ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
ปลาดุกปิ้งเต็มไฟบ่อยาก สังมากะดั่นดิ้นกินข้าวบ่ายเกลือ แปลว่า ปลาดุกกำลังย่างไฟมีอยู่มากมาย เหตุไฉนจึงรั้นจะกินข้าวคลุกเกลือ หมายถึง เมื่อโมหะเข้าครอบงำ มักจะตาบอด เห็นผิดเป็นถูก

นิทานพื้นบ้านอีสาน  

เซียงเมี่ยง... เซียงญาณดมตดเจ้าของ (นิทานพื้นบ้าน---อีสานจุฬาฯ)
เซียงเมี่ยง..บั้นกลาง

  หน้าก่อน หน้าถัดไป
๒๗.เซียงญาณดมตดเจ้าของ


มีท้าวอั่นนึง คนเอิ้นเลาว่า เซียงญาณ เป็นคนเมืองธานี พุ่นล่ะ เซียงญาณ ได้ยินชื่อเสียงเลียงนามของเซียงเมี่ยง ว่าเป็นคนฉลาด มีปัญญาหลักแหลม ไหวดี บ่มีผู้ได๋ตั๋วได้

“ บ๋า เซียงเมี่ยงกะเป็นเซียง เฮากะเป็นเซียง เซียงคือกันนี่ล่ะ สิไปตั๋วเซียง”

เซียงญาณ คึดจั่งซั่นแล้ว กะเลยออกเดินทางจากเมืองธานี มาเมืองทวาลี สิมาตั๋วเซียงเมี่ยง ว่าซั่นเถาะ

เซียงญาณ เลาเอาบักน้ำเต้าแห้ง ที่เอานัยออกเหมิดแล้ว มาตดใส่เด้ ตดเหม็น ๆ ใส่กระบอกน้ำเต้า แล้วกะอัดไว้ เตรียมสิเอากลิ่นทิพย์เจ้าของ ไปให้เซียงเมี่ยงดมนั่นล่ะ

พอมาฮอดเมืองทวาลี กะถามหาเซียงเมี่ยง บอกว่ามีธุระด่วนกับเซียงเมี่ยงพะนะ คนที่ฮู้จักเซียงเมี่ยง กะบอกว่า ตอนนี้เซียงเมี่ยงบ่อยู่บ้าน เลาออกไปนา ว่าซั่น แล้วกะชี้บอกว่า นาเซียงเมี่ยงอยู่ทางพู้น ….

เซียงญาณ เลากะบ่เคยเห็นหน้าเซียงเมี่ยงเนาะ... พอได้ข้อมูลแล้ว กะย่างไป ตามทิศทาง ที่ชาวบ้านชี้บอก เพื่อสิไปหาเซียงเมี่ยง

ย่างออกท่งไปดนเติบ กะเห็นผู้ชายคนนึงดำนา จั๊บ จั๊บ อยู่ กะเลยฮ้องถามว่า

“ อ้าย ๆ ฮู้จักนาเซียงเมี่ยงบ่ ไปทางได๋ ”

“ ฮู้จักยุ.. พู้น.. เด้อ.. ย่างต่อไปทางพุ่น ” ว่าซั่น

เซียงญาณ ถือน้ำเต้าย่างต่อ เห็นผู้ชายคนนึง กำลังคราดนา ก๊าด ก๊าด อยู่ กะเลยฮ้องถามว่า

“ อ้าย ๆ นาเซียงเมี่ยง ไปทางได๋ ”

“ พู้น..ย่างต่อไปทางพุ่นเด้อ ” ว่าซั่น

เซียงญาณ กะถือน้ำเต้าย่างต่อ จนมาเห็นผู้ชายคนนึง (กะเซียงเมี่ยงนั่นล่ะ) กำลังปั้นคันแท ตั๊บตั๊บ อยู่ ย่อนเซียงญาณ บ่เคยเห็นหน้าเซียงเมี่ยง นั่นล่ะ ... กะเลยถามว่า

“ อ้าย ๆ นาเซียงเมี่ยงอยู่ไส ”

เซียงเมี่ยงสังเกตเห็น ท่าทางบ่ค่อยน่าไว้ใจ แถมยังมาถามหาจะของอีกต่างหาก กะเลยว่า

“ นาเซียงเมี่ยงวะติ ..พุ่น อยู่พุ่น ” เซียงเมี่ยง ชี้ไปนาจะของที่อยู่อีกฟากนึง แล้วกะถามต่อว่า

“ เจ้ามีธุระหยังสำคัญกับเซียงเมี่ยงติ ”

“ แมนล่ะ ข้อยมีธุระสำคัญสิประลองปัญญา กับเซียงเมี่ยง ”

“ ประลองแบบได๋ล่ะ บอกได้บ่? ”

“ บ่ได้ประลองอีหยังหลายดอก แค่สิเอาตดมาให้เซียงเมี่ยงดม ซื่อ ๆ ดอก”

“ เขาลือกันว่า เซียงเมี่ยงเป็นคนหัวดี ทันคน เจ้าสิมาตดให้เซียงเมี่ยงดม เซียงเมี่ยง สิหลงกลดมให้เจ้าง่าย ๆ ซั่นบ้อ”

“ โฮ้ย.. ข้อยกะบ่โง่ปานนั้นดอก ข้อยวางแผนมาเรียบร้อยแล้ว นี่ นี่ มันอยู่ในนี้ ข้อยสิตั๋วให้เซียงเมี่ยง ดมกลิ่นที่อยู่ในนี้ ” เซียงญาณ ยกน้ำเต้าขึ้น เอามือซี้

“ โฮ้...แจ๋ว แจ๋ว.. เจ้านี่กะหัวดีคัก... คันกลิ่นตดยังอยู่ เซียงเมี่ยงต้องเสียทีแน่นอน.. แต่ว่า เจ้าตดใส่ไว้แต่ดนแล้ว กลิ่นตด มันสิยังบ่ล่ะ บ่แมนมันระเหยออกเหมิดแล้วติ”

เซียงญาณ กะเลยเปิดจุกออกดมเบิ่ง

เหม็นตึบ.....วะนึง

“ โฮ้..ยังอยู่ ยังอยู่ ”

“ หว่างฮั้น เจ้าเปิดออกดมแล้ว บ่แม่นมันเหมิดแล้วติ ”

เซียงญาณ กะเปิดจุกออกลองดมเบิ่งอีก

เหม็นตึบ...วะนึง

“ ยังอยู่ ยังอยู่ อ้าย ”

“ ตดเจ้า คือสิเหม็นคักเนาะ ”

“ ตดข้อย นี่สุดยอดแล้ว ข้อยเตรียมมา สำหรับเซียงเมี่ยงโดยเฉพาะเลย.. เดี่ยวข้อยสิฟ้าวไปหาเซียงเมี่ยง ก่อนเด้อ”

“ บ่ต้องไปดอก... ข้อยนี่ล่ะคือเซียงเมี่ยง โตจริง ของแท้ แน่นอน”

แป่วววววว (เซียงญาณมึนตึบ)...

“ เป็นจั่งได๋ล่ะ ได้ดมตดเหม็น ๆ เจ้าของ คือสิมีแฮงดีเนาะ ”

เซียงญาณ กะแพ้ปัญญาเซียงเมี่ยง เสียทีเซียงเมี่ยง เทิงได้ดมตดเจ้าของพร้อม สะล่ะล่ะ

  หน้าก่อน หน้าถัดไป

 
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... นิทานพื้นบ้านอีสาน