ผญา คติสอนใจประจำวันที่ 26 เมษายน 2568:: อ่านผญา 
ชาติที่ยอเงิงไง้ขอนเห็นดูหลาก คันบ่เข็บกะงอดเงี้ยวงูฮ้ายหากมี แปลว่า เมื่อยกขอนไม้ขึ้นเปิดออกดู อาจจะเห็นตะขาบ แมงป่อง และงูซ่อนอยู่ใต้ขอนไม้ หมายถึง รู้หน้า ไม่อาจรู้ใจ ภายนอกดูดี ภายในอาจซ่อนความร้ายกาจเอาไว้

ภาษาอีสาน วันละคำ  

แสดงทั้งหมดครับ
ค้นหาภาษาอีสานความหมายภาษาไทย /ภาษาอีสาน::
เรียนรู้ภาษาอีสาน คำต่อคำ ทั้งหมด คลิ๊กที่นี่ || 10 ข้อมูลที่เข้ามาใหม่ || ดัชนีคำศัพท์

ภาษาอีสาน 10 คำจากข้อมูลทั้งหมด 2151 คำ ดังรายการต่อไปนี้
previous next
คำที่ 1671 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสก

ภาษาอีสานคำว่า..โสก
ความหมายตรงๆ ====>
แอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำ
อ้างอิงจังหวัด :: มหาสารคาม
จากคุณ::กระบี่โลหิต
เมื่อวันที่:: 22-10-2006 09:20:13

ตัวอย่าง

โสก เป็นแอ่งน้ำที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำที่ไหลบ่า กัดเซาะดินให้เป็นหลุมลงไป
โสก จะเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ส่วนสระน้ำหรือบ่อน้ำที่คนขุด จะเรียกว่า \"ส่าง\"

ตัวอย่าง

-ปีนี่ฝนตกแฮงคัก น้ำมากผ่านนาพ่อใหญ่บัติ น้ำไหลแฮงคัก พัดคันแทขาด หมุนตาไก่ หล่วยๆ พัดไฮ่นาของพ่อใหญ่บัติเป็น \"โสก\" บักใหญ่ เลิ๊กท่วมหัว คันสิไปหาดินมาถม \"โสก\" กะสิยากหลายเติบ พ่อใหญ่บัติกะเลย หาหมู่มาก่นให่มันเป็น \"ส่าง\" ซะเลย

แปลว่า

-ปีนี้ฝนตกหนักมาก น้ำหลากผ่านทุ่งนาของคุณตาบัติ น้ำไหลเชี่ยวมาก พัดคันคันนาขาด น้ำหมุนวน พัดทุ่งนาของตาบัติเป็น \"แอ่งน้ำ\" ขนาดใหญ่ ลึกท่วมหัว ถ้าจะไปหาดินมาถม \"แอ่ง\" ก็คงจะยุ่งยากพอสมควร ตาบัติก็เลย เกณฑ์คนมากขุดต่อให้มันเป็น \"บ่อน้ำ\" ซะเลย

น้ำมาก=น้ำป่าไหลหลาก
หมุนตาไก่= ลักษณะของน้ำที่ไหลวนเป็นเกลียว
หาหมู่= การหาคนมาช่วย หรือ ลงแขก

วะสั้นดอก

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1672 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสกัน

ภาษาอีสานคำว่า..โสกัน
ความหมายตรงๆ ====>
การคุยกัน ( คนส่วนมาก )
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ::รุทธิ์ อีเกียแดง
เมื่อวันที่:: 25-03-2011 18:16:15

ตัวอย่าง

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1673 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสด

ภาษาอีสานคำว่า..โสด
ความหมายตรงๆ ====>
เปื่อยร่วง
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ::มังกรเดียวดาย
เมื่อวันที่:: 09-10-2006 16:55:21

ตัวอย่าง

โสด คือลักษณะที่อะไรบางอย่างซึ่งแขวนลอยอยู่กลางอากาศ เปื่อยขาดร่วงลงมาโดยแรงโน้มถ่วง เช่นน้อยหน่าสุกโสด รังผึ้งโสด เป็นต้น...

มื้อคืน พ่อใหญ่ดล เลากินเบียร์หลาย ตื่นเซ้ามา ท้องเสีย ปวดถ่าย กะเลยฟ้าวแล่นเข้าป่ามอน ไปนั่งขี้ พอขี้ใกล้สิสุด เลากะเลยหยับหาไม้แก้งก้น จนไปฮอดใต้ต้นบักเขียบ เลากะเห็นบักเขียบสุก “โสด” ลงมา เลาเสียดายวะสั่น คิดว่า คันแม่นมาขี้แต่มื้อแลงวาน กะสิบ่ทันได้โสด กะสิได้กินบักเขียบสุกคาต้น หวานๆ แซบๆ สะล่ะล่ะ

แปลว่า
เมื่อคืน พ่อใหญ่ดล แกกินเบียร์มาก ตื่นเช้ามา ท้องเสีย ปวดอึ ก็เลยรีบวิ่งเข้าสวนหม่อน ไปนั่งอึอยู่ พออึใกล้จะสุด แกก็พยายามขยับหาไม้เช็ดก้น จนไปถึงใต้ต้นน้อยหน่า แกก็เห็นน้อยหน่าสุก “เปื่อยขาดร่วงลงมา” แกเสียดายมาก คิดว่า ถ้ามาอึกตั้งแต่เมื่อเย็นวาน น้อยหน่าก็จะไม่ทันได้เปื่อยร่วง ก็จะได้กินน้อยหน่าสุกคาต้น หวานๆ อร่อยๆ น้อ

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1674 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสตาย

ภาษาอีสานคำว่า..โสตาย
ความหมายตรงๆ ====>
สู้ไม่กลัวตาย สู้ถวายหัว เอาจนตายไปข้างนึง
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ::บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 30-06-2006 09:00:57

ตัวอย่าง

เป็นความหมายในเชิงเปรียบเทียบนะครับ

สู้ไม่กลัวตาย สู้ถวายหัว เอาจนตายไปข้างนึง

ช่วงนี้บอลโลกกำลังมาแรงขอเอาตัวอย่างแบบบอลโลกนะครับ

นักขุ๊ดบอล ประเทศกาน่า ปีนี้เป็นปีแรกที่ได้เข้ารอบมาเตะขุ๊ดบอล มื้อนี้ได้แข่งกันกับ ประเมศบลาซิล เพิ่นวาสิเล่นโสตายเลย บ่ย้านดอกบลาซิล
แปลว่า
นักฟุตบอลประเทศกาน่า ปีนี้เป็นปีแรกที่ได้เข้ารอบมาเตะฟุตบอล วันนี้ได้ลงแข่งขันกับบลาซิล เขาบอกว่าจะสู้แบบถวายชีวิตเลย ไม่กลัวหรอกประเทศบลาซิล


สั่นดอก

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1675 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสถิ่ม

ภาษาอีสานคำว่า..โสถิ่ม
ความหมายตรงๆ ====>
กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น ไม่ตั้งใจ ตัดหางปล่อยวัด
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ::บ่าวหน่อ
เมื่อวันที่:: 14-11-2006 10:16:29

ตัวอย่าง

โสถิ่ม คือ กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น ไม่ตั้งใจ ตัดหางปล่อยวัด
โส คือ การไม่เอาแล้ว, การตัดขาด, การตัดเยื่อใย
ถิ่ม คือ ทิ้ง

ดังนั้น โสถิ่ม คือ กะว่าจะทิ้งแล้วไม่สนใจว่าจะถูกผิด ได้หรือไม่ได้ แบบว่าทำเอาเป็นเอาตายว่างั้น

มาดูตัวอย่างกันครับ
แม่ใหญ่มี เลาสาวหลอก สาวได้คราวเดียวกะขาดสาวลงกะต่ายามใดกะมุนอุ้ยปุ้ยเลากะเลาฟ้าวเฮ็ด โสถิ่มไปจั่งสั้นหล่ะ
แปลว่า ยายมี แกสาวไหม พอสาวไหมได้แป๊บเดียวก็ขาด สาวลงตะกร้าทีได ก็ไม่เป็นท่า ไหนๆก็ไหนแล้ว แกเลยกะว่าจะทิ้งรีบๆทำไปยังงั้นแหละ

สาวหลอก คือ การสาวไหม
ฝักหลอก คือ ตัวไหมที่มีเยื่อหุ้ม บางที่เรียก ฝักหลอกหลีบ

อีกตัวอย่างนะครับ
บ่าวหน่อไปพ้อเด็กน้อยนั่งเล่นอยู่ใต้สะพานลอย กะเลยบอกว่า พวกสู เป็นลูกพ่อแม่โสถิ่มแล้วบ้อ มานั่งเล่นอยู่นี่ บ่ไปหาเฮียนหนังสือ บ้อ
แปลว่า
บ่าวหน่อ ไปพบเด็กนั่งเล่นอยู่ใต้สะพานลอย ก็เลยบอกว่า พวกเจ้า เป็นลูกที่พ่อไม่ทิ้งแล้วเหรอ มานั่งเล่นอยู่ที่นี่ ไม่ไปหาเรียนหนังสือหล่ะ

บ่าวหน่อวา

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1676 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า โสเหล่

ภาษาอีสานคำว่า..โสเหล่
ความหมายตรงๆ ====>
พูดคุยกัน, วิพากษ์ วิจารณ์
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ::บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 16-11-2006 12:18:59

ตัวอย่าง

โสเหล่ คือ พูดคุยกัน, วิพากษ์ วิจารณ์

มาดูตัวอย่างกันนะครับ
ชมรมอีสานเพิ่นมีกระดานข่าวอยู่ใน เวบไซต์ อย่างดีเลย เอาสิได้มีหม่องมาโสเหล่กัน ดีคักๆ
แปลว่า
ชมรมอีสาน มีกระดานข่าวใน Website อย่างดีเลย เราจะได้มีที่สำหรับมาพบปะคุยกัน วิพากษ์วิจารณ์ ดีจริงๆนะ

อีกตัวอย่างนึง
ผู้ใหญ่บ้าน บ้านโนนหินแห่ ตีกอลอเอิ้นลูกบ้านมานั่งโสเหล่กัน เรื่องงานบุญแจกข้าว หาเจ้าของ สั่นแหล่ว
แปลว่า
ผู้ใหญ่บ้าน บ้านโนนหินแห่ (หากแปลไปไทยก็คือ หินลูกรัง) ตีเกราะเรียกลูกบ้านมานั่งประชุมคุยกัน เรื่องงานบุญอุทิศส่วนกุศลหาตัวเอง ซะงั้น

บุญแจกข้าว คือ งานบุญอุทิศส่วนกุศล

วาสั่นดอก

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1677 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ใส

ภาษาอีสานคำว่า..ใส
ความหมายตรงๆ ====>
ไหน , ไปไหน , อยู่ไหน
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ::บ่าวขอนแก่น
เมื่อวันที่:: 14-03-2010 20:45:03

ตัวอย่าง

มื้อนี้ผุสาวสิไปใสหนอ
วันนี้น้องสาวจะไปไหนหรอครับ

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1678 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ใสจิ่งหลิ่ง

ภาษาอีสานคำว่า..ใสจิ่งหลิ่ง
ความหมายตรงๆ ====>
ใสแจ๋วไม่มีขุ่น (คำนี้น่าจะใช้กับน้ำ)
อ้างอิงจังหวัด :: บุรีรัมย์ @ขอนแก่น
จากคุณ::รุทธิ์ (อีเกียแดง)
เมื่อวันที่:: 03-09-2010 21:34:31

ตัวอย่าง

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1679 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า ไส่ขี่

ภาษาอีสานคำว่า..ไส่ขี่
ความหมายตรงๆ ====>
เอาขี้ออกจากพุงสัตว์เล็ก (โดยการเอานิ้วโป้งดันห้องให้แตก)
อ้างอิงจังหวัด :: ขอนแก่น
จากคุณ::ต้องแล่ง
เมื่อวันที่:: 27-07-2010 20:02:05

ตัวอย่าง

ไส่ขี่ฮวก - เอาขี้ลูกอ๊อดออก
ไส่ขี่ปลาซิว - เอาขี้ปลาซิวออก

ปล. สัตว์ใหญ่ไม่นิยมใช้คำว่า "ไส่ขี่" เช่น ไส่ขี่ซ้าง ไม่เคยปรากฎมาก่อน แต่อาจใช้ได้ถ้ายักษ์จะกินอาจใช้คำว่า "ไส่ขี้ซ้าง" ได้

ตัวอย่าง (แต่งเอง)
กุมภัณฑ์ท้าวโขโนยักษ์ใหญ่ ไซใส่ซ้างจับได้สิม่มกิน
จับบีบท้องมือดันพุงแตก ไส่ขี่พร้อมสาแล้วค่อยกิน

แปลความ
ยักษ์จับได้ช้าง เอาขี้ออกแล้วค่อยรับประทาน ...

แก้ไขข้อความ
คำที่ 1680 ภาษาอีสานวันนี้ขอเสนอคำว่า หงวย

ภาษาอีสานคำว่า..หงวย
ความหมายตรงๆ ====>
อาการเอนจนเกือบล้ม หรือจนล้มเลย
อ้างอิงจังหวัด :: ร้อยเอ็ด
จากคุณ::บ่าวหน่อ เมืองพลาญ
เมื่อวันที่:: 1/15/2002 6:33:37 AM

ตัวอย่าง

นั่งดีๆเด้อ เดี๋ยวสิหงวยหลังเด้
แปลว่า
นั่งดีๆนะ เดี๋ยวก็หงายหลังเอานะ (หากจะแปลให้ คล้ายๆกับภาษาไทยกลาง)

วาสั่นดอก...บ่าวหน่อวา

แก้ไขข้อความ
แสดงผลหน้า [1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][23][24][25][26][27][28][29][30][31][32][33][34][35][36][37][38][39][40][41][42][43][44][45][46][47][48][49][50][51][52][53][54][55][56][57][58][59][60][61][62][63][64][65][66][67][68][69][70][71][72][73][74][75][76][77][78][79][80][81][82][83][84][85][86][87][88][89][90][91][92][93][94][95][96][97][98][99][100][101][102][103][104][105][106][107][108][109][110][111][112][113][114][115][116][117][118][119][120][121][122][123][124][125][126][127][128][129][130][131][132][133][134][135][136][137][138][139][140][141][142][143][144][145][146][147][148][149][150][151][152][153][154][155][156][157][158][159][160][161][162][163][164][165][166][167][168][169][170][171][172][173][174][175][176][177][178][179][180][181][182][183][184][185][186][187][188][189][190][191][192][193][194][195][196][197][198][199][200][201][202][203][204][205][206][207][208][209][210][211][212][213][214][215][216] เหมิดแล้วเด้อ


ใช้เวลาในการประมวลผล 0.0242 วินาที
เขียนภาษาอีสานมื้อละคำเพิ่มหม่องนี่เด้อ
 
Creative Commons License

ชมรมอีสานจุฬาฯ... ภาษาอีสาน วันละคำ