ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 25 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
สอนให้กุมภีแข้ลงหนองมันบ่ค่อง สอนให้แข้ล่องน้ำคำนั้นบ่ควร แปลว่า เรื่องลงน้ำ และว่ายน้ำ เราเป็นคน ไม่ต้องไปสอนจระเข้ หมายถึง รู้ไม่มาก รู้ไม่ถ่องแท้ อย่าได้โอ้อวดความรู้

นิทานพื้นบ้านอีสาน  

สังข์ศิลป์ชัย (นิทานพื้นบ้าน---อีสานจุฬาฯ)
นิทานแลง.. สังข์ศิลป์ชัย

  หน้าก่อน หน้าถัดไป
สังข์ศิลป์ชัยออกตามหาอา



ศิลป์ชัยจึงรับปากที่จะไปด้วย
นางลุนก็กล่าวสอนศิลป์ชัยว่า ให้ดูแลสีโหและสังข์ทองให้ดีด้วย

ศิลป์ชัย สีโห สังข์ทอง พร้อมด้วยหกกุมาร จึงเดินทางเข้าป่าลึก หาเมืองยักษ์ เพื่อช่วยเหลืออาของตน ศิลป์ชัย สีโหและสังข์ทอง เติบโตในป่า คุ้นเคยกับป่า และมีอิทธิฤทธิ์ จึงไม่เกรงกลัวอันตรายในป่า ส่วนหกกุมาร มีเพียงวิชาป้องกันตัวแบบมนุษย์ และไม่คุ้นเคยกับป่าลึก จึงต่างพากันกลัวต่างๆนานา

ทั้งหมด ได้เผชิญกับสัตว์ร้ายต่างๆ มากมาย ศิลป์ชัย ก็สามารถจัดการได้ทุกครั้ง จนได้เดินทางมาถึงแม่น้ำใหญ่อันเป็นเขตแดนระหว่างมนุษย์กับอมนุษย์

หกกุมาร ไม่รู้ว่าหนทางข้างหน้าจะพบอันตรายอะไรอีกบ้าง ด้วยความกลัว จึงขอรออยู่ที่ฝั่งแม่น้ำ ศิลป์ชัยจึงให้สีโหคอยอารักขา ส่วนตนเดินทางข้ามแม่น้ำไปกับสังข์ทอง

หลิงเห็นไม้ล่าวล้ม                     เลียบฮ่อมเขาฮอม   พุ้นเญอ
ภูธรลัด                                  เลียบพะนองนำน้อง
เห็นผากว้าง                            เขาคำคล้อยค่ำ
ดอยนั้นอินทร์แต่งตั้ง                  เขาเฮื้องฮุ่งเฮือง
เล็งภาคพื้น                             เป็นฮ่มเขาฮม
พะลานเพียงงาม                       ดั่งลานเลียบล้าน
ทุกประดาก้อน                         สุวินทีทุกที่
ภูวนาถเจ้า                              ใจสะลั้งฮุ่งหลัง
เยื้อนยากท้าว                          ทั้งแฮงโฮยแฮง
เดินดอยหลวง                          กว่าไกลฤๅใกล้
เลยเขียวขึ้น                             เขางอนเมือง่อน
คึดแม่ป้า                                ปุนไห้ฮ่ำไฮ
หลิงดอกไม้                             ก้านก่องอินทร์กอง
บาก็ยินดีผาย                           ล่วงซอนชมซ้อน
สะเจาใจเจ้า                            เดินเดียวดั้นเดี่ยว  
ข้ามขอบด้า                             ไปหน้าหน่วงหนา

ฟังยินสักกูนา                             งอยคอนฮ้องค่อน   พุ้นเญอ
บางพ่องฮักฮ่วมซู้                        ขันก้อยเกี่ยวกลอย
กลอยกลมเกี้ยว                          มือไลซ้อนไหล่
คือดั่งสองก็ฮู้                             ชมเหง้าส่วงเหงา
น้อยดุ่งเท้า                             เถิงเหล่าดอนเลา
ไพรสณฑ์แสน                            ด่านกวางดูกว้าง
บาก็ผายตนดั้น                           ดงยางเยื้อนย่าง
คึดแม่ป้า                                  เหลือหี้วหอดหิว
ฟังยินกดกล่าวท้วง                      ลางเหล่าดอนเลา   พุ้นเญอ
ชะนีนงคราญ                             ส่งเสียงสูนเสี้ยง
แม้งหนึ่งวันสูรย์ด้าว                      ดอยหลวงลมล่วง
พัดเมฆคล้าย                              คือม้าล่วงมา

(กลอนบทนี้ ท้าวปางคำ ผู้แต่ง เล่นคำได้สุดยอดมากๆ เรียกกลอนแบบนี้ว่าเทียมแอก... สังเกตวรรคหลังของแต่ละแถว… เช่น เลียบฮ่อมเขาฮอม เลียบพะนองนำน้อง เขาคำคล้อยค่ำ เป็นฮ่มเขาฮม...)

 

  หน้าก่อน หน้าถัดไป

 
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... นิทานพื้นบ้านอีสาน