ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 25 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
ดงหลวงนี้พึ่งคณาเนื้อแก่น นกหากชมชื่นด้วยลำไม้ฮ่มงาม แปลว่า ป่าดงกว้าง พึ่งพาอาศัยหมู่สัตว์ หมู่สัตว์พึ่งพาอาศัยแมกไม้ในป่าดง หมายถึง หมู่คณะ สังคม ต้องพึ่งพาอาศัยกันและกัน จึงจะอยู่ร่วมกันได้อย่างเป็นสุข

นิทานพื้นบ้านอีสาน  

ท้าวเสียวสวาด (นิทานพื้นบ้าน---อีสานจุฬาฯ)
นิทานแลง.. ท้าวเสียวสวาด

  หน้าก่อน หน้าถัดไป
ปัญหา ฆะเฏสิ


     พอฮอดยามเช้า พระราชากะให้คนไปสืบว่า มื้อคืนแมนผู้ได๋บ่หลับบ่นอน ผู้ได๋เป็นคนส่งเสียงเว้า... ท้าวเสียวสวาดกะรับว่าเจ้าของเป็นผู้เว้า พระราชากะเลยให้เข้าเฝ้า

     พระราชาถามว่า “ ฆะเฏสิ ฆะเฏสิ  กิงการะณา ฆะเฏสิ (พยายาม พยายาม พยายามไปเฮ็ดหยัง)  หมายความว่าจังได๋”

     ท้าวเสียวสวาด กะตอบโดยยกนิทานเรื่องชายหาปลากับคนฟังเทศน์มาประกอบว่า

     มีชายสองคน คนนึงมักเข้าวัดฟังเทศน์เป็นประจำ อีกคนนึงบ่มักเข้าวัดฟังเทศน์ มักแต่ไปล่าสัตว์หาอาหารอยู่ซุมื้อซุเว็น

     มื้อนึง วันพระ ชายคนมักเข้าวัด กะเข้าวัดไปนั่งฟังเทศน์ แต่ว่าหั่งเข้าวัดแต่โต ใจบ่ได้ไปนำ จิตใจหงุดหงิด ฟุ้งซ่าน คิดถึงแต่เรื่องหาอยู่หากิน คิดแต่เรื่องหาดักสัตว์ ตึกแห จับปลา จนบ่เป็นอันฟังเทศน์เอาโลด

     ส่วนชายอีกคนนึง ไปตึกแห แต่ว่าตึกแหตั้งดน กะบ่ได้ปลาจักโต กะเลยเซา กะเข้าวัดไปนั่งฟังธรรม อย่างสงบ จิตใจจดจ่อต่อคำเทศน์

     นี่ล่ะ ถ้าจิตใจบ่พร้อม พยายามไป กะบ่เกิดประโยชน์ เปรียบเหมือนชายคนมักเข้าวัด พยายามนั่งอยู่ต่อหน้าพระเทศน์ แต่บ่ได้ฟังเทศน์ จิตใจคิดแต่เรื่องบาป ตลอดมื้อนั้น สิได้บุญหรือบ่?

     ส่วนอีกคนนึง เคิงมื้อ หาปลา อีกเคิงมื้อ มานั่งฟังเทศน์อย่างใจจดใจจ่อ ชายคนนี้ต่างหาก ที่ได้บุญหลายกว่า

     คำว่า พยายามไปเฮ็ดหยัง กะมีความหมาย จั่งซี้ล่ะ

 
  หน้าก่อน หน้าถัดไป

 
Creative Commons License
ชมรมอีสานจุฬาฯ... นิทานพื้นบ้านอีสาน