ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
อย่าฟ้าวฮ้อนให้ฮีบกล่อมเอาเย็น ให้ค่อยบำเพ็ญเพียรสืบแปลงคราวแค้น แปลว่า อย่าได้อารมณ์ร้อนพุ่งพล่าน ให้อดกลั้นอารมณ์โกรธไว้ หมายถึง ควรอดกลั้นความโกรธ อย่าได้เคียดแค้นพยาบาท

นิทานพื้นบ้านอีสาน  

เซียงเมี่ยง...หลวงพ่อแบกกะทอเกลือ (นิทานพื้นบ้าน---อีสานจุฬาฯ)
เซียงเมี่ยง..บั้นต้น

  หน้าก่อน หน้าถัดไป
๘.หลวงพ่อแบกกะทอเกลือ


ช่วงออกพรรษาเนาะ ช่วงนั้นกะมีงานเทศน์ออกพรรษา กะคือ พระแต่ละวัด กะสิเวียนไปเทศน์ อยู่วัดบ้านอื่นนำนั่นหนา หลวงพ่อกะรับนิมนต์ ไปเทศน์บ้านอื่น วัดอื่น คือกัน

หลวงพ่อเลาฉันจังหันแล้ว กะขี่ม้าออกเดินทางไปวัดบ้านอื่น กับเณรเมี่ยงนั่นล่ะว๋า แต่ว่าเณรเมี่ยงบ่ได้ขี่ม้าเด้ ย่างเอาว่าซั่นเถาะ พอไปฮอดแล้ว หลวงพ่อกะขึ้นเทศน์ เลากะเสียงดีตั้วล่ะ เทศน์ม่วน

พ่อออกแม่ออก กะถวายกัณฑ์เทศน์ บักอย่างหลายเลย ว่าซั่นเถาะ เทิงข้าวต้ม เทิงข้าวหนม มีฮอดกะทอเกลือ พุ่นน่ะ
พอบ่าย ๆ เทศน์จบแล้ว หลวงพ่อกะพาเณรเมี่ยงกลับวัด เอาข้าวต้มข้าวหนม มัดใส่หลังม้า ขี่ม้ากลับคือเก่า นั่นล่ะว๋า ส่วนเณรเมี่ยง กะแบกกะทอเกลือ ย่างนำก้นม้าต้อย ๆ (กะเป็นตาหลูโตน เณรเมี่ยงยุเด้เนาะ บะดาย)

ย่างไปเรื่อย ๆ จักหน่อย หลวงพ่อกะถามว่า
“ เป็นจั่งได๋เมี่ยง เมื่อยบ่ ”
“ เมื่อยยุ หลวงพ่อ ”
“ เอ้อ อดทนเอาเด้อเมี่ยงเด้อ อีกจักหน่อยกะฮอดวัดแล้วล่ะ ”

หลวงพ่อ กะถามเณรเมี่ยงอยู่จั่งซี้เรื่อย ๆ แต่ว่าบ่พาเซาพักจักเทื่อแหม๋
ย่างมาไกลเติบ เณรเมี่ยงกะเมื่อยล่ะเว่ย สิเซาพักผู้เดียวกะบ่ได้ เดี๋ยวสิย่างบ่ทันหลวงพ่อ กะเลยเอาหัวซบใส่กะทอ หลับตาหมุ่ยๆ เสียงกรนตอดๆ พร้อมเด้ เฮ็ดคือจั่งคนนอนหลับ นั่นหนา ย่างไปนำ หลับไปนำ กรนไปนำ เป็นตาสำบายค๊ากคัก

หลวงพ่อ กะฮ้องถามว่า
“ เป็นจั่งได๋เมี่ยง เมื่อยบ่ ” บ่ได้ยินเสียงตอบ เณรเมี่ยงเลาทำท่าหลับนั่นหนา

หลวงพ่อกะถามอีก
“ เมี่ยงเอ้ย เมี่ยง เป็นจั่งได๋ ว่าเด้ ”
“ อย่ากวนน๊า คนกำลังหลับสำบาย ” แล้วกะหลับตาหมุ่ย ๆ กรนตอด ๆ คือเก่า

สมควร หลวงพ่อกะถามอีก แบบเก่า เณรเมี่ยงกะตอบคือเก่านั่นล่ะ แล้วหลวงพ่อกะถามอีก
“ เป็นจั่งได๋เมี่ยง ”
“ สำบายดีคักครับหลวงพ่อ หมุน ( หนุน ) กะทอ หลับสำบายดีคัก ”

หลวงพ่อเลาง่วงนอน ตั้งแต่หลังฉันเพลแล้วเนาะ เลากะอยากนอน อยากหลับคือกัน สิหลับเทิงหลังม้า กะย่านตกม้า กะเลยถามเณรเมี่ยงต่อว่า
“ มันหลับสำบายอีหลีติเมี่ยง ”
“ สำบายอีหลีครับ หลวงพ่อ ”
“ มาให้หลวงพ่อลองเบิ่งกะหนา ” ว่าแล้ว กะลงจากหลังม้า เอากะทอเกลือมาจากเณรเมี่ยง แบกไว้บ่า ลองเอาหัวซบหมุนเบิ่ง

ฝ่ายเณรเมี่ยง กะเปลี่ยนไปขี่ม้า ฟ้าวไล่ม้าให้แล่นไปอย่างหัน ปากกะทำท่าฮ้องว่า
“ ยอ ยอ หยุด หยุด ท่าหลวงพ่อก่อน ท่าหลวงพ่อก่อน ” ทางมือล่ะตีม้าให้แล่นไป ...คราวเดียวกะฮอดวัด นอนหลับสำบาย ท่าหลวงพ่ออยู่วัดพุ่นน่ะ .....

ฝ่ายหลวงพ่อ ได้กะทอมาแบกใส่บ่า บ่ทันพอคราว หนักล่ะเว่ย กะผู้เฒ่าเนาะ สิแบกได้โดนจั่งได๋ ....

เสียฮู้เณรเมี่ยงอีกแล้ว ...

  หน้าก่อน หน้าถัดไป

 
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... นิทานพื้นบ้านอีสาน