ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 25 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
ตมติดเอาตมล้างแกมกันให้มันค่อง น้ำติดเอาน้ำล้างแถมซ้ำตื่มผู้ดี แปลว่า ดินตมเปื้อน เอาดินตมล้างออก น้ำเปื้อน เอาน้ำล้างออก หมายถึง ไม่พึงแก้ปัญหาด้วยสิ่งที่เป็นปฏิปักษ์ หรือด้วยหักหาญเอาชัย

นิทานพื้นบ้านอีสาน  

ท้าวเห็นอ้ม (นิทานพื้นบ้าน---อีสานจุฬาฯ)
นิทานแลง.. ท้าวเห็นอ้ม

  หน้าก่อน หน้าถัดไป
กำเนิดเห็นอ้ม


(เห็น หมายถึง ชะมด)



มีบาคานน้อย สองพี่น้อง กำพร้าพ่อแม่ ทั้งสองคน ก็ช่วยกันทำมาหาเลี้ยงชีพ ดูแลกันและกัน สองพี่น้อง มีควายโตดเขางามอยู่โตหนึ่ง ทั้งสองคน ก็ได้อาศัยควายโตนี้ทำไฮ่ไถนา ดังนั้นทั้งสองจึงฮักหวงควายโตนี้มาก

     อยู่มามื้อหนึ่ง พญาแถน กับคนรับใช้ ลงจากเมืองฟ้า มาเที่ยวเล่นเมืองมนุษย์ พบเห็นควายโตนี้ เห็นว่างามหลาย อยากได้ ก็เลยถือดีว่าเจ้าของเป็นเจ้าปกครองหมู่มนุษย์ ให้คนใช้ที่ติดตามมา ไปจับเอาควายโตดโตนั้นขึ้นไปไว้เทิงเมืองฟ้า

     สองพี่น้อง บ่เห็นควายโตด ก็พากันออกติดตามหา แต่ว่าหาเท่าใดก็ไม่พบ จึงไปถามหมอดูหรือโหรชาวบ้านให้ตรวจเบิ่งให้

     หมอโหรก็บอกว่า ควายโตนั้น ถืกเทวดามาลักเอาไปไว้เทิงเมืองฟ้า

     สองพี่น้อง ไม่รู้จะทำอย่างไรต่อ ก็เลยเดินทางกลับบ้าน

     ในคืนนั้น ทั้งสองก็ฝันว่า ผีปู่ตามาบอกว่า ควายที่เทวดาขโมยไปนั้น ถ้าอยากได้คืน ก็ให้เดินทางไปทางนี้ ทางนี้ เป็นเวลาสี่วันสี่คืน ก็จะถึง

     เมื่อทั้งสองพี่น้องตื่นจากฝัน ต่างก็เล่าความฝันให้กันฟัง และประหลาดใจว่าฝันตรงกันได้อย่างไร

     ทั้งสองเห็นว่า การที่ฝันตรงกันได้ น่าจะเป็นเพราะผีปู่ตามาบอกจริงๆ จึงตัดสินใจเดินทางออกติดตามควายโตด ตามทางที่ผีปู่ตาบอก


  ทั้งสองเดินทางเข้าไปในป่าลึก จนมาถึงเครือเขากาบ ซึ่งผีปู่ตาบอกว่า เป็นทางที่จะปีนขึ้นไปสู่เมืองฟ้า... สองพี่น้อง จึงชวนกันปีนขึ้นไป จนในที่สุด ก็ขึ้นไปถึงเมืองฟ้าจริงๆ

     ณ เมืองฟ้า อันมีพญาแถนเป็นผู้ปกครองนั้น อาณาเขตกว้างใหญ่ไพศาล... สองพี่น้อง เมื่อถึงเมืองฟ้าแล้ว ก็เดินทางตามหาควายโตดต่อ... ระหว่างทาง เมื่อเห็นอ้อย ก็หักกิน ยายเจ้าของสวนอ้อยเห็นเข้า ก็เรียกมาถาม ว่าเป็นใคร มาจากไหน ถึงได้มาขโมยอ้อยกิน

     สองพี่น้องก็เล่าเรื่องพญาแถนขโมยควายตนให้ยายฟัง ยายเจ้าของสวนอ้อย ได้ฟังเรื่องราวแล้ว ก็เกิดเมตตาในสองพี่น้อง เห็นว่าพญาแถนทำสิ่งที่ไม่ควร

     เมื่อทั้งสองถามว่า ของวิเศษของพญาแถนมีอะไรบ้าง ยายก็บอกว่า มีมากมาย แต่ที่ดีที่สุด ก็คือดาบ ดาบพญาแถนเป็นดาบวิเศษ

     เมื่อทั้งสองทราบเรื่องเช่นนั้นแล้ว ก็ขอบคุณ และลายายเจ้าของสวนอ้อย มุ่งตรงไปยังเมืองพญาแถน

     ทหาร เห็นทั้งสองเป็นคนแปลกหน้า ก็ถามว่า เป็นใคร มาจากไหน

     ทั้งสองก็บอกว่า เป็นคน มาจากเมืองมนุษย์ข้างล่าง เดินทางมาตามหาควาย จะขอเข้าเฝ้าพญาแถน

     ทหาร ก็ไปแจ้งพญาแถนให้ทราบ

     พญาแถน รู้อยู่แก่ใจ เกิดความละอายใจที่เอาของมนุษย์มาโดยมิมีของแลกเปลี่ยน จึงให้ทหารนำเอาแก้วแหวนเงินทอง ข้าวของไปให้พี่น้องทั้งสอง บอกว่าเป็นค่าควายที่หายไป

     ทั้งสอง ไม่ยอมรับ

     พญาแถน จึงถามว่า เมื่อไม่ชอบใจ ไม่พอใจสิ่งของเหล่านี้ ก็ให้เลือกเอาใหม่ พวกท่านต้องการสิ่งของอันใดว่ามา

     ทั้งสองจึงขอเอาดาบพญาแถน

     พญาแถน ก็มอบดาบให้ตามที่ขอ


    ทั้งสองพี่น้อง ได้ดาบพญาแถนแล้ว จึงลาพญาแถนเดินทางกลับมาหายายเจ้าของสวนอ้อย ถามถึงคุณประโยชน์พร้อมทั้งวิธีใช้ดาบวิเศษเล่มนี้

    ยายก็บอกว่า ดาบเล่มนี้วิเศษหลาย ถ้ามีข้าศึกศัตรูมา เฮาชักดาบนี้ออกจากฝัก กะสิมีทหารปรากฏขึ้นมามากมาย ทหารพวกนี้ อยู่ยงคงกระพัน ไผฆ่าก็ไม่ตาย

     เมื่อทั้งสอง ทราบความวิเศษของดาบแล้ว ก็ลากลับ เดินทางมายังเมืองมนุษย์... ผู้น้อง เป็นคนถือดาบวิเศษ

     แต่ในขณะที่กำลังปีนเครือเขากาบลงมานั้น ได้เกิดมีลมหัวกุด (ลมบ้าหมู) ลูกใหญ่พัดมา และได้พัดหอบเอาทั้งสองพี่น้องลอยไปตามลม ไปคนละทิศทาง

     คนพี่ ถูกพัดไปตกยังเขตเมืองมนุษย์

     ส่วนคนน้อง ถูกพัดไปตกลงในกลางป่า สิ้นชีวิต แล้วไปเกิดในท้องของเห็นอ้ม (ชะมด) พอครบกำหนด ก็เกิดออกมาเป็นเห็นอ้มตัวผู้ (ต่อไปสิเอิ้นว่า ท้าวเห็นอ้ม)

     ท้าวเห็นอ้ม พออายุได้หนึ่งขวบ ก็ระลึกชาติได้หนึ่งชาติ คิดถึงดาบ และพี่ชาย ไม่รู้ว่าดาบไปตกอยู่ที่ไหน พี่ชายเป็นตายร้ายดีอย่างไร... ท้าวเห็นอ้ม จึงลาแม่ออกเดินทางไปตามหาดาบและพี่ชาย

     ท้าวเห็นอ้ม เดินทางร่อนเร่พเนจร ไปเรื่อยๆ ในที่สุด ก็พบดาบวิเศษพญาแถนสมความตั้งใจ


  หน้าก่อน หน้าถัดไป

 
Creative Commons License
ชมรมอีสานจุฬาฯ... นิทานพื้นบ้านอีสาน