ภาษาอีสาน วันละคำ

คำที่ 1 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กะโพก

ภาษาอีสานคำว่า..กะโพก
ความหมายตรงๆ ====>	ประทัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 12-09-2006 13:18:22	ตัวอย่าง ช่วงนี่ไกล้สิฮอดเดือนสิบเอ็ดแล้ว ไกล้สิออกพรรษา ยามมื่อแลงกะสิได้ยินเสียงเด็กน้อย จูด \"กะโพก\" ดังตู้มต้ามตู้มต้ามอยู่ หรือบางคนกะปล่อยโคมไฟขึ้นฟ้า ผู้ใหญ่กะให่บอกลูกบอกหลาน ว่าให่เล่น \"กะโพก\" อย่างระมัดระวัง อย่าสะดึกใส่กัน โดยเฉพาะ \"กะโพก\" สามเหลี่ยม มันแตกแฮงคัก หมายความว่า ช่วงนี้ก็ไกล้จะถึงเดือนสิบเอ็ดแล้ว ไกล้จะออกพรรษา ยามเวลาเย็นก็จะได้ยินเสียงเด็กๆ จุด \"ประทัด\" ดังตู้มต้ามตู้มต้ามอยู่ หรือบางคนก็ปล่อยโคมไฟขึ้นฟ้า ผู้ใหญ่ก็ให้บอกลูกบอกหลานหน่อนนะ ว่าให้เล่น \"ประทัด\" อย่างระมัดระวัง อย่าโยนใส่กัน โดยเฉพาะ \"ประทัด\" สามเหลี่ยม มันแตกรุนแรงมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 2 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า กับบาด

ภาษาอีสานคำว่า..กับบาด
ความหมายตรงๆ ====>	ทันทีทันได
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: ป้าหน่อย เมื่อวันที่:: 17-05-2010 20:59:00	ตัวอย่าง ตัวอย่าง : มื้อคืนฝนตกแฮง หลังคากะฮั่ว พอไปฮอดโกดัง เห็นแล้ว เจ็บหัวกับบาด เครื่องของลูกค้าลอยน้ำ เปียกคับทีบ จักสิแก้แนวได๋ แปลว่า : เมื่อคืนฝนตกหนัก หลังคาโกดังรั่ว ไปถึงเห็นของเท่านั้นแหละ ปวดหัวจิ๊ด ขึ้นมาทันที่ ข้าวของลูกค้า เปียกน้ำเสียหายหมด ปัญหาใหญ่ล่ะทีนี้
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 3 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แกน

ภาษาอีสานคำว่า..แกน
ความหมายตรงๆ ====>	แข็ง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: พอกะเทิน เมื่อวันที่:: 28-06-2008 00:37:32	ตัวอย่าง ตัวอย่าง ดินหม่องนี่แกนแฮง คำแปล ดินบริเวณนี้แข็งมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 4 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แข่ว

ภาษาอีสานคำว่า..แข่ว
ความหมายตรงๆ ====>	ฟัน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองบัวลำภู จากคุณ:: หลานพระตา เมื่อวันที่:: 21-12-2008 17:21:04	ตัวอย่าง ปวดแข่วแฮงๆเด้ แปลว่า ปวดฟันมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 5 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควย

ภาษาอีสานคำว่า..ควย
ความหมายตรงๆ ====>	โยก,โยกเยก,โคลงเคลง,
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-10-2006 14:27:38	ตัวอย่าง ควย ถ้าเป็นคำนาม จะหมายถึง ควาย หรือ กระบือ แต่ในที่นี้ ควย หมายถึง โยก โยกเยก โคลงเคลง เช่น -แข่วควย หมายถึง ฟันโยก -ลมพัดแฮงจนเสาเฮียนควย หมายถึง ลมพัดแรงจนทำให้เสาบ้านโยก -หัวควย หมายถึง หัวโยกหัวคลอน ตัวอย่างประโยค -บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปต่อยบักขามแป แต่ต้นบักขามแปมันสูงใช่ไม่คันก๋อต่อยบ่เถิง กะเลยพากันหาเกินไปก่ายขึ้น น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ขึ้น แต่อ้ายหน่อเลาย่านตก กะเลยบอกน้องกระแตจับเกินให่แน่นๆอย่าสะให่มัน \"ควย\" เด้อ เดี๋ยวอ้ายสิตก พะนะ แปลว่า -บ่าวหน่อพาน้องกระแตไปเก็บมะขามเทศ แต่ต้นมะขามเทศมันสูง ใช้ไม้ตะขอสอยไม่ถึง ก็เลยพากันหาไม้มาทำเป็นบันไดพาดปีนขึ้น ให้น้องกระแตเป็นคนจับ อ้ายหน่อเป็นผู้ปีน แต่อ้ายหน่อแกกลัวตก ก็เลยบอกน้องกระแตให้จับกระไดให้แน่นๆอย่าให้มัน \"โยก\" นะ เดี๋ยวอ้ายหน่อจะตก พะนะ หรือ -อ้ายซาญพาน้องตั๊กไปขี่รถสักกะยานเล่น อ้ายชาญเป็นคนถีบให่น้องตั๊กซ่อน สองคนมีแต่คนใหญ่ๆหนักหลายจนล่อสักกะยานลูกปืนแตก ล้อ \"ควย\" ก๊อกแล่ก ก๊อกแล่ก ไป หมายถึง -พี่ชาญพาน้องตั๊กไปขี่จักรยานเล่น พี่ชาญเป็นคนถีบให้น้องตั๊กเป็นคนซ้อนท้าย ทั้งสองคนมีแต่คนตัวใหญ่ๆน้ำหนักมากจนล้อจักรยานรับน้ำหนักไม่ไหวจนลูกปืนล้อแตก จนล้อ \"โคลงเคลง\" ไปมา ( ควย ในภาษาอีสาน เป็นคำสุภาพ แต่ในภาษาไทยกลาง มิทราบว่าแปลว่าอะไร)
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 6 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ควย

ภาษาอีสานคำว่า..ควย
ความหมายตรงๆ ====>	โยกเยก คอน ใกล้จะหลุด
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: บ่าวปื้อ เมื่อวันที่:: 26-07-2008 01:04:29	ตัวอย่าง ตัวอย่างเช่น อย่าควยแฮงหลายมันสิหลุดหั่นหนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 7 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คางกะไต

ภาษาอีสานคำว่า..คางกะไต
ความหมายตรงๆ ====>	คาง, ส่วนปลายของคาง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 08-07-2008 15:01:14	ตัวอย่าง คำว่า คางกะไต คือ คาง, ส่วนปลายของคาง มาดูตัวอย่างกันนะครับ สาวนางคนเก่า ปรกติแล้วเลาอาบน้ำอุ่นทุกมื้อ พอดีมื้อนี้เลาไปเที่ยวเชียงใหม่นั่นหนา หนาวกะหนาว น้ำอุ่นกะบ่มี เลยได้อาบตก พอตะอาบออกมาแล้ว เลาหนาวแฮงเห็นตะคางตะไกสั่น ง๊อกๆๆๆๆ เอาโลด แปล สาวนาง ปรกติแล้วแกเป็นคนรักสะอาด อาบน้ำอุ่นทุกวัน พอดีวันนี้แกไปเที่ยวเชียงใหม่ หนาวก็หนาว น้ำอุ่นก็ไม่มี เลยได้อาบน้ำตก พออาบเสร็จแล้วแกหนาวมากเห็นแต่ปลายคาง สั่น เสียงดัง ง๊อกๆๆๆๆ เลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 8 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คางกะไตค้าง

ภาษาอีสานคำว่า..คางกะไตค้าง
ความหมายตรงๆ ====>	ขากรรไกรค้าง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: หนุ่มสารคาม เมื่อวันที่:: 07-12-2010 21:01:25	ตัวอย่าง แม่ใหญ่สี หัวแฮงหลายจนเราคางกะไตค้าง แปลว่า แม่ยายสี หัวเราะอย่างแรงจนขากรรไกรค้าง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 9 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คิ่งนิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..คิ่งนิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่เคลื่อนไหว, หยุดนิ่ง, หยุดชะงัก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 08-07-2008 14:53:54	ตัวอย่าง คำว่า คิ่งนิ่ง คือ ไม่เคลื่อนไหว, หยุดนิ่ง ส่วนใหญ่ใช้กับคำว่า หยุด สาวนางเป็นสาวมาโดนแล้ว บ่ฮุ้สิไปไส ย้อนเลาบ่มีผู้บ่าวมาโดนแล้ว พอตะมาพ้อบ่าวก๊อฟแล้ว เลาจั่งเฮ้ดตาคิ่งนิ่งบัดเดียวนึง แปลว่า สาวนางแกเป็นสาวมานานแล้ว ไม่รู้จะไปทางไหน เพราะไม่มีแฟนหนุ่มมานาน พอแกมาเจอบ่าวก๊อฟแล้วก็ก็หยุดชะงัก ไม่ไหวติง อีกตัวอย่าง บ่าวหน่อขับรถเบนซ์คันงามมาอย่างแฮง พอตะพ้อหมานอนแลนตัดหน้ารถเลา เพิ่นเหยียบเบรค จึก อยู่บักคิ่งนิ่ง แปลว่า บ่าวหน่อขับรถเบนซ์คันงามมาอย่างเร็ว พอมาเจอหมาวิ่งตัดหน้ารถ แกเหยียบเบรคทันทัน รถหยุดไม่เคลื่อนไหวเลย สั่นดอกหว้า..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 10 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คิดต่อ

ภาษาอีสานคำว่า..คิดต่อ
ความหมายตรงๆ ====>	คาดหวัง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 24-10-2006 16:57:23	ตัวอย่าง คิดต่อ บางทีก็ออกเสียงเป็น คึดต่อ ก็มี อ้ายดล : พ่อใหญ่ชาญ เลาเป่าโหวดม่วน จนได้ฉายาโหวดเสน่หา แต่ว่า น้องกะแต บ่ต้องไปคิดต่อนำเลาดอก เลามีเมียแล้ว มา มา มานั่งใกล้ๆ อ้ายดลพี้ จั่งค่อยคิดต่อนำได้ พ่อใหญ่ชาญ : หืย อ้ายดลนั่นล่ะ แฮ่งคัก แฮงมีเทิงลูก เทิงเมีย อย่าไปเซียเลาเด้อหล่ากะแต มาหาอ้ายชาญพี้ น้องกะแต คิดต่อสิฟังโหวด อ้ายสิเป่าให้ฟัง คิดต่อสิกินข้าว อ้ายสิทอดไข่ให้กิน น้องกะแต : มัวเถียงกันอยู่หนั่นล่ะ บ่มีไผเป็นตาคิดต่อได้ดอก น้องกะแตไปหาอ้ายหน่อดีกั่ว จั่งค่อยเป็นตาได้คิดต่อ เนาะอ้ายหน่อเนาะ... ยืมเงินจักหมื่นสองหมื่นแหน่อ้ายหน่อ.... แปลว่า พี่ดล : พ่อใหญ่ชาญ แกเป่าโหวดเพราะ จนได้ฉายาโหวดเสน่หา แต่ว่า น้องกระแต อย่าไปคาดหวังอะไรกับแกเลยนะ แกมีเมียแล้ว มา มา มานั่งใกล้ๆ พี่ดลนี่ จึงจะคาดหวังได้ พ่อใหญ่ชาญ : เอ้อ พี่ดลนั่นแหละ ตัวดี มีทั้งลูกทั้งเมีย อย่าไปเชื่อแกนะน้องกระแต มาหาพี่ชาญดีกว่า น้องกระแตอยากฟังโหวด พี่ชาญจะเป่าให้ฟัง อยากกินข้าว พี่จะทอดไข่ให้กิน น้องกระแต : มัวแต่เถียงกันอยู่นั่นแหละ ไม่มีใครเป็นที่น่าคาดหวังได้ทั้งนั้นแหละ น้องกระแตไปหาพี่หน่อดีกว่า ค่อยเป็นที่น่าคาดหวังได้หน่อย เนาะพี่หน่อเนาะ.... ขอยืมเงินสักหมื่น สองหมื่นหน่อยนะพี่หน่อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 11 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า คูน, คูณ

ภาษาอีสานคำว่า..คูน, คูณ
ความหมายตรงๆ ====>	ถมให้สูงขึ้น, ยกระดับ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 26-03-2007 09:57:51	ตัวอย่าง คำว่า คูน หรือ คูณ เขียน ยังไง ก็อ่านให้เหมือนกันก็แล้วกันครับ ความหมายก็คือ การถมให้สูงขึ้น นั่นเอง มาดูตัวอย่างกันนะครับ เฮือนซานของพี่น้องซุมื้อนี้แฮงสิต่ำกั่วถนน ฝนตกมายามใด๋ น้ำท่วมซุปี ย่อนวาเพิ่นคูนถนนขึ้นให้มันสูงกั่วเฮือนเฮา คัน เฮาคูนดินเดิ่นเฮือนเฮาแข่งกับถนน กะสิสู่เพิ่นบ่ได้ดอก ขอยวา ทางทีดี เฮาคูนดินให้มันซ่ำถนนสิดีกั่ว บ่ต้องสูงกว่าถนนดอก แม่นบ่ เจ้าวา แปลว่า บ้านเรือนทุกวันนี้ของพี่น้องมันต่ำกว่าถนน ฝนตกมาตอนไหน น้ำท่วมบ้านถุกปี เพราะว่า ทางการท่านถมดินให้สูงกว่า บ้านของเรา หากเราถมดินบ้านเราแข่งกับถนน ก็จะสู้เขาไม่ได้ ผมว่า ทางที่ดี เรามาถมดินให้เท่ากับถนนพอดีดีกว่า ไม่ต้องสูงกว่าถนนหรอก จริงไหม คุณว่า อธิบายเพิ่มเติม ซุมื้อนี้ ==> ทุกวันนี้ สู่ ==> สู้ ซ่ำ หรือ ส่ำ ==> เท่ากัน เพียง ==> เท่ากัน (ใช่กับความสูง) วาสั่นดอก..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 12 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า งอนต่ิอ

ภาษาอีสานคำว่า..งอนต่ิอ
ความหมายตรงๆ ====>	ท้ายทอย
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 11:17:38	ตัวอย่าง ยามตีกัน คันว่าหน่ำใส่ง่อนต่อ แฮงสิเจ็บแฮง ย้อนเป็นหม่องตาย แปลว่า เวลาตีกัน ถ้ากระแทกเข้าท้ายทอย จะเจ็บหนัก เพราะเป็นจุดตาย/จุดสำคัญเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 13 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จ้อ

ภาษาอีสานคำว่า..จ้อ
ความหมายตรงๆ ====>	ไกล้,กระชั้นชิด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 06-08-2006 13:37:08	ตัวอย่าง ในความหมายของ จ้อ อาจหมายถึง ระยะทาง หรือระยะเวลา ก็ได้ หรือ อาจจะใช้การเล่นคำ เพื่อให้ความหมายมากขึ้น เช่น จ้อๆ ,จั้นจ้อ ตัวอย่างประโยค เช่น -บ่าวหน่อขับรถนำก้นรถแท๊กซี่ เข่าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่กะเบรค เฮ็ดให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแฮง จนน้องกระแตที่นั่งมานำหัวดวนไปข้างหน้า บ่าวหน่อลาวสูนหลาย กะเลยลงรถไปฮ้ายให่คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอีหยังวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคเอา \"จ้อๆ\" ไคแหน่ตั๊ว ข่อยเบรคทัน คันจั่งสั้นรถได้ตำดากกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่กะลงมาเถียงว่า \"เจ้ากะคือกันนั่นหละ ขับรถมา \"จ้อ\" ดากรถข่อยปานนี่ มันกะกดดัน สั่นตั๊ว\" แปลว่า -บ่าวหน่อแกขับรถตามก้นรถแท๊กซี่ เข้าไปในซอย อยู่ดีๆรถแท๊กซี่ก็เบรค ทำให้บ่าวหน่อต้องเหยียบเบรคอย่างแรง จนน้องกระแตที่นั่งมาด้วยหัวคะมำไปข้างหน้า บ่าวหน่อแกโมโหมาก ก็เลยลงรถไปด่าให้คนขับแท๊กซี่ว่า \"ขับรถภาษาอะไรวะ ขับอยู่ดีๆกะมาเบรคอย่าง \"กระชั้นชิด\" นี่ดีนะที่เราเบรคทัน ไม่งั้นรถได้ชนตูดกันแล้ว\" คนขับแท๊กซี่ก็ลงมาเถียงว่า \"คุณก็เหมือนกันนั่นหละ ขับรถมา \"ชิด\" ก้นรถฉันขนาดนี้ มันกดดัน รู้ไหม\" หรือ -บ่าวหน่อลาวมานั่งจ่มเรื่องผู้สาว ว่า ออกพรรษานี่ น้องกระแตกะสิให่ไปขอไปแต่งให้มันเรียบร้อย ลาวกะเลยคึดยากว่า มาบอกกัน \"จ้อๆ\" จั่งซี่ สิไปหาเงินค่าดองทันบ่น๊อ เวลากะ \"จั้นจ้อ\" เข่ามาซุมื่อ เทิงหมู่พวกกะสิว่าให่ ว่าบอกข่าวงานกินดอง \"จ้อ\" โพด ตัดชุดใหม่ใส่บ่ทัน แปลว่า -บ่าวหน่อแกมานั่งบ่นเรื่องแฟนสาวให้ฟังว่า ออกพรรษานี้ น้องกระแต ก็จะให้ไปสู่ขอ ไปแต่งงานให้มันเรียบร้อย แกก็เลยหนักใจว่า มาบอกกัน \"ไกล้ๆ\" อย่างนี้จะไปหาเงินค่าสินสอดทันไหม เวลาก็ \"กระชั้นชิด\" เข้ามาทุกที ทั้งเพื่อนฝูงก็จะว่าให้ ว่า มาบอกข่าวงานแต่งงาน \"กระชั้นชิด\" เกินไป ทำให้ตัดชุดใส่ไปงานไม่ทันเลย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 14 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จำปอก

ภาษาอีสานคำว่า..จำปอก
ความหมายตรงๆ ====>	มิดด้าม/สุด
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 12:28:16	ตัวอย่าง เบิ้นรถแบบจำปอก ให้มันแฮง-บีดคันเร่งแบบสุดคันเร่ง ใหม้ันแรง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 15 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า จู๋ไฟ

ภาษาอีสานคำว่า..จู๋ไฟ
ความหมายตรงๆ ====>	การขยับท่อนฟืนเข้าไปในเตาไฟเพื่อให้ไฟแรงขึ้น
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-06-2006 15:15:25	ตัวอย่าง จู๋ไฟ ไม่ใช่อันนั่นของไฟนะ อย่าคิดลึก จู๋ไฟ หมายถึง เมื่อเวลาไฟในเตาไฟไกล้ดับ เราก็ไปขยับท่อนฟืนเข้าไปในเตาให้ไฟมันแรงขึ้น ลักษณะการ\"จู๋ไฟ\" จะใช้สำหรับเตาที่ใช้ฟืน คำอื่นๆที่เกี่ยวกับกองไฟ เช่น -ดังไฟ----ก่อไฟ -มอดไฟ---ดับไฟ -ไฟมอด ---- ไฟดับ -จูดไฟ----จุดไฟ -อ่อยไฟ----การใช้วัตถุไวไฟมาช่วยให้ไฟติดง่านขึ้น -วีไฟ----การพัดลมเข้าไปในกองไฟเพื่อให้ไฟติดแรงขึ้น -จี่ไฟ----การเอาอะไรสักอย่างไปวางไว้บนถ่านไฟเพื่อให้สุก เช่น จี่ปลา จี่มันแจว -ไฟโฮง----ลักษณะถ่านไฟที่ติดไฟอย่างแรงกล้า ตัวอย่างเช่น พ่อใหญ่บัติบอกกับลูกสาวว่า \" ยามอี่หล่าเลิกโรงเรียนแล้วให่ฟ่าวไป \"ดังไฟ\" หนึ่งเข่าเด้อ คันไฟมันดังติดยากกะให่เอาฝาหม่อ \"วีไฟ\" ให่มันติด ถ่าไฟมันสิ \"มอด\" กะให่ \"จู๋\" ดู๋ๆ หนึ่งเข่าสุกแล้วกะให่เอาไฟใส่เตาถ่าน เอาถ่านใส่แล้วกะ \"วี\" ให้ไฟมัน \"โฮงๆ\" พ่อสิได้เอาปลาไป \"จี่\" แปลว่า คุณตาบัติบอกกับลูกสาวของแกว่า \" เมื่อลูกเลิกโรงเรียนแล้วให้รีบไป \"ก่อไฟ\" นึ่งข้าว ถ้าไฟมันติดยากก็ให้เอาฝาหม้อมา \"พัด\" ให้ไฟมันติด ถ้าไฟมันจะ \"ดับ\" ก็ให้เอาไฟยัดใส่บ่อยๆ พอนึ่งข้าวเสร็จแล้วก็ให้ก่อไฟที่เตาถ่าน แล้วพัดไฟให้ \"ไฟติดแรงๆ\" พ่อจะได้เอาปลาไปจี่กิน ซั่นตัว..
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 16 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซิด

ภาษาอีสานคำว่า..ซิด
ความหมายตรงๆ ====>	สะบัด,แกว่ง,กระตุก
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 07-07-2006 13:12:05	ตัวอย่าง ซิด โดยความหมาย ก็คือ สะบัด,แกว่ง,กระตุก มาดูตัวอย่างกันครับ มื้อนี้อ้ายเห็นหมาอีด่างมันคาบกระดูกมาแต่ตลาดพู้น คันมาฮอดตะพาน มันเห็นเงามีกระดูกใหญ่กว่า มันเลยซิดกระดูกนั่นทิ้ม แล้วกระโดดลงน้ำต้าม บัดเดี๋ยวนึง แปลว่า วันนี้พี่เห็นหมาอีด่าง มันคาบกรพดูกมาจากตลาด เมื่อมาถึงสะพาน มันเห็นเงามีกระดูกใหญ่กว่า มันเลยสะบัดกระดูกนั้นทิ้ง แลเวกระโดดลงน้ำ ไปเลย หรือ อ้ายกระบี่โลหิต เลาไปขุดกะปูอยูไฮนา ขุดไปได้บ่พอคาว เลากะเอามือจกฮูกะปู กะปูเลยงับเอามือเลา เอาตกคะมะอย่างแฮง แล้วเลาซิดบักใหญ่นึง ก้ามกะปูจั่งหลุดออกจากมือเลา พอคราวนึงมือเลาใคขึ้นใคขึ้น โปลกปก แปลว่า พี่กระบี่โลหิต แกไปขุดปูอยู่ท้องนา ขุดไปได้ไม่นานเท่าไหร่ แกก็เอามือล้วงไปที่รูปู ปูมือหนีบเอามือแก แกตกใจอย่างมาก แล้วแกก็สะบัดอย่างแรง ก้ามปูจึงได้หลุดออกจากมือแก สักพัก นิ้วมือแกเริ่มบวมขึ้นบวมขึ้น บวมจนน่ากลัว คำว่า ใค คือ บวม โปลกปก คือ ใหญ่ขึ้นอย่างน่ากลัว โป คือ ใหญ่ขึ้น พองขึ้น บวมขึ้น ลกปก คือ คำขยายอาการใหญ่ บ่าวหน่อเลาวาให้ฟัง
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 17 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ซุก

ภาษาอีสานคำว่า..ซุก
ความหมายตรงๆ ====>	ผลัก
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 19-06-2010 04:41:28	ตัวอย่าง อย่าซุกแฮงหลาย แปลว่า อย่าผลักแรงเกินไป
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 18 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เซา

ภาษาอีสานคำว่า..เซา
ความหมายตรงๆ ====>	หยุด พักผ่อน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: แดนอังคาร เมื่อวันที่:: 8/15/2001 3:49:57 AM	ตัวอย่าง มานั่งเซามีแฮงก่อน ค่อยเดินต่อ แปลว่า มานั่งพักเหนื่อยก่อน แล้วค่อยเดินทางต่อไป
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 19 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เซียบ

ภาษาอีสานคำว่า..เซียบ
ความหมายตรงๆ ====>	นอนหลับ,การนอนหลับระยะสั้นๆ,งีบหลับ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 30-10-2006 12:50:57	ตัวอย่าง เซียบ เป็นการนอนหลับระยะสั้นๆ อาจเป็นการ งีกหลับ เผลอหลับ แอบหลับ หรือนอนกลางวัน เช่น -มื่อนั่นข่อยนอนเว่ากันกับน่องพอลล่า เว่ากันไปเว่ากันมา ขั่น \"เซียบ\" ไปเลยกะยังว่า ฮู่เมี่ย ขึ่นมา น่องพอลล่าลักหนี ไปทางได๋แล่วบุ๊ แปลว่า -วันนั้นฉันนอนคุยกันกับน้องพอลล่า คุยกันไปคุยกันมา ฉันเผลอ \"หลับ\" ไปเลย รู้สึกตัวอีกที น้องพอลล่า แอบหนีไปไหนแล้วก็ไม่รู้ หรือ -มื่อคืนบ่าวหน่อไปหาเล่นเดิกไปหน่อย พอมาเฮ็ดงานกะเลยเหงานอน อยู่งึกๆอยู่ น้องตั๊กเห็นกะเลยคึดอยากหัว กะเลยเว่าว่า ไปไป อ้ายหน่อ ไป \"เซียบ\" จักหน่อยก่อนไป มันสิได้มีแฮงเฮ็ดงานต่อ แปลว่า -เมื่อคืนนี้บ่าวหน่อไปหาเที่ยวจนดึก พอมาทำงานตอนเช้าก็เลยง่วงหงาวหาวนอน น้องตั๊กเห็นก็แอบหัวเราะอยู่ในใจ บอกพี่หน่อ ให้ไป \"งีบ\" สักตื่นก่อน จะได้มีแรงมาทำงาน เป็นจั่งซี่ดู๋บ่น๊อ บ่าวหน่อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 20 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ดับแนว

ภาษาอีสานคำว่า..ดับแนว
ความหมายตรงๆ ====>	สูญพันธุ์
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 21-04-2010 09:10:28	ตัวอย่าง คำว่าดับแนว ใช้บ่อยมาก เมื่อเห็นสิ่งนั้นหายสาบสูญไปจากโลก จะเป็นความต้องการหรือไม่ก็ตาม มาดูตัวอย่างกันนะครับ สาวส่า : แม่ๆซุมื้อนี้ คือบ่ค่อยเห็นกบฮ้องโอ๊บๆคือจั่งแต่ก่อน แม่ : ซุมื้อนี้กบมันตายดับแนวไปเหมิดแล้ว ย้อนว่า มีน้ำโห่งกะพากันไปส่อนฮวก ส่อนเขียดน้อย ยามมีนำ้แหน่กะพากันไปใส่เบ็ดกบ ยามฮ้อนยามแห้งกะไปหากบไปขุดกบ สิให้มันบ่ดับแนวได้จั่งใด๋ ซุมื้อนี้คนแฮงหลาย หามาขายพร้อม สาวส่า : แม่นหละแม่ เห็นตะเขาขายกบเลี้ยงอยู่ตลาด ข่อยแหล่วคาวว่าสั่น แปลครับแปล สาวส่า : แม่ๆๆ ทำไมทุกวันนี้ไม่เห็นได้ยินเสียงกบร้อบ โอ๊บๆๆๆ เหมือนแต่ก่อน แม่ : ทุกวันนี้กบได้ตายสูญพันธุ์ไปแล้ว เพราะว่า ตอนมีน้องนองก็ไปช้อนหาลูกอ๊อดทั้งกบและเขียด ตอนมีน้ำก็ไปใส่เบ็ด ตอนหน้าร้อนก็ไปขุดกบ ไม่ให้สูญพันธุ์ได้ยังไง ทุกวันนี้คนมากขึ้น มีการหามาขายด้วย สาวส่า : ใช่แล้วแม่ เห็นเขาขายกบเลี้ยงที่ตลาด หนูรู้สึกว่ามีกลิ่นคาวๆค่ะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 21 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แดงฮูนฮูน

ภาษาอีสานคำว่า..แดงฮูนฮูน
ความหมายตรงๆ ====>	แดงจ้า แดงเพลิง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 06-11-2006 16:37:01	ตัวอย่าง แดงฮูนฮูน หรือบางทีออกเสียงว่า แดงฮวนฮวน คือแดงจ้า แดงเพลิง หรือแดงแบบมีประกาย เช่น ถ่านไม้แดงฮงดีคัก ไฟแดงฮูนฮูนเลย หมายถึง ถ่านไม้แดงไฟกล้าดีมาก ไฟแดงจ้าเลย ตาเว็นกำลังตกดิน สีแดงฮูนฮูน หมายถึง ดวงอาทิตย์กำลังตกดิน สีแดงจ้า ไปไต้อึ่ง แยงไฟไปถืกตางูเห่า ตาแดงฮูนฮูน เป็นตาย่าน หมายถึง ไปส่องอึ่ง ส่องไฟไปโดนตางูเห่า ตาแดงเพลิง น่ากลัว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 22 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ต่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ต่ง
ความหมายตรงๆ ====>	1.การรอง 2.การดักสัตว์น้ำจากน้ำที่ไหลโดยใช้อวน 3.ใหญ่พอสมควร 4.ลักษณะนามของผ้าถุงหรือสะโหร่ง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 10-06-2006 11:12:45	ตัวอย่าง 1. ต่ง แปลว่า การรอง เช่น -ฝนตกแฮงแล่ว อีหล่าเอาคุไป \"ต่ง\" น้ำฝน ไปใส่แอ่งไว่ถ่ากินแหน่ =ฝนตกหนักแล้ว หนูเอาถังไป \"รอง\" น้ำฝน ไปใส่หม้อดินไว้ดื่ม หน่อยนะ -บ่าวหน่อเห็นรูปน้องกระแตตอนถ่ายแบบแล้ว น้ำลายเหยียยโหยดๆอยู่นั่น เอามือ \"ต่ง\" ไว่แหน่เด้อ เดี๋ยวน้ำลายสิย้อยลงถ่วยป่นเด้ =บ่าวหน่อมองเห็นรูปน้องกระแตตอนถ่ายแบบแล้ว น้ำลายไหลย้อยเลยนะนั่น เอามืด \"รอง\" ใว้หน่อยนะ เดี๋ยวน้ำลายจะหยดลงถ้วยป่นนะ 2.ต่ง แปลว่า การดักสัตว์น้ำ เช่น -เวลาน้ำมาก ล้นท่างน้ำ ให้เอาดางไป \"ต่ง\" เอากุ้ง เอาซิว มาใว่เฮ็ดส้มปลาน้อยแหน่เด้อ =เวลาน้ำหลาก น้ำล้นทางน้ำไหล ให้เอาอวนไป \"ดัก\" เอากุ้ง เอาปลาซิว มาใว้ทำปลาจ่อมหน่อยนะ ** การ ต่ง จะใช้กับน้ำที่ไหลเท่านั้น อาจจะใช้คำว่า ต่งดาง ต่งปลา ต่งกุ้ง แต่ถ้าเป็นการดักสัตว์น้ำในบริเวณน้ำนิ่ง จะไม่ใช่คำว่า ต่ง 3. ต่ง แปลว่า ใหญ่พอสมควร มักจะใช้กับวัตถุที่มีลักษณะกลม เช่น ผลไม้ต่างๆ ไข่ หรือ หำ เป็นต้น เช่น -พ่อใหญ่บัติบอกเมียว่า บักสีดาอยู่ต้นหลังบ้าน มีตะหน่วย \"ต่งๆ\" แล้ว แมสูเก็บไปวัดแหน่เด้อ มื่ออื่น =คุณตาบัติบอกแก่ภรรยาว่า ฝรั่งที่อยู่ต้นหลังบ้าน ลูกมัน \"โตพอสมควร\" แล้วนะ พรุ่งนี้ให้คุณเก็บไปใส่บาตรที่วัดหน่อยนะ -พ่อใหญ่หน่อฮ่ายให่เด็กน้อยว่า เด็กน้อยหมู่นี่ หำ \"ต่ง\" ไป่หนิ สังมาดื้อแท่ เดี๋ยวสิจับไปตอนให่เหมิดเลย =คุณตาหน่อดุให้เด็กๆว่า เด็กพวกนี้ อัณทะ \"โต\" หรือยัง ทำไมซุกซนจังเลย เดี๋ยวจับไปทำหมันให้หมดเลย 4.ต่ง เป็นคำลักษณะนามของ ผ้าถุง ผ้าสะโหร่ง เช่น -สิ่นไหม 3 ต่ง -ผ่าสะโหร่ง ต่ง หนึ่ง สิ่นหมี่ 5 ต่ง เป็นต้น เป็นตอ เป็นใบ เป็นหน่วย....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 23 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตะกี้

ภาษาอีสานคำว่า..ตะกี้
ความหมายตรงๆ ====>	เมื่อก่อน
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 00:42:02	ตัวอย่าง เป็นศัพท์โบราณส่งตรงจากฝั่งลาวแปลว่า เมื่อก่อน เช่น สมัยตะกี้ พ่อเฮาเลาคักอยู่เด๊ เลาขี่รถบักแฮง-เมื่อก่อนพ่อเราเฟี้ยวอยู่นะ ขับรถโคตรเร็ว+แรงตะหาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 24 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ตำ

ภาษาอีสานคำว่า..ตำ
ความหมายตรงๆ ====>	การชน การกระทบ การซูนที่แฮงๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 8/16/2001 5:34:30 AM	ตัวอย่าง มื้อนี้ ข่อยถูกรถตำมา โอ้ยเจ็บแฮงหลาย แปลว่า วันนี้ ข่อย(ผม) โดนรถชนมา เจ็บปวดมาก ซั่นดอกว้า......
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 25 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โตน

ภาษาอีสานคำว่า..โตน
ความหมายตรงๆ ====>	กระโดด , กระโจน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: บักต๊อก เมื่อวันที่:: 21-07-2007 10:32:59	ตัวอย่าง โตอย่างเด้อ :- อ้ายหน่อ กับ อ้ายบัติ มักไปโตนน้ำห้วยดีแท้ๆ ผู้เฒ่าซุ้มนี้ เว่ายากอีหลี้ บอกว่ามันสิเป็นไข้ กะบ่ยอมเชียกันเลย แฮงเฒ่าแฮงเว่ายาก แปล :- พี่หน่อกับพี่บัติ ชอบไปกระโดนน้ำในห้วยจริงๆ คนแก่นี้บอกยาก ดื้อ เดี๋ยวจะเป็นไข้ ก็ไม่ยอมฟัง ยิ่งแก่ยิ่งดื้อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 26 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทำ

ภาษาอีสานคำว่า..ทำ
ความหมายตรงๆ ====>	กระทืบ , การใช้ฝ่าเท้ากระแทก,ถีบ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-09-2007 22:18:06	ตัวอย่าง ทำ เป็นลักษณะ ของการใช้เท้ากระทืบ กระแทก เช่น -น้องพอลล่า เคียดให่แม่ เพราะว่าแม่บ่ให่ไปเบิ่งบ่าวหน่อเล่นคอนเสิร์ต กะเลยย่าง \"ทำ\" แป้นเฮือน ดังตื้มๆปานแป้นสิหลู เอาโล้ด แปลว่า -น้องพอลล่า โกรธให้คุณแม่ที่ไม่อนุญาตให้ไปดูคอนเสิร์ตของบ่าวหน่อ ก็เลยเดิน \"กระทืบ\" ไม้กระดานบ้านประชดแม่ เสียงดังโครมๆจนเหมือนกระดานบ้านจะถล่มไปเลย หรือ -มื่อคืนมหาบัติลาวไปหาเล่น หาเที่ยวเดิก กลับมาเฮือนเมียลาวเคียดแฮง กะเลยถืกเมียใช้ตีน \"ทำ\" บักแอว จนแอวเค่น เกือบตาย พะนะ แปลว่า -เมื่อคืนที่ผ่านมา มหาบัติแกไปเที่ยวมาจนดึกดื่น กลับมาถึงบ้าน ภรรยาแกโมโหมาก ก็เลยใช้เท้า \"กระแทก\" เข้าที่เอว จนเอวเคล็ด เกือบตาย พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 27 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แทว

ภาษาอีสานคำว่า..แทว
ความหมายตรงๆ ====>	บ.(บุพบท) แนว, ทิว
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ:: สาวส่า เมืองยโส เมื่อวันที่:: 12-05-2010 10:15:37	ตัวอย่าง (อ้างอิงจาก เรื่องสั้นอีสานฯ ของบ่าวปิ่นลม พรหมจรรย์ คืนลมแฮง ตื่นเช้ามาเห็นกิ่งก้านของต้นไม้ แทว ห้วยกลางท่งขาดเป็นล่าว แปลว่า เมื่อคืนลมแรง ตื่นเช้ามาเห็นกิ่งก้านต้นไม้ตามแนวห้วย(คลอง) กลางทุ่งหักขาดไปเป็นแถบ ๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 28 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า นาแกน

ภาษาอีสานคำว่า..นาแกน
ความหมายตรงๆ ====>	พื้นนาแข็ง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: หนุ่มสารคาม เมื่อวันที่:: 07-12-2010 21:10:41	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ปวงเราดำนาย้อนจั้ก จั้ก เพราะว่านาเราแกนแฮง พ่อใหญ่ป่วงปักดำนาเต้นจั้ก จั้ก เพราะว่าพื้นที่นาพื้นดินแข็งมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 29 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่ถืกคีง

ภาษาอีสานคำว่า..บ่ถืกคีง
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่พอใจ
อ้างอิงจังหวัด :: หนองบัวลำภู จากคุณ:: หลานพระตา เมื่อวันที่:: 02-06-2009 19:17:16	ตัวอย่าง มาบ่ถืกคีงเพิ่นนี่แฮงแท้หนอ ไม่พอใจคนนี้จริงๆ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 30 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า บ่หันบ่แฮง

ภาษาอีสานคำว่า..บ่หันบ่แฮง
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่ค่อยแข็งแรง เจ็บป่วยอยู่เรื่อย
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 09-09-2010 12:05:58	ตัวอย่าง ป้าเผิ่นบ่หันบ่แฮงปานใด๋ แปลว่า ป้าแกไม่ค่อยแข็งแรงเท่าไร
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 31 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป่องเอี้ยม

ภาษาอีสานคำว่า..ป่องเอี้ยม
ความหมายตรงๆ ====>	หน้าต่าง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวร้อยเกิน เมื่อวันที่:: 08-04-2007 15:43:06	ตัวอย่าง อีหล่า ลมพัดแฮ้งแฮง ปิดป่องเอี้ยมให่แม่แหน่ แปเด้นี่ : โอ้ลูกรัก(ผู้หญิง) ลมพัดแรงเหลือเกินปิดหน้าต่างให้แม่ที ท่อนี่แหละ...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 32 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ป้าน

ภาษาอีสานคำว่า..ป้าน
ความหมายตรงๆ ====>	ก. ขุด(ดิน) ขึ้นมาทับหรือถม ( เป็นกริยาใช้เฉพาะการขุดดินทับถมให้เป็นคันนา)
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ:: สาวส่า เมืองยโส เมื่อวันที่:: 12-05-2010 08:58:06	ตัวอย่าง เมื่อคืนฝนตกแฮงจนคันแทนาขาดหลายป่อง เช้านี้พ่อใหญ่ค้ำเลยแบกบักจกไปหาป้านคันแทนาม่องขาด เมื่อคืนนี้ฝนตกหนักจนคันนาขาดหลายจุด เช้านี้พ่อใหญ่ค้ำเลยแบกจอบไปเดินขุดดินถมคันนาที่ขาด
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 33 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นตาอยากหัว

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นตาอยากหัว
ความหมายตรงๆ ====>	น่าขำ
อ้างอิงจังหวัด :: อุดรธานี จากคุณ:: บ่าวเดช เมื่อวันที่:: 14-07-2007 16:53:10	ตัวอย่าง เป็นตาอยากหัว คือ น่าขำ มาจาก 2 คำ คือ คำว่า เป็นตา และคำว่า อยากหัว เป็นตา คือ น่า เช่น เป็นตากิน คือ น่ากิน เป็นตางึด คือ น่าอัศจรรย์ใจ อยากหัว แปลว่า อยากหัวเราะ ก็คือ ขำนั่นเอง อ้ายบัติ เว้านิทานเป็นาอยากหัวแฮง แปลว่า พี่บัติ เล่านิทานน่าขำมาก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 34 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เป็นลาว ,เป็นล่าว

ภาษาอีสานคำว่า..เป็นลาว ,เป็นล่าว
ความหมายตรงๆ ====>	ไปตามๆกัน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 12-08-2006 12:07:55	ตัวอย่าง คำนี้เขียนไม่ถูก เพราะการออกเสียงมันไม่เหมือนกับการเขียนภาษาไทย ลองออกเสียงเอาเองเด้อ ตัวอย่าง -มื่อคืนนี่พายุฝนตกแฮง ลมกะแฮงคัก ยามมื่อเซ่าขึ่นมา เหลียวออกไปนอกท่ง ต้นไม้ล้ม \"เป็นลาว\" เหลียวไปทางนา น้ำกะมาก เฮ็ดไห่ คันแทขาดโสก \"เป็นล่าว\" คือกัน แปลว่า -มื่อคืนนี้พายุฝนตกหนัก ลมแรงมาก ตอนเช้าขึ้นมา มองออกไปที่ชายทุ่ง ต้นไม้โค่นล้ม \"ไปตามๆกัน\" มองไปที่ทุ่งนา น้ำก็หลาก ทำให้คันนา ขาดโสก \"ไปตามๆกัน\" หรือ -ปีนี้อยู่เฮือนเลี้ยงไก่ไว่บักหลาย ว่าสิเอาไว้ต้มสู่หมู่กินยามหมู่มายามสั่นดอก แต่พอเข่าหน้าฝนมา ไก่กะพากัน เป็นพาก ตาย \"เป็นลาว\" เป็นตาเสียดายคัก แปลว่า -ปีนี้ที่บ้านเลี้ยงไก่ไว้เยอะ ว่าจะเอาไว้ต้มกินกับเพื่อน เวลาเพื่อนมาเยี่ยม แต่พอเข้าหน้าฝนมา ไก่ก็พากันเป็นโรคห่า ตาย \"เป็นเบือ\" น่าเสียดายมาก พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 35 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เปิง

ภาษาอีสานคำว่า..เปิง
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะอาการเปิดออก กระพือออก
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 02-09-2010 18:30:43	ตัวอย่าง ตัวอย่าง มื้อคืนลมแฮงคัก จนสังกะสีเฮือนเปิงหลายแผ่น แปล เมื่อคืนนี้ลมแลงมาก เล่นเอาแผ่นสังกะสีบ้านเปิดออกหลายแผ่นทีเดียว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 36 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โปด

ภาษาอีสานคำว่า..โปด
ความหมายตรงๆ ====>	พัง
อ้างอิงจังหวัด :: เพชรบูรณ์ จากคุณ:: เมืองหล่ม เมื่อวันที่:: 29-02-2008 13:36:01	ตัวอย่าง บ๊านข้อย เฮียนโปดบด ลมมันแฮงโพด แฮงว่า บ้านเราพังเลย ลมมันแรงมากเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 37 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ผ่าแพอีโป้,ผ่าอี่โป้

ภาษาอีสานคำว่า..ผ่าแพอีโป้,ผ่าอี่โป้
ความหมายตรงๆ ====>	ผ้าขาวม้า same meaning as ผ้าด้าม,ผ้าแพรด้าม
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบรี่โลหิต เมื่อวันที่:: 30-09-2006 14:03:23	ตัวอย่าง ผ้าแพรอี่โป้ หรือ ผ้าอี่โป้ มีความหมายว่า ผ้าขาวม้า ซึ่ง อาจเรียก ผ้าด้าม หนือผ้าแพรด้าม ได้เช่นกัน ตัวอย่าง บ่าวหน่อ: โฮ้ พ่อใหญ่บัติ คือเป็นตาสิเย็นมีแฮงเนาะ ย่างแก้เสี่ย \"ผ่าแพอีโป้\" พาดบ่า สิไปไสน้อ พ่อใหญ่บัติ: กะเย็นดีอยู่ดอก แม่เขาบักหำน้อยเฮ็ดแนวกินให่กินอิ่มโพด กะเลยว่าสิหาย่างเล่นเลาะบ้าน ให่เข่าลงแข้งลงขา ซะเกิ่น จั่งค่อยสิไปหาหม่องปู \"ผ่าอีโป้\" นอนเสริมเย็น สั่นดอก ความหมาย บ่าวหน่อ: โอ้โห คุณตาบัติ คงจะเย็นดีมีความสุขมากนะครับ เดินไม่ใส่เสื้อเอา \"ผ้าขาวม้า\" พาดไหล่ จะไปไหนรึ คุณตาบัติ: ก็เย็นดีอยู่หรอก แม่บ้านอาหารกินให้กินอิ่มเกินไป ก็เลยว่าจะเดินเล่นรอบหมู่บ้าน ให้ข้าวย่อยสักหน่อย เสียก่อน ค่อยจะไปหาที่เหมาะๆปู \"ผ้าขาวม้า\" นอนพักผ่อน ซักหน่อย แม่เขาบักหำน้อย= เป็นคำที่ใช้เรียกภรรยาที่บ้าน เข่าลงแข้งลงขา = อาหารเริ่มย่อย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 38 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฝน (ลักษณะของฝน)

ภาษาอีสานคำว่า..ฝน (ลักษณะของฝน)
ความหมายตรงๆ ====>	แสดงลักษณะของฝน เกี่ยวกับฝน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 05-10-2006 13:34:41	ตัวอย่าง ฝน ในที่นี้ ไม่ได้แปลว่า ลับคม ฝนที่แปลว่า ลับคม ได้มีการนำเสนอไปแล้ว ในที่นี้จะขอเสนอคำที่เกี่ยวข้องกับฝน เช่น -ฝนริน หมายถึง ฝนตกปรอยๆ หรือ ฝนพรำ -ฝนเอี้ยน ,ฝนเซา หมายถึง ฝนหยุดตก -ฝนตกฮำ ,ฝนฮำ หมายถึง ฝนตกใส่ หรือ เปียกฝน -ฝนแฮง หมายถึง ฝนตกหนัก (จริงนะเธอ โอ๊ะ) -ฝนหวิด หมายถึง ฝนหมดฤดู หรือ สิ้นหน้าฝน -ฝนตกหัวปี หมายถึง ฝนตกเร็วก่อนที่ฤดูฝนปกติ -ฝนหล่า หมายถึง ฝนมาช้ากว่าฤดูฝนปกติ -ฝนแล่น หมายถึง ฝนที่ตกๆหยุดๆ เหมือนฝนวิ่งผ่านไป -ฝนฮึม หมายถึง ฝนตกทั้งวันทั้งคืน ทำให้ชื้นแฉะไปหมด -ฝนตกแฮงจนฟ้าสิหลู หมายถึง ฝนตกหนักปานฟ้าจะถล่ม -ฝน ธนสุนทร หมายถึง ฝน ธนสุนทร เอ๋า เอาสำนี่ก่อนเนาะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 39 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฝนฮึม

ภาษาอีสานคำว่า..ฝนฮึม
ความหมายตรงๆ ====>	ฝนตกชุก,ฝนตกบ่อย,ตกทั้งวันทั้งคืน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 26-08-2006 23:26:40	ตัวอย่าง ช่วงนี้ เดือนสิงหาคม ช่วงพายุฝนเข้า มักจะได้ยินผู้เฒ่าผู้แก่ พูดคำว่า \"ฝนฮึม\" บ่อยๆ เช่น -ฮอดยามไกล้บุญข้าวสากมายามได๋ \"ฝนกะฮึม\" อยู่ตลอด พ่องตกแฮงพ่องตกริน อยู่เหมิดมื่อ ถนนหนทางกะเปียกกะจื้น แต่กะยังไคกว่าหว่างเดือนที่แล้วอยู่ตี๊ จั่งแม่นแล้งคัก พากันดำนาผง สักหลุ่งอยู่วะสั่น ไคแหน่ ดำนาผงไว้แล้ว มาฮอดเดือนนี้ มี \"ฝนฮึม\" มาใส่ พอต้นข้าวได้ซื่น ได้แตกกออยู่ แปลว่า -พอถึงไกล้ช่วงบุญข้าวสากมาเมื่อได \"ฝนก็ตกชุกทั้งวัน\" ทั้งตกหนักสลับกับตกปรอยๆอยู่ทั้งวัน ถนนหนทางก็เปียกแฉะ แต่ก็ยังดีกว่าเดือนที่ผ่านมาอยู่หรอก มันแห้งแล้งมาก ได้แต่ดำนาที่ไม่มีน้ำ ใช้ไม้จิ้มผืนนา แล้วก็ดำเอา ก็ยังดีนะที่ดำนาแบบแห้งๆไว้ พอมาถึงเดือนนี้มี \"ฝนตกชุก\" ลงมาใส่ พอต้นข้าวได้ชุ่มชื้น ได้แตกกอบ้าง วะสั้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 40 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า พูด

ภาษาอีสานคำว่า..พูด
ความหมายตรงๆ ====>	1.เป่าของที่อยู่ในปากให้กระจายออกมา 2. ส่วนที่แบ่งออกเป็นกองๆ
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 29-05-2006 16:58:12	ตัวอย่าง 1. ขณะกำลังนั่งล้อมวงกินข้าวแลงอยู่นั่น... พ่อใหญ่ดลเลาเว้านิทานก้อม เป็นตาอยากหัวคัก ทิดหน่ออดหัวบ่ได้ หัวร่ออยากแฮง พูดข้าวออกมาเต็มหน้าพ่อใหญ่ดลเลย แปล... ขณะกำลังนั่งล้อมวงกินข้าวเย็นอยู่นั้น... พ่อเฒ่าดลแก่เล่านิทานขำขันได้ตลกมาก ทิดหน่ออดขำไม่ได้ หัวเราะออกมาดังๆ เป่าข้าวในปากออกมาเต็มหน้าพ่อเฒ่าดล 2. หลังจากปาดซิ้นงัวแล้ว เพิ่นกะแบ่งซิ้นออกเป็นพูดๆ ขายพูดละ50บาท แปล... หลังจากชำแหละเนื้อวัวแล้ว เขาก็แบ่งออกเป็นกองๆ ขายกองละ 50 บาท
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 41 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เพิง

ภาษาอีสานคำว่า..เพิง
ความหมายตรงๆ ====>	เผยอ, เผยอขึ้น
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น จากคุณ:: มังกรเดียวดาย เมื่อวันที่:: 19-01-2007 11:40:29	ตัวอย่าง เพิง ในที่นี้เป็นคำกิริยา หมายถึงลักษณะที่สิ่งของแบนๆ เช่นสังกะสี หรือกระดาษเป็นต้น เปิดเผยอออก แง้มเผยอออก แต่ยังไม่หลุดออก เช่น สังกะสีเพิง หมายถึง สังกะสีมุงหลังคา เผยอขึ้น อาจจะเพราะตะปูหลุดตรงขอบ แล้วลมพัดให้สีงกะสีเผยอขึ้น ตัวอย่างประโยค มื้อคืนลมพัดแฮงคัก จนสังกะสีเพิง แปลว่า เมื่อคืน ลมพัดแรงมาก จนสังกะสี(มุงหลังคา) เผยอขึ้น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 42 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แพง

ภาษาอีสานคำว่า..แพง
ความหมายตรงๆ ====>	หวง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 11/10/2544 18:08:48	ตัวอย่าง นางเอย...อ้ายมาฮักแพงเจ้าแฮงๆ แปลว่า น้องนางเอ๋ย พี่นี้ทั้งรักทั้งหวงเจ้ามากเลยนะ วาสั่นดอก....
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 43 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โพดแฮง

ภาษาอีสานคำว่า..โพดแฮง
ความหมายตรงๆ ====>	เกินไปจนน่าเกลียด
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: บ่าวหล่า เมื่อวันที่:: 16-12-2006 09:57:27	ตัวอย่าง อีหล่านิคือเอาของไปหลายแท้โพดแฮงน๊อ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 44 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฟด

ภาษาอีสานคำว่า..ฟด
ความหมายตรงๆ ====>	การเดือด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เจ้าเก่า เมื่อวันที่:: 12/28/2001 12:05:19 AM	ตัวอย่าง เจ้าอย่าเปิดไฟแฮงหลาย แกงฟดแล้ว แปลว่า ท่านอย่าเร่งงไฟให้รงนัก แกงเดือดแล้ว วาสั่นดอก...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 45 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มักจ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..มักจ่ม
ความหมายตรงๆ ====>	ชอบบ่น/ขี้บ่น
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 31-07-2010 01:07:32	ตัวอย่าง แม่เลาแฮงมักจ่มอยู่เรื่อย แปลว่า แม่ยิ่งชอบบ่นอยู่เรื่อย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 46 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มิดซีลี

ภาษาอีสานคำว่า..มิดซีลี
ความหมายตรงๆ ====>	เงียบสนิท,เงียบกริบ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 31-08-2006 17:35:42	ตัวอย่าง น้องแอ็ดเพิ่นย้านผีแฮง บ่กล้ายางไปใส เพราะว่ามันมิดซีลี แปลว่า น้องแอ็ดแกกลัวผีมาก ไม่กล้าเดินไปไหน เพราะว่ามันเงียบสนิท เงียบกริบมาก สั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 47 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มีแฮง

ภาษาอีสานคำว่า..มีแฮง
ความหมายตรงๆ ====>	สบาย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 3/5/2002 11:25:14 PM	ตัวอย่าง บ่ได่พ้อหน้ากันโดน เจ้าคือสิอยู่ดีมีแฮงคือเก่าอยู่เน๊าะ แปลว่า ไม่ได้เจอกันนาน คุณคงอยู่สุขสบายเหมือนเดิมนะ วาสั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 48 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า มีแฮง

ภาษาอีสานคำว่า..มีแฮง
ความหมายตรงๆ ====>	ดี..รู้สึก...รู้สึกสะบายทั้งตัว
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: ซอสะอื้น เมื่อวันที่:: 19-05-2010 21:40:34	ตัวอย่าง มื่อนี้มีคนเหยียบแอวให้ฮู้สึกว่ามีแฮงโตคักๆๆๆๆๆๆๆๆ จากคนสารคาม.... ลำเต้ย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 49 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เยา

ภาษาอีสานคำว่า..เยา
ความหมายตรงๆ ====>	ร่อแร่,เหนื่อยล้าอ่อนแรง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 01-06-2006 10:30:17	ตัวอย่าง 1.\"กุ้งที่เฮาเอามาเฮ็ดก้อยกุ้ง มันบ่ทันตาย เต้นโด่งเด่งโด่งเด่ง สิออกถ้วยอยู่นั่น ให่เจ้าเอาจาน งุมถ้วยมันไว่สาก่อน ให่มัน \"เยา\" สาก่อน จั่งค่อยเปิดออกกิน\" หมายความว่า \" กุ้งที่เราเอามาทำกุ้งเต้น มันยังไม่ตาย มันกำลังจะเต้นออกนอกถ้วย ให้คุณเอาจาน ครอบ ถ้วยไว้ก่อน ให้มัน \"ร่อแร่\" ก่อน ค่อยเปิดออกรับประทาน\" 2.คู่ซิงซนะเลิศ คุตบอลเอฟเอคัพ เล่นจนครบเก้าสิบนาทีแล้ว กะยังหาผู้ซนะบ่ได้ ต้องต่อเวลาออกไปอีก สามสิบนาที เฮ็ดให่นักคุตบอล ทั้งสองข้าง เหมิดแฮง \"เยา\" ไปตามๆกัน โดยเฉพาะ บักเจอหลาด \"เยา\" คักกั่วหมู่ จน บีแข้งปั้น นอนกลิ้งเกียกดิน พุ่นหละ แปล่า คู่ชิงชนะเลิศฟุตบอลเอฟเอคัพ เล่นจนครบเก้าสิบนาที ก็ยังหาผู้ชนะไม่ได้ ต้องต่อเวลาออกไปอีกสามสิบนาที ทำให้นักฟุตบอลทั้งสองทีม \"เหนื่อยล้าหมดแรง\" ไปตามๆกัน โดยเฉพาะสตีเฟ่น เจอร์หลาด \"ร่อแร่\" มากกว่าเพื่อน จน ขาเป็นตะคริว นอนเกลือกกลิ้งในสนาม บีแข้งปั้น = ขาเป็นตะคริว
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 50 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โย๋

ภาษาอีสานคำว่า..โย๋
ความหมายตรงๆ ====>	ไม่เต็มที่, ทำอะไรไม่เต็มกำลัง, การยึกยัก, ค้างๆคาๆ, ยั้งมือ
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 02-03-2007 14:29:09	ตัวอย่าง คำว่า โย๋ คือ ไม่เต็มที่, ทำอะไรไม่เต็มกำลัง, การยึกยัก, ค้างๆคาๆ, ยั้งมือ มาดูตัวอย่างกันนะครับ บ่าวสำน้อย เลาเป็นนักมวย แฮงเลาหลายบักขนาด มื้อวาน ตอนตีมวย เลาโย๋ไว้ซือๆเด๊ะ บ่จั่งซั่น คู่ซกเลาตายคามือแล้ว แปลว่า หนุ่มน้อยแกเป็นนักมวย แกมีแรงเยอะมาก เมื่อวานตอนแกชกมวย แกยั้งมือชก ไม่เต็มที่เฉยๆนะ ไม่อย่างนั้น คู่ชกของแก ตายคาที่แล้ว สั่นดอกหว้า
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 51 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ส่วยคิง

ภาษาอีสานคำว่า..ส่วยคิง
ความหมายตรงๆ ====>	ล้างเนื้อล้างตัว
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ:: รุทธิ์ (อีเกียแดง) เมื่อวันที่:: 03-09-2010 21:45:47	ตัวอย่าง ตัวอย่าง เฮ็ดงานมาเมื่อยๆ ได้ส่วยคิงคือสิมีแฮงเนาะ แปล ทำงานกลับมาเหนื่อยๆ ได้ล้างเนื้อล้างตัวคงจะรู้สึกดีและสดชื่น
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 52 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สอนควม

ภาษาอีสานคำว่า..สอนควม
ความหมายตรงๆ ====>	ว่าตามหลัง, พูดทีหลังแต่คำเดิม.
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 23-05-2007 09:36:49	ตัวอย่าง คำว่า สอนควม หรือ สอนความ แปลว่า พูดตามหลังคนอื่นในคำเดิม มาดูตัวอย่างพร้อมสถานการณ์กันดีกว่าครับ ส่วนใหญ่สถานการณ์การสอนความนั้นจะต้องการให้คนพูดก่อนน่าเบื่อ หรือเพื่อให้ตลก มาดูตัวอย่างครับ บ่าวหน่อไปเล่นสาวกระแตกับอ้ายดล ซึ่งอ้ายดลเลาหมายมั่นวาสิจีบสาวกระแตให้ได้ และบ่าวหน่อกะโอเค ย้อนว่าสาวกระแตบ่แมนสเป๊กของบ่าวหน่อ แต่วาอ้ายดลเพิ่นเว้าสาวบ่เป็นกะเลยให้บ่าวหน่อพาวาท่อนตั๊ว บ่าวหน่อบ่ฮุ้สิซอยจั่งใด๋ กะเลยบอกอ้ายดลวา บ่าวหน่อ : อ้ายดลเจ้าเว้าบ่เก่ง คารมบ่ดี เอาจั่งซี้ ข่อยสิส่ำเจ้าเด้อ เจ้าเว้านำก้นข่อยเด้อ ข่อยเว้าจั่งใด๋ เจ้าวาจั่งซั้น อ้ายดล : OK บ่าวหน่อ พอตะไปฮอดบ้านสาวกระแต อ้ายดลเลากะให้บ่าวหน่อ ขึ้นไปนำ แล้วทั่งคู่กะเริ่มแผนการ บ่าวหน่อ : (ส่ำ) หล่านางเอย... อ้ายดล : (เว้าแฮงๆ) หล่านางเอ้ย บ่าวหน่อ : (ส่ำ) สุขซำบายหมั้นเสมอมันเครือเก่าบ่นอ เทิงพ่อแม่พี่น้องซำบายถ้วนอยู่สู่คนบ่เด อ้ายดล : สุขซำบายหมั้นเสมอมันเครือเก่าบ่นอ เทิงพ่อแม่พี่น้องซำบายถ้วนอยู่สู่คนบ่เด อ้ายดลกะหันไปทางบ่าวหน่อ บอกว่า อย่าเว้ายาวหลาย สาวแต: อ้ายดล เจ้าบ่ต้องสอนควมบ่าวหน่อดอก เจ้าอยากเว้าแนวใด๋ จะเว้ามาโลด อ้ายดล : ย้อนวาอ้ายคารมบ่ดี ย้านมีผู้มาเว่าสาวเจ้าสิหันหนี สั่นดอกหว้า สาวแต : อ้ายเอ้ย น้องนี้บ่แมนคนที่หลงคารมเป็นคนเป็นมื้อๆ นางคือเอาความจริงใจตั๊วหล่ะอ้าย คันฮักนางอีหลี อย่ามาเว้าเล่น ตั๋วให้หลงไปซือๆ บอกอีพออีแมมาขอนางน้องกะบ่วาดอกอ้ายเอ๋ย อ้ายดล : ฮ่วย มันดีจั่งซี้ตั๊วนี่แหมะ คันซั่น อ้ายบ่สอนควมบ่าวหน่อแล้วเด้อ จบ อ้าวแปลที่นี่ มาคือยาวแท้ หล่ะน้อ เอาเป็นคำๆดีกว่า เล่นสาว : จีบสาว เว้าสาว : จีบสาวคือกัน ย้อนวา : เพราะว่า พาวา : พาพูด (วา คือ ว่า พาว่า คือ พาพูด) ส่ำ : กระซิบ ย้าน : กลัว บ่ดี : ไม่ดี จั่งซี้ : แบบนี้ สอนควม : ว่าตามหลัง, พูดทีหลังแต่คำเดิม. บ่าวหน่อวา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 53 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า สะออน/ซิออน

ภาษาอีสานคำว่า..สะออน/ซิออน
ความหมายตรงๆ ====>	ประทับใจ/หลงไหล/พิศวาท
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 01:54:11	ตัวอย่าง แพร:บักบีม มันว่าโตซงขี้ฮ้ายคัก บ่มักโตซ้ำ พิม:บ่ได้สะออนดอก ปานเจ้าของหล่อหลายมันน่ะ แปล แพร:ไอ้บีมบอกเธอขี้เหร่ ไม่ชอบเลย พิม:ก็ไม่ได้พิศวาทหลงไหลมันหรอก หยั่งกับตัวมันหล่อนักแหละ อีกตัวอย่าง ผู้สาวคือมางามแท้ล่ะ เป็นตาซิออนแฮง สาวทำไมน่ารักใจ น่าหลงไหลมว๊ากกก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 54 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เส้น/เสียเส้น

ภาษาอีสานคำว่า..เส้น/เสียเส้น
ความหมายตรงๆ ====>	ติ๊งต็อง
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ:: อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 01:42:59	ตัวอย่าง ตู้นั่น คือสิเส้น(เสียเส้น)แฮง นั่งหัวบ่เซา เบิดมื้อเบิดเวน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 55 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสก

ภาษาอีสานคำว่า..โสก
ความหมายตรงๆ ====>	แอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-10-2006 09:20:13	ตัวอย่าง โสก เป็นแอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำที่ไหลบ่า กัดเซาะดินให้เป็นหลุมลงไป โสก จะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ส่วนสระน้ำหรือบ่อน้ำที่คนขุด จะเรียกว่า \"ส่าง\" ตัวอย่าง -ปีนี่ฝนตกแฮงคัก น้ำมากผ่านนาพ่อใหญ่บัติ น้ำไหลแฮงคัก พัดคันแทขาด หมุนตาไก่ หล่วยๆ พัดไฮ่นาของพ่อใหญ่บัติเป็น \"โสก\" บักใหญ่ เลิ๊กท่วมหัว คันสิไปหาดินมาถม \"โสก\" กะสิยากหลายเติบ พ่อใหญ่บัติกะเลย หาหมู่มาก่นให่มันเป็น \"ส่าง\" ซะเลย แปลว่า -ปีนี้ฝนตกหนักมาก น้ำหลากผ่านทุ่งนาของคุณตาบัติ น้ำไหลเชี่ยวมาก พัดคันคันนาขาด น้ำหมุนวน พัดทุ่งนาของตาบัติเป็น \"แอ่งน้ำ\" ขนาดใหญ่ ลึกท่วมหัว ถ้าจะไปหาดินมาถม \"แอ่ง\" ก็คงจะยุ่งยากพอสมควร ตาบัติก็เลย เกณฑ์คนมากขุดต่อให้มันเป็น \"บ่อน้ำ\" ซะเลย น้ำมาก=น้ำป่าไหลหลาก หมุนตาไก่= ลักษณะของน้ำที่ไหลวนเป็นเกลียว หาหมู่= การหาคนมาช่วย หรือ ลงแขก วะสั้นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 56 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หง่วย

ภาษาอีสานคำว่า..หง่วย
ความหมายตรงๆ ====>	โค่น ใกล้จะล้ม กำลังจะล้มลง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวส่าคำนาดี เมื่อวันที่:: 08-08-2009 10:16:27	ตัวอย่าง เช่นมื้อนี่ฝนตกแฮงคักลมกะลมแฮงต้นไม้ล้มกันละเนละนาด แต่ต้นยางใหญ่กะยังหง่วยสิล้มแล้วระวังเด้ออย่าไปใก้เด้อมันสิล้มทับเด้สู.......
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 57 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หยุม,ยุ๋ม

ภาษาอีสานคำว่า..หยุม,ยุ๋ม
ความหมายตรงๆ ====>	อาการหยิบของโดยใช้นิ้ว ทั้ง 5 นิ้ว
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: บ่าวหน่อ เมืองพลาญ เมื่อวันที่:: 20-05-2006 13:17:43	ตัวอย่าง พ่อใหญ่ดล เลาเป็นคนย้านเมียสั่นตั้ว เลาเลยเป็นพ่อครัวตำบักหุ่งสู่เมียกิน เลาหยุมบักหุ่งที่ฝานแล้วใส่ครก แล้วตำบักอย่างเฮงจนครกแตก เลยบ่ได้กินซ้ำ แปลว่า คุณตาชื่อดล แกเป็นคนกลัวเมียนั่นแหละ แกเลยต้องมาเป็นพ่อครัวตำส้มตำให้เมียแกกิน แกหยิบมะละกอที่ฝานแล้วใส่ครก แล้วตำอย่างแรงจนครกแตก เลยอดกิน หยุม อาจเขียน ยุ๋มก็ได้ เพราะผมไม่รู้ว่าเขียนอย่างไร สั่นดอก
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 58 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลุย

ภาษาอีสานคำว่า..หลุย
ความหมายตรงๆ ====>	พลาดเป้า,ผิดเป้าไปนิดเดียว,เกือบจะโดน,หลุด
อ้างอิงจังหวัด :: สารคาม จากคุณ:: กระบี่โหต เมื่อวันที่:: 29-05-2006 12:09:14	ตัวอย่าง เช่นประโยค -โรนัลดินโย่เต๋ลูกคุดบอลไปหน้าผักตู โรนัลโด้แล่นมาบักหันสิเต๋ลูกคุดบอลให้เข่าผักตูอย่างแฮง แต่มันขั่นเต๋ \"หลุย\" เฮ็ดให่มันล่มหัวสักท่วน ขากะหลุดโบก เจ็บปวดบักคัก แต่ว่าลูกคุดบอลบัดกิ้งคุกลุกๆ ไปตำข้างเสาผักตู \"หลุย\" เข้าผักตูไปเลย แปลว่า โรนัลนินโย่ เตะลูกฟุตบอลไปที่หน้าประตู โรนัลโด้วิ่งอย่างเร็วเข้าหาบอล เพื่อจะยิงบอลให้เข้าประตูอย่างแรง แต่มันกลับเตะ \"พลาดเป้า\" ทำให้มันล้มหัวคะมำ ข้อเท้าหลุด เจ็บปวดเป็นอย่างมาก แต่ลูกฟุตบอลกลับกลิ้งขลุกขลักๆไปชนข้างเสาประตู \"หลุด\" เข้าประตูไปเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 59 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หลู

ภาษาอีสานคำว่า..หลู
ความหมายตรงๆ ====>	ทะลุ/ยุบตัวลงมา
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ:: ตัวโน้ต เมื่อวันที่:: 10-09-2010 14:35:13	ตัวอย่าง ตอนฝนตกแฮง หลังคาเฮือนข่อยมันหลูลงมา ตอนฝนตกหนัง หลังคาบ้านของฉันมันพังยุบลงมา
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 60 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ห้วย

ภาษาอีสานคำว่า..ห้วย
ความหมายตรงๆ ====>	น. ลำน้ำหรือคลองสายเล็ก ๆ ที่ไหลลัดเลาะไปตามป่าตามทุ่งในภาคอีสาน
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ:: สาวส่า เมืองยโส เมื่อวันที่:: 12-05-2010 10:25:48	ตัวอย่าง \\ห้วย จะมีลักษณะจะต่างจากคลองในภาคกลาง(ในความรู้สึก) แต่อธิบายไม่ถูกต้องไปสัมผัสเอง\\ เมื่อคืนฝนตกแฮง เซ้านี้ตื่นขึ้นมาเลยได้ยินเสียงน้ำโตนฝายดังมาแต่\\ห้วย\\ทรพี เมื่อคืนฝนตกอย่างหนัก เช้านี้ตื่นมาเลยได้ยินเสียงน้ำล้นฝายดังมาจาก\\ลำน้ำ\\ทรพี
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 61 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หัน

ภาษาอีสานคำว่า..หัน
ความหมายตรงๆ ====>	1.เร็ว 2.หมุน
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 13-02-2007 15:46:34	ตัวอย่าง หัน ที่แปลว่า เร็ว ใช้กับการเคลื่อนที่ที่เร็วๆ เช่น บ่าวหน่อเป็นคนแล่น \"หัน\" = บ่าวหน่อเป็นคนวิ่ง \"เร็ว\" ส่วน หัน ที่แปลว่าหมุน เช่น พ่อใหญ่บัติบ่เคยเห็นเฮลิคอปเตอร์ บัดลาวพาลูกไปเที่ยววันเด็ก เลยเห็น ลาวกะเลยตกใจฮ้องขึ้นว่า ป๊าด... บักปิ่นอีหยังสังมาใหญ่คักแท้ \"หัน\" กะแฮงคัก \"หัน\"เร็วกั่วบักปิ่นอยู่บ้านเฮาอีก แปลว่า พ่อใหญ่บัติไม่เคยเห็นเฮลิคอปเตอร์สักที แต่พอแกพาลูกไปเที่ยวงานวันเด็ก ก็เลยเห็น แกก็เลยตกใจร้องขึ้นว่า โอ้โฮ ....ใบพัดอะไรช่างมาใหญ่ซะเหลือเกิน\"หมุน\" แรงมาก \"หมุน\"เร็วกว่ากังหันลมอยู่บ้านเราอีก บักปิ่น=ใบพัด หรือ กังหันลม พะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 62 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แห่น

ภาษาอีสานคำว่า..แห่น
ความหมายตรงๆ ====>	แทะ กัดแทะ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 13-02-2007 15:29:42	ตัวอย่าง แห่น หมายถึง แทะ แทะกิน ส่วนใหญ่จะใช้ฟันหน้า แห่น ตัวอย่าง บ่าวหน่อ : อีหล่าพอลล่าเอ้ย ไปหักเข่าโคดมาจี่สู่พ่อใหญ่บัติ \"แห่น\" แหน่ พ่อใหญ่บัติ : เลือกเอาแต่ฝักอ่อนๆแหน่หละ คันเอาเข่าโคดแก่มาจี่ \"แห่น\" ไป \"แห่น\" มา แข่วสิหล่อนออกเหมิดท่อนั่นแหล่ว แปลว่า บ่าวหน่อ : น้องพอลล่าจ๊ะ ไปหักฝักข้าวโพดมาเผาให้พ่อใหญ่บัติ \"แทะกิน\" หน่อยสิ พ่อใหญ่บัติ : เลือกเอาแต่ฝักอ่อนๆหน่อยนะ ถ้าเอาข้าวโพดฝักแก่มาเผา \"แทะ\" ไป \"แทะ\" มา ฟันก็ร่วงออกหมดเท่านั้นแหละ คนแฮงเฒ่าหลายแล่วเนาะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 63 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โห่ง

ภาษาอีสานคำว่า..โห่ง
ความหมายตรงๆ ====>	ท่วมขัง หรือ เป็นแอ่ง
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: ปิ่นลม เมื่อวันที่:: 21-04-2010 14:39:42	ตัวอย่าง แม่.: พ่อสู ฟ้าวไปแช่ ข้าวปลูก แต่เซ้าเด้อ พ่อ.: อีหยังเก๊าะ แม่ : เมื่อคืน ฝนตกแฮง น้ำโห่ง ไฮ่นา เต็มเลย คำแปลเป็นไทย แม่.: พ่อ รีบไปแช่ ข้าวพันธุ์ ไว้แต่เช้านะ พ่อ.: อะไรนะ แม่ : เมื่อคืน ฝนตกหนัก น้ำท่วมขัง เต็มตะบิ้งนาเลย
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 64 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อย่าเว้าแฮงหลาย

ภาษาอีสานคำว่า..อย่าเว้าแฮงหลาย
ความหมายตรงๆ ====>	อย่าพูดดังไป/อย่าพูดมาก/อย่าพูดไป
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ:: จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 31-10-2010 00:49:32	ตัวอย่าง อย่าเว้าแฮงหลาย คนอื่นสิได้ยิน แปลว่า อย่าพูดไปเดี๋ยวคนอื่นจะได้ยิน
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 65 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อุกอั่ง

ภาษาอีสานคำว่า..อุกอั่ง
ความหมายตรงๆ ====>	อึดอัด (ใช้กับการแสดงออกถึงความไม่สบายใจหรือหนักใจ)
อ้างอิงจังหวัด :: สกลนคร จากคุณ:: มิ้น / เนรัญธารา เมื่อวันที่:: 19-03-2010 00:22:05	ตัวอย่าง ข่อยอุกอั่งแฮงฮ้าย มีลูกซายเดียวกะบ่มีหยัง เอาแต่กินเหล้าเมายาเวียกบ่การงานบ่ซ่างนำหมู่...
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 66 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า อูด

ภาษาอีสานคำว่า..อูด
ความหมายตรงๆ ====>	การใช้ควันไฟรม ,การใช้ควันไล่สัตว์หรือแมลง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 19-01-2007 23:20:02	ตัวอย่าง อูด คือ การใช้ควันจากการจุดไฟ เพื่อรม เพื่อไล่สัตว์หรือแมลง ตัวอย่างการอูด เช่น อูดยุง อูดแมงวัน ตัวอย่างประโยค - บ่าวหน่อลาวไปก่นหนู ก่นไปก่นมาหนูพุกใหญ่แล่นคาดลาดออกแปว ไปเข่าโกนไม้ บ่าวหน่อกะเลยหาเฟียงมาจูดเอาควน \"อูด\" ไล่มันออกจากโกน แล่วจั่งไล่คุบเอา แปล - บ่าวหน่อแกไปขุดหาหนู ขุดไปขุดมาหนูพุกตัวโตวิ่งพราดพราดออกทางรูหลบภัย ไปเข้าโพรงไม้ บ่าวหน่อก็เลยหาฟางข้าวมาจุดไฟ \"รมควัน\" ไล่หนูออกจากโพรงไม้ แล่วจึงไล่ตะครุบเอา หรือ -มื่อนี่มันอากาศเอ้าแฮง ยุงกะล้าย หลาย พอลล่าเอ้ย หาเฟียง หาขี้ฝอยไปสุมไฟ \"อูด\" ยุงให่ควยอี่ตู้เฮาแหน่เปี๋ยง (บ่าวหน่อว่าเด้หนิ) แปลว่า -วันนี้อากาศช่างร้อนอบอ้าวเสียจริงๆ ยุงก็เยอะมากเลย น้องพอลล่าจ๊ะ หาฟางข้าว หามูลฝอยไปสุมไฟ \"ไล่\" ยุงให้ควายอี่ตู้เขาเลของเราหน่อนะจ๊ะ (บ่าวหน่อว่าเด้หนิ) ปล.คาดลาด=พรวดพราด โกนไม้=โพรงไม้ เฟียง=ฟางข้าว ควน=ควัน เอ้า=ร้อนอบอ้าว แหน่เปี๋ยง=แหน่เป็นหยัง=สักหน่อยจะเป็นไร พะน้าพะนะ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 67 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เอี้ยม

ภาษาอีสานคำว่า..เอี้ยม
ความหมายตรงๆ ====>	เรอ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ:: กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 22-10-2006 10:46:49	ตัวอย่าง เอี้ยม หมายถึง เรอ หรือ การผายลมออกทางปาก ตัวอย่าง -มื่อแลงวานนี่ เฮ็ดงานมาเมื่อยๆ เมียฮอดเฮียน เปิดตู้เย็นหาเบียร์เย็นๆมาเปิดกิน กินเหมิดกระป๋องหนึ่ง \"เอี้ยม\" เอิ้กๆ มีแฮงคัก กะยังวา ความหมาย -เย็นเมื่อวาน ทำงานมาเหนื่อยๆเพลียๆ กลับถึงบ้าน เปิดตู้เย็นหาเบียร์เย็นๆมาเปิดกิน กินหมดไปกระป๋องหนึ่ง \"เรอ\" ออกมา สบายท้อง สบายตัวมากเลย ปล.ถ้าเป็นผู้หญิงเวลา เอี้ยม หรือเรอ ให้เอี้ยมเบาๆนะ โดยเฉพาะผู้สาว ถ้าเอี้ยมเสียงดัง คือจั่งตอนมหาบัติกินเบียร์ มันสิดูบ่งาม แม่ไม่ปลื้ม จบ
แก้ไขข้อมูล

คำที่ 68 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ฮัก

ภาษาอีสานคำว่า..ฮัก
ความหมายตรงๆ ====>	รัก
อ้างอิงจังหวัด :: อุบลราชธานี จากคุณ:: tan เมื่อวันที่:: 05-07-2008 14:07:03	ตัวอย่าง ฮักยะแฮงเด้อ รักยะ(ชื่อคน)มากน่ะ
แก้ไขข้อมูล