ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
ตาบอดแจ้งบ่ฮู้ฮ่อมทางเดิน คันบ่แยงเงาหีน สิบอดตายเท่าเฒ่า แปลว่า คนตาปัญญาบอด ไม่รู้แนวทางเดิน หากไม่หันมองดูตนเอง ก็จะบอดไปจนแก่ หมายถึง คนโง่ หากไม่รู้ว่าตนโง่ ก็จะโง่ไปตลอดชีวิต

นิทานพื้นบ้านอีสาน  

พญาคันคาก (นิทานพื้นบ้าน---อีสานจุฬาฯ)
นิทานแลง.. พญาคันคาก

  หน้าก่อน หน้าถัดไป
กำเนิดท้าวคันคาก



     สมัยแต่ดนมาแล้ว...ดนจนบอกบ่ได้ว่าจักปี เอาเป็นว่า หลายอสงไขยปีมาแล้ว ในยุคสมัยนั้น คนก็อยู่ในศีลกินในธรรม ผู้ที่เป็นใหญ่ในเมืองฟ้า ก็คือ พญาแถน... พญาแถน ดูแลทั้งเมืองฟ้า และเมืองมนุษย์

     พญาแถน เปิดป่อง ๗ ป่อง ให้พญานาคสามารถขึ้นไปเล่นน้ำในสระหลวงเทิงฟ้าได้ ...เมื่อพญานาคเล่นน้ำอยู่นั่น... ก็พากันเป่าพ่นน้ำเล่น เอาหางตีฟาดน้ำม่วนกัน ละอองน้ำก็ตกลงมาเกิดเป็นฝน... ทุกเทื่อที่พญานาคไปเล่นน้ำ ฝนกะสิตก... นั่นคือ พญานาค เป็นผู้เฮ็ดให้ฝนตก... ( จนเป็นฐานความเชื่อที่ว่า ปีนั้น ปีนี้ นาคให้น้ำ เท่านั้นตัว เท่านี้ตัว.... โดยไม่เกิน เจ็ดตัว เพราะมีรูให้ไปอยู่เพียงเจ็ดรู)

     พญาแถน ดูแลมนุษย์ทั้งหลาย ให้อยู่เย็นเป็นสุข ผู้ได๋ต้องการอันได๋ กะตั้งเครื่องบูชา บอกกล่าวขอต่อพญาแถน ถ้าถูกทำนองคองธรรม พญาแถน ก็จะบันดาลให้ตามความประสงค์

     ดังนั้น... คนทั้งหลาย กะเลยพากันนับถือ บูชาพญาแถน มาโดยตลอด

+++++++++++


     ยังมีเมืองใหญ่กว้าง เฮียกซื่อ ชมพู มีพญาชมพู นั่งแปงเป็นเจ้า มีมเหสีเหง้านามสีดา เทียมท่าน ต่างปกครองไพร่ฟ้า ให้สุขล้ำทั่วทุกคน แท้แหล่ว

     ต่อมา บ่ดน นางสีดา ได้ตั้งครรภ์ แล้วกะประสูติโอรสออกมา หนึ่งพระองค์ แต่ว่าบาปนำกรรมแต่ง... โอรสผู้นั้น บ่ได้คือมนุษย์คนทั่วไป กลับมีรูปกายเป็นคันคาก (คางคก) เกิดเป็นดิรัจฉานผิดมนุษย์มนา
   โหรหลวง กะจับยามสามตา แล้วกะว่า โอรสผู้นี้ ถึงสิเกิดมาเป็นคันคาก แต่กะมีบุญญาธิการหลาย ในภายภาคหน้า สิได้ช่วยเหลือหมู่มนุษย์ ปัดเป่าโพยภัย ให้คนทั้งหลายอยู่เย็นเป็นสุข... ขอให้ชุบเลี้ยงอย่างดี อย่างมนุษย์คนธรรมดาเถิด...ว่าซั่น

     ท้าวคันคาก กะได้รับการดูแลเลี้ยงดูอย่างดี ถึงสิมีรูปกายเป็นที่น่ารังเกียจ แต่กะบ่มีไผรังเกียจ.....ท้าวคันคาก กะเติบโตขึ้นเรื่อยๆจนอายุประมาณวัยหนุ่ม กรรมที่ต้องเป็นคันคากหมด กะเลยลอกคราบหนังคันคากออก กลายเป็นชายหนุ่มรูปงามผิวพรรณเกลี้ยงเกลาผุดผ่องดังทองคำ

     ท้าวคันคาก เพราะเคยเป็นคันคาก ถึงสิลอกคราบออกแล้ว แต่เกราะป้องกันแบบคันคาก กะยังอยู่ ดังนั้น สัตว์มีพิษทั้งหลาย บ่สามารถสิทำอันตรายได้ กะเลยเป็นที่ยำเกรง เกรงกลัวของสัตว์พิษทั้งหลาย ในที่สุด กะเป็นผู้นำหรือหัวหน้าของสัตว์พิษ

     ท้าวคันคาก หลังจากกลายร่างเป็นคนแล้ว กะได้ศึกษาและฝึกหัดศิลปวิทยาต่างๆ จนเก่งกาจสามารถกว่าคนทั้งหลาย... นอกจากนั้น ท้าวคันคาก ยังเป็นคนประพฤติตนในศีลในธรรม จนเป็นที่ฮักหอมของคนทั่วไป

     ต่อมา พญาชมพู กะได้มอบราชสมบัติให้ท้าวคันคาก

 

  หน้าก่อน หน้าถัดไป

 
Creative Commons License
ชมรมอีสานจุฬาฯ... นิทานพื้นบ้านอีสาน