เว้ามาฮอดบ่อนบั้น เรื่องราวตอนมันมัน กะจ้อจั้นใกล้สิม่อ รอฟังเด้อพี่น้อง ซุมพวกหมู่เฮา

ขอย้อนกล่าวเถิงน้องหล่า ของเซียงเมี่ยงนั่นนา ผู้ตายถิ่ม ย่อนอ้ายป่วง เอามีดพร้าปาดโผ่ พุงปิ้นล้างไส้เลา นั่นเด้อ เป็นตาหลูโตนซาติ บ่ทันใหญ่ ผัดตายป๋า เลาตั้งจิตจองพันธา ซาติสิมา ให้ปัญญาหลายล้น ให้ปัญญาเกินเจ้า ญาอ้ายซาย ผู้ปาดโผ่ของข้อยแหน่ สิได้มีปัญญาแก้ ยามอ้าย จองผลาญ นั่นเยอ.....

กะจั่งว่าล่ะเนาะ คือสิจำได้อยู่ดอกเนาะ ว่าขุนศรีฯ ตอนเลาน้อยๆ มีน้องชายผู้นึง เลาเคยแบ๋ไส้ออกมาล้างน้ำ จนน้องตาย นั่นหนา....

อยู่หมู่บ้านหม่องนึง นอกกำแพงเมือง มีเด็กน้อยผู้นึง เป็นคนฉลาด ปัญญาดี ไหวพริบดี (แต่บ่ไหวดี) ขอเอิ้นเลาว่าบัก "ป่อง" ซะเนาะ "ป่อง" ที่ตรงกันข้ามกับ "ปึก" นั่นล่ะ (ออกเสียงให้ถืกเด้อ)

แต่ผัดบักป่อง เกิดได้ใหญ่มา พ่อแม่ที่ยากจน ขัดสน กะได้บักป่องนี่ล่ะ เป็นคนซ่อยหาแนวอยู่แนวกินมาให้ บักป่อง เลาสิใช้ปัญญาความฉลาดของเจ้าของ ซ่อยเหลือผู้อื่น ช่วยเหลือชาวบ้านอยู่เรื่อยๆ จนชาวบ้านฮักหอม ฮักแพง เอ็นดู แล้วกะมักสิให้แนวอยู่แนวกิน ของใช้ของสอย เงินคำกำแก้วกะมีเด้ ฮาลังเทื่อ บะดาย....

มีอยู่มื้อนึง... บักป่องอยากกินแตงโม ...ช่วงนั้นบักป่องอายุประมาณสี่ ห้า ขวบ ล่ะมั้ง... เลาไปแล่นเล่น เห็นเด็กน้อยผู้อื่นกินแตงโมอ้าง คึดอยาก แต่บ่มีเงินซื้อ..

บักป่องฮู้ว่าเศรษฐี มีสวนบักแตงโม กะกำเงินหนึ่งสตางค์ ไปขอซื้อแตงโมกับเศรษฐี... เศรษฐีคึดว่า บักป่องมีเงินหลายพอซื้อ กะเลยพาไปสวนแตงโม ให้บักป่องเลือกเอา

บักป่อง ย่างไปสวนแตงโมกับเศรษฐี พอฮอดสวนแตง กะถามเศรษฐีว่า

"หน่วยได๋มันสุก"

"หน่วยใหญ่ๆ ข้วนน้อยๆ ..นี่..นี่.." เศรษฐีเว้าแล้ว กะก้มลง เอามือเขิ่กบักแตงโม กุ๊ก กุ๊ก ...

บักป่องกะคึดอยากกินแตงโมสุก กะเลยถามว่า

"หน่วยสุก ๆ จั่งซี้ หน่วยละท่อได๋ ?"

"หน่วยละสลึง"

บักป่องกะได้แต่น้ำลายไหล นั่นแหล่ว...จากนั้นกะเลยว่า

"ข้อยมีเงินอยู่สตางค์เดียว ซื้อได้บ่ ?"

"บ่ได้ดอกหล่าเอ้ย.... สตางค์เดียว กะได้แค่บักโมน้อยท่อนล่ะ... นั่น นั่น หน่วยนั่น"

"คันจั่งซั้น ข้อยขอซื้อหน่วยนั่นล่ะ"

บักป่องเว้าแล้ว กะเด่เงินหนึ่งสตางค์ให้เศรษฐี... เศรษฐีรับเงินแล้ว กำลังสิย่างไปปลิดบักโมน้อย... บักป่องกะเว้าว่า

"ท่านเศรษฐี... อย่าฟ้าวเด็ดบักโมเด้อ... ข้อยฝากไว้นี่ก่อนเด้อ อีกจักเดือน นึงข้อยจั่งสิมาเอา... ท่านเศรษฐีดูแลไว้ดีๆ เด้อ" พะนะบักป่องว่า

เศรษฐี ตะลึงไปพุ่นล่ะ... เห็นว่าบักป่องมันหัวดี อดทนรอคอย (อดส้มไว้กินหวาน) กะเอ็นดูเด็กน้อย กะเลยบ่ว่าอีหยัง แถมรับปากว่า สิดูแลบักแตงโมหน่วยนี้ ไว้ให้ อย่างดี

พอครบหนึ่งเดือน แตงโมหน่วยนั้น กะใหญ่ขึ้นจนสุก บักป่องกะมาเอาไปกิน อย่างอะเหร็ดอะหร่อย (ด้วยราคาเพียงสตางค์เดียว)

...จ่ายก่อนหนึ่งสตางค์ จ่ายหลังหนึ่งสลึง...

ผาด ว้า......