน..อ.ชุมพลบุรี จ.สุรินทร์...หนังต่องแอกจะทำจากหนังวัวหรือหนังควาย..หรือ เชีอก..หรืออะไรก็ได้ที่ความคงทนใช้งานได้นานๆ..จะใช้คล้องแอกน้อย..คือ แอกที่อยู่ส่วนด้านหลัง..แอกใหญ่จะคล้องที่คอ...แอกน้อย..จะติดกับส่วนปลายของไถ..ปลายไถจะมีตะขอสำหรับไว้เกี่ยวหนังต่องแอก..มันมีนิทานเกี่ยวกับหนังต่องแอกด้วยไว้วันหน้าจะเล่าให้ฟัง..พ่อใหญ่หนู

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมากมี่

ภาษาอีสานคำว่า..หมากมี่
ความหมายตรงๆ ====>
ขนุน
อ้างอิงจังหวัด :: นครพนม
จากคุณ:: น่ารัก
เมื่อวันที่:: 19-10-2006 09:15:57

ตัวอย่าง

เฮือนข่อยมีต้นหมากมี่หนังกำลังซุก

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมุ่นหม่าน

ภาษาอีสานคำว่า..หมุ่นหม่าน
ความหมายตรงๆ ====>
ลมพิษ , ผื่นลมพิษ,Urticaria
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 10-10-2006 12:28:19

ตัวอย่าง

หมุ่นหม่าน เป็นอาการผื่นแพ้ทางผิวหนังชนิดหนึ่ง ผื่นมีลักษณะบวมเป็นปื้น คัน อาจเกิดจากการแพ้อาหาร แพ้สารเคมี แพ้พืช แพ้แมลง หรือแพ้อากาศ

หมุ่นหม่าน เกิดได้ทุกเพศ ทุกวัย เมื่อเกิดแล้วคัน ยิ่งคัน ก็ยิ่งเกา ยิ่งเกาก็ยิ่งมัน การรักษา หม่นหม่าน ต้องใช้ยาแก้แพ้ ชนิดรับประทาน หรือ ถ้าเป็นมาก อาจใช้ยาแก้แพ้ฉีดหรืออาจให้ยาสเตียรอยด์ร่วมด้วย ถ้ามีอาการคันมากก็ให้ทายาแก้คันด้วย

ตัวอย่างประโยค

-บ่าวสาท ดีใจหลายที่ได้ไปกินเข่าแลงเฮือนพ่อใหญ่บัติ(กินเบียร์พร้อม) พ่อใหญ่บัติเฮ็ดกุ้งเผาสู่กิน บ่าวสาทกะกินเอาบักหลาย แซบคัก เพิ่นขั่นลืมคาว ว่าเพิ่นผิดกุ้ง กินแล้วบ่พอคาว \"หมุ่นหม่าน\" ขึ้นเต็มโต เทิงคัน เทิงหันใจบ่ออก เหยียบตายกะยังว่ะ

ความหมาย

-หนุ่มประสาท ดีใจมากที่ได้ไปกินข้าวเย็นบ้านตาบัติ(กินเบียร์พร้อม) ตาบัตทำกุ้งเผาให้กิน หนุ่มสาทกินเอาเยอะมาก อย่างเอร็ดอร่อย แต่แกลืมนึกไปว่า แกแพ้กุ้ง กินแล้วไม่นานเท่าไหร่ \"ลมพิษ\" ขึ้นเต็มตัว ทั้งคัน ทั้งหายใจไม่ออก เกือบตายเลยแหละ

ปล. หันใจ= หายใจ
เหยียบ= เกือบ
ผิด = แพ้
ลืมคาว = หลงลืม

พะนะ

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลุบทึน

ภาษาอีสานคำว่า..หลุบทึน
ความหมายตรงๆ ====>
ขาดทุน, ทุนหายกำไรหด
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ:: มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 22-12-2006 17:02:35

ตัวอย่าง

คำว่า หลุบทึน มีความหมายว่า ขาดทุน
หลุบ แปลว่า ยุบลงไป, ต่ำลงไป, พร่องลงไป
ทึน ก็คือ ทุน สรุปก็คือ ทุนยุบ ทุนพร่อง หรือ ขาดทุนนั่นเอง

ตัวอย่าง

บ่าวหน่อมียาง 100 เส้น ไปเล่นเป่ายางกับพ่อใหญ่ดล จนดังดำปี้ปี้ เล่นไปเล่นมา เด็กน้อยมาหล็อยเอายางไปทีละเส้นสองเส้น สุดท้าย หลุบทึนเทิงสองคน กะยังว้ากะยังว่า

แปลว่า
บ่าวหน่อมีหนังยาง 100 เส้น ไปเล่นเป่าหนังยางกับพ่อใหญ่ดล จนจมูกดำปิ๊ดปี๋ เล่นไปเล่นมา เด็กๆแอบมาจิ๊กเอาหนังยางไปทีละเส้นสองเส้น สุดท้าย ขาดทุนทั้งสองคน ... กะยังว้ากะยังว่า

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลู

ภาษาอีสานคำว่า..หลู
ความหมายตรงๆ ====>
ทะลุ/ยุบตัวลงมา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: ตัวโน้ต
เมื่อวันที่:: 10-09-2010 14:35:13

ตัวอย่าง

ตอนฝนตกแฮง หลังคาเฮือนข่อยมันหลูลงมา
ตอนฝนตกหนัง หลังคาบ้านของฉันมันพังยุบลงมา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เหิ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..เหิ่ม
ความหมายตรงๆ ====>
ห่ามๆ ใกล้สุกแล้วแต่ยังไม่สุก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ:: บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 09-10-2006 14:49:45

ตัวอย่าง

เหิ่ม แปลว่า ห่ามๆ ใกล้สุกแล้วแต่ยังไม่สุก

มาดูตัวอย่างกันนะครับ
บักเขียบหนังอยู่ในสวนของพ่อใหญ่ดลยังเหิ่มๆอยู่ บ่าวหน่อถ่าบักเขียบหน่วยนั่นบ่ไหวแล้ว กะเลยปิดเอามาซะหน่วยหนึ่ง ปิดมาแล้ว บ่อยากถ่าสั่นแหล่ว อยากให้มันสุกเร็วๆ กะเลยเนียนเอาสั่นแหลว

สุดท้าย เนียนไปเนียนมา บักเขียบหน่วยนั่นกะเลยเทียะ สั่นดอกหว้า...

แปลว่า
น้อยหน่าพันธ์หนังที่อยู่ในสวนของตาดลนั้นกำลังจะสุก (ยังไม่สุกดี) บ่าวหน่อ รอไม่ไหวก็เลยเก็บเอาลงมาลูกนึง เก็บมาแล้วอยากกินก็กินไม่ได้ อยากให้มันสุกเร็วๆ ก็เลยเอามาคลึง (บีบไปบีบมา.. อย่าคิดลึก) คลึงไปคลึงมา จนมันเหมือนจะสุก สุดท้ายน้อยหน่าลูกนั่นก็เลยสุก

เอวัง ด้วยประการ ฉะนี้

เนียน=>คลึง หรือ บีบบ่อยๆจนที่มันแก่นจนแหลว (ที่แข็งจนนิ่ม)

บ่าวหน่อ วา

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อย่าอ่งหลาย

ภาษาอีสานคำว่า..อย่าอ่งหลาย
ความหมายตรงๆ ====>
เป็นคำตำหนิผู้อื่นที่แกล้งทำตัวเป็นผู้ดี
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์
จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู
เมื่อวันที่:: 25-09-2007 12:43:46

ตัวอย่าง

อาทิเช่น...บักกึม....อยู่บ้านหนองรังกา...ไปเรียนหนังสือที่กรุงเทพช่วงปิดเทอม..ก็กลับบ้าน..แม่หาข้าวให้กิน...ในโต๊ะอาหาร...มีปลาร้าดิบ...พริกสด...ยอดกระถิน..ของโปรดบักกึมทั้งนั้น...บักกึมมันเปลี่ยนชื่อเป็น สันติชัย ก็เลยพูดว่า แม่ครับสันติชัยทานไม่ได้นะฮะ แม่บักกึมจึงพูดว่า \"อย่าอ่งหลาย..มักสันติชัย ใหญ่ แต่ก่อนมึงแดกอันนี่ละมึงจังคอยใหญ่มา\"

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..อั่ง
ความหมายตรงๆ ====>
แน่น,เต็ม,แออัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ:: กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 04-09-2006 21:29:50

ตัวอย่าง

บ่าวหน่อ:น้องพิงค์กี้ เป็นหยังมานั่งเฮ็ดหน้าอุกอั่งอยู่จั่งซั่น
น้องพิงค์กี้:โอ้ย บ่แม่นอุกอั่งแต่หน้าเด้เดียวหนิ ท้องกะ \"อั่ง\" คือกัน
บ่าวหน่อ:เอ๋า ท้องกะ \"อั่ง\" เป็นหยังคือเป็นจั่งซั่นหละหล่า
น้องพิงค์กี้:กะย่อนว่าอ้ายบัตินั่นหละ ว่าสิพาน้องพิงค์กี้ไปกินสะเต็กอยู่ร้านสิบสามเหรียญ พอไปฮอด คนกะ \"อั๊ง อั่ง\" เพิ่นกะเลยพาไปกินลาบก้อยซอยแซ่ อยู่สิบสี่เหรียญแทน พอไปฮอด คนกะแฮ่ง \"อั่ง\" กั่วเก่า แต่กะจำเป็นต้องกินเพราะมันหิวคักแล้ว แต่ว่า ลาบก้อยอยู่สิบสี่เหรียญกะ แซ๊บ แซบ น้องพิงค์กี้กะเลยสั่งมาจน \"อั่ง\" โต๊ะ กินจนเหมิด มันกะเลย \"อั่ง\" ท้อง พื่อลื่อ อยู่จั่งซี่หละ

ความหมาย

บ่าวหน่อ:น้องพิงค์กี้ ทำไมมานั่งทำหน้าคับแค้นแน่นอกอยู่อย่างนั้นหละ
น้องพิงค์กี้:โอ้ย ไม่ใช่แน่นอกอย่างเดียวนะคะ ท้องก็ \"แน่น\" เหมือนกัน
บ่าวหน่อ:อ้าว ท้องก็ \"แน่น\" ทำไมถึงเป็นอย่างนั้นหละน้อง
น้องพิงค์กี้:ก็เพราะว่าพี่บัตินั่นแหละ ว่าจะพาน้องพิงค์กี้ไปกินสะเต็กอยู่ร้านสิบสามเหรียญ พอไปถึง คน \"แน๊น แน่น\" แกก็เลยพาไปกินลาบก้อยซอยแซ่ อยู่สิบสี่เหรียญแทน พอไปถึง คนก็ยิ่ง \"แออัด\" กว่าเดิมอีก แต่ก็จำเป็นต้องกินเพราะมันหิวมากแล้ว แต่ว่า ลาบก้อยอยู่สิบสี่เหรียญช่าง อร่อยเหลือเกินน้องพิงค์กี้ก็เลยสั่งมาจน \"เต็มแน่น\" โต๊ะ กินจนหมด มันก็เลย \"แน่น\" ท้อง พื่อลื่อ อยู่จั่งซี่ จั่งซี่หละ สิบอกให่

ปล.โตอย่างจั่งแม่นยาวเนาะ ซั่ววะฉายหนังหัวม้วนจบ เด็กน้อยกะนอนหลับพอดี

แก้ไขข้อมูล
คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อุกอัง

ภาษาอีสานคำว่า..อุกอัง
ความหมายตรงๆ ====>
คิดอย่างมกมุ่นแต่ก็คิดไม่ได้สักที,คิดไม่ได้แถมยังพูดไม่ได้อีก,เก็บความรู้สึกที่ไม่ดีไว้กับตัว
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์
จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู
เมื่อวันที่:: 28-09-2007 12:43:56

ตัวอย่าง

อุกอัง...เป็นภาษาอีสาน..ซึ่งพอพูดคำนี้ออกไปคนอีสานจะเข้าใจความรู้สึกลึกๆได้เลย....ตัวอย่างของคำนี้ว่า \"บักกึม..คนบ้านหนองรังกา..มีเมีย...เมียก็ไปมีกิ๊ก...มีลูก...ลูกก็ไม่เรียนหนังสือ...เป็นหนี้..ก็ไม่มีเงินจ่ายค่าดอก...ไก่เลี้ยงไว้ก็เป็นไข้หวัดนกตายหมด...สารพัดเรื่องเข้ามาให้คิด...คิดอย่างมกมุ่นแล้วก็ยังไม่มีทางออก\" เช่นนี้ คนอีสานเรียกว่า \"อุกอัง\" แต่ว่า.....คันในชมรมเฮา..คิดอีหยังบ่ออก..ให้ไปบอกมังกรเดียวดายเด้อ.....พะนะ

แก้ไขข้อมูล


กลับไปยังหน้าหลัก


ใช้เวลาในการประมวลผล 0.0035 วินาที  
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... ภาษาอีสาน วันละคำ