ภาษาอีสาน | ความหมาย | อ้างอิงจังหวัด | บทบรรยายโดย |
ย้อง | ชม | กาฬสินธุ์ | เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน |
ย้อนว่า | เพราะว่า | มุกดาหาร | จารย์ใหญ่ |
ย้อนหยัง/ย้อนอิหยัง/เป็นย้อนหยัง | เพราะอะไร/เป็นเพราะอะไร | มุกดาหาร | จารย์ใหญ่ |
ย้อน | เพราะว่า,การเต้น และมีประโยชน์ | ร้อยเอ็ด | บ่าวหน่อ เมืองพลาญ |
ย้อน | การขยับกายขึ้นลงตามจังหวะเสียงดนตรี | บุรีรัมย์ @ขอนแก่น | อีเกียแดง {แห่งรัตติกาล} |
ยอม | การกินแต่น้อย,กินไม่คำโต | ร้อยเอ็ด | บ่าวหน่อ เมืองพลาญ |
ยอม | กระเบียดกระเสียน | ร้อยเอ็ด | นายฮ้อยทมิฬ |
ยอม (ออกสำเนียงให้ถืกเด้อ) | กินทีละนิด,กินคำเล็กๆ (ตรงข้ามกับโป่ม) | ขอนแก่น | มังกรเดียวดาย |
ยะ | เผยอ แตกออก ผละออกจากัน แตกออก | ร้อยเอ็ด | แป้นปีก |
ยัก | ย้าย เปลี่ยนที่ | สกลนคร | เก่ง ญาติระอา |
ยัวะ | พูดปลอบปะโลม/ล่อหลอก/หลอกเรียก | มุกดาหาร | จารย์ใหญ่ |
ยา | การอุดรูรั่ว รอยแตก | มหาสารคาม | เสือน้อย |
ยาง,ย่าง | เดิน | ร้อยเอ็ด | บ่าวหน่อ เมืองพลาญ |
ย่างกิ๊นๆ | เดินรีบเร่ง | บุรีรัมย์ @ขอนแก่น | รุทธิ์ (อีเกียแดง) |
ย่างเลาะบ้าน | เดินตระเวนรอบหมู่บ้าน | บุรีรัมย์ @ขอนแก่น | รุทธิ์ (อีเกียแดง) |
ยาด, ญาด | แย่ง | ขอนแก่น | มังกรเดียวดาย |
ยาน | การหย่อน การเหี่ยว | ร้อยเอ็ด | บ่าวหน่อ เมืองพลาญ |
ย้านได้หลื่น | กลัวเกินหน้าเกินตา | บุรีรัมย์ @ขอนแก่น | รุทธิ์ (อีเกียแดง) |
ย้านบ่ยัง | ย้าน=กลัว บ่ยัง=ไม่เหลือ รวมกัน หมายถึง กลัวจะไม่เหลือ / กลัวจะไม่รอด | นครพนม | บ่าวน้อย |
ย้านหลื่น/ย้านได้หลื่น | กลัวคนอื่นได้หน้าเกิน หรือได้ดีกว่าตัวเอง กลัวคนอื่นจะได้ดีกว่า | มุกดาหาร | จารย์ใหญ่ |
ย้านหลื่น | กลัวคนอื่นจะเกินหน้าเกินตา กลัวจะไม่ได้เหมือนเขา | มุกดาหาร | จารย์ใหญ่ |
ย่าน | กลัว | กาฬสินธุ์ | ยุ้ย |
ย่าน | กลัว | กาฬสินธุ์ | เดียร์ศิลปินเด็กเทพถิ่นแดนอิสาน |
ย้าน | การกลัว | ร้อยเอ็ด | บ่าวหน่อ เมืองพลาญ |
ยาม | เยี่ยม,ไปเยี่ยม | ร้อยเอ็ด | บ่าวหน่อ เมืองพลาญ |
ย้ามเก่า | เคยตัว/เคยได้ เเล้วมักจะทำในสิ่งเดิมๆที่เคยได้เคยทำ /ติดนิสัย | มุกดาหาร | จารย์ใหญ่ |
ยามมื้อแลง | พลบค่ำ | บุรีรัมย์ @ขอนแก่น | รุทธิ์ (อีเกียแดง) |
ยามสวย | เวลาตอนสาย | บุรีรัมย์ @ขอนแก่น | รุทธิ์ (อีเกียแดง) |
ยามเเลง | เวลาใกล้จะค่ำ เวลาหัวค่ำ | มุกดาหาร | จารย์ใหญ่ |
ยาย | การกระจาย Distribution | ร้อยเอ็ด | บ่าวหน่อ เมืองพลาญ |