ภาษาอีสาน วันละคำ

คำที่ 841 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทื่น

ภาษาอีสานคำว่า..ทื่น
ความหมายตรงๆ ====>	ลักษณะของอาการดึงแบบกระตุกแรงๆ
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น จากคุณ::รุทธิ์ อีเกียแดง เมื่อวันที่:: 25-03-2011 18:43:41	ตัวอย่าง
แก้ไขข้อความ

คำที่ 842 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ทุกข์ยากฮ้าย

ภาษาอีสานคำว่า..ทุกข์ยากฮ้าย
ความหมายตรงๆ ====>	ลำบากลำบนเหลือเกิน/มีทุกข์มาก/ลำบากมาก
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ::จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 23-07-2010 03:09:25	ตัวอย่าง เป็นคำเก่า พบมากในผญา เช่น ทุกข์ยากฮ้ายกายก่ำกินมันหมก คันบ่กินหมกมันปากบ่ดำปานนี้
แก้ไขข้อความ

คำที่ 843 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทิง

ภาษาอีสานคำว่า..เทิง
ความหมายตรงๆ ====>	1.บน,ข้างบน 2.ทั้ง
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ::กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 01-07-2006 10:45:47	ตัวอย่าง เทิง แปลว่า บน หรือข้างบน เช่น -เทิงเฮือน-------บนบ้าน -อยู่เทิงโพน--------อยู่บนโพน -อยู่เทิงหัว--------อยู่ข้างบนหัว หมายถึง อยู่เหนือศีรษะขึ้นไป -เทิงกกไม้--------บนต้นไม้ เทิง แปลว่า ทั้ง เช่น -กินป่นกุ้งเทิงเผ็ดเทิงเค็ม-------กินป่นกุ้งทั้งเผ็ดทั้งเค็ม -ยานี่ใซ่ได้เทิงเด็กน้อยเทิงผู้ใหญ่-------ยานี้ใช้ได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ ตัวอย่างประโยค เช่น มื่อนั่นข่อยขึ้นไปเล่น \"เทิง\" ชมรมอีสาน ชมรมอีสานจุฬาฯที่อยู่ \"เทิง\" ชั้น 4 ตึกจุลฯนั่นหละ ขึ้นไปแล้วกะมีแต่แนวม่วนๆ มี \"เทิง\" การเล่นคนตรี มี \"เทิง\" ฮ้องเพลง แล้วกะยังมีการกินเข่าอีกเด้ แนวกินกะมีแต่แนวแซบๆ \"เทิง\" ต้มปลา \"เทิง\" ตำบักหุ่ง แซบบักคัก พอน้องเขาเอามาวาง \"เทิง\" พาเข่าท่อนั่นหละ ข่อยกะอดใจบ่ไหว \"เทิง\" ซด \"เทิง\" คุ่ย เอาโลด แปลว่า วันนั้นที่ฉันขึ้นไปเล่น \"บน\" ชมรมอีสาน ชมรมอีสานจุฬาฯที่อยู่ \"บน\" ชั้นสี่ตึกจุลฯนั่นแหละ ขึ้นไปแล้วก็พบแต่สิ่งสนุกสนาน มี \"ทั้ง\" การเล่นดนตรี มี \"ทั้ง\" การร้องเพลง แล้วก็ยังมีการกินข้าวด้วยนะ อาหารก็มีแต่ของอร่อยๆ \"ทั้ง\" ต้มปลา \"ทั้ง\" ส้มตำ อร่อยจริงๆ พอน้องเขาเอากับข้าวมาวางลง \"บน\" ถาดกับข้าวแค่นั้นแหละ ฉันก็อดใจไม่ไหว \"ทั้ง\" ซด \"ทั้ง\" คุ่ย เลยหละ เป็นตาแซ๊บ..เป็นตาแซบ..
แก้ไขข้อความ

คำที่ 844 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เที่ยงที่ลี่, ซือที่ลี่

ภาษาอีสานคำว่า..เที่ยงที่ลี่, ซือที่ลี่
ความหมายตรงๆ ====>	เที่ยงตรง, ตรงดิ่ง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด จากคุณ::บ่าวหน่อ เมื่อวันที่:: 17-07-2007 11:52:51	ตัวอย่าง คำว่า เที่ยงที่ลี่ , ซือที่บี่ ตรงที่ลี่ ความหมายเดียวกัน คือ เที่ยงตรง, ตรงดิ่ง เที่ยง, ซือ คือ ตรง คำว่า ที่ลี่ เป็นคำขยายเพื่อบอกว่า เที่ยง หรือ ตรงสุดๆ ยังกะเวลา 18.00 น. มาดูตัวอย่างกันนะครับ อ้ายดลเลามักกินเหล้าทุกมื้อทุกเวน แต่เลาบ่มีปัญหากับเมียเลา ย้อนมาเลามีเคล็ดลับ ยามเลายามกายหน้าเมียเลา สิยางเที่ยงที่ลี่ คือจั่งบ่มีหยังเกิดขึ้น เมียเลาเลยจับบ่ได้จักเทือ แปลว่า พี่ดลแกเป็นคนที่ชอบกินเหล่าทุกเช้าเย็น แต่แกก็ไม่เคยมีปัญหากับภรรยาแกเลย เพราะว่าแกมีเคล็ดลับ เวลาแกเดินผ่าหน้าภรรยาแก จะเดินตรงดิ่ง เหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น ภรรยาแกเลยไม่เคยจับได้สักที
แก้ไขข้อความ

คำที่ 845 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทียะ

ภาษาอีสานคำว่า..เทียะ
ความหมายตรงๆ ====>	งอม ,สุกงอม หรือ สุกจนเละ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ::กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 09-10-2006 13:08:58	ตัวอย่าง เทียะ แปลว่า งอม หรือ สุกงอม หรือ สุกจนเละ มักจะใช้กัลผลไม้ที่สุก จนงอม จนเละ แล้ว เช่น -กล้วยเทียะ,บักเขียบเทียะ หรืออาจจะใช้เปรียบเทียบอาการของคนที่เหนื่อยล้ามากแล้ว ตัวอย่าง -เวลาเอากล้วยให่ลูกกิน ให่เอากล้วยอี่ออง หน่วย \"เทียะ เทียะ\" เด้อ คันเอาหน่วยเหิ่มๆ ลูกสิขี่แก่นเด้ แปลว่า -เวลาเอากล้วยให้ลูกกิน ให้เอากล้วยน้ำว้าที่มัน \"สุกงอม\" แล้วนะ ถ้าเอาลูกที่มันห่ามๆ ลูกจะท้องผูก ขี้ไม่ออกนะ กล้วยอี่ออง = กล้วยน้ำว้า พะนะ
แก้ไขข้อความ

คำที่ 846 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทื่อ

ภาษาอีสานคำว่า..เทื่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ครั้ง
อ้างอิงจังหวัด :: มุกดาหาร จากคุณ::จารย์ใหญ่ เมื่อวันที่:: 20-12-2009 23:22:20	ตัวอย่าง เทื่อนั้น แปลว่า ครั้งนั้น
แก้ไขข้อความ

คำที่ 847 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า เทื่อ

ภาษาอีสานคำว่า..เทื่อ
ความหมายตรงๆ ====>	ครั้ง/ที,เท่าใด
อ้างอิงจังหวัด :: หนองคาย จากคุณ::อ่อนดี เมื่อวันที่:: 04-10-2013 00:36:56	ตัวอย่าง คำว่าเทื่อในสำเนียงหนองคาย ขีดเส้นใต้เร็วๆอีกคำมี 2 ความหมาย 1.เทื่อ ออกว่าเทื่อ คนหนองคายออกเป็น เอือ เทือ เช่นเจ้าหลายเทื่อแล้วเด้อกับข่อยฮั่น 2.เทื่อ เป็นคำสร้อย ที่ใช้สำหรับการยังไม่ได้เริ่มอะไรเท่าไหร่ หรือ การถ่อมตัว เช่น ยังบ่ได้เทื่อ ยังไม่ได้ืที/ยังไม่ได้เท่าไหร่ ยังบ่มัเทื่อ ยังไม่มีืที(ซะที) บางครั้ง-ลางเทื่อ ปล. คนหนองคายจะออก เสียงที่อีสานทั่วไปออกเป็น เอือ เช่น เฮือ-เรือ เมือ-กลับ เซื่อ-เชื่อ บักเขือ-มะเขือ(เขียว เฮือน-บ้าน(คนแกสมัยก่อนพูดกัน)
แก้ไขข้อความ

คำที่ 848 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แทก

ภาษาอีสานคำว่า..แทก
ความหมายตรงๆ ====>	วัด , การวัด
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ::กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 21-08-2006 13:05:08	ตัวอย่าง แทก หมายถึง วัด แต่ไม่ใช่วัดที่มีพระเณรนะ ในที่นี้หมายถึง วัดขนาด อาจจะวัดความยาว หรือความกว้างก็ได้ เช่น -บ่าวหน่อลาวมาคุยว่า บักสีดาอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่บักคัก แต่บ่าวสาทมาคุยทับว่าอยู่เฮือนลาวหน่วยใหญ่กั่ว กะเลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา พ่อใหญ่บัตินั่งฟังอยู่ กะเลยหุนหวย ฮ้องขึ้นว่า สูสิเถียงกันหาสีแตกหยังเดียวหนิ สูกะไปปิดมาคนละหน่วย เอามา \"แทก\" กันเบิ่ง ว่าของผู้ได๋ใหญ่กั่ว ท่อนั่นกะสิ้นเรื่อง แปลว่า -บ่าวหน่อแกมาคุยว่า ผลฝรั่งที่อยู่บ้านแกลูกใหญ่มาก แต่บ่าวสาทกลับมาเถียงว่าอยู่บ้านแกลูกใหญ่กว่า ก็เลยได้เถียงกัน เถียงกันไปเถียงกันมา คุณตาบัตินั่งฟังอยู่ ก็รู้สึกรำคาญ ตะโกนขึ้นว่า พวกแกจะเถียงกันหาสวรรค์วิมานอะไร ก็ไปปลิดมาคนละลูก เอามา \"วัด\" กันดู ว่าของใครใหญ่กว่า แค่นั้นก็สิ้นเรื่อง หรือ -บ่าวหน่อลาวเฮ็ดงานอยู่บริษัทเฮ็ดเลนส์ ลาวต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนสิตัดเลนส์แต่ละอัน พวกเจ้าต้อง \"แทก\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ เด้อ ยามลูกค้ามาตัดแว่น กะให่ \"แทก\" สายตาให่เพิ่นดีๆ สิบ่ได้มาเสียเวลา \"แทก\" ใหม่อีกหลายครั้ง แปลว่า -บ่าวหน่อแกทำงานอยู่บริษัทผลิตเลนส์ แกต้องกำชับกับลูกน้องทุกครั้งว่า ก่อนจะตัดเลนส์แต่ละอัน พวกคุณต้อง \"วัด\" ความกว้างความยาวให้ดีๆ นะ เวลาลูกค้ามาตัดแว่น ก็ให้ \"วัด\" สายตาให้ลูกค้าดีๆจะไม่ได้มาเสียเวลา \"วัด\" ใหม่อีกหลายครั้ง สั่นดอก
แก้ไขข้อความ

คำที่ 849 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า แทว

ภาษาอีสานคำว่า..แทว
ความหมายตรงๆ ====>	บ.(บุพบท) แนว, ทิว
อ้างอิงจังหวัด :: ยโสธร จากคุณ::สาวส่า เมืองยโส เมื่อวันที่:: 12-05-2010 10:15:37	ตัวอย่าง (อ้างอิงจาก เรื่องสั้นอีสานฯ ของบ่าวปิ่นลม พรหมจรรย์ คืนลมแฮง ตื่นเช้ามาเห็นกิ่งก้านของต้นไม้ แทว ห้วยกลางท่งขาดเป็นล่าว แปลว่า เมื่อคืนลมแรง ตื่นเช้ามาเห็นกิ่งก้านต้นไม้ตามแนวห้วย(คลอง) กลางทุ่งหักขาดไปเป็นแถบ ๆ
แก้ไขข้อความ

คำที่ 850 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โทม

ภาษาอีสานคำว่า..โทม
ความหมายตรงๆ ====>	ได้จังหวะ,ประจวบเหมาะ,มารวมกันพอดี
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม จากคุณ::กระบี่โลหิต เมื่อวันที่:: 23-01-2007 22:03:44	ตัวอย่าง ไม่รู้จะแปลว่าอะไรดี เอาดูตัวอย่างก็แล้วกัน - บ่าวหน่อไปหาเล่นสาวกระแตฮอดเฮือนยามมื่อแลง ไปฮอดเฮือนผู้สาว \"โทม\" พาเข่าแลงพอดี พ่อผู้สาวกะเลยเว่าว่า \"มาแหมะบ่าวหน่อ พอดีมา \"โทม\" พาเข่าแลงพอดี มา มา มากินเข่าแลงนำกัน มาแก้นำพ่อจักเป๊กแหน่เนี่ย\" แปลว่า - บ่าวหน่อไปจีบสาวกระแตถึงบ้านตอนเย็น พอไปถึงบ้านน้องกระแต \"ประจวบเหมาะ\" กับที่บ้านน้องกระแตทานข้าวเย็นพอดี พ่อของน้องกระแตก็เลยชักชวนว่า \"มาสิบ่าวหน่อ พอดีมา \"มาได้จังหวะ\" ข้าวเย็นพอดี มา มา มาทานข้าวเย็นด้วยกัน มาดื่มกับพ่อสักกรึ๊บหน่อยสิ\" บ่าวหน่อกะกำลังส้มปากอยู่พอดี กะเลยเว่าว่า เอาหลายๆเป๊กกะได้ ครับพ่อ พะนะ
แก้ไขข้อความ