ภาษาอีสาน วันละคำ

คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ก๋อ

ภาษาอีสานคำว่า..ก๋อ
ความหมายตรงๆ ====>	เกี่ยว , เกาะเกี่ยว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: ต้องแล่ง เมื่อวันที่:: 22-03-2010 08:01:19	ตัวอย่าง เช่น ข่อยบ่มักขึ้นต้นพ้าว มันบ่มีง่าให้ก๋อ ย้านตกซั่นดอก หรืออย่างเช่น จารย์ใหญ่ : อีหล่ามึงเป็นหยังจั่งมานั่งให้อยู่แถวน้ำส่างนี่ สาวส่า : คุข่อยตกส่างเอาขึ้นบ่ได้ จารย์ใหญ่ : มึงคือบ่หาไม้่คันก๋อ สาวส่า : อ้ายบ่าวหน่อลาวเอาไปเสี่ยง จารย์ใหญ่ : มันไปไสล่ะ สาวส่า : ลาวถือไม้คันก๋อขึ้นโคกไปแล้ว ลาวว่าคันอยากได้ให้นำไปเอา จารย์ใหญ่ : มึงคือบ่ไปล่ะ สาวส่า : ฮื่อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กั้งโกบ

ภาษาอีสานคำว่า..กั้งโกบ
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นอาการของมือป้อง สายตามอง ยกมือข้างหนึ่งวางไว้เหนือคิ้ว เพื่อบังแสง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 21-12-2023 17:54:56	ตัวอย่าง เป็นอาการของมือป้อง สายตามอง ยกมือข้างหนึ่งวางไว้เหนือคิ้ว เพื่อบังแสง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โกน

ภาษาอีสานคำว่า..โกน
ความหมายตรงๆ ====>	โพรงไม้ , รูตามต้นไม้ หรือ โพรง
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 06-06-2010 13:05:53	ตัวอย่าง คำๆนี้ ความหมายแตกต่างจากทางภาคกลาง ซึ่งเราเข้าใจว่า เป็นการโกนหัว ไม่ใช่นะครับ " โกน " ในภาษาอีสาน หมายถึง"โพรง" ส่วนการ "โกน" ภาษาอีสาน ใช้คำว่า " แถ " เด้อ ตัวอย่าง โกนไม้ โกนห้วย โกนหลักฮั้ว คำแปล โพรงไม้ โพรงห้วยตรงก้นห้วยที่แห้ง เสาไม้ที่ปักเป็นรั้วมีโพรง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขัว

ภาษาอีสานคำว่า..ขัว
ความหมายตรงๆ ====>	1.ขุด คุ้ย (v) 2.สะพานเล็กๆแคบ (n) 3.หลุด ลอก (adv) 4.ขวา (n)
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: เหลา อุบลครับ เมื่อวันที่:: 14-02-2007 21:21:24	ตัวอย่าง 1. วันนี้เราจะไปขัวหอยหรือไม่ก็ขัวเขียดทรายที่แก่งสะพือกัน 2. วันก่อนน้องเอมี่เดินไต่ขัวไม่ระวังเลยตกน้ำ เสื้อผ้าขาดรุ่งริ่งหมด จนคนที่มางานประกวดสุพรรณหงษ์ทักกันใหญ่ ว่าทำไมถึงใส่กระโปรงขาดมา 3.เมื่อวานผมเดินเล่นแถวดรงเรียนเก่า เห็นสีข้างกำแพงขัวออกจนเกือบหมดแล้ว 4.พอครูสั่งให้ทุกคนขัวหัน เราก็วิ่งออกจากแถวได้ทันที
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ขาวจุ่นผุ่น

ภาษาอีสานคำว่า..ขาวจุ่นผุ่น
ความหมายตรงๆ ====>	ขาวนวล
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 08-11-2006 09:47:43	ตัวอย่าง ขาวจุ่นผุ่น หรือขาวจู่นผู่น คือสีขาวนวล ดูสบายตา เย็นตา ไม่แสบตา เช่น หน้าขาวจุ่นผุ่น หมายถึง หน้าขาวนวล ผิวขาวจุ่นผุ่น หมายถึง ผิวขาวนวล ดอกมะลิบานขาวจุ่นผุ่น ดอกมะลิบานขาวนวล
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควยตู้

ภาษาอีสานคำว่า..ควยตู้
ความหมายตรงๆ ====>	ควายทุยเขาสั้น
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ปิ่นหยก เมื่อวันที่:: 23-02-2007 18:27:11	ตัวอย่าง \"ควยตู้มักซน คนจนมักเว้า\" หมายความว่า ควายทุยมีเขาสั้นแต่ชอบขวิดนู่นขวิดนี่ชอบชนควายตัวอื่นแม้เขาจะยาวกว่าเป็นนิสัย แต่ควายที่เขายาวเป็นนักชนระดับชาติ จะไม่แสดงท่าทางคึกคะนอง เช่นเดียวกับคนพูดจ้อทั้งหลาย มักจะเป็นคนจนชอบคุยโม้โอ้อวด แต่คนรวยจริงเขาไม่แสดงออก คนเก่งจริงไม่ขี้คุย เขา\"คมในฝัก\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คอง

ภาษาอีสานคำว่า..คอง
ความหมายตรงๆ ====>	(ว) รอ,ตั้งหน้าตั้งตารอ,คอย
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ:: สาวส่า เมืองยโส เมื่อวันที่:: 16-10-2009 17:08:20	ตัวอย่าง \"อ้ายบ่าวรุทธิ์สิมาหาน้องบ่มื้ออื่น ถ้าบ่มา น้องกะสิบ่คองทาง\" พี่รุทธิ์ จะมาหาน้องไหม พรุ่งนี้ ถ้าไม่มา น้องจะได้ไม่ตั้งหน้าตั้งตารอ อ้ายบ่าวหน่อ คือย่างที่ลี่ ๆ แท้น้อ บ่คองไผเลยตั๊วนิ พี่หน่อ เดินลิ่ว ๆ เลย ไม่รอใครเลยนะเนี่ย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ค้อย,ข้อย

ภาษาอีสานคำว่า..ค้อย,ข้อย
ความหมายตรงๆ ====>	เอียง ลาดขัน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 12/10/2544 14:37:59	ตัวอย่าง มื้อคืน ข่อยขับรถขึ้นค้อย(ข้อย) รถข่อยข้นบ่ได้ซุกกันเมิดคืนกั่วสิขึ้น แปลว่า เมื่อคืน ผมขับรถขึ้นทางลาดชัน รถขึ้นไม่ได้เลยต้องผลักทั้งคืนเลยกว่าจะขึ้น ซุก = ผลัก ....วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คะลาด

ภาษาอีสานคำว่า..คะลาด
ความหมายตรงๆ ====>	เป็นอากับกริยา แปลว่า พรวดพราด
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ป้าหน่อย เมื่อวันที่:: 28-03-2010 16:31:26	ตัวอย่าง ตัวอย่างเช่น: ลูกเขยเห็นในบักกอกในน้ำต้มไก่ว่าแม่นไข่อ่อนตักไส่ปาก พอเข้าปากท่อนั่นแหล่ว คะลาดลุกขึ้นคายถิ่ม อย่างไว แปลว่า: ลูกเขยมองเม็ดมะกอกในถ้วยต้มไก่ นึกว่าเป็นไข่อ่อน ตักใส่ปาก ทันไดนั้นก็ลุกพรวดพราด ออกไปคายทิ้งทันที
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คักขนาด

ภาษาอีสานคำว่า..คักขนาด
ความหมายตรงๆ ====>	อย่างเลิศ,อย่างดีเยี่ยม(=พลังแรง)
อ้างอิงจังหวัด :: _มณฑลเทศาภิบาลอุดร_ จากคุณ:: ปังคุง เมื่อวันที่:: 19-01-2010 01:13:30	ตัวอย่าง ป้าดโถ้ ฝีมือบ่แม่นขี้ ๆ เลยตั่วหนิ คักขนาดเลย!! -อะโห ฝีมือไม่ใช่เล่น ๆ เลยนะนี่ สุดยอดจริง ๆ (ประมาณนั้น) แปลแบบวัยรุ่นก็จะเป็น เฮ้ยแมร่งเจ๋งว่ะ -*- พะน้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอนต่อ

ภาษาอีสานคำว่า..งอนต่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ท้ายทอย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 10-02-2006 11:15:35	ตัวอย่าง บ่าวโต้ง มาเฮ็ดจั่งซี้มันบ่ดีเด้ จังใด๋มาจอบบ้อน ผู้สาวบ่าวสัน เดี๋ยวกะโดนเตะ เข้างอนต่อสั่นดอก แปลว่า หนุ่มโต้ง มาทำอย่างนี้มันไม่ดีนะ มาแอบลักลอบแผนของหนุ่มสัน เดี๋ยวจะโดนเตะเข้าท้ายทอยนะ จอบบ้อน => การแอบคบชู้สู่ชาย (ความหมายแสลง) จอบบ้อน ความหมายตรงๆก็มาจาก การที่บ่าวหน่อเอาแหไปตึกปลา ต้องรอให้ปลามันบ้อนก่อน (ตึกปลา คือ หารทอดแห) ต้องรอให้ปลามาบ้อนก่อน (บ้อน คือ อาการที่ปลาโผล่ขึ้นมาผิวน้ำ เพื่อหันใจ (หายใจ) ๗ส่วนคำว่าจอบ คือ การแอบ วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอย

ภาษาอีสานคำว่า..งอย
ความหมายตรงๆ ====>	อยู่บนที่สูง ๆ ในลักษณะหมิ่นเหม่ไม่ปลอดภัย
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ:: สาวส่า เมืองยโส เมื่อวันที่:: 25-12-2009 15:01:09	ตัวอย่าง บ่าวรุทธิ์ไปยามสาวส่าอยู่เฮือน บักมังรายหมาอยู่บ้านบ่คุ้นหน้าเลยไล่ฟัด บ่าวรุทธิ์เลยต้องแล่นหนีหมาขึ้นไปนั่ง *งอย *ต๊อดป๊อดอยู่เทิงกำแพง บ่าวรุทธิ์ ไปเยี่ยมสาวส่าที่บ้าน เผอิญไปเจอกับเจ้ามังรายหมาที่บ้าน หมาเจอคนแปลกหน้าก็ไล่กัด บ่าวรุทธิ์เลยต้องหนีขึ้นไปนั่งอยู่บนกำแพง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ๋อง

ภาษาอีสานคำว่า..จ๋อง
ความหมายตรงๆ ====>	ตัวงอ จุก ขดตัว หรือ อาการห่อตัวด้วยความกลัวเกรง
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 22-02-2012 16:23:38	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ไก่น้อยตาตูม เป็นโรคห่า ยืนจ๋องตากแดด คำแปล ลูกไก่อายุประมาณ 5 เดือน เป็นโรคห่า ยืนตัวงอ ตากแดด ตัวอย่าง นักมวยฝ่ายแดงเตะเข้าดูกซ่วง จนฝ่ายน้ำเงินจ๋องไป คำแปล นักมวยฝ่ายแดงเตะที่สีข้าง จนฝ่ายน้ำเงิน จุกตัวงอ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ่างจ๊ะ

ภาษาอีสานคำว่า..จ่างจ๊ะ
ความหมายตรงๆ ====>	กางออกเต็มเหยียด , เห็นเต็มตา ,คาอยู่กับที่
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 24-11-2010 08:33:50	ตัวอย่าง เป็นคำเฉพาะ คล้ายคัพท์ทางเทคนิค พะนะ ตัวอย่าง บักลุน ขี่รถจักรยานตำเสาฮั้ว ค้ำอยู่ จ่างจ๊ะ คำแปล นายลุน ขี่รถจักรยาน ชนเสารั้ว รถค้ำเสาคาอยู่กับที่ ตัวอย่าง อ้ายต้องแล่ง ยืนค้ำแอว จ่างจ๊ะ อยู่ทางเข้าวัด คำแปล พี่ต้องแล่ง ยืนท้าวสะเอว ให้เห็นเต็มตา อยู่ที่ทางเข้าวัด ตัวอย่าง จารย์ใหญ่ เฮ็ดผีหลอก ลัดทางสาวส่า ฯ ยืนจ่างจ๊ะอยู่ทางไปนา คำแปล จารย์ใหญ่ ทำเป็นผี เพื่อดักหลอกสาวส่า อยู่ทางไปนา ยืนกางแขนขาเต็มเหยียด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จาวขาย

ภาษาอีสานคำว่า..จาวขาย
ความหมายตรงๆ ====>	ประกาศขาย
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 21-11-2006 13:25:57	ตัวอย่าง จาวขาย คือ จาวขาย มาเบิ่งโตอย่างกันเลย ควยบักตู่ อยู่บ้านพ่อใหญ่ดล มันบ่คูนตั๊ว ไถนากะแส่วซ้ายแส่วขัว บ่กงตามฮอยเก่าเลย แล้วกะมักแนมนำตะควยโตแม พ่อใหญ่ดลเลาจาวขายตั๊ว ถืกๆนึงดอก โตนั้นเลาวาสิขาย จัก 20 ร้อยนึง แปล ความเขาทู่ (หรือ หน้าทู่) ที่อยู่บ้านตาดล มันไม่ดี (ชอบออกนอกรีดนอกรอย) ไถนาก็เบี่ยงซ้ายบ้างเบี่ยงขวาบ้าง ไม่ตรงรอยเดิมที่เคยไถเลย แล้วก็ชอบมองตามความตัวเมีย (โดยเฉพาะสาวๆ) พ่อใหญ่ดลแกเลยประกาศขาย ถูกๆ ความตัวนั้นแกขายแค่ 2000 บาท เอง ควย = ควาย แส่ว คือ การเบี่ยง เฉไฉ กง คือ ตรง โตแม คือ ตัวแม่ หรือตัวเมีย ตรงกันข้ามกับ โตเถิก หรือ ตัวผู้ สั่นดอกหว้า...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จิโป่ม หรือ จิ๊โป่ม

ภาษาอีสานคำว่า..จิโป่ม หรือ จิ๊โป่ม
ความหมายตรงๆ ====>	จิ้งโคร่ง หรือ กิ้งโคร่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 08-05-2006 21:18:20	ตัวอย่าง จิโป่ม หรือจิ้งโคร่ง เป็นแมลงปีกอ่อน ลำตัวขนาด เท่านิ้วมือ กินพืชเป็นอาหาร มีขาคู่หลัง แข็งแรงเพื่อตะกุยดินทำรูอยู่อาศัย (รูจิโป่มที่มีขุยดินนี้ ภาษาอีสานเรียกว่า ขวยจิโป่ม) จิโป่มจะอยู่ในรูลึกประมาณ 1-3 ฟุต ในต้นฤดูฝนจะปรากฏ ขวยจิโป่มมาก โดยสังเกตที่ผิวดินจะมี รอยตะกุยดินขึ้นมากองไว้ปิดปากรู เข้าใจว่าเมื่อขุดรูวางไข่ในดินแล้ว ตัวแก่จะหมดวงจรอายุไป ไข่ในดินจะ แตกเป็นตัวอ่อนแล้วออกมาจากรูหากิน ตามป่าที่มีใบไม้ทับถมกันพอชุ่มชื้น จิโป่ม หรือจิ้งโคร่ง ชาวอีสาน นิยมนำมาบริโภคเป็นอาหาร โดยนำมาแกงใส่หน่อไม้ดอง (ภาษาอีสานเรียกหน่อไม้ส้ม) หรือทำเป็นน้ำพริกจิ้งโคร่ง (ภาษาอีสานเรียก ป่นจิโป่ม)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แจบใจ

ภาษาอีสานคำว่า..แจบใจ
ความหมายตรงๆ ====>	มั่นใจ, เชื่อใจ, สนิทใจ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 21-11-2006 13:36:51	ตัวอย่าง แจบใจ คือ มั่นใจ, เชื่อใจ, สนิทใจ คำว่า แจบ คือ สนิท, มิดชิด, ไม่มีรอยรั่ว แจบใจ ก็คือ สนิทใจ นั่นเอง ตัวอย่างนะครับ อ้ายต้อมเลาตกลงปลงใจกับสาวกระแต เรียบร้อยแล้ว สัญญากันเป็นมั่นเป็นเหมาะ จนบ่าวต้อมแจบใจน้องกระแต แล้วเหตุการณ์กะเหลี่ยนแปลงไป ย้อนวา สาวกระแต เห็นอ้ายบ่าวหน่อ มาคือหล่อคักแท้ กะเลยแลนนำอ้ายบ่หน่อ สั่นแหลว แปลว่า พี่ต้อมได้ตกลงปลงใจกับน้องกระแตเรียบร้อยแล้ว สัญญากันเป็นมั่นเป็นเหมาะ จนพี่ต้อมสนิทใจ เชื่อใจมาตลอด แล้วเหตุการณ์ก้เปลี่ยนไป เมื่อน้องกระแต ได้พบกับพี่บ่าวหน่อ เพราะว่า น้องกระแต เห็นพี่บ่าวหน่อ หล่อกว่า จึงได้หนีตามกันไป โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่าน 5555
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซะซาย, ยายซะซาย

ภาษาอีสานคำว่า..ซะซาย, ยายซะซาย
ความหมายตรงๆ ====>	กระจัดกระจายไปคนละที่คนละทาง, ไม่เป็นระเบียบ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 11-12-2006 14:01:43	ตัวอย่าง ซะซาย, ยายซะซาย แปลว่า กระจัดกระจายไปคนละที่ คนละทาง, ไม่เป็นระเบียบ คำว่า ยาย คือ การกระจาย หรือ การทำให้แบ่งแยกออกจากกัน ซะซาย แสดงถึง ความไม่เป็นระเบียบ ตัวอย่าง ไก่โอก อยู่เฮือนข่อย มันจั่งใด๋ขึ้นมาเขี่ยบักพริกที่ข่อยตากไว้อยู่หลังคา ยายซะซายเอาโลด ข่อยสิเฮ็ดจั่งใด๋กับมันน้อ จั่งสิสาแก่ใจ แปลว่า ไก่โต้ง (ตัวผู้นะ) ที่บ้านผม มันทำไมขึ้นมาเขี่ยพริกที่ผมตากไว้อยู่บนหลังคา กระจัดกระจาย ไปคนละที่คนละทางอย่างนี้ ผมควรทำอย่างไรกับมันให้มันหนำใจ น้อ.. สาแก่ใจ คล้ายๆ กับ หนำใจ ไก่โอก คือ ไก่ตัวผู้ ไม่จำเป็นต้นเป็นไก่ชนหรือ เป็นก็ได้ แต่ถ้าไก่ชน จะเรียกว่า ไก่ตี ไก่ตีเป็น Subset ของไก่โอก นะครับ บ่าวหน่อ วา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดึก

ภาษาอีสานคำว่า..ดึก
ความหมายตรงๆ ====>	ขว้าง . ปา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: พี เมื่อวันที่:: 30-07-2007 17:23:38	ตัวอย่าง 1.อ้ายต๊อก ดึก คำข้าวใส่หัวหมา 2.คำนาง ดึกเปลือกทุเรียนถิ่ม (ทิ้ง)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตกขะมะ,ตกคะมะ,ตกกะมะ

ภาษาอีสานคำว่า..ตกขะมะ,ตกคะมะ,ตกกะมะ
ความหมายตรงๆ ====>	ตกใจจนขวัญหนีดีฝ่อ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/15/2002 10:43:31 PM	ตัวอย่าง ลูกข่อยตกกกไม้ มันตกขะมะเหมิด แปลว่า ลูกฉันตกต้นไม้ มันตกใจขวัญหนีดีฝ่อหมด บ่าวหน่อ ลาววา...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ต่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ต่อน
ความหมายตรงๆ ====>	ชิ้น, เนื้อ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 24-08-2006 14:48:44	ตัวอย่าง ต่อน => ชิ้น, เนื้อ ปีนี้แกงของค่ายหน่วย กินตะผักหาต่อนซี้นย๊ากยาก เลยต้องกินตะผักจนขี้เขียวปานแมงบ้งเอาโลดนี่แหม๋ คันเป็นจั่งซี้ ชาวค่ายกะเลยไปหายิงกะปอมมาใส่แกง มันจั่งสิได้มีต่อนหลายๆ แปลว่า ปีนี้แกงของค่ายหน่วย มีแต่ผัก หาเนื้อยากมา เลยต้องกินแต่ผักจนขี้เขียวยังกะหนอน (ที่กินใบไม้ใบหญ้า) เลย หากเป็นอย่างนี้ ชาวค่ายเลยไปล่ากิ้งก่ามาใส่แกง เพื่อให้มีเนื้อบ้าง lyjofvd
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตะก๋า

ภาษาอีสานคำว่า..ตะก๋า
ความหมายตรงๆ ====>	ตะกละ หวงของ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 27-11-2009 17:27:55	ตัวอย่าง คำว่าตะก๋า แปลรวมๆก็คือ ตะกละ หวงของ ไม่แบ่งให้คนอื่น ตัวอย่างเช่น บ่าวรุท : อ้ายต๊อก เจ้ากะเอาบักเขียเคีย มาให้ข่อยใส่ตำบักหุ่งนำแหน่จักหน่วย เจ้าอย่าตะก๋าหลาย มีหลายหน่วยแล้ว ต๊อก : บ่ได้ดอก ตะโตยังบ่แบ่งสาวเกาหลีให้อ้าย จักสิตะก๋าไว้เฮ้ดหยัง แปล บ่าวรุท : พี่ต๊อก ช่วยเอามะเขือเทศมาใส่ส้มตำสักลูกได้ไหม อย่าหวงนักเลย มีหลายลูกแล้ว ต๊อก : ไม่ได้หรอก ขนาดเจ้ายังไม่แบ่งสาวเกาหลีให้พี่เลย ไม่รู้จะหวงไว้ทำไม
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตะกี้

ภาษาอีสานคำว่า..ตะกี้
ความหมายตรงๆ ====>	เมื่อก่อน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 00:42:02	ตัวอย่าง เป็นศัพท์โบราณส่งตรงจากฝั่งลาวแปลว่า เมื่อก่อน เช่น สมัยตะกี้ พ่อเฮาเลาคักอยู่เด๊ เลาขี่รถบักแฮง-เมื่อก่อนพ่อเราเฟี้ยวอยู่นะ ขับรถโคตรเร็ว+แรงตะหาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตาบซวง

ภาษาอีสานคำว่า..ตาบซวง
ความหมายตรงๆ ====>	ด้านข้างบริเวณชายโครงช้ายหรือขวาภาษาอีสานเรียกว่าตาบซวง
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 01-02-2009 13:20:00	ตัวอย่าง ในส่วนของร่างกายคนเราภาษาอีสานเรียกได้อัศจรรย์ที่สุดในภาษาที่สื่อสารกันบนโลกใบนี้ ดังคำว่า ตาบซวง เช่น นักมวยต่อยกัน ฝ่ายแดงเต๊ะตาบซวงฝ่ายน้ำเงินจนแดงเป็นผื่น หรือจะกล่าวว่า \"ระวังเด้อกูสิเต๊ะตาบซวงมึงให้ตายคาแข้งเด้อ\"
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตาบ่มีคนน้อย

ภาษาอีสานคำว่า..ตาบ่มีคนน้อย
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่รู้จักสังเกตุ ,ไม่มีไหวพริบ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 08-01-2009 13:09:42	ตัวอย่าง ตย. นางอ้อนจ่มให้อ้ายบ่าวหน่อว่า \" หาผ้าอ้อมลูกซื่อๆกะหาบ่พ้อ\" วางอยู่หัวส้วมนั่นเด้ บเห็นบ่ จั่งแม่น ตาบ่มีคนน้อยเนาะ\" อ้ายบ่าวหน่อเลยตอบว่า \" โอ้ยอย่าจ่มหลาย ป๋าทิ้มไปเอาเมียใหม่ซะเด้ละ\" พลั๊วะ ??? เสียงขวดนมลูกเวิ้นมาใสหัว แปล นางอ้อนบ่นพี่หน่อว่า \"ให้หาผ้าอ้อมลูกเฉยๆก็หาไม่เจอ ก็วางอบู่หัวเตียงห้องนอนไงละ ไม่รู้จักสังเกตุเอาซะเลย\" พี่หน่อตอบไปว่า \"อย่าขี้บ่นนัก เดี๋ยวก็ทิ้งไปหาเมียใหม่หรอก\" พลั๊วะ ??? และแล้ว ขวดนมก็ลอยมาโดนกบาลคนบ้างคน เอวัง ก็มีด้วยประการละฉะนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ติ่งตั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ติ่งตั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	รถเร่ขายของตามบ้าน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 09-05-2006 15:44:33	ตัวอย่าง อธิบายเสริม : ในอดีต คนเร่ขายของตามบ้าน มักใช้ วัวต่าง คือใช้วัวบรรทุกสินค้า ภาษาอีสาน เรียกว่า งัวติ่งตั่ง หมายถึง วัวต่าง, แต่ปัจจุบัน ไม่ใช้วัวกันแล้ว ใช้รถแทน เรียกว่ารถติ่งตั่ง แปลว่า รถต่าง.. ซึ่งหมายถึง รถมอเตอร์ไซค์ บรรทุกของไว้ท้ายรถ เช่น ไข่ ผัก เนื้อวัว เนื้อหมู เป็นต้นไปเร่ขายตามบ้าน... ดังนั้น ความหมาย ในปัจจุบัน จึงเป็น รถเร่ขายของตามบ้าน ตัวอย่างการใช้... บ่าวหน่อ : มื้อนี้ สิได้หยังกินกับข้าวน้อ... ติ่งตั่ง ซัมมะนานมาแท้น้อ สิได้ซื้อปลาดุกมาลาบกินนี่หนา บักจ้อย : คันติ่งตั่งมา เบิ่งปลาอีฮือ ให้ข่อยนำแหน่เด้อ... ข้อยอยากกินปลาอีฮือ คำแปล.... บ่าวหน่อ : วันนี้จะกินข้าวกับอะไรน๊า ... รถเร่ขายของ เมื่อไหร่จะมาซะที จะได้ซื้อปลาดุกมาทำลาบปลาดุก บักจ้อย : ถ้ารถเร่ขายของมา ฝากดูปลาหมึกตากแห้งให้หน่อยนะ... จ้อยอยากกินปลาหมึกย่าง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตู้

ภาษาอีสานคำว่า..ตู้
ความหมายตรงๆ ====>	ควายตู้,โง่เหมือนควายตู้,คิดเองไม่เป็น
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู เมื่อวันที่:: 18-01-2010 12:15:10	ตัวอย่าง ตู้ เป็นภาษาโคราช แปลว่า ควายตู้(คือควายที่มีเขาสั้นๆคนอีสานเรียกว่าควายตู้) คำว่า ตู้ เป็นคำด่า ในกลุ่มเพื่อนๆถ้าเรียกว่า ตู้ คือคำด่า เช่น ตู้ใหญ่,ไอ้บ้าใหญ่,ไอ้จัญไรใหญ่ (ลงท้ายด้วยคำว่า ใหญ่ ส่วนมาจะเป็นคำด่า ผมเลยล้อเพื่อนผมเล่นๆว่า ถ้าไอ้นั้นใหญ่ถือว่าเป็นคำด่าหรือเปล่า...เพื่อนมันขำๆ..ก่อนจะตอบว่า เป็นคำชมครับผม)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตู้

ภาษาอีสานคำว่า..ตู้
ความหมายตรงๆ ====>	แก่,มากอายุ ใช้สำหรับบุคคลที่แก่กำลังเกินวัยทอง ราว 50 - 65 (มากกว่านั้นจะใช้คำว่าเฒ่า)
อ้างอิงจังหวัด :: _มณฑลเทศาภิบาลอุดร_ จากคุณ:: ปังคุง เมื่อวันที่:: 19-01-2010 01:16:39	ตัวอย่าง พ่อตู้ลี -คุณพ่อลี แม่ตู้มา -คุณแม่มา ควายตู้ -ควายแก่ ทำไมไม่ใช้คำว่าลูกตู้ เพราะ เด็กมันยังไม่แก่นั่นเอง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ท่าว,ถ่าว

ภาษาอีสานคำว่า..ท่าว,ถ่าว
ความหมายตรงๆ ====>	ขนาดปานกลาง size M
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-11-2006 10:08:58	ตัวอย่าง ท่าว , ถ่าว บ่ฮู่ว่าสิเขียนว่าจั่งได๋ ให่อ่านออกเสียงเป็นภาษาอีสานเอาเด้อ ท่าว ถ่าว แปลว่า มีขนาดพอประมาณ ไม่ใหญ่มาก ไม่เล็กมาก ถ้าเป็นเสื้อผ้า ก็จะเป็น size M เช่น -ควยเถิกท่าว = ควายตัวผู้ขนาดตัวพอประมาณ ยังไม่โตเต็มที่ -ไก่ถ่าว = ไก่หนุ่มสาวขนาดปานกลาง -บักแตงโมหน่วยถ่าว = แตงโมผลขนาดปานกลาง ตัวอย่างประโยค -อีหล่า กระแตเอ้ย เอาเกินไปก่ายขึ่นเล้า ตักเข่าให่ซุมหมอลำที่มาลำมื่อคืนนี่แหน่เด้อ บ่ต้องตักให่หลายปานได๋กะได้ดอก เขาลำบ่ค่อยม่วนปานได๋ เอาจักเต็ม \"กระต่าถ่าว\" กะพอดอก หมายความว่า -นี่หนู กระแต เอาบันไดไปปีนขึ้นยุ้งข้าว ตักข้าวเปลือกให้คณะหมอลำที่มาลำเมื่อคืนนี้หน่อยนะ ไม่ต้องตักให้มากเกินไปก็ได้หรอก เขาลำไม่ค่อยเพราะเท่าไหร่ เอาสักเต็ม \"ตะกร้าขนาดกลาง\" ก็พอ โฮ้แมเฒ่าบ่าวหน่อ สังมาขี่ถี่แท้น้อ พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แทก

ภาษาอีสานคำว่า..แทก
ความหมายตรงๆ ====>	วัด , การวัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-08-2006 13:05:08	ตัวอย่าง แทก หมายถึง วัด แต่ไม่ใช่วัดที่มีพระเณรนะ ในที่นี้หมายถึง วัดขนาด อาจจะวัดความยาว หรือความกว้างก็ได้ เช่น -บ่าวหน่อลาวมาคุยว่า บักสีดาอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่บักคัก แต่บ่าวสาทมาคุยทับว่าอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่กั่ว กะเลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา พ่อใหญ่บัตินั่งฟังอยู่ กะเลยหุนหวย ฮ้องขึ้นว่า สูสิเถียงกันหาสีแตกหยังเดียวหนิ สูกะไปปิดมาคนละหน่วย เอามา \"แทก\" กันเบิ่ง ว่าของผู้ได๋ใหญ่กั่ว ท่อนั่นกะสิ้นเรื่อง แปลว่า -บ่าวหน่อแกมาคุยว่า ผลฝรั่งที่อยู่บ้านแกลูกใหญ่มาก แต่บ่าวสาทกลับมาเถียงว่าอยู่บ้านแกลูกใหญ่กว่า ก็เลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา คุณตาบัตินั่งฟังอยู่ ก็รู้สึกรำคาญ ตะโกนขึ้นว่า พวกแกจะเถียงกันหาสวรรค์วิมานอะไร ก็ไปปลิดมาคนละลูก เอามา \"วัด\" กันดู ว่าของใครใหญ่กว่า แค่นั้นก็สิ้นเรื่อง หรือ -บ่าวหน่อลาวเฮ็ดงานอยู่บริษัทเฮ็ดเลนส์ ลาวต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนสิตัดเลนส์แต่ละอัน พวกเจ้าต้อง \"แทก\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ เด้อ ยามลูกค้ามาตัดแว่น กะให่ \"แทก\" สายตาให่เพิ่นดีๆ สิบ่ได้มาเสียเวลา \"แทก\" ใหม่อีกหลายครั้ง แปลว่า -บ่าวหน่อแกทำงานอยู่บริษัทผลิตเลนส์ แกต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนจะตัดเลนส์แต่ละอัน พวกคุณต้อง \"วัด\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ นะ เวลาลูกค้ามาตัดแว่น ก็ให้ \"วัด\" สายตาให้ลูกค้าดีๆจะไม่ได้มาเสียเวลา \"วัด\" ใหม่อีกหลายครั้ง สั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แนมหน้า

ภาษาอีสานคำว่า..แนมหน้า
ความหมายตรงๆ ====>	ดูหน้าแบบเย้ยหยัน มองหน้าแบบหยาม
อ้างอิงจังหวัด :: สุรินทร์ จากคุณ:: พ่อใหญ่หนู แม่ใหญ่เหรียญ เมื่อวันที่:: 28-02-2009 13:24:04	ตัวอย่าง แนมหน้า...เป็นคำกริยา...คือ การมองหน้าแบบไม่หลบสายตา จนคนถูกมองต้องเตือนว่า เห้ย...\"อย่าแนมหน้าโดนหลาย\" ความหมายของคำนี้ คนอีสานใต้ถือว่า คนที่กำลังมอง ดูถูก ดูแคลน และเยียดหยาม ไม่ให้เกียรติ ส่วนมากจะมีเรื่องกัน แค่มองหน้ากัน แม้ไม่มีคำพิพากษาศาลฎีกาวางบรรทัดฐานไว้ แต่ก็มีข้อเท็จจริงให้เห็นในถิ่นที่อยู่ของคนอีสานใต้ครับผม ไม่เชื่อท่านลองไปพิสูจน์ตามงานบ้านผมที่มีหมอลำซิ่งสิครับ.....แล้วก็ไป \"แนมหน้าเขา\" ให้คุณยิ้มและหลี่ตานิดๆนะ......อื่มๆๆๆๆๆ ใช่เลย...แต่ผมขอบอกนะ....หาเพื่อนๆไปเยอะๆหน่อยก็ดี.. ครับผม
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่พอคาว บ่โดน

ภาษาอีสานคำว่า..บ่พอคาว บ่โดน
ความหมายตรงๆ ====>	(ลักษณะอาการที่ทำอะไรแล้วไม่ได้นาน)
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 11-01-2010 20:11:28	ตัวอย่าง (ตัวอย่าง) มื้อนี่ตอนแลง แม่เลาใช้บ่าวรุทธิ์ไปหาบน้ำหดต้นบักถั่วให่ หาบได้บ่พอคาว บ่โดน ต้องหยุดเซาเมื่อย ย้อนว่าปวดแอวพะนะ (แปล) วันนี้ตอนเย็นๆคุณแม่ใช้ให้หนุ่มรุทธิ์ไปตักน้ำรดต้นถั่วให้ ตักได้ยังไม่เท่าไรเลยต้องหยุกพัก เนื่องจากปวดเอวปวดหลัง (ว่าซั่นครับ)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บักเหล่น

ภาษาอีสานคำว่า..บักเหล่น
ความหมายตรงๆ ====>	มะเขือเทศ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 03-10-2013 22:33:24	ตัวอย่าง ขีดเส้นใต้หน่อยครับ 55+ คำนี้หนองคาย โอนลี่ึครับ แปลว่า มะเขือเทศ ถ้าฝั่งลาวจะใช้หมากแทน คือหมากเหล่น โตไปเก็บบักเหล่นอยู่ทางเทิงมาให่เฮาแหน่ ตงหม่องไฮ่พุ่นนา แปลว่า เธอไปเก็บมะเขือเทศมาให้เราหน่อยตรงแถวไร่นั่นน่ะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่ายข้าว

ภาษาอีสานคำว่า..บ่ายข้าว
ความหมายตรงๆ ====>	การนำข้าวเหนียวและกับข้าวคลุกกัน แล้วเดินกิน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 20-02-2006 13:41:36	ตัวอย่าง การบ่ายข้าว คือ การนำข้าวเหนียวและกับข้าวคลุกกัน แล้วเดินกิน วัตถุกระสงค์ คือ สมัยก่อน การที่จะไปทำไร่ทำนา ต้องออกแต่เช้า ไม่มีเวลามานั่งล้อมลงกินรวมกันดีๆ จำเป็นต้องห่อข้าวไปกินพร้อมกับการเดินทาง วิธีการที่ง่ายที่สุด และสะดวกต่อการกิน ก็คือ การบ่ายข้าว ซึ่งกับข้าวจะเป็นอะไรนั้นก็ได้ เช่น ข้าวบ่ายไข่ คือ ข้าวเหนียวกับไข่ต้ม มาคลุกกันจนเป็นนื้อเดียวกัน ข้าวบ่ายกบ คือ ข้าวหนียวกับกบย่าง ข้าวบ่ายบักขาม คือ ข้าวเหนียวคลุกเคล้ากับมะขามหวาน จนเป็นเนื้อเดียวกัน . . . จะบ้ายอะไรก็แล้วแต่ สุดท้ายต้องเป็นปั้น แล้วเดินกิน นั่นเอง หล่านางเอ้ย ผู้ขี่ร้ายจั่งเอย กินข้าวบ่ายกบตั้วหละนาง แปลว่า น้องนางเอย คนรูปไม่หล่ออย่างพี่ กินข้าวกับกบนะน้องนาง ขี้ร้าย, ผู้ฮ้าย, ผู้ร้าย ==> คนหน้าตาไม่ดี สั่นดอกวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แบ้

ภาษาอีสานคำว่า..แบ้
ความหมายตรงๆ ====>	แพะ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 01:36:19	ตัวอย่าง เป็นศัพท์ที่อีสานอื่นก็คงไม่ใช้อีกตามเคย ผมก็ไม่เข้าใจเหมือนกันมาจากไหน เช่น สมัยตะกี้บ้านข่อยเลี้ยงโตแบ้ ฮีดนมมันมากิน แซ่บบักคัก แปลว่า เมื่อก่อนบ้้านเลี้ยงแพะ รีดนมมันมากินอร่อยเหาะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ป่อน
ความหมายตรงๆ ====>	ยื่น , ยื่นให้
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 28-10-2006 10:15:31	ตัวอย่าง ป่อน หมานถึงการยื่น หรือส่งสิ่งของให้กัน ป่อน อาจมีความหมายคล้ายกับคำว่า เด่ บางทีก็ใช้แทนกันได้ แต่บางทีก็ใช้แทนกันไม่ได้ ตัวอย่าง -ป่อนมือมาอ้ายมีแนวสิให่ = เด่มือมาอ้ายมีแนวสิให่= ยื่นมือมาพี่มีอะไรจะให้ -ป่อนมีดมาให่แหน่= เด่มีดมาให่แหน่= ยื่นมีดมาให้หน่อย ตัวอย่างประโยค -บ่าวหน่อ ไปงานพาแลงอยู่ธรรมศาสตร์ พิธีกรกะเชิญลาวขึ้นไปฮ้องเพลง พอขึ้นฮ้านไปแล้ว พิธีกรกะบ่อ \"ป่อน\" ไมค์มาให่ลาวจักเทือ เฮ็ดให่ลาวยืนโสโหลเสเหลอยู่ผู้เดียว ลาวอยากอายหลายกะเลยฮ้องขึ้น กะบ่ \"ป่อน\" ไมค์มาให่กันจักเทือ คาแต่ \"ป่อน\" แก้วเหล่าให่กันอยู่นั่นหละ มันสิได้ฮ้องจักเทือติเพลง ความหมาย -บ่าวหน่อ ไปงานพาแลงที่ธรรมศาสตร์ พิธีกรก็เชิญแกขึ้นไปร้องเพลง พอขึ้นเวทีไปแล้ว พิธีกรก็ไม่ \"ยื่น\" ไมค์มาให้แกสักที ทำให้แกยืนงกๆเงิ่นๆอยู่คนเดียว แกเขินมากก็เลยตะโกนขึ้นว่า ก็ไม่ \"ยื่น\" ไมค์มาให้กันสักที มัวแต่ \"ยื่น\" แก้วเหล้าให้กันอยู่นั่น เมื่อไหร่มันจะได้ร้องเพลงสักที ปล.คำเตือน การดื่มสุราทำให้ความสามารถในการร้องเพลงเพิ่มขึ้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 37 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ปะสาง

ภาษาอีสานคำว่า..ปะสาง
ความหมายตรงๆ ====>	ปะสาง ความหมาย สมัยก่อน แต่ก่อน
อ้างอิงจังหวัด :: ศรีสะเกษ จากคุณ:: หนหวย เมื่อวันที่:: 19-08-2009 16:21:51	ตัวอย่าง เช่น ปะสางพ่อใหญ่ยังบ่ทันตาย เผิ่นเล่านิทานให้ฟังสุมื้อ แปล สมัยตาท่านยังมีชีวิตท่านเล่านิทานให้ฟังทุกวัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 38 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เปิด

ภาษาอีสานคำว่า..เปิด
ความหมายตรงๆ ====>	เบื่อ,เบื่อหน่าย,หนี
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 17-05-2006 11:42:25	ตัวอย่าง เปิด ในภาษาไทย จะมีความหมายตรงกับคำว่า เขย หรือ เผย ในภาษาอีสาน แต่ เปิด ในภาษาอีสาน กลับหมายถึง เบื่อหรือเบื่อหน่าย และอีกความหมายก็แปลว่า หนี ,วิ่งหนี เช่นประโยค - สมัยที่มหาบัติบ่ทันได้เมีย บ่มีผู้เฮ็ดแนวกินให้กิน ลาวกะเลยได้กินแต่มาม่า กินซุมื่อจน \"เปิด\" แล้ว ความหมายคือ แต่ก่อน ตอนที่คุณมหาบัติแกยังไม่ได้แต่งงาน ไม่มีคนทำอาหารให้แกกิน แกก็เลยได้กินแต่มาม่า กินทุกวันจน \"เบื่อ\" แล้ว หรือ -เมียของมหาบัติจ่มว่า ตั้งแต่ข้อยได้ผัวคนนี่มา บ่เฮ็ดเวียกเฮ็ดงาน กินตั้งแต่เหล้าซุมื่อ บ่หัวซาลูกหัวซาเมีย ข้อยกะจั่งแม่น \"เปิด\" จั่งแม่นอิ่ม ความหมาย: ภรรยาของมหาบัติบ่นว่า ตั้งแต่ดิฉันแต่งงานกับสามีคนนี้มา เขาไม่เคยทำการทำงานเลย ดื่มแต่สุราทุกวัน ไม่สนใจลูกไม่สนใจภรรยา ดิฉันชักจะ \"เบื่อหน่าย\" มากแล้ว หรือประโยค - บ่าวหน่อเพิ่นไปเล่นสาวภูไท ทางเรณูนคร พอขึ้นไปเทิงเฮือนผู้สาว พ่อผู้สาวถือมีออีโต้ ยืนถ่าอยู่ผักตูเฮือน บ่าวหน่อเพิ่นย่านหลาย ฟ่าวโตนเฮือน \"เปิด\" อาดหลาด เลย ฮอดบ่ได้เว่ากับผู้สาวจ้อย ความหมาย: หนุ่มหน่อ แกไปหาจีบสาวภูไท ที่เรณูนคร พอแกขึ้นไปบนบ้านของหญิงสาว พ่อของหญิงสาว ยืนถือมีดพร้ารออยู่ที่ประตูบ้าน หนุ่มหน่อเห็นดังนั้นก็กลัวมาก กระโดดลงจากบ้าน รีบ \"หนี\" ไป เลยไม่ได้คุยกับหญิงสาวเลย.... นี่แค่คำว่า \"เปิด\" คำเดียว ก็มีความหมายตั้งหลายอย่าง อ่านแล้วอย่าพึ่ง \"เปิด\" กันเลยนะ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 39 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แป๊ด

ภาษาอีสานคำว่า..แป๊ด
ความหมายตรงๆ ====>	โผล่ออกมาให้เห็น หรือ หลุดออกมาเล็กน้อย
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: Bios เมื่อวันที่:: 13-05-2010 12:51:16	ตัวอย่าง แป๊ด คือลักษณะของสิ่งๆหนึ่งที่ถูกทับไม่สนิทแล้วโผล่ออกมาให้เห็นให้รู้ เช่น อีสีนั่งทับสมุดแล้วนั่งทับบ่มิด มุมของสมุดเลย"แป๊ด"ออกมา หรือพ่อใหญ่ก้อนคำนั่งอยู่ซือๆหล่อยตด"แป๊ด"ออกมาเหม็นกันเบิดเฮือน แปลว่า เด็กหญิงสีนั่งทับสมุด แต่นั่งทับไม่สนิท มุนของสมุดเลยโผล่ออกมา หรือ คุณลุงก้อนคำขณะที่นั่งอยู่ เผลอผายลมออกมานิดหนึ่ง ส่งกลิ่นเหม็นทั่วบ้าน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 40 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แป้ว

ภาษาอีสานคำว่า..แป้ว
ความหมายตรงๆ ====>	แผลเป็น
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-11-2006 11:24:29	ตัวอย่าง แป้ว หมายถึง แผลเป็น คือรอยของผิวหนังที่เคยมีบาดแผล เมื่อแผลหายแล้ว ยังมีรอยเหลืออยู่ เรียกว่า แป้ว ตัวอย่าง -น้องแตงโม ตั้งแต่น้อยๆ คือสิเป็นตาขี่ดื้อเนาะ นำแข้งนำขา มีต๊ะ \"แป้ว\" ขาลาย อำอ่ายอยู่ หมายถึง -น้องแตงโม สมัยตอนเด็กๆท่าทางจะซุกซนน่าดูนะ ตามขามีแต่รอย \"แผลเป็น\" เต็มไปหมด ขาลายยังกะม้าลายแหนะ (จำมาจากโฆษณา ดอกว้า)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 41 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พืช-ผัก-หมากไม้

ภาษาอีสานคำว่า..พืช-ผัก-หมากไม้
ความหมายตรงๆ ====>	พืช-ผัก-ผลไม้
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 12-09-2006 11:48:38	ตัวอย่าง (บัก บางแห่งออกเสียงว่า หมาก) (หน่วย หมายถึงผลหรือลูก เช่น หน่วยบักมี่ หมายถึง ลูกขนุน) บักอึ = ฟักทอง บักแค่ง = มะเขือพวง บักเขือเคือ (ขอนแก่นออกเสียง บักเฉียเชีย) = มะเขือเทศ บักโป้งเล็น = มะเขือเทศ ผักหอมเป, ผักหอมแป = ผักชีฝรั่ง ผักซี = ผักชีลาว ผักซีจีน = ผักชี ผักอีหล่า = สะระแหน่ ผักตำนิน = ผักตำลึง ผักหม = ผักโขม บักลิ้นฟ้า = เพกา ผักกะเดา = สะเดา ผักไส่, ผักไซ = มะระขี้นก ผักขา = ชะอม หัวสิงไค = ตะไคร้ บักบก = จะบก บักอีเว่อ, บักหูด = มะกรูด ถั่วดิน = ถั่วลิสง บักน้ำ = บักน้ำเต้า บักโต่น = ฟักเขียว บักหุ่ง = มะละกอ แตงซ้าง = แตงร้าน แตงจิง = แตงไทย มันแกว = มัน (เช่นมันผิวสีแดง เป็นต้น) มันแกวตะเภา = มันแกว ผักตินโตก, ผักตบ = ผักตบชวา ผักอีฮุม = มะรุม ผักแป้น = คึ่นช่าย ผักบั่ว = ต้นหอม ผักอีตู่ = แมงลัก ผักหนอก = ใบบัวบก ยานาง = หญ้านาง เครือหมาน้อย (ขอนแก่นออกเสียง เชียหมาน้อย) = เครือพระพาย, กรุงเขมา เครือตดหมา (ขอนแก่นออกเสียง เชียตดหมา) = เครือตูดหมูตูดหมา ผักกะเสด, ผักกะถิน = กระถินบ้าน, กระถินไทย ผักปัง, ผักหมื่น = ผักปลัง ผักอีฮีน = ผักขาเขียด ผักก่าม = ผักกุ่มบก ผักกุ่ม = ผักกุ่มน้ำ ผักกูด = ผักกูดขาว ผักกาดนาด, ขะเม็กหมอ = ผักกาดนา ผักกาดดง = ผักกาดกบ ผักเสี้ยนขาว = ผักเสี้ยนผี ตำลึง, ตำลึงทอง = กะทกรก, เงาะป่า ผักกาดย่า = ช้าเสือด ขี้มิ่น, ข้าวมิ่น = ขมิ้น มันปา = กันเกรา อือทือ (ดอกแดง) = กระทือ อือทือ (ดอกเหลือง) = ไพล ผักลิ้นปี่ = หูปลาช่อน ผักปอด = แพงพวยน้ำ บักมี่,บักมี้ = ขนุน บักเขียบ (ขอนแก่น ออกเสียงว่า บักเฉียบ) = น้อยหน่า บักทัน = พุทรา บักเล็บแมว = ผลเล็บเหยี่ยว บักเฟียง = มะเฟือง บักข้าวเม่า = มะเม่า บักสีดา = ฝรั่ง ตังบี้ = ต่ายควาย, ก้อม บักต้องแล่ง = นมน้อย บักก้นคก = ตับเต่าน้อย, กล้วยเต่า บักสิลา, บักพิลา = ทับทิม บักขามแป = มะขามเทศ บักค้อ = สะคร้อ บักเหลื่อม (ขอนแก่นออกเสียง บักเหลี่ยม) = หนำเลี๊ยบ บักนัด = สัปปะรด บักโก = ตะโก บักหวดข่า, บักหวดคา = มะหวด บักผีพวน, ผีพ่วน = นมควาย บักสัง = กะสัง บักส้มมอ = สมอไทย หมากต้อง = กระท้อน บักเค็ง = เขลง บักหุ่งเทพ, บักหุ่งเทศ = ละหุ่ง สำสา, ฉำฉา = จามจุรี, ก้ามปู เสี้ยว = ชงโค ก้วยน้อย = นมแมว ส้มโมง = ชะมวง ไข่เน่า = คำมอกหลวง ท่ม = กระทุ่มโคก บักแตก = กระทงลาย ช้างน้าว = กระแจะ ค้อแลน = กรวยป่า หมากเขือบ้า = ลำโพง, ลำโพงกาสลัก ว่านขี้ = อุตพิต กากะเลา, อาเลา = อินทนิลบก สะเลเต = มหาหงส์ บักแต้ = มะค่าแต้ บักงิ้ว = ต้นนุ่น งิ้วผา = ต้นงิ้ว (มีหนาม และดอกสีแดง) ก้านของ = ปีบ, กาซะลอง ผือ = กก ผักอีตู่ไทย = กระเพรา ผักอีตู่แหล่, โหระพา = โหระพา ผักอีเลิด = ชะพลู เทา = สาหร่ายน้ำจืด (สไปโรไจร่า) ไข่ผำ, หมากไข่ผำ = ผำ, ไข่ขำ, ไข่น้ำ คันจอง = ก้านจอง แคท่ง = แคนา, แคป่า ผักกะเสดน้ำ = ผักกระเฉด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 42 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โพด

ภาษาอีสานคำว่า..โพด
ความหมายตรงๆ ====>	เกินไป,มากจนเกินพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 1/15/2002 10:15:23 PM	ตัวอย่าง เจ้าคือมาเว้าโพดแท้ ที่จริงข้าวโคดข่อย มันงามอยู่แต่มันบ่ได้งามโพด แปลว่า คุณก็พูดเกินไป ที่จริงแล้ว ข้าวโพดของผมมันก็เจริญเติบโตดี แต่ไม่ได้เจริญเกินไป ชี้แจง ขาวโคด-----ข้าวโพด งาม------เจริญเติบโต,หรือ อีกแง่หนึ่งก็คือ แยก คล้ายตัว Y ลาววา...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 43 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฟอย

ภาษาอีสานคำว่า..ฟอย
ความหมายตรงๆ ====>	ไม้กวาด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 30-05-2006 15:06:29	ตัวอย่าง พอหลวงตามหากลับมาฮอดวัด เห็นศาลามีแต่ขี่ดิน ขี่หยังเหยี่ย ฮกเต็มไปเหมิด กะเลย ฮ้องใส่จัวน้อยว่า น้อยๆเป็นหยังศาลา คือจั่งฮกปานนี้ ไปหา \"ฟอย\" มากวาดออกถ่าแม แปลว่า พอหลวงตามหากลับมาที่วัด เห็นศาลาวัดมีแต่ฝุ่น มีแต่ขยะมูลฝอยรกรุงรัง ก็เลยตะโกนหาเณรน้อยว่า นี่เฌรทำไมศาลาวัดมันถึงได้สกปรกอย่างนี้ ไปเอา \"ไม้กวาด\" มากวาดออกหน่อยสิ....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 44 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เฟียต

ภาษาอีสานคำว่า..เฟียต
ความหมายตรงๆ ====>	หากหกหล่น ใช้กับน้ำหรือของเหลว เท่านั้น
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 11/10/2544 18:03:46	ตัวอย่าง ถ้วยน้ำแกงอย่าสิใส่เต็มหลายเด้อ มันสิเฟียตเด้ แปลว่า ถ้วยน้ำแกงอย่าใส่มากนัก เดียวน้ำแกงหกนะ ***เหีย ใช้กับทุกอย่าง ***เฟียต ใช้กับของงเหลวเท่านั้น วาสั่นดอก....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 45 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มอ

ภาษาอีสานคำว่า..มอ
ความหมายตรงๆ ====>	โพนเล็กๆ ที่โนน ที่สูงเป็นหย่อมๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 12/10/2544 14:39:33	ตัวอย่าง มื้อคืน ข่อยขับรถขึ้นมอ รถข่อยข้นบ่ได้ซุกกันเมิดคืนกั่วสิขึ้น แปลว่า เมื่อคืน ผมขับรถขึ้นทางภูเขาเล็ก รถขึ้นไม่ได้เลยต้องผลักทั้งคืนเลยกว่าจะขึ้น ซุก = ผลัก ....วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 46 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มักส่อ

ภาษาอีสานคำว่า..มักส่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ขี้ฟ้อง/คนขี้ฟ้อง/คนเรื่องมาก
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 01-07-2010 01:07:12	ตัวอย่าง อย่าไปบอกเรื่องให้มันฮู้เด้อ มันแห่งมักส่ออยู่ แปลว่า อย่าไปบอกเรื่องให้มันรู้ มันยิ่งเป็นคนขี้ฟ้อง (คำว่า ส่อ กับ ส้อ มีความหมายต่างกัน )
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 47 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มืนตา

ภาษาอีสานคำว่า..มืนตา
ความหมายตรงๆ ====>	ลืมตา
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 28-09-2010 21:17:53	ตัวอย่าง มืนตาเบิ่งแหน่ ว่าเขาเฮ็ดหยังกัน แปลว่า ลืมตาดูหน่อย ว่าเขาทำอะไรกัน (ความหมายแฝง) ความหมายตรงๆ หมายถึง ลืมตา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 48 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เมี่ยน

ภาษาอีสานคำว่า..เมี่ยน
ความหมายตรงๆ ====>	เก็บ ,จัดเก็บ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 14-07-2006 11:46:02	ตัวอย่าง เมี่ยน ความหมายตรงๆก็คือ เก็บ หรือ จัดเก็บ และอาจหมายถึงการทำความสะอาดก็ได้ เช่น -มื่อนี่บ่าวหน่อ โทรไปบอกน้องพอลล่า ว่าสิไปกินเข่าแลงนำ น้องพอลล่าดีใจหลายว่าผู้บ่าวสิมาเล่นเฮือน กะฟ่าว \"เมี่ยน\" เฮือน \"เมี่ยน\" ซาน ให้มันแปน แปลว่า -วันนี้บ่าวหน่อโทรไปบอกน้องพอลล่า ว่าจะไปทานข้าวเย็นด้วย น้องพอลล่าดีใจมากว่าแฟนหนุ่มจะมาที่บ้าน ก็รีบ \"เก็บ\" รีบ กวาด บ้านเรือนให้มันสะอาดตา หรือ เมี่ยน ที่แปลว่า เก็บ ในความหมายหนึ่ง เช่น -เจ้าพ่อหน่อ ได้ยินว่า สิมีผู้บ่าวมาจีบน้องเบเบ้ ลาวสูนหลาย กะเลยสั่งลูกน้องว่า \"บักได๋ ซ่างมาบังอาจสิมาเล่นกิ๊กกูว่ะ ไป้ ไป \"เมี่ยน\" มันเดียวนี่ แปลว่า -จ้าวพ่อหน่อ ได้ยินข่าวมาว่า จะมีชายหนุ่มมาจีบน้องเบเบ้ แกโมโหมาก ก็เลยสั่งลูกน้องว่า ไอ้หน้าไหน มันช่างบังอาจมาจีบกิ๊กข้าวะ ไป แก ไป \"เก็บ\" มันเดียวนี้ พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 49 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ยาด, ญาด

ภาษาอีสานคำว่า..ยาด, ญาด
ความหมายตรงๆ ====>	แย่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 20-05-2006 12:06:04	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล เลาได้กุดจี่เบ้ามาหนึ่งขวย หลายโตเติบ... เลาเอามาหมกใส่ผักอีตู่หอมๆ เสร็จเรียบร้อย กะไปอักกินอยู่ผู้เดียว ย่านบ่าวหน่อไปยาดกินพะนะ แปล พ่อเฒ่าดล แกหาตัวอ่อนกุดจี่ใหญ่ได้มาหนึ่งรัง หลายตัวพอสมควร... แกจัดการหมกใส่ใบแมงลัก กลิ่นหอมฉุย..เสร็จเรียบร้อย ก็ไปแอบกินอยู่คนเดียว กลัวหนุ่มหน่อจะแย่งกิน ว่างั้น..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 50 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ล่อน

ภาษาอีสานคำว่า..ล่อน
ความหมายตรงๆ ====>	วุ้นเส้น
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 24-09-2006 12:40:03	ตัวอย่าง ล่อน หรือ เส้นล่อน หมายถึง วุ้นเส้น วุ้นเส้นที่เอามาทำอาหารนี่แหละ ล่อน คนอีสานบ้อนเฮา มักสิเอามาแกง ใส่ เนื้อสัตว์ เช่น แกงล่อนใส่ไก่ แกงปลาไส่ล่อน แกงปลากระป๋องใส่ล่อน ตัวอย่าง ตอนที่บ่าวหน่อพาน้องพอลล่า ไปยามบ้าน ทางร้อยเอ็ด ไปฮอดบ้านกะเห็นแม่ใหญ่นั่งกินเข่ากับแกงล่อนใส่ปลาอยู่พอดี น้องพอลล่า กะเลยถามเพื่อทักทาย น้องพอลล่า : (พูดไทย) คุณยายคะ ทานข้าวกับอะไรคะ คุณยาย : (คุณยายกลัวว่าถ้าพูดอีสานแล้วน้องพอลล่าจะไม่เข้าใจก็เลยพูดไทยตอบไป) ไม่ได้ทานข้าวหรอก กำลังกินข้าว กับ แกงล้อน น้องพอลล่า: ถ้าแกงมันร้อน ทำไมคุณยายไม่ทิ้งไว้ให้เย็นก่อนค่อยกินหละคะ คุณยาย : มันก็เย็นแล้วหละ แต่มันเป็นแกงล้อน แกงล้อน หนะ เคยกินไหม น้องพอลล่า: เอ๊ะ คุณยายนี่พูดไม่รู้เรื่องเลยนะ เดี๋ยวแกงก็เย็น เดี๋ยวแกงก็ร้อน งงไปหมดแล้ว บ่าวหน่อ : (พูดแบบสูนๆ) แหล่วโตสิไปงงเฮ็ดหยัง แม่ใหญ่กะยังบอกแล้วเด ว่า แกงล่อน แกงล่อน บ่แม่นแกงฮ้อน แกงล่อนใส่ไก่ นั่นหนะ จั่งแม่นปึก พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 51 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลายต่าง

ภาษาอีสานคำว่า..ลายต่าง
ความหมายตรงๆ ====>	เปลี่ยนไปจากเดิม
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 17-02-2006 16:56:48	ตัวอย่าง บ่าวหน่อ มื้อนี้ลาวคือเป็นไปลายต่างจั่งซี้ บ่แม่นลาวกินยาผิดซองบ้อ แปลว่า บ่าวหน่อ วันนี้แกเปลียนไป หรือว่าแกกินยาผิดซองเหรอ บ่แมน แปลตรงๆก็คือ ไม่ใช่ หากนำมารวมเป็นคำถาม จะเป็นคำถามปลายปิด ในที่นี้หมายถึง หรือว่า... ใช่ไหม บ่าวหน่อวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 52 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ลิ , ริ

ภาษาอีสานคำว่า..ลิ , ริ
ความหมายตรงๆ ====>	ฉีกหัก, ฉีกขาด
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 14-09-2006 16:52:09	ตัวอย่าง ลิ คือลักษณะอาการที่ กิ่งไม้ หรือใบไม้ ปลิแตกหัก หรือฉีกขาด ตรงรอยต่อระหว่างกิ่งกับกิ่ง หรือระหว่างก้านใบกับกิ่ง (อกรรมกิริยา) ลิ คือ ดึง ดัน เพื่อให้กิ่งไม้ ฉีกขาด ตรงรอยต่อระหว่างกิ่งกับกิ่ง หรือเพื่อให้ใบไม้ ฉีกขาด ตรงรอยต่อระหว่างก้านใบกับกิ่ง (สกรรมกิริยา) ตัวอย่างเช่น ไปไป ซิ่ง โตไปขึ้นบักค้อมากินกับแจ่วแหน่ อย่าสะไปเหยียบง่าน้อยเด้อ เดี๋ยวมันสิพาลิเด้ ตกเจ็บเด้ แปลว่า ไปไป ซิ่ง ช่วยไปปีนต้นสะคร้อ เก็บลูกสะคร้อมากินกับน้ำพริกหน่อย อย่าไปเหยียบกิ่งเล็กๆ นะ เดี๋ยวมันจะฉีกขาด ตกเจ็บนะ (จะบอกให้) มื้อวาน พ่อใหญ่ดล พาน้องพอลล่า ขึ้นโคก เข้าป่า หาเก็บผักหวาน น้องพอลล่า เด็ดยอดผักหวานกะบ่ขาด เก็บตั้งดน ได้บ่พอกำ... ส่วนพ่อใหญ่ดลลิเอา ลิเอา คราวเดียว ได้กำบักง่างนึง กะยังวะ (อย่าลืมเอามาแกงสู่พ่อใหญ่บัติกินเด้อล่ะ) แปลว่า เมื่อวาน พ่อใหญ่ดล พาน้องพอลล่า เข้าป่าโคก ไปหาเก็บผักหวานป่า น้องพอลล่า เด็ดกิ่งยอดผักหวานไม่ขาด เก็บอยู่ตั้งนาน ได้ไม่ถึงกำมือ... ส่วนพ่อใหญ่ดล ดึงหักเอา หักเอา แป๊บเดียว ได้กำมือใหญ่ๆ เลยทีเดียว (อย่าลืมเอามาแกงแบ่งพ่อใหญ่บัติกินด้วยนะ) ปล. มันหาคำแปลตรงๆ ไม่มีเลยนะ คำว่า ลิ เนี่ย คิดไม่ออกจริงๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 53 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า วั่นเถาะ

ภาษาอีสานคำว่า..วั่นเถาะ
ความหมายตรงๆ ====>	อย่างนั่นแหละ, อย่างนี้นั่นเอง, ก็เพราะว่าอย่างนี้
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 22-02-2007 16:40:31	ตัวอย่าง วั่นเถาะ เป็นคำสร้อย เอาไว้แสดงความหมายคล้อยตาม หรืออธิบายความให้ชัดเจน ความหมายจะคล้ายๆ อย่างนั่นแหละ, อย่างนี้นั่นเอง, ก็เพราะว่าอย่างนี้, เพราะอย่างนั้น, อะไรทำนองนี้ ตัวอย่าง บ่าวหน่อ เลาเป็นคนหล่อ วั่นเถาะ เลากะเลยมีแต่คนงามๆ มามัก แปลว่า ก็เพราะบ่าวหน่อแกเป็นคนหล่อ ก็เลยมีแต่คนสวยๆมาชอบ อันนี้กะย่องจะของ วั่นเถาะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 54 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เวียก

ภาษาอีสานคำว่า..เวียก
ความหมายตรงๆ ====>	การงาน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ดแลอื่นๆ จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 9/14/2001 2:30:25 PM	ตัวอย่าง มื้อนี้พี่อ้าย (คนเดียวกันกับคำว่าพี่อ้ายนั่นแหละ) คือมาเอาเวียกเอางานแท้หน้อ บ่แม่นเอื้อยข่อยต้มยาหม้อให่กินหม้อใหญ่กว่าเก่าบ่หน้อ แปลว่า วันนี้พี่เขยเอาการเอางานจังเลย หรือว่าเป็นเพราะพี่สาวเราต้มยาให้กินหม้อใหญ่กว่าเดิมหรือเปล่าก้ไม่รู้ ..สั่นดอกหว้า..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 55 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แว

ภาษาอีสานคำว่า..แว
ความหมายตรงๆ ====>	เลี้ยว , แวะ
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 31-05-2010 10:30:07	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ควายบักตู้เล็มหญ้าอยู่ดีๆ ก็ แว ลงไปกัดต้นข้าว ขี่รถดีๆ เด้อ อย่าแว ลงข้างทางหละ คำแปล ควายตัวผู้เขาเก เล็มหญ้าอยู่ดีๆ ก็ แวะลงไปกัดกินต้นข้าว ขับรถดีๆ หละ อย่าเลี้ยวลงข้างทางนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 56 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย

ภาษาอีสานคำว่า..ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย
ความหมายตรงๆ ====>	ศัพท์เกี่ยวกับร่างกาย
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 22-09-2006 15:50:05	ตัวอย่าง ความจริง บ่าวหน่อเคยเสนอไปแล้วครั้งหนึ่ง แต่ นั่นเป็นคำแบบร้อยเอ็ด ลองมาดูคำทางขอนแก่นบ้างนะ... อีสาน<=>กลาง โป้ตีน = นิ้วหัวแม่เท้า โป้มือ = นิ้วหัวแม่มือ นิ้วโป้ = นิ้วโป้ง ตุ้มม่อง, ตุ้มค้อง = ตาตุ่ม ส้นน่อง, กะน่อง, กะนอง = ส้นเท้า บีแข้ง = ปลีแข้ง ขาโอ้ง = โคนขา แอบแอ่ขา = ขาหนีบ สะโพก, กะโพก, ตะโพก = สะโพก ดาก = ก้น ก้น = ก้น ฮูดาก = รูตูด แอว = เอว บักแอว = บั้นเอว ส่วง = บั้นเอว, ชายโครง(ตรงที่จั๊กจี้) สีส่วง = บั้นเอว, ชายโครง(ตรงที่จั๊กจี้) ไสบือ = สะดือ ขี่โผ่, ขี้โพ่ = พุง เอิก = อก ขี้ตะแร้, ขี่ตะแร่, ขี้แฮ่ = รักแร้ กะง่อน, ง่อน = ท้ายทอย คางกะไต = ขากรรไกร สีสบ, ซิสบ = ริมฝีปาก แข่ว, แข้ว = ฟัน แข่วโคบ = ฟันกราม แข่วหล่อน = ฟันโยก แข่ววอง, แข้วว่อง = ฟันหรอ ดัง = จมูก ขี้ดัง = ขี้มูก ขี้มูก = น้ำมูก ขี้มูกตันดัง = คัดจมูก หน่วยตา = ลูกตา ขี้กะเทอะ = เสลด จอม, ญ่อม, หญ่อม = ขวัญ (ที่เวียนเป็นรูปก้นหอยอยู่บนหัว) เฮี่ย = เหงื่อ ขนบั่ว = ขนอ่อน, ไรขน (เช่น ขนลูกนกที่กำลังขึ้น)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 57 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส้วยล้วย, หร่วยส่วย, ส่วยหล่วย

ภาษาอีสานคำว่า..ส้วยล้วย, หร่วยส่วย, ส่วยหล่วย
ความหมายตรงๆ ====>	งาม อ่อนช้อย เป็นระเบียบ เป็นแถวเป็นแนว
อ้างอิงจังหวัด :: ปทุมธานี จากคุณ:: แป้นปีก เมื่อวันที่:: 13-07-2007 11:05:20	ตัวอย่าง คำว่า ส้วยล้วย, หร่วยส่วย, ส่วยหล่วย นั้น แปลว่า งาม อ่อนช้อย เป็นระเบียบ เป็นแถวเป็นแนว ปรกติภาษาอีสานจะไม่ค่อยพูด ร เรือกัน เลยใช้ ล ลิงแทน คำว่า ส่วยหล่วย หรือ ส้วยล่วย เป็นคำวิเศษณ์ เอาไว้บรรยายลักษณะอาการครับ มาดูตัวอย่างกัน น้องคำนางหล้าเอ๋ย นิ้วมือเจ้ามาคืองามส่วยหล่วยแท้หละหล่า เป็นตาเอามือเจ้าไปบีบเข้าปุ้น คือสิแล้วเร็วดีเน๊าะ แปลว่า น้องคำนางเอ๋ย นิ้วมือของเจ้าช่างงามเป็นระเบียบดีจังเลย น่าจะเอามือเจ้าไปบีบขนทจีนนะ ท่าจะเสร็จเร็ว คำที่แสดงความเป็นระเบียบก็จะมี อีกคำ เช่น ซ่ายล่าย คือ การเรียงกันอย่างเป็นระเบียบ เช่น เห็นนักเรียนเข้าแถวกันซ่ายล่าย เบิ่งแล้วสำบายตาดีแท้ แปลว่า เห็นนักเรียนเข้าแถวกันเป็นระเบียบ ดูแล้วสบายตาดี คำว่า ส่วยหล่วย หรือ ส้วยล่วย จะออกไปในแนวทาง สวยงาม ซ่ายล่าย จะออกไปทางเป็นระเบียบ ครับ บ่าวหน่อ บอกอย่างนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 58 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส่วยหน้า

ภาษาอีสานคำว่า..ส่วยหน้า
ความหมายตรงๆ ====>	ล้างหน้า
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 24-08-2006 14:42:05	ตัวอย่าง ส่วยหน้า =>ล้างหน้า สมมติเฉยๆนะครับ มื้อวานสาวบิวเลาเบิ่งหนังขายยาจนเดิก เลาตื่นสวยสั่นแหล่ว ฟ้าวส่วยหน้าส่วยตาไปเฮ็ดงาน แปลว่า เมื่อวาน น้องบิวแกดูหนังขายยาดึกไปหน่อย แกเลยตื่นสาย เลยรีบล้างหน้าล้างตาไปทำงาน นี่สมมติเฉยๆนะครับ ตัวจริงแกตื่นเช้ามากเลยครับ สั่นดอกหว้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 59 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส่ำ

ภาษาอีสานคำว่า..ส่ำ
ความหมายตรงๆ ====>	เท่า/ประมาณ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 02:03:21	ตัวอย่าง เช่นสมัยตะกี้พ่อเฮากะโตน้อยส่ำเฮาฮั่นแหละ -เมื่อก่อนพ่อเราก็ตัวเล็กๆเท่าเราแหละ *ส่ำพี้/ส่ำเพี้ย แปลว่า ประมาณเนี้ย เท่านี้ใช้เทียบขนาด ปลเพิ่ม วัด ใช้แทก เช่น ขี้เข็บ โตบักใหญ่ ส่ำพี้ ส่ำฝ่าตีนข่อยเพี้ย หรือแปลว่า แค่นี้ ก็ได้ เช่น ซำนี้เด้อ แปลว่า แค่นี้นะ -ตะขายตัวโคตรใหญ่เท่าฝ่าเท้าเราเนี่ย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 60 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สิตายตี้

ภาษาอีสานคำว่า..สิตายตี้
ความหมายตรงๆ ====>	จะตายหรือ/จะตายหรือยังไง(พูดเชิงตำหนิ เป็นคำไม่สุภาพ)
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 20-12-2009 21:53:56	ตัวอย่าง เฮ็ดไปก่อน มันสิตายตี้ แปลว่า ทำไปก่อน มันจะตายหรือไง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 61 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เสีย

ภาษาอีสานคำว่า..เสีย
ความหมายตรงๆ ====>	ขุดรากถอนโคน , รื้อเอาออกไปทิ้ง
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 09-05-2006 14:01:19	ตัวอย่าง อันนี่บ่กล้าเขียนความหมายตรงๆ แต่ขอเทียบเคียงประโยค ก็แล้วกัน เช่น \" ป่ามันเฮา มันคือหญ่าฮกคักแท้ มื่ออื่น พวกโตพากันไป เสียหญ่า ออกแหน่เด้อ \" ความหมาย \" ไร่มันสำปะหรังของเรา ทำไมมีหญ้าขึ้นรก อย่างนี้ พรุ่งนี้ พวกคุณเอาหญ้าออกหน่อยนะ\" \"เสียหญ่า\" ในประโยคนี้ หมายถึง การใช้ เสียมหรือจอบไปขุดรากถอนโคนเอาหญ้าออกไปที้ง ไม่ให้เหลือแม้แต่รากหญ้า อีกประโยค คำว่า \"เสียขี่\" เช่น \" ม่อน ที่เฮาเลี่ยงไว่ มันนอนใหญ่ลุกแล่ว ให่เจ้า เสียขี่ม่อนออกก่อนเด้อ จั่งค่อยเอาใบมอนไปเกียมัน\" หมายความว่า \"ตัวไหมที่เราเลี้ยงไว้ มันลอกคราบครั้งที่สี่เสร็จแล้ว ให้คุณ รื้อเอาขี้มันออกไปทิ้งเสียก่อน แล้วค่อยเอาใบหม่อน ไปให้อาหารมัน\" คำว่า \"เสียขี่\" น่าจะมีความหมายว่า \"รื้อเอาขี้มันออกไปทิ้ง\" กะยังว้า กะยังวะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 62 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หงายหมา/หงายเงิบ

ภาษาอีสานคำว่า..หงายหมา/หงายเงิบ
ความหมายตรงๆ ====>	หงายหลัง/ลักษณะของการที่ถูกทำให้หงาย เช่น โดนถีบ เตะ
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 01-07-2010 01:38:36	ตัวอย่าง บักนั่นเว้ากวนหมู่หลาย เขาเลยถีบหงายหลังตกแคร่ แปลว่า หมอนั่นชอบพูดยียวนกวนเพื่อน เขาเลยถีบหงายตกแคร่
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 63 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมะหล่ำหมะก่อย

ภาษาอีสานคำว่า..หมะหล่ำหมะก่อย
ความหมายตรงๆ ====>	ไร้แก้นสาร, ไม่เป็นชิ้นเป็นอัน
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 14-11-2006 11:14:06	ตัวอย่าง น้องพอลล่า เห็นอ้ายต้อมเป็นคนหม่ะหล่ำหมะก่อย เลยกะเลยถิ่มอ้ายต้อมไปหาผู้บ่าวใหม่สั่นแหลว แปลว่า น้องพอลล่า เห็นพี่ต้อมเป้นคนไร้แก่นสาร ทำอะไรไม่เป็นชิ้นเป็นอัน แกก็เลยทิ้งพี่ต้องไปหาคนใหม่นั่นแล หม่ะหล่ำหมะก่อย คือ ไร้แก้นสาร, ไม่เป็นชิ้นเป็นอัน จะคล้ายๆกับ จิกหลิกจอกหลอก คือ เล็กๆน้อย ไม่เป็นชิ้นเป็นอัน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 64 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หมู่

ภาษาอีสานคำว่า..หมู่
ความหมายตรงๆ ====>	เพื่อน,กลุ่ม
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 05-06-2006 15:10:51	ตัวอย่าง มื่อนี่เอาคำง่ายๆ คือ คำว่า หมู่ ซึ่งกะแปลว่า เพื่อน หรือ แปลว่า กลุ่ม ก็ได้ เช่น เป็นหมู่กัน----เป็นเพื่อนกัน อ้ายหล่อกว่าหมู่----พี่หล่อกว่าเพื่อน----พี่หล่อกว่าใครในกลุ่ม เดินเป็นหมู่----เดินเป็นเพื่อน หรือ เดินเป็นกลุ่ม (อันนี้ความหมายต่างกัน) ตัวอย่างประโยค -เจนนี่,เบเบ้,ซาร่า เทิงสามคนเป็น \"หมู่\" กันมาตะน้อยๆ บัดใหญ่ขึ้นมา เจนนี่ ขั่นผู้ดีกั่ว \"หมู่\" แต่ว่าเทิงสามคนกะยังเป็น \"หมู่\" กันอยู่คือเก่า ไปใสมาใสกะสิไปกันเป็น \"หมู่\" ยามเบเบ้ปวดเยี่ยวกะให่ซาร่า ย่างไปเป็น \"หมู่\" บัดพอมาพ่อกับอ้ายบ่าวหน่อ เจนนี่ขั่นแล่นหิจาก \"หมู่\" ฟ่าวไปขอลายเซนต์ แปลว่า -เจนนี่,เบเบ้,ซาร่า ทั้งสามคนเป็น \"เพื่อน\" กันมาตั้งแต่เป็นเด็ก แต่พอโตขึ้นมา เจนนี่ สวยกว่า \"เพื่อน\" แต่ว่าทั้งสามคนก็ยังเป็น \"เพื่อน\" กันเหมือนเดิม ไปไหนมาไหนก็ไปกันเป็น \"กลุ่ม\" เวลาเบเบ้ปวดฉี่ ก็ให้ซาร่าเดินไปเป็น \"เพื่อน\"แต่พอมาพบกับพี่หน่อ เจนนี่กลับวิ่งทิ้ง \"เพื่อน\" รีบไปขอลายเซนต์... พะน้า..พะนะ..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 65 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หย่าม

ภาษาอีสานคำว่า..หย่าม
ความหมายตรงๆ ====>	เคยตัว, ทำแล้วอยากทำอีก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 19-02-2007 13:42:35	ตัวอย่าง คำว่า หย่าม เวลาอ่าน ให้เอาปลายจมูกชนคิ้ว หย่าม แปลว่า เคยตัว หรือ อาการแสดงออกที่บ่งบอกว่า ทำแล้ว อยากทำอีก มาดูตัวอย่างกันนะครับ พ่อใหญ่ดล : เจ้าอย่าปล่อยให่งัวน้อยออกไปกินกล้าเด้อ มันสิหย่าม ให้มันกินเฟียงหลายๆ มันจั่งสิบ่เปลือง พี่ใหญ่บัติ : ได้ๆ เดี๋ยวข่อยสิซอยไล่มันให่เด้อ แปลว่า คุณตาดล : คุณอย่าปล่อยให้ลูกวัว ออกไปกินต้นกล้า (ค้นข้าวที่รอการนำไปแบ่งดำ) นะ มันจะเคยตัว ให้มันกินฟางข้าวไปก่อนเยอะๆ จะได้ไม่เปลือง คุณตาบัติ : ได้ๆ เดี๋ยวผมจะช่วยไล่มันให้นะครับ สั่นดอกหว้า....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 66 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หย่าม

ภาษาอีสานคำว่า..หย่าม
ความหมายตรงๆ ====>	เหลิง/เคยตัว
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: ตันติศิริโรจน์ เมื่อวันที่:: 24-07-2016 02:59:27	ตัวอย่าง อ้ายบอส:พ่อตู้ข่อยอยากสิซื้อเกมส์ให้บักอ็อคเคอสิได้บ่ พ่อตู้:โตอย่าซึไปซื้อหยังให้มันดู๋หลาย จั๊กหน่อยมันสิหย่ามเอา พี่บอส:ตาชั้นอยากซื้อเกมส์ให้ไอ้อ็อคเคอจะได้มั้ย ตา:หนูอย่าไปซื้อไรให้มันบ่อยนัก ระวังอีกหน่อยมันจะเคยตัว/เหลิงเอานะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 67 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หยุม,ยุ๋ม

ภาษาอีสานคำว่า..หยุม,ยุ๋ม
ความหมายตรงๆ ====>	อาการหยิบของโดยใช้นิ้ว ทั้ง 5 นิ้ว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 20-05-2006 13:17:43	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล เลาเป็นคนย้านเมียสั่นตั้ว เลาเลยเป็นพ่อครัวตำบักหุ่งสู่เมียกิน เลาหยุมบักหุ่งที่ฝานแล้วใส่ครก แล้วตำบักอย่างเฮงจนครกแตก เลยบ่ได้กินซ้ำ แปลว่า คุณตาชื่อดล แกเป็นคนกลัวเมียนั่นแหละ แกเลยต้องมาเป็นพ่อครัวตำส้มตำให้เมียแกกิน แกหยิบมะละกอที่ฝานแล้วใส่ครก แล้วตำอย่างแรงจนครกแตก เลยอดกิน หยุม อาจเขียน ยุ๋มก็ได้ เพราะผมไม่รู้ว่าเขียนอย่างไร สั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 68 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หล่อน

ภาษาอีสานคำว่า..หล่อน
ความหมายตรงๆ ====>	ทำให้เหลือแต่เม็ด, เกลี้ยง,ทำให้เกลี้ยง,สะอาด, ทำให้สะอาด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 21-10-2006 14:29:15	ตัวอย่าง คำว่า หล่อน ให้อ่านออกเสียงยาวๆจะได้ถูกหลักภาษา แปลโดยรวมก็คือ เกลี้ยง,ทำให้เกลี้ยง,สะอาด, ทำให้สะอาด นั่นแหละครับ ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดลเลามีลูกแล้ว พอดีลูกเลาอยากกินคั่วในบักขาม แต่เพิ่นมีแตบักขามสุก เพิ่นเลยเว้ากับลูกเพิ่นมา อีหล่า เอาบักขามหมานี่ พ่อสิหล่อนให่ พ่อหล่อนให่แล้ว เอาไปคั่วมาสู่พ่อกินเด้อ แปลว่า ลูก (คนสุดท้อง) เอามะขามมาเร็ว พ่อจะทำให้เหลือแต่เม็ด (ในที่นี้คือ กินเนื้อมะขาม) หากพ่อทำให้แล้วก็เอาไปคั่วมาให้พ่อกินด้วยนะ หรือ ความหมายในเชิงสะอาด พ่อใหญ่บัติ เลากะมีลูกแล้วคือกัน พอดีเมียเลาบ่อยู่เลากะเลยเลี้ยงลูกผู้เดียว มื้อนั่นลูกเลาขี้ใส่ส่ง เลากะเลยต้องเอาไปซักให่มนันหล่อน สั่นแหลว แล้วกะล้างมือนำให่มันหล่อน คันบ่ล้างมันสิเหม็น แปลว่า ตาบัติก็มีลูกเหมือนกัน วันนั้นภรรยาแกไม่อยู่บ้าน ก็เลยให้แกเลี้ยงลูกคนเดียว วันนั้นลูกแกก็อุจจาระใส่กางเกง แกเลยต้องเอาไปซักให้มันสะอาด แล้วแกก็ต้องล้างมือด้วย หากไม่ล้างมันจะเหม็น บ่าวหน่อ เลาวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 69 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลูด

ภาษาอีสานคำว่า..หลูด
ความหมายตรงๆ ====>	หลุด คลายออก
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 17-10-2006 17:00:49	ตัวอย่าง หลูด หมายถึง ลักษณะที่เชือกซึ่งมัดไว้ คลายออกจนหลุด หรือ สิ่งที่ถูกล่ามไว้ หลุดจากการลามไปได้ พ่อใหญ่ดล เอาควายไปล่ามไว้เทิงโนน จากนั้น กะมานั่งโอ่นโหล่นซาเล่นกับน้องพอลล่าอยู่ใต้ต้นบักขาม เลาผูกเชือกบ่ดี เชือกกะเลยหลูด น้องพอลล่า กะเลยตกโอ่นโหล่นซา ก้นขี้ทั่ง... ขณะที่พ่อใหญ่ดลกำลังออยน้องพอลล่าอยู่นั้น ควายที่เลาล่ามไว้ กะหลูดไปกินกล้าขาเจ้า แค้นเกือบตาย กะยังว่า แปลว่า พ่อใหญ่ดล เอาควายไปล่ามไว้ที่ดอน จากนั้น ก็มานั่งชิงช้าเล่นกับน้องพอลล่าอยู่ใต้ต้นมะขาม แกผูกเชือกไม่ดี เชือกก็เลยหลุด ทำให้น้องพอลล่าตกชิงช้า ก้นกระแทกพื้น... ขณะที่พ่อใหญ่ดลกำลังโอ๋น้องพอลล่าอยู่นั้น ควายที่แกล่ามไว้ ก็หลุดไปกินข้าวกล้าคนอื่น ข้าวกล้าติดคอ เกือบตาย น้อ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 70 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลูโตน

ภาษาอีสานคำว่า..หลูโตน
ความหมายตรงๆ ====>	สงสาร
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ:: อิง เมื่อวันที่:: 10-01-2007 10:40:48	ตัวอย่าง หลูโตนสายตาเจ้าของ แปลว่า สงสารสายตาตัวเอง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 71 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หัน

ภาษาอีสานคำว่า..หัน
ความหมายตรงๆ ====>	1.เร็ว 2.หมุน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 13-02-2007 15:46:34	ตัวอย่าง หัน ที่แปลว่า เร็ว ใช้กับการเคลื่อนที่ที่เร็วๆ เช่น บ่าวหน่อเป็นคนแล่น \"หัน\" = บ่าวหน่อเป็นคนวิ่ง \"เร็ว\" ส่วน หัน ที่แปลว่าหมุน เช่น พ่อใหญ่บัติบ่เคยเห็นเฮลิคอปเตอร์ บัดลาวพาลูกไปเที่ยววันเด็ก เลยเห็น ลาวกะเลยตกใจฮ้องขึ้นว่า ป๊าด... บักปิ่นอีหยังสังมาใหญ่คักแท้ \"หัน\" กะแฮงคัก \"หัน\"เร็วกั่วบักปิ่นอยู่บ้านเฮาอีก แปลว่า พ่อใหญ่บัติไม่เคยเห็นเฮลิคอปเตอร์สักที แต่พอแกพาลูกไปเที่ยวงานวันเด็ก ก็เลยเห็น แกก็เลยตกใจร้องขึ้นว่า โอ้โฮ ....ใบพัดอะไรช่างมาใหญ่ซะเหลือเกิน\"หมุน\" แรงมาก \"หมุน\"เร็วกว่ากังหันลมอยู่บ้านเราอีก บักปิ่น=ใบพัด หรือ กังหันลม พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 72 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แหบ

ภาษาอีสานคำว่า..แหบ
ความหมายตรงๆ ====>	ใช้จะงอยปากชอนไช, ได้แดก
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 31-10-2006 08:37:04	ตัวอย่าง 1. แหบ คือลักษณะอาการที่สัตว์ซึ่งมีจะงอยปากแบนๆ เช่น เป็ด เป็นต้น ใช้จะงอยปากชอนไชหาอาหารตามดินที่เฉอะแฉะ โดยในขณะที่ชอนไช ก็จะทำปาก จั๊บๆๆๆๆๆ ไปด้วย อาการที่ทำปากจั๊บๆๆๆๆๆ ของเป็ด นี่แหละ เรียกว่า แหบ 2. แหบ อีกความหมายถึง คือ ได้แดก หรือ ได้มา หรือ หาได้ เช่น โฮ้ กะปอมมันอยู่สูงปานนี้ ถ้ายิงบ่แม่น บ่ได้แหบดอก แปลว่า โฮ้ กิ่งก่าอยู่สูงขนาดนี้ ถ้ายิงไม่แม่น ไม่ได้แดกหรอก มักผู้สาว กะกล้าๆ แหน่จักหน่อยตี้ล่ะ มัวแต่อายจั่งซี้ บอกได้เลย บ่ได้แหบดอก แปลว่า ชอบผู้หญิง ก็กล้าๆ หน่อยสิ มัวแต่อายแบบนี้ บอกได้เลย ไม่ได้แดกหรอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 73 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แหล่ง, ลูกแหล่ง

ภาษาอีสานคำว่า..แหล่ง, ลูกแหล่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ลูกน้อง, คนที่คอยรับใช้
อ้างอิงจังหวัด :: อีสานทั่วไป จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 27-11-2006 10:41:44	ตัวอย่าง แหล่ง หรือ ลูกแหล่ง หมายถึง ลูกน้อง, หรือ คนที่คอยรับใช้ บ่าวโอ๊ค ลูกซายกำนัน เป็นคนอันทพาลแล้วกะมีเงินหลาย ไปไสมาไสมีลูกแหล่งอ้อมข้างอ้อมแอว เพิ่นย้านคนมาจอบตัวหัวเพิ่น กะเลยต้องเอาลูกแหล่งยางนำก้นซุ๊มื้อ แปลว่า บ่าวโอ๊ค ลูกชายกำนัน เป็นคนอันทพาล และมีเงินเยอะ ไปไหนมาไหน มีลูกน้องข้างกาย แกกลัวคนแอบมาตัวหัว ก็เลยต้องเอาลูกน้องเดินตามก้นต้อยๆทุกวัน อ้อมข้างอ้อมแอว เป็นสำนวนอีสาน แปลว่า ล้อมรอบข้างกาย ไปไสมาไส คือ ไปไหนมาไหน (ไส คือ ที่ไหน) ยางนำก้น คือ เดินตามก้น ต้อยๆ คือ อาการเดินไม่ให้ห่าง บ่าวหน่อวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 74 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เอี้ยม

ภาษาอีสานคำว่า..เอี้ยม
ความหมายตรงๆ ====>	เรอ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-10-2006 10:46:49	ตัวอย่าง เอี้ยม หมายถึง เรอ หรือ การผายลมออกทางปาก ตัวอย่าง -มื่อแลงวานนี่ เฮ็ดงานมาเมื่อยๆ เมียฮอดเฮียน เปิดตู้เย็นหาเบียร์เย็นๆมาเปิดกิน กินเหมิดกระป๋องหนึ่ง \"เอี้ยม\" เอิ้กๆ มีแฮงคัก กะยังวา ความหมาย -เย็นเมื่อวาน ทำงานมาเหนื่อยๆเพลียๆ กลับถึงบ้าน เปิดตู้เย็นหาเบียร์เย็นๆมาเปิดกิน กินหมดไปกระป๋องหนึ่ง \"เรอ\" ออกมา สบายท้อง สบายตัวมากเลย ปล.ถ้าเป็นผู้หญิงเวลา เอี้ยม หรือเรอ ให้เอี้ยมเบาๆนะ โดยเฉพาะผู้สาว ถ้าเอี้ยมเสียงดัง คือจั่งตอนมหาบัติกินเบียร์ มันสิดูบ่งาม แม่ไม่ปลื้ม จบ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 75 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แอ้มแป๋

ภาษาอีสานคำว่า..แอ้มแป๋
ความหมายตรงๆ ====>	พึ่งพาอาศัย, รับฟรี, กินฟรี
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 26-10-2006 12:54:59	ตัวอย่าง แอ้มแป๋ ไม่รู้จะแปลเป็นภาษาไทยที่มีความหมายตรงๆ ว่าอย่างไรดี แอ้มแป๋ คือลักษณะการเกาะติดกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หรือบุคคลใดบุคคลหนึ่ง เพื่อพึ่งอาศัย เหมือนกับ กาฝากเกาะติดกับต้นไม้เพื่อดูดกินอาหาร ฉันใดฉันนั้น ดังนั้น จึงนำมาใช้เปรียบเทียบกับลักษณะที่คนรับของ กินฟรี หรือขอแบ่งของจากผู้อื่น เช่นประโยคว่า มื้อนี้ อ้ายหน่อไปงานพาแลงบ่อคับ... ว่าสิขอแอ้มแป๋ จักหน่อย นั่นหนา แปลว่า วันนี้ พี่หน่อจะไปงานพาแลงไหมครับ... ว่าจะฝากท้องกับพี่หน่อ สักหน่อย ( หรือหมายถึง ว่าจะขอติดรถไปด้วย ก็ได้) หมอนี้แมะ เงินกะมีหลาย ถ่าแต่แอ้มแป๋ผู้อื่น ฮู้จักซื้อกินเองแหน่แหม แปลว่า ไอ้หมอนี่ เงินก็มีมาก คอยแต่ขอกินกับคนอื่น รู้จักซื้อกินเองบ้างสิ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 76 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เฮ็ดหยัง

ภาษาอีสานคำว่า..เฮ็ดหยัง
ความหมายตรงๆ ====>	ทำอะไร
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 25-11-2006 14:56:54	ตัวอย่าง เฮ็ดหยังอยู่น้อ ฮู้บ่ ว่าไผคิดฮอด สายตาพออยากส่องซอด เห็นตลอดว่าน้องอยู่ไส กินข้าวหรือยัง อยากรู้จังว่าทำอะไร ตอนนี้เจ้าอยู่กับไผ ว่าละไป หรือยุ่งกับงาน...... แปลว่า ทำอะไรอยู่หนอ รู้ไหมว่าใครคิดถึง อยากตาทิพย์ เพื่อให้รู้ตลอดเวลาว่า เจ้าอยู่ใหน กินข้าวหรือยัง อยากรู้จังว่าทำอะไรอยู่ ตอนนี้เจ้าอยู่กับใคร หรือว่า ยุ่งอยู่กับงาน สั่นดอกหว้า
แก้ไขข้อมูล