ภาษาอีสาน วันละคำ

คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กาย

ภาษาอีสานคำว่า..กาย
ความหมายตรงๆ ====>	ผ่าน
อ้างอิงจังหวัด :: 101 จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 12/14/2001 3:59:18 AM	ตัวอย่าง มื้อก่อน บ่าวหน่อ ขี่รถจักรยานกายหน้าเฮือนข่อย แปลว่า วันก่อน บ่าวหน่อ ขี่รถจัรยานผ่านหน้าบ้านผม วาสั่นดอก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..เกิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ได้สมดุล
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: นายฮ้อยทมิฬ เมื่อวันที่:: 09-05-2010 11:09:01	ตัวอย่าง บรรทุกของใส่รถให้ "เกิ่ง"กัน แปล บรรทุกของใส่รถให้ "ได้สมดุล"กัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เกี่ยวกินตีน

ภาษาอีสานคำว่า..เกี่ยวกินตีน
ความหมายตรงๆ ====>	เหน็บกินเท้า , เป็นเหน็บที่เท้า
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-12-2006 20:59:28	ตัวอย่าง เกี่ยวกิน หมายถึง เป็นเหน็บ ถ้า เป็นเหน็บที่เท้า เรียก เกี่ยวกินตีน แต่ อวัยวะอื่นก็สามารถโดนเกี่ยวกินหรือเป็นเหน็บได้เช่นกัน เช่น เกี่ยวกินมือ เกี่ยวกินแขน เกี่ยวกินขา เป็นต้น ตัวอย่าง -บ่าวหน่อเพิ่นพาน้องเป้ยไปวัดไปจังหัน ตอนเพิ่นพาน้องเป้ยไปยามบ้านทางร้อยเอ็ด พอดีมื่อนั่นเป็นมื่อวันศีล ญาคูเลยสวดมนต์ โดนจักหน่อย พอสิลุกเมือบ้าน น้องเป้ยขั่นลุกบ่ขึ้น ขาเพิ่นจังไปเหมิด ย่อนว่า \"เกี่ยวกินตีน\" เพิ่น แปลว่า -บ่าวหน่อแกพาน้องเป้ยไปวัดไปถวายภัตราหารเช้า ตอนแกพาน้องเป้ยไปเยี่ยมบ้านที่ร้อยเอ็ด พอดีวันนั้นเป็นวันพระ พระครูเลยสวดมนต์ นานสักหน่อย พอจะลุกกลับบ้าน น้องเป้ยลุกไม่ขึ้น เท้าแกเกร็งไปหมด ก็เพราะว่า \"เหน็บกินเท้า\" แก พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ข้าวดอ

ภาษาอีสานคำว่า..ข้าวดอ
ความหมายตรงๆ ====>	ข้าวพันธุ์เบา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 13-06-2006 13:42:31	ตัวอย่าง อธิบายก่อนนะครับ ข้าวดอ หรือ ข้าวพันธุ์เบา จะมีลักษณะทั่วไปเหมือนพันธุ์ข้าวทั่วไป แต่จะมีลักษณะเด่นดังนี้ 1. น้ำหนักเบากว่า ในปริมาณที่เท่ากัน 2. จะใช้เวลาในการออกดอกออกผลเร็วกว่าข้าวพันธ์ปรกติ (ข้าวใหญ่) ประมาณ 1 -2 เดือน ดังนั้นต้องรีบเกี่ยวข้าว หากปล่อยไว้นาน ข้าวจะขอบ (เม็ดจะหลุดออกจากรวงข้าวง่าย หรือ ก้านเมล็ดข้าวจะเปราะ ขอบ คาดว่า จะมาจาก กรอบ นั่นแหละ) 3. มีทั้งข้าวเหนียวและข้าวจ้าว 4. ไม่นิยมนำมาขาย เพราะมันให้น้ำหนักน้อยกว่า ส่วนใหญ่นิยมปลูกรับประทานมากกว่า มาดูตัวอย่างกันนะครับ บ่าวหน่อ เลาปลูกข้าวดอไว้ถ่าต้อนพี่ต้อนน้องชมรมอีสานจุฬาฯ เลาอยากให่พี่น้องชมรมได้กินข้าวก่อนซาวบ้านเพิ่น แปลว่า บ่าวหน่อ แกปลูกข้าวพันธ์เบา ที่สามารถเก็บเกี่ยวได้เร็ว ไว้ต้อนรับพี่น้องชมรมอีสาน จุฬาฯ แกอยากให้พี่น้องชมรม ได้รับประทานข้าวก่อนชาวบ้านเขา สั่นดอกหว้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควย

ภาษาอีสานคำว่า..ควย
ความหมายตรงๆ ====>	โยก,โยกเยก,โคลงเคลง,
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-10-2006 14:27:38	ตัวอย่าง ควย ถ้าเป็นคำนาม จะหมายถึง ควาย หรือ กระบือ แต่ในที่นี้ ควย หมายถึง โยก โยกเยก โคลงเคลง เช่น -แข่วควย หมายถึง ฟันโยก -ลมพัดแฮงจนเสาเฮียนควย หมายถึง ลมพัดแรงจนทำให้เสาบ้านโยก -หัวควย หมายถึง หัวโยกหัวคลอน ตัวอย่างประโยค -บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปต่อยบักขามแป แต่ต้นบักขามแปมันสูงใช่ไม่คันก๋อต่อยบ่เถิง กะเลยพากันหาเกินไปก่ายขึ้น น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ขึ้น แต่อ้ายหน่อเลาย่านตก กะเลยบอกน้องกระแตจับเกินให่แน่นๆอย่าสะให่มัน \"ควย\" เด้อ เดี๋ยวอ้ายสิตก พะนะ แปลว่า -บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปเก็บมะขามเทศ แต่ต้นมะขามเทศมันสูง ใช้ไม้ตะขอสอยไม่ถึง ก็เลยพากันหาไม้มาทำเป็นบันไดพาดปีนขึ้น ให้น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ปีน แต่อ้ายหน่อแกกลัวตก ก็เลยบอกน้องกระแตให้จับกระไดให้แน่นๆอย่าให้มัน \"โยก\" นะ เดี๋ยวอ้ายหน่อจะตก พะนะ หรือ -อ้ายซาญพาน้องตั๊กไปขี่รถสักกะยานเล่น อ้ายชาญเป็นคนถีบให่น้องตั๊กซ่อน สองคนมีแต่คนใหญ่ๆหนักหลายจนล่อสักกะยานลูกปืนแตก ล้อ \"ควย\" ก๊อกแล่ก ก๊อกแล่ก ไป หมายถึง -พี่ชาญพาน้องตั๊กไปขี่จักรยานเล่น พี่ชาญเป็นคนถีบให้น้องตั๊กเป็นคนซ้อนท้าย ทั้งสองคนมีแต่คนตัวใหญ่ๆน้ำหนักมากจนล้อจักรยานรับน้ำหนักไม่ไหวจนลูกปืนล้อแตก จนล้อ \"โคลงเคลง\" ไปมา ( ควย ในภาษาอีสาน เป็นคำสุภาพ แต่ในภาษาไทยกลาง มิทราบว่าแปลว่าอะไร)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ค้อย,ข้อย

ภาษาอีสานคำว่า..ค้อย,ข้อย
ความหมายตรงๆ ====>	เอียง ลาดขัน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 12/10/2544 14:37:59	ตัวอย่าง มื้อคืน ข่อยขับรถขึ้นค้อย(ข้อย) รถข่อยข้นบ่ได้ซุกกันเมิดคืนกั่วสิขึ้น แปลว่า เมื่อคืน ผมขับรถขึ้นทางลาดชัน รถขึ้นไม่ได้เลยต้องผลักทั้งคืนเลยกว่าจะขึ้น ซุก = ผลัก ....วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คาดลาด

ภาษาอีสานคำว่า..คาดลาด
ความหมายตรงๆ ====>	ยื่นออกมา , โผล่ออกมา , เกิดขึ้นโดนมันตั้งใจ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: คนฮักถิ่น เมื่อวันที่:: 15-09-2006 09:40:27	ตัวอย่าง เช่นว่า 1. เจ้าเบิ่งนี่ดุบ่าวเอก จั้งใด๋ ส่นไม่ฮางเจ้าคือจั๋งมาหยืน คาดลาด เข้ามาในเฮียนข่อยหลายแท้ แปลว่า - นี่คุณเอก ดูนี่สิ ทำไมปลายไม้ซางของคุณถึงได้ยื้นเข้ามาในบ้านผมเยอะแยะขนาดนี้ล่ะ 2. บ๊ะ ! .... บักอั่นนี่แหม ขับรถนำก้นกันมาดี ๆ จั้งใด๋มา คาดลาด เบรกจ่อ ๆ จั้งซี่ แปลว่า โอ้ะ ! .... เจ้าคนนี้ ขับตามกันมาดี ๆ ไงถึงได้อยู่ดี ๆ ก็เบรก ซะกระชั้นอย่างนี้ เป็นต้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ค้ำคูณ

ภาษาอีสานคำว่า..ค้ำคูณ
ความหมายตรงๆ ====>	ดี เป็นมงคล
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 08-08-2010 13:34:30	ตัวอย่าง ตัวอย่าง รถคันนี้ตั้งแต่ออกมาค้ำคูณขนาด บ่มีฮ๊ะบ่มีซน แปล รถคันนี้ตั้งแต่ซื้อมาดีมากๆ ไม่เคยเฉี่ยวชนอะไรเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คิ่งนิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..คิ่งนิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่เคลื่อนไหว, หยุดนิ่ง, หยุดชะงัก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 08-07-2008 14:53:54	ตัวอย่าง คำว่า คิ่งนิ่ง คือ ไม่เคลื่อนไหว, หยุดนิ่ง ส่วนใหญ่ใช้กับคำว่า หยุด สาวนางเป็นสาวมาโดนแล้ว บ่ฮุ้สิไปไส ย้อนเลาบ่มีผู้บ่าวมาโดนแล้ว พอตะมาพ้อบ่าวก๊อฟแล้ว เลาจั่งเฮ้ดตาคิ่งนิ่งบัดเดียวนึง แปลว่า สาวนางแกเป็นสาวมานานแล้ว ไม่รู้จะไปทางไหน เพราะไม่มีแฟนหนุ่มมานาน พอแกมาเจอบ่าวก๊อฟแล้วก็ก็หยุดชะงัก ไม่ไหวติง อีกตัวอย่าง บ่าวหน่อขับรถเบนซ์คันงามมาอย่างแฮง พอตะพ้อหมานอนแลนตัดหน้ารถเลา เพิ่นเหยียบเบรค จึก อยู่บักคิ่งนิ่ง แปลว่า บ่าวหน่อขับรถเบนซ์คันงามมาอย่างเร็ว พอมาเจอหมาวิ่งตัดหน้ารถ แกเหยียบเบรคทันทัน รถหยุดไม่เคลื่อนไหวเลย สั่นดอกหว้า..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คูน, คูณ

ภาษาอีสานคำว่า..คูน, คูณ
ความหมายตรงๆ ====>	ถมให้สูงขึ้น, ยกระดับ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 26-03-2007 09:57:51	ตัวอย่าง คำว่า คูน หรือ คูณ เขียน ยังไง ก็อ่านให้เหมือนกันก็แล้วกันครับ ความหมายก็คือ การถมให้สูงขึ้น นั่นเอง มาดูตัวอย่างกันนะครับ เฮือนซานของพี่น้องซุมื้อนี้แฮงสิต่ำกั่วถนน ฝนตกมายามใด๋ น้ำท่วมซุปี ย่อนวาเพิ่นคูนถนนขึ้นให้มันสูงกั่วเฮือนเฮา คัน เฮาคูนดินเดิ่นเฮือนเฮาแข่งกับถนน กะสิสู่เพิ่นบ่ได้ดอก ขอยวา ทางทีดี เฮาคูนดินให้มันซ่ำถนนสิดีกั่ว บ่ต้องสูงกว่าถนนดอก แม่นบ่ เจ้าวา แปลว่า บ้านเรือนทุกวันนี้ของพี่น้องมันต่ำกว่าถนน ฝนตกมาตอนไหน น้ำท่วมบ้านถุกปี เพราะว่า ทางการท่านถมดินให้สูงกว่า บ้านของเรา หากเราถมดินบ้านเราแข่งกับถนน ก็จะสู้เขาไม่ได้ ผมว่า ทางที่ดี เรามาถมดินให้เท่ากับถนนพอดีดีกว่า ไม่ต้องสูงกว่าถนนหรอก จริงไหม คุณว่า อธิบายเพิ่มเติม ซุมื้อนี้ ==> ทุกวันนี้ สู่ ==> สู้ ซ่ำ หรือ ส่ำ ==> เท่ากัน เพียง ==> เท่ากัน (ใช่กับความสูง) วาสั่นดอก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งึด

ภาษาอีสานคำว่า..งึด
ความหมายตรงๆ ====>	เหลือเชื่อ,ไม่น่าเป็นไปได้แต่ก็เป็นไปแล้ว,สิ่งที่คิดไม่ถึง,ไม่คิดว่าจะเป็นเช่นนั้น,เหลือเชื่อในสิ่งนั้น
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: เซียงโอก หนองรังกา เมื่อวันที่:: 22-06-2007 06:32:12	ตัวอย่าง ตัวอย่าง....รถวิ่งบนถนนแต่ดันตกถนนไปชนเรือในคลองน้ำ .....เครื่องบินอยู่บนฟ้าดันลงมาชนกับรถบนถนน .....เด็กวิ่งเล่นหน้าสนามโรงเรียนเวลากลางวันฝนก็ไม่ตกแต่ถูกฟ้าผ่าตาย ....มหาเศรษฐีของโลกมานั่งขายขนมครกอยู่ที่จังหวัดสุรินทร์...เหล่านี้ร่วมๆเรืยกว่า \"งึด\" แถมผะหย่า....อัศจรรย์ใจกุ้ง...กุ่มกินปลาบึกใหญ่....ปลาซิงไล่สวบแข้..หนีไปซ่นอยู่เหลือบหิน...อัศจรรย์ใจแข้...หางยาว ๆ คือบ่ใดฮองนั่ง...บาดกระต่ายหางก้อม ๆ คือจังใดนั่งฮอง...อันนี่กะงึดคือกันเด้อพี่น้อง....เซียงโอก หนองรังกา....เป็นคนใจดีที่สุดในหมู่บ้านหนองฮังกาเด้อพี่น้อง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งุม

ภาษาอีสานคำว่า..งุม
ความหมายตรงๆ ====>	1.ครอบ 2.คว่ำ 3.งม
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-05-2006 14:13:12	ตัวอย่าง คำว่า \"งุม\" คำเดียว อาจจะแปลความหมายได้หลายอย่าง ขึ้นกับว่าใช้ในลักษณะไหน ในที่นี้ขอแปลความหมายเป็น 3 ความหมาย คือ 1.งุม หมายถึง \"ครอบ\" เช่น \"กุ้งที่เฮาเอามาเฮ็ดก้อยกุ้ง มันบ่ทันตาย เต้นโด่งเด่งโด่งเด่ง สิออกถ้วยอยู่นั่น ให่เจ้าเอาจาน \"งุม\" ถ้วยมันไว่สาก่อน ให่มันเยาสาก่อน จั่งค่อยเปิดออกกิน\" หมายความว่า \" กุ้งที่เราเอามาทำกุ้งเต้น มันยังไม่ตาย มันกำลังจะเต้นออกนอกถ้วย ให้คุณเอาจาน \"ครอบ\" ถ้วยไว้ก่อน ให้มันร่อแร่ก่อน ค่อยเปิดออกรับประทาน\" หรืออีกประโยค \"นี่หละน้อ เขาว่า ควมมัก ควมฮัก มาแล่นกุ้ม มันคือสุ่ม \"งุม\" หัว ควมฮักมาพอๆปานกะทอ \"งุม\"ไว่\" ความหมายคือ \"นี่หละหนอความรัก เมื่อมีความรัก มันเหมือนมีอะไรมาครอบงำจิตใจเรา ทำให้เหมือนกับเป็นคนตาบอด\" 2.งุม แปลว่า \"คว่ำ\" เช่น หลวงพ่อมหาบอกจัวน่อยว่า \"น้อย น้อย ยามเจ้าสันอิ่มแล้ว กะให่เอาบาตรไปล่าง ล่างแล่ว กะเอาไป \"งุม\"ไว่เทิงโต๊ะสาก่อน ให่มันแห่งก่อนจั่งค่อยเอาไปเก็บ บาตรจั่งค่อยสิบ่เข่าขี่เหมี่ยง\" หมาความว่า หลางพ่อมหา บอกกับเณรว่า \"เณร เณร เมื่อตอนเธอฉันอาหารเสร็จแล้ว ให้เธอเอาบาตรไปล้าง เมื่อล้างแล้วก็เอาไป \"ค่ำไว้บนโต๊ะให้บาตรแห้งเสียก่อน ค่อยเอาไปเก็บ บาตรถึงจะไม่เข้าสนิม\" หรือเวลาเล่นไพ่ เจ้ามือสิบอกว่า \"ผู้ได๋ป๊อกให่หงานขึ้น ผู้ได๋บ่ป๊อก ให่ \"งุม\" ไว่ \" เป็นต้น 3.งุม แปลว่า งม หมายถึง การคลำหาอะไรบางอย่างในน้ำ เช่น ไปงุมหอย หมายถึง ไปงมหอย /ไปงุมปลา คือ ไปงมปลา/งุมเข็มในหนองน้ำใหญ่ คือ งมเข็มในมหาสมุทร/ เป็นต้น ตัวอย่างประโยคเช่น \"บ่าวหน่อ ยามเจ้าเอาแหไปตึกปลาอยู่ในหนองนาพ่อใหญ่บัติ ให่เจ้าตึกแล้ว \"งุม\" เอาเด้อ เพราะว่าปลามันมีแต่โตใหญ่ๆ คันเจ้าตึกแหแล่วห้าวเอา ปลามันสิปิ้นเพาออกเหมิด สิบ่ได้จักโตเด้\" ความหมายก็คือ \"หนุ่มหน่อครับ เวลาคุณจะไปทอดแหหาปลา ที่สระน้ำของคุณตาบัติ ให้คุณทอดแห แล้ว \"งม\" หาปลานะ เพราะมีแต่ปลาตัวโตๆ ถ้าคุณทอดแหแล้วลากเข้าฝั่งเลย ปลามันจะดิ้นหลุดออกจากแหหมด จะไม่ได้ปลาสักตัว นะครับ\" (ยาวหลายเติบเน๊าะ แค่คำว่า \"งุม\" คำเดียว)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เงิง

ภาษาอีสานคำว่า..เงิง
ความหมายตรงๆ ====>	แหงน, เชิด. หน้าสูงกว่าท้าย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 16-07-2007 11:12:02	ตัวอย่าง คำว่า เงิง จะมีคำขยายที่ใช้กันบ่อยๆ คือ เงิงเกิ่งเดิง แปลว่า แหงน, เชิด. หน้าสูงกว่าท้าย คำว่า เกิ่งเดิ่ง ก็ คือ คำขยาย เพื่อให้รู้ว่า มันไม่เท่ากัน มาดูตัวอย่างกันนะครับ รถฮับเด็กน้อยนักเรียน มีเด็กน้อยขึ้นเต็มคันเอาโลด แนมไปเห็นตะหน้ารถ เงิงเกิ่งเดิ่ง ล้อหน้าแทบสิบ่ได้แล่นขี้ดิน แปลว่า รถรับเด็กนักเรียน บรรทุกเด็กมาต็มคันรถ มองไปเห็นแต่หน้ารถแหงนขึ้นฟ้า ล้อหน้าแทบไม่ได้แตะพื้นดินเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โง

ภาษาอีสานคำว่า..โง
ความหมายตรงๆ ====>	เลี้ยว
อ้างอิงจังหวัด :: ปัตตานี จากคุณ:: เกรฟ เมื่อวันที่:: 22-08-2009 21:40:24	ตัวอย่าง ไป๋ผิดทางเลยโงรถกลับคืน/ไปผิดทางต้องเลี้ยวรถกลับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้อม

ภาษาอีสานคำว่า..จ้อม
ความหมายตรงๆ ====>	เล็ก แคบ เรียวลง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 06-10-2006 16:49:36	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล : ฮ่วย กินเบียร์ยกขวดซดแบบนี้ มันจั่งได๋สิแซบ ขวดเบียร์ปากจ้อมๆ ยกเทใส่ปาก มันกะเป็นฟองเหมิดท่อนั่นแหล่ว.. นี่ ๆ สิกินให้เบิ่ง แปลว่า พ่อใหญ่ดล : เฮ้ย กินเบียร์ยกขวดซดแบบนี้ มันจะอร่อยได้อย่างไร ขวดเบียร์ปากเล็กๆ ยกเทใส่ปาก มันก็เป็นฟองหมดสิ... นี่ ๆ จะกินให้ดู -------------------- พ่อใหญ่ดล หลังจากกินเบียร์เหมิดไปหลายขวด ยังบ่เมา พอมึนๆ หัวจักหน่อย ย่านเมียด่า กะขับรถกลับบ้าน พอไปฮอดทางแยก กะเลี้ยวซ้ายทันที ขับไปๆ หนทางผัดจ้อมเข้า จ้อมเข้า... ฮ่วย บัดทีแท้ หลงทาง เลี้ยวเข้าป่า พะน๊า.. แปลว่า พ่อใหญ่ดล หลังจากกินเบียร์หมดไปหลายขวด ยังไม่ถึงกับเมา พอมึนๆ แต่กลัวเมียด่า ก็เลยขับรถกลับบ้าน พอไปถึงทางแยก ก็เลี้ยวซ้ายทันที ขับไปๆ ทางกลับเล็กลง เล็กลง... อ้าว ที่ไหนได้ หลงทาง เลี้ยวเข้าป่า..น่ะสิ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้อ

ภาษาอีสานคำว่า..จ้อ
ความหมายตรงๆ ====>	ไกล้,กระชั้นชิด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 06-08-2006 13:37:08	ตัวอย่าง ในความหมายของ จ้อ อาจหมายถึง ระยะทาง หรือระยะเวลา ก็ได้ หรือ อาจจะใช้การเล่นคำ เพื่อให้ความหมายมากขึ้น เช่น จ้อๆ ,จั้นจ้อ ตัวอย่างประโยค เช่น -บ่าวหน่อขับรถนำก้นรถแท๊กซี่ เข่าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่กะเบรค เฮ็ดให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแฮง จนน้องกระแตที่นั่งมานำหัวดวนไปข้างหน้า บ่าวหน่อลาวสูนหลาย กะเลยลงรถไปฮ้ายให่คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอีหยังวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคเอา \"จ้อๆ\" ไคแหน่ตั๊ว ข่อยเบรคทัน คันจั่งสั้นรถได้ตำดากกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่กะลงมาเถียงว่า \"เจ้ากะคือกันนั่นหละ ขับรถมา \"จ้อ\" ดากรถข่อยปานนี่ มันกะกดดัน สั่นตั๊ว\" แปลว่า -บ่าวหน่อแกขับรถตามก้นรถแท๊กซี่ เข้าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่ก็เบรค ทำให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแรง จนน้องกระแตที่นั่งมาด้วยหัวคะมำไปข้างหน้า บ่าวหน่อแกโมโหมาก ก็เลยลงรถไปด่าให้คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอะไรวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคอย่าง \"กระชั้นชิด\" นี่ดีนะที่เราเบรคทัน ไม่งั้นรถได้ชนตูดกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่ก็ลงมาเถียงว่า \"คุณก็เหมือนกันนั่นหละ ขับรถมา \"ชิด\" ก้นรถฉันขนาดนี้ มันกดดัน รู้ไหม\" หรือ -บ่าวหน่อลาวมานั่งจ่มเรื่องผู้สาว ว่า ออกพรรษานี่ น้องกระแตกะสิให่ไปขอไปแต่งให้มันเรียบร้อย ลาวกะเลยคึดยากว่า มาบอกกัน \"จ้อๆ\" จั่งซี่ สิไปหาเงินค่าดองทันบ่น๊อ เวลากะ \"จั้นจ้อ\" เข่ามาซุมื่อ เทิงหมู่พวกกะสิว่าให่ ว่าบอกข่าวงานกินดอง \"จ้อ\" โพด ตัดชุดใหม่ใส่บ่ทัน แปลว่า -บ่าวหน่อแกมานั่งบ่นเรื่องแฟนสาวให้ฟังว่า ออกพรรษานี้ น้องกระแต ก็จะให้ไปสู่ขอ ไปแต่งงานให้มันเรียบร้อย แกก็เลยหนักใจว่า มาบอกกัน \"ไกล้ๆ\" อย่างนี้จะไปหาเงินค่าสินสอดทันไหม เวลาก็ \"กระชั้นชิด\" เข้ามาทุกที ทั้งเพื่อนฝูงก็จะว่าให้ ว่า มาบอกข่าวงานแต่งงาน \"กระชั้นชิด\" เกินไป ทำให้ตัดชุดใส่ไปงานไม่ทันเลย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ่างจ๊ะ

ภาษาอีสานคำว่า..จ่างจ๊ะ
ความหมายตรงๆ ====>	กางออกเต็มเหยียด , เห็นเต็มตา ,คาอยู่กับที่
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 24-11-2010 08:33:50	ตัวอย่าง เป็นคำเฉพาะ คล้ายคัพท์ทางเทคนิค พะนะ ตัวอย่าง บักลุน ขี่รถจักรยานตำเสาฮั้ว ค้ำอยู่ จ่างจ๊ะ คำแปล นายลุน ขี่รถจักรยาน ชนเสารั้ว รถค้ำเสาคาอยู่กับที่ ตัวอย่าง อ้ายต้องแล่ง ยืนค้ำแอว จ่างจ๊ะ อยู่ทางเข้าวัด คำแปล พี่ต้องแล่ง ยืนท้าวสะเอว ให้เห็นเต็มตา อยู่ที่ทางเข้าวัด ตัวอย่าง จารย์ใหญ่ เฮ็ดผีหลอก ลัดทางสาวส่า ฯ ยืนจ่างจ๊ะอยู่ทางไปนา คำแปล จารย์ใหญ่ ทำเป็นผี เพื่อดักหลอกสาวส่า อยู่ทางไปนา ยืนกางแขนขาเต็มเหยียด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จำปอก

ภาษาอีสานคำว่า..จำปอก
ความหมายตรงๆ ====>	มิดด้าม/สุด
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 12:28:16	ตัวอย่าง เบิ้นรถแบบจำปอก ให้มันแฮง-บีดคันเร่งแบบสุดคันเร่ง ใหม้ันแรง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้ำ

ภาษาอีสานคำว่า..จ้ำ
ความหมายตรงๆ ====>	ทำอย่างเร่งรีบ, รีบร้อน, กิริยาอาการเวลาเอาก้อนข้าวเหนียวสัมผัสกับอาหาร,รอยฟกช้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 22-08-2007 16:09:20	ตัวอย่าง โตอย่าง : - อ้ายหน่อย้านบ่ทันรถ เพิ้นเลยฟ้าวย่างจ้ำเอาจะให่ไวเลย - อ้ายมังกายเดียวดอนจ่มว่าบักต๊อกจ้ำคำข้าวโป๊มโป่ม ผู้ละสิบ่ได่กินนำ - อ้ายกระบี่โลหิตถืกเมียหยิก ย้อนแอบไปจอบเบิ่งสาวสำน้อย จนแขนเป็นจ้ำๆ เลยสมบ่ละ แปล : - พี่หน่อกลัวขึ้นรถไม่ทัน เลยรีบร้อนเดินอย่างรวดเร็วเลย - พี่มังกายเดียวดอนบ่นว่า บักต๊อกเอาข้าวเหนียวกินกับข้าวคำใหญ่ เดี๋ยวคนอื่นจะไม่ได้ กินด้วย - พี่กระบี่โลหิตโดนเมียหยิก โทษฐานแอบไปดูสาววัยรุ่น จนแขนมีรอยฟกช้ำ สมควรแล้วละ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ซ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	กางเกง
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน เมื่อวันที่:: 14-10-2010 21:53:01	ตัวอย่าง ตัวอย่าง อ้ายสามารถๆเจ้าไปเฮ็ดหยั๋งมาซ่งขาดดากเด้นั่น แปล พี่สามารถๆพี่ไปทำอะไรมากางเกงขาด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เด่.โด่

ภาษาอีสานคำว่า..เด่.โด่
ความหมายตรงๆ ====>	ยื่นออกมา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/15/2002 10:36:42 PM	ตัวอย่าง เจ้าอย่าเด่มือ ออกมานอกรถเด้อ มันสิถืกรถคันอื่นตำเอาเด้ แปลว่า คุณอย่ายื่นมือออกนอกรถนะ เดี๋ยวก็โดนรถคันอื่นชนเอาหรอก บ่าวหน่อ ลาววา...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เดิ่น

ภาษาอีสานคำว่า..เดิ่น
ความหมายตรงๆ ====>	สนาม,พื้นที่โล่งกว้าง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/15/2002 10:39:46 PM	ตัวอย่าง เจ้าเห็นนาข่อยบ่ มีแต่เดิ่นเอียด (เอือด) เต็มอยู่ปลูกข้าวกะบ่งามเลย แปลว่า คุณเห็นไหม ที่นาผมมีแต่พื้นที่โล่งเค็ม(ดินเปรี้ยว) เต็มไปหมด ปลูกข้าวก็ไม่งอกงามเลย เอียด หรือ เดิ่นเอียดจะทำนาแล้วข้าวจะไม่ขึ้น เพราะ ดินเปรี้ยวหรือ ดินที่มีความเป็นกรดสูง จะเป็นลักณะดินทราย ชิมดูดินจะเปรี้ยวๆ บางที่ก็สามารถเอาดินนี้ไปต้มทำเป็นกลือสินเทาได้ วิธีแก้ ดินเปรี้ยว ต้องโรยด้วยความเป็นด่าง ซึ่งก็คือ ปูนขาวนั่นเอง (CaCO3) บ่าวหน่อ ลาววา...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แดงเป๊ดเล๊ด

ภาษาอีสานคำว่า..แดงเป๊ดเล๊ด
ความหมายตรงๆ ====>	แดงแป๊ด
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 06-11-2006 08:58:50	ตัวอย่าง แดงเป๊ดเล๊ด คือสีแดง ที่แดงแบบบาดตาดใจ แดงสะดุดตา เช่น เสื้อสีแดงเป๊ดเล๊ด หมายถึง เสื้อสีแดงแป๊ด รถเก๋งสีแดงเป๊ดเล๊ด หมายถึง รถเก๋งสีแดงแป๊ด ทาปากแดงเป๊ดเล๊ด หมายถึง ทาปากแดงแป๊ด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตะกี้

ภาษาอีสานคำว่า..ตะกี้
ความหมายตรงๆ ====>	เมื่อก่อน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 00:42:02	ตัวอย่าง เป็นศัพท์โบราณส่งตรงจากฝั่งลาวแปลว่า เมื่อก่อน เช่น สมัยตะกี้ พ่อเฮาเลาคักอยู่เด๊ เลาขี่รถบักแฮง-เมื่อก่อนพ่อเราเฟี้ยวอยู่นะ ขับรถโคตรเร็ว+แรงตะหาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตำ

ภาษาอีสานคำว่า..ตำ
ความหมายตรงๆ ====>	การชน การกระทบ การซูนที่แฮงๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 8/16/2001 5:34:30 AM	ตัวอย่าง มื้อนี้ ข่อยถูกรถตำมา โอ้ยเจ็บแฮงหลาย แปลว่า วันนี้ ข่อย(ผม) โดนรถชนมา เจ็บปวดมาก ซั่นดอกว้า......
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตำ

ภาษาอีสานคำว่า..ตำ
ความหมายตรงๆ ====>	ตำ ,หรือหมายถึงการชน ,บดให้ละเอียด ,กระทุ้ง
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 14-05-2010 13:03:10	ตัวอย่าง รถตำบักต้าง กินตำบักหุ่ง เอาเข่าตำซาบ่หึ ............ คำแปล รถชนพี่ต้าง กินส้มตำมะละกอ เอาเข่ากระทุ้งนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตำ

ภาษาอีสานคำว่า..ตำ
ความหมายตรงๆ ====>	ชน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: ตันติศิริโรจน์ เมื่อวันที่:: 24-07-2016 02:54:56	ตัวอย่าง แม่ตู้:บักหล่า อย่าซิแล่นออกไปทางนอกหนทาง มันสิถือรถตำเอา เด็กน้อย:บ่นา หล่าสิไปนา แม่ตู้:เอ๊า บักอันนี้คือมึนแท้ล่ะ เว้ากะบ่ฟังควมผู้ใหญ่ แปล ยาย:หนู อย่าวิ่งออกไปนอกถนนซิลูก มันจะโดนรถชนเอาน่ะ เด็ก:ไม่เอา หนูจะไปอ่ะ(จะเล่นอ่ะ) ยาย:อ้าว ไอ้เด็กคนนี้ ดื้อจังวะ พูดก็ไม่รู้จักเชื่อฟังผู้ใหญ่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ติ่งตั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ติ่งตั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	รถเร่ขายของตามบ้าน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 09-05-2006 15:44:33	ตัวอย่าง อธิบายเสริม : ในอดีต คนเร่ขายของตามบ้าน มักใช้ วัวต่าง คือใช้วัวบรรทุกสินค้า ภาษาอีสาน เรียกว่า งัวติ่งตั่ง หมายถึง วัวต่าง, แต่ปัจจุบัน ไม่ใช้วัวกันแล้ว ใช้รถแทน เรียกว่ารถติ่งตั่ง แปลว่า รถต่าง.. ซึ่งหมายถึง รถมอเตอร์ไซค์ บรรทุกของไว้ท้ายรถ เช่น ไข่ ผัก เนื้อวัว เนื้อหมู เป็นต้นไปเร่ขายตามบ้าน... ดังนั้น ความหมาย ในปัจจุบัน จึงเป็น รถเร่ขายของตามบ้าน ตัวอย่างการใช้... บ่าวหน่อ : มื้อนี้ สิได้หยังกินกับข้าวน้อ... ติ่งตั่ง ซัมมะนานมาแท้น้อ สิได้ซื้อปลาดุกมาลาบกินนี่หนา บักจ้อย : คันติ่งตั่งมา เบิ่งปลาอีฮือ ให้ข่อยนำแหน่เด้อ... ข้อยอยากกินปลาอีฮือ คำแปล.... บ่าวหน่อ : วันนี้จะกินข้าวกับอะไรน๊า ... รถเร่ขายของ เมื่อไหร่จะมาซะที จะได้ซื้อปลาดุกมาทำลาบปลาดุก บักจ้อย : ถ้ารถเร่ขายของมา ฝากดูปลาหมึกตากแห้งให้หน่อยนะ... จ้อยอยากกินปลาหมึกย่าง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตู้ดลูด

ภาษาอีสานคำว่า..ตู้ดลูด
ความหมายตรงๆ ====>	การเคลื่อนที่จากที่หนึ่งไปยังที่หนึ่งโดยใช้ตูดหรือดากพาไป(ลื่นไถลโดยมีก้นเป็นตัวลื่นไถล)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 07-06-2006 21:40:41	ตัวอย่าง ตู้ดลูดเป็นการเคลื่อนที่ชนิดหนึ่งโดยใช้ก้นหรือตูดเป็นตัวสัมผัสกับพื้น ลักษณะอาจคล้ายๆกับการต้อด แต่ก็มีลักษณะที่แตกต่างกัน การ \"ตู้ดลูด\" จะเป็นการเคลื่อนที่ที่มีความเร็วพอสมควร และบางครั้งอาจจะมีความเร่งด้วย วนใหญ่จะเป็นการเคลื่อนที่ในแนวเฉียง หรืออาจเคลื่อนที่ในแนวนอนบนพื้นที่ลื่นแต่ต้องมีแรงส่ง ถึงจะสามารถตู้ดลูดไ ส่วนการ \"ต้อด\" ส่วนใหญ่จะความเร็วคงที่ และต้องใช้แรงจากมือหรือแขนช่วยด้วย ตัวอย่างเช่น บ่าวเล็ก เพิ่นแอบมักสาวเชอรี่ กะเลยสิไปจีบสาวเชอรี่ ยาามเพิ่นไปแก่น้ำอยู่หนองสาประจำหมู่บ้าน ไปใหม่ๆเพิ่นกะนั่งอยู่ไกลๆ เว่าไปเว่ามา บ่าวเล็กกะค่อยๆ \"ต้อด\"เข่าไปหาสาวเชอรี่ไกล้ๆ บัดพอบ่าวเล็ก \"ต้อด\" เข่าไปไกล้ สาวเชอรี่กะ \"ต้อด\"หนี บ่าวเล็กกะต้อดนำไป บัดคูหนองขั่นซั้น ซัน ซัน ต่งหลิ่ง บ่าวเล็กกะเลย หมื่น \"ตู้ดลูด\" ลงคูหนอง ตกน้ำ ต้าม... แปลว่า หนุ่มเล็ก แกแอบไปชอบสาวเชอรี่ ก็เลยจะไปจีบสาวเชอรี่เวลาแกไปตักน้ำ ที่สระน้ำประจำหมู่บ้าน ตอนแรกๆแกก็นั่งอยู่ห่างๆ แต่พอพูดไปพูดมา หนุ่มเล็กก็ค่อยๆขยับเข้าไปหาน้องเชอรี่ไกล้ๆแต่พอหนุ่มเล็ก \"ขยับ\" เข้าไปไกล้ น้องเชอรี่ก็ขยับหนี หนุ่มเล็กก็ขยับตามไป แต่คันของสระน้ำกลับชัน ชันมาก หนุ่มเล็ก แกก็เลย ลื่น \"ไถล\" ลงสระน้ำ ตกน้ำ ต้าม.... สั่นดอกว้า สั่ดอกว่า....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถิ่มแข่ว

ภาษาอีสานคำว่า..ถิ่มแข่ว
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะคำพูดที่เกี่ยวกับการเกิดอุบัติเหตุ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 18:53:46	ตัวอย่าง ตัวอย่าง มื้อคืนนี้นักเรียกบ้านกุดสะแทดถิ่มแข่วอยู่แถวสะพานมูลนั่นตั๊ว แปล เมื่อคืนนี้นักเรียนหมู่บ้านกุดสะแทด รถเกิดอุบัติเหตุบริเวณสะพานข้ามลำน้ำมูล
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ถืกคิง, ถืกคีง, ถูกคีง

ภาษาอีสานคำว่า..ถืกคิง, ถืกคีง, ถูกคีง
ความหมายตรงๆ ====>	ถูกอกถูกใจ, ชอบใจ, ชอบอกชอบใจ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 24-10-2006 14:05:26	ตัวอย่าง ถืกคิง, ถืกคีง, ถูกคีง ไม่รู้ว่าเขียนอย่างไรกันแน่ เพราะอ่านอย่างนี้แหละครับ เอามารวมกันก็แล้วกัน คำว่า ถืก ก็คือ ถูก (สัมผัส) คิง หรือ คีง แปลว่าร่างกาย แล้วไฉน ภาษาอีสานแปลว่า ชอบอกชอบใจ หรือ ถูกอกถูกใจไปได้ น้อ.. คำนี้เป็นการแปลความหมายโดยรวมนะครับ เหมือนกับมา มีอะไรมาทำให้รู้สึกประทับใจจนบนสะเม็น หรือ ขนลุกสั่น ทำนองนี้ หรือ อาจจะมาจากคำว่า สามารถถูกเนื้อต้องตัว หรือ ถูกามร่างกายได้ โดยที่ร่างกายไม่ขัดขืนก้เป็นได้ เลยทำให้ถูกใจ สั่นดอกหว้า มาดูตัวอย่างกันนะครับ บุญข้าวสากปีนี้ บ้านเฮาจ้างวงโปงลางจุฬาฯมาเล่น จักแมนถืกคีงผู้บ่าวคัก เพิ่นสิได้ไปมวนหน้าฮ้านสั่นดอก แปลว่า บุญข้าวกระยาสารถ (ช่วงเทศกาลน้ำหลาก เดือน 9-10) ปีนี้ หมู่บ้านเราจ้างวงโปงลางจากจุฬามาเล่น เป็นที่ชอบอกชอบใจของหนุ่มๆมาก พวกเขาจะได้ออกไปสนุกหน้าเวที สั่นดอก เป็นจั่งใด๋น้อ ภาษาอีสานมื้อละคำ ถืกคีงพี่น้องบ่น้อ.......
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทื่อ

ภาษาอีสานคำว่า..เทื่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ครั้ง/ที,เท่าใด
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 00:36:56	ตัวอย่าง คำว่าเทื่อในสำเนียงหนองคาย ขีดเส้นใต้เร็วๆอีกคำมี 2 ความหมาย 1.เทื่อ ออกว่าเทื่อ คนหนองคายออกเป็น เอือ เทือ เช่นเจ้าหลายเทื่อแล้วเด้อกับข่อยฮั่น 2.เทื่อ เป็นคำสร้อย ที่ใช้สำหรับการยังไม่ได้เริ่มอะไรเท่าไหร่ หรือ การถ่อมตัว เช่น ยังบ่ได้เทื่อ ยังไม่ได้ืที/ยังไม่ได้เท่าไหร่ ยังบ่มัเทื่อ ยังไม่มีืที(ซะที) บางครั้ง-ลางเทื่อ ปล. คนหนองคายจะออก เสียงที่อีสานทั่วไปออกเป็น เอือ เช่น เฮือ-เรือ เมือ-กลับ เซื่อ-เชื่อ บักเขือ-มะเขือ(เขียว เฮือน-บ้าน(คนแกสมัยก่อนพูดกัน)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า นวล, นวน

ภาษาอีสานคำว่า..นวล, นวน
ความหมายตรงๆ ====>	เนื้อของผลไม้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 27-03-2007 09:26:27	ตัวอย่าง คำว่า นวน หรือ นวล จะหมายถึง เนื้อของผลไม้ ส่วนเมล็ด จะเรียกว่า ใน หรือ นัย แล้วแต่จะเขียน มาดูตัวอย่างกันนะครับ บักทัน อยู่หน้าเฮือนข่อยหนวยมันด๊ก ดก แต่วา มันเป็นบักทันน้อย มีตะใน บ่ค่อยมีนวล ส้มคือจั่งหยังนี่ เอาไว้ตำใส่หำบักมี้ แซบขนาด แปลว่า พุทรา (บักทัน) ที่อยู่หน้าบ้านผม มันลูกดกมาก แต่ว่า มันเป็นพันธุ์เล็ก มีแต่เมล็ด ไม่ค่อยมีเนื้อ เปรี้ยวยังกะอะไรดี เอาไว้ตำใส้ลูกขนุนอ่อน อร่อยนัก หำบักมี้ คือ ลูกขนุนอ่อน ก่อนที่จะพัฒนาไปเป็นขนุน จะอยู่ในช่วงที่ลูกขุนมีขนที่นุ่ม ไม่เป็นหนามตะปุ่ม หำบักมี้ บางลูกจะไม่สามารถพัฒนาไปเป็นขนุนลูกใหญ่ได้ ก็เอามันมาตำซะ สั่นแหล่ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แนมนำ

ภาษาอีสานคำว่า..แนมนำ
ความหมายตรงๆ ====>	มองตาม/ดูตาม / มองแบบเฝ้าสังเกต / จับตามอง / เฝ้าดู
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 04-10-2010 15:24:33	ตัวอย่าง แนมนำรถคันนั้นดีๆ เดี๋ยวสิตามบ่ทันเด๊ แปลว่า จับตาดูรถคันนั้นให้ดี เดี๋ยวตามไม่ทัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่ปาก

ภาษาอีสานคำว่า..บ่ปาก
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่พูด ไม่จา หรือ ไม่ตอบ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 25-09-2010 11:35:15	ตัวอย่าง เป็นหยังคือถามบ่ปาก แปลว่า เป็นอะไรถามแล้วไม่ตอบ/ไม่พูด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปง

ภาษาอีสานคำว่า..ปง
ความหมายตรงๆ ====>	1.วาง,วางลง 2.ยกลง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-06-2006 15:53:29	ตัวอย่าง ปง ไม่ใช่ ปลง นะ แต่ความหมายก็อาจจะคล้ายๆกัน ปง หมายถึง วาง วางลง หรือยกลงก็ได้ เช่น -บ่าวหน่อแบกกลองลงจากรถ เทิงหนัก เทิงฮ้อน เป็นหยังแกคือบ่ฟ่าว ปงลง หมายความว่า บ่าวหน่อแบกกลองลงจากรถ ทั้งหนักทั้งร้อน ทำไมแกไม่รีบ \"วางลง\" หละ -หม่อต้มอึ่งมันสุกแล้ว \"ปง\" มาตักกินถ่าแม หมายความว่า หม้อต้มอึ่งมันสุกแล้วนะ \"ยกลง\" มาตักกินกันเถอะ ปง ส่วนใหญ่จะแปลว่า วางลง ส่วน \"ปง\" ที่แปลว่า \"ยกลง\" ส่วนใหย่จ่ใช้กับหม้อ หรือกะทะ ตั๊วหละ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 37 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ป่อน
ความหมายตรงๆ ====>	ยื่น , ยื่นให้
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 28-10-2006 10:15:31	ตัวอย่าง ป่อน หมานถึงการยื่น หรือส่งสิ่งของให้กัน ป่อน อาจมีความหมายคล้ายกับคำว่า เด่ บางทีก็ใช้แทนกันได้ แต่บางทีก็ใช้แทนกันไม่ได้ ตัวอย่าง -ป่อนมือมาอ้ายมีแนวสิให่ = เด่มือมาอ้ายมีแนวสิให่= ยื่นมือมาพี่มีอะไรจะให้ -ป่อนมีดมาให่แหน่= เด่มีดมาให่แหน่= ยื่นมีดมาให้หน่อย ตัวอย่างประโยค -บ่าวหน่อ ไปงานพาแลงอยู่ธรรมศาสตร์ พิธีกรกะเชิญลาวขึ้นไปฮ้องเพลง พอขึ้นฮ้านไปแล้ว พิธีกรกะบ่อ \"ป่อน\" ไมค์มาให่ลาวจักเทือ เฮ็ดให่ลาวยืนโสโหลเสเหลอยู่ผู้เดียว ลาวอยากอายหลายกะเลยฮ้องขึ้น กะบ่ \"ป่อน\" ไมค์มาให่กันจักเทือ คาแต่ \"ป่อน\" แก้วเหล่าให่กันอยู่นั่นหละ มันสิได้ฮ้องจักเทือติเพลง ความหมาย -บ่าวหน่อ ไปงานพาแลงที่ธรรมศาสตร์ พิธีกรก็เชิญแกขึ้นไปร้องเพลง พอขึ้นเวทีไปแล้ว พิธีกรก็ไม่ \"ยื่น\" ไมค์มาให้แกสักที ทำให้แกยืนงกๆเงิ่นๆอยู่คนเดียว แกเขินมากก็เลยตะโกนขึ้นว่า ก็ไม่ \"ยื่น\" ไมค์มาให้กันสักที มัวแต่ \"ยื่น\" แก้วเหล้าให้กันอยู่นั่น เมื่อไหร่มันจะได้ร้องเพลงสักที ปล.คำเตือน การดื่มสุราทำให้ความสามารถในการร้องเพลงเพิ่มขึ้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 38 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แป

ภาษาอีสานคำว่า..แป
ความหมายตรงๆ ====>	แบน, แบนราบ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-11-2006 11:47:15	ตัวอย่าง แป หมายถึง แบน แบนราบ เป็นลักษณะรูปทรงอย่างหนึ่ง แต่ถ้า เป็นของที่มีลักษณะ แบน แต่ชิ้นใหญ่ๆและหนากว่า จะเรียกว่า เป ตัวอย่าง บ่าวหน่อ : น้องพอลล่า หน่าตากะเป็นตาฮักอยู่ดอก แต่เหลียวเบิ่งอีกที คือจั่ง \"แป\" แลบแซบ จั่งซั่น น้องพอลล่า: หึย อ้ายหน่อ นี่จั่งแม่นเป็นตาซังเนาะ มาว่าของเขา \"แป\" ไผสิคือสาวตั๊กน้อ เพิ่นจั่งค่อยอวบอั๋น บ่าวหน่อ: โอ๋ น้องพอลล่า อย่าฟ่าวเคียดเด้อ ที่อ้ายว่า \"แป\" อ้ายบ่ได้ว่าอั่นนั่นน้องพอลล่า \"แป\" ดอก อ้ายหมายถึง ยางรถจักรยานที่น้องขี่มา ยางมันฮั่ว \"แป\" แหล่มแป่ม อยู่นั่นหนา น้องพอลล่า: จั่งซั่นดอกติอ้าย นึกว่า อ้ายว่า อั่นนั่น น้อง \"แป\" สิได้ไปเสริมขึ้นอีกจักหน่อย ความหมาย บ่าวหน่อ : น้องพอลล่า หน้าตาก็น่ารักดีนะ แต่มองดูอีกที ทำไมถึง \"แบน\" แต๊ดแต๋ อย่างนั้น น้องพอลล่า: จะบ้าเหรอ พี่หน่อ มาหาว่าของน้องพอลล่า \"แบน\" ใครจะไปเหมือนสาวตั๊กหละ เธอช่างอวบอั๋นเสียจริงๆ บ่าวหน่อ: โอ๋ น้องพอลล่า อย่าเพิ่งโกรธนะ ที่พี่ว่า \"แบน\" พี่ไม่ได้ว่าอันนั้นน้องพอลล่า \"แบน\" หรอก พี่หมายถึง ยางรถจักรยานที่น้องขี่มา ยางมันรั่ว \"แบน\" แต๊ดแต๋ อยู่นั่น น้องพอลล่า: อย่างนั้นหรอกหรือพี่ น้องนึกว่า พี่ว่า อันนั้น น้อง \"แบน\" จะได้ไปเสริมขึ้นอีกสักหน่อย คำที่ใช้ขยายคำว่าแป เช่น แปแหล่มแป่ม แปแลบแซบ แปแต๊บแซบ เป็นต้น คำที่ใช้ขยายาคำว่า เป เช่น เปเต๊บเซบ เปเลบเป๊บ เป็นต้น ว่าสี่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 39 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แผ่

ภาษาอีสานคำว่า..แผ่
ความหมายตรงๆ ====>	ขอบริจาค
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 07-09-2009 13:28:14	ตัวอย่าง คำว่าแผ่ ในภาษาอีสาน คือ การขอบริจาค เพื่อร่วมทำบุญร่วมกัน ในบางหมู่บ้านที่ต้องการระดมทุนเมื่อสร้างศาลา หรือ สร้างอุโบสถ ต้องการให้เสร็จเร็ว หากเปิดรอรับบริจาค จะไม่ทันการณ์ การแผ่ข้าวหรือเงินจะเร็วขึ้น ตัวอย่าง สาวส่า : อ้ายๆ นางเห็นรถมาแผ่ข้าวไปสร้างศาลา เพิ่นสิมาทางคุ้มเฮา เฮือนน้องบ่ได้เฮ็ดนา บ่มีข้าวสิเฮ็ดจั่งใด๋ บ่าวหน่อ : สาวส่าเอ๊ย... คันเฮาบ่มีข้าวเฮากะบ่ต้องใส่ข้าวกะได้ เพิ่นบ่ได้แผ่ตะเข้าดอก เพิ่นแผ่เงินนำ แปล สาวส่า : พี่ๆ น้องเห็นรถมาขอบริจาคข้าวเพื่อไปสร้างศาลา เขาจะมาทางคุ้มบ้านเรา บ้านน้องไม่ได้ทำนาคงไม่มีข้าวให้ จะทำยังไง บ่าวหน่อ : สาวส่าเอ๋ย..ถ้าเราไม่มีข้าวก็ไม่ต้องใส่ข้าวก็ได้ เขาไม่ได้มารับบริจาคเฉพาะข้าวหรอก เขามาขอบริจาคเงินด้วย สั่นดอกหวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 40 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เพ

ภาษาอีสานคำว่า..เพ
ความหมายตรงๆ ====>	พัง,เสีย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 1/29/2002 7:11:55 AM	ตัวอย่าง มอเตอร์ไซค์เจ้าเทิงฮ้างเทิงเพ เจ้าเอาถิ่มซะ แปลว่า รถมอเตอร์ไซค์ของคุณทั้งเก่าทั้งพัง เอาไปทิ้งเถอะ เพื่นวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 41 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เพ

ภาษาอีสานคำว่า..เพ
ความหมายตรงๆ ====>	พัง
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 15:15:16	ตัวอย่าง เจ้าของขี่รถไปหม่นทางได๋ ยางคือเพจังซี่-ตัวเองขับรถไปบดตรงไหนมา ทำไมยางเละตุ้มเป๊ะเงี้ย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 42 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โพ่โว่

ภาษาอีสานคำว่า..โพ่โว่
ความหมายตรงๆ ====>	โผล่ออกมา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บุญกี้ บานพะลึง เมื่อวันที่:: 05-06-2006 12:53:58	ตัวอย่าง มื่อนั่น ขากลับจากไปแสดงอยู่เขาใหญ่ ก่อนฮอดรังสิต รถคันที่เฮานั่งอยู่กำลังแล่นด้วยควมเร็วเติบ กะมีรถสิบล้อคันหนึ่งโพ่โว่ออกมาจากเลนตรงข้าม เหยียบแมนตำกัน ดีตั้วที่คนขับหักหลบทัน แปลว่า... วันนั้น ขากลับจากการแสดงที่เขาใหญ่ ก่อนถึงรังสิต รถคันที่เรานั่งอยู่กำลังวิ่งด้วยความเร็วสูงมาก ก็มีรถสิบล้อคันหนึ่งโผล่หัวออกมาจากเลนตรงข้าม เกือบชนกัน ดีที่คนขับหักหลบทัน คำที่มีความหมายคล้ายกัน; สวด (ใช้ด้วยกันก็ได้ เป็น \"สวดโพ่โว่\")
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 43 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เฟียย

ภาษาอีสานคำว่า..เฟียย
ความหมายตรงๆ ====>	กิ่งไม้ที่จมอยู่ในน้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 17/1/45 23:57:47	ตัวอย่าง เจ้าเห็นเฟียยไม้บ่ ถ่าเฮาเอาออกได้ เฮือกะสิแลนได้เด้ แปลว่า คุณเห็นกิ่งไม้ใต้น้ำนั่นไหม หากเราเอามันออกได้ เรือก็สามารถผ่านไปได้ วาสั่นดอก...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 44 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มอ

ภาษาอีสานคำว่า..มอ
ความหมายตรงๆ ====>	โพนเล็กๆ ที่โนน ที่สูงเป็นหย่อมๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 12/10/2544 14:39:33	ตัวอย่าง มื้อคืน ข่อยขับรถขึ้นมอ รถข่อยข้นบ่ได้ซุกกันเมิดคืนกั่วสิขึ้น แปลว่า เมื่อคืน ผมขับรถขึ้นทางภูเขาเล็ก รถขึ้นไม่ได้เลยต้องผลักทั้งคืนเลยกว่าจะขึ้น ซุก = ผลัก ....วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 45 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เมีย(สำเนียงบ้านหลุบจ.กาฬสินธุ์)

ภาษาอีสานคำว่า..เมีย(สำเนียงบ้านหลุบจ.กาฬสินธุ์)
ความหมายตรงๆ ====>	กลับ
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน เมื่อวันที่:: 14-10-2010 21:59:03	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ป๊ะๆหล่ามะเมียเฮียนกันเถาะพุ่นรถมาถ่าอยู่หัวโท่งล่ะ แปล ไปกันเถอะๆกลับบ้านกันรถมารอแล้วอยู่ที่หัวทุ่งโน่นน่ะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 46 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ยาม

ภาษาอีสานคำว่า..ยาม
ความหมายตรงๆ ====>	เยี่ยม,ไปเยี่ยม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/29/2002 10:22:54 PM	ตัวอย่าง บุญข้าวสากปีนี้ พาลูกไปยามปู่ยามย่าแหน่เด้อ แปลว่า บุญข้าวกระยาสารถปีนี้ พาลูกไปเยี่ยมปูาเยี่ยมย่า หน่อยนะ วาสั่นแหล่ว...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 47 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ยู่, หยู้, ญู่

ภาษาอีสานคำว่า..ยู่, หยู้, ญู่
ความหมายตรงๆ ====>	ดัน, ผลัก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 14-05-2007 11:48:58	ตัวอย่าง ยู่, หยู้, ญู่ ไม่รู้ว่าเขียนยังไงจะถูก แปลว่า ดัน, ผลัก (PUSH) เวลาออกเสียงต้อง เอาเอาจมูกมาแตะกับริมฝีปาก และหายใจเข้า แล้วอ่าน (โอย..ลำบาก) ตัวอย่าง บ่าวบุญแหงม เลาขับรถไปติดหล่ม กะเลาเอิ้นหมู่พวกมาซอยกันยู่รถเลาออกจากขี้ตม แปลว่า บ่าวบุญแหงม แกขับรถไปติดหล่ม แกก็เลยเรียกเพื่อนฝูงมาช่วยกันดันรถขึ้นจากโคลน จบ.
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 48 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า รถจัก

ภาษาอีสานคำว่า..รถจัก
ความหมายตรงๆ ====>	รถมอเตอร์ไซต์
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 22:03:49	ตัวอย่าง เป็นสัพท์เก่าของอีสานที่ฝั่งก็ยังใช้อยู่ เช่น ตู้นี้ เลามักขี่แต่รถจักฮ้างๆ ตานี่ แกชอบขี่แต่รถพังๆ(รถจักรยานยนต์)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 49 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า รถถีบ

ภาษาอีสานคำว่า..รถถีบ
ความหมายตรงๆ ====>	รถจักรยาน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 19:18:35	ตัวอย่าง เป็นคำเก่าที่อีสานใช้น้อย ไม่แน่ใจเหมือนกัน อิอิ เช่น อ้ายซัยยางรถเลาฮั่ว เลาก็เลยได้ยู้รถถีบเมือบ้านเอา แปลว่า รถจักรยานแกรั่ว แกเลยได้จูงรถกลับบ้านเอา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 50 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แล่นหันๆ

ภาษาอีสานคำว่า..แล่นหันๆ
ความหมายตรงๆ ====>	วิ่งเร็วๆ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 18:38:37	ตัวอย่าง ตัวอย่าง จารย์ใหญ่เจ้าแล่นหันๆแนเป็นหยั๋ง มันสิบ่ทันรถ แปล จารย์ใหญ่คุณวิ่งเร็วๆหน่อยสิครับ เดี๋ยวจะไม่ทันรถเอานะ บุ๊ยยย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 51 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แว

ภาษาอีสานคำว่า..แว
ความหมายตรงๆ ====>	เลี้ยว , แวะ
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 31-05-2010 10:30:07	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ควายบักตู้เล็มหญ้าอยู่ดีๆ ก็ แว ลงไปกัดต้นข้าว ขี่รถดีๆ เด้อ อย่าแว ลงข้างทางหละ คำแปล ควายตัวผู้เขาเก เล็มหญ้าอยู่ดีๆ ก็ แวะลงไปกัดกินต้นข้าว ขับรถดีๆ หละ อย่าเลี้ยวลงข้างทางนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 52 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สะหวาสะหวาง หรือ สวาสวาง

ภาษาอีสานคำว่า..สะหวาสะหวาง หรือ สวาสวาง
ความหมายตรงๆ ====>	โล่ง, ปลอดโปร่ง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 06-10-2006 11:57:33	ตัวอย่าง -ช่วงที่มีพายุดีเปรสชั่นเข่ามา ฝนตก ฟ้าครึ้มเหมิดมื่อ เทิงจื้น เทิงเมียก ถ้าแดดออกจักหน่อยกะสิพอ \"สะหวาสะหวาง\" ขึ้น ความหมาย -ช่วงที่มีพายุดีเปรสชั่นเข้ามา ฝนตก ฟ้าครึ้มทั้งวัน ทั้งชื้น ทั้งแฉะ ถ้ามีแดดออกสักหน่อยก็น่าจะ \"ปรอดโปร่ง\" ขึ้น หรือ -มื่อนี่เฮ็ดเวียกอยู่เหมิดมื่อ เทิงล้า เทิงเมื่อย มื่อแลงว่าสิไปหาเบียร์เย็นๆ กินจักสองสามขวด ให่มัน \"สะหวาสะหวาง\" จักหน่อย คือสิดี หมายถึง -วันนี้ทำงานหนักทั้งวัน ทั้งเหนื่อย ทั้งล้า ตอนเย็นว่าจะไปหาเบียร์เย็นๆ ดื่มสักสองสามขวด ให้มัน \"ปลอดโปร่ง โล่งใจ\" สักหน่อย น่าจะดี พะนะ คำเตือน การดื่มสุราทำให้ความสามารถในการขับขี่ ลดลง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 53 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สำพอ, สัมพอ

ภาษาอีสานคำว่า..สำพอ, สัมพอ
ความหมายตรงๆ ====>	มิน่าล่ะ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 06-06-2006 08:44:12	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ติ... มื้อเซ้านี้ฉันกินยาระงับประสาทไปแล้ว แต่ว่าตอนเที่ยงฉันลืมกิน เดี๋ยวต้องฟ้าวกินสาก่อน พ่อใหญ่ซาน.... สำพอล่ะแหม ประสาทเลามาบ่ได้ เป็นย่อนพ่อใหญ่ติเลากินยาระงับไว้นี่เอง แปลว่า... พ่อใหญ่ติ.. เมื่อเช้านี้ฉันกินยารับประสาทไปแล้ว แต่ว่าตอนเที่ยงฉันลืมกิน เดี๋ยวต้องรีบกินแล้วล่ะ พ่อใหญ่ชาญ... มิน่าล่ะ ประสาทแกมาไม่ได้ เป็นเพราะพ่อใหญ่ติ กินยาระงับไว้นี่เอง **สามารถใช้ได้หลายสำนวน ในความหมายเดียวกัน เช่น สำพอ, สำพอแมน, สำพอล่ะแมะ, สำพอล่ะแหม, สำพอแมนล่ะแมะ..... และมีความหมายเหมือนกันกับคำว่า ขะหยอน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 54 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สำมัว /สำมัวมัว

ภาษาอีสานคำว่า..สำมัว /สำมัวมัว
ความหมายตรงๆ ====>	เกือบจะ หมายถึงรอดมาได้ หลุดพ้น มาอย่างหวุดหวิด
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 08-11-2010 01:12:23	ตัวอย่าง สำมัว ถืกรถชน แปลว่า เกือบจะถูกรถชน (แต่หลบพ้น มาอย่างหวุดหวิด)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 55 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สุย

ภาษาอีสานคำว่า..สุย
ความหมายตรงๆ ====>	เฉียด
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: น้าเท เมื่อวันที่:: 24-06-2010 12:08:05	ตัวอย่าง รถสุยดากข่อยหน่อยนึง หมายถึง รถเฉียดก้นฉันไปนิดเดียว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 56 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เสิ่น

ภาษาอีสานคำว่า..เสิ่น
ความหมายตรงๆ ====>	ร่อนไปร่อนมา/บินร่อน
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 21-12-2009 05:24:29	ตัวอย่าง นกบินเสิ่นไปเสิ่นมา แปลว่า นกบินร่อนไปมา ขับรถเสิ่นไปเสิ่นมา แปลว่า ขับรถร่อนไปร่อนมา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 57 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เสีย

ภาษาอีสานคำว่า..เสีย
ความหมายตรงๆ ====>	หาย (ของ) , ดาย (หญ้า)
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: tigerphitsanu เมื่อวันที่:: 29-07-2009 17:50:41	ตัวอย่าง รถจักรยานข่อยซื่อมาใหม่ๆ เสียแล่ว จั๊กไผมาลัก แปลว่า รถจักรยานผมซื้อมาใหม่าๆ หายแล้ว ไม่รู้ใครมาลัก มื่อนี่อย่าลืมไปเสียหย่ามาให่ม่าเด้อ แปลว่า วันนี้อย่าลืมไปดายหญ้ามาให้ม้านะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 58 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เสี่ยว

ภาษาอีสานคำว่า..เสี่ยว
ความหมายตรงๆ ====>	เพื่อนจริงๆ มิตรแท้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ดและอีสานตอนกลาง จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 9/27/2001 5:07:14 AM	ตัวอย่าง มื้อนี้ เฮามากินเหล่ากันเถาะเสี่ยว แปลว่า วันนี้เรามากินเหล้ากันเถอะเพื่อน คำว่าเสี่ยวหลายท่านที่ไม่รู้ความหมายนั้นชอบตีความผิดๆ แท้ที่จริงแล้วหากมาอยู่อีสานจริงๆ คำนี้มีความหมายยิ่งใหญ่นัก จนเกอดเป็นประเพณีผูกเสี่ยว ผูกเพื่อนรักกันขึ้นที่ จ.ขอนแก่น จนเป็นประเพณีผูกเสี่ยว โดยไม่ว่าจะเป็นชาย ชาย หญิง หญิง หรือหญิงชาย ก็สามารถที่จะเป็นเสี่ยวกันได้ วาสันดอก...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 59 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หนามบักจัก,รั้วหนามบักจักร

ภาษาอีสานคำว่า..หนามบักจัก,รั้วหนามบักจักร
ความหมายตรงๆ ====>	ลวดหนาม,รั้วที่ล้อมด้วยลวดหนาม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 23-03-2012 10:15:40	ตัวอย่าง หนามบักจัก,รั้วหนามบักจัก หมายถึง ลวดหนาม,รั้วที่ล้อมด้วยลวดหนาม ตัวอย่าง จารย์ใหญ่ ย้านคนไปลักกรีดยาง ยามกลางคืน เลาเลยเฮ็ดฮั้วล้มหนามบักจัก ตอนนี้ไผกะเข้าไปลักกรีดยางเลาบ่ได้แล้ว แปลว่า จารย์ใหญ่ กลัวคนไปขโมยกรีดยางตอนกลางคืน แกเลยทำรั้วด้วยลวดหนาม ตอนนี้ไม่มีใครสามารถไปขโมยกรีดยางของแกได้เลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 60 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมอ

ภาษาอีสานคำว่า..หมอ
ความหมายตรงๆ ====>	ผู้เชี่ยวชาญ ผู้ชำนาญการ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 04-02-2013 16:52:43	ตัวอย่าง ในภาษาอีสาน จะมีคำขยายคำนาม เพื่อแสดงลักษณะความเชี่ยวชาญ หรือ ชำนาญการ เฉพาะด้าน เช่น หมอมอ คือ ผู้เชียวชาญด้านการทำนายทายทัก หมอลำ คือ ผู้ชำนาญทางด้านการลำ หมอสูตร คือ ผู้ชำนาญด้านการถอดคุณไสย สูตร ต่างๆที่กระทำขึ้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 61 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หม่อน

ภาษาอีสานคำว่า..หม่อน
ความหมายตรงๆ ====>	ง่าย/ลื่น/สะดวก/ง่ายดี
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 21-12-2009 00:27:54	ตัวอย่าง รถคันนี้ขับหม่อน แปลว่า รถคันนี้ขับง่ายดี
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 62 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลด

ภาษาอีสานคำว่า..หลด
ความหมายตรงๆ ====>	เคล็ด , เส้นพลิก , แพลง
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 14-05-2010 12:57:37	ตัวอย่าง รถตำพ่อใหญ่ค้ำ แอวหลด คำแปล รถชนพ่อใหญ่ค้ำเอวเคล็ด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 63 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หวานเย็น

ภาษาอีสานคำว่า..หวานเย็น
ความหมายตรงๆ ====>	ช้า อืดอาด เอื่อยเฉื่อย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 25-10-2006 11:28:52	ตัวอย่าง หวานเย็น เป็นคำเปรียบเทียบ ซึ่งมีที่มาจากรถจักรยานขายหวานเย็น ค่อยๆ ถีบไปเรื่อยๆ ขายไปเรื่อยๆ ไม่ทันใจคนกิน ไม่ทันใจ ก็คือ ช้า อืดอาด เช่น รถหวานเย็น หมายถึงรถขายหวานเย็นจริงๆ และอีกความหมายหนึ่งหมายถึง รถที่วิ่งช้ามากๆ เช่นรถโดยสารบางสาย บางคัน คนหวานเย็น หมายถึง คนที่ชักช้า อืดอาด เอื่อยเฉื่อย บ่าวซิ่ง : นั่นๆ เสียงรถหวานเย็นมาแล้ว ไป ไป บักเจ้ย ไปซื้อหวานเย็นมาแจกผู้สาวไป (หายไปดนเติบ ยังบ่กลับมา) บ่าวบั้งไฟ : โฮย ใช้ไผบ่ใช้ ไปใช้บักเจ้ย หวานเย็น ซัวสิได้กิน สงสัย หวานเย็นละลายเหมิดก่อนล่ะมั้ง แปลว่า บ่าวซิ่ง : นั่น รถขายหวานเย็นมาแล้ว ไป ไป น้องเจ้ย ไปซื้อหวานเย็นมาแจกสาวๆ ไป (หายไปนานพอสมควร ยังไม่กลับมา) บ่าวบั้งไฟ : เฮ้ย ใช้ใครไม่ใช้ ไปใช้น้องเจ้ย อืดอาด กว่าจะได้กิน สงสัยหวานเย็นละลายหมดก่อนซะล่ะมั้ง ปล. หวานเย็น ทำจากน้ำหวานใส่สีบ้าง ไม่ใส่บ้าง ใส่ลอดช่องด้วยก็มี แล้วบรรจุถุงมัดปากถุงให้แน่น แช่เย็นจนเป็นน้ำแข็ง เด็กๆ ชอบกิน โดยกัดก้นถุง ค่อยๆ ดูดกินน้ำหวาน หวานๆ เย็นๆ อร่อยดีสำหรับเด็กๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 64 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โหยก

ภาษาอีสานคำว่า..โหยก
ความหมายตรงๆ ====>	สูงกว่าธรรมดาทั่วไป
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 20-04-2010 15:28:27	ตัวอย่าง คำว่า โหยก ใช้กับสิ่งมีชีวิต มีความหมายว่าสูงกว่าธรรมทั่วไป ตัวอย่าง นักบาสเกตบอลจีน ที่ซือว่า เหยาหมิง เลาเป็นคนโหยกหลาย ได้บอลยามใด๋ คนอื่นบ่สามารถมายาดเลาได้เลย แปลว่า นักบาสเกตบอลจีนที่ชื่อเหยาหมิง แกเป็นคนสูงกว่าคนธรรมทั่วไป เวลาแกได้บอลคนอื่นไม่สามารถแย่งแกได้ อีกตัวอย่าง บ่าวหน่อเลาเป็นคนโหยก (อันนี้สมมติเด้อ) ยามสิปิดเอาบักหุ่ง บ่ต้องใช้ไม่ส่าว เด่มือบิดเอากะได้ แปลว่า บ่าวหน่อเป็นคนสูง เวลาจะเก็บมะละกอ ไม่จำเป็นต้องใช้ไม้สอย แค่เอื้อมมือไปปิดเอาก็ได้แล้ว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 65 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อยากไล

ภาษาอีสานคำว่า..อยากไล
ความหมายตรงๆ ====>	หนวกหู, รำคาญหู
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 06-06-2006 11:28:04	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล เลาไปเบิ่งคอนเสิร์ตฟิล์ม รัฐภูมิ ฮ้องอีหยังกะบ่อฮู้ ดิ้นด่าวๆเธอกะดิ้นด้าวๆ บ่มวนเลย เสียงกะดังคือจั่งรถขายน้ำปลา เลาหล่ะอยากไลอีหลี ฮู้จั่งซี้ไปฟังเพลงจากโปงลางจุฬา ดีกั่ว มวนกะมวน นักดนตรีกะหล่อ นางรำกะงาม แปลว่า พ่อเฒ่าดล แกไปดูคอนเสิร์ตฟิล์ม รัฐภูมิ ร้องอะไรก้ไม่รู้ ดิ้นด่าวๆเธอกะดิ้นด้าวๆ ไม่สนุกเลย เสียงก็ดังยังกะรถขายน้ำปลา แกรำคาญมากจริงๆ รู้อย่างนี้ไปฟังเพลงจากโปงลางจุฬาฯดีกว่า สนุกก็สนุกกว่า นักดนตรีก็หล่อ นางรำก็สวย สั่นดอกว้าา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 66 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อะเหยือง

ภาษาอีสานคำว่า..อะเหยือง
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะของอาการหวาดเสียว น่าเกลียดน่ากลัวหรือน่ารังเกียจ ขยะแขยง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 16-12-2009 03:43:34	ตัวอย่าง มื้อวานข้อยเห็นคนพารถล้มหัวแตก เลือดออกหลายเป็นตาอะเหยืองหลาย หรือ ข้อยเห็นหมาเน่าหนอนเจาะเป็นตาอะเหยืองหลาย แปลว่า เมื่อวานผมเห็นคนรถล้มหัวแตกน่าหวาดเสียวมาก หรือ ฉันเห็นหมาเน่าหนอนเจาะน่าขยะแขยงมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 67 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แอ้มแป๋

ภาษาอีสานคำว่า..แอ้มแป๋
ความหมายตรงๆ ====>	พึ่งพาอาศัย, รับฟรี, กินฟรี
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 26-10-2006 12:54:59	ตัวอย่าง แอ้มแป๋ ไม่รู้จะแปลเป็นภาษาไทยที่มีความหมายตรงๆ ว่าอย่างไรดี แอ้มแป๋ คือลักษณะการเกาะติดกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หรือบุคคลใดบุคคลหนึ่ง เพื่อพึ่งอาศัย เหมือนกับ กาฝากเกาะติดกับต้นไม้เพื่อดูดกินอาหาร ฉันใดฉันนั้น ดังนั้น จึงนำมาใช้เปรียบเทียบกับลักษณะที่คนรับของ กินฟรี หรือขอแบ่งของจากผู้อื่น เช่นประโยคว่า มื้อนี้ อ้ายหน่อไปงานพาแลงบ่อคับ... ว่าสิขอแอ้มแป๋ จักหน่อย นั่นหนา แปลว่า วันนี้ พี่หน่อจะไปงานพาแลงไหมครับ... ว่าจะฝากท้องกับพี่หน่อ สักหน่อย ( หรือหมายถึง ว่าจะขอติดรถไปด้วย ก็ได้) หมอนี้แมะ เงินกะมีหลาย ถ่าแต่แอ้มแป๋ผู้อื่น ฮู้จักซื้อกินเองแหน่แหม แปลว่า ไอ้หมอนี่ เงินก็มีมาก คอยแต่ขอกินกับคนอื่น รู้จักซื้อกินเองบ้างสิ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 68 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮอด

ภาษาอีสานคำว่า..ฮอด
ความหมายตรงๆ ====>	ถึง
อ้างอิงจังหวัด :: กาฬสินธุ์ จากคุณ:: เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน เมื่อวันที่:: 06-10-2010 23:39:13	ตัวอย่าง ป๊าดๆดนแล้วเด้นี่บ่ได้พ่อบักสามารถคึดฮอดมันเนาะ แปลว่า โอ้โห นานแล้วนะที่เราไม่ได้เจอนายสามารถคิดถึงเขาจังเลย .................... จดหมายมาฮอดแล้วคร้าบ แปลว่า จดหมายมาถึงแล้วครับ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 69 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮาก

ภาษาอีสานคำว่า..ฮาก
ความหมายตรงๆ ====>	อาเจียน, รากไม้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 20-02-2006 13:26:32	ตัวอย่าง เห็นหน้าบ่าวหนอแล้ว สิฮากหวะ หล่อคักหล่อแหน่ แปลว่า เห็นหน้าบ่าวหน่อแล้วอยากจะอาเจียน หล่อเหลือเกิน หรือ เมียพ่อใหญ่ต้อม จั่งใด๋มาฮากใส่ตักพ่อใหญ่ต้อมจั่งซี้ บ่แมนเลาเมารถบ่ ฮึวาเลาสิมีลูก แปลว่า ภรรยาตาต้อม ทำไมมาอาเจียนใส่ตักตาต้อมอย่างนี้ หรือว่า แกจะเมารถ หรือ ว่า แพ้ท้อง หรือ กกไทรย้อยอยู่บ้านข่อย ฮากมันหล๊ายหลาย ยุ่งคือจั่งหยังนี่ แปลว่า ต้นไทรย้อยที่บ้านผม รากมันเยอะมาก งยังกะอะไรดี ลาววา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 70 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮ้าง

ภาษาอีสานคำว่า..ฮ้าง
ความหมายตรงๆ ====>	ชำรุด เสื่อมโทรม
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: แดนอังคาร เมื่อวันที่:: 8/28/2001 2:01:33 AM	ตัวอย่าง มอเตอร์ไซด์ฮ้าง แปลว่า รถมอไซด์ที่เก่าแก่ ใช้งานยาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 71 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮำฮอน

ภาษาอีสานคำว่า..ฮำฮอน
ความหมายตรงๆ ====>	อาลัยอาวร คร่ำครวญหาด้วยความคิดถึง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: แดนอังคาร เมื่อวันที่:: 05-11-2008 10:24:25	ตัวอย่าง กลุ้มใจเหลือเกิน ห่างเหินก็ยิ่งฮำฮอน แปลว่า กลุ้มใจ เวลาที่ห่างเหินกันก็ยิ่งอาลัยอาวรถวิลหา
แก้ไขข้อมูล